장음표시 사용
211쪽
debamus. uamobrem si quodammodo nos in stconuertit, sibique aequat, certe amicitiam nolis repudiare non potens.
cap.rt Cognitio secundo felicitatis genere, facile quid illi opposita miseria sit, intelligitur .E I enim errare, ac decipi in cognitione Dei,ita M iliam maleficum,dete Iabile capitale esse opinemur deos odio prosequamur,et ab illo logisi e refugiamus futiis impiorum hominu,et animam apud inferos habitatisi conditio est. Hinc Iob Dixerut Deo recede a nobis, et in psalmo Superbia eorum, qui te oderunt. Afferarima aut e sit conditio haec oportet, quari refugere a Deo nihil aliud est,qua a bono refigere. Ignoratio aute Dei,quae non eris error in cognitione, se primatio cognitionis,miseria quide eniINam miserum es omninoseuo bono priuari non tamen Νιmma. Nam queadmodu melius tecu agatur, ter tuu nuobdormia quasi gilans multa sielera comittas, ita minus malum e t ignorare Deum, qua maleficum iudicare, si, odio prosequi,quod sidus est nefarium.
p. 19. Cete hantequa huic tractationi ne imponamus, i quae diximus facilius animo, des memoria comprehendantur,ea in angu tu quedam locum concludere inutile,opinor,non erit. uod siet, si a quibus causis felicitas oriatur, breuiter recensuerimus .
212쪽
,yo DE7HOMINIS FELICIT. Primum quidem hoc modo. Non recte confertur ignoratio vel cum ei de odio m hoc in aduersorum,illa inpriuantium genere statuitur. βuod si haec intersie conferas opinari Deum esse humano eneri inimicum,mal cum,detestabile et eundem odio prosequi, illud profecto maius malum erit;c ex illo odium proficisiatur. c d id d/ero quod secundo loco a ferebant, res studemus amorem maxime
nos cum Deo coniungere quia exacuit quoddam modo mentem,llicitque, t diutius, atque intemtius de Deo cogitemus. Primum: enim meus
Deum intelligit, tanquam bonum quoddam se naturae accomodatissimum: deinde in sitim propem det, illum amplexatur; quod iam amoris e l. CPropendens autem atque amore flagrans a it cundissima illa contemplatione, a dulci o illo asperitu diuelli non pote i. Statuamus igitur Deum
tum mi amatum, tym etiam mi intellentum n
stram esse felicitatem ex quo in duodecimo lubro
Theologiae haec duo semper ab e rictotele coniunguntur, expetibile des intelligibile prius tamen ivt
intelle lum, quam t amatum. Omnino enm , t diximus, Dipotius, ut ipse e lictoteles dixit, Dux quidem intelligentia eti,comes autem Polumias. Haec igitur q stio hoc patitosis profligat atque ad exitum perducita.
213쪽
L I B B R T E R TI V s is cap.13 Caeterum, quoniam diximus mentis e lupi rem no iramque felicitatem fere interse non differre,illud teneamus, quod etiam siecundo libro de Prara, stes falsa moluptate possimus, oluptatem nihil aliud esse, quam expletionem quandam facultatis cognoscentis, siue illast sensis, siue inte gentia,
ortam ex comprehensione rei cuiusidam, si e naturae ipsius facultatis , maxime sit consintanea, UT
accommodata. Sic moluptas mentis contemplantis edi ipsius expletio, 6 perseritio ex iucunde rei contemplatione orta. Felicitas autem hoc praeterea significat in ea ipsius mentis contemplantis
expletione, naturae etiam nosirae meram, ac gem
manam esse positam perfectionem, des absoluti
nem, Epotius quamquam mereor, ne quod di ram, non satis intelligi queat moluptas quidem illa , de qua nunc loquimur , est expletio memtis , qui contemplatur , felicitas autem perfectio mentis , qui in rerum natura exititit. Ita enim fluitas , m evoluptas etiam in selutis, liaberis mentibus, atque adeo in Deo ipso, in quo nihil duplex est, nihil coagmentatum coit time tamen di linguentur. Euamuis enim in ipse idem sit omnino essentia, et men tamen cogi ratione secerni possenti: Ita aetiam CVoluptas, tacitas cogitationesturnentur, cum haec essentiam
214쪽
stectet lia mentem, im intelligendi. Idem
in nobis se meniet. ex Dei enim contemplatione summa mentis nostrae exi diei oluptas, ac summa
nonirae naturae, ali essentiae perfectio, beatitudo. Hanc oluptatis a felicitate disserentiam signifcasse mos edi Ari toteles,cum decimo libro de moribus diaeitctirtutes a nobis expetendas pusscetias nullam parerent Poluptatem tam queadmoduTerra insteriorem Diouperiore ora appetis,quanuis inde nulla prosicipatur Poluptas, quoniam illa in inferiore,hic insuperiore loco suam perfici et eouseruat naturam ita quoniam humana natura Inrtute perficitur,ati expletur, annus etiam si nullam pariat moluptatem ,seumme tamen a nobis expeti debebit,ati in ea bona,magnai pars felicitatis no-firae consistet. Vinc etiam intelligi illa pote'de
quo dubitandum nobis rei uit ractoteles,expetatur ne ruta ob moluptate an Poluptas ob itam. Viuere enim a tu cum nihil aliudsi pro ut e stateles in extremo Eude 'innom ad Nichomachum declaravit,quamsentire, cognoscere,sem
ses autem, se cornitio sine dubio naturae notae set expletio, atque perferino , profecto sequitur, tetatam, etiam sinustam aferat γoluptatem maxime appetituri simus. Uerio in ea met expleti ne , mi iam iuiximus, pumma moluptaisita est. . Ex
215쪽
. LIBER T.ERTIVS. ιρι Ex quo tertio Politico dixit c grictoteles, in ista esse delectationem ulcedinemque naturalem.Pat lo igitur plus Pilae,quam moluptati tribuimus. ει- terum ictu laustrinihilsere e f. Ita enim ista, Poluptas interse commicta, confusae si trux disierm queant, ac sine dissicillime, it monebat ri toteles, quae intem se consilissunt, interse co
ere,i4 Haec igitur ab lutissima fortase desinitio fel citam
iis erit, illius, inquam, quae in contemplationeposita
est,si dixerimus ipsam nihil aliud esse, quam Deuintellectum, des amatum a nobis, quantum intellis ghet amari potent,quatenus naturam nostram perascit, omnem Asius implet auiditatem. Ita Pere primo bbro asserebamus,felicitatem esse bonum pera sectum,quod homini satis erat, ab eo d/otis omnibus exoptabatur. Omnes enim hae conditiones in noctra definition pessime contiuentur.Deus quidem adeo persedium bonum edi, nihil excogitari postpersesbus, atque omnia inde bon omnespem sectiones exi lant. Hoc mero bonum non ne satis
erit homini etiamsi immensem quiddam, ali insinitum desideret, cὰm plane immensum,atque. ingnitum sit bonum' uuodsi elementa in quibus locis
naturaliter quisunt, co seruantur,perficiumur, illa etiam loca tota naturae suae inductione appetunsi,
216쪽
.94 DE HOMINIS FELICIT. eri. omni impetu feruntur, nec aliud requirunt an plius; nihil mirum,si mens nocti a cum conseruetur,
perficiatur a Deo, ipse umme exoptet uuncssbi postremum sinem proponat. e squi quemadmodum elementa,ckm ad propria,et sua feruntur loca,ad bonumsuum feruntur, idea Deum ipsum, qui omnis bonitatis fons est, , si ipse aut bonum, aut Deum ast expeti non animaduertant, ita homines isti, qui in diuitist, opibus, honoribus, hominis bonum situm esse putaui, idcircoque illa omni Hudio sibi comparant Deum qi runt, Deum sibi comparare student, quamuis non animaduertentes.
Nihil enim, mi diximus, bonum ea, nisi quia in illis diatria bonitatis radius quidam interlucet.
Faguntur autem quod Umbram, ac sane tenuem boni stequuntur, non merum, ac solidum bonum ;riuulos sectantur, non sontem adeunt , cim po sint
i , Ossevdimus quo pacto mentis moluptas, fel
citas inter se inferrent. Idem enim reapse erant; cogitatione tantum secernebantur. uamobrem
mirandum non est, si similes quaedam quinctiones de felicitate, , moluptate exoriantur, si luterque etiam sint explicandae: qualis ilia est, posita ne sit felicitra in contemplatione Dei, est cognitione, Mi potius in huius cognitionis animaduersione, id est,
217쪽
L.I B ER ΤERTI V s rassi si nobis Deum comprehendi animaduertamus. Idem enim de moluptate, suo loco missimus, cadebat in psellionem. Quare eodem etiam modo profligemus , dicentes cum Deum contemplamis tunc rem nobis obtectam esse Deum, cum a tem nos contemplari animaduertimus ipsammet te platione obisti nobis comerania. uod si Deus nostram contemplationem infinito interuasio en dit,longes perfectior ea, γt certe ere,profectomuli magis ipsius vel comprehensio, qua huius comprehensionis con sideratio nos perficiet, stu explebit. At iillud fere isu venire cernimus, o cum paulo attentius, aut canimus,aut ludimus, icthusiquod agimus, uos agere, non animaduertamus. Ita
anima uersio Ula functionem muneris ipsem drabilitat ; minusque contentam reddit. auare a tenta contemplatio Dei, i iam fere respuit an maduersionem. Et quemadmodum quian aliqua arte ruddes adhuc, imperitique seunt, diligenter Ldent quid agant timent enim ne errent, ac de recta desiectant ita ) qui autem periti sunt, ac longo 'edocti, etiam non animaduertentes, quasi a natura regantur ι optime agunt: ita qui iam tu Dei contemplatione diutius sunt mersati, illumssemma cum moluptate intuentur,nec feres intus
218쪽
. LIBER TERTI Vs. titit, quam ardenter amat, morem gerat, nullamabam praeterea ob causam curabit. Intelligit enim se ab illi tanquam milhem, in hac corporis custodia quasi flatione quadam esse cogocatum, quamigius iniussu deserere, sicelus id plane nefarium. auod si aliquadosandissimi homines repertisunt,
qui non modo ob assiduas /vigilias, ac diuturnam inedia ingraues morbos Inciderint,sed etiam sibi plagas inflixerint, haec non ab illis admissa esse cem sendum est, quemadmodum redie Eulsatius in suis commentariys in primum rictoresis librum de moribus dicebat, it animus a corporis societate omnino liber euadat Nam quae Deus coniunxit, homo non si aret , pedita Deo separentur. VGHet Uertim ob hanc causam, ne corpus nImium bene se habens libidine racundiam, stes rei quas . affectiones excitet, qu pinea mentem perturbent,
deque Νο statu dejciant. Oteroquin insania i Ia
potius, quam sanctitas sit appellanda. e qui hae in re non eadem ratio est illius philos hsiqui nat rati tantum lumine Oitur, atque eius qu Christimerissimi praepotentis De lj ore e i eruditus. Nam is defuturae mitae conditione certus,atque in corporis morbis, doloribus diuina tamen luce nodectitutus, corpus omnino contemnit, X sternis. t ille neque admodum de animae Issam' i mor-
219쪽
,98 DE HOMINIs FELICIT- . tem certus, neque peculiari adiutus gratia, mah- rem corporis curam gerere compellitur; quod aegrotans evia animum ad illam praeclaram cogitati nem potent intendere. e bo autem in eo conu
niunt, quod corporis bona per se nihil faciunt, sta
tim mentis moluptatem, ac per bonem aestimantes. βuod si de huismodi tantum homine Eoici intellexi sint, cum dicerent minutes esse potius quam μετρmrαρυα , idest vacuitates assectionum, non mediocritates irtutis enim esse ita assectiones tollere, mi omnes etiam radicum fbras extirpet vere dixissent, d se congruenter Platonicis,qui tales esse purgatorias molunt diu res. Nam tu homine iampridem contemplationi dedito bia illum assectionum et Sigium apparet , ob illum animae partium inter se consensum, quem primo libro exponebamus, it cum mna antentius in suum incumbit o cium, reliqua a s uis muneribus Pacent, O, serias aganti e de huiusmodi itam senum e s peculiarem , t Plato primo libro de Repub dicebat ; senectus autem ipsa
per β perturbationes omnes, omnemque libidinem evidetur tollere, atque extinguere. Deterum aba quadam ratione,qua nos falpam iudicamus, illud ponebatur a mitis. Ῥutabant enim perturbati nes omnes a falsa oriri opinione, t metu ex opini
220쪽
L IBER TERTI V S. tys ne abcuius impendentis mali,quod re Dra malum non sit,spem ex opinione boni,quod re era non sit bonu; idcirco a rilla ratione,quae errore Pace funditus deleri posse Nos aute primo libro ouendimus,ad partem sentiente animae noctrae, quae per st ipsa ea
rationis expers,alfectionespertinere Perim ob quadam σον παθέαν simes attentisi esu ungatur munere, tum sensu,et egetabile anima ἰνioe st judere audere. Sed eo de digress sumus reuertamur. Spernit Pita coni lationi dedita corporis bona quare multo magis fortunae bonasternet,etproninis habebit da enim tanqua infirumeta ad irtutis munera obeunda, et tanqua ornamenta quaera istu tis requiri dicebamus. At cum Deo fuimur, cum ipse copulati, a s ex hac colunAlione praenantioribus quibusda praediti irtutibus nullis egemus opibus, nussis diuiti', nusia apud homines autoritate,nusiis
honoribus na quid is desit, qui Deum possedet' ergo icta omnia ab homine, qui contemplatione diuit, per se contemnentur. Fortasse pro eo quanti facit corpus, curabit etiam fortunae bona,quae corpori commoda mi, sed illud, Pt iam Dimus exiguum quiddam H; Pinimo eliget hic noster felix sobtudine,
in qua fortunae bonis non multum egemus. Re te enim a meteribus prouerbium illud et surpatur,qui in sobtudine degit,eum auiferam esse,aut Deum.