Athanasii Kircheri e Soc. Jesu Ars magna sciendi, in XII libros digesta : qua nova & universali methodo per artificiosum combinationum contextum de omni re proposita plurimis & prope infinitis rationibus disputari, omniumque summaria quaedam cognitio

발행: 1669년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 철학

321쪽

B. B. H. Bonitas M. M. AE. Magnitudo D. D. 2E. Duratio P. P. AE. Potentia S. S. AE. Sapientia V. V. AE. Voluntas V. V. H. Virtus V. V. H. Veritas G. G. H. Gloria

Bonum summum.

B. magnum.

DEI est

B. aeternum.

sibi simile

ratio summi B. potens. prorsus &coaequale, boni,ut producat ad B. sapieNS.

sentia thim B. volens. perfectio intra B. virtuosum. nibus.

B. Verum.

B. gloriosum.

Sed haec non fiunt, nisi per intrinse Cain adtionem

Ergo datur in DEO actio, &C. Ergo hac mediante datur in D Eo perfecta productio.

AN A LYSIS.

Si ergo in D Eo datur actio, ergo &productio. Si productio, ergo datur & processio.

Si processio, ergo & emanatio. Si emanatio ergo emanatio unius ex alio. Si emanatio unius ex alio, ergo ea ne

cessario fiet vel per intellectum D SI,

aut voluntatem.

Si per intellectum, ergo illa vere 3c proprie erit generatio. Si generatio , ergo generans & generatum resultare necesse est. Si per voluntatem , ergo dabitur processio spirantis & spirati, amantis &

amati.

Sed haec omnia in D E o sunt: videlicet, Paternitas, Filiatio, Spiratio. Ergo dabitur pluralitas personarum, Pater . & Filius, & Spiritus Sanctus, qui est D E U s unus & trinus, in aeternum benedictus.

Sine productione itaque impbssibile est .

pluralitatem personarum dari; quod erat Ostendendum; imo deme productionem aDEO, & DE Us non erit D E U S. 4U S T I o II. Utrum inter Persenas detur Retitio, sive Distinctio reatu 'Si datur pluralitas, uti ostensium est, personarum , distinctionem inter illas realem dari necessie est. Si enim non detur realis distinctio; ergo rationis tantum; si rationis tantum . ergo personae ante operationem intellectus non subsistunt;. quod est impossibile. Datur e gb in D o distinctio realis, & sic argumentor per Analysin. Argumen Processio est emanatio vitalis unius ab tum I. per alio; ergo per eam formaliter unum AnalTisin. producitur ab alio. Si unum formaliter producitur, ab alio; ergo datur formaliter generatio. Si datur formaliter generatio; ergo &realis relatio inter generantem & generatum , sive producentum & productum dari necesse est. Si datur telatio realis inter generantem& generatum, ergo ante omnem OP rationem intellectus, generans Sc generatum per se subsistunt. Τalis generatio est Patris producentis filium; sive inter Patrem & Filium per intellectum: ergo dum Pater producit Filium, verum est dicere, Pater non est Filius, nec Filius Pater; realiter ergo distinguuntur Pater & Fi- Iius , Genitor & Genitus; Datur e go relatio realis inter Patrem & Filium ; quod erat ostendendum. Ubicunque verti datur relatio realis, ibi Argum. 2.terminos realiter distinctos dati ne cesse est. Sed in generatione per intellectum d tur relatio realis inter producentem& productum, uti dictum est. Ergo ubicunque 'datur relatio &c. Major patet. Minor probatur.

Quia productio hujusmodi activa fundat suam relationem in persona producente , & productio passiva in persona producta, id est in Filio. Ergo dantur hic termini duo realiter distincti. Ergo in productione per inteli

istum &c. Pari ratione processio, quae est per voluntatem , & dicitur spiratio activa, fundat suam relationem in principio spirativo; passiva vero in persona spirata, qui est Spiritus Sanctus; quae cum terminos realiter distinctos habeat, inter spiratorem & spiratum, realem quoque relationem fundari necesse est. Dautur

322쪽

Dantur ergo duae tantum in D E o processiones sive emanationes; una qua: est per Intellectum, & altera quae est per Voluntatem; nec fieri potest , ut ulterior detur processionum distinistio; de hoc, quia duo tantum sunt in D E o actionum immanentium genera , Intellectus re Voluntatis; Uti enim DE Us unico intellectus actu omnia intelligibilia, ita & omnia volibilia unico voluntatis actu exhaurit, perfecta sui ipsius comprehensione; Sistitur ergo in dualitate, sine ulteriori processuum multiplicatione ; neque dici potest, duas esse processiones Spirantes actu; cum illa sit Patri & Filio communis & indivisa, identitate, natura, neque dici possit, esse proprietates distinctas, sed unam Patri & Filio communem.

Et quoniam in unaquaque processione fundatur relatio realis ; inter relationem verti realem duo termini realiter distincti; nascentur inde quatuor relationes reales, quas supra adduximus ; quae quidem inquantum comparantur cum essentia re na-

i tura divina, dicuntur proprietates, in quan-

tum intellectum concernunt, notionCS apis pellantur; quibus quinta notio improducibilitas, sive ingenerabilitas aut innascibilitas additur, praeterquam Patri nulli alteri pers nae competens; Cum Pater solus sit non genitus, non natus, noni productus ;ab hoc verti tum Filius, tum Spiritus Sanctus vere & formaliter una cum Filio pro

ducatur.

Omne enim, quod innascibile est, id im- . producite & ingenerabile esse neces se est. DEO Patri proprie convenit innascibi. litas. Ergo. Ubicunque dantur correlativa realiter Acium. αdistincta, ibi datur relatio realis. Sed in D Eo dantur correlativa realiter distincta. Ergo. Major patet ex Regula Aristotelis. Minor ita probatur ex Lullo per correlativa principiorum Artis nostrae.

In DEO

sunt Bonificativum & boni ficabile seu bonificatum. Magnificativum & magnificabile seu magnificatum. Durarefactivum & durarefactibile seu durarefactum. Potentificativum & potentificabile seu potentificatum. Intellectivum&intelligibile seu intellectum. γVolitivum & voli bile seu volitum. Virtute imbuens & virtute imbuibile seu imbutum. Verificativum & verificabile seu verificatum. Gloriativum & gloriabile seu gloriatum. Sed haec sunt corin

relativa realiter distincta.

Ergo in DEo sunt

correlativa realiter distincta.

Et ratio est, quia si in D E o non essent relativa haec principia; sequeretur, D E U Μ in actionibus suis ad intra non habere terminum Correlativum , in quem ferretur ; at que adeb otiosam omnem ejus actionem . quae absurda sint. Sed probatur assertio Se CundbA L 1 T E R. Omne principium ad inistra productivum infinitae

Necessarib habet

, pro termino seu . fine suo produ-

ctum infinite

sed in D g o est tale principium productivum, videlicet Intellectus MVoluntas.

Sed haec sub notionalibus terminis sunt distincta realiter. Ergo principium activum intrinse cum, Intellectus divinus, quo Pater neuerat Filium, distinguuntur realiter , genlarans videlicet a venea

rato.

Si non

323쪽

asg AR 11s MAGNAE SCIENDI,

Si non enim distinguerentur realit r. E go Pater & Filius non nisi formaliter aut virtualiter distinguuntur, haud secus ac attributa. Mod est absurdum. Realem itaque relationem inter Patrem& Filium dari necesse est. Ratio, quia Intellectus comprehendendo totam suam essentiam cum omnibus perfectionibus, necessarici conceptum sive Verbum mentis intra se exprimit; quod cum a

cidentale non sit, substantiale id esse necessse est ; Atque hunc conceptum nos Filium vivam patris imaginem & Verbum expressum dicimus, realiter distinctum a Patre.' Quoniam ver, Voluntas Patris necessarib fertur in bonum , ut amabile seu appetibile, illud quoque quod in se concepit Verbum mentis. id & amare necesse est, &consequenter Voluntas Filii in Patrem fertur reciproco amore; Atque haec Voluntas utriusque est principium productivum Spiritus Sancti. Unde & aliter sic argumentor. Ubicunque sunt tres res ratae & incommunicabiles. ibi est distinctio realis. Sed in D p o fiant tres res ratae 3c incommunicabiles, Pater, Filius, & Spiritus S.

Ergo est distin stio realis.

Q UAESTIO III. An constituatur per Intellectum Patris, or Spiritus S. per Voluntatem utriusque.

Resp. Assirmative; Et sic argumentor . 'Per S. Ubicunque est potentia infinita productiva ad intra, ibi necessario est objectum infinitum ad intra . Sed in Deo est potentia infinita productiva per plenam intellectus sui ipsius

comprehensionem.

Ergo habet objectum infinitum comprehensibile. Sed hoc objectum non est aliud, quam FiliuS. Ergo Filius necessarib per intellectum Patris constituitur. Per Vo. Pari pacto de principio productivo Voluntatis argumentabere. Nisi enim amans& amatum, id est, Pater & Filius reciprocum amorem spirarent, id est, Spiritum Sanctum, esset otiosus amor divinus, nec volitiva potentia volitionis suae terminum haberet; ac proinde otiosa: quod est absur- Lib. I. de dum. Illi nim operatio juxta Aristotelem Cin Q. otiosa, ex qua nullus effectus provenit. In D E o autem potentia & intellectus &voluntas infinitum objectum habet; Nam Lib. 8. juxta Aristotelem, fieri non potest, ut infinitum agens finitum suae actionis terminum habeat; sicuti fieri non potest , ut finitum infinitum ; Ergo DEUS cum infinitam intellectivam potentiam habeat, infinitum objectum habere necesse est, ad hoc , ut actum infinitum habere possit; alias DEUs, ut diximus, esset otiosui & ignarus, si non intelligeret seipsum id quod est; nec etiam actus purus dici posset & aeternus per se imtelligens, de toto seipso ab aeterno producens conceptam mentis notitiam, sive verbum . juxta illud Divi Augustini: D EU sverbum suum genuit, cum seipsum cogitando dicit, id est, intelligit.

Nota tamen prim6 , talem actum generativum non praesupponere operantem &intelligentem , qui est Pater, quod tum in tali priori naturae esset Pater, & non haberet Filium cum Filius habeat esse per talem actum ; in priori enim naturae actus ille consideratur idem esse cum essentia divina Communi tribus personis; sed concipi debet per actum, ut ita dicam, secundum, quo pater emanando a sua essentia. dum seipsum perfecte & absolute intelligit, fominaliter se constituit, & generat Filium , a que hinc completur relatio illa, quae est paternitas, qua pater refertur ad Filium , Atali actui correspondet actus, ut ita dicam, passivus, qui est generari, a quo sumitur Filiatio, qua formaliter Filius constituitur Adenominatur, re ad Patrem refertur.

Nota Secundo. Intellectum esse potentiam distinctam contra liberam: ideci ver- libum divinum filius dicitur, quod similis sit producenti in natura numerica , & per mo-j dum naturae productus; siquidem Hilario teste, potestate naturae DEos Filius est ex D E o Patre. Ex quibus patet, intelligentem non esse intellectum sive conceptum generatum, cum intelligens se habeat per modum agentis, & conceptus declaral tus per modum patientis, quae absque rela-l tione & distinctione reali esse non possunt; cum nulla relatio ad seipsam referri queat, neque quicquam seipsum gignere possit. Sed quomodo haec omnia per Combinatoriam Artis nostrae methodum ostendi possint per novem principia essentialia, videa

Ubicunque est Intelligens, ibi necessario per intellectum resultat intellectum. D E U s est intelligens ad intra. Ergo Sed hoc intellectum non est nisi Filius. Ergo intelligere in divinis idem est, quod generare, & intellectum idem, quod generari. Cum vero in divinis detur Paternitas &Filiatio, necessario quoque dabitur Spiratio , sive Spiritus Sanctus ; & hoc pacto

probatur. Ubicun-

324쪽

Ubicunqne est summa bonitatis perfe- cstio, ibi est summus amor, qui in alterum tendit.

Sed in D E o est summa bonitatis perfectio. Ergo est summu8 amor. Hoc posito, ita arguitur. Ubicunque est summus amor reciprΟ-cus , ibi est summe amatum; amor e- nidi in alium tendit necessarib.

Sed inter patrem & filium est summus

amor reciprocuS.

Ergo & summe amatum, qui est Spiritus Sanctus, nexus & vinculum utriusque. liter.

Ubicunque enim est principium infinitum productivum ad intra, ibi est productum infinitum ad intra. Sed in D g o est Voluntas principium productivum infinitum; Ergo & productum infinitum, scilicet

Spiritus S. Quia D Eos Pater diligit Filium , & Filius diligit Patrem; alias in eis non esset summus amor; siquidem DE Us Pater g nerans Verbum suum intelligendo in omni perfectionis complemento; & Verbum immediate genitum de tota sua perfectione& potestate diligit producentem sive gen rantem sicuti seipsum; Quia si ex dilectione cujuslibet non sequeretur aliquid, eorum esse esset per existentiam, & non per

operationem ; neque amor procederet in alium , quod est contra naturam amoris;

uti itaque in D E O est vera dilectio , ita quoque vera est intellectio. Quod verb ex dilectione erga alium sequatur aliquid, ita probo.Quoniam non minoris activitatis, pol statis, bonitatis, &C. est amare in D Eo,

quam generare; Sed per generare seu tim

telligere est persona de persona, scilicet Fialius de Patre; ergo per amare Patris & Filii, procedit persona, quam Spiritum Sanctum dicimus; Et licet hac ratione Pater& Filius sint unum principium spirativum Spiritus Sancti, non tamen dici possunt esse

principium numero discretum ; alias enim in D Eo foret quaternitas : Sed principium est unitate essentiae & naturae ac comvenientiae, prout conveniunt in vi spiratuva, eo quod reciproco se amore diligant,& sic se constituunt de quadam communi spiratione & eadem essentia; prodi ustum verti seu spiratum constituitur de eadem essentia & spiratione passiva. Nota tertio 1 in divinis unum tantum esse generantem, qui immediate de tota sua natura, essentia , bonitate generet tanta perfecti'ne, ut plus generare non possit; nam si posset, & non generaret, non esset totus agens seu intelligens, sed secundum quid, & sic esset divisibilis, & in eo essent diversae naturae, accidens & limitatio, quod

est impossibile, illud enim posse esset sibi

non posse, neque etiam potest esse nisi unus filius; nam si filius generaret pariter , fC- queretur, totam & perfectam rationem p ternitatis non tantum esse in Patre, sed etiam in filio; item, daretur processus in infinitum ; eo quod non susticeret unus pater, neque unus filius; sed primus filius generaret alium, & consequenter primus pater non communicaret filio suo omnem perfectionem possibilem; quae omnia absurda sunt, & divinae naturae incongrua. Nota quarto; Notiones distingui contra essentialia ; Et dicitur notio , id, ratione cujus relatum cognoscitur; ut paternitas,

qua pater; Filiatio qua filius; & Spiratio passiva, qua Spiritus Sanctus. Sed jam haec Omnia, qui per novem principia essentialia,& totidem respectiva , investigari queant,

monstremus.

325쪽

ART 1s MAGNAE SCIENDI,

Per principia essentialia ita probatur.

Omnis potentia naturalis infinite bonificativa necessario habet obie Elum infinite bonificabile seu bonificatum. sed in D E o Patre est naturalis potentia infinite bonificativa. Ergo necessario habet objectum infinite bonificabile seu bonificatuiniqui est filius. Omnis potentia naturalis infinite magnificativa, necessariti objectum habet infinite magnificabile seu magnificatum. Sed in D p o Patre est potentia infinite magnificativa. Ergo habet objectum infinite magnificabile seu magnificatum. Ergo filium magnitudine aequalem sibi. . Omnis potentia, quae infinite durare facit, seu aeternativa, illa necessario objectum exigit infinite durabile seu aeternatum. Sed in D E o Patre talis est potentia; Ergo δc objectum infinite durabile, qui pariter filius est,patri coaeternus. Omnis potentia naturalis infinite potentificativa, necessarici objectum exigit infinite potentificabile seu potentificatum. Sed in D Ε o Patre est talis potentia. Ergo objectum habet infinite potentificabile; qui filius est patri coomni

Omnis potentia infinite intellectiva, necessarib habet infinitum objectum intelligibile seu intellectum. Sed in D E o Patre est talis potentia intellectiva. Ergo objectum habet infinite intelligibile, seu intellectum; qui filius est , Sapientia Patris & verbum. 6. Vo. Omnis potentia infinito volitiva seu appetitiva, necessarici habet objectum infinite volibile seu appetibile. Sed in D Eo Patre & Filio talis est potentia.

Ergo habet objectum infinite voli bile seu appetibile, qui est Spiritus S.

infinite amat S.

V. Vi. Omnis potentia infinitae virtutis collativa ad intra, necessiarib objectum exigit, in quod infinitam virtutem conferat. Sed in D Ε o Patre est talis potentia. Ergo necessiarib objectum requirit infinitum, in quod infinitam suam vi tutem conferat, qui filius est, virtus Patris. 8. Ve. Omnis potentia infinite verificativa ; necessariti habet objectum infinite verificabile. Sed in Dgo Patre est potentia infinite verificativa. Ergo habet objectum infinite verificabile; qui filius est, veritas Patris. 9. G. Omnis potentia infinite glorificativa, necessarib objectum habet infinite glorificabile. Talis est in D E o Patre.

Ergo objectum habet infinite gloriacabile, qui est filius, gloria Patris.

326쪽

Per principia reflectiva ita probatur. Ubicunque dantur Correlativa tiυum & bile, ibi datur distinctio realis. Sed inter Patrem & Filium , inter hos & Spiritum Sanctum datur tivum & bile. Ergo datur distinctio realis ; ergo personarum pluralitas, quα proprietatibus disserunt. O. Ubicunque dantur in unitate essentiae & naturae , iisum duc bile, ibi

datur essentialis concordia. Sed in D E o dantur in unitate essentiae & naturae rivum & bile. Ergo essentialis concordia. Ergo tres personae quoad naturam unam

sunt.

Contrarietas in D E o non invenitur, nisi denominatione quadam extrinseca, in quantum peccatum ei contrarium dici potest; In quantum tamen contrarietas pro oppositione sumitur , latissimo modo DEO convenit, & hoc pacto id demonstro. . Ubicunque est realis relatio, ibi & realem oppositionem dari necesse est. Inter persenas datur realis relatio. Ergo & oppositio; non quoad naturam & essentiam, sed ratione diversi respectus; Pater enim & filius etiamsi in natura unum sunt, ratione tamen relationis oppositos habent res beetus, quibus inter se distin

guuntur.

Iterum. Quandocunque aliquid alicui attribuitur, necessario quoque ei omnia, quae de ratione ejus sunt, attribuuntur. Sed de ratione relationis est respectus unius ad alterum, secundum quem aliquid alteri opponitur relative. Ergo.

I. Ubicunque est principium productivum infinitum, ibi est productum seu producibile infinitum. Sed in D Ε o Patre est principium productivum infinitum. Ergo & in eo est productum infinitum, qui est Filius genitus a D E o

c liter. Ubicunque est principium infinitum, ibi est principiabile seu

principiatum.

Sed D E D s ad intra est principium infinitum.. Ergo & principiabile seu principiatum, qui est filius. S. Ubicunque est intelligere infinitum, medium inter intelligentem dc intelligibile, ibi est intelligens infinitum, & intellectum. Sed in D E o est intelligere infinitum, medium inter intelligentem Sc in. telligibile. Ergo & intelligens & intellectum, videlicet Pater & Filius. i. Ubicunque est appetitus boni infinitus, ibi est finis infinite appetibilis. In D E o est appetitus boni infinitus. Ergo finis ipfinite appetibilis; amor scilicet ex spiratione Patris & Filii, qui est Spiritus S. Ubicunque est Μ oritas infinite bonificativa, ibi necessarid est majoritas infinite bonificabilis. Sed in D E o est majoritas infinite bonificativa. Ergo necessarici ibi erit infinite bonificabile, qui Filius est. H. Ubicunque reperitur infinite bonificativum & honificabile, & infinite magnificativum & magnificabile, ibi reperitur summa aequalitas. In D E o reperitur infinitum, risum de bile; Ergo in personis divinis datur summa aequiuias.

327쪽

i liter. Ubicunque non datur majus & minus, ibi datur aequalitas. In divinis non datur majus & minus. Ergo. Essentia enim, ut est res generans, vel

supponit pro persona, vel pro essentia: Si illud, est vera; Si hoc, falsa. Ita Pater est principium Deitatis, nὐ quia generat &spirat ; sed quia genctando & spirando

eam communicat.

Ubicunque inter plura est eadem essentia , eadem naturae perfectio, ibi est aequalitas. Hoe fit in divinis. Ergo. Uajor probatur. Si non. Ergo in divinis majus & minus datur ; quod impossibile est. inor probatur. Ubicunque est eadem B. M. D. P. S. VO. Vi. Ve. G. ibi est ae qualitas. Sed in divinis persenis est eadem D. M. D. &c. Ergo. Ubicunque estae qualitas, ibi est relatio,& consequenter relatio distinctiva

cum unitate essentiae.

Hoc fit in divinis personis. Ergo. ajor probatur. Quia nihil est sibi ipsi si

mile &' aequale, sed per comparationem unius ad alte iam ad unitatem eusentiae factam , in qua sunt aequales; neque enim in personis consideratur ordo naturae sed originis, quo una ab altera procedit. 9. Per Min. Minoritas uti Sr Contrarietas DEO iami convenit, nisi pure extrinsece; cum dicimus, Christius est minor Patre, subintellige quoad humanita

tem.

Vides igitur, quomodo divina essentia triuna per Artis nostrae Combinatoriae methodum facile & dilucide ostendatur. Q E S T I o IV. - tribus personis omnes divinae essentiae perfectiones se ributa essentia a sint con munia 'Respond. Assirmative. Et per novem essentialia principia ita deducitur. Quoniam ergo Pater seipsum plene concipiendo , in se omnium divinarum perfectionum imaginem exprimit; quod Verbum est; Pater vero & Filius infinite se reciproce amando, amorem spirant, qui Spuritus Samstus est, nexus Patris & Filii.

Bonitatem,

nem, Durati nem,

Potentiam, Sapienti-

ama De

Voluntatem, Virtutem, Veritatem, Gloriam,

imaginem boni infi niti, filium scilicet, Magnitudine sua im mensia, infinite magnum sive immemsum Duratione sua infinita

sive aeternitate, aete num

Potestate sua infinita, omnipotentem Sapientia sua infinita, infinitd sapientem, omniscium Voluntate sua infinite appetitiva, infinite amatum Virtute sua , infinite virtuosum Veritate sua, infinite verum, seu ipsam veritatem Gloria sua infinita, infinite gloriosum. Et sic de caeteris attributis procedendo.

Ergo tribus personis attributa & perfectiones DEI, quoad essentiam sunt communia.

ctuma

328쪽

fce COMBINATORIAE, LIB. VI.

Ergo sicut ἰ e Pater est l

Ita filius & Spiritus Sanctus. B.

. Ergo non

i Sed trium c irarum

Ergo unus DΕUs, non tres Dii: Una Deitas, non tres Deitates; una substantia, non tres; una essentia, non tres; una unitas non tres. Si enim tria essentialiter distincta essent, sequeretur divinam naturam

in toto perfectionis complemento deficere; quod impium esset dicere.

Ex dictis sequitur primb. Non omnem procestionem esse generationem; Si enim daretur generatio in processione amoris, sequeretur Spiritum Sanctum genitum dici posse; Sed hoc est contra Symbolum S. Athanasii, ubi Spiritus Sanctus, non factus, Non creatus, non genitus; sed a Patre &Filio procedens dicitur. Secund6. Illam Voluntatem, qua procedit Spiritus Sanctus non considerari secundum similitudinem ; sed secundum rationem impellentis & moventis in aliquid; Ad Verbum ergo pertinet similitudo rei intellectae: ad amorem vero . non quod illa sit

similitudo, sed quod similitudo sit princi

pium amandi; Amor ergo non est genitus, sed genitum Verbum . est principium a

Tertio. Ex his patet, duas tantum in divinis dari processiones; ea, quae si perintellectum, & ea, quae est per Voluntatem, quae fit per intellectum, processio Verbi dicitur; quae per Voluntatem, processio amoris a Τheologis vocatur; juxta quamlibet harum oportet concipere duas oppositas relationes ; quarum una procedentis a principio , & alia ipsius principit; Hinc processio verbi dicitur generatio; Relatio verti principii generantis dicitur paternitas; Relatio vero procedentis a principio, filiatio; Pro-Cesso vero amoris, quae principium respicit, dicitur spiratio; Relatio vero proc dentis, processio sive spiratio passiva.

Quarto. Patet quoque , omnes proprietates , quae in essentia DEI fundantur, ratione ratiocinata,vel ut alii volunt, rmaliter tantum distingui; relativas vero relationes realiter. Q U M S T I o V. Notiones dentur in DEO 'R. Assirmative. Et sic argumentor. Ubicunque dantur proprietates in divinis realiter distinctae, ibi dantur & notiones.

In D Eo dantur proprietates realiter distinctae. Ergo dantur Notion S. I ajor probatur. Ubicunque dantur rationes objectivae notificantes personas, & unam ab altera distinguentes & discernentes, ibi

dantur notioneS.

Sed proprietates in divinis realiter distinctae sunt rationes objectivae noti ficantes personas, & unam ab altera distinguentes & discernentes. Ergo. Quia processio realis hoc habet ex suo conceptu notionali, ut distinguat realiter principium producens a producto; ergo quandocunque aliquid realiter refertur ad aliud, id ab eodem realiter quoque distingui necesse est . neque enim principium realiter inesse potest, nisii in realiter distincto ab iis, in quantum non est principium iis, quibus opponitur. Unde sic argumen

Quaecunque in divinis assignant ordinem originis unius ad alterum per actus quosdam intrinsecos , illi actus proprie attribuuntur personis Tales fiuit actus notionales. Ergo. Sed ha jam Regulis Artis nostrae appliacemus, idque methodo Lulliana. Ubi cun

329쪽

SO ART 1s MAGNAE SCIENDI,

Ubicum

uim est

dantur quoque

les, impliciti in quinque notionibus si pra postili,& ad eas r ducibiles. Sed DE Us Pater per intelleistum plene se comprehendenS, cum omni possibili , perfectionum cumulo necessario producit

Verbum.

bile. Ergo ubicumque est tivum,are,

de hiis in divinis, ibi dantur actus

notionales ad quinque notiones stiprapositas revocabiles.

Quia sicuti Intellectivum ad Patrem, & intelligibile ad Filium, ita revocatur ad D. M. D. P. S. Vo. Vi. Ve. G. tivum ad Patrem, & bile ad Filium, aut Spiritum Saninum. Confirmatur assertum. Ubicunque datur ii m & bile . ibi quoque relationem nasci necesse est; honificativi videlicet ad bonificabile ; intellectivi ad intelligibile ; appetiti vi ad appetibile ; & sic de cae

Sed ubicunque in divinis est relatio, ibi oppositionem quoque nasci necesse est; Ubicunque autem oppositio. ibi distinctionem inter opposita consequi pari, ter necosse est; quae quidem nihil aliud sunt, quam notiones objectivae, no-tificantes producens Jc productum sub ea formalitate, sub qua referunt riυum Sc bile, atque unam proprietatem relativam discernentes ab altera.

Iterum.

Ubicunque datur distinctio realis relativa in eadem natura, ibi datur & personalitaS. In D E o datur paternitas , quae connΟ-tat relationem realiter distinctam a filiatione. Ergo.

Neque tamen hic quisquam sibi persuadeat ; Bonificativum & bonificabile, magnificativum & magnificabile ; intellectivum & intelligibile hoc loco stimi, quasi DE Us sit in potentia ad bonificandum objectum bonificabile ; Nequaquam ; cum iam inph ostensiam sit, in D E O, Esse, existere, posse, & operari, prorsus idem & indistinctum esse ; Sed loquimur nostro concipiendi modo ad relativas in D E o rationes melius concipiendas ; ita quidem, ut per intellectivum , bonificativum , volitivum&C. connotet vim quandam intellectivam Dgo insitam cum essentia identificatam,

qua agit, quicquid agit indistanter ab objecto ipsi coexistente. a s T I o VI. Utrum Filius Oere est realiter procedat a P tre per intellictum. Resp. Assirmativo, & sic argumentor. Per Analysin. Omnis conceptus intellectus , Verbum mentis intellectricis dicitur. Filius est Paterni intellectus conceptus. Ergo apte Verbum dicitur. Major patet. Minor probatur. Filius est plenitudo coinprehensionis paternae; ergo est paterni intellectus conceptuS. Plenitudo autem comprehensionis divinae , nihil aliud est , quam Verbum seu Conceptus intrinsece ab intellecta

Si intrinsece ab intellecta Patris emanat; ergo per veram generationem produ

citur.

Si per veram generationem producitur ;ergo per se verE & realiter subsistit. Si subsistit, ergo personam a Patre distinctam constituit ; quem Filium dicimus , Verbum & imaginem Patris. Esse autem vivam Patris imaginem , ita

ostendo.

Ubicunque est similitudo perfecta, r praesentativa ejus quem perfecte e primit, ibi est perfecta DEI imago.

Sed Filius est perfecta & viva similitudo

Patria.

Ergo imago ejusdem ; quae fundatur in intellectu ad rem intellectam. Nota in Filio Septem considerari posse, quae ita per Analysin ostendo. 1. Filius considerari potest, ut est ex Patre , quia ab aeterno genitus. a. Si ex Patre ab aeterno genitus ; ergo in Patre totus est Filius, videlicet per admirabilem circumincessionem. 3. Si

330쪽

3. Si in Patre; ergo cum Patre; quia cum Patre Spiritum Sanctum spirat. . Si cum Patre; ergo a Patre quoque ad nos missitis in tempore. s. Si a Patre missi is ad nos ; ergo propter Patrem , la ominem quem creaVerat

redemit; juxta illud: empti enim estis

praetio magno .c. Si a Patre & propter Patrena venit ad nos redimendos ; ergo & sub Patre, quia formam servi accepit , CXinaniens seipsum. . Si sub Patre ; ergo ad Patrem , quia

OVem errantem , quam invenit, adduxit reduxitque ad Patrem. Iterum , uti est ex Patre, quatuor modis

est; Necessitate, Voluntase, Intellectu, &per modum naturae.

Si necessiario est. erit vel necessitate prout opponitur contingentiae;vel necessitate exigentiae; vel necessitate sufficientiae; vel necessitate non violentiae aut coactionis. Ad primum ita argumen

tora

Si necessitatem essendi habet ; ergo Onanem excludit contingentiam ; quod ita probo.Quodcunque per se existit, & ex se forrnaliter necessitatem essendi habet, id Omnem excludere essendi contingentiam necesse est. Filius ut D E us , talis est. Ergo. Si necessitate existit omnem excludente contingentiam; ergo eum existere necessitate exigentiae , necesse est; quod ita probo. In quocunque est principium formale productibilitatis a se omnis imperfectionis expers, in eo necessario requiritur terminus talis productibilitatis, ex necessitate exigentiae. In Filio, uti DEus est, est tale. Ergo. Si existit necessitate exigentiae; Crgo necessitate susticientiae; quod ita probo.Quodcunque omnis imperfectionis &defectus expers est, id necessitate existit sussicientiae. Filius, ut DE v s , est talis. Ergo. Si necessitate suffcientiae est praeditus; ergo illa nullius erit violentiae & coactionis; quod ita ostendo. Quod non habet causam si aperiorem se, id nec vim,nec coactionem pati potest. Filius, ut DEus, talis est. Ergo. Ostendimus , Quomodo Filius sit necessarius necessitate opposita contingentiae; jam pari pacto probandum restat, quomo- db ex Patre sit, Voluntate, Filius. Existit itaque Filius ex Patre quatuor modis; vel Voluntate praecedente, vel con-

comitante, vel non antecedente neque Conis

sequente;vel non elicitiva; quod ita Ostendo. Et primo quidem Voluntate praecedente; quia quicquid est essentiale, id notionale praecedere necesse est. Secundo. Voluntate concomitante; quod ita ostendo.

Quaecunque sunt simul in eodem instantia ternitatis ; unum aliud necestario

concomitatur.

Talis Voluntas est in Patre S Filio .Ergo. Tertio. Voluntate non antecedente Π que consequente; quod ita ostendo. Quod neque ordine naturae, neque Originis, est posterius altero, id neque ani

cedentem neque consequentem Voluntatem habet. Talis est Voluntas in productione Filii. Ergo

Quartb. Voluntate non eliciente. Quia, Quandocunque principium habet terminum adaequatum, non potest in aliud elicitive moveri.

- Sed ita sese habet Voluntas habens protermino Spiritum Sanctum. Ergo. Iterum. Filius ex Patre est, vel intellectit praecedente essentialiter accepto ; vel intellectu concomitante . vel intellectu elicienet; Intellectu sed non consequente. Intellectu praecedente essentialiter a CC-pto ; quia essentialia ad intra praecedunt notionalia. Intellectu concomitante; quia intellectus& generatio sunt coaeterna. Intellectu eliciente sive dicente ; teste

Augustino: Verbum nusquam est, nisi

a dicente.

Intellectu sed non Consequente , quia nullo ordine potentia intellectiva sequitur actum generandi simpliciter.

. Iterum. Filius ex Patre est quatuor modis. Prinali per modum naturae in perficiendo. Secundo per modum naturae in principiando. Tertio per modum naturae, ut distinguitur, contra modum artificii. Quarici

per modum naturae, ut distinguitur ab illo, qui est per modum Voluntatis. Primo. Per modum naturae in perficiendo est ex Patre a quia tametsi Intellectus aeque naturalis sit in perficiendo ac Voluntas ; aliquid amplius tamen habet. Secundo. Per modum naturae in princia piando praecise; quia Pater a se ipso Filium generat, & Filius est a solo tantum Patre

per modum naturae.

Tertio. Per modum naturae, ut distinguitur contra modum artificii ; quia mat riam non supponit ex qua . Quarto. Per modum naturae, ut distinguitur contra illum , qui est per modum

SEARCH

MENU NAVIGATION