장음표시 사용
81쪽
Si istae proprietates diversae ostenderex materiam metallorum diversam, etia terrae gravitas & ignis levitas, item illius frigiditas 3c huius caliditas pariter probarent diversam materiam elementorum,& non Qtum diversam formam: quod tamen est ab irdum ut omnes vident. Sicut igitur una & eadem materia prima commune subiectum est contrariarum formarum, actionum, perpessionum& qualitatum in clementis ita & substantia sive materia mercurialis est susceptiva septem formarum metallicarum a seinvicem differentium proprietatibus activis Sc passivis. Antichymista in tota sua disputatione hac theoriae sitae annosae deliria selis sere enthymematis cocludit, qui mos est rhetorum & sepiastarum ad sucum facilius veritati obducendum, contra quam philosophi factitant, qui sua plerunque integris & apertis syllogismis demonstrant. Sed adversus hos dolos sephistarum optima medicina est si eorum dissolutae stopae in legitimam&simplicissimam syllogismi formam
velut ad incudem veritatis revocentur. Quod Scin hoc enthymemate faciendum est hoc modo: est αφθαρτον, Cetera metalla nonsunt talia,sed Ergo caetera metalla nonμnt aurum sive quod idem est,caetera metalla non habemformam auri, De eis deestforma auri. vero antichymista infert 3 Longe aliud &plus,quam vi praemissarum concludi potest: nempe, cqteris metallis non inesse materiam auri Perinde est ac si dicerem: Ignis
82쪽
Ignis lepis esto caudivi Terra contra: gravis es Irgida. Ergo terrae ct ignis non est communis materia. Plus est in conclusione positum , quam in praemissis. Nam non illud sequitur, sed hoc tantum rergo terra non est ignis. Q Ud vero consequenti immiscet dictum Aris oretis. rogans, ouo modo φθαρτον materia sit του ἀφθ άρτου iterum confugiamus ad integram Dr-mam syllogismi hypothetici prout materia fert
hocmodo. ΠSι aurum est α γαρτον, catera metalla ψΘαρτά, unc ceteras metallis non inest materia au-ν ,sive quod idem est, caetera metalla non ha
bent communem cum auro materiam.
Connexionem probat didio Arastotelis dicensis ci Θαρτον toto genere e materia differrς- AJed aurum est catera metalla
Ergo cateris metallis non inest materia aura. . Hic apparet paralogismus ex quatuor terminis Nam φΘα ον υ & incorruptibile ut Schegkius annotat in lib. dupliciter escitur. Quae sanaen, sunt απλ m, quae simpliciter corruptibialibus opponuntur, ut caelestes subitantiae mortalibus & caducis substantiis, quae toto genere physico inter se discrepant, ut Aristot. libr. q. metapse cap. IO. testatur. Alia sunt secundum quid αφ 'σω, quae & ipsa secundum quid sunt φθαρτα : utu
83쪽
quis auru in respeehu ignis esse attamen respeetis alterius θαρ it, seu corruptibile esse dixerit. Haec Schegkius. Eadem est Aristotelis mens. Nam homonymiam hanc ipse explicans hbr. I. de coelo cast. v. sicribit: λεγετata δε cp,ρ ν s τ' ρι δίως φθειρομον,id est dicitur incorruptιθ.le etiam id, quoa non facile corrumpitur. Αφώρεον itaque in majore propositione pro incorruptibili secum dum quia: in ratione ius, sive inadducto Aristotelis dicto pro simpliciter in corruptib li , qualia
sunt coelestia & aeterna , accipitur. Aut um enim non est λωρα φθαρτον. Destrui potest, sed disficialter, inquit Gebcr libr. i. sum. pers. cap. δ. Et ipse mox an Lhyinista thesi. sti semetipsum refutat furendo aurum per accidens corrumpi posse.
Lod quidem fieri non posset, si esset λωιαφθαρρον, sicut coelestia & aeterna, quae contrario
carent. Homo autem in natura reperit arte comtrarium auri 3c inimicum & destructorem, cujus artis utilitas non pervenit ad hominem durae cervicis. Ex qua distinctione perspicuum est, quam pueriles parturiverit tot annos ambiguitatis elenchos noster antichymista, dc quod non mestoresato nuc Aristotelem, quam lupra in primis thesibus Mosen contra chymicoS produxe rit , si non in bonum , tamen in magnum argumentum stuporis ingenii sui, atque adeo omnis in theologia dc philosephia ἀ-ιδευσίας.
Ad haec si ponderositas est indicium diversae
materiae,etiam mercurius aliam habebit a metallis materia,in quo Omnia metalla stipernatant, pr -
84쪽
ter aurum,quod ineo solum submergitur, ut G ber etiam tradit lib. I.summa' erit. cap. is Sed hoc estabsurdum, dc tam omnium pii, ici horum decretis alienum, q am maliis estillimae experientiae contrarium. Sicut entinom, ua meralia ex eo coniure,traduntur, ita arte Urillud iterum
resolvi dissunt ad oculum, quod si anti . hymilia
ignorat,decet ipsiam hoc discere,ut sapiat tali tem. Pr terea nec omnia imperfect a metalla venenum habent,sed quodque fias virtutes sicut enim aurum cordiale , ita argentum cerebrale eii. dc Dr-rum lienare atque hepaticum, idque a sol mi, p. 4ssident, non a materia per se. Piadeat ani Libymt-stam, si modo adhuc frontis aliquid aut mentis haber,negare , omnium metallorum esse materiam communem,recogitatem, quod sibi omnium philosophorum atque literatorum hominum co- sensum obsistentem habeat, qui consensus instar maximi argumenti ducitur. O iis es tu antichymi sta,qui horum omnium autoritatem vellicas, tibi. que uni magno opinionis errore plus arrogas scientiae,quam istis omnibus tribuis, contra quam te Galenus docet in bbro de is partium, inquiens, ignorationemuni potius tribuendam, qu iri aliis omnibus. Si auri 3c caeterorum non est commu-mis materia, aut aurum solum erit metallum Sccaetera non erunt metalla, aut caetera erunt δέ aurum non erit. Metalla enim dicta sunt propter
commune genus communemque prOXlmam materiam. Elige utrum vis, absurdum non effugies:
imo nec contradictionem proprii Metalla enim pec
85쪽
per totam disputationem sub communi genere dc nomine comprehendisti. Nisi esset communis metallorum materia , non tam facile misceremur. enim genere vel proxima materia disserunt, non miscentur, ut videre est in aqua & oleo. Facile igitur miscentur tantum homogenea , id est quae sunt eiusdem naturae-materiae. Unde Avicenna inmineralibus ait; ideo misceri argentum
vivum cum corporibus sidest metallis) quia sit de
substantia eorum. Communia -Θη ostendunt communem materiam. Omnium commune est
esse densae, fortis tenacisque substantiae & ponde holae , duci sub malleo in laminas; extendi in fila, liquari in igne, congelascere in frigido , uniri cum mercurio, selvi in aquis stygiis, idque tam auri est,
quam paeterchiam metallorum. Praeterea generatur aurum cum imperfectis in eadem massa &vena Item in quibusdam venis imperfecta me talla tandem in aurum transeunt : Similiter ex imperfectis projectionem medicinae arte fit auriam . quod ipsum sensu est evidens, si nori omnibus , attamen artificibus. transmutatio nunquam fieret, aut fieri posset nisi metallorum
Omnium esset communis materia. Ο σα ἔχε.ου μ βολον προς τουτων ἡ inquit Aristot. Id . a. de ortu 2 t. cap. . Argenium quidem Sc argentiam Vivum majus symbolium habent cum auro, ratione puritatis materiae, sed tarrien nihilominus omnium materia est com munis k propinqua. Propinquitas autem major
86쪽
vel minor in particularibus tantum observatur: iri universali enim unius perfectionis sunt omnia, ut inquit Geber. lib. I. sum. cap. 22. Sophisma alterum quo vult probare imperfectis metallis non inesse formam auri thes vertiginosi capitis proles est, quae nec manus nec pedeshabet, dc tam intricata & hiantia omnia sunt, ut credigerim nec ipsum quidem scire authorem, ubi medius terminus sit, & has diis,lutas scopas nec ab Aristotele in bonam argumenti formam colligi posse. scutica itaque dignus est antichymista non resutatione, praesertim cum nemo neget abesse imperfectis metallis formam auri, alioqui imperfecta non essent. Secunai membra minoris pro
Si in auro non est tinctura, tunc ex eo non potest fieri aurum vel tinctura. Sed in auro non est tinctura primo, quia aurisorma est propria auri materiae, nec alii materiae communicabilis. thesi. deinde : quia in auro non sent conditiones tincturae, quae sunt quinque.
1. materiam tingendam aptam facere ad auri formam recipiendam. 2. figere. . tingere. . .d xc pondus. s. vim cordialem.
Ergo neque ex auro potest fieri aurum vel tinctura.
87쪽
Responsio. Totum argumentum cum minoris probatione est paralogismusa -- , ad ατοῦ ωs, quod statim patebit, si pleno sensu& integris verbis res enun-
cietur, hoc modo. Si in auro tin tu non est actu, tunc nes potentia est in auro, ut ex eo stat arte aurum vestinctura. Sed tin Juris non est actu in auro Ergo nespotentias m auro, ut ex eo at arte aurum vel tinctura.
Libet antequam plene reseondeam, absurditatem argumenti simili sophisinate declarare. Perinde est ac si dicerem in animali genere. Si in ovo non est actus apussi, tunc nessi potentia est in ovo,ut ex isto perincubatumgal lina velatium calor simile at put . Sed hoc est. Ergo mistud: Deinde in vegetabili genere: Si in surculis persica non est actus faciendi ex pruno vel cerasio persicam arborem, tunc nec potentia eis inest has duas arbores in suam
Id in surculis persca non est actis faciendi ex pruno υel ceraso, aliave arborii stipite pers
Ergo negsurculispersicis potentia inest ut plan tator85r eas expruno vel ccras transplante 4rtesua arborem persicam. E Ter
88쪽
Tertio in elementorum metabole: Si in aqua non est actus transeundi in aerem vel laliud Aementum,nes potentia inest. lSed prius est. Ergo posterius. Negatur in his omnibus sephisinatis conseque
tia. Quia non sequitur, tinctura in auro non est a- ima, ergo nullo modo est aut esse potest in auro. lPlus negatur in consequente, quam negatum fuit lin antecedente. Antecedens enimloquitur solum lde actu, consequens de actu dc potentia simul. Ita- qua plus est in conclusione , quam in praemissis. Tinctura, quod omnes philosephi libenter & ul. tro fatentur, non est a seu in auro,nec aurum in sita lsimplici perfectione ad quam ipsum deduxit natura , potest sormam suam aliis communicare. lSic enim Rogerius Baccho in 'ec. cap. 3. Si aurum limperfectasola liquefactionestibi commista persice' lxet , esset elixir ad aurum sed quia natura operatur pliciter, persedlio in auro plex est, ct inseparabilis 2 incommissibilis. Et magister bonus: Digestio auri valde disserta iugestione elixiris,quoniam digestio aur; ut compositis iciens est isti, propter quodsi cum aliquo imperfectorum commi- sceatur in consatione, nonpotest d gerere illud, nec desua digestionei si conferre, ut transformetur illud in aurum. Nac aurum etiam habet in se illas
conditiones tincturae 11.ex parte enumeratas,
sed ad illa perfectione deduattvrdemu perartificiunostrum, ut ait quidam philosophus. Et AEgidius
89쪽
in dialogo naturae cap. 6. I fercurius dicitur philosophorum cursibus dicitur patris, qui eumgenu-l rt. Non enim datum est natura producere mercarium istum depotentia in adium abyses ad utoriophialosophi. Et Lilium: Quamvis lapis noster tineturam in se materialiter, sive potentialiter contineat, attamen per se motum vel actum non habet, ut fiat elixir completum, nisi moveatur arte & operatione. Sicum ovum non movetur per se ad perfectionem majorem & formam pulli,nisi ulterius a motore extrinseco promoveatur: dc sarcu tus persicae per se a stum non habet prunti vel cerassem arbores in suam naturam convertendi, nisi insitione & opera plantatoris, ita dc hic fit. Haec satis ad paralogismum. Porro silentio praetereundum non est, quod antichymista inepte deblaterat de conditionibus tineturae ex suo cerebro partim ex cogitatis, partim aliunde auditu tantum ac 'ceptis. Pei Delionis sivae persee ae tincturae pro 'prietates a Gebrope . in priπcipio ponuntur, quae sunt numero quinque l. mundare seu removere superflua cum ad haesione inseparabili sui. a. dare colorem. 3. fusionem. q. fixa tionem. pondus. Antichymista audivit aliquando citari Gebrum qui scripserat: necessarium este in vera tinctura figere, tingere, dare ponduS, Gebrum vero ipsiim in sua multenni theoria nec legit unquam, nechabet, ulloqui non ita mutilatas& depravatas, sed integras & veras recitasset tine turae conditiones. Duas enim alias nempe primam & quintam thesi. 11. ex suo cerebro confietas
90쪽
in locum duarum fortassis ex Gebro omissarum primae& tertiae substituit, ut quinarius numerus completus esset. Sed hoc in loco aliter non ineptit,ac si caecus praescribat pictori mixtiones colorum. In prima sua conditione scribit: tincturam chymicorum ita comparatam esse debere, ut materiam tingendam aptam faciat, ad auri formam recipiendam. Absurdum. Quis tet ignorantem artis docuit artificibus praescribere leges tincturae.
Metallis modo supra suffuratus es materiam auri, id est, negasti caeterorum metallorum materiam cum auro communem, nunc eis illam per tincturam vis reddere. Vis a tinctura materiam tingen 'dam aptam fieri ad sormam auri recipiendam : at hoc est privationem,quae est substantialis aptitudo ad formam, in iubjetium introducere. Hoc autem esset metalla creare: nam privationem in subjectum istud introducere est proximam materiam
auri vel communem metallorum materiam sacere. Hac tua phantastica tincturae conditione tum demum faceres tam auri creatores, quam metallorum aliorum; contra quos, id est contra propri ae tuas creaturas in phantasia tua genitas tantπο-
re hact enus in thesibus tuis declamasti, non contra legitimos artifices. Tinctura namque ex philo phorum sententia aptitudinem tingendi metalli nequaquam tribuit,ted actum. Aptitudo prius na rura inest materiae, super quam tinctura projicitur : sicut Geber in lib. deinυentione veritatis cap. a. de septem medicinae propietatibus, requirit an