장음표시 사용
131쪽
sagacissimus gerum aestimator Horatius Homerum agnoscit . philosophis ipsis , qui morum praecepta ex instituto tradiderunt , longe meliorem ( I. i. D. a.
tiai quid sit pulcrum , quid dulce, quid utile, quid noR, Plinius , ae melius Chrasippo , Crantore dicit .
Verum ut ea praecepta facilius animis, ingerat, iucundorifabularum delenimento mitigat s ea licentia usus 'uae ut idem Horatius.monet, communi . hominum, suffragio, pictoribus , atque poetis permissa est. Et sanu in iis ipsis Deo. rum fabulis rabi impietatis arcessitur , non inuintiliter Vmorum: documental abderenuitas' est.. Q δmobrem si Lasteriusdist puratione, poεtam dineorum i vo his illuues uvis Endimus , . quod Icilicet . ubi l quae damnabsurda Dii si viderumnistribuere rum de natuo meta. operibus: disserat ; hodierno 'item sermonis poetam demonstrabimus quia Numinum faetallisl sperae quidemetureiatdigimorum, doctrinam sapie ruer pertractat M. Quod nudi hxequamur . inutium I inde, ducimus , undebiliarum disputationum ordo:nde et Diis Homericis, effluxie ; ab Iunone inquam , quae circa' prioris:libri finem graviter cums Iove iurgatur .s,quod etiam iterum , saepitisque i facientem Homerus inducit imita ut Io.-m in pnecessitatem . urgeat minis eam coercen
di , t happliciisque multandi . Verum quis' nona agnos at Vatem in Iunonee uxoris rixosae , ac protervae imaginem vivam exhibere p Neque i f I enim,
132쪽
enim , auditores , malum hocce in obscuris familiis tantummodo , popellique foece reperitur, iurgia nimirum uxorum , virorumque . Ipsas etiam nobilium domos infestat , in ipsis princi-Pum , regumque aulis interdum debacchatur; quod significatum poeta voluit Iunonis cum I ve frequentibus iurgiis . Neque miremini , auditores , Iovem , hoc est magnum aliquem & genere , & dignitate virum in molestam uxorem graviter excandescere , eiusque rixis ferendis esse imparem . Tam eximiae liquidem , tamque incredibilis virtutis est uxorem procacem ferre. Ut vix quemquam vel ex iis , qui moderatissimi
audiunt , pacatissimumque animum praeferunt, mihi ostendatis tanta virtute pollentem , tot diantiaque ob uxoris offensiones non excidem tem . Socrates sane Xanthippen uxorem iracumdam , morosam , difficilem , contentiosam patien--ter tulit 3 verum fuit. qui id putavit cum laboribus Herculis comparandum , & quid maius
ipso Hercule , ac gloriosius tantum virum de- Praedicandum . Iulianus quidem Imperator ad Themistium scribens Alexandro Magno maiora Socratem gessisse ait uxorem ferendo . Cato vero maior, Plutarcho teste in eius vita, hoc unum in illo admiratus est i cum innumera alia m
xime mirabilia suppeterent quod cum uxore difficillima , & stupidis liberis comiter vixisset. Elegantem apud Libanium declamationem me legere memini mariti ab Senatu postulantis , ueliceret sibi cicutam bibere , atque ab uxor
133쪽
molestiis , quas vel ipsa morte arbitrabatur ace hiores , tandem aliquando eripi . Quam vero
dissiciliter , dii boni l in uxorem incidas , quae
viro nunquam molestiam facessat , ad iracundiam non provocet , & ad coniugii poeniten. tiam non adigat Femina nihil esse pestilentius ferme adagio fertur :Femina nulla bona in , vel f bova contigit alia , Nescio quo pacto rei mala facta bona es . ,
Quos plane versiculos non minus vere , quam eleganter in mulierum i genus vulgo iactatos
accepimus . Non illepide quidam . cur H
vam uxorem duceret interrogantibus, in sex eo,
inquit , quod malam a se minus babeam . Et sane uxorem noti leve hominis damnum , malumque complures appellarunt philosophi a maium autem humano generi consecvando i sobolique susci piendae requisitum , & necessarium . Sed repet mus Iunonem , quae qua erat vafritia . dolos fere meretricios instriixit Iovi; fecitque fucum; namque ubi formam artificio coluisset , mund que muliebri se parasset , Veneris insuper cingulum , quod acre erat amoris incitamentum , per fraudem accepisset , alio se pergere simulans, ad componendas nimirum Oceani , quas cum uxore gerebat , simultates , Iovem incautum thtenti lenocinio in voluptatem pellexit , ita ut cum ea in monte Ida , ubi ad Troianum heI- um spectandum sedebat , concubuerit, somninque
134쪽
IN HOMERUM. SI que correptus qui finis erat insidiarum ) pingnae oculos tantisper non adverterit , quam
consilio suo regebat, victoriamque ad quam partem mallet inclinabat ( Il. l. I . Vah l quam belle in facto Iunonis depinxit feminarum improbas fraudes , quae dum amorem praese&runt , illecebrisque viri mentem demulcent, inis sidias saepe struunt, exitiumque meditantur. Recte igitur ut pestem hanc caveamus , Poetata
admonet , ne sub rosa', & viola abditis laqueis implicemur . . Nam mulieris fronti vix ulIa fides, fictoque colori nequaquam credendum . Sed de hac re vel ipsum Salomonem Homero licet sapientissimo longe sapientiorem audite ; qui phriculo suo facit vos cautos , ornatissimi iuvenes, Ne clatensia inquit , fallaciae mulieris . Famur
evim distulavi labia meretricis , , nitidias oleo guttar bim . Nomissima autem illius amara qua ab vibium, eae acuta quasi gladius bieeps . Pedesoluae deseeadunt in mortem , ct ad inferor gressurillius penetrant . ( Nov. s. r. Alio item loco( n. I. i Aten , sive Deam Laesionem Home. rus memorat , quae Iunonis dolo laedit Iovem rruod ad idem caput spectat, quam scilicet frauisulentum sit , ac timendum mulierum genus . Aten vero Iupiter mox digno affecit supplicio,& e coelo praecipitem in terras egit , quod
idem Vulcano contigisse narratur , in eaque ruina claudum utrinque factum esse . Quam ce
te fabulam ad horrendum illum perduellium Angelorum e coelo casum , qui sacris Literis perhia
135쪽
perhibetur , referri nemini dubium esse arbitra, mur . Atque haec anterpretatio quamquam ad argumentum hodiernae disputationis non faciat.& ad theologicarum distertationum classem d. quae hanc proxime succedent, potius pertineat, quia tamen cum Iunonis perfidia , quam modo explanavimus , magnam habet coniunctionem, eam hic afferre placuit, ne rursus de eadem resermo nobis sit instituendus . Cum autem in magnis optimatum , regumque ipsorum familiis lites etiam , & dissidia fratrum non raro EX riantur , minoresque natu maximo , qui supremo iure sive rem familiarem , sive regnum ad ministrat , aegre se subdant , frenumque morideant , turbasque cieant , id Homerus in Neptuno exhibet , ( Il. l. is. qui Iovi parere
detrectat, paremque sibi honorem temere sumit, quod eodem genere, eodemque patre progeniatus sit. In Diis enim saepenumero ut notavit, Lactantius ( de fassa rel. I. I. e. s. humane, potius, quam divina conscripsit. Sed quonam mores praecepto instruere dicendus est , cum Diomedem facit Veneri ac Marti vulnus inferentem p Pulchre docet, auditores, virtute, quae per Di medem significatur , voluptatem . & temeritatem , quae in Venere , & Marte exprimuntur, facile superari . Neque absurdum existimate , si vitia per Deos exhibet , quandoquidem ethnicorum theologia Deos habebat virtutum , , ac vim tiorum praesides . Hinc est vitiorum Deos fere
Troianis opitulari , qui videlicet molliori quopiam
136쪽
piam vitae genere diffluebant ; quod cum argin mentis aliis demonstrari posset , tum praesertim te terrimo Paridis scelere , qui hospitis Menelai
Helenam uxor em perfidiose abduxit , pravoque Troiani Senatus consilio , qui tam Giniquum , &detestabile .facinus protegendum duxit , diutin que bello defendendum . Quam rem ut Troia caderet , Graecisque diruenda traderetur Numinum omnino aequitati consonum fuit . Quoci caicum Deorum concilium ultimo fuit cogendum , ut Graecorum victoria eorum suffragiis decerneretur , eius convocandi ministerium nequaquam 'vel Iridi , vel Mercurio , ad quos de more spectabat , sapientissimus Uates committit .sed Themidi , ut plane significaret illud Deo
rum de Graecorum victoria decretum ex mera iustitia proflueret. Diem extraham , auditores su velim persequi singula recensendo . Verumttamen satis esse putamus difficiliora quaedam de Diis loca expendisse , quae minoiumjgentium interpretibus crucem fixerunt , & ex re iis non magno conatu Ave, ad naturam , sive ad mores spectantia praeclaraesdocumenta enucleasse , ut possitis hinc intelligere longe faciliori negotio alia quoque minus implexa ad hunc modum
explicari . Caetera vero quaecumque loca , quae non sunt huius argumenti , quod ad Deos contraximus intacta, relinquimus ; quibus tamen tam bonum ubique . morum praeceptriremi seu praestat , ut qui caelestissimorum eius carminum
studio serio se addixerit , fieri nequaquam pos Tom. II. M sit,
137쪽
sir , quin melior , moribusque ornatior evadat. Caput autem accusationum hoc est , dum ea , quae exposuimus , docet , valde indecora Diis
attributile . & ab immortalibus illis , divinisque
mentibus prorsus aliena ; quod certe per in gnem impietatem sapere dictitant . Verum non Homerum in culpa esse impietatis huiusce it rum contendimus , auditores ; sed pravae ethni- eorum theologiae , populique opinionibus impintandum , qui eo stultitiae devenerant , ut Deos iisdem , quibus homines perturbationibus Crederent commoveri , eadem appetere declinare, nec esse humanarum affectionum expertes . Quae
igitur de Diis perhibebantur , , non tamquamstabulosa habebat vulgus , si d tamquam res vere gestas probabar, pubitosque caeremoniis, & o. cris confirmabat . Quare non poetae huiusmodi fabulas invexerunt , sed a vulgi opinionibus poetarum carmina originem duxisse Iiquet . Sa cra certe Cereris Eleusinae ante Herculem Theobanum multig aetatibus inventa narrantur. Homerus autem quadringentis annis post Herculem Thebanum floruit , ut Herodotus , Velleius Paterculus , aliique scriptores testantur . Pudet,
auditores , phallos , atque ithyphallos Baccho
sacros memorare , Deamque Petundam , quae praesto erat maritis ad primum Veneris confli. ctum feliciter absolvendum , Deumque Mutu. num . sive Priapum , cuius immani verpae vi gines antequam viro traderentur teste Arnobio
insidebant , innumerasque huiusmodi turpissimas
138쪽
sordes , quibus ethnicorum Religio metebat. Ex quibus intelligi potest homines , antequam poetae fabulas versibus illustrarent , iis erroribus
implicitos non expertes putasse perturbationum, humanorumque vitiorum Deos immortales. Vbdete igitur, auditores , quales , quantasque nos oporteat gratias agere Deo optimo Maximo , qui in ea tempora nos incidere clementissime
tribuit , quibusliam caeca delirae superstitionis caligine discussa , & veritatis luce micantissimos undequaque radios emittente exclamare cum imgenti gaudio licet Exortam est in tenebria Immen . ( V. m. q. 3 Habitautibusque in regione aembrae mortis lux orta est eis. ( U. o. a. 3 Quia vero nullo non tempore aliqua saltem eius lucis scintilla , Deo sic disponente , qui illuminaclomnem hominem mmievtem in hunc mundum ( Damro. hominibus fulguravit , bono eius ductui identidem se committens noster Vates, densisque, quae totum paene terrarum orbem obvolvebant, tenetiris aliquantisper emergens quam bene s pienterque de Deo , Divinisque rebus senserit ..iis , quae sequentur , disputationibus planum faciemus, quibus poetam Theologum vobis illum ostendemus , & commendabimus.
139쪽
In qua ea loca expenduntur , ubi poetam theologum se praebet Homerus, sed . sub figuris, & aenigmatibus. i cta ,
de Deo senserit Plato , aliique philosophi.
HomeruI eum poetam tbeologum se praebet, dimino Numine sapienter disserit. Id autem praestat modo lateuter es per aenigmata , modo aperte nulloque furarum integumento . suadgvincet Iovir peregrivatio ad Aetliopas . Bonorum consuetudine gauder Deut quam maxime G d SImula-rru blamir distautes Aethiopes per totor duoderim dies Lybiam eircumibant . Deorum mensae in templis , Iectisternia ae palminaria . Iupiter Graecorum eladem Thetidi pollicetur Nutut Iovia ita vivir , aptisque coloribus a piata deseriptur , fit Phidiarinde suam Iomis simulacrum efformare dicerire. Sacrae Seripturae Dea Homerico commento maiae finia . Iupiter somnium famemnoni mittit , non secus ae Deus mendacii spiritum Achabo . Nou-nutia item alia loea explicantur , in quibus videtur Minerva in fraudem , ct erimina homines impellere quae tamem theologicae rationi non repugnare ex aliir similibus divinarum Paginarum Deis evincitur . Deorum alteri a Graecis sanx , - si a s alteri
140쪽
alteri a Troianis , quemadmodum etiam ex Ang hae alter Graecor defensat , alter Persas . .
Uod nullis verbis exprimi possit Deus , omnia repleat , dum nullo ipse loco Capitur ; omnia condiderit , supraque omnia celsissimus resideat ; omnem vitam: , sapientiam omnem vincat , & subter se habeat ; fonsque boni inexhaustus omnia irriget , fecundet , servet, docuit Plato (in Subis. Quod mundum universum regat , & immotus in seipso cunctis motus impertiatur , tradidit Arbstoteles c Meth f. l. r. e. q. Mentem omnia disponentem Deum dixit Anaxagoras , ut Clemens Alexandrinus testatur ( in Protreptis. Vim& rationem universa permeantem praedicabant
Stoici , ut ex Plutarcho discimus ( de placit. philosoph. l. r. c. q. Profecto philosophos hos-ce , uum ad hunet modum de Deo cogitarunt, ac disputarunt , in theologorum censu probam doctrinam tuentium iure , meritoque descripseris . Verum itane de divino Numine sensisse Homerum Lassirmare possumus auditores Expedito mihi ab iis disputationibus , quibus illum , ubi de Diis fabulatur , poetam vobis tum physicum , tum moralem ostendi pulcherrima , documenta sub Deorum fabulis , quae primo
sane intuitu absurdae videantur , ad naturam , moresque pertinentia tradentem, superest modo, ut tandem poetam theologum praedicem & commendem . Cum vero theologum Homerum dD