M. Tvlli Ciceronis Opera: Ad optimorvm librorvm fidem accvrate edita

발행: 1814년

분량: 268페이지

출처: archive.org

분류: 연설

151쪽

iatur apes utiliinti suturae, nam praeteriti emtau

xe, quam defendas, aut imgalitatem inesse, aut utiliatatem eummie, cui oucilies iam amorem, sia Fimeo nihil ita utilitatem suam retulisse, ac nihil omisiano fecisse causa sua. Invidetur enimvommodis hominum ipsDrum studiis autem eorum ceteris commo i

dandi favetur. Videndumque hoc loco est, ue, quos ob benefacta diligi volemus, eorum laudem atque gloriam , ut maxime invideri solet, nimis inerre videamur. Atque iisdem his ex locis et odium1 in alios struis ero diacemus, et a nobis ac nostris demovere: ad que haec genera tractanda sunt in iracundia vel exeiis

tanda, vel sedanda. Nam i, quod ipsis, qui audia uni Perniciosum aut inutile ait, id factum augeas,

odium creatur: sin, quod aut in bonos viros, aut in eos, ita quos quisque anime debuerit, aut in reminpublicam tum excitatur, a non tam acerbum odiisum, tamen aut invidiae, aut odii non dissimilis offenis aio. Item timor incutitur aut ex ipsorum pericuus, alit ex commuibus. uterior est ille propxius sed hic quoque communis ad eandem simultudine est perducendus. LII. Par atque una ratio est spei, laetitiae, mo-Iestiae sed haud sciam, an acerarimus Ionge sit inmnium mistus invidiae, nec minus virium opus sit in ea comprimenda, quam inexcitanda invident autem homines maxime Paribus, aut inserioribus, Cum a relictos sentiunt, illos autem dolent evolasse sed etiam superioribus invidetur saepe ebementer, et eo magis, si intolerantius se iactant, et aequabilitatem iuris, Prae-atantia dignitatis aut fortunae suae trauseunt quaea inflammanda sunt, maxime dicendum est, noti esse virtute partas deinde etiam vitiis atque peccatis tum,

at erunt honestiora atque graviora, tamen O . s.

tauta ulla merita, quanta insolantia hominis, quam

152쪽

inmme fastidium. Ad sedandum autem, magno illa labore, magnis perieutis esse parta, hec ad suum commodum, sed ad aliorum esse collata, seseque, si quam gloriam Peperisse videatur, etsi ea Mon sit iniis qua meroea periculi, tamen ea non desectoi totaimque abiicere atque deponere omninoqueperficiendum est, quoniam Ierique auo invidi, maximeque est hoc commune vitium, et povagatum: finvidetur autem praestanti florentique fortunae ut haec opinio minnatur, et illa excellens opinione fortuna iuri Iachoribus et miseriis permista esse videatur. Iam inlinserieordia movetin, si is, iii audit, addue potest, ut illa, quae de altero Φlorentur, ad sua Te --

vocet, quas aut tulerit acerbas, aut timeat aut ilis tuens alium , crebro ad seipsum revertatur. Ita cum singuli casus humanarum miseriarum graviter accipiauntur, si dicuntur dolenter, tum afflicta et prostrata virtus maxime Inetuosa est; et, ut illa altera pamor

tionis, quae probitatis ommendatione boni viri debet speciem tueri, lenis ut saepe iam dixi atque sumis

Missa sic haec, quae suscipitur ah oratore ad domis Laa dos aninina atque omni ratione nectendos, in tenta ac Vehemens esse debet.

LIII. Sed est quaedam in his duobus generiabus, quorum alterum lene, alterum vehemens esse volumus, difficilis ad distinguendi mi similitudo. Nam ex tua lenitate, qua conediamur iis, qui audiunt, ad harie vim acerrimam, qua eosdem excitamus, innuat oportet aliqiuid, et ex hac vi nonnumquam animi aliis quid Linflammandiu est illi lenitati neque est ulta

temperatior oratio, quam illa, in qua asperitas eo tentionis oratoris ipsius hiunanitate conditur remi Aio autem Imitatis qhadam gravitate et contentione firmat u . In utroque autem genere dieendi et illo, in quo vis atque contentio quaeritur, et hoc, quod' ad vitam et more accommodatur, et Principia tarda

153쪽

mini, et exitiis tamen spissi et Producti esse debent. Nam neque assiliendum statim eat ad illud genus omistionis adreat enim totum a causa , et homine priua

ipsum illud , quod proprium sui iudicii ast, audire

desiderant nec, cum in eam Tationem ingressus sis, celerite disςedendum est don enim, sim argutamentum, simul atque Positum est arripitur, ait , que et tertium Poscitur. ita misericordiam, in invidiam, aut iracundἰam, simul atque intuleriis, o si commovere Argumentum enim ratio ipsa confixisinat, quae simul atque emis. - , adhaerescit iuud autem genua oratiouis non comitione' iudicis, sed in i perim bationem requirit, quam consequr, nisi invita, et vari , et copiosa ratiisne , et simili omtentione aetionis, nemo potest Quare riui aut x viter, aut summisse dieunt, Oeare iudicem possunt, commovere non Possunt; in quo uni omnia. Iam illud perspicuum est, omnium rorum in contrarias partes facultatem ex iis in suppedit xi Ioeis. . Sed argumento resistendum est, aut iis, quae coinprobam di erua causa su nutatur, reprehendendis, aut demo strando, id, quod concludere illi velint, non effici ex Propositis, m esse consequens aut, si ita non rein sella. assu rendum eat in eontrariam Partem, quod ait aut graviu&, aut aeque grave. ula autem, quae aut Minciliationis ausa leniter, aut Maemotionis em hemeriter gutitur, motriiniis commotionibus inserem da auut, ut odio benivoleniaa, miserisordia invidia

in Suavis auteri est, et ahemente saepe utilia iocus, et facetiae quae, etiamsi alia rami tr di arte posεunt, naturae amat Propria eris, neque ullam amen desiderant. In quinus tu lange aliis, mea aeuientia, Caeaax, excellis: quo magis mihi Diam eati esse potes, aut nullam esse artem salis, aut, si qua eat, eam uos tu potissimum docebis. Ego va,

154쪽

xo. Iumit Caesar, omni de re sacelliis putri Poma

ab homine non inurbano, quam de ipsis taeetiis dis. putari. Itaque cum quosdam Graecos inscriptos Ii-hros esse vidissem de ridiculis, nonninam in armveneram, posse me aliquid ex istis discere Inveni autem idicula et salsa multa Graecorrum uam et Si- eui in eo genere, et Rhodii, et BDUtii, Et praetereeteros Attici excellunt: ae qui eius rei rationem quandam conati sunt artemque tradere sic insulat exstiterunt, ut nihil aliud eorum, nisi ipsa κε Usitas, rideatur. Quare mihi nullo videtur modo Ho-atrini ista res posse tradi. Etenim eum duo genera

sint acetiarum, alterum aequabiliter in omni aemmone fusum, alterum Peracutum et breves tua a veteribus superior cavillatio, haec altera dicacitas nominata est ve nomen habet utraque res quiP- pe leve enim eat totum hoc, risum, movere

rumtamen ut dicis, Antoni multum in causis per. saepe Iepore et facetiis profici vidi. Sed eum in tu

Io genere perpetuae festivitati ars non desideretur: natura uim fingit hominea et ereat itatores et narratores Aeetos, et vult adiuvante, et voce, et ipso genere sermonis tum vero in hoc altero dieaeitatis, quid habet ars loci, cum ante illud facetum dictum emissum haerere debeat, quam cogitari Potuisse videatur Quid enim hic meus raser ah arieadiuvari potuit, cum a Philippo luterrogatus, quid atraret, iurem ae in se respondit λ Quid in omni

oratione Crassus e apud centumviros contra ea votam, e contra aceusatorem Brutum, cum pro

Cis. laneo dicereL Nain id, quod tu mihi tribuis,

An oni. Craaso eat, omnium sontentia, eon eden dum. Non enim fere quisquam reperietum Praeter

ne, an utroque genere Ieporis excellens, et illo, quod in perpetuit,te sermonia, et hoc, quod in e Ierieat atque dicto alia iam hae perpetua contra

155쪽

aevoiam Curiana defensio, tota redundavit hilarhtate quadam et ioco dicta tua brevia non habuit. Paxeebat enim adversarii d nitati di in Mo ipse ser vahat suam; quod est hominibus Aeetis et ducaeibus difficillimum, habere hominum ratione et temPo-

Tum, et ea , quae occurrant, cum salsissimo dici pos.

alui tenere. Itaquo nonnulli ridiculi homine hoe ipsum non insulse interpretantus. Dicere enim aiunt Enniuina flammam a vieneafacilius ἄν in arde 'rae RPrim. quam bona dicta en at haec scilieethona dicta, quae salsa sint. Nam ea dicta appeuantur proprio iam nomine. LV. Sed ut in Se evolam continuit ea Crassus,aetque in altero genere, in no nulli eoui mutum metiarum inerant, ansam tuam disputationemque Insit sic in Bruto, quem oderat, et quem diguum contumelia iudieabat, utroque genere pugnavit. Quam multa de balneis, tuis nuper trie eudiderat, Maris. Invita de mi so patrimonio dixit atque ilia brevia, cum iu diceret, se sine caua audare minime mirum, inquit, modo enim xisti des adneis Ion merahuia huiuscemodi fuerunt, sed non minus -- ciinda iΠa perpetua. Cum enim Brutus duos Iecto. Te excitasset, Et alter de colonia Narbonensi Cras si orationem Iegendam dedisset, alteri de Iege Ser vina, et eum contraria inter sese de republica capiata ontulisset noster hie saeetissime tres. patris Bru

ti de iure civili tibenos ribus legendos dedit Ex

bi Pri Mernatem fundum reliquisse. Deinde ex Iibro

CUS FILIII s. Sapiens Midelicet homo cum primis nost- ciritatis norat hunc gurgitem metue Gns, cum is nihil haberet, nihil eas ei relictum P taretur Tum ex libro tertio, in quo finem acri

156쪽

bendi fecit tot enim, ut audi, ScaevoIam dicere,

fundi, Brute, quos tibi ni ear Gli, ----α-riis consignaros ratiquisse Quod nitri pubeom te Mariquit, iam habaret, q-rtum librum compose et, et se etiam in balneis Deum em Ilio, acriptum reliquisset. Quis est igitur, qui non diteatur, hoc epore, utque his face iis vi minus refutatum esse Brutum, quam illis tragoediis, quas egit idem, cum

eas in eadem causa funere effervetur anus Iunia.

Pro dii immoviales, quae fuit tua, quanta vis quam

inexspectata quam repentina sem, coniectis curulis, gestu omni immin ti, summa gravitate et om

Ieritate verborum, Brutes, atad sede, quid imam mnum patri nuntiare inatus quidia ominibus .istio rum imagines duci s des qui/-0ribus tuis quid L. Bruto, qui hunc popuIum domitiatu regio Ither int quid te facere otia rei, cui Horiae, ut ira-hi tu rese patrimonion au ma, at id non eae nobilitatis. Sed fac esse, hi super e, libidines Meum diaris errans An iuri ei uis se paternum.

sed dicet, te, cum aede Venderea n in ruti qui

dem et maris otium tibi parem- με- e. An rei Elisan via num απι carem rideris p --M-quentiae quae num est in ter se, quidquid eae -- ei ac linguas, omne in aeum turmammum αδ-mniae tia eum containati miseem aspicerentides peti hos neueri pisu in foro , , in urbes, tu in trium eos cornvectussisti illam mortuam, et imaginae im- - Eerhorrescis quibus non modo imitanGs, in colloeandis indem tibi intim locum reliquisti. LVI. Sed haec tragica atque divina faceta autem o urbana innumerabilia ex ima contentioni me. ministis Nec enim concio maior umquam fuit, Decopud populum gravior oratio, quam huisus contra col-

157쪽

legam in eumra nuper, neque porae et festivitat conditior. aure tibi, Amtoni, utrarinque assentior, et πιω- iram ducetias in dicendo prodesse saepin, et eas arte ouuo modo I osse uadi. . Iuud quidem admiror, teri a in eo genere tribuis- tantum, et non huius rei quoque Palmam, te evarum, Crasso detu1isse. Tum

Antonius vero ita sevissem, inquit, nisi inter in in hoc Crasso paullum invidorem. 4m esse

quamvis Aeetum atque auum, non nimis est per se ipsum invidendum sed, cum omnium ais unuMissimus et urbanissimus, omnium graivissimum et sev

maalinum et esse, et videri, quod isti contagit uni, id mihi vix serendum videbatur. Hic cum arrisisset ipse Crassus, Attamen, inquit Antorii , eum artem -- facetiarum , lati, negares, aperuisti quiddam,

quod praecipiendum videretur. Haberi enim dixisti

rationem .portere hominum, rei tempoτia, ne quid loeus de gravitate decerperet quod quidem in trimis a Crasso observari solat. Sed hoe praeceptum Prae termittendum est facetiarum, eum his nilia opus sit.

Nos autem quomodo utamuae, cum opus sit, quaeris alaua ut ita adversarium, et maxima, si eius tulit.

tia Poterit agittari, in testem stultum, cupidum, e verri, si faede Lomines udituri videbuntur. Omniano probatii in sunt, quae lacessiti-dieainus, quam quae priores. Nam et ingenii celaritas maior eat, quae apparet in respondendo, et humanitatis est sponsio. Videm is enim quietur suisse, nisi esse. mus Iaeesmii, ut in ista ipsa eonesono nihil ex ductum est ab hoc, quod quidem facetius dictum a.deretur, quod non provocatus responderit. Erat axistem tanta gravita in Domitio, tanta auctoritas, ut, quod e se ab eo obieetum, lepore magia Mevandus

quam contentione frangendum videretur.

158쪽

tiemur, Caesarem, qui quamquam crasso Aeetias 'concedit, tamen multo in eo stiadio inagis his et hora , non explicare nobis fotum genua hoc iocam di, quaIe sit, et unde ducatur praeaertim eum tam tam vim et militatem satis et tu hauitatis mae in ea. - Quid si, inquit Iulius, assentior Antonio dicenti, nullam eme artem sali. Hic cum Sulpicius Et enisaei, Quasi vero, inquii Crassus, horum ipsorum, de quibus Antonius iamdiu Ioqii tur, ars uuae ait. Observatio quaedam eat, ut ipse dixit, Mum exum, quae in dieendo valent quae si eloquentes facere Θ aet, quis esset non Ioquens y Quis enim haec non ve Deila, vel certe Hiquo modo posset ediscere 2 Sed ego in his praeceptis hanc vim et hane utilitariem esse arbitror, non ut ad reperjendum, quid dis

eamus, arte ducamur, ae ut ea, quae natuTa, quis studio, quae exercitatioue consequimur, aut Edinem

sin confidamus, aut prava intelligamus, eum Mao T. serenda sint, didicerimus. Quare, Caesar, ego quoque a te hoc peto, ut, si tibi videtur, divules de hoc toto iocinudi genere, quid eutias, ne qua sorte di udi ars, quoniam ita votitistis, in hoc an ebeis

tu , atque in ta accurat sermono praeterita esso

videatur. Ego vero, inquit ille, quoniam conectam a. eoo io, Crasse, exigis, non committam, ut, si defugerim, tibi causam aliquam ' dein recusandia Quamquam oleo saepe mirari oram impudentiam, qui agunt in scena gestum, spectante Roscio. Quis .nim sese commovere potest, cuius iHe vitia non viodeat Sic ego nunc, Crasso audiente, primum loquar de sacetiis, et docebo aus ut aiunt oratorem eum, quem cum Catulus nuper audisset, foenum ratios a te. hali-s Fores'. Tum ille, Ioc atur, inquit, Cautulus, praesertim cum ita dicat ipse, ut in Osi a lendus esse videatur. Verum te, Caesar, udiamus,

ut a tonii resigna redeamus. Et Antomus, Perii

159쪽

pane quidem mihi restarit, inquit sed tamen deses.sus iam Iabore Uue itinere disputationis, requi eam in Caesaris aerm mo, quasi in aliquo Peropportuno Min

versorio.

LVIII. Atqui, inquit Iulius, non nimis ibo

Ie hospitium neum diees. Nam te in viam, simulae PerPaul Ium gustaris, extrudam. et eliciam. Ac ne diutius vos demorer, de moiciat gen re, quid sentiam, perbreviter exponam Dorisu qui

que sunt, quae quaeratatur; unum, quid sit ait rum, unde sita tertium, situ oratoris, Velle Tisummovere quartum, quatenus quintum, quae sint g

nera ridiculi. Atque iIludirimum , quid sit ipse iis

sus, quo pacto concitetur, ba sit, quomodo e i. atat, atque ita repente erumpat, ut eiuri cupientes te. nere, ne umimus, et guomodo simu latera, os , Mas, Vultum, oculos occupet, viderit Democritus.

Nem enim ad hunc sermonem hoc pertinet et, si Pextineret, nescire in tamen id non puderet, quod ne ipsi quidem iΙIi seirent, qui Pollicerentur. Locua autem, et regio quasi ridiculi nam id proxime qua ritur turpitudine et deforinitate quadam continetur. Haec enim videntur veI sola , vel maxime , ' quae nomiane et designaut turpitudinem aliquam non turpiter. Est autem, ut ad imi tertium veniam, est Plane oram toria movere risOm vel mod ipsa hilaritas benis lentiam conciliat ei, Per quem excitata est vel quod

admirantur omnes cumeo , no Repe tu verbo posutum, maxime opondentis, nonnuanquam etiam lancessentis se quod rarigit adversarium, quod impedit, quod elevat, quod deterret, quod resutat vel quod imuin oratorem politum esse homiclem signita eat, quod eruditum, quod urbanum, maximeque quod tristitiam ac severitatem mitigat ,- et rcIaxat, odiosas. que es Saepe, qua argumentis dilui non faciIe est. ioco iii,u uo. dissolvit Quatunus autem iut idicula

160쪽

1M DE. ORATORE

tractanda ora tori, p.rquam diIigenter videndum est id quod in quarto loco quaerendi posueramus. Nam nec insignis improbitas, et scelere iuncta, eo rursus miseria insignis agitata ridetur. Facinorosos maiore quadam vi, quam ridiculi, vulnerari volunt inise. ros iuuia noliint, nisi si se sorte iactan . arcentum est autem anaxime caritati hominum, ne te re is - ,eos dicas, qui diliguntur. LIX. Haec igitur adhibenda est primum in io- eando moderatio. Itaque ea facillime luduntur, quae neque odio magno, neque misericordia uaxima digna sunt Quamobrem materies omnis ridiculorum est in istis vitiis, quae sunt in vita hominum neque caro.

rum, meque calaninosorum, neque eomuu, qui sita.

elans ad Supplicium rapiendi videntur eaque belle agitata ridentur. Est etiam deformitatis, et corporis vatiorem satis bella materies ad iocandum sed quae rimus idem, quod in ceteris rebus maxime quaerendum est, quatenus. In quo non modo illud praecis pitur, ne quid insulae, sed etiam, si quid perridiemis possis. Vitandum est oratori utrumque, ne aut acurrilis incus sit, aut mimicus. Quae cuiusmodi sint, facilius iam intelligemus, cum ad Uaaridiculorum g

nera venerimus.

Duo enim sunt genera facetiarum, quorum ait rum re tractatur, alterum licto Re, si quando quid, tanquam aliqua tabeIla narratur, ut OI- α Crasam in eminum, comedisse um lacerium Larini, cum esset cum eo Tarracinae de an Pla rixatus Fabaa, attamen a 4 ipso ficta tota amiclo Addidisti clausulam tota Tarracina tum omnibus in parietis

bus inscriptas fuisse litteras, tria LL, duo M. Cum quaereres, id quid e set, senem tibi quendam oppidanum dixisse, Lacerat Iacereum asi mo dux Memmius Perspicitis, hoc genus quam sit sanetum, quam elegans, quam oratorium, sive habe.

SEARCH

MENU NAVIGATION