Athanasii Kircheri e Soc. Jesu Ars magna sciendi, in XII libros digesta : qua nova & universali methodo per artificiosum combinationum contextum de omni re proposita plurimis & prope infinitis rationibus disputari, omniumque summaria quaedam cognitio

발행: 1669년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 철학

201쪽

Termini reducibit.

Absoluti.

2. 9. 2. 9. 2.

Ergo.

2. 2. 2. 2. I. U. I.

Subjectum

Majoris.

Praedicatum JSubjectum

Praedicatum Conclusio. Minoris.

Atque de applicatione tertii & quinti circuli stipra intermedii circuli notas idem sit ljudicium; ubi tamen obsera a, non omneS1yllogisinos directe & universaliter concludere, nisi certis particulis, quas supra assignavimus, determinentur. Observanda quoque

sunt, quae in praecedenti libro, de differentia l& concordantia caeterorumque principiorum respectivorum accidentibus docuimus.

Vides Lector, quomodo per quaestionem Utrum termini Artis nostrae in syllogismos ad propositam quaestionem probandam, cogi debeant. Pari ratione, si per quaestionem,

caeterasque circumstantias, proposi- ltum nobis thema ampliandum sit. V. G. Quid Angelus proprie sit. Expedies quaestionem Ioadem syllogisinorum varietate, qua praecedentia probasti. Quaeritur, Exempti gratia, Quid sit Angelus. Respondetur, esse substantiam creatam,completam incorpoream, intellectualem. Hoc ut probeS, applica eX-timum circulam nota sita B, ad B. secundi circuli notam, & οχ. tertii circuli infra; B. verb quarti circuli notam infra Sic.

Terminis B. S. reducibit.

B. S.

Omne bonum creatum pure intellectuale, est substantia, incorporea, intellectualis, completa. Omniς Angelus est bonum cre, tum pure intellectuale. B. Ergo omnis Angelus est substantia incorporea, intellketualis, completa. M. Omne Ens quod definitivum e stein loco habet, est substantia limcorporea, intellectualis. Omnis Angelus est Ens, quod de- Per M. finitivum esse habet ita loco. B. Ergo omnis Angelus est substantia incorporea, intellectualis. Et sic de caeteris. Si verti tres inferiores circulos ad supremi circuli notas ordine se consequentes aP-plicueris, habebis s. Syllogismos, quibus propositam quaestionem demonstres; siquidem Combinatio Revolutionis primae, Paulli ante proposita,litera A signata, huic quaestioni abunde satisfaciet. Si rursum propositam quaestionem per reliquas ordine quaestionum circumstantias singulis absolutis praedicatis applicatas evolveris, habebis unius &ejusdem quaestionis 81. Syllogisnos, quibus intentum propositionis scopum demonstres : ut interi In innumera alia, quael suis locis reservavimus, multiplicationi prO- positionum argumentorum oportuna si leam. Sed jam ad reliquos Combinationisi modos explicandos progrediamur.

Ombinatio Tabularis docet nume- sus sit. Quare nos omissa Tabula Lulliana,rtim rerum Combinandarum in Ta- quam maguam vocat, aliaS reponimus, me-bulas apte redigere, ut quoties resiliori methodo dispositas; quibus quicquid diversmode inter se comparari pos- in omni scientia fuse traditum est, tanquam sint, scite exhibeatur: Quae sane methodus ad quandam in nucis cortice Iliadem con omnium pulcherrima, & ad operandum fa- tractum, atque in imiumeros usus explica cillima est. Non ignoro, Lussistas varias hu- tum habetur jus generis Tabulas proferre, sed, ut quod Compota itur autem prima Tabula ex prae res est, dicam, ita intricatas , ita obscuras, cedenti Combinatoria Rota; & continet ita ad operandum dissiciles, ut vix sit, qui, in se Combinatos Syllogismos a V, qualium hucusque ex iis aliquem se fructum conse- unumquodque principium absolutum con qui, ne dicam, scopum videre potuisse fas- tinet 81. Tabula sequitur. T A B U L q

202쪽

Ex qua Argumenta desumuntur omni Scibili accommodata.

gonitatis cum reliquis nopem principiis.

Essentia.

simplicitas.

Veve

Communio.

Αcceptabile. Equum, justumi Beatum. Appetibile. Communicati

vum.

Dignum, ratimnabile. Diffusivum. Nobile. Pulsarum, utile.

Ma titudinis cum omnibus novem principiis.

Extensum. I

Exuperan Amplum. 2

Excellens. Copiosum. 3

Liberale. Ens, esse , L Asentia.

Magnificum. Immensum. F

Multitudo. Infinitum. 6

opulentum. Unum. 8

Copiosum. Substantia. 9

COMBINATIO III. Durationis.

Eternum. I

.aeviternum. 2

Temporale. 3

Successivum. 4

Ens, esse, 6 Essentia.

Existentia. T

Perpetuum. 8Immortale.

Constantia.'Patientia. Perseverantia. Spes, confidentia. Constitutionei, leges istatuta, decreta. Firmum. Omnia qua tempus.

l Omnia quae

locum.

203쪽

COMBINATIO IV.

Vires rerum. I

Sympathia.

Antipathia. Activum.

Rerum proprieta- 6

Virtus naturali S.

Lex naturae.

Jurisdictio

Divitiae. Robur. Leges. Praecepta.

Sapientiae.

Rationale.

Scientia

SSVOSS

UO VO

UOIndustria. γ

VI Experientia.

PerituS. Sciens. Rationi conforme Prudentia Ratio. Sagacitas. studium. Do trina. t Gradus ar

tium

Appetitus intelle- 1 Aualis. Appetitus ratio- et inalis. Appetitus natura- 3

Appetitus sensua-

App. instinctivus. sVis Omnis appeti- 6

tiva.

Vis omnis regula-7 ta ab intellectu

Appetitus boni & 8

finis. Omnes inclinatio. 9 ines naturales.

Concupiscentia.

Liberta'. CupiditaS. Dile lio. Liberum arbitrium

204쪽

COMBINATIO VII. Virtutis.

Adtivum. I

vi gin

Robustum. Potentia. 3

Generosum. Facultas rerum anativa. '

Studiosum. Essicacia. F

Intenti Sympath. &an- 6tipathia rerum.

Zelus. Ingenium. γ

Vi s vi Vi vovi Vi vivi Vi ve vi

Gloria. Proprietates re- 8

Actiones virrum.

tuosae. omnia quae na' plura producit.

Omnis vehe- mentia.

COMBINATIO VIII. . Veritatis.

rum.

Proprietas re- γ

Virtutes natura- 8

Proportionatu. 9Quod aliter elle non potest.

Conformatio

Approbatio.

Vena S

Constitutio.

Decreta.

Iustinctiva. 3

Beatitudo. 4

G vi

Gaudium: F

Majestas natum 7

Pulchritudo s

rum.

Gaudium. Triumphus. Honor. DignitaS. NobilitaλLaUS. Fama. Felicitas, DEUS. Festivum.

205쪽

ARTIs MAGNAE SCIENDI

Mediora semper ex propo-stionibus eligenda.

Omnium facillimam argumentandi rationem tibi monstrabit haec praesens Tabula Generalis, utpote ex omnibus Alphabetis composita, disponitque intellectum ad in vestigandum, inveniendum, objiciendum, probandum, determinandumque per necesssarias Conclusiones ; cujus usus est multiplex; Nam in quolibet loculamento hujus

Tabulae sunt tres literae ; quarum prima est nota eorum, quae in propositione loco subjecti ponuntur; Tertia eorum , quae loco praedicati; Media denique medium terminum demonstrat. Nota tamen in hac tabula eas solummodo triades literarum assumendas esse , quae instituto magis fuerint Congruae, magisque ad propositum appli cabiles; neque enim hic numero, sed pondere certandum esse tibi persuadeas ; nec sunt centum deligenda Axiomata, quorum

nonaginta sunt deserenda; sed quod in Anagrammatis usu venit, illi solum, sensus qui

ex proposito themate anagrammatice emem

serint, scilicet apti, venusti, pulchre & scite proposito themati quadrantes seligendi sunt; omnibus inde emanantibus sensibus duris, insulsis, coactisque relictis. Siquidem in proposita qualibet quaestione tum sulae

ctum , tum praedicatum, tum etiam tota

complexio per locos Dialecticos traducenda sunt, ut argumenta omnia, quae ad rem pertinebunt, quasi dato signo occurrant; nec enim necesse est, pulsare ostium , & omnia latibula scrutari; quia si veri quidpiam habuerint, ad singulas quasi inclamationes ex singulis hujus tacundi penuarii nostri

concitata locis sponte prodibunt. Contrarium fit in magna Tabula Lulli, in qua tanta tape ac inutilium argumentorum turba vel celeriter per omnes locos discurrentem sequetur , ut vix summo labore ab ea te expedire possis. Tabula itaque nostra singulari artificio

constructa, non omnis tantummodo probationis , sed Jc amplificationis incredibilem suppe itat materiam i Amplificantur ei limres ex conglobatis definitionibus descriptionibusve , ex partium enumerati DC, CK antecedentibus, consequentibus,& circumstantiarum frequentia, ex multorum imp

rium , & parium similium , & dissimilium,

contrariorum & testimoniorum collatione. Verum quia breviori via ad Artis notitiam pervenitur, paradigmatica quadam demonstratione , quam fusis verborum ambagibus ; modo nonnulla paradigmata exhibenda sunt, ut, quomodo hujus Tabuta usu inscientiarum acquisitione procedendum sit, Lector curiosus intelligat.

Primo. Tabula haec habet novem areolas , juxta novem principia universalia seu

absoluta ; quae sunt Bonitas, Magnitudo, Duratio , Potentia, Sapientia, Voluntas, Virtus, Veritas, Gloria. Singuis harum areolarum lhabent novem Columnas, & singuli Columnae habent novem Syllogismos; singuli Syllogismi tribus signantur literis ; quarum prior subjecti, altera praedicati, tertia medii , vel conversim; tertia praedicati, & secunda medii rationem habet. Secund . Singulas areolas stringunt utrimque Columnae, quarum prior nonima, sive terminos implicitos ad Bonitatem, Ma-guitudinem, Durationem, in genere naturae reducibiles; altera vorti terminos implucitos , morales, politicosque, quaestionibus hoc in genere propositis congruos continet,

quorum singuli loco subjecti vel praedicati

esse possunt in proposita quaestione: V. G. in hac triade literarum B BB. inconvenienS foret, & prorsus identicum, dicere : Omne bonum est bonum; loco itaque boni, assumere poteris quodvis ex reducibilibus te minis Synonimum sive epitheton ; V. G. hac ratione: Omne Ens perfectivum est bonum; vel omnis entis perfectio est bona; vel Omne Ens perfectum est bonum ; hoc pacto reddetur propositio congrua, & ad inseren

206쪽

TABULA II. De applicatione principiorum Respectivorum.

D SP

DAE S

207쪽

18 ARTIs MAGNAE SCIENDI,

oluntatis cum principiis respectavis.

Virtutis cun

NATIO

'Dicipiis

PARADIGMA I. Quaeritur itaque, An Bonitas sit magna. Respondetur affirmative, idque per transversiam secundi ordinis areolam probabi

tur.

Nota triadem literarum semper syllogismum denotare , in quo secunda litera &tertia propositionis majoris subjectum &praedicatum signant; prima verb & secunda propositionis minoris subjectum de praedicatum , atque una medium continent ueprima denique Ac tertia litera conclusionem ostendunt; posiunt tamen etiam hae tres literae transimulari, ita ut M. semper medium locum teneat, reliquae verti literae primum

& tertium , quae omnia industriae Curiosi Lectoris relinquimuS. Figura

208쪽

sce COMBINATORIAE, LIB. IV. 18s

Figura sequens transimulationem per numeros indicat, in quibus 1. significat connexio nem iii ecti cum praedicato in majori. a. subjecti & praedicati connexionem in minori.

3. conclusionem. T. 2. 3. 4. r. 6. 7. 8. p.

B B M. B M M. B D M. B P M. B S M. B Vo M. B Vi M. B Ve M. B G M. Per principia absiluta. B, QEodcunque se in omnia dissundit maia dissandere se esse

Enurn est terminum reducibilem ad bonitatem per B. notatum, quia omne bonum elidi sivum sui: optimo itaque jure hic pro subjecto statuitur.

N a. Bonitas se in omnia diffundit. 3. Ergo bonitas est magna.

Q r. Omne quod potest, magnum est. Vides hic particulam extendi )esse ter

minum reducibilem ad masenitudinem minum reducibilem ad magnitudinem,

Si deo ponitur in propolitione majori pro subjecto.

a. ue a. Bonitas extendi potest. 3. Ergo bonitas magna est.

a. I 2. Bonitas est durabilis. 3. Ergo bonitas magna est. I. Omne quod pol te pollet,magnum est. a. Bonitas potestate pollet. 3. Ergo bonitas magna est. D a. Omne quod silentiam confert, magnum Ubi vides cognitionem Sc scientiam

cari ad sapientiam.

est. a. Bonitas intelle stus scientiam confert.

1. Quodcumque diligitur ab omnibus, ma in Voluntatem revocatur amor, dile-- 3. Ergo bonitas magna est.

a. Bonitas diligitur ab omnibus. 3. Ergo bonitas magna est. 1. Quodcumque vim ad agendum confert, magnum est. a. Bonitas vim confert ad agendum. 3. Ergo bonitas magna est. 1. Quodcumque veritatem conservat, magnum est. a. Bonitas veritatem conservat. ad 3. Ergo bonitas magna est. Hodcumque gismm parit, magnum est.

S 3. Ergo bonitas magna est. Si vero jam per principia Respectiva procedere velis, ita operare. Per Principia Respectiva. B V, 1. Q uod unicuique, quod suum est distribuit, magnum est. Ubi distribuere re-M 2. Bonitas justitiae unicuique quod suum est, distribuit. 3. Ergo bonitas justitiae magna est.

D 1. Quod omnia unit, magnum est.

a. Bonitas omnia unit. 3. Ergo bonitas magna est,

1. Quo eparat malum a bono, magnum est. 3. a. Bonitas separat malum a bono. 3. Ergo bonitas magna est. Aa

Unire ad revocatur. Separatio contrariis adscribitur.

209쪽

1. Quod est causa rerum, magnum est. a. Bonitas est cos rerum. 3. Ergo bonitas magna est. t. Cujus meato omnia componuntur, magnum est. a. Bonitate mediante OmΠia componuntur.3. Ergo bonitas magna est. 1. Quod in sinis rerum, magnum est. a. Bonitas 'finis rerum. 3. Ergo bonitas magna est.

I. Quod praerogativm continet, magnum est. a. Bonitas continet. 3. Ergo bonitas magna est. 1. Quod omnia aequat, magnum est. a. Bonitas omnia 3. Ergo bonitas magna est. 1. Quod omnibus magnum est. a. Bonitas omnibus resistit. 3. Ergo bonitas magna est. Praerogativa ad Μ reducitur

Resistentia ad Min.

Et ut Artista majorem habeat Combinationis materiam, sciat, singulas tres literas non semel, sed sexies commutari posse. Hoc pacto sint B. M. D. & indicant, omne bonum magnum durabile esse. Uico sexies hanc propositionem mutari posse. Ponantur literae ea Combinationis lege, quam in prima propositione hujus Libri docuimus. Omne Ens bonum & magnum, durabile est. Omnis bonitas durabilis, magna est. Omnis magnitudo durabilis,

bona est.

Omnis extensio bonitatis, d rabilis est. Omnis duratio bonitatis, magna est. Omnis durabilis extensio, bona est.

B. M. D. Omne bonum magnum durabile est. B. D. M. Omne bonum durabile magnum est. M. D. B. Omne magnum durabile, bonum est. M. B. D. Omnis magnitudo bonitatis, dur abilis est. D. B. M. Omne durabile bonum,magnum est D. M. B. Omnis durabilis magnitudo, bona est. Atque hoc pacto ex una eademque literarum triade, per explicitorum terminorum cum implicitis conneXionem, copiosam propositionum Congeriem evolves, ex quibus

eas tamen, quas proposito scopo magis profuturas cognoris, seliges. Quod autem de una literarum triade dictum est , de omnibus aliis triadibus dictum sit, semper in dispositione literarum eam servando legem, quam supra docuimus, ut singulae triadum literae bis in principio, bis in medio, &bis in fine ponantur, uti in exemplo patet. Et

M. B. II. Vel per te

plicat S. quoniam Tabula ay triades Syllogisticas continet, si hosce numeros per 6 multiplicaveris , habebis 43 4 propositiones forma

Syllogistica dispositas; & si denique hasce

per terminos implicitos, sive ad explicitos reducibiles ampliaveris , inde haud dubie nascetur ea propositionum multitudo, quae numerari vix possi; De quibus omnibus Artistam instruere volui, ut variis hisce Combinationis modis, pro libitu suo utatur. Idem fit in principiis respectivis, dum absolutis miscentur. Ex. G. Omnis bonitas differt a magnitudine. Omnis bonitas magnitudinis differt. Differentia bonitatis magna. Differentia magnitudinis bona. Magnitudo diterens bona.

Magnitudo bonitatis differt. B. P.M.

210쪽

B. M. Omnis concordantia bona magna est. B. M. Omne bonum magnum concordat. I. M. s. Omnis concordantia magna bona est. I. B. M. Omnis Concordantia bona magna est. M. V. B. Omnis magnitudo concors bona est. M. B. U. Omnis magnitudo bonitatis concordat. Verum ut haec diffusius deducantur, & ne quicquam sit, quod Lectorem in operando remorari possit, hoc loco rationes, quibus principia respectiva tum inter se, tum cum absolutis differant, concordent, contrarientur, principient, medient, finiant &c. ap

Differt.

alio Dividi

Bonitate essentiae, effectibus, motu, vita, unitate individuali, accidentibus, es sentia, potentia, Operatione. Magnitudine essentiae, extensione, finitudine, inaequalitate, aequalitate, inquantum majus & minus, essentia, potentia, operatione. Duratione, temporis diuturnitate, brevitate, mora, successione, quando, differentiis temporis, Ussentia, PO-tentia, operatione. potentia, activitate, dominio, potestate, jurisdictione, minoritate, majoritatC, gloria,essentia, potentia,ΟpCratione. Sapientia, Cognitione, intellectu, sensibus, varietate artium de scientiarum, experientia, peritia, effectibus, es sentia, potentia & operationibus. y oluntate, appetitus & finis diversitate, mediis, amoris esticacia, prosecutione, fuga contrariorum electione mediorum , essentia, potentia, operatione.

Virtute, viribus, proprietatibus, effectiabus, accidentibus, pathematis, mori bus, essentia, potentia, Operatione. Veritate, esse, actuali existentia, conforamitate intellectus majori vel minori, virisimilitudino, operationibuS. Gloria, vera, falsa, dominio majori vel minori, ordinibus, gradibus, minoritate, majoritate. Concordantia.

dat cum s Bonitate, in ente, essentia, convenientia, perfectione, unitate. Magnitudine, ratione eXtensionis, finitudinis. Duratione, ratione temporis in Communi, successionis, morae. Potentia, ratione potestatis, dominii, ratione communis boni, felicitatisque consequendae. Sapientia, in cognitione, inquisitione, inventione veritatis. Voluntate, ratione finis, quois est bonum. Virtute, ratione agendi & operandi in ordine ad finem. Vrritate, ratione objecti, intelligibilis, in ordine ad veritatem eliciendam G.

. Gloria, ratione fruitionis, delectationis, gaudii, quietis, possessionis. Aa a

SEARCH

MENU NAVIGATION