Dialectica Ioannis Caesarii viri vndecunque doctissimi, nunc recens Hermani Raiiani Vuelsdalij fructuosis scholiis illustrata, & in multis locis emendata. Accessit huic Ioanni Murmelii Isagoge in decem Aristotelis Praedicamenta

발행: 1573년

분량: 426페이지

출처: archive.org

분류: 철학

301쪽

TRACTATUS. IX. I 38

eorum desitionem. tiqui horumspeculatio alia postulat locum. generatione igitur,argumentum ducitur hoc modo, uoctio ad virtutem bona est,ititur vir

ius generatio bona est,ipsum quoq; bonu est. A corruptione vero,ut desuefactio a vitio bona es , igitur ν

ro max. ius corruptio bona est, ipsum quod corrup tur,sive quod corruptu est,malu est.Sane sciendu,quod quoties ab hoc loco argumentamur,pradicatum consequmis contrarium eu oppositum esse debet prydicato antecedentis. Quod tamen non ita euenit in loco dgeneratione, ob eamfortassis causam, quod per banc aliquid acquiratur, per illam autem deperdatur acquistum.Et enim vi generatio,i ei productio vita corru

ptio, eiusdem abolitio.

A ab ectibus. J Diuisio qua hoc loco Caesarius proponit

est apud Aristo.iis.cap. ij. lib. Auscultatoriorum .Est autem caula necestaria vet,ut loquitur Aristo. aetu, quam necestari equitur este 'us,ut ex arbore bona fructum serente,necessario bonus sequitiir fructus. Alia est caua sussicies non tamen necestaria quq impellit, & addiuuat ad cithctu cos quendit,ut colloquium respectu amoris. His interis. J Sic iugulare, est ca siissiciens interitus non tamenece aria. qui homm.J In his duobus locus a generatione,& corrupti O- ne argumentatione, coponuntur prsdicatis euariatis secim du has voces bonu,&matu. A generatione,sic generatio domus bona est,esso domus est bona. Generatio Catiline piricios a fit,ergo Catilina Pniciosius. At in loco a corrupti ne diuertum Limit predicatu in anteccdente,& cosequente latronsi standitus euertere bonit e,ergo ipsa domicilia in Ia sunt. ist.in Topicis saepe hos locos inculcata S a Da

302쪽

iusmodio maxinia illa supraposita. icunq; defixi,

tis noc31 enii, nec ipsum definitum , ct id genus aliae. Ideo alli uniuersales, ef niaximὰpropositioines dicun mugiis ipsaesunt,quae caeteras continent propositisne ' quippe per quas consequens,=rata coclumsit. Locus -vero dissernia maxima in , quo mixima ὰ maxima dissertoris diram a definitione, aut a desinito, aut ab alio quovis huius generis coi termin).Siquide per hueia maxima propo io,in qua ipse ponitur,ab ea dissertMaxmia , in qua ide terminus Ne ηo ponitur omnino, etsi ponitur,non tamen qui argi mentu praenet adsi dem rei dubiae facienda. hare ab illa ia aliquoties repetita maxima,haec dissert maxima, icunq; non conuenit definitu,nec ipsa definitio propterea quod tamet se idem re lamn-aq; ponitur, ab eodem tame in utraq; ,3-mitur argumentu. Vnde illaru duaru ma xiviarum,altera a d itione,alter a definito, *t ni mendia disserentia accipit. Atq; idipsum quidem est, quod Boetius prope verbis innuere visus est,Dis Erigonqui maximarum prepositio: ideirto dictae stitit, quod cum plurimae sint propositiones, quae maximὰ Nocatur,per has illae veluti disserre inter se dignoscisitur, t tam ex quibus terminis maximὲ propositiones costi tuantur,per ipsas nomine expresso indicantur . Itaque non in eo quod maxim8,inter se disserui,sed hi eo quod his a de stione,ille a definito, hic rursus a genere, aut d toto locus sit . Praeterea se maximὰ propositi ies loci argumentorum siunt,ct diserentias maxim om locos esse neces est. At de his quidem bactenus

2 me propositu prosequamur, hoc est,rr i tm,quam

303쪽

Maerimus ainediamur. .

E x Hi s Propositis inartimi per similitudinem scdicta videtur ut enim maior prop'sitio in syli 'isino dicitur,in qua est velliti firmamentum totius syllogis isti,& cuiniinor inest.Sic haec dicit rhixinia p opositio,ex qua plur ma depr' nHi possunt,ad varias qugstiones probandas. Cuiusmodi. J Est igitur saec ma ima .proposito, A quocunque finitio reni6uet,ab eode snitu,&, cui gentis no conuenit, nec spes. Locus vero quia cst differentia maxime est ut ca dicimus,locus est a finitiorie,a genere,a i perie. Est.n.locus disteientia maxime'. que 'nahi maximarii ab alia separamus.

o pactb loci differentiarum maximarum ditiidantur. . Restat igitur, ut posthabita locorum maximamuridivisiqne,eos deinde subdiuidamus locos,qui maxima inrum differentiae d/cti sinit, idque ob. ea in primis com-mbditatem,pιδὸ bi illis p iuciores sint, quippe ut eoi colitisiednisi uniuersali'res.senile , per hosfacilior transitussiet attestante id sunt urifluiete in Topicis. lib.xi.. - crediti, quod ex horreis diuisone re qua quaerimus, citius assequi poterimus.sit aut diuso huiusmodi, Locoru qui maximarum differentiae dissi sunt, Hij ab his dierentur terminis hoc ' nomen Eccipiunt,

qui in quaestione positi sunt alis ei finsecus sum tur,

altis inter hos medii sunt.Sed illud nunc animaduet en du hic est quod eii dicitur,ab his teri nis, qui sit quae .

sisti e quitisunt,id eum primis lintelligend um est ut ad

iero ill DQ.Vam eum duo sint in 'naqualibet proposita quaestione termini , subiectus unus, O praedicatis alter; at horsi altero locus d serentia inaximὰ nomen dccepit. Vt sit proposita quaestio U 1ae concha animal in bad duo sunt termini, imal er c*cba.dbybitat au

304쪽

rem utram animal de cocta radicetur.Tertius pro inde restat inueniem tu qui illos duos conectat,atq; is quod propositu est, ita esse constranet,unde medium iappellatur, ratro,cta umemu . Hinc iam tertius ille te inus ab altero illorum nomen accipkt, ν ρte a quod ad eu sit aut xl desinitis,aut vi do natu, aut ut

genus,aut vi totu,aret ut O a aut quomodocunq; ali iter. Visit, epli causi,tertius iste terminus, animalis, i definitio,quae est subfatia animata sensibilis. Tun is argumentor, Concha est substantia animata synsibilis, igitur concha es animal, quod nimiru id antea dubitari poterate ius dubitationis crupulus hinc pedere *idetur,quod conchae nec Mideant, nec νctu altu sensum habeant,g cibi periculi,hoc estgustus Gr latius, toribus Aristotele Plinio. Ergo qui tertius accessit lic inus, ct a definitione alterius ὰ duobus, x eluti ὸ l

oco aliquo eductuributio scrupulusustulit facitusq;

illius argumentationis probatio, ct argumentu, cuius

deinde maxima superueniens propositio Area quidemeitide quocunq; praedicatur definitio,. desinit omnem tollit dubitationem, biguitatenis: orid interimet dubitabatur adhuc quaenam sit pseu desinitionis ad desinitumiabitudo.

et Postposita diuisione locorum maxim ruiit,redit ad diuisionem eorum locorum qiii differetiq maximariuri dicti sint. inod hi istis paucioressint. J Omnia uniuersaliora sunt pauciora, loci qui fiunt disterentis naa- xiorarum s iat uniuersaliores, ergo sinat pauciores ipsis ima xinus. Ratio lisc est Boetij libr. ij. disterentiaruna opi - .rum. Locorum.J Hac diuisio locorum est Themistij., cuius Boetius resert sententiam libr. ij differentiarum Topicarum Aristot. vero lib.j.Rhetoricorum locos artificialos , M

305쪽

manartisiciales partitur. Que eartitione Arist. c. lib. 2. de Oratore ad Gratre. Quintis lib. y.imitati sunt.Loci me dij a Themistio constitui facile ad internos reduci possunt,

' cui sentcntiε Rodolphus. 3. cap.i . lib.subscribit. uioribus Arso. ct i lin.J Gustus & tactus sunt sensus neccssarij omni animali citeri videntur ornamenta quedam,atitor Aristorvi imo cap. 3. ib.de Anima.Plin. in cam rcm lib.x. cap xvij sic ibit actus sensus omnibus est etiam quibus nullus alius Na m & ostreis,& teri citribus vermibus quoq; . Aessima-ucrina omnibus sciassem, & gustatus esse cur omni alios alia

sapores appetunt ; in quo est pricipua n ure architectio. Hactonus Plinius.

- - De tribus locis, qui a substantia di cuntur. Terminorum porro , qui in quaestione ponuntiir,

ali substantiam rei indicant, alij ipsam consequuntur substantiam.Substantiam rei indicant ue a substantia' termini dictisunt quisunq; in desinitione elsola consistunt. Definitio quippe est, quae subnantiam rei mon- strat,indicats, Sed id iam ex se patefaciamus. Agligitur, quaeratur an arbor sit animal, atq; huiusmodi argumentatio, animal est substantia animata sensibilis, arbor autem substantia animata siensibilis non' non es igitur arbor animal. Locus quidem differentiai motaria definitione. Locus Ῥero maxima, Cuicunq; definitio non conuenit,nec definirem. Praeterea autem quoties a descriptione argumentum ducitur,noclis

a substantia dicipotest. ut definitio substantiam

rei mouitrat per genus, ct disserentias, ita descriptio eiusdem intelligentiam elautit quibusda accidetibus, unam proprietate,qua rei conueniat escientibus, ct substantialibus disserent prster coveniens genW si gregatis.quod quisem tum maximὰ conting/Gcu pri

306쪽

DE LOCIS DIALECT

ma genera describunturiuuius talasit exemplum. bedo nullus subiacet Q ccidesitibus, ergo albedo substantia non est. Etenim substa it se est quae omnibus Abiacet accidentibus.Locus quidem d.' entia maximὰ, adescriptions, Locres vero maxima,cuicunque nou conuenit descriptio,nec descriptu . Praeter hos duos a si santia locos,tertius est, qui a nominis interpretatione dicitur,quem Marc.Cicero obtationem ρ Aristoteles symiolum morim illis haud istulturi absimis Si adem interpretatio nominis, eius reique nomine i b

significatur, quis a quasi designatis est. Ab hac auia mentum ducitur,si qmaeratur. Vtrum Philosiophia udendumsit. Ad quod probadum talis instituiturollagi us.7 hi Ophia arior apientia est,as qui sapietis essestudi tam nemo dubitat Philosophia igitursude udum M.Locus quidem diseretia maximῖ, ab interpretatione. Locus vero maxima, cui nomimis interpreta tio covenit, ipsum nomen, uius interpretatio factiis.Sane hoc loco rectὰ uti possunt i,qui linguarum imperiti non sunt. Siquidem interpretari nihil aliud est,

quam linguam unamper aliam exponere. Fit tamem in eadem nonnunquam linguar ut locuples dicitur, qui locis abundat,boc est praedri est possessionibus. tiendum autem he femere quicquam interpretemur,

quemadmodum i olent, qui nullius proρὰ linguae satagulit. Quosit,uti dem dictum lapide esse interpretentur,quod pedem sedata est potera, quod pedibus quasi trusit cum utrunque Graeca origine haberi id quod

Laurentius Vagi uoque attentatur. Dasiuster, est alia Ilaraque ad eunde interpretatur modum, ruicale -- delicet

307쪽

x delicet in eis, quam Mid.Neque vero reminis intem pretatio ob id dicenda non est i ad viuu quo dicitur lio reddiderit id quod interpretandum proponitur, ut coelum,quod 'ut Varro interpretatur quasi celatu dictum est. de it m refert non rei cui attribuitur,omni ex parte conueniantivi Philippus,quod nome inter

pretatur,amatior equorum.Quid si non omnibus cou niatiqui hoc nomine vocentur' dummodo tame illi con

ueniebat, i primum impositu est,patri fortassis Al Mndri Magni.Ex quo frustra mihi laborare videntur hi,qui duplicem nominis interpretationem inducunt. Vnam quidem,quae cum interprctato convertatur:aia teram Nero,qua conuertibilis no sit. At nunc illud potius stire debemus , quod per dictos locos variὲ argumentaripossum's , nunc subisciendo ncinc praedicandosundy terminu, atque ipsis etiam de aliquo nunc con fruendo,nune destruendo. Thm couer si ordine totide modis,uerbi gratia, i de stria descripto, ab intem pretatio nomine. simulq; maximas ipsas toties ν

riare id qd studiosiis huius artis fatio ex seipso intelli geriistis ut inutilis prorsus,qui huicsudio' addicatur. Sed ia ad reliqstos huius diuisionis locos transeundur Uliet,nisi illud scurreret prius admonendum,quod Ni adesinitione ad simitum,ὰ descriptione ad descriptum,

edi a nominis interpretatione ad interpretatum, ma

' O perpetua consequendi ratio,ita est a proprio, ad id cuius . t proprium, contra, visi quid risibile est, idem homo vi. Hinc, O equus mansuescere posse probatur , cum Mimal sit disciplinae rapax , iuxta illud

υτη . Fingst equum tenera docilem ceruicemi.

308쪽

Ire via,quam5 trat eques .Locus quide dissem ilia maximὰ a proprio. Locus vero maxima,Si cuipro 'primn alicuius rei conuenit id cuius es proprium

TERMINORVM pore'. J Locorum qui sumulatur a ter

minis nolitis in qu .estione,alissumuntur a substantia, at aco comitantibus su Sitalitiam. locus a iubstantia dicitin quando sumitur argumentaim ab his,qtie sunt desubitantia rei de qua quiritur,cuiusinodi est genus species, limeret alia Finitio aut ia est tot rei stibstantia. A cocomitantibus*j, stantia sumitur argumentum,quai do ducitur arguitientian, ab aliqtio,quod cius rei de qua quetritur,comitatiir substahriant. Hoc Enthymema sic in syllogismu conis eitur. O nniti substantia accidentibus substat, nulla afoedo accidetibu ub lat,ergo nulla albedo est subitalia. Ads bd Hie locus sic in formam syllia, istii reducitur, omni amori sapientiae est studendiim, philosi,phia est ami sapientiae, ergo philosophi ε est shidendum. nunc iEM. JAb his tribus locis,finitione, sescriptione, interprctatione nominis quatuor modis arg mentari possumus, duobus aia firmative ex parte subiecti,& praedicati,&'ab iisdem terii nis toridem negative.

De his locis, qui terminorum sitissan . . .

His is praemonitis, eos iam aggredimur cos, qui terminorum substantiam cosequuntur. Horum si

ne multifaria diui io ect iquidem plura sunt, quaesiugularibus sub anti' adb ersunt . Ex his igitur aseu toto dicatur,alu a partibus, alii 2 cauos,si ab e seni

bus , e ut Cicero ari, ab efectis, no'nusti a genera tione, a corruptione, di alii item ab Ulms, Didometiam 2 communiter accidensibus.Sed ex his omnibus primγs en edus venit,qui toto dictus est pιρd me

309쪽

TRACTAT V s. In Iss

e e e sortet.Dicitur autem totu duobus modis: Aut iei sua is graius,quod et totu uniuevile dicitur, aut vis i. 3qμod ex partibus integratur. A toto igitur , quod ictgφω est,argumetita ducitur,ut se queratu an tu istitium bona, atq; Iollogisnus hoc modo, omnis vir itur est bona,iu litia aut virtus est , iustitia igitm bona iest. Locus quidem dijerentia maximZa toto, hoc otia genere Locus Nero maxima, Paegeneri adsunt, cisii pius sit qu lio,an humanae res pyxcetra regauture seisimus ergo sic,Mundus prouidrtia regitur, hu mans aut res di partes sunt,humane igitur res prouidentia re untur. Locus quidem dioerentia maximλ' a toto,id est,ab integro , quod partibus conflat. Locus

Nero moima.quod toti conuenit, tr partibus. Porrero Ni a toto,tum hoc: tum illa a qmenta ducutur,itae' contra ab itriusq; partibus duci possunt. Itaq; 2' partibus totius , quo Icrius est , argumentum ducitur, Nisi quaeratur, An virtus sit mentis bene compositae

do , temperantia, at prudentia, habitus sunt montis . Leite compositae, haec quatuor uni virtuti velut generi sub ciuntur,virtus igitur motis bene toposita habitus est. Locus quidem differetia maximῖ, a partibus totius sese generis. locus vero maxima. Quod singulis in est partibu s, id toti inesse nec se est. A partib.aut, qu integri partes esse dicuntur,argumentum d citur,

Nisi hec qugstio ni me Rhetorica utilis ρ Dic mus hoc modo, Inuentio utilis est,ct dispositior elocutio , ct Hemotria , ct item o pronuntiatio , ct haec quinqMe etoricae partes sunt , νt ex iuibus sa ou Excidi a

310쪽

Iletorica igitur utilis est. Tum vero et per de bructio - sen gigumen alio procerit,a is quaerat quifipua, num .hiciquem eruum esse sqnstiterit,uhersit. Hi ncs quis inon Upe liberum mqnstrare velit,bj ocet. Si q; cen , fu,neq; xin iminen testamento liber Dreus es,liber no est. t nulla earuparte liber factus est,no es igitur:

liber. Locus quidem in differetia maximὰ a partibus,, siue Ut Ciceroni placetθa partium enumeratione. L cus Nero maxima, Si omnes partes a re qualibet-a iunctae fuerint, ct totum necessaro abiungetur. t

His u ipοι-ο-is. J Explicat hoc capitelocos quoa ,: qui substantiam eips rei de Qua queritur , consequuntur. ωο Λ toto uniuersali affrniatiue eolligimus, γ' ipsum totum cum nota uniuessali sumitur , ut Traianus om nibus virtutibi spr ditus sui ergo etiam iustitia. ge-PQuaesteneri instant etiam alicui formarii conueniuἡVidςndus eii Aristo. 2.cap a. l p.TNicorum.

De alijs quibusdam modis totius Sunt praeterea ab his Dosius modis alii morito tius. T amno totμ dicissit ili quantitate,' tot iis modo,ct totum in tempore, totum in loco.Quorsitamen duos pol eriores sub tomis quantitate comprei hcndere p xd licet duru Mero partes sunt,qu sub ipsi particulariter untur. Totum ergo in quatitare est,cu uniuersiliter quicquam dicitur , ut est ρmne animasicrem parte suntly mo,stq θρsi ct aliud quodvis animini. fotu in modo digitur cui sthli iter

Iroponitur, ut homo,aut ambulat. Pars vero in modo

est,qhoties idem cum adiectione aliqua proponitur, νι homo literatus, aut ambulat pedetentis . Totum iu

tempore

SEARCH

MENU NAVIGATION