장음표시 사용
221쪽
c Λ P. XII. IS 3 manu siti. Id est idololatram, ut ab Hebraeis declarari diximus.
Sin autem Deus sit suppositum recte vulgatum vertisse,euin ipse dederit omnia in manus eorum. Sin autem relatiuum non praedones reserat,sed ipsum Deum,eam habet sententiam,Quae Deus adducit in manu sua. Id est, ponderabit, aestimauit, & quaeret illorum iniqua facta, qui Deum prouocauerint. Quod ita exposuerunt Septuaginta, omodo nulla illorum erit quaesitioZId est,quo pa Oraevioracto feri potest, ut tam iniquis factis Deus iudicium non constituat.Quare recte vulgatuS,recte Graeci,recte Hebraei hunc locum ae ieeedit. exponunt,lic et varias singuli sententias asserant.Vt vel ex hoc loco intelligatur,quam excellens,& plane diuinus cumulus oraculorum sacrosanctis literis accedat,ex varia earum versione . Se- ,
7 Histrum interroga iumenta, o docebunt te: volatilia cur Ασ iη- .dicabunt tibi. . 8 Loquere terrae,o respondebit tibi: O narrabunt pisces maris. 9 Quis ignoratiqu)d omnia bae manus Donum fecerit. Redit ad propositum suum, ostendensnon magnum illud esse secretum,cuius Sophar mentionem fecit,Dei sapientiam,&potentiam ,esse infinitam. Nam id ita per se vique sita notum, & eul ratum est,totque huius rei indicia in natura intivi vel ex iumeticis,volatilibus,ex terra ipsa, ex mari, & piscibus eius certissima . possint, & manifesta argumenta sumi cum haec omnia a Deo facta fuerint.Quod ita planum, & testatum esse significat, ut nemo id ignorare possit. Ex Iob igitur sententia per se notum est. Om- omnia anta fuisse a Deo facta. Nam exploratum est rem nullam posse a se 20 iviiiς is
Driri.Siquidem causa,&effectus contraria sunt,ut pater,& filius. 'Nam ea, quae cum aliquo conferuntur contraria sunt. Quare in eandCm rem conuenire non possunt. Non potest igitur cile, ut ullum animal a se oriatur: nam causa,& effectus in eodem dicerentur , Omnia vero animalia constat esse orta, cum omnia consenescant, occidant. Oportet igitur aliquem esse causarum exitum . Nam infinitum esse causarum progressum physici fieri non posse demonstrant. Ad aliquod igitur animal uniuscuiusque patrem quaerendo venire oportet, quod non ex alio sit animali natum , sed a Deo factum, Terram etiam,& mare a Deo effecta eL se cognosci licet, ex eo quod eorum partes,animalia, plantas, &Pisces pro certo ut ostendimus est a Deo primum condita Vifuisse. Et ita nonnulli philosophicoUouerunt rerum uniuersi- tatis Deum auctore suisse. Nec quod alij de hoc dubitauerint .
impedit, quo minus id per se notum, de exploratum sit. Nam
222쪽
nonnulli etiam de illo omnium certissimo, & apertissimo primcipio dubitarunt,quodlibet vel est,uci non est: multi etiam ligna.& lapidem Deum esse putarunt . Siquidem corrupti, deprauci
lique hominum animi multas absurdissimas opiniones attul runt : recte ergo Iob dicit, mu ignorat quod omnia haec manus Domini fecerit. Cum igitur constet res a Deo suisse mocreatas, ex eo
etiam constat ait Iob Dei sapientiam & potentiam esse infini .
tam, sapientiam in uniuscuiusque reri Optima natura ex cogitam da, potentiam in procreanda. Hinc enim est, ut Ioannes dicat,
Omnia per verbum Dei, quod est eius sapientia infinita, esse s m. Et ob eam rem Dauid diuinas laudes,plantis, brutis, & alis
terrae partibus imperar dicens, L udate Dominum de terra dr cones,& omnes abyssi, ignis, grando, nix, glacies, spiritus procel Iarii , t Rinciunt Verbum eius. Montes. Omn colles igua fructifera,& manes cedri,besitae,& uniuersa pccor serpentes, &volucres pennatae In eo enim res haec Deum vehementUr laudat, quod eius infinitam potentia utque sapientiam, quarum vi s cta: siunt,decia aut . . I o In cuius manu anima omnis Humus, Osspiritus Huuersae carnis im
Id est, in coquo immensa eius sapientia, atque potentia declar tur , quod res omnes uiuinites non tum ab ipso fictae sunt, cedetiam per ipsum uiuunt,atque sunt,totaeque ex eo pcndeant. Sicut Paulus dixit, Deus qui fecit mundum ,&omnia quae in eo sunt,&c. in ipso enim vis imus, movemur, & sitimus. II. Nonne auris verba diiudicat, O fauces comedentia fumum 11 In antiquis Usapientis. in multo tempore prudentia. quae nobis aptior visa est huius loci expositio, posuimus superi ri capite versu duodecimo, qu9d descreptissime cum illo versu Contexeretur. Praesertim, quod dixerat etiam Baldad capite octauo,Interroga generationem pristinam,& diligenterinuesti ga patrum memoriam, c. Eopsi docebunt te, loquentur tibi,& de corde suo proferent eloquia. Quia igitur amici cum ad se nes in antiquos homines allegabant dicit haec tam plana, & per spicua esse,ut non senes,& antiquos homines, sed iumenta, & Iatilia satis sit interrogare. Nam ipsa de huiul modi nos rebo docebunt. Quae ita patent, & in Promptu sunt, ut ea, quae sub aures, palatum, di alios sensus cadunt.: vi. non opus ea sapien tia sit, quae in antiquis est,&Iungo tempore comparatur, sed monte, & rati e tantunx, quae an singulis hominibus reperi
223쪽
Conclusio est, quam ex naturae principijs demonstrauat esse pla- anissimam,& omnibus per se notam. Eandemq; rursus confirmat non solum ex principijs naturalibus, sed etiam copiosius ex mo- vralibus dicens.
r 4 Si destruxerit, nemo est qui aedificet si i luserit hominem, nullus est,
is Si continuerit aquas,omnia 'cabuntur: O si emiferis eas subuertera
Hoc argumentum Generatim capite nono tractauit , cum diceret, Deus eu ius irae nemo resistere potest, eiusdem hic nonnullas species persequitur.Nulla vero tanta potentia est,quae restituere possit, quod ipse semel labefactare decreuit, ut in florentissimis x potentissimis Chaldaeorum, Persarum, Graecorum, Se Romanorum Imperijs expertum et, quae nullis se opibus , & praesidijs ab ira Dei vastante defendere potuerunt. it ita Zachariae quatuor cornua, id est, quatuor haec imperia sunt in visione proposita. Deindeque quatuor fabri ad illa de ijcienda,& infringenda cornua . Vt intelligatur in eius potestate positum esse, ut de- Nihil Deci struat,& aedificet. Qu*re in ancs illorum hominum cogitatio- posse resilones sunt, qui non Dei gratiam, &beneuolentiam, sed sortunas, '& facultates iure vel iniuria avide quaerunt: quo calamitateS,& . vitae miserias fugiant, dicente Ecclesiastico, Noli attendere ad Ecclesiast. spossessiones iniquas :& ne dixeris, Est mihi sufficiens vita: nihil enim proderunt in tempore vindictae,&obductionis. Includit vero Deus hominem eum, cui nihil prospere cadit, neque res quas versat, scellaesulios exitus habent, sed in quodcunque latus
se vertat mala multa,&miseriae urgent,ut tanquam in carcercm, . Sri r
& malorum vincula coniectus esse videatur. Et ita Dauid mi serum vitae suae statum describens , se homini comparat in custo diam tradito dicens, posuerunt me in lacu inferiori, in tenebrosis,& in Umbia mortis. Hebraice estiosuisti me,&c. Quo cla'.Hal. 8 .rtus ea in qua versamur sententia,exprimitur. In carcerem misi sus emoseph misius fuit & Ioachim Rex Iuda,missus deniq; suit 1 . Christus Saluator noster. Et emissi etiam sunt pro voluntate, & Gener . arbitratu Dei. Qui terram etiam vel nimia siccitate, ut temporibus Eliaeives nimia inundatione,ut diluuij temporibus euer
i 6 Apud ipsum en fortiodo, O sapientia. Conclusio est, quam probare nititur, & apertissimam ese doc
224쪽
i96 C A P. XII. .C. re, quam postquam probauit ex rebus naturalibus, probat usque ad finem capitis ex moralibus. Quae cum hominum voluntate administrentur, putaret sorte quispiam non ita in Dei potestate
is; iubes 4 nς tum aliquod impendens suis conflijs caueant,nouit Deus k;Fiai. cuius opera decipi facile possint, ne salutaribus consilijs viatis tur , ut deteriora sequentes consilia detrimentum sectant. Si . a. Ret. 1 . Cui Dauid Cusiai Opera prudenter usus est, ad infatuandum AN salon &Achitophel callida consilia refellenda. Rationem vero huius scientiae diuinae, qua res grauissimas in orbe terrarum s 3.Reg. 22. cile gerit, descriptissime narratur m 3. Regum, quo narratur quaesisse, quis deciperet A chab, victus rcgnum labefactaret, ac
per Syriae Regem scelera eius necati, A: Israelis praelio fusi vicisceretur . Quod autem ibi quaesiisse dicitur, quis deciperet Achab, non quod quidquam ignoret, sed ut quanti faciat d
monstretiar, nosse decipientem &sum, qui decipitur,ut hoc loco Iob dicit.Decipietes vero reperit,ut illo loco narratur,quadrim. gentos circiter viros mi in errore inducerent: repertus cita est, Achab, cui error is ob ijceretur,quo ipse, R eius populus magnu. detrimentum acciperet. Sed septuaginta viri haec vertere pro termiseriint, sorte quia sequenti versu comprehenduntur. r7 Adducit consiliarios insitiuum finem, ci' iudices insupor .ld cst, facit ut viri, qui prudentes habentur, vehementer e rent, & ea dent, vel accipiant consilia, quorum exitum non inueniant. Est vero pro stulto sne Hebraice S, di solet significat autem salal spoliare, diripere : sed hoc loco nonnulli Hebraei insanum, & crrantem , & delirantem interprct antpr , Ut noster intellexit vulgatus, Alij vi propriam verbi significati
Deus Deit, nem referant spoliatum sciat, & ratione declarant. Septuagin- . .ar ' ta tamen Viri ηδεμ λολης captiuos conuertunt. In candcm ta-h hi ut ' infn reddit sententiam, est enim hic stultissimus suorum consiliorum exitus, & quem illi suis consilijs declinandum csse po-- tius , quam inueniendum putabant. Est etiam animadu .rtendum in Hebraeo ad verbum esse , Consiliarios spo fatum, ut Hebraea phrasi deci retur, unusquisque spoliatus. Quod dicit, i iudices in stuporem, Id est, stupidos reddit, & consilii expertes
eos, qui rerum potiuntur,& rempublicam capessunt: ut Cum
salus agatur,&summa rei Dublicae nihil eam nydio, & opera sua iuuent. Hebraice cst b,arv ieholet insanire fac ict. Quod quidem vehementer terrere debet sapientes huius seculi, qui quodcunque negotium , quod tractant, calliditate sua expliscaturos
225쪽
eatutos confidunt . Quorum temeritatem vehementer coercet Esaias dicens, Stulti facti sunt Principes Taneos, sapienteS Esai. 19. consiliarij Pharaonis dederunt consilium insipiens. Quomodo dicitis Pharaoni, filius inpletium ego, filius regum antiquorum Vbi nunc 'sunt sapientes tui pannuncient tibi: iudicent, quid
cogitauerit Dominus exercituum super AEgyptum. Stulti famsunt principes Taneos,emarcuerunt Principes Mempheos,dec perunt 2Eyptum, angulum populorum eiuς. Dominus miscuit in medio eius spiritum vertiginis. Et errare secerunt 2Egyptum in omni opere suo, sicut errat ebrius,& vomens. Sequitur in Iob. 18'Baltheum regum dissoluilis praecingit fune renes eorum . . Id est, in eius potestate sic hominum sortuna est, sic res omnes conuertit, uti eges insignibus regijs exuat, &seruoram i quς is Esse se iiiiiii. induat. Ita Baltheum,ut si species pro generc,regia insignia si gnificare puto, Funis vero seruorum, &captiuorum vincula. In Hebrao eadein licet alijs verbis semen est, pro Baltheo est, Pala muZar vinculum,& ita hoc nomen transfert vulgatus huius libri. c. 39. vers. 8. Vincula eius quis soluit 3 Verbum igitur de verbo, ita vertemus,Vinculum regum aperit, id est vinculum, in quo retinent subditos suos, hoc est potestatem detrahit tyrannis, S regnis exuit. Sed Graci at iter transferunt κακανών si via σω collocans in thronis reges. Nam regum Vinculum aperire intellexerunt illi, non quo subditi luantur, ut vulgatus.Chal- laus,& alii intellexerunt,sed quo capiantur,ut laquei,& vincula aperiuntur, clini illis mandantur homines. Aperit igitur regum vinculum . id est potestatem regnandi regibus facit, vel in thronis collocat. Quod vero dicit, praecinxit fune renes eorum, in He braeo est 'MIN eetor quod cingulum significat, de ita vertit ipsie vulgatus Esaia . eap. I r. versu 1. N erit iustitia cingulum lumborum eius. Quare potest reserri vel ad vincula , in quae reges nonnun
quain conijciuntur , ut refertur :lvulgato, vel ad regium etiam
insigne , ut in hoc Esaiae loco, &vi a G cis referri videtur zonam transferentibus,ut sit aliud imperi j insigne, sicut & thro-mlS. In quamcunque vero partem hunc versum accipiamus,aptissimam,& sapientisisimam habet sententiam, cuius multa in libris Tegum extant exempla,quibus narrantur non pauci homines plebe ij, atque adeo tenuissimo loco nati regno esse a Deo decorata,
alij veho ab eo ob scelera sua regno esse spoliati, alij c throno in . incula coiecti . Quo facile probatur hominu sortunam in solius Dei esse positam potestate, Ipse mutat tempora& aetat
226쪽
rst . CAP. XII. D. seri regna, atque constituit, sicut dixit Danieri nec ullam endem,quae varios hominum casus gubernet, sicut pueriliter tu pi quodam errore capta sabulosa putauit antiquitas. Id quod etiam ex ijs quae sequuntur, usque ad finem capitis cognoscitur.
vi illlud planum sit, quod canebat Anna, Dominus humiliat, de
as Ducit sacerdotes inglorios, ct optimates supplaritat. Id est, non solum reges,sed etiam principes, & optimates de gret du dei jcit. Est enim in Hebreo cur 'a cohanim, quod non modo sacerdotes, verum etiam quoscunque principes signiscat . Id
quod etiam Sacerdotes vulgato interpreti declarant, ut cum lasecundo rugum transfert, Filij autem Dauid sacerdotes erant,id est, principes,ut est in I. Paralipomenon. Quod inglorios dicit,
in Hebraeo est b, O solat spoliatum,de quo diximus,id est, unian quemque sacerdotum spoliatum honoribus,& gloria. Sicut propheta verbis Dei praedicit Heli Pontifici maximo, Ecce dies veniunt , & praecidam bras bium tuum, & brachium domus patris tui, ut non sit senex in domo tua,& videbis aemulum tuum in tein plo in uniuersis prosperis Israel, & non erit senex in domo tua
omnibus diebus. Veruntamen non auferam penitus virum eri te ab altari meo Psed ut deficiant oculi tui, & tabescat anima tua. Quod in Abiathar expromptum misse narratur in tertio regum. De Sobnam vero optimate ita vaticinatur Esaias, Ecce Dominus asportari te faciet, sicut asportatur gallus gallinaceus, de quasi amictum sic subleuabit te. Coronans coronabit te tribui
tione,quasi etiam mittet te in terram latam,& spatiosam: ibi morieris, & ibi erit currus gloriae tuae, ignominia domus Domini tui .Et expelliam te de statione tua,& de ministerio tuo deponam te.Sequitur in Iob. esto commutans labiam veracium,o doctrinam fenum auferens.
Id est, non solum gloria, & amplitudine sicut dixit sed etiam
scientia,atque doctrina homines doctos, & prudentes Deus pri uat:hos enim veraces, & sunes appellat: sicut in regibus de Sal mone narratur,Cumque iam cstet senex deprauatum est cor eius per mulieres, .ut sequeretur Deos alienos. Quod enim erat in ea re culpae in Salomon erat conserendum: quod vero pinna am, supplici j,ut sic infatuaretur ,&stultus redderetur Deo fiebat a ictore.Praesagit etiam Esaias, Ecce ego addam, ut admirationem
faciam populo itala miraculo grandi, di stupendo, Peribit enim
sapientia a sapientibus eius: & intellectus prudentiu eius abscondctur.Illud autςm doctris sevum auferent. S. Minta tranSs
227쪽
rent-δι α ἀντέ is i s prudentiam senum nouit. Quia in
Hebrato est, iqah, quod proprie Sumet significat. Quod sibi
sumere,id est, austrre intellexit vulgatus.Septuaginta vero sumere,ut ponderet,& inanem esse cognoscat. Sicut dixit David, D minus stit cogitationes hominum, quoniam vanae sunt. Quare utrunque in eandem siententiam dicitur.
2 t mundit despectionem supere principes, O eos,qui oppres fuerant re
Id est principes atque tyrannos despectos, & abiectos reddit, eis imperium,& potestatem auserens, di misere necans, & homines oppresses ab eis leuat,atque restituit, sicut occupata a Cyro a que Dario Babylone , Balsa rareque occiso imperioque Chaldaeis detraeis Dei populus fuit in libertatem assertus, facta omnibus Iudaeis a Cyro facultate in Hierusalem redeundi, eamque restaurandi. Oppres ,& ignominiose intersecto Naamam, Ho Iopherae Populus Dei graui fuit amictione,& rerum desperati ne liberatus. Ita etiam Graeci reddunt, sed potest etiam secunda versus pars conuerti, ut a Chaldaeo conuertitur , Et λrtium robur confregit, ut exponat,quo pacto principes abiectos,& desipe ctos emciat. a a Qui reuelat profunda de tenebris, O producit in lacem umbram moditis.
Potest vel de rebus obscurissimis,&ocultissimis intelligi, quae
perpetuis temporibus laterent,in tenebrisque iacerent, nisi diuinum lumen ,vel exponens,vel alia ratione patefaciens accederet, sicut dixit Daniel, Ipse reuelat profunda,& abscondita, & nouit in tenebris constituta,& lux cum eo est.Vci potest etiam explicari de afflictionum,& miseriarum tenebris, quibus Deus miseros,&de sua salute desperantes inopinato quodam auae illo subito leuat. Sicut precabatur David,quoniam tu illuminas lucernam meam, Deus meus illumina tenebras meas. Quoniam in te eripiar a tentatione. Umbra vero mortis opacissimas, & crassistrumas tenebras declarat ex I mi multiplicat gentes, ct perdit eas, O subuersas in integrum re stituit. Cuius rei satis planum exemplum filii hominum prima Procreatio, magnaque multiplicatio, deinde diluuio sebuersio, postremoque restitutio a filijs Noe tanta non Qtum hominum, sed etianationum , & prouinciarum multiplicatione, quanta numerari non possit. Sed varie hic versus trans sertur, nam illud multiplicat gentes, septuaginta traducunt, πλ-μιNη decipiens genres,ut
228쪽
modus declaretur,quo perdit eas, in eum ea, errorem inducen4 , ex quo grauein iacturam faciant,ut duobus versibus sequentibus exponitur. Quia in Hebraeo est κ'TIn masgui,verbum autem saga errare significat,& in tertia coniugatione errare facere,u - que impedit quod cum re hic scribatur, na cum sit utraque lite a quiescens facile ex Grammaticorum praecepti S Vita pro altera irrepit,quare vertere potuerunt beptuaginta Decipiens.Si
R radicatis, ut dicunt Hebraei Grammatici, litera sit, significat . multiplicare,& cum id significat , scribitur etiam non cum M sed cum n quo probatur, quod dixi facillimam esse Hebraeis harum literarum vicissitudinem .Quapropter optime potuit etiam verti, qui multiplicat Vt vertit cliam Chalal u . Illud autem subue
sas in integrum restituit, in eandem omnino sententiam ita coi uertunt Septuaginta auctores ML0ώννυ proscrnens gentes,& reducens eas. Sed verbia in de verbo Hebraum ita conuertemus, ExtendenS gentibus, S ducenS eas.
Quod quidam Hebrxi interpretantur, Extendens locum gentibus ad habitandum, in illumque eas locum ducit. Sed melius est,
ut verba ad gentium euersionem accommm cntur, ut a vulgato, & a septuaginta viris accommodantur, di etiam a Chaldaeo, . qui aptissime ita hunc locum interpretatur, nci ramastach meZadtra leumata vedaberinun, expandenS re, te populis,& capienS eOS.
2 4 Qi immutat eor principutv poppsi terra, O decipit eos, vistafira 'incedant per invium. et 3 Palpabunt quasi in tenebris, non in luce o errare eos faciet quasi
Deu sito pa Id cst, secit, ut rcges atque principcs, qui rempublicam gerunt, et principes perditissima consilia capiant,& quae sibi,& populo suo niaxima: ς ῖ ' staudi sint,& quasi mente essent capti, & in caeca rerum caligine versarentur,nullo modo ab insana mente abduci,& ad rectam rationem reuocari possint,vivaticinatus est Esaias discns,obstupescite,& admiramini,stucituate,&vacillate: inebriamini,& n una Vino, mouemini,& non ab ebrietate Quoniam miscuit vobis Dominus spiritum soporis, & claudet oculos vestros. Cuius rei exemplum manifestum proditum fuit in Pharaone, de quo saepς dicit Deus., Ego indurabo cor Pharaonis. Qui tot tanti Sque
plagis sanus fieri non potuit, sed temerarijs suis amentissi sique consiliis,& ipse perijt, & regnum suum prope funditus dei uit, di tenebras illas, in quibus eius mens versabatur, signitic bant
229쪽
C A P. XI d Io A. 1,ant tenebrae,quae cucto populo eius offusae fiant. Quod etiam incedebat per invium , declarauit iter illud initium & infestissimum, duod est inter medioS fluctus vastiis imi maris curribus, & equiti bus aggrelius . Quare,& principes sibi vehementer timere , bet,& respub.anxie Deum precari,ne mentem eam PrincipI tuo maiciat,qua ς ius totum statum locia ιςt atque conpellat. i di
Ε cce omnia haec vidit oculm meus, ct audiuit auris mea, ointelle
s Atque νtinam tacerctis, i pistaremini esse sapientes. ' 6 Audice ergo correptiones meas, o iudicium labiorum meorum attent Nunquid Deu inde t vestro mendacio, ut pro illo loquamini dolose Sis unqhid faciem euia accipitis pro Deo iudicare nitimini. s ut placebit ei quem celare nihil potene aut decipietur, τι homo vestris fraudulenths
Io Ipse vos a Imt:quoniam in absconduo faciem eω accipietas. xi Statim ut se eominosterit, turbabit vos O teiror eius irruet super vos. I a Memoria vesia comparabitur cineri, O redigentur in iuram.cem,
Tacete pauliper,ut loquar quodcumque mihi mos funeberit.
et 8 Si fuero iudicatus scio quod ivnuamveniar. - rirna non 9 Quis en qui iudicetur micom veniat quare tacens consumore t εο teto, Duo tantum re facias mihi G tunc a facie tua non abscondaria I Manum tuam long De a me, o formido tua non π e terreat a Voca tineior ero respondebo tibiaΠι cerιὶ loquar, P tu revatemhM . -i .dMA
230쪽
C A P. XIII. MD 1 3 Quantas habeo iniquitates, O peceat scelera mea, σει ΓίD Um. de mihi a cur faciem tuam abscondis O arbitraris me inimicum tuum tet 1 Contra folirem quod vento rapitur, ostendis potentiam tuam, o stipu
as Scribis enim contra me amaritudines, O consumere me vis peccatis adolescentia mea. vestigia pedum meorum considerant. et 8 cui quasi putredo eonsumendu sum, O quasi vestimentum, quod e meditur a tinea.
I rete omnia hae vidit oenivi meus, ct audiuit oris nisa, ct intelle-xisingula. Id est,haec opera Dei,quae trumami, parti in vidi, partim audiui, eaque mecum reputans, atque pertractas intellexi.Ex quibus manifesto concluditur scientiandi εἴ pinsitiam eius ese infinita,quod vos tantum eo secretum significabitis, ut vobis modo notum es se iudicare videremini, vobisque consumptis pariter ex hominu opera Dei notitia esse tollendum. Quo loco animaduertendum est non esse η' satis opera Dei audire,atque adeo videre,ut ex illis ad Dei sciemo ha, ' ' riam erudiamrir,inisi ea aniti nostro tractemus,considerenIIS,&intelligarem . Nec in eo disseti stillius a sapiente,quod alter vid rit, alter vero non viderit opera Dei cum omnibus proposita, &manifesta sitit,sed in eo potius,quod capiens ea intelligat, stultus τί B. o t. veto in immξ,sicut dixit David, Quia detestasti me Domine in fa ' ctura tua,& in operibus manuum tuarum exultabo. Quam magnificata sunt,opera tua Domine, nimis profimdae factae simi cu gitationes tuae,vir insipiens non cognoscet,& stultus non intelli .FDῖα heti c. hoc malum illud maximii est, quod Deus per Esaiam minatur dicen , Audite audientes, & nolite intelligere, x videte
Non pii vir- 2 secundum scientium vectram, re ego Gui,nee inferisi vestris. m. '. Id est scio etiam ego id secreti q1Md vos soli scire putatis , neque negate quod me in huius rei scientia antecellitis, quare de 11s me rebus doc con leniat. iis, quae iamdiu a me cognita de e plorata sunt. Ita etiam Paulus
Eccli. i 3. dixit, Existimoni biline missed magnis Apostolα. Noa cnim