장음표시 사용
111쪽
vero pro eo, sed propter diuersitatem rationis ct casus: Licet enim pronuntiatum sit hoc casu haereditatem ad ipsum non pertinere,
non tamen ex hoc sequitur necessario, ergo non est liber , aut non
est filius.: Quia potest esse data libertas, non tamen haereditas, aut potest esse filius, non tamen haeres: Stant enim ista simul. quod non sit haeres. sit tamen liber, aut filius: Ideo sibi nihil obstat sententia super haereditate contra ipsum lata, quo miniis possi tractare de statu suo, sicut obstat in casu superiori propter casus diuersi naturam : Quia scilicet non potest habere haereditatem, quin si liber: Ideo quando pronuntiatur haereditatem ad ipsum pertinere, sequitur necessarib eum liberum esse, & non seruum , Ideo non potest in alio iudicio de hoc quaeri. Similiter etiam non potest quaeri in alio iudicio, An si filius .iNec dicatur, qu bd immo posset esse haeres, licet non sit filius. Quia respondeo, quod concluso
procedit, quando petebat haereditatem iure filiationis tantum, ct non alio iure . Non sc tamen in casu contrario, Videlicet f pr nuntiaretur primo super statu ad eius fauorem scilicet eum esse filium,aut liberum. Posset enim postmodum in alio iudicio de haeredia 68 tate quaeri. quia potest esse filius. aut liber, non tamen haeres. Quae
nota pro intelligentia istius materiae. Poterit tamen dari casus. in quo erit lata sententia contra actorem, ct sc contra filium in causa
haereditatis, Et tamen nocebit sbi exceptio rei iudicatae. s vellet agere in causa status: Nam pone quod iudex dixit haereditatem ad ipsum non pertinere, expressa hac causa, Quia non filius, Aut quia seruus. Et fuit in illo iudicio de hoc plenὰ cognitum, Certh non poterit de eo vlma agere: Et sic illa sententia in priori iudicio, etiam quod contra eum sit lata sibi obstabit in secundo, prout etiam dixi in praecedenti conclusione loquendo de illo tex. in . l. Sed si ante. ff. de except. Ergo apparet, quod non illa est ratio, aut quod non debet super hoc fieri disserentia, An sit pro actore, vel contra eum lata praecedens lententia, Sed inspici cnda est qualitas iudiciJ. secundum quam statuendum erit, An possit opponi rei iudicatae exceptio, vel ne, siue sit causa status, siue aliast, Item siue sit comtra actorem, sue pro eo iudicarum.
269 Quinta conclusio est in supradictis terminis loquendo, Si priori sententia sit lata pro actore contra reum, non tamen in causa status.
Et reus velit in secundo iudicio agere ad eundem finem, obstat s biexceptio rei iudicatae, per tex. in . l. Quod in diem. g. . ff. de Co 27o pei t.Similis texan. l. Si autem.=.fi. deneg.ges .i Sed ista intelligentia
112쪽
gentia non approbatur per Fulg. in . d. l. Quod in diem . q. . Quia dicit ipse, quod immb non agitur in secundo iudicio ad eundem finem , de quo in priori actum fuit: Quod sic declares,Nam in primri iudicio. . dum de compensatione tractabatur, ille erat finis, ut is, Φni conueniebatur ad debitum, non compelleretur soluere,oppota scilicet exceptione compensationis, sed ut suam sibi pecunium retineret, in quo ipse succubuit. Nunc verb in secundo iudicio. quando ipse agit . alius est finis: Nempe iste, ut ipse suum consequatur, ct sicut suus debitor sibi compellatur soluere: Non autem ut ipse non compellatur suo creditori soluere, prout in priori euenerat. Et sic patet . quod non ad eundem finem tendit, ut dicit Bart. Verum posset defensari Bari Quia licet quoad media videatur posse dici diuersitate in aliquam subesse, tamen effectus est idem: Quoniam in priori iudicio petebatur, ut ille actor, qui ut actor petebat, Et qui ex alia causa debitor etiam erat, compensaret, Quod in effectu est idem. ac si petitum fuisset ut solueret: Quia ina iure dicitur,qubd qui compensat, soluit . l. Dedisse .ss. de verb.sgnis c. l. In tantum, cum .l. seque n. ss. de lib. causa.Sicut etiam ille dicitur petere, qui compensationem opponit, ut dicit te X. in l. Amplius non peti. ss. rem ratam haberi. Et sic est idem finis inaga effectu, ut loquitur concluso Bart. Fateor tamen, quod illa iura intelligi possunt alia ratione procedere, Videlicet quia fuit in priori iudicio reiecta exceptio compensationis opposita, tanquam
non esset debitum id, quod compensari petebatur: Quod videtur ςxprimi in . d. l. Quod in diem, de compensat. Et videtur de intentione Fulg . ibi, Et in specie ita illum tex. intelligit Dec. inconsil. xcvj. col. ij. Ubi de materia ista loquitur. Ideb nil mirum
s non potest postea in alio iudicio illudmet debitum petere, quia
se diceretur venire expresse contra pra cedentem sententIam,p
tendo illud, quod in ea dictum fuit non esse debitum.Secus autem esset, ubicunque exceptio opposta in priori iudicio suisset periudicem praetermissa, nec super ea quicquam cognitum fuissetiQuia unc nilail obstaret prior sententia. quo minus posset in secundo iudicio peti, Ut probatur in utroque ex illis duobus iuribus in primo responso. Et idem quoquc dicerem .s primus iudex simpliciter
reiecisset Compensationem: Quia non impediretur propterea in secundo iudicio peti illud debitum . quoniam non sequitur, non admisit compem sationem, ergo non est debitum: Sunt enim plures casus, in quibuς non admittitur compensatio. etiam eius, quod
113쪽
est debitum: Ideo qud non debet propterea ille, qui est exclusus ab opponenda compensatione, impediri quo minus de suo credito experiri possit in alio iudicio. 273 Sexta, &vltimaeli conclusio, Quod sin priori iudicio sit lata sententia pro actore contra reum excipientem,Tunc poterit ipse reus, qui succubuit, agere in secundo iuὸ icio, si quidem tendat ad alium finem, quam tenderet primum': Et ita loquitur tex. in contrarium allegatus. s. l. Uendicantem, cum . l. seq.ss. de euict. Sed circa istam conclusionem videtur aduertendum primo, quia secundum Crol. istam distinctionem . An ad eundem, vel ad diuersum finem ten3at videtur alibi improbare Bart. Uidelicet in . I. i. g. Ex hoe edicto , col. iij. ver. Quaero utrum probationes. s . vi. boli. rapi. Ideoque dicebat Crot. Quod etiam quando ad diuersum finem Ggitur in secundo iudicio, est dicendum, quod obstet exceptio prioris sententiae . si contra ipsam sententiam venit, ali is autem secus. ut in. d . l. Uendicantem. Ubi non solum ad alium finem tendebat secundum iudicium, sed etiam non impugnabatur per illud 27ψ prima sententia. Posset tamen ,saluando Bart. a contra rietate, sic dici. Ou od ab illa distinctione recedit in illo casu, in quo ibi loquitur, Uidelicet in causa criminali: An. s. probationes factae in causa ciuili operentur effectum suum probandi in causa crirninali: Ue
apparet ibi dum format Quaestionem, Et in illis verbis,dum pommodum dicit. illa distinctio mihi non placet in proposita Quaestione&c. Et sic loquitur ibi in alijs terminis, qu lim loquatur hic Immo quando loquitur in istis terminis.remittit se ad Not. hic, ut in ultimis verbis illius Quaestionis. Ad quod etiam vide per De
in . l. ij. col. antepen. ver. Quinta conclusio. C. de eden. ars Sed ex alio puto ego esse aduertendum ad istam doctrinam Bart. Quia aut vis intelligere. qu bd in. d. l. Vendicantem, cum . l. sequen .ss. de euict. agatur ad eundem finem in secundo iudicio, prout in priori, auth ad diuersum: Si ad eundem finem agitur. prout videtur )ici posse, tunc obstat exceptio rei iudicata per doctrinam Bart. Et erit contra suum intellectum. Nam in priori iudicio, dum
ille actor petebat a me fundum, ego excipiebam, quod ille mihi vendidisset illum id eb qu bd de euictione mihi tenebatur. Et quem
de euictione tenet actio, eundem agentem repellit exceptio, id eb ubd non deberet obtinere: In hoc tamen iudicio succubui: Et sic res euicta fuit. Nunc volo agere de euictione ad duplum con- tra eundem, qui iam euicit tanquam contra venditorem meum τ
114쪽
Quia rem ipsam mihi evictam ipse mihi vendidit. Et sic ad eundem
fuem ago, ut in praecedenti iudicio: Et ita intellectus Bart. non est verus. Aut vix dicere, quod immo in isto secundo iudicio agitur ad diuersum finem, licet sorte causa est et eadem: Nam finis prio-xis iudicit, dum reus excipiebat, erat iste, ut res illa ab eo non auocaretur, sed penes eum remaneret, quia eam ab ipso actore emerat. In secundo autem non dicit amplius, ut res illa penes se remaneat , sed ut duplum consequatur ab eo, quia eam sibi vendidit, ct fuit euicta. Et sic ad diuersum finem tendit, prout dicit Bart.
Sed tunc contra Bart. oppono: Uult enim Bart. in hac conci usione, quod si lata sit sententia pro actore contra reum excipientem, tunc non obstet ipsi reo agere volenti in alio iudicio ad diuersum finem tendente exceptio rei iudicatae: Sed pone quod in terminis d . l. I endicantem, fuerit lata sententia in priori contra reum, ex
presia hac causa, 'uja non emerit ab ipso , qui euincebat agendo: Certum est, quod non poterit in alio iudicio ipse agere de euictio-D' , posito etiam suod tenderet ad alium finem secundum declarationem de qua lupra , Immo obstaret sibi exceptio rei iudicatae: ma non recte agit de euictione aduersus eum, qui non vendidit sibi: Neque potest amplius dicere illum sibi vendidisse, cum contrarium fuerit in praecedenti sententia decisum, Arg. l. Duobus. s. Exceptio, S. I. Igitur si is iurauerit. s . de iureiur, Et sic erit
contra conclusionein Bart. inrae habet, quod possit tunc agere,
nec sibi obstet exceptio prioris sententiae. Adeo ut quocunque te vertas, ista doctrina Bart. videtur pati difficultatem. aps Vnde concludendo pro vero intellectu illius tex. Dico. Qubd non ideo quia fuerit lata ibi lententia pro actore contra reum, potest ipse reus in lecundo iudicio agere: Aut ideo quia simpliciter tendat ad diuersum finem, Ut ex supra proximo dictis apparet: Sed quoniam secundum iudicium in terminis illius tex . sic se habet ad primum, ut nihil contra illud dicatur, quo casu siue pro actore, siue pro reo fuerit lata sententia in priori, poterit secundum iudicium recte moueri. Nam in priori iudicio decisum fuit rem venditori restituere emptorem oportere. In secundo autem ipse emptor. qui in priori succubuit, nil ut contra hoc dicit: Immo verb illud,
quod fuit in illo decisum. pro se allegat. s. quia fuit euicta, id ebde euictione agit, Et sc nihil tangit ipsam sententiam, nec ei contradicit in aliquo. ait ad hos terminos restringatur conclusio Bart. Non autem simpliciter. ct generaliter intelligatur, ut ubicunque
115쪽
tendit ad diuersum finem, possit in secundo iudicio audiri. quia id non procedit simpliciter, sed adhibita declaratione . de qua supra. At quando secundum iudicium sic se haberet ad praecedens ..ut illud in aliquo laederet, aut ei contradiceret, prout in exemplo per me proposito euenit, tunc secus, quia non admittitur secundum iudicium, quicquid in contrarium sentiat, aut dicat Bart. Igitur ex praedictis ego puto. totam istam materiam colligendo,eam sic esse declarandam, Qubd aut praecedens iudicium fuit summarium.& in quo iuris ordo non omnino seruabatur. Aut fuit iudicium plenarium, seu ordinarium .Primo casu nihil obstat,qub min is possi in secundo iudicio principaliter cognosci de eo, de quo fuit etiam in priori actum. Fallit secundum Alexan. Et alios post Iac . Butrig. in . l. Ab hostibus. g. Si quis simpliciter .ss. Ex quibo caus. maior . Ut retuli supra in prima conclusione, quando in alio iudicio, lic Et summario fuisset plenarie processum, lic di ego ab ista opinione ibi recesserim . Secundo autem casu, quando iudicium praecedens fuit ordinarium, Tunc si ex secundo iudicio necessario infertur contra id, quod in praecedenti sententia continetur. Et indistincte non potest intentari secundum iudicium, sed siue pro actore. siue pro reo fuerit lata prior sententia, obstat exceptio rei iudicatae, ut hie. Et . l. Et ex diuerso. q. l. ff. de rei vendicat. l. i C. de ordine cognit. l. Quod in diem . q. .ss. de compensat. l. Sin autem. q. fi . ff. de neg. gest. l. 1. C. de ord . iud. l. Quoties, cum ibi not. C. de iud. Et in casu de quo supra in sexta conclusi ne . Si vero non necessario infertur in secundo contra id, de quo in ipsa prima sententia, Et tunc secus erit, quia indistincte potest audiri , non obstante priori sententia. d. I. Uendicantem, cum . l.
seq. ss. de euict. l. pen. ubi glo. & Bart.ss. de his qui sunt sui, vel
alieni iur. cum suis simit . 278 Sexto opponit Bart. Quia non videtur recte potuisse dici, po nam suisse commissam per sententiam latam contra petentem fideicommissum. Quoniam sententia videtur nulla, ex quo suit i ta , expressa in ea falsa causa. l. Qui testamento. ff. de excusat. tui. I. ij. C. Quando prouoc. non est necesse, ut per Bart. Qui respondet duobus modis, ut per eum: Super quo latissime instat Alexan complura Doctorum dicta referendo, Ias. etiam ct Crol. multa hic dicunt, vide per eos: Ego breuiter instabo. Prima igitur sol. est: qubd non fuit hic expressus error in sententia: Non enim fuit e
presid dictum in sententia, qubdfuisset per diuisonem remissum
116쪽
ss. DE VERBOR. OBLIG. 'Ifidei commissum, quo casu contrarium procederet, sed sic potest i ri telligi, quod motus fuerit iudex ad ita iudicandum, quasi fuisse ealtas extra diuisionem super fidei commisso transactum, licci non ita de facto verum erat: Non tamen hoc fuerat expressum in ipsa sententia, Quo casu sententia non est nulla ipso iure, sed tantum annullatur quo ad effectum, ut per appellationis interpositionem, ut videtur velle glo. fi . in . l. Si is ad quem. ff. de acquir. haered. Et cum Bart. pertranseunt Paul. Castr. in ultima col. Et alis communiter. Sea tamen contra istam solui. obstat secundum Raph.
Cuman. in iij. col. ad finem, quia si ita intelligimus. poena nullo casu erit per istam lententiam commissa: Quoniam fuit promisia. si fuisset diuisioni contra uentum: Quod non est factum , si in sententia dicitur, aut prae lupponitur, qu bd fuerit de fideicommisi,
transactum, extra tamen ipsam diuisionem: Et sic poena nou poς set dici commissa, etiam quod verum esset fuisse transactum de fidei commisso extra tamen diuisionem. Vnde haec sol. Quo ad istum tex. non procedit. Concluso tamen Bart. potest in se esse vera. videlicet quod sententia in isto casu non esset nulla, sed sub-27 3 sisteret. Quae eonfirmatur, quia iste non esset talis error, qui ex lectura, ct ex inspectione ipsius sententiae manifesto deprehenderetur, sed per relationem factam ad ipsam diuisionem, Quo casu non vitiatur ipso iure, sed tunc tantum . quando ex ipsa sententia ab ud alio apparet euidenter de falsitate ipsus causae indubitanter , ut quia in ea dicitur minorem xiiij. annis posse testari: Quod est contra expressam, & indubitatam iuris dispostionem. l. ij. α- Quando prouoc. non est necesse, in primo responso. l. 1. g. Item contra. E. Qir e sent . sine appell. rescind. Secus verri si in semientia diceretur,Titium potuisse testari, de quo erat controuersia: Non tamen in sententia exprimitur, quod esset minor, aut maior
annis xiiij. Uerum ex actis id colligi poterat, quod esset minor, Tunc non est nulla ipso iure ipsa sententia. sed erit necessaria appeti Iatio . d. l. ij. in secundo responso. C. Quando prouoc. non est necesse. Ad quod facit. quod dicit hic Zac in ultima chcin secunda conclusione in ver. Haec conclusio fallit. Adeb qubd requia ritur . ut error si manifestus, ct patens ad oculum, Ita qubd nota sufficeret error, qui ex coniecturis . vel intellectualiter colligeretur . ut per Ias. hic, qui multa ad hoc alleg. post Innoc. Et H sue n. in C. P. G. de ossi c. deleg. Et demum ponderat ad hoc duo iura, Uidelicet rex. in . c. solet. Et in . c. Venerabilibus. q. pe a. de
117쪽
senten . excommuni c. in vj. Et virobique Gemin. Istud autem Puto esse verum . videlicet 'ubd quando euidenter de errore iu-2SO ris apparet in sententia, illa sit nulla. Quod procedit siue sit contra
iuris expressa verba ,sue etiam contra mentem, aut rationem ipsius
legis, prout tradit Abb. in . Ex parte, in primo Not, per illum tex.i de Capeti monach. Vbi dicitur fieri ibi.contra Lateranense Concilium . quod tamen non loquebatur specific/.Sexpresse in casu illo. sed tantummodo propter eius rationem mens eiusdem. etiam ad casum illum trahebatur. Facit. l. Nominis', ct rei . Verbum ex legibus .ss. de verbor . signific'. l. Non dubium ..C. de leg. l. His
solis. C . de reuoc. don .d Cum mulier. ss. sol ut .im atram. Et facit . quod dixi. s. in primo Not. Et idein etiam voluit, Zas. in loco. si perius allegato . Licet Ias. hic contrarium in hoc concludat: ama secundum eum requiritur, ut error ita in sententia sit expressus, ut oculis corporeis videri etiam posse, non autem sufficit. si
intellectualiter colligatur, Arg. l. i. ff. de his quae intest. delena 81 tur. Et per ea quae supra proxime dicta sunt. Sed puto esse ad
uertendum diligenter, Quia posto quod verum si, et Ie neces Iarium . quod error iii ipsa sententia sit expressus, ita ut oculis Corporeis legi possit, Tamen nun miniis dicetur iste error expressus, quando est contra mentem, aut rationem legis. quam quando est contra verba, Quia utroque casa dicitur contra juris, aut legis dispositionem . iuribus supra alienatis: Neque minus fraus legi feri dicitur, aut contra legem, quando aliquid sit contra mentem, quam
quando contra verba. l. Non dubium. C. de leg. cum aliis suprae alleg. Et posito quod sit verum, lubd requiratur ut error legi possit in sententia, Non tamen etiam requiritur, ut pariter ut in ipsa sententia ex prcsid posita legis dispositio, contra quam est sententia: Neque illud reperitur iure cautum. aut qubd Doctores id requirant. Et in hoc est deceptio Ias. Et si dicis requiritur, ut sententia si contra iuris dispost iociem expressam, ad hoc ut nulla ipso iu-a 8a re dicatur. Dico, qu bd satis expressa iuris dispositio illa videtur, quae ex mente, aut ratione expressa colligitur, iuribus supra alleg Et ex prellam dicitur. quod ex verbis de necessitate colligitur. etiam ultra id quod ipsa verba sonant, Ut dicit glo. in veri ta pressum. ubi Ang. in . l. Praetor ait. g. l. ss. de noui oper . nuntiat. Bart. in . l. Uxorem . g. Agriplagam . ss. deleg. iij. in . l. Si fid iussor. g. Meminisse, de Ieg. . Refert, ct sequitur Ruin . in conliis lxiiij. col. iij. in fi . vol. 1. Corn. consi. cccxlvij. col. 1 .nu. V.
118쪽
Dec. in consit. lxviij. col. pen. ver. Nam expressum , Amict Decision. xliiij. numer . xiiij. Complura ad hoc congerit Crau. Consi l. cxlviij. col. ij. ver. octaua coniectura, Et consi. cclvij. col. pen . ver. Ad tertium. Habes ergo declarationem ad istaminateriam, Uidelicet quod sententia lata contra ius est nulla. Intellia 83 ge,scilicet contra iuris dispositionem: Secus autem s contra ius patris, quia tunc tanquam iniqua rescinditur per appellationem. Vt. C. Si ex falsis instr. per totum Quando autem est contra iuris dispositionem. tunc est nulla ipso iure. iuribus hic allegatis, scilicet. d . I. ij. C. Quando prouoc. non est necesse, Et . d. l. i. g. Item contra sacras constitutiones. ss. Quae sententiae sine appellat. rescin. Et hoc quando est expressus error in sententia, alias autem secus: Quia semper pro actu iudicis praesumitur, nis contrarium appareat . l. Herennius. q. Gaia .ss. de euict. l. ij. C. de ossi c. ciuil. iud. c. In praesentia, de renuntiat . c. Ad audientiam,de praescrip t.
Item istud extenditur non solum, s est contra ius expressum, sed
etiam si contra mentem, aut rationem, per supra dicta, Vt per Abb. a 84 in. d. c. Ex parte, de capell. monach. Et posset etiam poni exemplum in casu. l. Praetor ait. q. l. ff. de noui operis nuntiat. Licet
Crol. in hoc exemplificando multum laboret. Nam si in terminis illius tex. Iudex in sententia pronuntiaret, illum post operis noui nuntiationem factam potuisse aedificare, diceretur iudicasse contra mentem legis,Ut ibi, quia licet praetor non expresse dixerit, non posse aedificari, tamen quia expresse mandat opus post factum deurui debere, ideo eius quoque mens esse intelligitur, ut non aedificetur: Contra quod ille iudex diceretur iudicasse. Super qua ampliatione cogita. Limitatur modo ista conclusio Primb, Quam do esset ius incertum,& dubium propter diuersas interpretum semientias, de quo infra in secunda responsone Biart. dicemus. S cun db fallit secundum Crot. Quando sententia fuisset lata contra ius, quod esset iniquum, Ut quia contra consuetudinem irrationabilem, vide per eum. Tertio limitatu KQuando duae cauis in
sententia fuissent expressae , quarum una esset Vera, altera falsa: Tunc enim propter veram causam sustineretur sententia, non obis stante causa falsa. Ut per Innoc. in . c. In praesentia, in si . de r
nuntiat. per Imolam in. l. Si ex plagij, isto tit. cum alijs, ut hic per Crot. Quod etiam tenet Ias. in ultima fallent. Crol. etiamata tangit, quando fuisset in sententia in expressione ipsius causae ini
stae, di falsae apposita dictio maxime, vel pra sertim, aut sinulis.
119쪽
quae tacite, ct implicith includit aliam causam: Ita quod innuit iudex, se non ex illa sola causa motum fuisse ad ita iudicandum sed etiam ex alijs: Ideoque licet illa expressa si falsa, tamen sustineatur sententia ex alijs, quae potu illant esse verae. Attamen ista decisio videtur periculosa, prout etiam ipse fatetur, quoniam cum causa expressa sit falsa, nec aliamvideamus, quaesit vera. nihil subest, ex quo possit sustineri sententia. Et licet tacitὰ subaudiri possit alia propter illam dictionem implicatiuam, tamen cum de ea nihil nunc appareat, An scilicet si vera, vel falsa, parum opitulari potet rQuia di illa salsa esse posset, prout ista, quae est expressa. falsa apparet: Et cessat nunc praesumptio illa, quae sumi pro iudice solet. iuribus superius allegatis, propter causam falsam per ipsum in lententia expressam . Et haec qub ad illam primam responsonem 287 Bart. Secunda eius responsio est, quod quando super aliquo
articulo variae sunt Doctorum opiniones, tunc iudex, si unam ex
illis iudicando sequitur, non facit sententiam nullam, licci contra veritatem iudicet: Et hoc propter rei ambiguitatem, Ut not. in . l . Cum prolatis. si . de rei iudi c. cum alijs per eum adductis. Vnde cum in casu tex. nostri variae inter Iurisconsultos essent, secundum eum, opiniones, Aia scilicet per da uisionem sc factam. vi in tex. dicitur,censeretur fuisse remissum fideicommissum, necne: Ideo licet iudex, qui elegit illam partem, videlicet fidei commissum censeri remissum. male sorte iudicauolt, non tamen remanet, nulla ipsa sententia ipso iure propter ambiguitatem articuli, Ut dictum et . Quod confirmatur, secundum Alex. Quia alias vana
fuisset ista deciso, si non fuisset aliqua dubitatio. Sed aduerte, quia aliud est. quod adsit aliqua dubitatio ita ut possit fieri lex quae
tamen non dicatur de indubitabili, iuxta. l. Quod Iab eo .si.de Carabo n. edict. Et . l. Domitius. ff. de test. Et aliud. qudd si tanta .ctialis dubitatio. quod sententia, licet iniusta sit, non tamen sit nulla ipso iure. Praeterea est aduertendum, quia inbilo tex. non deciditur ille casus. qui fuit in sententia iudicatus, Videlicet An esset Temissum fidei commissum, nec ne per illam diuisonem: Neque de hoc dubitabatur hic, prout declaraui in figuratione casus, sed
decidit tar tantum, An poena esset commissa, nec ne, existente casu eo modo, quo intex. dicitur, Et secuta. illa sententia, sic ut secuta Grat. Et si diceretur, quod licet verum si, de hoc non dubitari hic neque istud decidi, quod fuit per sententiam decisam . iampn negari propterea non potest, quin etiam super hoc casu, de quo in
120쪽
sententia sit magna dubitatio, prout videbimus infra in secunda. Quaestione Bart. Respondeo quod non apparet tamen, An tempore istorum Iurisconsultorum esset laaec magna dubitatio. Unde Rapb. Cuman. laic tenet primam responsionem Bart. reiecta ista: ia non apparet . quod tempore Scaeuolae essent super hoc variae opiniones: Nisi dicas, quod, cum aliud non appareat, est credendum , qudd ct tunc esset magna dubitatio super hoc. 288 Tertia tradebatur responsio per Petr. Bessit. Qubd hic causa falsa non fuit expressa in sententia.Et illa verba in tex. posita Quasi de fideicommisso transactum fuisset non sunt verba iudicis, seu sententiae . Sed sunt verba Iurisconsulti: agi vult dicere, quod iudex ille ideo iudicauit contra petentem fideicommissum , tanqulimellet de eo transactum, hoc est intelligens, qubd fuerit compre-iensu in fidei commillum: Non. tamen, qubd hanc rationem e
presserit in sententia. QAod satis puto procedere, qubd illa non ad sint verba sententiae. prout etiam dixi supra in ii . Not. Vt de illa dictione, Q ias , An, & quando importet veritatem vel fictionem, vade eleganter per Zas. super Quinta parricula Cloia.
, bi vult tex . qubd ille sit altero contentus, videlicet aut de eo, quod fuit promissum, aut de ipsit poena in casu contra uentionis: Non autem, qubd utrunque consequatur . Hic ivero utrunqub Consequitur, quia ct actorent repellit fideicommisso,&cons quenter obtinet id, quod fuit sibi promissu in. Et etiam agit ad poenam. Bari .Respondet tribus modis, ut per eum. Primam re-:ponsionem . s. quod hic fuit actum, ut rato manente pacto Sc is Dixit Aleaan. communiter teneri, quam etiam defendit Ias. Qui etiam secundam approbat, ut per eos. Sed illa prima mihi videtur mera diuinatio. Duas alias responsiones tradebat Bald. intit . imperat. loth. Eug. Papae, in prin. tui; .col. in ver. Sed sta-as I tim. Et breuiter in hoc concludendo, ex omnibus istis responsionibus illa mihi magis placet, quam ponit Bald . ubi.g.secundo loco, licet ab ea recedat Alex.hic, Uidelicet qubd hic fuerat promina poena, si contra diuisionem quid factum luisset . Quae verba seu quae promisso respiciuiix, ct reseruntur ad factum, adeo qubditatina cum ille coepit quid petere ex illis bonis, visus fuit contra-
uenisse: Ideo non est amplius verum, illum . qui nunc agit ad poenam, dictu trunque consequi: Quoniam tunc verum ellet, quan-uo nihil respectu bonorum diuisorum fuisset per promutarem