장음표시 사용
71쪽
iantatem, sicut pater,non tamen eodem modo,& ita patet quid si persona,& quare tres per nae. Ex ijs elicio quatitor esse rei cones proprias , quas contemplor secundum naturam prin Qitatuor priam;secudo inquantum constitutiuς sunt icirca primum dico xclauonet quatuor cum scholasticis. Quod paternitas, & activa generatio in patre sunt una relatio, quia in persona patris secundum theologos non sunt, nisi duae relationes, tunc aut essent tres, scilicet istet cum spiratione activa, de ecce primum . Quod generatio, α paternitas in patre videntur ita re aliquiim distin stio- .nem formalem, quia quando aliqua ita se habent,qubd aliquid .
repugnat uni secundum suam rationem, quod non repugnat alteri, aliquo inter sedistinguuntur,cuiusmodi est paternitas,& generatio. Nam paternitas non conuenit non viventibus aliquo vitae gradu, ut igni,bene tamen generatio,& ecce alteriim:quod feneratio passiua, & filiatio iunt una relatio, secus enim & in lio essent tres relationes cum spiratione activa, de ecce teritu, Quod istae relationes distinguuntur formaliter, &ecce quartu.R5 in sernialis gnationis acti praeintelligitur rationi sermalii nitatis. Quia qualem ordinem habent aliqua, ubi sunt distin Ha realiter, talem seruant ubi sunt distincta formaliter. In cre turis generatio est prior paternitate, imb est disi ositio puta; igiatur in diuinis talem seruabunt ordinem in distilustione se ali. . . ita dicendum censeo degeneratione passiua, quae praeintellia itur filiationi,& proprietas patris magis videtur constitutiva ub ratione generationis activae, quam paternitatis. Nam ratio primae proprietatis magis videtur primat personae constitutiva. pariter dico degeneratione passiva, nam nliatio posterilia adu niti& haec quod primum. Circa secundum dico relationem propriam constitutivam , non constituere inquantaim relatio est, sub ratione generali r dation f, quia sic omnis relatio constitueret. Nec minus co stituit sub ratione particulari, utpotὸ inquantum paternitas, filiatio, aut spiratio passiua,quia omnia isi a sunt in creaturis sine vi constitutiva. Nec tertio constituit inquantum relatio diuina, quia sic rei riones Communes, & proprie aduenientes constituerent. Nec quarib constituit inquantum prima precisse,quia primi- . , ras originis, quae soli personae patris conuenit secundum omnes non constituit patrem. Sed ut sit constitutiva oportex, qQod ni, eonsti. mparetur adsitum sandamentum,&ita relatio simul cunia tutium D a esse
72쪽
essentia constititit personam. Quae doctrina,vt clarius patear demente subtilissimorum assigno quamor conditiones, quas M. bere debent relationes diuinae,ad hoc,* constitilant personas. Prima, relatio debet elle insistens, qiii .i si ellet tan iam assi. stens non conititueret, eo quod i inpolubile sit aliqua duo unuconitit itere, nisi unum sit in alio formaliter, & unum suade
Secunda, retario debet esse subsistens; quia nulla relatio imhaerens, quae aduenit enti quodammodo subsistenti, non potest constituero. Tertia, relatio debet esse propria. Vnde relationes comm nes, ut etiςqualitas, similitudo identitas,& si subsistentes essent, non possent constituere personam incomiunnicabilem , cu sat ipse communicabiles.
Maria conditio, relatio debet esse prima,quia si aliqua ipsam
praei leniat ipsa erit aduentitia, ut patet de spiratione adimaia, vel primitate originis, quae non constituunt,cum igitur gener rio activa passiua, & spiratio passiuasnt 'hilitis modi inlittentes stibilitentes propriae de primae, ipse tantum personas constituunNotiones vero in Deo sunt quinq ue; quatuor relationes p aed, constituiniae, & non constitutivae, de ingenitum, vel inn scibile notificans personam patris, ad cuius intelligentiam alia quas pono distinctiones, quibus respondetur dicentibus.nee Ingenissi, tiones vel priuationes in Deo non es le ponendas, ingenitumq;,M non tantum conuenire personae patris. Nam apud pnilosophos & theologos,quςdam reperiuntur priuatione Qu. x priuant per Ili mi itu sectione, ut ignorantia,& nescientia, quae dicut impersectione..i priuaxiones priuant perseirione secundum quid sose. e die' inanimatum. ab alio. Quidam priuationes priuant impersectione, ut Incornrptuno pr ne bilitas, immortalitas iv huiusnodi dicunt persemonem, ἰu po-raxi em, nunc in Deo. Quydam priuationes priuant illis,quae neque persectionem, neque imperfectionem dicunt huiusmodi est ingenia
ontiliri pa tum, Oc innascibile, generatione passiua aliquem priuans, quae tri,secudo neque persectionem, nec impersinionem dicit cu sit notionum Ingenitum, de iii nascibile dicitur quatuor modis. Primis, quia nullo modo poteli ei conuenire generatio secum dieri spira' liquid, qubd sit in eo, & sic nihil tantum dicitur ingenia tisi, ε pas tum, quia omne aliquid in se habet aliquam rationem forma. svo . le,cui generatio non repugnat,Chimera etiam dicitur ingenita. - Secundo
73쪽
Secundb , quia nullomodo potest sibi conuenire generatio proprie sumpta licet bene sumpta communiter stilicet pro pro tu mone,& hoc modo Spirituitanistus di, i potest ingenitus, &innascibilis, lilia nullo modo generari, poteti, nec a Deo, nec a creatura, licet producatur a Deo P. l.& filio. TerLib, quia non potest ei conuenire generatio simpliciter,ut scilicet genito quod . sed cum determinatione bene, ut scit, cet sibi coueniat, ut termino formali generationis,& sic essentia D dicitur ingenita, quia simpliciter non generatur, licet bene. sit terminus formalis generationis. Quarto dicitur ingenitum, cui non potest conuenire aliquomodo generatio accepta generaliter pro omni productione, lucet in eo sit aliqua ratio, citi passiva generatio non repugnat, se sola patris persona dicitur ingenita, quia nullo modo producta; sed tamen ei non repqgnat inqtimium Persona, vel inquantum ens, de sic. Quario mo, do priuatio generationi, & innascibilitas est notio patri conueniens. Et haec
74쪽
ERTIVS subgyrans rus est de Deo supremo Pro respectu misericordiae, & iust, tiae, quae in omni ente reperiuntur; In Deo,In Angelis, in coelei libus corporeis gy
In elementisan hominibus In seris, & do--mesticis bruttis, In plantis. In lapidibus,Inlymbo sanctorum patrum,puerorum, In purgatorio,& Inferno. In inferno,quoniam Deus non punit eos iuxta condignum , sed citra . In purgatorio,dum purgandis P n temporali completa,v- tam eis pollicetur aeternam In lymbo puerorum, quia non cognoscunt se non eae artos ad recipiendam gloriam. In lapidibus, quia corpus Sanctissimum Christi saluatoris nostri seruauerunt. In plantis cum pro schalis Zacheo deseruierint,& Iuniperus Eliae pro umbraculo. In brutis, ut rigrisus hyrcanis,proprios partus, aut similes in specie non vorantibus. In domesticis de quibus dixit saluator quoties volui congres ire quemadimodum.Gallina dcc. In
75쪽
In hominibus,ad quos Iob clamabat Miseremini mei, item vos amici mei. . . 'In aqua, piscium multitudinem enutriente pro utilitateq; nostra se calcari permittente. In terra cui iis interno sui re pullulant herbae, & in eius ubiceribus metalla generantur. In aere,in vere totam se pacatam mundo ostendens, sole in ariete placido rotant . In i ne,in quo Salamandra fit,& viuir. In orbe lunae,corpora nostra suis motibus,punctis, S: medi talibus regent . In orbe veneris , quae ut fidissimus dux sine scintillatione ii cens nobis apparet. In orbe Mercurij, qui ut secunda causa ad eloquentiam, ii elina .
In orbe solis. quo reditu suo proximo nobis facto) renouatur,& exornatur mundus. In orbe Iouis complexionibus tollens . internas trististias . ε . a In orbe martis ad bellandum contra nocentes nobis duritas dedi a
In orbe situm'. qui coelesti permissit ad iuditium, de ratione nos inclinati In firmantento,aut stellato coelo obscurisaniam nocte stellissest, suis dum illuminat. In primo mobili,quod naturali pietate, quasi regyrat, & Ῥ-bernat inferiores motus. in Angelis,qui nos maxima cum diligentia, & pietate cust di unita εIn beatis animabus, te sanctis quotidie apud trinitatem sanctam pro nobis orantibus. In Spiritu sancto cui bonitas pia,& pieta, bona appropriatur. Misericor In filio, qua motus sine motu, Carnem assumpsit, hum, dia est.
In patre , qui misericordia motus, prosito filio, pro nobis, non pepercit. In tota sanctissima Trinitate simili P. filio, de Spiritu iancto, qui intellectu tuo pijssimo , & voluntate benefica sine P co rantes ante mundi constitutionem, rationabiles creaturas X gelos. s. de homine,, ne dum eis esse intelligibile cor i Ium,
76쪽
& Ideale,aut existetiae, sed beatificum,dummodo pro finis talis
adeptione laborarent. Ideo in Deo est etiam iustitia, in omnibus praedictis relucens, cuius longam probationem sicilem omittens. Dico propter iustitiam suam punitivam malὸ operantibus ut ingratis reprobationem ttat uille abaeterno: sicut propter iustitiam retributivam, altequutionem vitae aeternae bene Operantibus,& voluntatem suam facientibus. Et ita misericordia, s i stitia P.& filius de spiritus lanctus regyrantes praedestinant,& reprobant. Pro quorum intelligenti .Notandum venit legetibu
cognitionem Dei respectu diuersarum rerum cognoscibilium, a theologis diuerisimode appellari. Cognitio Dei respectu laupsius dicitur sapientiata Cognitici Dei respectu rerum extra se dicitur scientia. , Cognitio Dei remectu praesentium dicitur visio. Cognitio Dei respectu futurarum dicitur praescientia. . Cognitio Dei respectu possibilium dicitur intelligentiaia. Cognitio Dei respectu salvandorum dicitur praedestinatio. Cognitio Dei respectu demeritorum, vel poenae dicitur reprobatio.
Cognitio Dei respectu ordinum dicitur dispositio, una tameest, & simplex cognitio, qua Deus cognoscens sapit, scit,videt, praescit, intelligit; Praedestinat, reprobat, de disponi de quibus
omnibus actibus in praetentiarum, non loquor, sed tantum do actu aeternae praedestinationis, & reprobationis. Circa praedestiis natione. Quatuor expono. resolutE. Primb, quid sit praedestin tio, de quis ordo praedestinationis. Qitot requiranc ad praedestinatione,& ecce alterum; de causa praedestinationis. Ecce tertiit, De signis praedestinati ecce quartum. Prcaedestinatio, ut latae dissicultatis initium aggrediar,eit ordinatio quaedam volutatis diuinae supra omnes creaturas intellectuales a gratia ad gloriam , de ita initiatiue pr. edestinatio est actus diuini intellectus, creaturas praedestinabiles intelligentis, sorinaliter tamen est actus diuinae voluntatis , creaturas rationabiles antecedenter disponentis ad gloriam aeternam, ideo liber actus. Hinc nestetis lectores decem esse actus diumet voluntatis circa praedestinationem .. Primus dicitur actus prς festinationis antecedentis. Secundus dicitur actus prςdestinationis, quando. .
Tertius actus praedestinationis 'secundum praesentem iusti
Quartus actus praedestinationis executium. Quintus
77쪽
inintus, achiis,praedestinationis, sussiciens. Sextus,praede tinationis, beneplacio. Septimus, actus,praedestinationis estica x. Otiauus,actus,praedestinat:onis volitae. Nonus,actus, praedestinationis absolutae. Decimus, licitur actus praedestinationis secundum exhibitionem tultitiae. Aetas praedellinationis antecedentis, denotat creaturarum
Electionem ante earum creationem.
Achus praedet tinationis, quando, praedestinatum non transire in praeteritum idem enim est, Deum O. M. praedeliinalle praedestinare,& praede itinaturum et . . Actas praedestinationis iecundu in praesentem iustitiam Poenitentiam; secundum quid dictam , de bonum opus; seu statum in quo quis reperitur de quo Ioannes Ekius. Actus praedestinationis beneplaciti; Sanctae pri estinationis
Actus praedestinationis executivae: finem praedestinationis. Actus praedestinationis sufficientis contingentiam ex parte Actus praedestinationis efficacis: finem praedestinationis i
termino, vel acquisitum, te quo siluator,& non rapiet eos quis quam de manu mea. . AActas praedestinationis Vblitae : Actum determinantem v luntatis. Actus praedestinationis ab lutae: praedestinationem consid raram quantum ad suum principium. s. D. Voluntatem. Actus praedestinationis secundum exhibitionem iustitiq.N cessitatem Operum. Vel breuius decem reduco ad quatuor ciuortim. Primus dicitur praedestinationis antece lentis. Secundus praedestinationis consequentis. Tertius actus voluntatis conditio natae. larius actus voluntatis executitiae. Primb actu vult omnes praedestinabiles praedestina . Secundo dat media ad consequutionenia.
Quarto vocatos benemeritos glorificat. De primo actu illa intelligiatur vel bascripturae Deus vult omnes nomines saluos
fieri. Secundo quo dat media, quae quicunque amplectitur sab
78쪽
iratur, Jc quicunq' ςrςsellit leprobatur. damnatur Tertiis pridest natum non peccantem, re bene operan tein de fiatii gratiae transfert. Jc qilarib ad finem praedestinatiotis,qui actus sic ordinantur secun him subtiles per sex signata. In primo Deus creat Angelos, S homines, ipsosque praedo
in iecundo illis, de ijs dat media debita, & hec dicitur antecedens.
In tertib sunt illi qui recipi uut,& amplectuntur media, saluanriir,ec haec dicitur cou sequens.
In quarto sunt illi,qui cum primo parente peccauerunt. In quin ib, sunt illi qui se ab omni ous defectibus emendaut gratia de mediant . in sexib, sunt a Deo bene meriti cogniti, & specialiter saluantur mediante p. ssione Iesu Christi domini nostri; & sic pati schol allice, primum propositum. Circa secundum dico quinq, requiri ad praedestinationem; praedestinans ecce primum,obi ctum praedellinabile, cum tribus conditionibus insept. d. s.cissignatis a D Narciso theologo dicente; tria requiruntur, ad hoc quod aliquis sit praedestinatiis ad aliquid. Primum, quod possit ei conitentio. Secundunt,qubd non ex se, sed dono alterius conueniat, quui est respectu eorum, quae virtiue propria, quis non attingit. Tertium,quod id,ad quod fit praede limatio, sequatur natura praedestinationem, S praedestinatum. Ecce alterum. Actum praedestinationis. Ecce tertium. Finem prςdeliinationis. Ecce quartum. Modum, S ecce quintum ; Praedestinans est Deus este tialiter dictus. Nam P. filius , & Spiritus lanctus in una volui late praedestinant iuxta Augustini sancti Doch. sent. licetis opora Trinitatis ad extra quoad essicientiam este indivisa, dc D choris subtilissimi. a. sent. d. &q. r. dicetis Causabilitarem reruomni u caii sibilita, necessario de faeto esse in tribus, vel respectu creaturarum ad tres personas indiui se terminari respectu eiΗ- cietiae. Obiectum praedestinabile est, Angelus & homo,qui sucit creaturae rationabiles,& ideo Caeterae creaturae a praedellinati ne excluduntur. Achus praedestinationis sint quinque. Primus est praescientia Dilectio secundus. Electio quartu .
79쪽
Volitio quintus. Praescietia Directio sextus. Praescientia dupliciter potest considerari unomodo, ut praecedit sanctissi inam praedestinationeni, Sc vi s ubsequitiir. Primo modo est actiis diuitii intellei hus. Secundo modo est D. voluntatis. Primo modo necessario electi praesciuntur ex parte Dei. Seci in domodo contingenter iuxta praedes linationem liberam, & secundo modo inteli sic praescientia in proposito. Dilectio, quς est secundus actus pilesimationis simul cum praedestinatione filii Dei ,&caeterorum , ut i nuitur in Ioanne, sic Deus dilexit mundum ut filium suum vni-oenitum daret,& de nostra dupliciter perpetua charitate nos di
Iexit: Ab hoc actu quasi a sonte gnq; actus quasi riui scaturivi. Dilectici.
Primus actus dilectionis est creatio.
Secundus conseruatio. Tertius electio. Quartus vocatio.
LU:ntus iustificatio, quibus omnibus subsequitur glorific tio quς est finis pr destinationis,& omnibus istis actibus si repurentiir, maxima detegis dilectio. Electio quae est actus tertius ii Consideretur, ut denotat concilium,& cognitionem est D. intellectus, si vero, ut est actus praeconsiliatus D. voluntatis. Electos
eligentis,cum actu neutro circa reprobos.
Volitio est actus quartus, quo ad curi6sos respondetur, quia Deus vult dum qu .aerunt,quare Deus praedestinat 3 . Di rectio est, quintus actus,quo Deus medijs opportunis diri ' git ad finem praedestinatos. Finis praedestinationis est gloria aeterna, vel ipsemet Deus, qui essentialiter est ipsamet beatitudo , in cuius vilione omno consistit bonum. Modus autem praedestinandi est liber ex parte Dei, nostri contingens; Dei,quia libera voluntate; nostii, qui postlimus be- ModM. ne operantes pratia Dei assistente, &cooperante assequi huiusmodi, sit licissimum,& omni bono plenum finem. Quo fit, ut
praesumptio otiosorum, Δ haereticorum reprimatur operari bona iuxta domini praecepta renitentium,& cicentium Si sumus reprobati necestario damnabimur, si praedestinati, neces ario sal- Dabimur; mentiuntur enim, modum praedestinationis, S repro- Barionis ignora e , qtii est liber. Na Deus p destinat libere, de r
probat libere . ini amplectitur praecepta Dei; de ecclesiae sat E a ctae
80쪽
ctae, Se usque ad mortis articulum inclutae tutis viribus seruar, sine in ait equitur praedestinationis. Qui non bene operatur , dein peccaro moritur finem reprobationis. Cum igitur in nobis sit bene operari cui cooperatur Deus. Et male operari,cuius totalis aiustor est ipsemet male operans ; sequitur ut assequatur quis GDem,eum oportet bene operari, si autem male ipsemet est poenet Noti. finalis ait tuitionis passi ut c. ursa, sed si etiam Deo praedestinante necellario saluarentur. Praedestinati nonne ad bene opera dum pro gratijs agendis tenerentur considerantes gratis suis ad supremam gloriam destinatosὶ igitur praedestinatio serinali ter considerata est libera respectu electorum, circa quos latum cadit, praescientia vero circa bonos,& malos. Circa tertium dico breuiter praedestinatione dupliciter pos se considerari uno modo. In se,ut est actais diuinae voluntatis ordinantis rationabiles creaturas ad gloriam, &sic nullam h bet causam ex parte nostra, sic enim est aetetna. Aliomodo rati ne allequilonis sui finis, de sic habet causam, & sunt opera b na , de meritoria. Huic distinctioni varijs verbis ad stipulantur caeteri theologi dicentes praedestinationem in se, vel totum effectum pr destinationis non habere causam, nisi D. Misericordiam de bonitatem, vel diuinam voluntatem. Particulares ramε. effectus eius, ex meritis pendent, vel secundum praesentem iu
Reprobatio vero dicitur praescientia,accepta stricte pro cognitione, quam habet Deus cie sola damnatione reproboru Hi ius reprobatio datur causa iuxta illud scripturae perditio tua ex re lsrael est. Quod probari potest probabilitate quadrii plici. Pr,mh, quia Deus promptior est ad miserendum quam ad punie dum. Misereri eryo potest sine causa externa; Punire autem n5sne demerito de Lacto loquetes,ideo ubique dicitur,qubd Deus non est prius ultor, quam homo peccatori, & alibi. Ego som
Deus creans malum. Non culpae, eum Deus determina tens ris
i concurrat,sed poenae, propter culpam a libero arbitrio commisisam , vel omissione contractam; ad cuius plenam notitiam nos sit btiles ponimus quatuor permanetia signa; in quorum. Primo Iudas,& Petrus osseruntur diuinae voluntati, ut neutri, de tunculi uino, Voluntas diuina praeordinauit Petrum ad gloriam , de nullum fana. actum positiuum habet circa Iudam secundum August.In secu-do signo praeordinauit Petrum ad gratiam, δc tunc circa Iud. an