장음표시 사용
91쪽
De novem Subjectis Universalibus,
Depsam adsubjectorium Uni versalium, qui in Am nostra Combinatoria
considerantur, expuitionem calamum convertamus, totius priu3 corporei in
corporeique Entis sive substantiae APisonem siubdivisimemque hk ob oculos Curi si Lectoris ponendam duxi, ut Ieblti in fleculo quodam ovintimi Entium naturali serie propu ulautium ordines, quos si si lime in secuti iris sicientiari mynta aris descripturi umus, unico intuitu expositos sibi contemplaretur. Duod quidem sitim pulchriusiue haud quaquam feri psiste arbitratus sium, quam per arborei tui similitudinem , tum ad methodum tradendam , tum ad firmioris memorae subsiduιm accommodatam. Quemadmodum enim Arbor per radices e terra Peluti ex Jermaticae facultatis abso exorta paulatim in truncum , deinde tu innumerorum ramorum identidem subditi horum fiseturam expansa , mirum in modum Ἐi idae indolis Letitiam uberrimo fructuum pro entu exhibet ; ita universium Naturae ambitum , sive rerum creatarum complexum haud incongrue Arbori comparaverim, quae εχ nihilo per omnipotentis Dei creativum H tutem emergens primo in chaoticum Eus , hinc in variari entium disserentium groidus expansa, atque in varios generum specierumqtie velut ramo' quo dim dιν se, ab infimo per medios usque adflnimum , atque adeo sapientissimi Conditoris supramundanae mentis verticem, ex ordine rerum creatarum ascendendo, quam Philosophi latis mirari non possunt,
ticem ita dissonitur, ut a radice lucipiens, ab Ente inquam traii cendentali rerum principio, per genus 1 ei aligoni , ut cum Logicis loquar, ad genera subalterna, X hinc ad te cies G iudi idua, per ramorum divisionem expanderetur, eo artifcm dilosita, ut astm-3nio ad unum usique laterasi ordine d scendentes generum ste ieri viqite .lsserenitie reciproca quadam praedicatione, nunc subjecti, modo praedicati rationem Liberent ; dextr.e quide uper propositionestinia er ales affirmati*us, qua p.rrticula, Omne, indicat; oppositae vero hisce in altero latere disserentiae reciproca quadam pr. edicatione de sie dicerentur , hed per propositiones universales ne alipa , qua particula, Nullum, iudicat , adeoque exsin tu siue innumeri rerum demon frandarum Θ Cisimi oriantur , quibus universa P Laturae se, i sex entium subdia fione si bordinationeque recta demonstretur pulchra proinde totiuου Diu leolicae Epitome S acephalesue. Herum cum haec luce meridiana clarius in ipse Arbore elicescant , fu et Iacanemn esse ratus sum, iis diutiu3 immor i ; cum Lector uberrimos vi fructtu siciliori ne otio ipsi praxi, sit percepturus, quam ego copiosis verborum am-banibus non facile descripserim. Propositium itaque nobis sopi ιηι prosequamur.
92쪽
De primo se eclo i nersali, qui Deus est.
V Rimum Artis nostrae Combina toriae subjectum est Deus Opt.
quatum , circa quod intenta mentis acie , quantum humani ingenii imbecillitati licet, exponendum, totum versatur
Theologorum studium & industria. Versim de hoc subjecto omnium dignissimo in sequenti libro, quae Theologia Combinata inscribitur, uberrime sumus pertractaturi. Iuquo Lector Omnia ea quae ad id quovis modo revocari poterunt, exposita repetiet.
Se fecim o Subjecto mine sati, qui est Angelus.
r Ecundum Subjectum Angelm est,
' cujus operationes & proprietates: quomodo per Artis nostrae applicationem innotescant, tum dicemus , ubi prius Angelicae actionis rationem per varias subdivisiones praemise
Primci itaque quoad Angelos , considerantur in iis proprietates, quae sunt vel negativae vel amrmativae. Negatisae sunt, quae compositionem materialem , locum omnem re tempus, quihus res corporeae omnes & componuntur &mensurantur, amovent; uti sunt simplicitas in Angelis, sed limitata; aeviternitas 3c illocalitas. Assirmatisae sunt, limitatio spiritualis qua a Deo illimitato distinguuntur , motuS Celeritas , summa vis intellectus, summa vis
In specie Angeli dividuntur in bonos 3c malos. In Angelis bonis considerantur cauia sae,effectus, proprietates & distinctio. Causa essiciens bonitatis Angelorum, gratiosa Dei electio , tum eidem subordinatur semper voluntas & consensus permanendi in sanctitate &justitia; Propria sunt, bonum virtutis 3c bonum conditionis. Bonum vir tutis respectu intellectus & voluntatis ; respectu intellectus est summa claritas & veritas notitiae ; respectu voluntatis summus appetitus 3c impetus in summum bonum,& consequenter boni a primo descendentis. Bonum conditionis est felicitas,quae est
gloria & gaudium. Effectus bonorum Angelorum sunt vel respectu Dei vel Creaturarum ; illi glori Scationem & executionem jussorum Divinorum pro fine habent; hi omnium rerum cuia ram , suntque vel Generales vel Speciales. Generales sunt, primci ordines Entium officia sine confusione conservare ; Elementorum Angelo- temperamenta curare ; uti inundationes, ventorum impetum , pestiferas exhalationes cohibere. Speciales sunt , vel ex parte hominum bonorum vel malorum. Ex parte hominum bonorum curant bona vel animi, vel corporis, vel fortunae.
Animi bona, quibus promovendis invigilant , sunt, illustrare intellectum , inspirare bona , 1 tentationibus diaboli liberare,
voluntatem ad actiones bonas movere, vi tutis studium implantare , Deum amare, consensum in peccatum impedire. Bona corporis, quibus conservandis asit sistunt, sunt, totius vitae statum moderari, ab omni periculo vitae defendere, in morict diabolum repellere, & post mortem in pa-
radisum introducere. Bona fortunae, quae promovent , sunt, temporalium rerum copiam promOUCre, contra noxas defendere, pericula amovere. Effectus verti respectu malorum hominum sunt ; peccata illorum punire, justitiam Dei per peccata irritatam exequi, vel temporali vel aeterna poena.
Distinctio Angelorum sumitur primo ex gradibus superiorum & inferiorum, qui novem sunt Chori Angelorum.
93쪽
DominationeS. Angelorum diuiduntur in tres Hie-Potestates. Quorum . officium .
Illuminare & inflammare inferiora. lscientiam infundere. l
Deo perpetuli adsistere. Danquillitatem cur xς- sDominari omnibus potestatibus adversIS. Modum tradere exactionis boni & legitimi. Notionem indere ducendi & gubernandi. Virtutibus animi invigi qtare. INunciare. t
Naturam universalibus legibus & dictamini bus disponere & g
Particularium rerum hominumque custodiae curam habere. Hi omnes ratione praesidii distin guuntur: dum alii,s Coelorum qiobis versandis, conservandis, influxibus promovendisi in Mundi bonum impendunt operam. Elementorum virtutibus praesunt.
praesident & adsistunt. Singulis Entium gradibus
Regnis. Provinciis. Urbibus. Hominibus.
Pari ratione considerantur in Daemon, bus Causa, effectus , propria, distinctio. Causa efficiens malitiae . sunt contemptus Dei, & summus honoris vertex, quem a primo instanti creationis suae ambibant. Propria sunt: depravatio intellectus &voluntatis ; intellectu quidem perpetuo confusi perplexique, de Deo divinisque judiciis dubitant. Voluntate vero, irr vocabili odio & livore erga Deum, Angelos,& omnes creaturas, maxime Electos, &tandem erga se ipsbs feruntur, cum eXtr ma infelicitate, ignominia & dolore. Effectus Daemonum sunt, vel veri, vel praestigiosi. Veri sunt, erga Deum perpetua de eo calumnia cum divini nominis de- ltestatione; erga creaturas omneS tam ra- ltionales, quam irrationales, erga has, dum omnes evertere cuperent, dc totum Mundum perdere ; erga illos felices homines, animas eorum pervertere, potentiam intellectivam , volitivam 8c executivam depravare & impedire, corpus humanum mille modis laedere; bona omnia pessi dare, honorique δc famae nocere, obsidere mentes Jc corpora hominum. Potissimum autem effectus Daemonum elucescunt erga bonos, electos, de justos, quos mille modis tentare solent in fide, poenitentia, bonis operibus; erga reprobos verti, dum illos in incepta malae vitae conditione confirmant , ab omni bono abducunt, atque ad mala innumera perducunt , quod innumeris modis praestanti per praestigiatrices dc divinatrices artes :quae sunt: Necromantia. Qua consulentibus se per mortuorum corpora responsa dant.
si, ilestisti sortes futura ostendunt.
Pyromantia. 4 s Ignis. JAeromantia. t Quibus per 3 Aeris . l Diversa signa, responsum iis de futuris e- Hydromantia. elementorum , Aquae. ventibus eos cousulentibus, exhibent.
94쪽
Quibus accedunt Astrologia Consultoria, qua per coesi inspectionem per signa de
re furto sublata responsum dant. Zoomantia, qua volucrum animaliumque moras, motus, nutus Magis signa praebent. Subinde quoque per varia instrumenta, ut cribra, pelves, specula, fumum, futura denuntiant. Verbo; Daemones nihil non assumunt, ad animas a Deo abducendas ; dum per varias Superstitiones, veneficia , collyria, .unguenta, philtra, annui OS, imagines characteristicas, amuleta, numeros , sonos, Sacrificia, purificationes, soliutudines, sortes, ligationes, susurrationes, imaginationes horrendas, animi excessus. consecrationes, devotiones, 1bmnia, Ceri monias , miris modis mortalium pectora
agitant, possident, & sui juris faciunt; at que adeo per ipsum S S. Altaris Sacramen tum in suae inalitiae executionem Deique contemptum assumunt, in omnibus divinitaAtis quandam simiam prae se ferentes. Si quis verb fabulosam de fictitiis Genti lium Uiis Theologiam hisce jungere velit, habebit uberrimam de omnibus disputandi
ad Angelos. Bonitas. Magnitudo. Duratio. Potentia.
Intellectus sive sapientia sum
Virtus summa in operando. Veritas in notitia. Gloria in felicitatis statu. Simplicitas. Non contineri loco. Hviternitas.
Effectus ratione Dei. Effectus ratione Angelorum. Effectus inter sese. Effectus erga homines tam
bonos quam malOS. Effectus ratione daemonum per artes magicas,
tauibuscum. Uti; An Angelus sit, & an
que Bonitas. M. D. P. S. U. V. V. G. Cur a Deo sit conditus, & in quem finem. An ex nihilo. Quantus sit Potentia. B. M. D. P. S. V. V. V. G. Q smodo operetur, move tur , loquatur, intelligat, velit, illuminet, se transformet.
Qualis sit in Potentia, Boniatate , Voluntate, Virtute, Gloria.
Quis sit locus Angeli, & quomodo in loco sit, agat,
An ab aeterno sit, quando operationes ejus potissi
Quibus instrumentis utatur, quibus artibus, ad boni persuasion m. Quae omnia
Hisse addi possunt Principia Respectiva :
An, quo Odo, quare &c. differant, concordent , contrarientur, principient, medient , finiant, majores, aequales, minoreS sint. Quales sint ratione praesidii orbium coelestium, elementorum, hominum, animalium , plantarum, mixtorum, metallorum. An plures sint Angeli in diversas Mundi plagas distributi; ubi de Angelis firma- monti , planetarum singulorum: de igneis,
aereis, aqueis, terrestribus, subterrestribus uberrimus disputandi campus. Quaesituro itaque cuipiam, An Angelivere existant; Respondebis authoritate &congruentia; hoc pacto: &primb quidem authoritate: An Angeli Id vere & indubitate existit, cri us Sacrae Xitant. Iiterae nobis veritatem compluribus locis demonstrant. Sed Angelos esse, compluribus locis demonstrant S S. literae. Ergo Angeli vere Scindubitate existunt. Congruentia sic probabis. Ubicunque sunt duo eXtrema, quorum unum spiritualis substantia infinite perfecta omnium conditrix, alterum coraporeo-intellectuale est , ibi datur &media creatura & completa substantia inter pure spirituale infinitum & corporeo- intellectualem. Sed datur Deus & corporeo-intellectualis creatura Mundo conclusa, videlicet homo ex corpore & anima incompleta substantia composituS.
Ergo & media & completa substantia intellectualis, finita, creata, per se subsistens, qui est Angelus.
95쪽
In rerum natura datur substantia pure materialis seu corporea, & mixta ex spirituali & corporea id est, homo; ergo datur & pure intellectualis creata. Sed haec alia ese non potest, quam Angelus. Ergo.
Quibus suppositis, jam nonnulla exempla
ponamus eorum terminorum, qui ad Ange
Quaeritur itaque, quid sit Angelica sub
stantia ρ Respondeo, esse creatam substan tiam intellectualem, incorpoream, completam. Quod ita probo per principia. Per boni- 1. Onanis Miritis incorporea completa pertatem. se subsistens & finita, est substantia creata, intellectualis completa. Omnis Angelus est bonitas quaedam incorporea per se subsistens & finita. Ergo Angelus est substantia intellectualis
completa, finita. Per ma- a. Omnis incorporea subsistens, nitudi- & omnis quantitatis extensivae eX-pers, est substantia intellectualis cre ta, completa, finita. Sed Angelus talis est. Ergo. Per Dura- 3. Omne quod subsistit completh , Scaevitione . terna duratione per solum esse & essentiam suam durat, est substantia intellectualis, incorporea, Creata. Angelus talis est. Ergo. . Qu andocunque effectus producitur sola PerPoten immediatione suppositi, & summa in tellectus & voluntatis vi, ibi necessa rici summa potentia agentiS. Sed in Angelis sola immediatione suppositi & summa intellectus & voluntatis vi & essiciacia globi coelestes moventur , S smnia corporalia localiter moveri possunt, unde & incomprehensibiles effectus producuntur. Ergo iis inest summa potentia. s. Omne quod non per species eXternas sed Per cogit, connaturales intelligit, est substantia intellectualis, completa, incorporea. Angelus talis est. Ergo. Pari pacto Angeli definitionem urgebis per reliqua principia essentialia, caeteraque iis annexa attributa; quae fusius suo tempore& loco in Metaphysica combinata demonstrabuntur. Reliqua vero ad materiam An gelicam spectantia, in resolutionis typo con ' tenta, per terminos principiorum tam abso
lutorum, quam respectivorum, quos suprat posuimus, unicuique principio tum absolu-l to, tum respectivo propria demonst abo.
Undug est corporea moles, Coelos, elementa, mixta & quidquid
tandem rerum est, intra se perfectione, connexione, ordine absolutissimo complectens, tertium Artis nostrae si ectum, ad quod omnia quae existunt
revocantur tanquam magnae machinae partes integnantes ad totum : cujusmodi sunt: magnum illud & prope infinitum expansum, quodCoelum dicitur, 3c in eo innumerabilis globorum multitudo, qui juxta stabili Globi ab
tas Dei leges archetypas ope intelligentiarum per motus unicuiq; congruos & appropriatos in bonum totius naturae agitantur. Dividitur autem Mundus priucipaliter intres partes; primb in Coelum C lique globos potissimam Mundi partem. Secundo in in Elementa. Tertio in AliXta,quae quadruplici Entium ordine, gradu entitati VD, UC- gelativo, sensitivo, rationali absolvitur.
An Mundus Coelumque vere existat An B. M. D. P. S. V. V. V. Gp
An Coeli ex materia firmave compositi; An corruptibilis vel incorruptibilis essentiae; an animati
Quem in finem Mundus Coelique conditi sut Respondeo per B & G. Utrum Mundus cum Coelis infinitus sit; an plures Mundi sint ρ quot C i& Astra pAn incorruptibiles, animati, compositi; an eX elementis pAn diversis motibus operentur; an per influxus inferiora gubernent; An propria forma, an per intelligentias moveantur Astra ρ An per eXcentricos & concentricos circulos pAn Mundus & Coeli in loco sintὸ & an sit extra eos spacium imaginarium An in tempore conditus; utrum ab aeterno exstiterit pQuibus modis, instrumentis & rationibus inferiorem creaturam gubernet An Coeli differant, concordent, contrarientur, Principienz, medient, finiant ρ majoritatem, JE. Min. admittant ρ Denique An, quomodo , quantum, qualiter, cur, ubi, quomodo differant Coeli, & quem
respectum ad se dicant ρ hoc pacto.
96쪽
1. An differant inter se Astra . . a. In quo concordent. 3. In quo contrarientur; & an qualitatibus corruptivis Astraea corpora sint imbuta.
. Quodnaria & qualenam sit principium
Astrorum activitatis in inferiora. s. Quomodo & utrum unum Astrum agatria alterum per influxus & virtutes specificas singulis inditas. c. Quis sit finis omnium harum actionum. 7. An unum altero maius sit, in B. M. P. S. Vo. Vi. VC. G. 8. An aequalitas constituatur interea, &qualisnam illa sit. V. An Minoritas concedatur in Astris. Deinde haec omnia examinabis per motuS unicuique proprios, Circa aXin,in eXCentrico, circulari, diurno, annuo, obliquo, spirali, progressus, retrogressus, & caetera, & quem ob finem tanta diversitas naturae iis sit indita. Sed jam omnium dictorum paradigma quoddam proponamus: ex quo Leetor Curiosus facile intelligat, quomodo principiis Artis nostrae, aliaruna propositarum quaestio-1nu status examinari & comprobari possint. Quaesituro itaque ζ utrum Mundus sit aeternus : sic negativam sententiam per omnia Artis nostrae principia confirmabis.1. solus Deus aeternus. Ergo nihil aliud excreatis rebus aeternum esse potest. Coincideret enim quoad bonitatem duratio
nis infinitae cumDeo,quod est impossibile. r. Omnis bonitas participative bona est limitata.
Mundus est-participative bona.
Ergo est limitatus. Ergo nota aeternuS. 3. Omnis effectus', qui 1 bono essentiali ad extra profluxit, aeternus esse non potest.
Sed Mundus est effectus, qui a bonitate Dei ad extra profluxit.
Ergo Mundus aeternus esse non potest. Probatur Major. . .
Solus Deus aeternus est. Ergo nihil aliud excreatis rebus aeternum este potest. Coincideret enim quoad bonitatem durationis infinitae cum Deo,quod est impossibile. Omne participative bonum, aeternum esse non potest. Mundus est bonum quoddam participative. Ergo aeternus esse non potest. Ratio Majoris est. Quia bonitas participata est finita; aeternitas autem essentialis est infinita; Nullum autem finitum potest esse aeternum Ergo & Mundus non potest esse
Omne quod habet partes quantitativas &rationes compositionis, id aeternum esse non potest. Mundus habet partes quantitativas, &compositus est. Ergo aeternus esse non potiu.
Omne quod implicat tempus, aeternum Per D. esse non potest. Est enim aeternitas
negatio temporis. Sed mundus implicat tempus. Ergo aeternus esse non potest. Omne quod mariis mutationibus obnoxium Per D est, aeternum esse non potest. Mundus variis mutationibus obnoXius est. Ergo. Est enim aeternitas interminabi-
lis totiuς vitae simul & perfecta posses
sio, quae in mundum non Cadunt. Omne quod habet potensiam limitatam, Per P. aeternum esse non potest. Mundus habet potentiam limitatam. Ergo aeternus esse non potest. Quia aeternitas est ipsa Dei omnipotentia. Nullum quod 'intellae ius 8c cognitionis est Per S. expers, id aeternum esse potest. Foret enim ex seipso, sine praecognito fine. Sed Mundus est intesteritus & cognitionis
expers. Ergo aetC US esse non potest.
Quia aeternitas est ipsaDei om ni scientia. Omne quod implicat contradictionem, Per Vo. id aeternum esse non potest. Sed Mundum Dei voluntate ab aeterno constitutum implicat contradictione. Ergo aeternus esse non potest. Quia bonitas Dei, quae est perfectio voluntatis infinita, est ipsa aeternitas, cum qua creaturam coincidere impossibile est. Si Mundus esset aeternus, muliti magis Per Vi.
mirtutes essent aeternae. Sed nulla virtus creata est aeterna, necesse potest. Ergo nec illud, quod inde sequitur. Quia
aeternitatis efficacia est major mundo. Si Mundus est aeternus, aeternitas non est Per Ve.
sed hoc est absurdum. Ergo & id, quod inde sequitur.
Si Mundus aeternus foret, Omnia in eo glo- Per Gl. riarentur tanquam in ultimo sine. Sed non omnia in mundo gloriantur tanquam in ultimo fine. Ergo Mundus aeternus non est.
Per Principia Rese Πυa sic insiturum a sumptum probabis.1. Omne quod dependens est & tempora- Per αle, id aeternum esse non potest. Mundi forma est dependens & tgmpori subjecta. Ergo Mundus non est aetemus. Vel alit r. JEternitas dissert a Mundo. Ergo mundus non est aetemus. Si enim non distert,vel est aequalis,vel inaequalis. Non aequalis, quia alias Mundus esset ipse Deus, quod est absurdum. Ergo inaequalis; ergo non aetemus. , E a. Omne
97쪽
1. Omne quod Mundo continetur, aeter-Per e num esse non potest. Angetio continetur Mundo, ejusque incola est. Ergo Angelus non est aeternus.
3. Quod est pars Mundi, id aeternum esse Per onon potest. Callum est pars Mundi. Ergo Coelum aeternum esse non potest. 4. Nulla principia, aeterna esse possunt. Per TOmnia Elementa sunt principia Mundi. E rgo nulla Llementa aeterna esse possunt s. Omnis pars Mundi limitata & sensibilis Per aeterna esse non potest, Homo est pars Mundi limitata & sensibilis. Ergo non est aeternuS. 6. Nullum jensit una aeternum esse potest. Per I Omne animal est sensi livum. Ergo nullum animal aeternum esse potest. . Nullum aeternum esse potest, Per cum sit pars Mundi. Omnis arbor est megetab iis & pars Mundi. Ergo nulla arbor aeterna esse potest 8. Nullum seu mixtum tam perfe-Per Bistum, quam imperfectum aeternum esse potest.
Omnia metalla sunt mineralia. Ergo aeterna esse non possunt,propter innumeras , quas habent, transmutatio
V. Nullum aeternum esse potest. Per ::: Sed novem praedicamenta sunt acciden- ita, quae substantiam perficiunt. Ergo aeterna esse non possunt. Si porro aeternitatis Mundi impossibilit,tem per noVem praedicamenta, aut per En-neademErotematicam adstruere velis,facies
hoc pacto. Per V 2. Omne quod cum corruptibilibus, aeternum esso non potest. Mundus concordat cum corruptibilibus. Ergo non est aetemus. Quia aeternitas &1mmensitas simul sint & unum. Omne quod e contrariis compositum est,
Mundus compositus est eX contrariis. Ergo non est aetemus. Quia nihil quod aeternum, Compositum esse potest. Omne, principiatum aeternum esse non potest. Mundus est principiatus. Ergo aeternus este non potest. Quia aeternitas omni caret principio. Per S r. Ubicunque non est participationis inter finitum & iistinitum, ibi aeternum esse non potest. Mundus inter finitum & infinitum medium participationis esse non potest. Ergo. Quia aeternitas non admittit suc
Per ω 6. Ubicunque est fias & consumatio, ibi
Mundus teste S. Scriptura finem habebit& consumationem.
Ergo Mundus aeternus esse non potest. Quia aeternitas caret fine
Per Μ . quod definitum suae magnitudinis
esse habet id aeternum esse non potest. Munduς definitum magnitudinis suae esse habet. Ergo aeternus esse non potest.
Per E. 8. Omne quod non habet constantem &firmam aequalitatis suae statum , sed continuae mutabilitati substat, id aeternum esse non potest. Mundus non habet constantem & firmam aequalitatis suae statum propter continuam rerum mutabilitatem. lErgo aeternus esse non potest. Quia sola laeternitas est aequalis semper sibi in immutabilitate. Per Min. 9. Omne Deo aeternu esse non potest. Mundus est minor Deo. Ergo aeternus esse non potest.
Vides ioitur, quanta facilitate per octodecim principia nostra universalia, aeternitatis Mundi impossibilitas demonstretur. Verum ut & Lector videat, quomota amplius haec eadem propositio per novem subjecta universalia probari possit, exempla supponimusci siternitatis Mundi imposi bilitas demonstra turper novem subjecta universalia. per Δ 1. Omnis essectus Des ad extra aeternus esse non potest. Mundus est effectus Dei ad extra. Ergo aeternus esse non potest. Quia so-
'lus Deus est aetemus. Omnis Sub otia Mundo contenta aetem Per Su na esse non potest, quia est limitata. Omnia Entia sive sint, vivant,sentiant,in- . telligant, sunt Mun o contenta. Ergo.
Quodcunque profluit di subjecto quo-Per inalbpiam limitato, aut illud perficit, id esse
Omnes qualitates silve intrinsecae sive existrinsecae profluunt, aut perficiunt subjectum limitatum.
Ergo aeternae esse non possunt.. Nullum per extensionem quantitati m Per m terminatum aeternum esse potest. Omne Corpus per extensionem quantitat tivam est limitatum. Ergo. . Nullum quod ad aliut respectu dicit prae- Per Rela. dicamentalem, aeternum esse potest. tioncm. Omnes Relationes praedicamentales taleS sunt.
Ergo. Quia correlativa simi singularium
rerum mutuae aflectiones. Quae aeternae esse non possunt. Omne
98쪽
sionem. Per ubi. Per quan do Persitum.
s. Omne quod habet suum terminum, aeternum esse noti potest. Omnis actio habet suum terminum. Ergo. 6. Omne quod ab pititur, aeternum esse non potest. Omnes passiones tales sunt.
Ergo. . Omne locatum seu loco contentum, aeternum esse non potest. Omnia corpora locata sunt, sive loco contenta. Ergo.
8. Omne quod temporis mutati,nibinta acer, aeternum es e non potest. Omnia quae in Mundo sunt temporis musationibus subsunt. Ergo. 9. Omne quod certam rationem stuationis habet, aeternum esse non potest. Omnia Mundi corpora, & actiones extrinsecae, uti sedere, stare, jacere, certam stuationis rationem habent. Ergo. Omne quod vetusne consumitur, aeternum esse non potest. Omnis habitus vetustate consumitur. Omnia siquidem sicut vestimenta veterascent.
Ergo aeterna esse non possunt. Si itaque Mundus foret aeternus, foret &
infinitus; quod est contra fidem; & si foret l
infinitus, Omnes partes Mundi pariter esient infinitae; cum omnes partes infiniti sub ratione infiniti concipiantur, uti scholae docent. Sed hoc quam absurdum sit, quis non videt Mundus itaque aeternus esse non potest.
Habes hic Lector Exemplum seu Paradigma,quo aeternitatis Mundi impossibilitas per 18 principia nostra, & per novem subjecta universalia 3s syllogismis comprob tur; ut vel ex hoc exiguo specimine, Artis nostrae in inveniendis mediis faecunditateniluculenter intuearis. Quod itaque de una
hac quaestione dictum fuit, de innumeris aliis quibuscunque dici potest. rauasiones de Cario. Quod de Mundo Paradigma dedimus, id
pari ratione de Coelorum natura & propri2tate dari potest. Constat autem Coelum Expansio illo aethero & Astris, quae in eo ad leges ab Authore constitutas ope intelligentiarum circa Terram circumvolvuntur.
Ex quo deducimus primci Coelum triplex tantum esse, sublunare, siderium, em- pyreum. Secund5 Coelum minime solidum esse, sed instat aurae lenis, quem JEtherem vocant. Tertici Coelum & Astra corruptio- Natura ni&alterationi esse obnoxia. Quarto Astra Geli. non distingui a materia sublunari radicali ter. Quinto, Astra praeter primas & secundas qualitates specificis quoque qualitatibus quibus in inferiora agunt, praedita esse. Sexto omnia Astra Athmosphaeras proprias habere ex liquido & solido constituta, Mquaelibet suo proprio centro gaudere. Septimo omnia partim propria, partim aliena luce gaudere. Octavci Astra omnia quantumvis innumerabilia, specie tamen,qualitatibusque inter se specificis distingui. Norici Astra & in inferiora & in se invicem influere ad bonum universi. Decimo Terram in medio fixam omnium influxibus subjectam esse. Quae omnia per Artis nostrae Combitinatoriae principia, maxima Argumentorum varietate, in nostra Cosmographia & Astronomia Combinatoria Deo dante nos ostensuros pollicemur.
, Lementa sunt principia compo-
ram , sve Coelum & Astra , sive sublunarem Mundum spectes: omnia siquid ex prima illa chaotica massa, in qua involuta jacebant, omnipotentis Dei virtute in distinctos rerum ordines entiumque gradus prodierunt: ut proinde gratis Coelum quintum quoddam elementum fin
Sunt autem secundum omnium philosophorum sententiam quatuor Elementa : Ignis, Aer, Aqua, Terra. Differunt tamen in
ter se, quod ignis se habeat per modum principii activi. Aqua per modum principii pastavi. Reliqua duo, Terra & Aer, per modum
resiuitantiae. In Arse nostra Generali, pro Igne sumitur omnis calor sive formalis, sive virtualis, sive analogicus quovis modo sumtus. Pro Aqua omne quod liquidum est. Pro Aere omnis tenuis & subtilis substantia, quae ad aquae liquorem similitudinem & analogiam quandam obtinet. Pro Terra, omne solidum, durum, molle non liquidum quacunque ratione consideratur. Agitur autem prim , de Elementis in genere, deinde in paraticulari. Elementa sunt principia, quae ad omnium Composi
rerum materialem compositionem concum lio elerunt: siquidem fieri non potest, ut mixto dato, id non sit constitutum ex calido, humido, frigido, sicco: quemadmodum enim K a Unum
99쪽
Per B. Per M. Per D. Per P. Per S.
unum elementum sine alio esse non potest, ita nullum mixtum assignari potest, non mutua elementorum conspiratione constitutum. Imprimis verti in Elementis considerari debent: qualitas, motus, figura, locus, proprietas, forma, effectus, immutatio, alteratio contrarietas,mixtio; qualitates dein
de singulis propriae, & sant calor, humidiatas, frigiditas, siccitas, re quae ex his primis
nascuntur, secundae. ut sequitur.
Calor. Frigus. Humiditas. Siccitas. Densitas. RaritaS. Durities. Mollities. Grossities. Subtilitas. Ariditas. Lubricitas. Lentor. Friabilitas. Asperitas. LevitaS. Porro Elementorum naturam & proprietatem per Artis nostrae principia hoc pacto
Per principia AUAuta. 6. Omne quod disponit ad optimum finem Per Vo. naturae, id appetitum naturesem habet ad id praestandum.
Elementa sunt talia. Quia naturalem to cum ipsis debitum appetunt. Uti lapis fertur deorsum in Terram, ignis sursum. Ergo. . Illud summa virtute pollet, sine quo ni- Per V1.hil corporeum agere potest. Sine Elementis nihil corporeum agere potest. Ergo Elementa magna virtute pollent. 8. Illud sine quo nihil corporeum existere Per Ve. M operari potest illud summae verit ι-
Sine Elementis nihil corporeum existere.& operari potest.
Ergo Elementa summae veritatis rationes habent.
s. Illud quod in operibus suis quietem inve- Per Gl. nil, 1llud ejus est summa goria. Elementa in mixtis quietem suam inve
Ergo in mixtis gloriantur. 1. Omne sine quo Corporea natura esse
non potest, id est necessario magnum
Flementa sunt talia. Ergo sunt magnum bonum in natura. E Omne quod per omnem corpoream substantiam sese extendit, illud est summe
Elementa sunt talia. Ergo elementa sunt magna; Quia complicant totam substantiam corpoream. Quae deinde per inductionem probanda sunt: Sunt enim in Coulis, Astris, homine, brutis, plantis, Mineralibu S. 3. Omne sine quo Corporea natura subsistere non potest, est necessiarib maxime durabile Talia sunt Elementa. Ergo. Quia sine elementis non haberent
4. Illud est summae potentiae, sine quo corporea natura operari non potest. Elementa sunt talia. Ergo elementa sunt summae potentiae.
s. Omne illud, quod ad compositionem
corporum concurrit , concurrere non
potest sine instinctiυa quadam cognitione r id est appetitu innato & naturaliquod semper intelligo in similibus. Talia sunt Elementa. ia gravitas Te rae mixta figit ut subsistant; ignis calore praestat, ut conserventur; &C. Ergo ad compositionem corporum sine instinctiva cognitione concurrere non
possiunt. Per Principia Res enitiva. 1. Illa inter se differunt, quorum unum ab Per altero separari potest. Sed unum Elementum ab altero separari potest. Ergo inter se differunt. Minor probatur
per CXperimenta chymica. 2. Illa quae convenientiam quandam ad invi- Percem habent , illa concordare quoque dicuntur. sed elementum aqueum partim cum a re , partim cum terra; ignis partim Cum aere, partim cum terra, qualitatibus conveniunt: Aqua enim humiditate cum aere & frigiditate ciun terra ; ignis caliditate clim aere & sicci
tate cum terra convenit. Ergo concordant. .
3. Omnia quae in uno & eodem subjecto Per simul existere non possunt, sub eodem
grada intensissimo contraria sunt. Calor ignis & humiditas aquae, aeriS praeterea humiditas siccitas terrae simul esse non possunt. Eryo. . Omnia principiantia necessarici habent Per ciprincipiata, quae sunt corpora miXta. Elementa sunt principiantia, Ergo habent principiata quae sunt mixta. s. Omnia quae ab extremis aeque partici- Per Spant, mediantia sunt. Inter elementa Aer ab igne calorem, ab aqua humiditatem; Terra ab igne siccitatem, ab aqua humiditatem aeque participant. Ergo Media sunt inter ignem est aquam. 6. Omnia
100쪽
Operatio. Finis. QuantitaS. Qualitas. su erectum V.
6. Omni a quae bonum naturae in omnibus appetunt, illa optimi finis rationem
habent. Elementa bonum naturae in omnibus appetunt, in mixtorum compositione. Ergo.
. Omnia quae per excessum Sc defecitim se
habent ad invicem, majoritatem aut minoritatem habent. Elementa talia fiant. Ergo. Quia ignis calor excedit calorem agriS., & calor aeris deficit 1 calore ignis. Item humiditas aquae CXCC-dit humiditatem aeris; 3c frigiditas Terrae , & siccitas ignis siccitatem
Ergo unum respectu alterius majus aut minus est. 8. Ubicunque datur medium inter excessum& defectum, ibi datur aequalitas. Sed in mixtione Elementari dari potest
Ergo aequalitas. Quia in nonnullis mix tis possunt esse tot caloris gradus, si ultimum gradum excipias, quot frigiditatis ; & tot siccitatis, quot humidiutatis. Quae omnia per inductionem temperamentorum ostendi possitnt. Et luculenter ostenditur in argenti vivi mirabili natura. Si quis verti jam ulterius haec omnia discutere cupiat, is id nullo paene negotio praestiterit per Enneadem Erotematicam. 1. Unde sint Elementa. An ex aliis praeviis componantur. Quid proprie
sint Elementa. 2. Quomodo operentur. Quomodo in se invicem agant. 3. Cur a natura, & in quem finem constituta.
Quisnam proprius sit elementorum Locus &locus & situs. stus. Quando potissimum vires suas exo i
Quibus modis & rationibus effectus Mod ij &suos in omnibus rebus praestent. Quae omnia denub per octodecim principiaestentialia; & novem naturae subjecta, nec non novem praedicamenta deduci possunt. Verbi gratia.
6 8.arium communicatio. ratio communican
Utrum in Deo & Angelis nonnulla An Deus
' possit. Clementorum ratio concipi possit, Npψd tropice Contra veteres nonnullos.
Utrum Coelestia omnia, stellae G- Coelum. mnes & singulae ex quatuor Clementis sint constitutae. Utrum ipsa elementa simplicia cor- Elementa. pora sint; utrum elementata. Quomodo humanum corpus ex ele- Homo mentis constitutum sit; ubi de temperamentorum diversitate & v arie
Qualem singula animalia tempera- Animalia. menti, ex elementorum constitutione, rationem habeant. Qualis herbarum plantarumque con- Plantae. stitutio elementariS. Qualis Mineralium metallorumque Mineralia. compositio. Quaenam sit forma singulorum eleia Forma ementorum, & an detur forma mixti. s. Quomodo qualitates et mentorum Qualitate; in mixto inexistant. An formaliter, mixtis. an virtute; an actu, an potentia; anfracte, an irrefracte pro . Quomodo in se invicem transmutentur elemonia.
Verum cum haec omnia demonstrare non sit hujus loci; ea oportunius Physicae nostrael Combinatoriae reservavimuS: in qua, quae-
4. 41anta & quota sint; quibus singula cunque ad hanc materiam quovis modo re- qualitatibus imbuta. vocari possunt, mirifica quadam methodos. Qualia sint Elementa quoad naturam, demonstrata reperies. Suffciat interim hic essentiam, proprietates. t modum tantsim applicationis demonstrasse.
mine, ejusque natura, proprietate, essentia, S Vt quintum sub jeZium unipersale. l
Uemadmodum homo finis rerum Iomnium, Mundi majoris epitome,& compendium, dignisumumque
totius corporeae creaturae objectum est, ita amplissimum quoque de se philosophandi campum in hac Arte aperit; ut proinde non sine ratione medium inter subjecta locum obtinuisse videatur , ab omnibus utrimque subjectis participans. Consideratur autem potissimum homo, vel Τheologice vel Metaphisice, vel Physich, vel Ethice, vel Politice. Theologia in homine considerat prinali finem in creatione& redemptione elucescentem. Secundo ia-bitus supernaturales, in quantum videlicet, per fidem , spem , charitatem, & caetera Spiritus Sancti charismata,Sacramentorumque usum capax est aeternae felicitatis, quae
in aeterna Dei visione consistit, ad quam &conditus est. Metaphysica & Logica homi-K 3 n m