장음표시 사용
401쪽
eradere, quia iterum dixit Isaias: eoecaecapit oculos eorum, et in rapit cor eorum, ut non videant oculis, et non intelligant corde, et conpertantur. De ethnicis tandem Paulus ibidem cap. I. V. a . habet: Tradidit illos Deus in desideria comvis eorum, in immunditiam.... in passiones
ignominiae... Ma reprobum senεum, ut faciant ea, quae non conoeniunt.
6. Quid plura P Nonne Deus in Sacris Literis jubere dicitur, ac decernere culpam 'Ita sane. Legitur namque a. Regum cap. I 6. V. Io. II. de Semei conviciis persequente. David: dimitte eum, ut maledicat juxta Praeceptum Domini. Item in Actibus Ap stolorum cap. a. v. a3. D. Petrus judaeos alloquens do Christo ab ipsis interfecto inquit: Hune defnito consilio, et praescientia Dei traditum per manus iniquorum a se gentes interemistis. Clarius adliuo veritatem hano ibi sio satentur Apostoli cap. 4. 27.a8. noenerunt vere in cipitate ista adoersus Sanctum puerum tuum Iesum, quem unxi sti, Herodes, et Pontius Pilatus cum gen tisus, et populis Israel facere, quae manus tua, et consilium tuum feri decreoerunt. At non modo Calvino favent Scripturae Sacrae; verum etiam inter Patres ejus doctrinam tenet D. Augustinus de gratia et Iibero arbitrio cap. ar; cum Plane asserat,
402쪽
Deum positive inclinare hominem' ad Oubpam. En ipsius verba: operatur Deus in cor-dGus Mimnum ad inclinandas eorum volum tales puscumque voluerit, ripa ad bona pro sua misericordia, stos ad mala pro meritis earum, judicis utiquo suo aliquando aperto, aliquando Occulto, oemper tamen just
Alterum Calvini praesidium est ratio naturalis, qua duce, Meo potissimum catholicis opponutitur. x. Deus potest velle ac decernero peccatum, quin ipsb culpa maculetur. Ergo divinae sanctitati vel minime detrahunt novatores, cum Deum peccati faciunt aucto
Probatur aute estem. Deus quidem absque culpa vult, ac decet'nit Poenam, quae Pec Oatis debetur. Sed unum peccatum saepissimo alterius est poena. Ergo Deus potest velle ac decernere peccatum in poenam alterius, quin peccet. Quo in casu, praecise loquendo, Deus vult ac decernit peccatum, non prouti peccatum est, sed quatenus est Poena peccati. a. Neo alienum est a Dol honitate vello qualecumque peccatum, licet hoo ad poenam altorius ab eo non ordinetur. Tota namque peccati malitia in prava consistit voluntate hominis, qui, dum operatur ut
suis imi uigeat cupiditatibus, malam finem
403쪽
modo etiam puniendo gloriae suae magnificentiam ostendit, optimo sano consilio vult in suis oreaturis pec*atum, ut erga eas misericordiam et justitiam sapienter exerceat. Quin immo peccatum necesse est ut velit; secus deesset, quem vel clementer a surpliciis eriperet, vel juste damnaret. 3. Peccatum vero ac proprio transgressio
lagis definitur. Legis transgressio fieri ne- quit ab eo, qui legi non subjacet. Nulli autem legi subjicitur Deus, aliter non esset a se. Potest igitur Deus pro lubitu velle peccatum in oreaturis. oasque ad lapsum compellere, quin lina poccati labe inquib
4. Cum Sexuator dixerit Ioannis cap. 15. v. 5. Sine ma nihil potestis facere; inde concludunt catholim scriptores, Deum influere in omnes hominum actus Myo boum, sive malos, eisque peccantibus εuxilium praebere. Id vero satis: nam, homo semel ab iis posito concursu, velint, nolint, Deum,
ut causam peccati effectrioem, agnoscant oportet.
Haee sunt praecipua, quae per auctori tatis, et rationis abusum objectant novatO--res: quae singula ut pro viribus diximamus, nulla mora sic adversarios aggredimur.
404쪽
dere depromptae. Ad errorem suum propognandum Calvinus divina oracula hic in pravum sensum detorquet. Rusmodi Sacrarum Scripturarum abusus adeo novatoribus familiaris ut probe innotescat, operae Pr tium erit loca nobis opposita vel e conte tu explicare, vel cum locis parallelis conferre. Hac quidem ratione fiet, ut, eorum vera significatione perspecta, planeque o gnita, nullo labore inimica tela confringantur. Peculiariter itaque ad i. reponimus ex historia Ioseph, quae in libro Genesis refertur, nullatenus comprobari Deum velle peccatum. Res patet eX cap. 5ο. V. Lo. , ubi Ioseph ita fratres alloquitur: Vos cogitastis de me malum. En actio mala tantummodo a voluntate humana, uti a causa enficiente, procedens, quam Deus neque vult neque praedefinit, sed praescit atque pedimittit, ne Iibero vim inserat hominis actistrio. Subdit autem: Deus vertit illud in bonum, ut exaltaret me 3icut in praesemtiarum cernitis, et saloos faceret multos populas. En bona operatio Dei, qui, scelere filiorum Iacob praeviso ac permisso, illud in optimum finem ordinavit. Nec nobis os- sciunt verba: non vestro consilio, sed Dei voluntate missus sum huc. Sic enim dixit
405쪽
go 7 Ioseph, ut fratres nimio timore dejectos
consolaretur, eisque ostenderet, se crimen,
quo Madianitis traditus fuerat, mente non revolvere; sed divinam potius Providentiam admirari, quae iisdem usa est mediis, quibus ille perdendus erat, ni ingrederetur in Aegyptum, atque ad summum gloriae fastigium pro salute multorum, ipsiusque familiae Iacob eveheretur iij. Alia porro Verba
nolite timere: num Dei possumus resistere
voluntati' minime denotant, fratres Ioseph divinitus suisse compulsos ad malum; verum ad Ioseph tantum reseruntur, qui non Pο- terat absque culpa Deo resistere volenti, ut fratribus ignosceret. Hujusmodi sensu apprime concordat cum textu hebraico in hoc a vulgata discrepanter ibi namque legimus: at tiriau chi atachat Eloim ani: quae Voces latine redduntur ne timeatis, quia sub Deo ego sum; videlicet, ut exponit Chrysostomus,
quia Deum pextimesco, eique injuriarum Praecipienti oblivionem toto animo subjicior et pareo la . Ad a. Cum in Sacris Literis Deus dicitur malum operari, do malo agitur poenae quod sapientistimo a Deo ipso vel ad vi tutem perficiendam ordinatur, vel ad cul-
r Ita huno locum interpretanitie D. Chry ostomus HomiI. 64. in Gonosim, et D. Ambrosius lib. da Ioseph Cap. 12. Ex Bomilia in Genesim posteriori. Diuitiaco by Coosli
406쪽
pam vindicandam. Hoc praenotato ad Isaiae locum ita respondemus. Malum, quod juxta Prophetami a Domino creatur, malum est poenae; Deus enim justus est: culpae Vero malum esse nequit; hoe quippe, cum aete uae legi adversetur, uequaquam a Deo fieri Potest, quia sanctus est si . Non absimili ratione difficultatem solviti Tertullianus lib. a. contra Marcionem cap. x4. de haeretucis aevi sui eadem Isaiae verba illi opponentibus haec seribens: - Αmplexi comm uionem vocabuli duas malorum species in ambiguitate turbantem, quia mala dicuntur et delicta et supplicia, passim volunt Deum con torem intelligi malorum, ut malitiae auctor injuste renuntietur Nos autem, adhibita distinctione utriusque formae, Sepstrae tis malis delicti, et malis supplicii, malis culpet,e, et malis poenae, suum euique parti definimus auctorem: malorum quidem Pe eas et culpae diaholum: malorum vero suoplieii et poenae Deum creatorem; ut illa pars malitiae deputetur, ista justitiae mala condentis judicia' adversus mala delicta. Debis ergo creator profitetur malis, quae congruuum judici: quae . quidem illis mala sunt, quibus rependuntur; ceterum suo nomino bona, qua justa, et bonorum defensoria, et
407쪽
delictorum inimica, atque in hoc ordine Deo digna M. Neo obstat Regum historia, dum incestus Absalom auctorem Deum sacere videtur. Nam, ut apposite inquit Ioannes D mascenus lib. A. de Fide orthodoxa cap. ao. ,- Scire illud attinet, in Scripturae moropositum esse, ut Dei permissionem ipsius actionem appellet in . Quare eum ibidem x seratur, Deum suscita se malum super D vid, immo et malum perpetrasse , id, eo tantum permittente, dicendum est evenisse, cum Deus non potuerit Absalom incitare ad
peccandum ex demonstratis i S. CXXVII ; sed peccatum ejus, quod futurum praesciverat, ad crimen David puniendum noluerit impedire. Ad 3 Deus neminem seducit, Mminem decipit, quia veritast est. Conqueritur quidem Ieremias de errore, in quem deductu
fuerat, dicens: sed isti me, Domine: at hujus erroris causa fuit divinorum verborum obdiscurita , quae in vaticiuiis quandoque re- Peritur, non eorum fallacia. Cum enim hic a Deo propheta constitutus esset in gentibus, arbitrabatur, se nihil adversus judaeos esse dicturum ii . Iussu autem Domipi factum e4t, Ri perpetuo pontra gentem suam, ejusque regos prophetare cogeret0r. Prael
si Ieremiae Cap. I v. 5. et IO.
408쪽
ψiorea cum praenuntiaret captivitatem Ierusa lem, statim putabat futurum quod Dominus
minabatur: populus Vero nequaquam ultra venturum censebat quod statim non contigerat. Hinc spernabatur Ieremias ut somniator et mendax, atque opprobriis assiciebatur. Cuncta haeo moleste serens Propheta seductum se dixit ex ambiguitate, non ex fallacia sermonis Domini, cum conspiceret
rem aliter fieri, quam existimaret si . Si porro sermo sit de loco e libro a. Regum nobis objecto, animadvertimus Deum utique permisisse deceptionem Achab, eum vero minime decepisse. Verba namque de cipies, egredere, et fac eodem sensu intelligenda sunt, quo Christus in Evangelio Ioannis Cap. 13. v. ar. dixit ad Iudam per modum non praecepti, sed permissionis : Quod facis, fac cito. Item dedit Dominus spiritum mendacii in ore omnium prophetarum, non suggerendo, sed permittendo mendacium, ut puniretur Achab, quia salsis vatibus is praebuerat aures, posthabito Michaea.
Deum autem hunc regem Israel reapse decipi noluisse certum omnino est, cum ipsum
jam admonuerit per , Michaeam deceptionis Pseudo-prophetarum, eique de futuro exitu belli contra Syros vera nuntiaverit la .
409쪽
Ad 4. Neque sane contra nos faciunt eis xempla, quae ostendere videntur homines ad malum divinitus incitari. Prae primis enim de Abraham Patriarcha lib. I. cap. 3.haeo scribit Ambrosius: aliter Deus tentat, aliter diabolus: diabolus tentat, ut Suomat, Deus tentat, ut coronet. In idem concurrit Augustinus de consensu Evangelistarum lib. . duplicem distinguens tentationem, quarum altera est ad probandum, ultera ad decipiendum. Deus itaque tentavit Abrabam, ut ejus virtutem probaret, neo certe hoc
tentationis genus divinam dedecet sanctitatem. Secus dicendum de tentatione, quae' non ad probationem, sed ad deceptionem hominis ordinatur: de hac siquidem agens
Apostolus Iacobus cap. i. v. a 3. inquit: Nemo cum tentatur dicat, quoniam a Deo tentatur; Deus enim intentator malorum est; ipse autem neminem tentat. Quoad porro
Davidica verba, quibus traditur Psal. Io4. Deum convertisse corda Aegyptiorum, ut odio prosequerentur, ac dolo caperent filios Israel, dicimus a Deo id factum esse, non malam voluntatem in illis inserendo, sed
Israelitis tribuendo beneficia: Aegyptii namque ad malum jam dispositi occasionem exinde sumpserunt Iudaici populi persequendi. Hoc responsum a D. Augustino deducimus, qui Enar. in citatum Psalmum N. Ir. ,
410쪽
4 illeadem sihi proposita dissicultate, ait: umquidnam intelligendum est, vel credendum, quod Deus cor hominis ad facienda peccata convertat p An peccatum noues est, Vel Parvum peccatum e t odisse populum Dei,
et dolum secero in servos ejus p Quis hoc dixerite Numquid ergo istorum tam gravium peccatorum auctor mi Deus, qui nullius vel levissimi peccati auctor cred*ndus est y Quia tapiens, et intelliget baeo 2 Nam ipsa est illa mirabilis Dei bonitas, qua bene utitur etiam malis vel angelis vel hQminisbus. Cum enim ipsi vitio su' mali hint, illo do malo eorum bene lauit. Non enim antequam odissent populum ejus boni erant; sed maligni et impii tales erant, qui fauiletoosia suis felicibus inviderept In eo ergo, quod populum suum multiplicavit, hoo b
nescio suo malos ad invidendum convertit. Invidia est enim odium felicitatis alienae. Sic ergo convertit cor eorum, ut per invidentiam odissent populum ejus, et dolum sacerent in servos ejus. Non itaque oor illorum malum stoiendo, sed populo suo heu laetendo ood illorum sponte malum convertit
ad odium -lii . Nas demum vel minimo tangit quod lib. a. Regum de David populum
numerante perhibetur. Lum quippe a daemone, non a Deo, commotum ad hoc peccatum
si Idipsum doeat in Pinimorum Commentario Theodoretus. Dissiligod by Gooste