Dissertationes Homericæ habitæ in Florentino lyceo ab Angelo Maria Riccio ... quibus accedunt eiusdem Orationes pro solenni instauratione studiorum. Volumen primum tertium

341쪽

ab Homero nuncupatum, gulae vix in aegre admiditat , sive etiam respuat , t dulcibus solummodo

pomis , quod sibi melius sapiani , melleisque

hellariis cupidissime vescatur et sper musne maeut adultiori aetate firma corporis habitudine utatur p Minime bercle, Quinimmo affectis erit viribus, tenuique corpore, atque imbecillo. Non cnim . mactyae , non scitamenta , std , quemadmodum apud Plautum est, panis, assta bubula,& grande poculum ventris stabilimentum . Ito pariter si validas in doctrina viget compararcuultis . adolescentes , ac praepollenti quodam robore confirmati , ad . scriptorei qui solidum docti inae cibum praebent, hi uti ore vobis in Properandum s pane lino assidue , quotidieque alamini necesse est. Cupediae vero tot varioium libellorum, quas avide appetitis , etsi acrites palatum acuere , ac demulcere vobis videantur, vix s ne vix quidem mentem alere possunt, sed . teussem tantummodo, ieiunamque eruditionem

quampi m afferte , Memoriae proditum est cibum , quo ad fortitudinem suos adolescentes aleistant , atque educabant Spartiatae , fuisse simplicissimum . Cyrus item cum aliis pueris in Pe s de altus legitur solo pane , ac senecione. Quid mirum igitur . si tanto deluta robore pollere , di ad virit m aetatem, tam bonai, ac fumas asserre vires visi sunt. Nulla erat laboris gravitas, nulla diuturnitas , quam illi pertimescerent, aut sustinere stienuissime non possent . Oh utinam cura haec ad alendos similiter in literis adole

342쪽

scentes adhibetetur i Oh utinam uno simplicique

veterum optimorum scriptorum pabulo ad veram solidamque doctrinam profitendam enutrirentut i Hac enim ratione educatos in literis atque in stutulos magnae indolis iuvenes , & ingenii alustriane ad praeclaras artes dexterrimos in summos

evadere viro sibi celetisque phtutiterum , & immo Dialem nominis famam adipisci facile videremus . Nervosum squidem doctrinae genus a vulgo separat . N in celsissimo gloriae fastigio collocati nee finit ut sapientiae laudem priscis delatibus

istideamus . Puto enim ex eo antiquorum fot

lassiel hin*hoisse doctrinam plusquam recentiorum non talum quod litetis impensiorem operhm nava rent . sed quod muIta cum diligentia scriptotes, qui ibi tunc aderant in lucem editi. iterum ac dyturum sh adolescentia versarent , paucos illos

quidem/ V sed doctrina . iudicio , ac sagueitate

planissint, . At nunc (sinite auditores , in liberaveritatis frontet id quod sentio eloquar nunc inquam N eo a malorum librorum Iaedimur& om g praestandissimis auctoribus plebeios Atminutulos consectamur : & , quod cathmitosissi. murn e periri iuxta & impetiti de studiorum

ratione impune , ac promiscue iudicant. Quam Ohrem bene ao sapienter aiebat Scaliger , cuius iudicio de hac te libentissime subscribo . doctis mos hodie esse praeos, quia non amplius aenti Di scfyptores Ietuntur. Quis enim, hodie PI, t Hutate vim, Cieeronem legit , aliosque seriptotes summos & non potius nugatores

343쪽

plerosque in pretio habet avideque versat AD qui , auditores , haec non sedebat olim sententia iis , qui literas consectabantur . Volens Thucydides ad conscribendam historiam se conferre , toties iterata Herodoti lectione se praeparavit, ut totum edidicerit, amissumque restituere potuerit. Quid de Demosthene octies Thucydidis historiam sua manu conscribente , ut animo altius imprimeret ' Quid de Cicerone a Demosthenis , Platonia , Isocratis lectione numquam cessante, ut eloquentiae opibus ex illis uberrimis piomptuariisse ditaret, & vim, copiam, iucunditatemque dicendi essingeret Quia de Virgilio Homeri poemata numquam e manibus deponente , ut novum consimile ex eis sive imitari , sive concinnare laudabiliter possent p Diu , multumque , quemadmodum docet Quinctilianus , non, nisi optimus quisque & qui credentem sibi neminem fallat, legendus est , ac paene ad scribendi solicitudinem , nec per partes modo scrutanda omnia , sed perlectus liber utique ex integro resumendus, praecipueque oratio , Cuius virtutes frequenter ex industria quoque occultantur. Quid igitur boni sperandum in literis ex iis adolescentibus, qui probatissimos scriptores doctrinae patres, ac si ita loqui fas est , conditores , vel nihil , vel oscitantes legunt , cum diurna nocturnaque manu diligenter atque incessanter essent versandi pQuam non solida doctrina , quam levi futilique imbuantur necessie est , dum ad tot libros adu llant multa quidem vorantes, nihil autem con-

344쪽

Coquentesv mentique utile , honum , confectum-, que alimentum quo vigeati, atque augeatur non suppeditantes R. Iam i vero quorumdam adolescen tium voces audire mihi videor adversus ea, quae a me hactenus disputata sunt , se defendere conis nitentium . Longe maiorem, inquiunt , eruditionis copiam ex hisce libellis, qui plurima inicompendium redacta offerunt colligimus Gr tior deinde varietas ad legendum nos allicit . Levior denique ac tolerabilior in eis evolvendis

labor est , quam qui veterum i libris & prolixi, ribus, & dissicilioribus i intellectu, impendiisdebeat a

At haec vestra opinio de maiori colligenda eruditione per aetatem incautos atque improvidost magnopere decipit, & ludificat optimi iuvenes.. Primum enim quemadmodum si alimentum non: prius ore manium , mollitum , ac prope liquefactum demittatur. , solidum innatat, & malai stomacho oneri est , , neque i in sanguinem Con vertitur sic multiplexi huiusmodi . atque indigeqsta eruditio: onerare vos potest , instruere atquei alere minime potest , dum in memoriam quide ibit, non vero nutriet ingenium. Dimidium esse plus toto veteri Hesiodi adagios confirmatum: est .:

Cum, enim ,i ut interpretabatur Platoi, totuma, accipere noxium sit , dimidium autem timodelain tum , iccirco quod moderatum est esse Plus eo,

quod est immoderatum sapientissimus, censuintiates ia verum quale i verbum i finite i ut i Home-,

lice dicam quale verbum; septo dentiunt s. vobis, incidit , ,α boni , ampliorem , ac locupletiorem olIom. II. Pp assi.

345쪽

assirmantibus vos colligere eruditionis copiam ex compendiariis multis., i exitibusque re Entiorum labellis . quam exriintegris , copiosisque veterum voluminibus ip Particulas quasdam auri ex multis;

variisque decisas , & corraias fodinis siquis vobis afferat , putatisne , vos largius ditandos fore, quam si plenissimam quampiam aurariam ipsimet ingredi possitis , & inde quantos vultis ingentes

thesauros cogere vi atque iasportare p in i unum aliquod aureum promptuarium longe locupletio simum & sapientiae plenissimum nominem nam de singulis dicere nimis arduum , minimeque ferendum nonne unus Homerus ampli, Iibus opibus vos cumulaverit , quam sexcenti alii. QTiptores ex eorum agmine , quos maxime amatis , & consectamini J Parcite, iuvenes, idem saxum saepe vertenti ; cum enim peroptem celsissimum, vos ascendere verae doctrinae gradum , non possum facere , quini quamcumque OCCasi nem nactus' ad Homeri stadium , cuius . libros cetiosissimum humani animi opus Plinius vomisat , vos provocem urgeamque , cum praesertim summi praeceptores quique, maxime vero Fabius ab hoc auctore literarum studia auspicanda esse doceant , . idque exempla eorum confirment, qui primas in doctrina tenuerunt ; eorum siquidem

unusquisque Homeri lectioni ac studio ab adolescentia constantissime inhaeserunt . Unus instar omnium sit Politiamri , qui de se testatum retia qui abfineunte aetate huius praecellentissimi Poetae studio', ardoreque 'adeo flagrasse', ut non

346쪽

O: R A T IVO R. st yymodo eum totum legendo. olfecerit , paeneque contriverit , sed iuvenili quodam ausu vertere etiam in Latinum tentaverit . Quid mirum igi, tur si tam bono succo altus', & saginatus tam mum doctrinae fastigium conscendere valuerit 3 Ad hunc igitur ceterosque maximos scriptores ano liquos , eE quibus tamquam ex vivis gurgitibus sapientia eAundat , si vestram eruditionis sitim abunde explere cupitis, accedite iuvenes. Eorum enim plerique quos tanti facitis rivuli sunt, biautem, quos ipse vobis digito commonstro fomtes sunt, regia flumina sunt , maria sunt. Ho merus vero mare illud magnum , Oceanusquo Pater . Ipse namque & primus , & medius , &ultimus , ut verista me de eo scripsit Dio Chrysostomus . vel pueris , vel viris , vel senibus de suo praebet quantum quisque accipere potis est Nec minus aberratis a vero , egregii iuvenes, dum rerum varietatem , quae vestrum deliniat animum , & ad istudium alliciat , gratiorem , &iucundiorem praeberi existimatis ad istis libellia multa ac diversa acervatim convehentibua . quam ab antiquis . Vobis laudo , atque approbo hunc varietatis amorem , qua nihil umquam acceptius,& ad pertrahendum validius , & sine qua fateor nil amoenum elis , nil amabile , nil iucundum . Sed multum interesse puto inter reriam Concinnam , aptamque dispositionem , qua pulcra v rietas consurgit & coalescit , ac coacervationem quamdam sive confusam . sive illepidam . Splem vidissimas quaeso magni alicuius regis aedes un P p a me-

347쪽

goo ORATI O R., mecum ingrediminor. Videtisne quanta lapidum,

Columnarum, auri , argenti, eboris , Picturatum, statuarum s gemmarum , ceterarumque opum quarumcumque varietas illas exornet p Tanta profecto

est, ut non hominis , sed Deorum luculentum aetnobilissimum videre vobis videamini diversorium. Verum quod oculos, animumque rapit, si recte attenditis , non ingens est , ac prope incredib ilis rerum multitudo, sed ravenusta concinnitas, ac pulcherrimus ordo , quo tam multa , ac .idi. versa suis quaeque locis mirum in modum aptata atque inter se coniuncta Conspiciuntur . Fimgite modo complura ex hac regia aliisque com

similibus decerpi , &jad quasdam domos'pa

vas , atque humiles transferri , illic vero magis congeri, quam bono ordine collocarii, ac dispinni l anne varietas haec rerum utcumqiae preti sissimarum vos magis , quam illa , alliciat 8 Mirarer sane , si id contingeret ; vestrumque iudicium neque probum neque rectum iure optimo reprehendendum duceremo Res ita profecto habet, adolescentes , de uberrimis antiquitatis scriptoribus , aliisque strictioribus temporum consectit xum. Ceterum in Homero, ut idem vobis exemplum adhuc inculcem , tanta rerum omnigena rum miro ordine divinoque artificio consociata rum varietas, est , ut verissime dici possit , eum qui Homerum legit , omnia legere ; nam quae clivisa beatos essiciunt , collecta tenet . Quod si mihi non creditis , nimiumque me tribuere Cia-

iuspiam studii immoderatione auctori huic suspi-

i camini,

348쪽

eamini, Politianum consulite . a quo non talum absolutissimum poeseos, atque eloquentiae exem plar , sed artium quarumlibet , ad disciplinarunt inexhaustum esse Homerit carmina, thesaurum dia serte docebimini. At nos deterret labor , it Tum, rinquitis , , quando idemi ad intelligendos antiquos scriptores . studii:,diuturnilai Graecael linguae, cognitio dissicilisi satio . qc dat brosae necesseria est ; quare in recentioriim potius studio acq lectione 'toti sumus , quae parum

horis afferre videatus . Iam nec vero mihi irascamine , rasi Homericum 'illud vobis Dexprobrenia QM.A. , .cisi suae illud Virgilii Phidiariae , 'eque, enim Phrygea ' Peminatum; siquidem querela haec non tuirorum .n o sectis ungeni, magnitudine , pnaestantia , ac subtilitate v Fl rentini iuvenes . diis custas , &-l labor non franageret, sed acueret uias cia tot v virileinhum solerat iam amare , et Sed imascula hae: Glhrtitas atque aliaritas's quae priscorum 2dolescentium 3 fuit qiam consenuit & decoxit , i tantumque in paucis

aliquibus aetate nostiae movet: lacertos , nequo omnino mortua est . Utcumque autem Cres ha beat , bivium vvobis i commonstro . adolescentes a quo frustra evadere conamini . Aut in vetetarum: lectione vobis est desudandum , aut de iveara literati hominis gloria desperandum.- l

349쪽

diaeti coniugitia , :& l longiustula, asperiorique

relictati semitas ,s mollis studio s. tenuique labore summum 'literarum gloriaeque verticem ocyusuo, consecuturos temere speratis. Sed itane , inquitjs, hos camellos: nobis circumdas , ut numquam prorsust uansilite iliceat , atque: ade' antiquorum lectioni impallescere nos praeeipias, ut nihil interim ei recentioribus delibaret Imittas,

Minime i vero . adolescentes . Dum antiquos evobvexet, B ,ea,qua par est sedulitate enucleare non Irugeat , nori sueto quin aliqua etiam erudiri Mireceotiorum ti volumina perlegalia. Aliqua imquam non uerum. indiscriminatim permittenda sunt omnia . A pluribus enim , quae a vel doctrimnae , vel motibus vetiireligioni exitiola uni omnino abstinendum ; adeo ut probi alicuius dinctique yui: iductumi aequis, iudiciumque debeatis, quaelia Sostii; Zibuoxiaei leaione percur erc . N hilominus , im i verum. lateat, optatim , uic primis hisce studiorum vestrorum annis, solis veteribus iisdemque optimis legendis . scriptoribus immor

mini iti ipsi l naMque, fecunda verae i doctrinoe se mina in Rohis . sereret , , calore , RUgere . macime omn- apti suntis at ex alii si enuditionem quae rere periculosum . Cum vero aetaterieritis glandiori , altasque iam egeritis in bona doctrina radi est, , iunc per . me Iicet , ut . se ter rum etiam seriptorum. . quoscumque voletis libros adeatis , quamquam enim nullo non tempore legendis

350쪽

optimis prima , ae praecipua adhibenda' sit curavi nutile tamen non erit secundariam , tertiamque operam lectitandis tenuioribuet impendere Etsi enim paucis libiis sit opus adjbonam mentem , inon paucis opus est ad universam turum scientaliam scribendique usum , neque .ullus esti ,c uti aiebat Plinius , liber tam malus , ex quo non' aliquid utilitatis colligi possit , apis instar , quaelex quolibet flore heibaque . aliquid i boni succi quo mel conficiat , novit exsugere . Quod nitia dissimis uersiculis eleganter expressit Lucretius .

in i feris ast apeae si saltibus omnia Idav

At s,modo iudicii prudentia destituti ad quos,

cumque flosculot heibasque convoletis est valde, periclitamini, , ne malum succum elicientes , Pu XVientam quamdam . ac venenosam eonficiatis eruditionem . Quapropter consultissimum evit , si me aiahis, uix usque , dum literarum itirocinium natis , praeceptum Senecae exequamini vi ubi ait, Leeeudum malaum , non multa se Sed ant quam finem dicendi facio , peto a vobis , iuvenes , ne scientes iam , videntesque praeclara ingenia vestra pessum ire patiamini. Errorem tam noxium , quem hactenus dicendo exagitavit, si forte vestris mentibus insederit , revellite . Ne putate masDum , ac gloriolum in eorum Dum ego censeri , quos iste ratos fungino genere Polutiani verbo non inepte appellabo s repentei enim