Athanasii Kircheri e Soc. Jesu Ars magna sciendi, in XII libros digesta : qua nova & universali methodo per artificiosum combinationum contextum de omni re proposita plurimis & prope infinitis rationibus disputari, omniumque summaria quaedam cognitio

발행: 1669년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 철학

81쪽

iciens est, ad cujus actionem sequitur

effectus: ut ignis calefaciendo aquam, eam reddit calidam. iciens Creata iterum vel Universalis, vel Particularis: Illa est Sol una cum Planetis inferiorum omnium productrix causa. Particularis verci est , quae unum tantum effectum producit, ut homo generando hominem , Leo Leonem , arbor arborem, quae iterum est subordinata vel essentialiter vel accidentaliter. Subordinata essentialiter est, quae sine alia causa agere non potest; uti Luna sine reliquis Planetis, homo sine Sole. Subordinata accidentaliter est; ut motus lapidis per baculum. Formalis cause est, quae dat esse rei intrinsecum per se ipsam; uti anima rei animatae Causa est, & distinguitur ab Emciente &Finali , quae dant extrinsece esse rei; estque vel essentialis, vel accidentalis : Illa omnibus formis substantialibus; haec acci dentalibus,uti qualitatibus activis competit. Materialis causa est, quae recipit formam& conservat eam, quia praeter animam rationalem nulla res habet esse in se, sed in alio, videlicet in materia; siquidem corrupto materiali subjecto destruuntur & formae, durantque tam diu, quam diu durant in recepta materia: quod idem de accidemtibus dicendum est, quae nec esse, nec conservari naturaliter possunt sine materia secunda cui inhaerent. Finalis causa est, quae incitat & movet agens ad agendum, nempe alicujus gratia: Sic Sanitas infirmum movet ad sumendam medicinam, tanquam Sanitatis causativam: si e finis aedificii est bona & commoda ha bitatio.

Causa verb finalis, judicii, omniumque Magistratuum, est Justitia. Estque iterum vel Impulsiva; &, ut bona inde resultent, intenditur: vel subordinata; uti in mendico , qui intendit pecuniam, & per pecuniam pangm.

Exemplaris secundum Platonicos, est idea in mente divina: dicitur & causa finalis impropria & metaphorica . Sunt & aliae causarum subdivisiones: In causam proximam, uti Sol: In remotam, uti homo in ordine ad generationem. Est& causa per se , Se per accidens. Causa per se propria virtute producit essectum; per accidens, alteri conjuncta: uti instrumentum in manu Artificis: Quae iterum multiplex est: aut a casu vel a fortuna: vel ab occasione, vel exemplo. Alia causa in actu, alia in potentia, quae causare potest, etiamsi actu non causet: uti Doctor esse potest, etiamsi non doceat, & sic de reliquis. Sunt itaque essentialia principia quatuor dictae causis. Esticiens causa, a Qua. Formalis causa, per quam. Materialis causa, in qua . Finalis causa, propter quam, & cujus gratia.

Termini

82쪽

s 9 sise COMBINATORIAE, LIB. II.

Tmnini reducibiles ad Principii seu Causilitatem in f ambrogisti anidi positi S combinati.

Omnis Omne Omnia

Principia. Principiata.

subjecta. Bonificans. Bonificati.

MagnificanS. Magnificare. Durare faciens. Durabilis. Potentificans. Potentificati. Cognoscens. Cognoscibilis. VolenS. Voli bilis Virtutem praestans. Virtutem accipientis. Verificans. Verificati Glorificans. Glorificati. Esle. ExistentiS.

substantia. Accidentium. Producens. Producti.

Principium

est αSpecierum. Individuorum. a Sed Causans.

respectu

Effectuum. Imprimens. Impressi. ImpellenS.

Impulsi.

Generans. Generati. Influens.

InfluXi. Eligens. Electi. origo. Originati. obligans. Debiti.

PriuS. Posterioris. Antecedens. Consequenti S. Absolutum. Relativi. Acquirens.

Acquisibilis.

Praedicamenta. Respectu eorum quae in eis continetitur. Dominans. Subditorum. Elementa. Elementatorum.

In hoc Combinatorio Abaco ea selum eligenda sunt, quae singulis subjectis proprie competunt: Genus enim & Species inquantum principia sunt physica, Deo non competunt, uti nec Angelis, quod in subjectis aliis pariter tibi observandum esse

Habes ergo hic a o. Syllogismos, qui de

Principio respectivo concludunt demon strative; quos quidem innumeris aliis modis per enneadem quaestionariam variare poteris, uti sio loco patebit; ut vel hinc hii jus Artis Combinatoriae immensam tacum ditatem colligas. De principiorum vero varietate & divisione vide uberius tractatum

in sequenti libro de Theologia Combinata. CAPUT V.

De Principio Deflupo Medii. R J d finem medium est. Est ergo l

G Medium id , quod est principio &D fini interjectum , & utriusque naturam redolet; dici quippe potest

antecedentium finis,& consequentium primcipium : Est principium respectivum, gene-1 Tale, primitivum , necessarium, sine quo lnulla rerum daretur conjunctio, nullus nexus , aut unio, sed omnia vacua , quod foret absurdum: Est enim Medium subjectum, per quod finis in principium, & principium, in finem reciproca quadam actione influit. Estque triplex.

83쪽

Medium triplex

Primo. Meiatium Conjunctionis, quod OX- trema inter se nectiti Estque vel substantiale, vel Accidentale, veli Rationis. Prius in ter substantias duas reperitur; ut inter Crcaturam &Deum ; Christus medium est inter Deum & hominem. Secundum , inter Omnes compositiones rerum , quarum unio materiae & formae medium est. Tertium est rationis, uti medium est medium in qualibet propositione inter eX-

tremos terminos.

Secund5. Medium Relationis: ut dilectio est medium inter diligentem & dilectum; &complectitur .are. medium inter .tivum. & . bile. uti beneficare inter beneficatum& beneficabile, 3c sic de caeteris.

Tertio. Medium Extremorum : ut Liberalitas est medium inter prodigalitatem &

qJE SCIENDI,

avaritiam in Moralibus: Medium in quantitate, punctum inter CXtrema. Ordinis. ut binarius medium est inter 1. & 3. Digni tatis, uti Cherubini inter Seraphin & Thro nos. Principatus, inter Dominationes &Potestates. Archangeli, inter Virtutes &Angelos. Angelus, inter Deum, & Homi nem. Analogum medium , est Simia inter hominem & aliud quodlibet brutum. Zoo phytum, inter animal & plantam. Spongia, inter plantam dc inanimatum. Generica Substantia, inter corporeum & incorporeum. Corpus inter animatum & inanimatum. Vivens, inter sensitivum &insensiti vum. Animal, inter hominem & brutum. Species, inter individua; & sic de innumeris aliis, ut in Schemate paset.

Scala Medioris .

Extremum. Medium. Extremum. Extremum. Medium. Enremum.

Supernaturale.

Homo. Forma.

Unio. Materia.

Substanti.e Creata. Morale. Deus.

Homo

Avaritia. Liberalitas. Prodigalitas. Seraphin. Cherubi I.

Throni. Praeteritum. Praesens. Faturum. Dominatio PrincipatuS. Potestates. Potentia. Actus. Potentia.

Non esse. In fieri. Esse. LirtuteS. Archangeli.

Angeli.

Generatio. Generatum. Corruptio. Genericum. Geometricum.

Spirituale. substantia.

Corporeum. Extremum. Medium. Extremum Vivens. CorpuS. Inanime.

Sensitivum. Planta Insensitivum. Apronomicum. Homo Animal. Brutum.

Homo

Animal. Planta. Color albus.

. Analogum. simia.

oophytum. Spongia. Accidentale. ViridiS.

Brutum Planta. Inanime.

Niger. Logicum. Terminus ma- Medius. Minor.

Luna. Venus. Mercurius.1iS.

ter. SaturnUS.

Geographicum. Zona frigida Torrida. Temperata M& temperata frigida Au- Borealis. stralis. atidicum. Salubria. Alexipharma- Deleteria. Revocantur autem ad Medium omnia instrumenta : Omnia Moralia : Omnia intellia gibilia : Omnis habitus positivus & privativus: Omnia membra corporis : Omnes op rationes : Omnes mensurae: Omnia Sacramenta 3 raecepta Legis.

84쪽

sse COMBINATORIAE, LIB. II.

praecedenti Schemate in formam foui am

cmedium Supertinariae.1. Ubicunque dantur duo extrema , ibi datur & medium conjunctionis utraque connectens. Sed interDeum & hominem datur Christus utraque natura, Divina & humanasiibsistenS. Ergo Christus est medium Conjunctionis connectens& continens in se Divinam & humanam naturam. Guedium Angelicum. a. Quandocunque datur transitus ab actu .purissimo increato ad potentiam passivam, ibi necessario est medius actus

purus creatUS.

Sed talis medius actus est intellectus Angelicus.

Ergo intellectus Angelicus est medium inter intellectum Divinum, actum purissimum, & humanam potentiam pas

3. Ubicunque datur illuminatio activa &passiva, ibi datur & medium Sed in Cherubinis, Principatibus & AD changelis datur illuminatio activa &passiva ; superiores enim illuminant medios, & hi sibi subditos. Ergo Cherubini , Principatus & Archangeli sunt media trium Hierarchiarum.

Medium Genericum.

Quandocunque dantur differentiae Ge- Dericae, inter illas datur quoque me

dium

Sed inter Substantiam, Corpus, Vivens, Animal, dantur differentiae genericar: scilicet Spirituale & corporeum : animatum, inanimatum: sensitivum, insentivum: rationale, irrationale. Ergo Spirituale, Corpus Vivens, Animal, sunt media. cidium Logicum. Ubicunque dantur duo termini extremi, ibi datur & medium. In omni propositione dantur duo termini extremi.

Ergo in omni propositione datur medium. In omni generatione quando ab eo quod fuit, ad id, quod est, datur transitus, ibi necessario quoque datur medium. Sed privatio est transitus ab eo quod fuit,

ad id, quod est.

Ergo privatio inter tria principia est medium, id est,inter materiam & formam. Iedium Asorale. Ubicunque est excessus & defectus, inter illa datur & medium. Inter liberalitatem dantur excessus prodigalitatis, & defectus avaritiae. Ergo liberalitas est medium inter prod galitem & avaritiam. Medium Arithmeticum. Ubicunque sunt duo numeri impares proximi, ibi datur inter illos medius

Sed T. & 3. 3. & s. &c. sunt numeri impares proximi. Ergo dantur inter illos medii numeri pares, videlicet a. & .

Geometricum.

Ubicunque dantur extrema, ibi datur medium. In Circulo dantur extrCma. Ergo in circulo datur medium, videlicet

centrum.

pronomicum ab eventu.

Ubicunque datur oppositio Astronomica, ibi datur medium. Sed in omni Ecclypsi datur oppossitio Astronomica, nimirum Solis & Lunae mediante terra, vel Solis & terrae me di ante Luna. Ergo in omni Ecclypsi datur medium. Quod argumentum idem quoque valet in omni oppositione Planetarum. Habes hic Lector nonnulla Exempla , ut ex iis, quomodo in reliquis procedendum sit, videas. Datur enim in omni aequatione, conneXione, conclusione, mensuratione, participatione, actione, perfectione Medium. Quae omnia fusius suo tempore Aloco demonstrabuntur.

CAPUT

85쪽

Ce Principio lasseclino Finis.

Sine principio finis nullius fo

Inis est generale principium primitivum & necessarium, sine quo nullus in natura rerum esset appe- litus , nihil bonum , nulla actio , nullus volitae rei ad terminum Consequendum impulsus. Est igitur Finis id, in quo principium quiescit; quiescunt autem principia in fine, propter quem sunt, & est finis ultimus Deus benedictus in saecula , cujus gratia omnia sunt; Sub hoc autem filio sunt alii innumerabiles fines in quibus principia substantiae quiescunt, quando attingunt illud propter quod sunt. Est itaque Finis quadrupleX. Primb. Finis perfectionis, ut Beatitudo,

est finis vitae humanae, ad quam revocantur omnia, quae perfectionem, bonitatem, magnitudinem &c. respiciunt. Secundb. Finis termina tionis , est quies adepta in loco naturali ; siquidem locus, ad quem movetur res, est finis illius motus, ut lapis deorsum cadens. Ad hunc revo

cantur omnes terminatae rCS, omneS appe

titus naturales , qui tendunt ad quietem tanquam ad finem. Ad hunc revocatur stiis extremi, qui est vel substantiae , ut g nerationis finis est homo : vel accidentis, ut finis corporis quanti est extenso partium extra partes : vel temporis; sic temporis finis est motus successivus rerum : vel loci;

sic loci finis est , esse alicubi: vel qualitatis: sic caloris & frigioris finis est alterare subjecta. Tertili. Finis prisationis est destructio

rerum ; ut mors est finis vitae. Huc revocantur omnes corruptiones & privationestam naturales , quam morales , dc artificiales.

Quarto. Finis intentionis, est id, ad quod quidpiam dirigitur ; ut finis Medicinae est sanitas; finis iuris Justitia. Sunt & fines secundarii, qui naturaliter in suis principiis quiescunt. Hoc pacto metalla quietem habent in suo fine, qui est sub

fine hominis; quoniam si non esset homo, principia illa finem non haberent, in quo quiescerent: Sic totus Mundus in hominis gratiam conditus est. Pari pacto homo, qui est finis substantialis animae Sc corporis, est Substantia, qui est finis Substantialis formae Ac Materiae. Fines accidentales sunt hujusmodi; ut m ritum est finis virtutum acquisitarum; Mgratia Dei finis virtutum gratuim datarum.

Termini Composivi redicibiis ad Finem forma o Cylica proposim, S inter se

combinati. 1. Omne quod sub cognitionem cadit, finis rationem habet. Termini p . Omnis scientia sub cognitionem cadit. Cognolcibile Ergo finis rationem habet. Appetibilest Id ad Quod omnia tendunt, is rerum omnium ultimus finis Acceptanile.

A ra . Consium abito. est.

Consumabile. Consiumptibile.

Extremum.

Complebibile. Oblectabile. Perfectibile

Deus est, ad quem omnia tendunt. Ergo Deus finis est rerum omnium.

Quod ab omnibus appetitur, finis est voluntatis nostrae. Bonum est quod appetitur ab omnibus. Ergo finis est voluntatis nostrae. Omnis terminus in quem intrinsece tendimus, finem aliquem I erminabile. respicit. Proponib1le. Omnes actiones humanae tales sunt. Ties. Ergo omnes actiones humanae ad finem aliquem tendunt; Matus. cum nulla actio sit sine termino. ScopuS. Omne quod complementum habet, finis rationem habet. Sententi UudicialiS.

Omnis perfectio complementum ha

bet.

Ergo omnis perfectio finis rationem habet. 6. Omne quod extremi rationem habet, id suis rationem habet. Omne terminabile extremi rationem habet. Ergo omne terminabile finis rationem habet. Quod & de omni consumptibili & consumabili dici potest. Omne quod nascitur, finem habet, scilicet per corruptionem.

Omnia generabilia talia sunt. Erilo finem habent. 8. Omne

86쪽

Sed haec omnia absurda sunt. Ergo necessarici in rebus finis est. Omne objectum cognoscibile, finis est cognoscitivi, sive cognoscentis. Omne quod intelligitur , est objectum cognoscibile. Ergo omne quod intelligitur , est sinis cognoscitivi, sive cognoscen

Omnis potentia sive sitsum pro fine habet objectum Ale. t. Omne cujus gratia aliquid fit, finis

rationem habet. Omnia in natura rerum alicujus gratia fiunt: Nihil enim frustra fit, aut factum est. Ergo omnia finis rationem habent. s. Si non esset finis in rebus constitutus, daretur processus in infinitum ; e go nulla quies, nullus status, nullus determinatus sic us rerum. Bonificativum. Magnificativum. Durare factivum. Potentificativum. Intellectivum. volitivum. Virtutificativum. Verificativum. Glorificativum. Quae Lulliano more ad unum Syllogismum reducuntur hoc pacto. Omne, Det uni, pro Objecto finali habet, bile. Omne Agens sit, ratione po tentiae est, rivum.

Ergo omne Agens sub ratione potentiae pro objecto finali habet, bile.

omne Est agens, sive, sunt agentia sub rationepotentiae.

Ergo pro

, Id est, 'jectum

Magnificabile. Durificabile. Potentificabile. Intelligibile. Volibile. Virtutificabile. Verificabile. Istinguitur Majoritas aΜagnitudi-

ne, quod haec sit principium abso-

lutum omnium Entium magnitudines in se complicans sine ullo respectu; illa verti sit principium Respectivum, in quantum in ordine ad alia inferiora Comparative descendit; & uti id omnium Entium ordinibus convenit, ita ad omnia inferiora Majoritatis rationem habet ; ac proinde generale & necessarium , utpotesne quo omnia aequalia forent, quod est impotiabile M oritatis. Quemadmodum enim Boni tas major est per suum effectum, quam per similitudinem & extra communicatam magnitudinem . ita Majoritas per suam essentiam simpliciter est pars substantialis; sicuti Bonitas communicata pars accidentalis; unde si Majoritas non esset pars substantialis substantiae, Bonitas non esset major peressentiam, quam Bonitas per accidens, cum non haberet, de quo suam similitudinem substantialem reciperet. nis ita praemissis ita Majoritatem hanc per Omnium rerum genera , Entiumque M oritas Est autem Majoritas primci duplex: Subduplex. st tialis & Accidentulis r Illa est, substan- gradus deducemus, ut magna, quae indetialis pars substantiae : Haec communicata pullulat argumentorum faetura luculentius

quaedam imago & similitudo substantialis patefiat.

Omne Ens, non Ente. s Quia melius est esse, quam non esse; quia esse,bonum est ; non esse, malum. Quia positivum astirmat aliquam bonitatem, quam negat negativum. Quia proprietas perficit essentialiter, Accidens verbomnino accidentaliter. Omne Positivum, Negati Vo. Omnis essentialis proprietas , accidente

communi.

Omne Accidens reale, intentionali. Omne genus generalissimum, genere sub-

alterno.

Omne genus , specie

sua.

Omnis species, suis imdividui S. Majus

est Quia illud realem existentiam habet, hoc objectivam tantum, & sine intellectu non existit. Quia illud latius sese extendit, quam hoc. Quia ad plura se extendit, & quia esstantialiter perficit species suas. Quia individuis perfectam essentiae rationem comfert. Omnis

87쪽

Omnis Essiciens Causa, suo effectu. Omnis finis, mediis. Omnis Forma, Mate

ria.

Omnis qualitas activa, passiva.

Omnis actus, habitu. Omnis actus, potCntia. Omne necessarium, contingonte.

Omne possibile, im L sibili. Omne Deo Vicinius,

quam remoti US.

Omnis perfectio Deo similior, quam disti milior. Omnis Virtus Τheologica, Morali.

Major

Majus est. Quia ratione originis prior est; ita Causa finalis ma jor est materiali, & major Finalis Essiciente in creatis Formali, Materiali. Quia finis est propter se, medium verci ad finem, scilicet ad aliud. Quia forma perficit essentialitet materiam, Mate xia passive tantum se habente. Quia activa dominatur, passiva subjicitur Quia excellentia virtutis in operatione consistit, non in habitu. Quia actus actu est, potentia verti in fieri Quia illud ita est, ut non esse non possit, hoc verbpotest esse & non esse. Quia illud habet potentiam ad esse, minime vero impossibile. Quia illud excellentius, quam hoc. Quia illud majorem bonitatem habet, quam hoc. Quia illud nobilius objectum habet, quam hoc.

Ex his necessirio conciuitur.

i. Deum Optimum Maximum sine ulla

comparatione majorem esse omnibus Entibus in universitate rerum contentis , cujus comparatione omnia nihil sunt.

Ordo rerum.

Angelus verb major homine. Homo major bruto. Brutum majus planta. Planta major Minerali Minerale quodvis, majus materia prima, quae prope nihilum. Angelin. a. Seraphini majores sunt Cherubinis. Cherubini Thronis. Throni, Dominationibus. Dominationes, principatibus. Principatus, Potestatibus. Potestates, Virtutibus. Virtutes, Archangelis.

Archangeli, Angelis. Angeli, Hominibus.

3. Coelum continens majus contentis. Firmamentum , sive Coelum fixarum, majus Saturnino. Saturninum, majus Iovio. Jovium, majus Martio. Martium, majus Solari. Solare, majus Venereo, Mercuriali, Lu

nari.

Lunare, majus Coelo Elementari Elementare, majus Terreno globo. Elementa quoad Virtutes. . Ignis major humido, quia activior. Humidum majus sicco, quia perficit sic cum ut subsistat. Homo quoad Dignitatem. s. Homo unus altero major est virtute, dignitate, scientia, sapientia Rex, major Principe. Princeps, major Comite. Comes, major Barone. Baro, major nobili. Nobilis, major rustico. Dives, Paupere. Ratione

88쪽

Ratione

Objecti.

Ratione vero Scientia se Virtutum, qua sunt bona eorum.

Sapiens omnibus praestat. Theologus, major Philosopho. Philos phus, major Philologo. Philologus, major Grammatico. Ethicus, major Philosopho, &Philologo. Architectus, Murario. JMonarchia, major AristocratiLAristocratia, Democratia Democratia, oeconomia.

His omnibus major est vir qua Theologicis qua moralibus virtutibus quam Optime

instructus. Contra unus homo vitiosus altero, oppositis modiS. Ratione bonorum corporis. Unus homo major est altero,pulchritudine,

Proportione, roborct, sanitam, talentis naturalibus, voce, PCistore.

Columba, simplicitate. Hirundo, praenotione temporum. Ciconia, philostorgia.

Luscinia, cantu. Regulus, astutia. Pavo, pulchritudine & varietate pennarum. Upupa, cristae varietate. Anser, stoliditate; & sic de caeteris. Natatilium unum altero majus es.

Balaena, Corporis mole. Delphinus, amore hominum. Lucius, rapacitat2.

Rana piscatoria, dolosa industria. Sepia, malignitate. Polypus, mira transformatione . & sic dereliquis naturis & proprietatibus procedendum tibi esse putes Insectorum pariter unum altero majus est. Vii. . uoad bonum fortunae. Unus homo major altero, Honore; dignitate, fama, & celebritate nominis, favore Magnatum, & similibus: Est enim in his omnibus Majoritas comparata ad alias Majoritates.

Animalia bruta juxta steries, quoad

quantitatem.

6. Quadrupedia majora volatilibus, quoad quantitatem molis. Natatilia majora quadrupedibus & volatilibus. Omnia haec majora insectis praeter draco-

oad dotes naturales e qualitates. Leo, fortitudine. Elephas, ingeDio. Equus, alacritate. Tygris, velocitate. Canis, fidelitate. Vulpes, astutia. Bos, tolerantia laborum. Pecus, simplicitate. Capra, salacitate. Asinus, segnitie. Volatile unum altero majus es.

Aquila, volatu & fortitudine. Accipiter, rapacitate. Gallina, tacunditate. Gallus, salacitate. Major est reis, liquis animantibus. Vipera, astutia. Aspis, mira industria. Serpentum, Vermiumque mirae virtutes, AproprietateS. Hegelsiva natura. . Una Plantarum major est altera, vel mole, vel figura, vel virtute.

Si a

Arbores, majores plantis. Frutices, herbis. Herbae, graminibus. Plantae Salutiferae, insalutiferis majores. Plantae fructiferae, sterilibus. Floridae, majores instoridis. Altae, majores humilibus. Ramota, majores iis, quae sine ramis. Specificae qualitates plantarum, majores elementaribus. Calidae, majores frigidis. Calido humidae, majores frigido-siccis. Sunt & aliae plantae majores aliis. Facultate Calefactiva. Rarefactiva.

Condensativa. Humectativa. Laxativa. Stipativa.

. Mollificativa.

Indurativa. Purgativa. SiccatiVa. Incisiva. Penetrativa.

Conglutinativa, . Sanativa & I

89쪽

66ART 1s MAGNAE SCIENDI,

Miner D. Mineralium aliud majus altero.

Aurum, Argento. Argentum, Cupro. Cuprum, Stanno, Stannum. Ferro. o Ferrum, Flumbo.

Plumbum, Hydrargyro Hydrargyrum, reliquis lapidibus. Hoc pacto lapides varias inter se Majorita tis differentias habent, uti & varii succi

Eodem pacto procedes in materialibus, &instrumentalibus, artificialibus, sive ag gregatis per accidens , & in omnibus majoritatem reperies comparative fiam

piam.

Datur S Majoritas respectis principiorum absolutorimi.

Bonitas.

In suo genere major

, est altera in suo ge-

Omnis Atque iraec de Majoritate Sussiciant. CAPUT

Increata,

Angelica,

Humana,

Sensitiva, Plantalis, Substantialis,

Creata.

Humana Sensitiva. Plantali. Minerali. Accidentali.

Principium sine

Cuo nil foret aequale alteri.

De Principio Respes livo AEqualitatis.

st aequalitas Principium Substam tiale generalissimum, primiti Vum

& necessarium; utpote sine quo nulla daretur concordantia, estque substantialis ; utpote in qua sustentantur aequalitates accidentales, & in qua fines con ordantiae, bonitatis & magnitudinis quiescunt, & sunt partes essentiales Substantiae. Ita homo sub aequalitatis principio generat hominem bonum re magnum; Accidentaliter verti sumitur, cum excessus &defeeius diversarum qualitatum ad aequalitatem reducitur, ut quando Medicus gra- duat medicamenta anatice sive ad pondus

aequale. Dividitur autem in Increatam 3c Creatam.

Increata invenitur in Sacrosaneta Triade, in qua personarum est summa aequalitas, rZ- spectu perfectionum Divinarum , in natura& essentia summa consubstantialitas. Creata iterum est multiplex: Substantialis,& accidentalis. Substantialis , est fundata in ipsa essentia totius substantiae respectu perfectionis ι uti in Angelo, est perfecta voluntatis 3c intellectus in essendo aequalitas Et in corporeis, omnes partes, respectu, substantiae , aequales sunt in essendo. Acc, dentalis aequalitas, est vel intensionis, vel extensionis, vel mensurationis ; vel ratione temporis, loci, finis, habitus, qualitatis, numeri, aetatis, considerantur. Quemadmodum enim se habent principium, & finis, ad Medium ; ita Majoritas, &Minoritas, ad aequalitat m.

Termini compositi reducibiles ada qualitatem informam Iogisticam redacti S combinati.

Termibri Simpli es. Quandocunque uini cuique datur, quod suum est, in eo ibi datur Justitia commutativa dat unicuique quod suum est. Ergo in Justitia datur aequalitas. Quandocunque mensuratur aut ponderatur quidpiam sub aequalitate proportionis, ibi datur aequalitas. Hoc fit in Medicinalibus.

Proportionat Mensuratum. Ponderatum. Par. Ergo.

Omnia quae sunt sine excessu & defectu, aequalia sunt. Hoc fit in omni mensura, & pondere. Ergo in iis est aequalitas. . Eodem modo argumentare de aequalitate intensionis qualitatum, temporum, locorum, simum, habituum , proportionum, aetatum, aliorumque, quae usus docebit Quaecunque enim ad concor tantiam reducuntur, reducuntur & ad aequalitatem. CAPu Τ

90쪽

Princi- Inoritas est generale principium Pium sine P & necessarium , quia sine illa nulla minus at accideret privatio , nihil daretur

tero, ne- minuS altoro, nullum malum autque pri- imperfectum , dicitque omnem defectum a bonitate, magnitudine, duratione, potentia &c. & in omnibus creatis locum habet, Deo solo minoritatis omnis experte: quot enim modis dicitur majoritas, tot &minoritas.

Termini compositi redi cibilis ad M,

noritatem. Omnis defectus a Majoritate, Magnitudine, bonitato, est minoritatis effectus.

Omne inferius respectu superioris minus quid est. Ergo. Omnis necessariarum rerum defectus minoritati subjacet. Sed Indigentia omnis, & inopia, talis est. Ergo Omnis boni deficientia minoritatem habet

Sed tales sunt omnes affictiones, cal mitates, remiseriae. Ergo

Omne quod alterius dominio subjicitur,

minoritatis rationem habet. Talis est omnis servitus. Ergo Omne rerum necesutate pressum minoritatis rationem habet. Omnis inops, & pauper, talis est. Ergo.

Omne quod alteri sive ethice, sive physice, sive logice subjicitur, minoritatis rationem habet. Sed talis est servitus, subjecta Logica.

Omne quod obligatur ad aliquid prae-l standum est minoritas. l

Τale est debitum, aes alienum Sc caetera. Ergo. Omne quod a debito ordine recedit, mi- Defectu, noritatem habet. Omnis defectus, tum in genere natura tum moris, talis est. Ergo Omnis virium defectus minoritatis ratio- infirmitas nem habet. Omnis infirmitas, morbus, & sanitati

contraria, talia sunt. Ergo. Omne male connexum, Compactumque Fragilitas minoritatis rationem habet. Talis est omnis res fragilis. ENO. Omne ad agendum ineptum minoritatis Impoten- rationem habet. tia. Τalis est omnis impotentia. Ergo Omne a perfectione debita declinans Imperis minoritatis rationem habet. ctio. Gle est omne imperfectum. Ergo. Omnis locus carens corpore, miΠOrit Vacuitas. tis rationem habet. Gle est omne vacuum. Ergo. Omne quod facultate ad operandum do insulsi stituitur, minoritatis rationem habet. cientia. Τalis est omnis insuffcientia. Ergo Omne quod bono aliquo orbatur per omne; transitum unius ad aliud, minorita- privatio-tem habet. neS. Omnes privationes tales sunt. Ergo.

Atque haec sunt, quae de octodecim, tum absolutis , tum respectivis principiis . eo ordine , quo ea Lullus descripfit, dicenda putavi t Ex quibus Lector innumeras ex omni scibili reperiet argumentorum sedes, aditusque paulatim ad veram Artis methoiadum aperitur, uti ex sequentibus patebit.

Termini simplises.

Parvitas seu exiguitaS. Inferiori

Indigenatia. Miseria. ServituS. Inopia.

Obligatio.

SEARCH

MENU NAVIGATION