장음표시 사용
51쪽
,4 DE HOMINIS FELICIT. innitutione, ον consuetudine recte conformatis ad bene, irtutique cogi uenter agendum sit promptior, spes ardentior. Charitas enim erga humanum g nus,m misericordia liberalitatem, luctitiam, aequitatem, honoris auidita3 animi magnitudinem, ira, indignatio sortitudinem excitat. Tot igitur modisquod ad agendum pertinet, mens a sentiente, appetentaque anima a ci poteH. In cognostendo
autem, cum per Am a corporis societate libera simplici quodam intuitu, corterae beatae mentes,reruomnium Pim, naturamque percaeptura foret,nunc sensiui coniuncta componit, diuidit, ratiocinaturii
a communibus ad indiuidua defendit, contraque ab indiuiduis ad comunia redit; sicque continenteria latur, stes in motu posita e l. Cum igitur tot,tamque inter se distrepantes actiones ex tribus anima partibus raecipuesi interse commissae, atque copulatae considerentur, in homine prodeant ; judeamus
iam quae tropriae hominis, quia sit homo unctiones,4 claquesint appellanda, t ad intermissam de se bcitate contemptitionem, quae felicitas in propria muneris punctione hominis posita erat, aliquando redirerisimus. Cap. 14 Homo a Peteribus Graecis μνεικε ni tea nuncupatus; quod ea, quae in hac d niuersitate sparsi, atque dissu sunt, in homine quasi conglutinata, et simul
52쪽
posita sent, setis liquere potest. Orpore enim hoc
crasso,atque ex elementis concreto cum rebus inanimu conuenit, anima γegetabili cum plantis, cum
brutis animantibus sense; pura eis, simplices mentes intelligentia, stes ratione refert. I ud γαυdiligenter edi attendendum,quo perius etiam admonuimus, omnem naturam, quae litari simplexue non sit, sed ex multis naturis coagmentata cohaerea ad speciem referri,propriumque alicuius θαciei obtinere nomen ex illa partesiui, piae dignitate, G persectione excellat ; quod in coniuncitione plurium ni semper naturae deferri priscipatus debet, quae alias quinin o bodontineat, nec diuelli, aut tibi sinat. In homine igitur, Pt nemo non libenter
concedit, dominatur ratio, tenetque principatum. Propter hanc enim tamquam po tremo aduenientem formam, operi inchoatosa ilium imponentem, propriam ipse a plus e i Jeciem ἀ rei uis omnibus distincitam. Ergo Melicitaspraestanti mum,a ummum hominis bonum est,omnibus autem animae facultatibus intelligendi facultas, stuomni facultati,quemadmodum initis o lendimus, actio irae fa in aritiones ne dubio felicitas co ter, neque quacumque aritione, Aedpropria homini id Di a ratione, stes intelligentia prodeunte. verum
53쪽
errat persepe ratio, atque se itur ; quod non modo in artibus et dere possumus ex quo Timotheus Piris Musicis peritissimus duplicari s ibi mercedem ab eo po tulabat, qui ab alio prius didicisset , quod in
falsis rationibus, quae issius animo Lectia dedocedulabor primum susti endus esse deinde era ars tradenda ) sed etiam in vita, moribus omninop tet. IV o euim fere, nisi ignoratione boni, dia rit se hqtiam vitiis constringendum. uar ptersi pictorem non propterea laudamus quod pim
gat, sed quod recte, st artificiose pingat s idque de
ira arte dictum Palet in reliquas; profecto et actiones no irae, quamuis a ratione prosici tur, nisipr
bae sint, reprehendi debebunt. Pro e igitur sint oportet. Euod si sua qui que Pirtute absoluitur,
' expletu irtutem nunc IVoco habitum quedam excellentem, mi Phidiae in sculpendo, e et is iupingendo) equitur, ut fel citas sit actio animis rationeprosim,qi quidem ratio sit infornnata irtute, si plures sint irtutes,optim ac persensi
ma. Vimd non ita intellai Potimus abae etiam mirtutes praeterperfectis imam non requirantur in felicitate ; Omnes enim plane requiruntur: sed ita loquuti sumus, consi uetudinem e ridotelis tene. remus, qui bolet, cum desinit,res quam maxime po-rAE n angustum con ludere, atquὰ deterius,et ignobiissi
54쪽
bilias it ipse septimo Politico inquit , ad id quod
melius, r nobilius e i, referre. Felicitas igitur, ead rem redeamus, in adibo animi a rationeprose
p ἔν Ceterum,cum ratio in homine non sit 'Dt o Tendimus, litari sita cum reliquis duobus animae generibus, atque ipso corpore coniuncta, merito si W ea influitate exigi dicemus,quae seuperius oferebamu6,aletudinem, bur,pulchritudinem, en uum intragritatem. Primo enim pertinent ad optimum humanae naturae diutum; idcircoque a natura per se ipsa expetuntur: Deinde ad virtutu, quibus ratio muniatur, acquirendas Dirtutums o Pia praesta mda maxime conducunt. ciuis enim corpore aegrotans animi aciem ad Vialam praeclaram cogitati
nem potest intendere ' uuis nis integros, DL gentes habeat sensns, aut munera ciuilia satis commode obibit, aut stientias adipiscetur, cum necessest intesilentem in phanta ala, siue, Ut evocat. IV. Tullius, ista intueri ' Robur mero ad amicos propinquos, parentes, patriam denique ipsam tuemdam , ac destendendam nonne multum proderit ' Pulchritudo mero, se formae dignitas mirifice animos hominum allicit adamandum sui autem hominum beneuobntia munitus ea, multos m
gnosiue tumultus comprimet, plurimas, molestis
55쪽
masquὶ seditionessedabit, insinita prope, ac silvula
ria Ke M. commoda asseret, modo Mutem duce
sequatur. Pompeij quidem pulchritudinem, si ra bestim denitatem plus ad ipsius commendatione,
quam patris odiosam memoriam ad inuidiam, m ensionem apud Topulum Romanum potuisse ex L lorijs didicimus. Oct sane antiquis temporibus illos ad regiam dignitatem prouehi solitos esse referte rictoteles,quiforma corporis pulchriore, atque insigniore essent;quod nostra etiam tempe late in mortim instituto quarumdam nationum e i; ex quoi uri Priamistocles digna imperio. uapropter satis mirari non posum extitisse aliivando nonnullos,qui t feliciores, ac taltiores euaderent, insitu, Attalore iacere voluerint, vulnera sibi in lix rint, oculos eruerint. Sed horum de sententia pol irema libro planius agetur, se sums. Certum igitur,m exploratum sit, corporis q appellantur bona duabus de causis ad fel citatem esse pernecessaria 3
partim quia naturam humanam explent; partim quis ad mirtutis munera obeunda plurimum prosunt. Bona mero externa, quaepraecipue fortunae
accaepta referre selemus nam corporis etiam bona fortunae telis sunt exposita, sed tamen ad naturam potius reseruntur,etu poni remo bbo dicemus nobis litas, diuitia, honor, propinquorum, amicorum
56쪽
copia posteriore tantum de causis ad felicitatem abuseluendam concurrunt. Iis enim Peluti iuni umentis ad aestiones ,rtuti consentaneas exercendus timur. Vuapropter reprehendebat, hi tot lo m liticu Egos,qui in externis bonis praecipue consi Iere fel itatem arbitrabantur,no aliter, atque si quis site canendi sidibus causam esse diceret hi ampo. tius,qtiam artem. Non sunt igitur in partibus felicitatis censenda Glerna bona 3 non enim per seipsis expetuntur;Jed tanquam insumenta felicitatis accipienda. Sunt autem bona quaedam,quaepartim exinu partim interna nominari queunt, si hominum charitas, eraque praeserti etgermana amicitia. IVam si abeas ad oculorum iudicium, minem ab homine dictis tum cernens asiorum erga nos beneuiantiam externum quippiam censenis.
t si mentem in consilium adhibeas, isiumque di
centem audias,omnes homines quasi membra quaedam esse inius corporis, naturalemque inter ipsisse etatem,propensione amorem esse rostem possidere animos hominum, quo iuum amaris,assequeris, quiddam maxime internum, atque: intimam quandam animi tui expletionem esse non dubitabis. uod multo etiam facilius de era statues amicitia. e micus enim )etere prouerbis alter ego. IANrum haec in eodem tertio bbro latius explicabuntur,
57쪽
εo DB HOMINII FELICI T. in quem bibrum omnes magni ponderis p iones rei'mus. Sunt autem icta bona,de quibus nunc loquuti siumus,cum per se expetenda,quoniam nos imtrinsecus explent, atque perficiunt, tum propter imnumerabilia commoda, quae ab ilia proficiscuntur, praecipue in mirtutum muneribus fungendis. Nam qui amatura suis ciuibus, habetque apud illos magnam autoritatem, 'cistime,quaesti in re faciem da midebuntur, ilia persuadebit. De relata, Tatio refert in Politicis VPlutarchus, tiada ciuibus subplurimum amarentur, mirumque sivisse patria suae maxime salutarem raraeclare autem a summo poeta mira magna autoritate prediti Pispersiuadem
Ac veluti populo in magno cum saepe coorta est Seditio, sevitque animis ignobile vulgus ;Iamque faces,& saxa volant,furor arma ministrat; Tum pictate grauem,ac meritis si sorte virum quem Conspexere, silent, arrectisque auribus adstant. Ille regit dictis animos,ac pectora mulcet.
De mera autem amicitia, quam per se optabilis, quam seu Tufa,quamsuauis sit, nihil attinet in presenti dicere. Extant enim diuinitus de ea scripti libri.
ita confiitutis iam perstici potest omnes illos,
58쪽
LIBER Iuus. suorum de selisitate sententias initis examinaui
mus, si minus meritatem ipsa at certe meritatismmbram midisse. CQquis in mirtute leatam tam ponebat. Nos autem mirtutem tamquam partem maxime necessariam, primariamque fel citatis recensuimus. e crus moluptatem prae cael ris rebus omnibus amabat, ac tamquam filiolam
exosculabatur siuam. Nos bona corporis ades olumus; quae si adsint, maxima: semper oluptates percipientur eoommam in praesentia, quod nudo parito in omittendum, in ipsi et actionibus dimtuti consentaneis summam inesse moluptatem. Hud enim in tertium librum disserimus tractam dum. Neque etiam ab se, qui rerum externarum Quentia summum bonum definiebant, omnino dissent ux Externa eniim bona, etsi in febritatis
1, natura non comprehenduntur, requiruntur
camen, ον necessana sunt i insumenta. e cmerae desinitionis Egud quidem mel maxime' prium est, mi ex ea profligentur quaectiones omnes,
aliorum opiniones, i merum aliqua exparuattigerint, it aberrarint,pos iciatur. Resto enim
cognito facillime percipitur obliquum. ij Sed quonia maxima inter Peripateticos et Stoicos, dissensio si persivit,dum hi γntutis acerrimi, i ideri olunt,defensores,ea e Usa esse contentam,
59쪽
neque aliquid requirere ad felicitatem putant, illi
ero ad γirtutem multa adiungunt, Boicorum ra tiones perpendere, atque refellere ab re non erit. uamquam etsi illi quidem multa dicunt, pauca tamen sunt, quae egeant constitatione,ita leuia, at
inania sunt; quod si quis quartum . Tullij brum de finibus bonorum, des malorum dii genter
legerit acile cognoscet. unum duntaxat en argumentum,quo illipolisi si nituntur, non colemnem dum. Dicimi enim felicitatem, i mod pers lumbonum statui debeat, in eo flatu hominem cosioc recti neque fortunae temeritati, neque inimicoru-
iniuri' sit expositus,se totus sit aptus es . e stsi
febcitasex bonis corporis, et ortunae conflaret,inu praestare non posset et Nemoenim hominum, quiuat,est,cuiuscorporis,et fortunae bona exsti opem deunt quin o fura, sp commutabilia sunt, atque adeo saepsime commutantur. Ergo ad felicitatis summam corporis, fortunae bona accedere concedendum non edi: se sola Pirtus ita beatam ditana Uycis, i neque aliorum bonorum accessone sit beatior,neque disces Fone minus beata. Ita enim quislix semel fierit, non commutabitur camaeleontis cuiusdam more 3 sita eodem semper statu manebit, illa quae Pulgi opinione sunt a Uima, aletudine lues, pulchritudinem, honores,diuitias pro nihi,
60쪽
ducens. e seque ictu quidem stoicae sectas, a mentum ea uuo fortasseep Ieriores Peripatetici addis libeatam Iutam a beatis ima dimnxerunt.
Dicebant num ad beatam Pitam es sciendam s su esse in Dirtutem e Beatissimam ero tunc appella-ian cum corporis bona essent adiuncita, sost cartera, quae tanquάm instrumenta diximus esse ad perfractae Pirtutis συμm necessaria. e ristoteles autem Aac dictinctione non fere dititur, bed cum felicitate desini externa etiam corporis addit bona. Ut igitur Stoicis respondeamus, Egud teneatur, homimis bonum humanae naturae couendens,atque accommodatum esse debere. que enim Dei Opt.Max.
febritas homini tribui potest, sed prout diximus,
quae si natura hominis non sit adima. Hominis almiem natura si in metem, mi intesilentiam intuemmur, km stabitu, mortala est sin autem corpus ste timus,mortala,caduca agilis. Erro hominis bonum partim nabile,etfirmum erit uatenus refertur ad mentem partim caducum,&fluxum, si corpus respiciamus. Nihil igitur mirum dis ieri debet, si felicitas nota quequas stabilis pera maneat. Illud autem ne nos 'sat, tantum praestare mentem, intelligentiam corpori, quiuium rem diuina mortarii est infinitis prope partibus,stem