장음표시 사용
171쪽
Christus persam fuerit in omni persectionum genere. Extenderit magnitudinem bonitatis suae Sr perfectionis. Christo inextiterint dona extrinseca & habitus supernatu
rateS. Potentiam stam exeruerit in miraculis, in gratiarum concessione
Quis modus fuerit scientia Christi, circa omnia, quae con- cernebant ipsum ratione ossicii Iudicis. Christus voluerit alia extra se, & an mala pVirtutes exercuerit, tum morales, tum physicas, tum super
Christus cognoverit, quomodo contingentia, possibilia & imposbilia. Christus fuerit gloriosus in carne mortali & passibili. Quis modus disserenita Christi, ratione habituum naturalium Incarnatum verbum unitum sit humanae naturae; an uni facta in perina, an in natura; an accidentaliter, an composita dici possit unio; an idem quod assumptio, an pergratiam, aut merita praecedentia. Verbum assumpserit contraria, an praeter animam & corpus, aut partes integrantes corporis. Verbum unitum sit corporeae naturae oppositae divinae , &quomodo sit caput Ecclesiae, hominum & Angelorum. Operatus sit ad salutem omnium, quomodo Sacramenta media salutis instituerit.
Finem semper, qui est gloria & glorificatio hominum pro
ajor sit omni creatura, & quomodo corpoream & spiria tualem naturam in se complicet. Christus sit rerum omnium aqualitas, mensura, Nexus. Minor dici possit respectu reliquorum hominum; an Christus plura passus sit, quam omnes homines; de humilitate
s Christus incarnatus sit λ & an Con eniens fuerit. & an necessaria fuerit aut libera Incarnatio; an aliquod inde bonum D Eo accesserit. Verbum corpus quantum, terrenum & corruptibile assumpserit. Durabile in omnem aeternitatem. Cur Christus potentiam suam in miraculis praestandis non semper exeruerit, sed tantum ultimo tempore vitae suae. Non revelaverit arcana Sc secreta nat arae, Mundi constitutionem & Fab Acam ; Cur Solam doctrinam Spiritus hominibus contulerit.
L Nonnullospermiserit damnari, nonnullos salvari; ubi de praedestinatione. Hoc pacto titulos & Capita deduces per ordine succedentia tam abs tuta quam Respectiva principia.
172쪽
s Christus fuerit in bonitate tam in genere naturae quam moris I & an bonitatem & gratiam habuerit infinitam. Fuerit Christus ratione loci , tum extra, tum intra Sacramentum Eucharistiae; An se possit coexiendere omnibus, an replicare se. Sit in duratisne; an aeternus dici possi , Quantus In potentia. An Christus potuerit naturam immutare quoad essentias
rerum; an creare, an anni hilare.
Fuerit in spientia Sc scientia ; utrum Omnia actu cognoverit ; an omnia praeterita, praesentia & futura. Fuerit in voluntate: an omnes homines emcaciter salvos voluerit, an non; & cur Et sic de caeteris. DIs Pos 1 TIO VI I.
Persti aestioneyu, B. Qualis fuerat bomtis de per fensio in Christo; an accidentalis, an substantialis; an
physica, an moraliS. M. Qualis fuerit magnitudo Christi; an se extenderit ad Omnia. D. Qualis fuerit duratio operationum in Christo: an semper in plena & perfecta operatione intellectuali constiterit, sive dormiens sive vigilans. P. Qualis fuerit potentia Christi; an abs blute potuerit omnia; an infinita creare potuerit. S. inalis fueri clantia Christi; an acquisita, an infusa, an experimentalis; an DEUM comprehenderit; an anima Christi in Verbo cognoscat omiua, possibilia, impossibilia, infinita, an infinita actu. Vo. Qualis fuerit in Christo a duaene an una Vi. Qualis sit operatio Christi; an una, an duae respectu duplicis naturae; an meritoria.
Ue. Quale corpus verbum assia mpserit; an et Oe humanum, an omnia vere quae ad integritatem corporis pertinent, assumpserit, ut quatuor humoreS, Ossa, ca nem, pilos &C.
G. Qualis fuerit Christi; in corpore mortalis qualis in corpore gloriose 1, ansedeat ad dextram Patris: & quid hoc sit.
. Qualis differentia Christi a caeteris hominibus, quoad nativitatem, Vitam , moreS, caeterasque humanas operationes, & necessitates. O. Qualis fuerit in Christo potentiarum, tum interiorum, tum exteriorum concordantia, & uuio. o. . Qualis contrarietas in Christo, qualis sit communicatio idiomatum. a. Qualis sit Christus, in quantum est primogenitus omnis creaturae.
S. agalis sit mediatio Christi. cio. Qualis sit Christus quoad passionem, crucifixionem & mortem suam; an ante momtem Christi Redemptio humani generis completa fuerit. Qualis fuerit majoritas Christi. H. Qualis aequalitin. Min. Qualis minoritis; ubi de defectibus Christi ratione sitis, famis, frigoris, caloris, de-- fatigationis,maeroris; & quomodo haec in glorioso corpore consistere potuerint. DIs Posiae Io VIII.
Per sti filionem, Ubi , Qtiando.
B. Ubi, & quando Verbum sit incarnatum; An, Quomodo & Cur in utero Virginis; cur non in principio Mundi, aut in fine.M. Ubi, Christi, in Utero Virginis ; an fuerint circumscriptitum, an definitivum; an media quadam ratione; cur infantile corpus susceperit. . D. Iuamdiu fuerit in utero Virginis, quomodo nutritus, an sicuti reliqui homines pri-mb fuerit instar embryonis, an perfectis organis. Et hoc pacto procedes per reliqua principia, quaerendo juxta eorundem ordinem titulos & capita.
173쪽
Per quaestionem , De Quo X Unde.
, An d& sic de caeteris; quae, ne longior sim, Lectori curioso disponenda relinquo. Habet, hic, Lector modum disponendi Libros, uti de Christo, sic de quocunque alio subjecto, de quo opus aliquod medi
Si porrci Christum cum novem Subjectis
universalibus comparare velis,ita procede. s Christus ut homo disinorum attributorum fuerit particeps. Christus major fuerit Angelis, an eorundem naturam asstumere potuerit, in quantum Verbum; an caput Angelorum. Christus caelestibus influxibus fuerit subditus; an in corpus ejus egerint, an aliquam complexionem contulerint. Christus vere ex Elementis fuerit compositus ; an & qualem complexionem habuerit. Verbum, totius humani generis naturam assumpserit; an in esse abstracto, an in specifico, aut individuali. Christus verε fuerit Sc quomodo sensitiva natura in eo extiterit; an unita Verbo Verbum, Vere vegetativam naturam assumserit; an piantali virtute nutriatum fuisse dici possit; quomodo, & cur. Corpus habuerit elementale, terrenum, corruptibile. Christus intra s Catelorias poni possit; an vere fuerit quantus, qualis, relativus , tum ad personam Verbi, tum ad reliquas personaS; an agens, patiens, & sic de caeteris. dici possit. Unde Christus fuerit, in quantum DEUS,& unde in quantum homo pUtrum B. Virgo vere D E i genitrix dici possit, & quomodo de cur pAn ex stirpe Adae. An anima Christi fuerit creata ante cor-
An unita corpori uno & eodem instanti;
Habes hic Lector titulos & capita omnium earum rerum quae de Christo dici &scribi possunt; verbo, infinitam pene de toto Incarnationes mysterio docendi scribem dique materiam; Restat ut jam ea ampliandi dilatandique modum & rationem uno atque altero Exemplo doceamus; Quot γnim capita sunt, tot de eo disputationes institui poterunt, quas Omnes ex nostris principiis Regulisque supradictis adornabis, eo, Mui sequitur, modo. Sit itaque prima Quaestio. PARAn Christus vere Sc propriε homo fuerit pQuod sic. Et hoc pacto probatur.
nem esse necesse est. Christus eas habet. Ergo. Ex partibus componentibus homini competentibus, essentialiter di stinctis componitur & integratur, anima videlicet rationali &materia, id hominem esse necesse est. Christus est talis. Ergo. Firmam 8c durabilem homini convenientem consistentiam habet, id hominem esse necesse est. Christus hanc habet. Ergo. tum interiores tum exteriores ad operandum humano more requisitas habet, id hominem esse necesse est; Christus id habet. Ergo. Scientium habet, di bidit, componit, infert, comparatis per sensus notitiis, id hominem esse necesse est. Christus habuit talem scientiam. Ergo. Perfectum & liberum operationum suarum arbitrium habe id hominem esse necesse est. Christus hoc habet. Ergo. cultates δc mires habet humanis operationibus congruentes, id homo est. Christus has habet. Ergo. Intesiectam habet conformem rebus, quas concipit modo humano,
is homo est. christus habet. Ergo. Finibus rerum cognitis in iis perfecte qui sis de gloriatur,homo est. Christus id habet. Ergo.
174쪽
siice COMBINATORIAE, LIB. III. Is I
Disserensem habet membrorum situm, differentes sensus tum interiores, tum exteriores, ad ratiocinandum aptos, id hominem eme necesse est. Christus hoc habet. Ergo. Concordiam habet membrorum ad totum, Sc obedientes sibi habet potentias tam interiores quam exteriores, id homo est. Christus id habet. Ergo. Contrarietatem habet quoad corpus ratione temperamenti, &quoad animam libertatem habet actionum suarum eX quendarum & non exequendarum, homo est. Christus hoc habet. Ergo. Principium est operationum suarum, id est, causa: omnes illogeffectus, qui proprie homini competunt, homo est. Christus hoc habet. Ergo. Cognoscit media proportionata ad finem, is homo est. Christus cognoscit &c. Ergo. Finem ultimum appetit, variisque ratiociniis in eo tandem quio. scit, id homo est. Christus id habet. Ergo. Quanto quis perfectior est in operationibus suis, tanto major homo est. Christus talis est. Ergo.
Quandocunque operationes alicujus aequantur communibus hominum operationibus, id hominem esse necesse est. Christus habuit omnia communia cum hominibus excepto
Communibus humanae nainraemiseriis, uti necessitatibus humanis 3c morti expositum est, id hominem quoque esse, necesse est. Christus talis fuit. Ergo.
Ex quibus singulis patet, Christum perfectum hominem fuisse. Hisce declaratis, procedes jam ad Quaestionum Regulas,
quarum ope omnia , quae in dictis propositionibus dissicultatem annexam habent, si cile dissolvere poteris. V. G. Utrum Verbum Omnia ea, quae homini competere possunt, per unionem hypostaticam , unitain Verbo, assumpserit λ ut sunt quatuor humores , sudor . pili , & similia. Quid, &in quo ista assumptio consistat ; utrum ista assumptio competat Patri, & Spiritui Sancto p Christo ita quantum homo ; quanta, qualis fuerit ista assumptio His pariter expeditis procedes ad novem subjecta essentialia : Utrum Verbum assumere potuerit naturam Angelicam ; Utrum pure sensitivam, vegetativam aut elementarem naturam ; quae Omnia per dicta 18ptincipia deduces; Deinde per Artem Analogicam ; quantus fuerit Christus comparatione facta ad Angelos, & ad reliquas creaturas ; cujusnodi sunt : quomodo leoni, bovi , agno , viti, petrae comparatus sit; quae denub ingentem farraginem propositionum offerunt. Tandem procedes ad virtutes & vitia eo ordine., quem Alphabetum continet, per antithesin quandam ea ex gitando. Nota hoc loco, omnes titulos in praecedenti Catalogo positos dicto modo deduci posse. Quod si quispiam Majorem aut Mi-uorem negaverit, statim tibi sese offerent argumenta, ad ea quae probata sunt, stabilienda. V. G. Si quis objiceret; Christus non fuit purus homo, Ergo non perfectus homo. Ratio Antecedentis : quia non fuit 1 semine humano ; Ergo non perfectu S. D Essentiale hominis non consistere in eo, quod sit ex semine humano ; alioquin Adam primus homo , homo verus & perfectus non fuisset, quod erroneum est ; &hoc pacto infinitis modis variare poteris; Exempl. gratia : perfectionem hominis in Christo facile variaveris comparando Cum cum reliquis attributis tum absolutis, tum resipectivis, subjectisque universialibus, deinde mixtione propositionum in praecedentibus classibus positarum. V G.
Si quis quaerat; In quo ergo Christus differat a caeteris hominibus ; si non est purus
R. per . Iuxta V Principia absoluta ;quod differat perfectione, integritate, duratione, potentia, sapientia, voluntate, virtute, veritate, gloria. Deinde per Respectiva. quod Oppositione rerum admiranda , Causalitate mediatione, finalitate, M Oritate a qualitate,Minoritate; in omnibus enim hisce eum a puro homine partim differre, partim cum illo concordare reperieS; quemadmodum per Quaestiones illa examinanti luculenter patebit. Sed aliud demus Exemplum. Quaeratur itaque. Quomodo unio duarum naturarum in Christo facta sit. An in
175쪽
natura, an in persona, an per modum com-l stionem paraphrastice per principia ita dea Positionis, an accidentaliter. Hanc quae-l duces.s B. Divinam & humanam naturam esse perferiram in Christo. M. Non per modum compsitionis ; haberent enim se, ut materia Sc forma, ex quibus componitur integrum aliquod . D. Nequo anima prius corpori fuit Unita ; caeteroquin Christus aliquando non complete fuisset homo; sed uno instanti anima corpori, & totum,
P. Si duae naturae in Christo fuissent unitae per modum compositionis, illae essent in potemia ; quod dici non potest; neque accidentaliter; esset enim Christus homo per accidens. S. Cum igitur divina natura incarnata dicatur, sensus est : sibi univit carnem in persona Verbi; neque dici debet, personam conversam in carnem . sed Verbum assumpsisse carnem. Vo. Neque unio ita absorbuit humanam naturam in divina , ut Christus inquantum homo non habuerit liberum arbitrium ; ut proinde duae in Christo voluntates concedendae sint, divina & humana. Vi. Univit omnipotens Virim Verbi sibi humanam naturam ita, ut ea non ut persona puri hominis, sed ut suppositata in Verbo stubsisteret; aequum enim erat, ut & anima & corpus Christi advenerint personae praeexistenti nobiliori. Ve. Hinc licet natura humana sit mutata, Verbum tamen mansit nulla in se mutatione facta ; naturam si quidem humanam ei non accidentaliter, sed vi unionis advenisse constat.
Per κPatet igitur, unionem factam esse in perasona sive in hypostasi aut Supposito Verbi, quia persona ad hypostasin non addit nisi
determinatam naturam, id est rationalem &intellectualem : minime tamen dici potest in natura sive essentia factam ; natura siquidem denotat essentiam speciei, persona vero significat totum habens naturam seu partem formalem & perfectivam sui ; cum ergo natura humana non pertineat ad naturam &essentiam Verbi, pertinebit ad perlanam, alioquin non esset unita Verbo. Verum hoc assumptum thema per 9 quoque praedicamenta deducere poteris, per antithesin quandam, hoc pacto. Christus in quantum D EUs in nullo praedicamento locum habuit; in quantum homo , sic. uantis enim ut DE Us dici minime potest ; ut homo, sic. habebat enim perfectum partium membrorumque situm,
extensionemque partium e Xtra partes.
'ualis, ut D E U S , non fuit; quia accidens in eum cadere non poterat; ut homo, sic. planta, cum animali sensum; ratiocinatus est quia corpus ejus vere omnium acciden- ut homo, intellexit ut Angelus, omnia in otium sexcepto peccaminoso fuit capax. t mnibus & per omnia operatus est, ut DE Us. elatio praericamentalis, ut D E U S, in eo non j summa rerum aequalitas, absolutum utrisls- fuit; ut homo . sic. quia filius Matris Ma- que Creatae & increatae naturae medium , rite Virginis . t mundanae & supramundanae essentiae vincu-Nec Actio vel Passis in Christo ut D g o fuit tum unicum & connexio ineffabilis; unde,
praedicamentalis; cum omne agens agen- l uti dissertationem hanc coepi, ita eandem do repatiatur . idque hoc ipso imperfe- l concludam.
ctionem annexam sabeat, quae DEo non i Chrso nihil esse
competit, est enim impassibilis; Christo s Melius. Potentius. Virtuosius. uti somini vere uti caeteris hominibus t M us. Sapientius. Verius. competit. l Durabilius. Amabilius. Gloriosius.
ubi in Christo uti D E m locum non habuit,
cum sit immensus incircumscriptus, loco contineri nescius; inChristo ut homine,sic. Neque praedicamentum , diuando, uti DEO, clim iit aeternus; in Christo, uti homo, sic. Quia fuit in tempore. Neque situs uti DEo convenit, cum situs sit expers, uti homini, sic. Ob corporearum
partium situm & dispositionem. Neque habitu, uti Dro , quia adjacentia ista
habitus D E o non competit, uti homini, sic. Atque haec de proposito argumento sussiciant.
Habes hic Lector infinitam pene de Christo discerendi materiam ; Unde concludes
Christum Θεάνθρωπιν universam naturam, divinam , humanam, incorporCam, corpoream , serinalem materialemque Omnem
conditionem ita in se complicuisse, ut nihil in universo rerum ambitu si, quod Verbum
una cum humana natura , mediante unionei hypostatica, non assumpserit; Christus enim
ut homo esse habuit cum petra, vitam cum
176쪽
H uti proprio loco Artis Combinatori ae χno lim
. t iri s Ars Combinatoria, id est modin in combi /idis propositionibis p cedem Bdi, cujus nomine ritum hoc opus tu cripsinius, primum sibi locum Penicare po sit; quia tamen ista, ne terminis, noviter a nobis con litutis, quos in II. Libro exposimus, vix intelligi po se videbatur, ne Lector nos in ordinis ratione confuse Processisse cessere posset, illam tanquam opportuniore loco Libro huic IV. confiditus inferendum
De combinatione terminorum tam
simplicium, quam compositorUm.
CAPUT I. De mira , incomprehensibin numerorum ii Ationalis fabricae naturale quoddam pullulans principi
um numerus est, mentis enim expertia, uti bruta non nu
aliud est, quam ratio eXplic ta , ideo enim numerus principium eorum quae ratione attinguntur , esse probatur, ut eo sublato nihil omnium remanere ratione convincatur; Est autem principium omnium numerorum Unitas, utpote a qua omnis numerus profluit, ipsaque omnium finis, in hanc enim omnis numerus resolvitur; neque tamen unitas ab ullo alio suam nanciscitur originem, aut in aIiquem dividitur nu merum , sed omnis numerus ita essentialiter dependet ab unitate, ut sine illa tantum abest ut existat, ut omnia potius sine ea in nihilum abire certum sit. Est autem haec unitas sempiterna DEI essentia, omnium principium & finis, cx & , Omnia ape: riens, omnia claudens, atque aded Omnia rerum creatarum entia nihil aliud sunt, q iam illius supremae Unitatis signacula. Monas emgo , ut cum Trismegisto loquar, principium Omnium numerorum continet, a nullo contenta, omnemque gignit numerum , nullo numero genita, id sane quod augescit,virtute Monadis augetur, evanescit autem imbecillitate propria, cum ulterius monadem capere nequeat, ex qua ita, omne id quod est, veluti ex faecunda matrice in innumerabi lem & incomprehensam , rerum varietatem& multitudinem propagatum dilatatumque, est, vivit, sentit, intelligit, ut proinde, uti ex prima unitate omnis emanavit numerus, ita is merito, Divo Augustino MPlatone testibus, rerum creandarum in animo Conditoris exemplar fuisse, in confesta sit. Hinc Pythagoras ab AEgyptiis edoctus sub numeris omnia latere asser bat; cum enim sensibilia, eorum quae invisibilia sunt , quaedam veluti simulacra existant , atque adeli omnia quandam,
177쪽
ad se invicem,tametsi occultam nobis atque incompreliensam proportionem habeant, quae cum sine similitudine concipi non pos sint, hinc veteribus eas maxime imagines in entium supernorum contemplatione adhibere visum fuit, quae uti simpliciores abstractioresque , ita sublimium quoque rationes aptius exprimerent. Hinc recte Pla to in Timaeo. Intelligis numeros, intellistis omnia; latent enim in toto scientiarum ambitu quaedam veluti divinitatis latentis semina, quorum faecundo incremento ad unitatem illam redi, pervenis, in qua sunt omnia. Quod quam verum sit , in hujus libri decuriti nobis dante DEo demonstrandum est. Quemadmodum itaque Ο-mnis numerorum multitudo ex te confusa,
indistincta indigestaque est, ita ut ab omniis confusione vindicetur, necessarib regula assignanda est, cujus directione omnia quae numeris constant, ex unitate in distractam, etiamsi nobis inconceptibilem multitudinem, & ex hac in unitatem reducatur; Atque hanc dicimus Artem Combinatoriam, cujus dignitas & excellentia tanta est, ut nihil fere sit quod non occulta quadam vi vel per analogiam, vel per synthesios an, lysiosque leges sapienter indaget, atque indagata exiguo numerorum districtu ita ex hibeat,ut numerorum multitudinem, tametsi oculi discernant, lingua eXprimat, eam nulla tamen humani intellectus profugiitagconcipere possit; Et ut rem exempliS normi nullis demonstremus. Quis crederCt, ex alliterarum, quas Latinum Alphabetum conti- net, combinatione, tantum CXurgere Combinatarum literarum multitudinem, ut librorum iis conscribendorum incapax sit, vel ipsa solaris Sphaerae concavitas. Mirantur multi in ripa maris aut in deserto quo piam sabuloso arenae multitudinem, quam fieri non posse putant ut sub numerorum i ges cadere queat, quod tamen tantum abest ut ἁδ απν sit, ut nihil potius Combinatoriae rarti magis quadret, quam non tantum omnes & maris & desertorum sabulosorum arenosos montes sub numerum cogere , sed quotnam eorum universis Telluris concavum; dicam amplius, totius firm menti vacuitas capax sit, numero & quidem non nisi unitate & so Cyphris eXpresso, e t hibere, sequens exemplum demonstrat:
papaveris, Quae omnia merito S iis, ηψ04 6 qui proprietatem numerorum nesciunt, Vi-eoncaui possent, nisi irrefragabili Mathemati ias capere co ratiocinio id demonstrari posset, atque Potest. ab Archimede jam olim demonstratum fuisset; Si itaque praedicta granorum multitudo tam incomprehensibilis sit, quantam numerum ad Centum, mille, decem milliadam infinitudinis umbra ludat, ad infinitum tamen & aeternurn nunquam pertinget. Hinc magnus quidam DEI servus, haec Considerans, magno animae suae fructu, isthoc sese exemplo aut ad beatam aeternitatem consequendam, aut infelicem impiorum sortem evitandam solabatur; Si enim inquie- bat, ab ultimo puncto mundanae diametricentena millia , millena millia combina-l ad ejus oppositum extremum punctum contum , granorum multitudinem exhibiturum putas uid si ad unius milliaris intervallum dicta numerorum series, si a polo tem e aretico usque ad antareticum extenderetur' Sub continuata Meridiani linea describeretur ρ Quid si denique hujusmodi
numerorum congeries ab ultimo mundialis diametri puncto ad oppositum ejusdem
extenderetur ρ Certe non arbitror ingenium futurum tam acre, tam perspicax tam subtile & penetrativum; qui eum vel intimis animi conceptibus eXprimere possit ; tantus profecto is foret, ut granula per dictum numerum combinata non dicam unum hunc Mundum, sed vel mille Muna lorum myriades explere possint, unde non immerito quis iam ad tantam rerum multitudinem stupefactus & attonitus haereat:
Sed quid totum hoc ad aeternitatis immen sitatem Quid aliud totum hoc, nisi o ad 1. Sicuti enim Zyphrae quantumvis infinitae,
tinuata numerorum naturali Ordine conse- aeternit
quentium series describeretur, 3c juxta con ' Dii binationis leges numeri ab unitate usque ad ultimum ducerentur, quantum inde num rorum multitudinem emanaturam putas p is haud dubie nullo humano ne dicam Angelico intellectu comprehendi posset. Inferebat postea, quid si tanto annorum spatio, quantum numeri hujusmodi inter se combinati continent, tibi inferorum poenis immoran- dum foret, quid non ageres p Quid non ad tam innumerabilium annorum poenas ace bissimaque supplicia evitanda molireris p dc si ad multa millia annorum tibi terrenae vitae gaudia, Voluptates dignitatesque concessae essent, an eas illis commutandas expedire videreturὴ Stolida sane ea foret & insensatae mentis electio. Sed quid tandem tota illa annorum Congeries ad aeternitatem. nisi purum punctum, nihil ρ O quam felices sese infelices illi barathri infernalis incoli repu- nunquam tamen ad unitatem pertingere j tarent, si post tot annorum myriades millio- possunt; ita numerus quantumvis sub qua- l num, nonnulla tandem consequendae salutis
178쪽
rietas in vultibus vocibuS, incestibus.
Ae COMBINATORIAE, LIB. IV. Is s
es affulgeret, seci frustra; ubi enim hi fini- l ad supplicia nunquam interitura, subsequen ti fuerint, alii infiniti in perpetuas aeterni-l tur. Sed haec per transennam dicta sint.
tates, justis ad gloriam & gaudium; impiis j Quare ad derelictum filum revertamur. CAPUT II.
' Rs Combinatoria in hoc potissi. mum consistit, qudd datis quibus-U libet rebus, quoties aut quot modis illae inter se combinari , sive quoties res illae inter se permutari possint, . demonstret : Amplectitur autem quidquid universis Mundi ambitu concluditur, non tantum quoad universalia rerum principia, sed & particulares rerum, quae in quatuor
elementorum contemplationα elucescunt,
effectus; uti postea ostendetur.Exercuit hanc Artem primium aeterna DEI Sapientia in primordiali Mundi conditu, dum ex confusa
Chaoticae massae mole elementorumque quaternorum adaptatione tantam rerum v
rietatem eduxit, quantam uti mente non concipere, ita fatis admirari non possumus. Mirantur multi tantam varietatem. diversitatemque in solis hominum inclinationibus, vultibus, vocibus , incessibus, dum nullum inveneris ita alteri similem, qui non vel inclinatione ad nonnihil diversum, vel vultu, vel voce, vel incessu ab altero distingui pos sit, ut ex differentissimis humanae vitae statibus 8c conditionibus luculenter patet, quae sane aliunde originem non habent, nisi ex temperamentis sub tali & tali proportione elementorum ita combivatis, ut
nullum inde alteri prorsus simile emergat; sicuti in universa numerorum multitudine nullus numerus alteri secundum naturalem suam consistentiam , similis esse potest; Nam ut recte Philosophus 1 numeri sese habent , ut rerum species, ideo binarius semia per est binarius, ternarius est ternarius &c.
quibus si vel minimum quid demas aut addas , jam essentia numeri binarii aut ternal rii destructa , ad alteram numeri speciemi transitus fiet ; ita in temperamentis si quid vel addideris vel dempseris , jam illud in
aliud specie temperamentum degenerare adeo certum est, quam certi sunt effectus quotidiani tum tu hominibus, tum in reliquis substantiis naturalibus, quos cum admiratione intuemur.
Est itaque Ars Combinatoria facultas A- Quid sit rithmologica; qua quoties & quot modis Ax COm- Compluribus principiis & terminis assumptis illi inter se permutari & diversimode per
compositionem & resolutionem comparari docetur; quae & pro varia rorum comparandarum ratione , varia est: Alia si quidem versatur circa vocum duntaxat & dictionum quarundam literas, & haud incongruθAnagrammatica dici potest; qua quot divese Combina sos quaelibet vox aut dictio, sensus in se conis tio Ana- tineat, exploratur: Alia circa quantitatem tam continuam qu1m discretam occupatur, & docet, quoties qtaaelibet quantum- Algebrui- vis involuta quaestio, numeris transpositis, CR.
additis, substractis, multiplicatis, divisis radicumque extractione exhiberi possit , &haec optimo jure Algebraica nuncupatur; dum nihil non perplexum , dissicile & intricatum solvit & demonstrat. Alia circa el C- Elemen mentarium qualitatum permutationes poss- taris. biles versatur. Alia denique circa artium & Circa A
scientiarum principia, terminos, proposi- te &tiones, Syllogismos occupatur, &ect illa, quam nos in hoc opere prosequimur. Qua vero iis lustria & melliodo, jam tempus est, ut aperiamus; quod ut quam Optime fiat, primb propositiones nonnullas ad firmioresti rerum demonstrationem praemittemuS.
Ombinatio varie hoc loco consi-l sumpta Combinatio respicit utilium tanti mέ-derari potest. Late, stricte, strictis-l rerum assumptarum comparationem. Striasme. Laresumpta Combinatio con- ctissime verti sumpta Combinatio respicit
siderat omnem rerum combinane, essentialem rerum ad invicem comparatiorum possibilem immutationem : id est, quo- nem. De quibus singulis per totidem proties res assi impiae & combinandae praecise positiones agendum est. inter se locum mutare possint. Sricte verbi V ΣPrimm
179쪽
Primus Modin Combinandi res universali quadam ratione.
PRO Pos ITIO I. Quandocunque tot serie naturali consequentes se numeri, quot res Combinandae propositae sunt , assumantur,
illi inter se multiplicati dabunt summam Combinationis quaesitam. Sint V. G. duae res propositae A & B. Dico eas bis mutari posse non pluries; quia Aprimum locum semel, 8c B semel tantum primum pariter locum occupare potest. Erigo 1 in a ductum prodait a numerum combinationis quaesiitum. At si tres. res assia-mantur; dico eas sexies tantum mutari pos-1e, quia hi numeri 1, a, in se ducti 6. essiaciunt. Ut in exemplo patet.
In hoc exemplo vides in tribus hisce literarum ordinibus bis semper unam , & eandem literam poni , in principio medio & fine, unde et in 3 duistis nascuntur 6 trium literarum Vocis ORA Combinatio quaesita.
EXEMPLUM II. Si verti quatuor rerum Combinationem desideres 1 ponantur ordine naturali quatuor res, hoc pacto r,2, 3, . quae in se Ordine ductae , dabunt a . combinationem
In quo vides ex multiplicatione 6 in , na sci et . rerum quatuor diversarum desidera tam combinationem in qua vides quoque numerum 6 indicare, singulas quatuor literas A M E N sexies primum locum obtineare posse ; in reliquis vero tribus ordinibuς literarum , singulas bis vel immediate, vel
alterne, vel transultim poni j a deinde ducta in 3 dant pariter 6 , quae ductae in iterum ut prius, 2 Producunt.
Ex hoc sequitur, quomodb facili negotio Anagrammata constitui possint; Sit enim dictio quinque literarum V. G. PATER.& nosse cupias, quoties haec dictio combinari possit : sic procede, scribantur Ordine
naturali numeri quinque , uti sequitur: I, 2, 3, 6, y. quos si ordine linter se multiplicaveri S , prodibunt 1ao combinatio quaesita : toties enim & non pluries literae hujus nominis PATER mutari possunt. Cum verbhic numerus ex ii ultiplicatione 16 in s producatur ; hinc singulae literae nominis P ATER. vigeses quater primum locum occupare debent, in reliquis ver quatuor ordinibus literarum , singulae iterum prO- miscua positione ordinentur. 4 Verci ducta in at dant Vs, quibus primus literarum O do et 4 additus, denuo prodit Ia o. quinquCliterarum propositarum combinationem, in qua omnes mutationes differunt. Hoc pacto, dato numero quarumVis r exemplo elucescit.
quatuor rerum quaesitam. Uti in sequenti propositarum , easdem combinationes
. . in ἰ habebis, Si tot numeros ordine naturali consequentes, quot res propositae fuerint,
. t in se multiplicaveris; summa enim dabit
N A M E combinationem rerum propositarum quae-N AE M l sitam. Verum ut Lectorem a computandi
NMAE fastidio liberemus, hic Tabulam ponemus,
NMEA. ex qua dicto citius propositarum quarum- E M A vis rerum combinationem calculiatam re-