장음표시 사용
411쪽
suisse liber I. Paralipomenon cap. 2I. V. I. sic apertissime decernit: Consurrexit Satan contra Israel, et concitarit Daoid, ut numeraret Israel. Animadvertimus interim cuni D. Hieronymo nullam inter utrumque Scriapturae locum antilogiam haberi, quamvis in uno furor Domini, in altero satan Commovisse David ad peccandum dicatur: nam per furorem Domini nonnisi daemon ibidem significatur, qui minister divini furoris est, sitati quandoque sunt et homines juxta cap. 1 o. Isaiae, in quo virga sutoris Dei voeantur Assyrii ii . At ri Deus non incitat homines ad peccatum, cur illum exorare jubemur, ne nos in tεutationem in θαι γ Cur ipse David clamat ad Dominum non declines cor meum in verba malitiae 3 Binam hanc oppositionem propulsat D. Augustinus, ac primo circa orationem dominicam ita reponit Ep. 13 o. ad Probam cap. II. - cum dicimus ne nos inferas in tentationem, nos admonemus hoc
petere, ne deserti ejus 'adjutorio alicui tentationi vel consentiamus decepti vel cedamus amioti - . Item Ep. ad Hilarium cap. a. ait, huiusmodi voces huno sensum praeferre: ne nos in tentationem inferri deserendo permittas. Quoad vero preca1idnem D
412쪽
vid non deelines cor meum in verba maliatiae, idem S. Pater Enarrat. in Psalmum et M. N. 3. haeo habet: - Μanifestissimo isto est sensus: custodi Domine Os meum janua quadam et ostio praecepti tui, ut tu verba maligna non declinetur cor meum et I . Ad 5. Apostoli verba ad Romanos, aliaque
plura loca Sacrarum Scripturarum, quaΘ testantur, Deum excaecare et obdurare homines in malo, cum distinctione sunt intelligenda. Deus enim excaecat quidem et obdurat improprie ac negatioe juste deserendo cum prius ab homine deseratur: idque fit, dum in poenam peccati quis meretur, ut Deus gratiam illi deneget, mentisque eae citatem in eo permittat, et cordis duritiem.
Proprie autem ac positioe Deus non excaecat, non obdurat homines malitiam iis tri
buendo: secus de Iudaeis in malo jam ob-
si Hira perspieuitato hano ipsam dissi eultatem expianat
Angelicus Doctor in exposit. Cap. s. Ep. ad Romanos Iael. 3. ostendens Deum diveraa prorsus ratione tum ad hona tum ad mala hominem inclinara. Nam Deus, inquit, - ad hona inelia nat hominum voluntates directe et per se tamqnam actor honorum: ad maIum autem dicitur inclinara val suscitare hominea Oecasionalitor, in quantum, seilleat, Dona homini aliquid proponit vaI interius vel extarius, quod, quantum est de se, est indaetivum ad honum, sed homo propter suam maIitiam uintitur ad malum -i item paullo inferius i - Deus, quantum est de so, interius instigat hominem ad honum, puta, regem ad defendendum iura regni sui, vel ad puniandum rebelles; sed hoe instine tu bono malus homo abutitur seeundum malitiam eordia sui - .
413쪽
4i 5 duratis Christus non dixisset Ioannis cap.
5. V. 22. excusationem non habent de pee.
cato suo. Ita rem explicant 8S. Patres si . ac praesertim D. Augustinus, qui Εp. 194. ad Sixtum ita scribit: - Non obdurat Deus impertiendo malitiam; sed non impertiendo misericordiam se: et Tract. 53. in Ioannem: in Sic Deus excaecat, sto obdurat deserendo, non adjuvando; quod occulto judicio facere potest, iniquo non potest M. Hisco generatim positis, facile patet responsio ad ea, quae peculiariter nobis objiciunt adversarii tum de obduratione Pharaonis, et Sehon regis Hesebon, cujus in Exodo et in Deuteronomio sit mentio; tum de Iudaeorum excaecatione, de qua fit sermo in Evangelio Ioannis; tum de reprobo sensu, in quem Deus tradiderat ethnicos juxta D. Paulum ad Romanos la .
Ad 6. Ε superius demonstratis lS. CXXVII .
manifestum est, Deum non jubere, non decernere peccatum. Interim quoad Semei an, madvertimus, Deum illi tantum permisisso non praecepisse, ut malediceret David; nam Deus, inquit auctor Ecclesiastici cap. I 5.
i Vido Chryxostomum HomiI. 3. in Ep. ad Romanos, Graisorium Μ. Iib. a5. moralium Cap. I a. et 13. , Damascenum lib. 4. de Fida orthodoxa Cap. ao., et Isidorum lih. a. d. Summo Bono Cap. 19. αὶ Consulatur D. Thomas r. a. Quaest. 79. art. 3, et Quasst.
414쪽
obstat Vox praecepit, quae in Sacro textu adhibetur. Etenim quandoque in Divinis Literis voces praecipere ad permittera ad idem significandum indiscriminatim usurpantur. Hae de re in Evangelio Marci exemplum habemus, ubi cap. Io. v. q. et S. sunt Pharisaei: Μ ses permisit libellum repudii sortibere: quibus Christus reponit: ad duriatiem cordis vestri scripsit vobis praeceptum istud. Ita de semel nobiscum sentit Hipponensis Pater de gratia, et libero arbitrio cap. ao. N. 43. haec scrilwnk: - Quomodo dixerit Dominus huic homini maledicere David, quis sapiens et intelliget 8 Non enim jubendo dixit, ubi obedientia laudaretur. . Nam si jubenti obtemperasset Deo, laudandus potius, quam puniendus esset, sicuti ex hoc peccato postea novimus esse Punitum M. Quoad porro Christi Domitii intersectores idem valet responsum: Deus quippe sivit hoc immane facinus, non dedrevit. Res tamen ut clarius eluceat, duo in Dominica passione considerentur; malitia, nempe, judaeorum, et immensa bonitas divina, quae voluit, ut lapsus Adae fieret per Christi necem reparatio. Malitiam Iudaeorum Deus ne vello nec decernere potuit: hanc vero praenovit, eorumque orimen, definito consilio, permisit, hoc ost, decrevit non impedire.
415쪽
ψι7Sio autem praevisa judaeorum iniquitate, simulque permissa, positive atque absolute decrevit Omnipotens magnum pietatis opus, quo per Unigeniti sui cruciatus, et mortem ab aeternae mortis vinculo genus humanum solveretur. En qua ratione Christi passio divinitus fuerit decreta. Huic doctrinae suffragatur D. Leo M. ita praeclare disserens
de Passione Domi ut serm. 16. - Multum diversum, multumque contrarium est id,
quod in malignitate judaeorum est Praec gnitum, et quod in Christi est passione dispositum. Non inde processit voluntas interficiendi, unde moriendi; nee de uno extitit spiritu atrocitas sceleris, et tolerantia
Redemptoris. Non enim impias furentium manus immisit in se Dominus, sed admisit;
nec praesciendo quod faciendum esset coegit, ut sieret, cum tamen ad hoc carnem suscepisset, ut fieret se .
Refellitur difficultas ab auctoritate D. Augustini deducta. Non uti placet Calvino et
Begae, ped in sensu catholico accipienda sunt Patris Hipponensis verba: haec quippe significant, Deum voluntates hominum pOsitioe in bonum inclinare, tu malum neg tioe tantum. Id autem praestat Deus non tribuendo malitiam, neo voluntatem in bonum inclinatam pervertendo, sed non impediendo ut voluntas vitio proprio ad malum
416쪽
propensa in illud feratur, semperque miro providentiae ordine dirigendo malum ipsum in honum. Hanc sore mentem Augustini luculentissime ostendunt libri tres de libero arbitrio, liber de Spiritu et litera cap. 31; Epistola ad Sixtum 194., liber 5. de Civitate Dei cap. 3. et p., liber I. de ordine
cap. I. , liber a. de peccatorum meritis et
remissione cap. IT. et I 3. , aliaque seXcenta loca, in quibus hic Pater Deum nullatenus esse causam peccati fatetur, et adve santem errorem totis viribus oppugnat.
Refelluntur postremo dissicultates a ratione desumptae. Ad I. argumentum respondentes absolute rejicimus antecedens et consequens. Quemadmodum enim impossibile est, Deum velle ac decernere quod aeterna lege prohibetur, cum haeo ipsa sit immutabilis divina ratio, ac voluntas si ;ita nec fieri potest, ut Deus velit atque decernat malum morale, quod semper eidem legi adversatur lat. Quoad probationem vero antecedentis majorem sic distinguimus propositionem. Deus vult ac decernit poenam peccatis debitam: si agatur de poena, quae non sit peccatum, id concedimus lubenter: si poena pro pedeato accipiatur, id aperte negamus. Item cum
st Vide Institutionum lib. a. IV. Haec oppositio eonstat ex definitis S. CVIII.
417쪽
distinctione quoque minor excipitur propositio. Nam peccatum si per 3s ac proprie consideretur, cum ab hominis voluntate pro cedat, alterius esse nequit poena peccati; pertinet enim ad rationem poenae, quod sit contri voluntatem. Improprie tamen, ad per accidens peccatum quandoque dici poterit peccati antecedentis poena, quatenus gratia, quaru nemini debetur, interdum subtrahitur peccatori: hac autem posita gratiae privatione, quam Deus potest velle positivo ut nocentem puniat, inde consequitur, ut peccatum non impediatur, suisque viribus in poenam culpae relictus homo, non ex divina voluntate, sed ex propria malitia in
alterum decidat peccatum si . Distincta fio
utraque praemissa, jam penitus evertitur Consectarium, quo decernitur, Deum posse velle peccatum in poenam alterius. Ad a. dicimus horrenda prorsus ac blasphema verba proferre Theodorum Bezam, dum in responsione ad Sebastianum Casti lionem asserit, Deum compellere homines
ad culpam, ut sibi viam aperiat, qua ipsis misericordiam et justitiam manifestet. Nam si Deus hominem impium faceret, ut eum deinceps vel a nequitia liberaret, vel suppliciis traderet, justitia ejus omnino foret
i Ηaae animadvertit AngeIieua Doetor 1. a. Quaest. 87.
418쪽
injusta si , crudelis misericordia sal. Ibidem
porro nonnisi per maximum absurdum peceati necessitatem docet adversarius, ut dia vina misericordiae et justitiae attributa pateant in orbe terrarum. Etsi namque nullum inter homines peccatum fingatur, modi pr secto non desunt, quibus Dei gloria per haec attri inta mirifico possit ostendi. Nunquid enim misericordiam Deus non exercet, dum hominibus continenter ProVidet, eosque in ordino tum naturae tum gratiae cumulat
beneficiis p Nunqiuid justitiam distributivam
non eXere et, dum promeritam bonis hominum operibus retribuit coronam pAd 3. Zi1inglius, quem hic nobis adve santem habemus, Deum nulli subesse legi fatetur serm. de Providentia eap. 6. Hactenus recte quidem, cum immutabilis Dei ratio et voluntas, quae lex aeterna VOCatur, principium sit, a quo cunctae leges dimanant. Falso tamen ex hac veritate conci dit ille, Deum posse velle in creaturis Pe catum, illudquo operari, quin suae derO-
i Iustitia iusta non erit, si puniendum reum non Iu misso, sed Deiaso die turi quin potius major erit injustitia allapso Deus tribuat poenam, quem stantem Praedestinassa dicitur ad ruinam --: Ita aeribit lib. I. ad Monimum D. Fulgentius Cap. 22. a - Si est marivola hanevolantia, quod fieri non potest, potest et ille, qui veraciter, linceriterque miseretur, cuper e se miseros ut misereatur - r Haec habet D. Augustinus lib. 3. Confessionum Cap. a. N. 3.
419쪽
4a Iget sanctitati. Fallacia hujusce conclusionis apparet, si consideremus, Deum non posse malum morale operari, aut Velle in creaturis, non quia lege aliqua constringatur sicut homo, sed ex necessitate naturae suae, cum sibi repugnare nequeat Ens in omnibus infinito perfectum. Ad 4. Tradunt scriptores orthodoxi Deum
ad actum quemlibet rationalis creaturae si . ve bonum sive malum concurrere, sic tamen ad actus mali entitatem Concurrere, ut nunquam dici possit auctor et causa Pe cati. Cum autem velint in sensu catholico hunc divinum explicare concursum, non omnes in idem consentiunt. Nonnulli siquidem cum Durando negant immediatum Dei Concursum ad causarum secundarum essectus; idcirco tenent, Deum in genere causae physicae mediata tantum ad peccatum concurrere, quatenus confert homini liberum arbitrium, hoo est, peccandi potentiam si . Aliter censent Societatis Iesu the logi plures, juxta quos Deus, non uti causa
particularis et determinata, sed tamquam causa universalis et phγsice indifferens ad unam vel alteram actionem immediate cum
11 Ita Durandus in a. santantiarum dist. 3. Quae t. s. ut distinet. 37. Quaest. Ir quae sanientia pIuribus non arridat. sane prae eeteris oppugnat Bollarminus lib. 4. do gratia libero axhitrio Cap. 4.
420쪽
homine ad actum concurrit. Ex quo inserunt, Deum in entitatem actionis influere quidem ut causam, non vero in malitiam peccati. Hujusmodi porro generalis ac indisserens Dei concursus, quo quisque Pro libero arbitrio uti posset in bonum, ab homine determinatur ad malum, adeo ut actio mala suum esse specificum recipiat ab humana Voluntate, et ab ea veluti a causa
particulari procedat ii . Ulterius Thomistae
progrediuntur docentes Deum ut primum moventem non modo ad actus creaturaeph T sice concurrere, sed etiam causam liberam ad omnes ejus actus sive bonos, sive malos physice praedeterminare. Ne tamen ex hac praedeterminatione Deum auctorem peccati cum novatoribus facere Videantur, animadvertunt voluntatem creatam a Deo praedeterminari tantum ad materiale, nempe ad solam physicam entitatem actus mali, non vero ad formale, quo nomine moralem ipsius deformitatem, atque malitiam intelligunt la . Interim sive divinum concursum generalem et physice indisserentem vel mediatum vel immediatum catholici a