Duodecim mirabiles gyri, ad mentem Platonis, Aristotelis, et theologorum totum cursum scholasticum theologiae, philosophiae, & logicae, circumgyrantes. Cum tribus quaestionibus, contra aliquos veteres, & recentiores scholasticos Iulii Gemmelli ..

51쪽

TRES PRIMI

patriacos . In triplici Dros oram te simul computa. ἐ

IC V T Plato ille diuinus theologis sacris

in m altis se conformans supracoelestem Gyirum secundi im triplicem gyrum peroptime est contemplatus; ita &discipulus eius Arsestoteles naturae saetacissimus icrutator,nam in 7.& 8. lib. de playstico auditu,in ratione suprem gyri omnes gyros gyrantis ipsum considuauit,&in I a. Metaph.ut primum in ordine intellectualium gyrorum immediare gyros corporeos gyrantium, Quos αipse vir iraliter, non per contactum , mouet. Inde concludens eundem esse primum, immobilem, aeternum, infinitum, Mnem, de agens respectu inferiorum gyrantium, vel gyratorum. gyroru, in quibus licet sint,& gyri agetes,& gyrates naturaliter instrumenta ij potius, vel assimilatori j quam pure gyrantes , dc agentes, vel independentes appellari debent; hunc autem supremum gyrum reperiri est per se notumNon enim potest quis oppositum habere conceptum eius, quod est per se notum, v peroptime dixit Arist. diuinorum . r.c. 26. & I. post.c.6.Nam si videtur esse,& alios secundos gyros,qui unum primum,& si premum arguunt gyrum,quo per impossibile ) ablato, cons sio oriretuli hinc conclusit. Aristo. unus igitur Princeps pri cipalis, vel silpremus gyrus,qui cuncti syrati faciat,tum sui μ linatoS

52쪽

secundum Peripateticos . 6

dinatos. In tellectirales gyros, cum etia subordinatorum gyratorum gyrorum substantiam . Est vero per se notum aliquid di plici de causa. Prima ex aer minorum sola cognitione, ita quod talis propositionis euidentia, nec a priori, nec a posteriori sit demoniicanilis, haecque proprie perie nota extat propositio, excludit namque quamcunque extrinsecam notitiam,ideo per se. Quae absolute sumpta ab intellem partialiter est. Vt euidens tamen a notitia prouenit terminorum , sic enim dicebat philos phus principia cognitis terminis cognoscuntur . Secundo vero a posteriori arguendo fit notum ignorum , dicimus ob id, est efflaus igitur est causa est aliquod dependes, igitur aliquod independens, & sic dicitur propolitio per se nota in confusis c6ceptibus; sicque primum gyrum esse est per se notum,cognitio

ne,3c notitia nobis naturaliter existente, sic enim quodcunque

demonstrabile demonstratione quia, lemonstramus, hinc dic bat philosophus in de Gener. ixi. Nihil est occultum in nat ra, S: quod eit ignotum est non ens, licet itaque aliquid quiddistative non cognoscatur, utputa gyrus intellectualis abstractus,

separatus, a posteriori tame cognosci potest. Alioq; in loco dicebat. p. de hist. an in .c. I .cornix cum noctua dissentit, cornix enim meridie nocte subripit oua, clam non clare meridie videat noctia haec vero contra, oua cornicis noctu exedit,inque alimo interdiu,altera noctu potentior. iii quibus verbis Ariit aperis Liretur noctuam videre, sed non clare, atque stantes icoraeis exePlo,egregie ad librata,& imperfectam,quam de pyri, intellectualib. s aratis cognitione habet declarare videtur. Qua in re magis D. Thomas,qu ira Arist. est audiendus, qui ponit ii uellectum adeptum, quo tales gyri quidditatiue intelliguntur,& perestentiam, cum intellectus adeptus est, & sibi intellectus agens iungitur, ut sirima, qt M ab Auerr esectum est, ab Aristo. v lro non concesshm,qui tertio de anima 3 o. 31 de 39 inquis ad intellectiimphantasmata se habent, licui sentibilia ad teri . sum, iam vero ientibilia ad sensum ita se habent, quod len-lsus sine sensibilibus sentite non potest, unde concludit . quare nunquam sine phantasmate intellectus intelligere potest, ct ira

inum gyrum eo, qui est eius primus rarus cognoicit in et ilectiis nolier gyrans,quantum sibi licenesti autem primu huius uvidi Diu dem5strari p5t, sic ahqiiod est essectibile, aut ereo a se,&hocn6 per Philosophum, aura nullo,&lic minus,qubd gis esuin nihil est nihil enicere potest, aut ergo ab alio, quod ad sentitas.

53쪽

Tres primi subgyrantes Gyri

est pesmum ens,& lic habetur intentum aut non est primum es lectivum , quia videlicet est ab alio effectibile, aut virtute ait rius essectivum,& tunc detur illud aliud, & sie arguetur de hoe sicut de alio, & ita in infinitum pro edetur. Aut erit status ad aliquod ptimum ens, quod concedendum venit, si enim nonis sic, non ellet ordo et lentialis prioris,& posterioris,quia ubi non est dare unum primum simpliciter, neque prius dabitur, cum prius sit id, qabdest pi in o propinquius teite Arist. I. Meth. C. dς priori, oportet igitur concludere supremum gyrum ello clum, sed etiam ei te primum omnino gyrans . Nec solum pri Vnitam naum, sed unum solum,& hoc secundum finem, quod enim per superabundantiam dicitur unum, soli conuenit, ut 8. Ethicivmis igitur est supremus gyrus, alium ellentialiter distinctum Immobili sibi aequalem, aut inaequalem non habens, penitus immobilis ' ' motu proprie qui est transmutatio, secundum quam aliquid se habet aliter nunc,ῆ prius,sicque nullo mo gyratur. Nam si m ueretur, aut a se, aut ab alio moueretur. Non ab alio, quia sic non primus.Si a se, aut ex potentia essentiali ad actum, aut accidentali. Non primo, quia ab alio, non secundum quia tunc esset gyrans, & mouens aliquod prius eo, scilicet gyrans pote tia essentiali, quod est impossibile. Non esset autem ita magnum inconueniens dicere ipsum primum gyrum moueri, habet enim intelligere, & velle, & amare seipsum . quφ ope

tiones, motus dicuntur non trans exintes, sed immanentes, non

diuersae, sed idem cum substantia gyri, quicquid enim in eo reperitur est ipsemet substantialiς gyrus , ut i a. Meth. declarat Atili. c. I i.& sq. hocq; fortasse est illud, quo moti sunt Plato& Aristo. ad dicendum sit pracceleste gyrum a seipso moueri. Et licet Aristot.dicat in S. ph. 85. secundo de generatione 6O. &primo coeli. quod in cculo est virtus infinita inouens, ista linferiora, non sequitur ob id taliun , primum gyrum, & m uens esse in magnitudine linita cum moueat, A gyret cuncta gyrabilia, per intellectum , ut tertio de anima; habet enim potentiam , tantum infinitam ideli causalitatem infinitam superdurationem perpetuam ipsius motus, non autem potentiam im finitam activam ipsius motus finiti immediate sitne appropii

to motore. Nam causi motus finita, non mouet per tempus inlinitum, sed infinita. Motus vero cum sit infinitus secundum. empus, habebit primum & sup emum gyrum , suae infinitatis

causam. Habet autem dc coelum potentiam infinitam, ut dicit,

54쪽

secundum Peripateticos . F

Commentator, sed non activam, bene taetem susceptiuamri tus,vel notionis, seu regyrationis aeterna , quoniam ea non mi inest ratione moriis perpetuὶ, unius numero,& continui,b nε est secunda cum sit ingen.& incorrup. vi primo coeli. Et licet non habeat potentiam achinam motus perpetui unius numero,& continui; habet tamen potentiam achmam motus perpetui v nius secudum speciem; Motus namq; , ®yratio corporei

testis gyri ppetuo calefacit illi inseriora, sed no calefactione una numero, & continua; similiter c testis gyrus perpetuis igneam sphatram totali gyratione gyrat, sed non est regyratio Vna n mero, sicut nec ignis perpetuatur unus numero, sed spec: : 'sicque sit emussyrus ex Aristotelis sententia secundum triplicem gyrum 1 qtio libet periparetico contemplari potest. Pro ut est, & est per se notus de ecce primum gyrum,prout est primus in ordine intellectualium gyrorum , & ecce alterum . Vt est immobiliter gyrans agens, finis aeternus, & infinitus, & ecce tertium gyrum, qui omnes gyri triplices a Deo eliciuntur supremo gyro intellectu nostro speculatione Syrante , ut ex tali supergyra- . tione beetur modo pos . sbili , & postmo, dum ad eum

per modum gyro

55쪽

secundum Theologos.

RI M V s Gyrii, theologalis de Deo supremo oro uniuersali syrans gyratione multipliciter gyrat , sicut miltiplicitet D. O. M. in vutiuersali contemplari posisumus. Primo quovi veritatem essentiae tuae. Secundo quoad unitatem impartibilet Terrio quoad trinitate . Quarto quoad incomprehensibilitatem , Quinto quoad oidine Sexto quoad identitareret Septimo quoad di itinctionem. Octauis quoad incirci scrip ibilitatem. Nono quoad circum ocessionem. I aecimo quoad infinitati in . Undecimb quoad merni arenia. Duodecim5 quoad simplicitatem. Gyrans ego super veritatem essentiae μieo supremum mini rita, it solum esse,sed si uim esse non differre abellentia ur vero ..iciniae. time declarant D. Thomas D. Bonaventura, & Subtilissimiis:

Quod veritas essentiae soli Deo conueuiar, & esse sit pios risi Dei

56쪽

secundum Theologo S. 1

Dei clare patet. Nam Deus e t perse istissimus,& nihil est extra diuinum elle, de suum esIe est totum simul per nomen semin mephoras Iehoua a Cabalisticis immutuin hoc enim Glum, esse proprium Dei dicit. ει ita proprium, quod inbenedictus solum est, quia independens. Solum est Deus, quia est prima causa, &primum essiciens. Solum est Deus. quia entitas est suae D. Maiestatis ibiurn adi Propriatum, S alii iditatiuum praeclicarirn Solum est Deus. quia esse eius uua Ein causatam ab intrinse-cli, aureae sinsecis Principiis. Solum est Deus, quia et temperfectissimum, re in eo nihil est,qubd actu non sic ens. solum est Deus, quia esse sinam irascendens, 5 illimitatum est totum simul. Solum est Deus, quia solum ipse est absoluta substantia imbrii silerasubstantia . Sol um est Deus, quia esse in eo non est accidens,ut dicere stalebat D.Hilarius. Solum est Deus, quia esse suum est vetitas sublistens,& causimaiiens,&naruralis generis proprietas.

Solum est Deus, quia ut dicebat D. Hieronymus ita proprie nostrum euead illud comparatum sit prope nihil. Solum est Deus, quiae his elle, ut dicit praedictus Doctor

a mn nouit praeteritum, aut futurum,cognitione scilicet experia. mentali,licet speculatiuata.

Solum est Deus, quia cum sit actualissimus, ct purissimus

-cuncta facit esso. Solum est Deus, quia esse suum est formaliter ex se, in se , a se,ila per se,ex se,cu sit indefectibilis naturae. In se, cum loco, circumscribente non indigeat, A se,cuni sit independens,&prismis.Per se, iri sit substanti . Solii est Deus o a esse non differt ab essentia,scut in creaturis. Nam vidicit D. Thomas p. p. q. 3. art. 3. esse Dei dici rufina, stracto essentia,ut explicetur simplici as, esse in concreto, ut explicetur eius subsistentia, & ita Deus est sua Da itas, Sentia, &vita. Non sic in creaturis; in quibus esse, M elIentia differunt secundum rem e trinsece Mintrinsece secudum rationem. Nam esse includit principia indiuiduationis, si ab essentia non includutiar. Vnde in definitione Foelicis Sixti Camillae, Plautae, oesinae, Alexa adri, vel Mictaelis, ponit armateria signata, qu V non P B x nitue

57쪽

secundum Theologos

Bara ,Barata,Barati, idest Creauit.creauisti,creauit Nomen bis Ioim numeri pluralis; cuius singillare est et nomen Monos labum Dei, ut multi perperam dicunt Hebraizantes, quia eius plurale est Elim. Sed eit Elolia, ubicunque ergo inuenitur terminus ille Elollim; semper significat pluralitatem personarum D, uinarum in unitate essenti e, ideo dicit Bara , ct c. perlagatur vuterius inuenietur sem p Uagglomer Heloim ; Vaggicra Heloim, Valdaber Heloim. Vargiangas Heloim. Vallia rech Helo. m. Vagi ura Heloim S c. uod Trinitas si contra Hebraeos legatur inli leuarim Sim et Rascim ibi reperitur ter Dei nomen, Scernam Israel Adonat Elohenii, Adonat Echad: pariter in psalmos6. o.& alibi. In Iosuellaiae, in expositionibus nabinoru Rabi Simeon ben lochai. Rabbi Ionathan ben Vzies; Rabi Ibba. R bi Menahem Κahena, &alij quamplurimi; ideo nobis Christianis,& Theologis velint, nolint pro inspirata, & reuelata veritate , Hebrςi credere debent , qui confitemur Catholica irrefragabilem veritatem de Sanctissima Trinitate in unitate e lentia ; sicut dicebat D. Athanalius, haec est fides catholica, ut

unum Deum in irinitate , dc trinitatem in unitate veneremur

Credere enim debemus Trinitatem in proprietatibus, & Vnia

ratem in Maiestate . . Vnitatem absoluta natura Unitatem substantiae rVnitatem coniunctam Unitatem non compositam flVnum tres Unam ellentiam

Disti iacia supposita sine separatione unius ab altero

Coniuncta, line consutione, aut mixtione viatiis cum altero.

Iridivisibilia in operibus ad extra , & m estentialibus ad

intra .

Unum in voluntate, in omnique cultu aequalia, & ira statuitsrmiter crede lum,ecialesia sancta Catholica,& Apostolica Ro- Iurem premana sub anathematis penna. Quorimi milleriorum spectator liensibit Paulus Apostolus incredibili admiratione perfilsus, eorunde in . comprehensibilitatem omnibus patefecit dicens,b altitudo diuitiaram, sapientiae, & scienti. e Dei quam incomprehelibilia sunt iuditia eius , R inlaestigabiles viae eius, de aliis,& vidi arcana quae non licet homini loqui, ratione. Nam inter intellectum comprehendentem, de rςm comprehensibilem debet est e proportio, Trinitatem Relatione. Trinitatem Subsilientiae Trinitatem Distinctam Trinitatem non diuisam

Tres unum

Tria supposita

58쪽

ordo.

Primus subgyrans Gyrus

Drtio,& gyrus gyratus gyro gyranti quari,& commesurari: de

Dei; cuius deiectu, oculus noster minimum quid eminus conspice te nequit, nec minus rotam solis accentam. Modo inter

gyrum gyratum, & creatum, & inter gyrum supremum,&hi finitum increatu inque gyrantem, non est proportio, ideo est etiam cogitatu incomprehensibilis , ut dicenat Hieremias: hinc sequitur,creaturam, intellectu naturaliter gyrante dilhinete supremuni gurum cognoscere non poste, id est in conceptibus pro prijs ex ractis, ex proprijs; de ii sub conceptibus communibus, icilicet entis,aut proprijs ex Communibus, ut sub ratione boni,&inlitaiti. Aut sub conceptibus negati uis,dicentes eum esse bonum line qualitate, magnum sine quantitate, praesentem sine s- tu, continentem sine loco, iurantem sine tempore, & gyrate nisi ne motu. Qtiar incomprehensibilitas propter reuelatain no excludit ordinem natiirae, vel praesuppositionis, ut dicitur passim in Scotistarii in Academia nostra subtilissima cognosci. Pono enim de mente scholasticorum,ordinem naturae in premo gyro inter absoluta primum. Secundo inter relationeS.. Tertio inter personas. Quarto operationes, vel generales respectus. Inter absoluta talem GPOno ordinem cum signis naturaeo

tuo .

In primo signo pono essentiales persectiones,4sent,deitas,

substantia, Vila .

In secundo signo pono modos intrinsecos,& sunt necessitas, infinitas, realitas, existentia. In tertio signo pono attributa intrinseca, & sunt charitas, s pientia, bonitas. In quarto signo pono attributa extrinseca,& sunt miserico dia & iustiti .. Inter relationes talem pono ordinem eum lignis naturae qua

In primo signo pono relationes sandamentales, quae licet reales secundum se non sint, tamen quantum ad sundamentum sunt reales,& primae,& sunt,ordo,& distinctio,inter persectiones ellentiales. In secundo signo pono relationes intellectivae foecunditatis, ct sunt generatio activa in patre, S mssiua in filio. in tertio signo pono relationes stacui aditans volatilia', dc scinti piratio

59쪽

secundunt Theolo gos,

spiratio Actiua & Passiua .

In qxiarto ligno pono relationes communes, de essentiales, α sunt aequalitas, identitas, de similitudo. inter peribi as talem pono oodinem , cuiu signis naturae tribus.

In primis. pono patrem a se filium sibi consubstantialem, de

coaeternum generantem.

In secundue, pono filium genitum, & cum patre Spiritui

cinctum triranter a. In tertio pono Spiritumsanctum a patre, de filio spiratu Inter Operationes talem pono oramem , cum signis naturaequatuor. in primo pono operationes immanetes ad intra,& sunt intellectio de volitio. In secundo,ponoeperationes transeuntes ad intra,& sunt clicere,& l pirare. In tertiis,pono operationes immanentes ad extra, & sunt imtelligere,& velle creaturas. In quart5,pono operationes transeuntes ad extra, de sun

creare,conseruare.

Vnire sanctificare,exornare restaurare, de glorificare. ordo iste naturet arguit di itinctionem quadruplicem in Deo. E iniritalem, respecta creaturarum, ellentialiter enim a Deo Distinelio initinguuntur. Realeio de hyppostaticam inter tres D. Per nas. - rivalem inier essentiam,& relationes,&Modalem,inter essentiani diuinam, de modos suos intri secos Distinctiones istae verax bponunt summam, Se radicalem . Idemita identitatem,cuius decem assigno gradias, pro tantae .l,ssicultaris clariori intelligentia . Inter proprietates constitutivas, ob attributionem ad nati ram,ecce prinium gradu inter persi,nas P. fici Spiritussanctum,ob inclusionem D.e

sentiae, ce alterum.

inter activam generationem, & spirationem in Patre, de P in filio ecce tertium. inter D. essentiam,& relationes,eccequaniam. inter attriuina potentiam, sarientia,& bonitatem ecce quim

60쪽

: Primus sub gyrans Gyrus

Inter attributa,&diuinam est taliam ec e sextum.. Diuinae essentiae, cuin substantia, spiritu, deitate,entitate, civita intellectitati ecce septimiam. Diumae ellentiae cuna seipsa, haec est maxima identitas ecce

octav xl m. . Diminae essentiae, SI modorum suorum ecce nonum.

Inter modos iplbs, & ecce decimum; liinc fit, ut diuinarum. personarum una, in alia elle dicatur per admirabilem circumin- cessionem, quae lectandum scholasticoseth alicuius subsistentis iniclitami, subsiliente realiter dilhincto, mutua,& intima praessientialitas,in , celso. eadem natura numero lex quo sequitur, qvbd ii Deus ponere duo corpora in eodem loco, unum non ellet in alio per circian incessionem, quia talia haberent duas naturas numero di illi

ctas , & sic in creaturis non potest esse circum incessio. Sequitur quinetiam , quδd attributa diuina non sunt in ellentia diuina per circumincessionem, eo quod sic quodlibet debet esse subsi itens.Tertib sequitur,quia nec personae sunt in essentia, neces sentia in personis per circumincessionem , quia non sunt res

ter distincta. Quartb sequitur, quial licet Deus sit ubique, & sit

in anima mea, non tamen per circum incessi0nem, quia non squa anima mea est intime prς sens,iIc mutue, sicut D personae uia reinuicem, quς eandem numero habent naturam,&coii subliaritialiter sibi inuice inexistunt, quam innuit saluator Io. I . dices. Ego in patre,& pater in me est,& c. r. In Principio erat verbum, idest, in patre eit Verbum consubilantialiter,uel verbum est in

auri 3' ' cotinete, sic n. locabilia sunt in loco, de contentibilia in continente, neque per inexistentiam praesent . vel distinitivam, sic enim Angelus est in loco. Sed per inexistet . tiam consubstantialitatis,cuius in creatis, modus similitudo,aut exemplum inueniri non potest, Sc ideo composit onem non a guit in Deo benedicto, secus enim si una persona in alia existe ret, puta per informationem, non sc per circi im incestionem,c ius ratio est Dinatura,& ellentia, nec solum relatio originis,curatio essendi personae in persona sit uniformis, relatio autem inriginis non elt unis mis, quia relatio originis in P. est unius donis, in filio vero alterius rationis, unia ad uni Brinitatem re quiritur D. natura; ad distinctionem realem relatio origini vlaeiseum ' DR Pς sO0 non est in alia per continentiam , eo seriphibita finitis hoc conuediat sequitur P. O. M. esse incircumscri-

Iitas. ptibilem tota enim mundialis gyri capacitas & si contineri pqssita