장음표시 사용
251쪽
CγΑ P. XIV. C. Iob usus est in capite septimo, Parce mihi, nihil enim simi dies
mei. Et capite decimo, Nunquid non paucitas dierum meorum finietur breui dimitte ergo me , ut plangam paululum dolorem meum. Tantum in eo differt, quod hic generalius argumentatur, illic vero singularius .:Nam illic conclusio, & antecedentia ad se modo pertinent, hic vere, sicut in antecedentibus de toto homianum genere loquitur, ita & in consequenti . Qua ratione plus quam dimidium huius capitis compositum es,in quere tantum multae eius sentcntiae differunt, a quibusdam, quae aliis capitibus posuit. Hoc etiam argumento ThecuitiS vfa est ad pla- an is i. candum Dauidem Absaloni, ut alio nos loco notauimus. Donee 'optata veniat,sicut mercenarii disse hisdd est optata dies eius veniat. Diem autem hominis peritioribus placet mortem eius vocari, ita Christus sape & horam suam appellat mortem suam. Optant autem dies mortis vehementer ij, in quos Deus inuehitur,di v rijs calamitatibus Vexat a quibus inquam non recedere vult, ut hic Iob,ut recedat a sic precatur, neque amigere cessat de quibus ipse Iob capite tertio dixerat, Qui expectant mortem,S non ve- Iob. αnit, gaudentque vehementer,cum inuenerint sepulchrum, viro, cuius abscondita est via,& circudabit eum Deus tenebris. Quod dicit.sicut mercenarii,id es sicut mercenarius diem optat, qua la boris,& operae suae est mercedem recepturus, ita homines eiusmodi diem optant mortis fisae. Hebraea candem habent sententiam, quae sic ad verbum explanabimus,mnec velit,sicut mercenarius diem suum . Vulgata tamen editio in Biblia Regia sic habet Do- nec optata veniant , qive licet facile possent in eandem explicari sententiam, magis mihi, quam prius posui lectio probatur ad Hebraea enim verba propius accedit. Quidam vero optatam d iem, vel Diem suum,vitam beatam intelligunt, ad quam tanqua me cenarij a 'iramus: est enim pro nostrorum beneficiorum merce de mortalibus posita. Cui expIicationi Septuaginta assentiri videntur, ita hune locum vertentes-Lό-σει τῶν cIιν
S delectabitur, illa vita sicut mercenarius. Sed praesertim Chaudaei: S ita conuertens uva α'inia miro Sapra, had di auabes sutre caaguira betomo,donec iaccipiat partem suam,sicut mercenarius in die suo.Sed prior expositio aptior mihi videtur contextui.Praesertim, quod antequam Christus caelum intraret viam ad illud omnibus patefaciens, vel boni viri vita desuncti mercedem beatγvitae non consequebantur: possuntque Septuaginta facile in aliam adduci,sentcntiam,id est, si paululum hominem a laboribus respirare sinas delectabitur vita, sicut mercenarius , qui
252쪽
Bonotu ani. mus in mole illis quantus
fare, castigare atque reprehendere: ut quidam non recte eo textum intelligentes arbitrati sunt: sed velle de vijs suis cum Deo disputare, ut honestas ei fuisse probet, id quod in reliquo capite facit, ut patebit. Eadem ergo optimorum consiliorum conscientia, quae cincit , ut bene de Deo, licet castiget. sperenuis, efficit etiam ut, licet acriter tanquam rei puniamur , licet tanquam iusto iudicio damnati in cruciatum agamur, cauis tamen nostrae aequitate freti, vel cum Deo in iudicium venire non dubitemus. Qui animus,& spiritus tantus est,ut infinitus esse videatur. Quandoquidem infinitam, tantis incommodis debilia latus non timet potentiam. Nec mirum, nam infinita etiam ipse potentia uititur, Dei scilicet bonitare,& erga suos immensa pietate. Foelix χrgo ille, qui conscientia bene actae vitae,&multorum benefactorum recordatione se in malis, S graui Dei animaduersione sustentat: nunquam enim ruet, sed rcspirabit aliquando,& c iniserijs emerget. Io Et irae erit saluator meus: non enim veniet in conspectu eius omnis bis
mcrita. Ecce, ut aptissime Iob exponat cuiusia am patrocinio nixus tantam disputationem non recuset, Deo videlicet. Ipse enim tanquam pater coercet, atque castigat, iuuat Giam atque confimmat, neque ita magianira redis hominibus iiiijcit timorom, ut non longe maiorem faciat spem. Luculenter vero exponit, de
amplificat David, quam alacri, & erecto animo sint, qui Deum obseruant,&quo adiutore multa ossicia praestitisse recordantur . Bzatus, ait, populus qui scit iubilationem. Id est, qui scit, quem laudare, & cui res a se gestas acceptas reserre debeat . Nam illud consequetur, quod deinde dicit, Domine in lumine vultus tui ambulabunt ,& in nomine tuo exultabunt tota die, de iniustitia tua exaltabuntur. Quoniam gloria virtutis eorum tu es, de in beneplacito tuo exaltabitur cornu nostrum. Quia Domini e assumptio nostra,& sancti Israel regis nostri . Quod dicit, Non enim veniet in eo pectu eius omnis hypocrita, amicos suos perstringit, quos dolo malo agere dixerat, dum non aequitate, sed Dei dignitate ducti hac causam iudicabant: ponitque aliam rationcm, cur vehementer suae cauis Deo iudice confidat. Quia nulla fraus, nullaque calumnia in huiusmodi iudicio adhiberi potest. Quibus saepe viri boni in hominum iudicio oppressi causa cadere coguntur :& ob eam rem Deum iudicem vehementer
optant, & eius Ope iudicium implorant, & ita Dauid precatur, Deus iudicium tuum regi da,S iustitiam tuam filio regis. Cuj
253쪽
ius iudicij aequitatem exponens adiungi ,Iudicabit pauperes populi, de salvos faciet filios pauperum, & humiliabit'calumniat
rem vn haneph vero non solum hypocritam , sed etiam acceptatorem,ut cum Hebraeis loquamur, personarum, iniquum,& sceleratum hominem significat. Cui nullum ad Deum aditum patere, neque virum dolosum dolos ullos aut fraudes cotra Deum poste commoliri valde reficit viros bonos. Id quod ita Deum precans declarauit David,Secuodum multitudinem impietatum eorum Psal. s. expelle eos, quoniam irritaveriit te Domine,& laetentur omnes, qui sperantinete. II Auditesermonem meam, anigmata percipite auribus vestris. Attentos facit amicos suos volens iterum cum Deo disputare: ut videant nihil suis sermonibus prosecisse, quoi laecausae non confideret. Dissicile enim vir bonust vera, &recta sententia abducitur, licet multi contradicant. Quod aenigmata dicit, in Hebraeo est 'κ aliuati enuntiationem meam,quod est clarius. Docte tamen aenigmata conuertit, id est, sermone & propositi
nes obicurae. Nihil enim obscurius, quam alterius honesta con- iascientia, te qua statim disserit dicens. 18 Si Dero iudicatus scio quod iunus inueniar.
Id est,non merito meo tot tantasque poenas pendere, sicut capite septimo dixit,Vtinam appenderentur peccata mea,quibus iram merui, & calamitas quam patior in statera. Quasi arena maris, haec grauior appareret, & cap. I o. Et scias quia nihil impium fecerim, cum sit nemo, qui de manu tua possit cruere. Est enim frequens in hoc libro earundem sententiarum repetitio , quod totus in uno eodemque proposito versetur, ita, ut nihil fere sit e rum,quae in hoc capite sequuntur,quod alijs verbis prius dictum non fuerit. Is Quis en qui iudieetur mecum veniat quare tacens consumore Id est,si esset aliquis,qui vellet mecum aequo iudicio certare, non I. Reg. 22. solum huiusmodi certamen non recusarcni, verumetiam Vehementer opto hanc mihi offerri occasionem causam meam inis mandi, innocentiamque meam explicandi. Nam nunc dolore
honscior, quod indicta causa condemnor. V iri enim boni, in I' aequo aequo iudicio non tacent, sed libenter pro se dicunt. Iniqui vero in huiusmodi iudicio obmutescunt, neque se defendere audet. qui tacet e6Sicut ille qui in nuptijs regijs ausus est discumbere sine veste nu- ua in iniqua Ptiali, cotra vero in corrupto,& iniqRo iudicio improbi loquuntur libereque mentiuntur,probi autem tacent, neque suam causam insorinant. Sicut dicit Amos,Hostes iusti, accipientes mu- Amos F., O a nuri
254쪽
ollin moriturum cui seriinien olienderet.
C A P. XIII. C. nus,& pauperes deprimentes in porta. Ideo prudens in tempore illo tacebit,quoniam tempus malum est. Christusq; Iesus in peruersum illud iudicium adductus,glauissimisque accusatus criminibus, ita nihil pro se dicebat, ut praeses vehementer,sicut Ioamnes narrat, miraretur.
2o Duo tantum ne facias niihi, Otunc a facie tua non abscondaria i Manum tuam longὶ fac a me, o formido tua non me terreat. Adeo suae causae contidit,ut vel Deo ipsi,quem nihil latere potest, qui iam eum supplicio tanquam reum addixisse videbatur, eam probaturum speret. Id tamen duabus conditionibus, dum illos grauissimos dolores detrahat,quibus illum intercludit,quos vocat manum Dei. Terrore ira ctiam auferat, quem tantis ei supplicijs iniecit, Haec eadem in fine capitis noni posuit his verbis, Auferat a me virgam suam, & pauor eius non me deterreat, i quar,& non timebo eum,neque enim possum nactuens respondere. Potest etiam sormido, & pavor, quem utroque loco a se de precatur, int iligi de eo, quem numen ipsum apparens hominibus afferebat. Erat enim grauis, & vehemens opinio, quae per animos olim gentium peruaserat, cum cui se numen aliquod stenderct, continuo animam cssaturum. Et ita mirabatur Iacob postquam angelum vidit, dicens, Vidi Dominum facie ad faciem, & salua facta est anima mea. Et Esaiae cum illa visio e Gset oblata gloriae Dei in templo, dixit, Vaeli mihi quia tacui, in Ecbraeo est uvlara nid methi excisus sum, cuius rei mox ratio nem rcddens ait. Et Dominum exercituum vidi oculis meis. Hunc igitur terrorem, quem secum numen affert, sorte significat, cum dicit, Formido tua non me deterreat. Vt manus, quam etiam a se deprecatur, tantum ad plagas, ut diximus se
a a Voca me, O ego respondebo tibi: aut certὲ loquar, o tu responde mihi. Id est si mihi Deus concedat, quod postulo, eius sit optio, ut Vel mihi l item intendat, & ego deinde respondebo, vel ego causam agam, di ipse respondeat. Quae omnia eo spectant, ut Iob suae causae bonitatem declaret.Quocunque enim modo veritas aequo iudicio tractetur vincit. Sed parum modeste, di reuerenter ita Iob de tanta Dei maiestate loquitur. Quare postquam Deum sibi loquentem audiuit, temeritatis conuictus haec sua verba reprehendit, ut in fine libri videbimus. Neque in alia re nisi in verbis his, in tantis rerum angustijs peccasse cognoscitur: quod est valde mirabile.
255쪽
mihi. . . . Ecce litem insere Deo, idest,quo nam merito meo tot inhibes inihi supplicia λ Id rectissime potest, quis ex Deo quaerere, qui nullius sibi elicti conscius sit. Non temere enim confidit, ne Deo scelus ullum suum sit notum dicente Ioanne, Si non reprehenderit nos cor nostrum fiduciam habeamus ad Deum. a 4 cur faciem tuam abscondis. Auertere, et abscondere faciem Deus inscriptura dicitur, eum incommodis asscit,& iratus esse videtur, transsatione ab homiminibus petita, qui nolunt eum intueri, erga quem graui animo sunt.Ostendere autem faciem, vel resipicere dicitur Deus cum fauet,& malis medetur.Qua etiam phrasi Latini visitur. Nam, N isi quis nos Deus respexerit, scribit Attico Cicero. Id est, subsidio riterit.Et ita Dauid ait,Auertisti faciem tuam a me & factus iumconturbatus. Et alio psalmo precatur,Respice in me, & miserere mei.Et illustra faciem tuam seper seruum tuum . Significat ergo Iob cur mihi iratus, & offenses e Quid commerui aut in quo peccaui Sed Deus Io ,3c omnibus anctis viris id quaerentibus respondet illudngsaiae, Ad punctum in modico dereliqui te, & in miserationibus magnis congregabo te. In momento ind ignati nis abscondi faciem mea parumper a ter & in misericordia se n-piterna misertus sum tui, DixitRedemptor tuus Dominus. Et a bitraris me inimicum tuum. Id est, me hostilem inmodum vexas, &tanquam inimicum malis mortiferis exercens. Siculaetiam septimo capite dixit Quare me posia i sti contrarium tibi. 2 7 Contra folium quod vento rapitur, ostendis potentiam tuam, os utam Meam persequeris. si est, indignum tua tanta potentia est , quod manus conseras culioste infirmissimo,& hominem amictum,& enervatum tanto Illadio in selfheris. bicut David Sauli dixit, Quem persequeris rex Israel Z Quem persequeris p canem mortuum persequeris & pulicem unum Infirmum autem se esse declarat x:x eo quod stipi
lae,& sol ij similis sit. Qua similitudine id ipsum declarata it Home
256쪽
Eccl.2 F- Simonides sapientisi imam esse cecin it Tamqne Iob vehementer illo apposito. Quod vento rapitur, illustrauit: Viget in vere, in a Qu re Peu tumno expellitur vento. Hoc vero argumentum ex infirmitate iiiii. ita ductum sicut est leuissimum ad rotardandum hominis malevoli, iisatur. & inuidi antinos, ita est vehementissimum ad Deum cum casu. . get mitigandum.Nec enim potest diu ipse acerbus esse et,qui patienter ,&submisso animo calamitates, & Dei flagella tolerat, nec magis mente,& cogitatione sua Dco resistit, quam Qtium,&stipula sicca vento vehementissimo.Et propterea monet, ita P trus , Quia Deus superbis resistit humilibus autem dat gratiam. Humiliamini igitur sub potenti manu Dei,ut vos exaltet in tempore visitationis, id est, ut vos malis, & aerumnis leuet, cum illis .c .. oppressi fueritis, & magnis praetcrea beneficijs augeat . Puto . ςpim visitationem hanc de illa esse intelligendam, de qua Iob dixit capi e septimo, quo idem hoc argumentum tractauit, dicens, Quid est homo quia magnificas cum Z aut quid apponis erga eum cor tuum Θ Visitas cum diluculo , & subito probas illum. Quantam vero vim habeat precatio ex hoc argumento composita ad Deum placandum, gratiam di benignitatem eius conciliandam luculenter exponix I cccsh cus dicens, Oratio humiliantis se nubes penetrabit donec appropinquet non consolabitur, de non discedet donec altissimus aspiciat. Et Dominus noti elongabit se , sed iudicabit iustos, d faciet iudicium. Et ortissimus non habebit in il lis patientiam, ut contribulet dorsum ipsorurn, Rc. Quod dici ostendis potentiam tuam, in Hebra oeibi myri ta-haror quodpotest exponi Conteres,vel F midabis,primum e pressit noster vulgatus illo modo tranSserens,nam vi magi se contexure significat.Secundum Craeci interpretati sunt traducentes
a 6 Seribis enim contra me amaritudines.
Id est,statuis,me varijs modis affligere. Alludereque videtur aci num agendi iudicium,regum,& magistratuum,qui leges & sententiaS, quas serunt, scr ibunt. Eandem sententiam alijs verbis capite decimo declarauerat, dicens. Instauras testes tuos co tra me, de multiplicas iram tuam aduorsum me , & poenae milia tant in me. O consumereme vis peccatis adolescentiae mea . Id est, Poenas i nc vidcris a me repetere eorum criminum, in quae ad
lescens incurri, Id quod etiam capite septimo totisit dicens, peccaui, qu4d faciam tibi o custos liominum & capite decimo, si peccaui & ad horam pepercisti mihi. In Hebraeo autem ad verbum ita dicitur, In m* vetoriseni hauonoth ne-
257쪽
quando iniquus possidere dicitur.
hurai, secisti, ut possiderem peccata adolescentiae rheae , si ita
interpretatur Chalcisus. Graecus vero δε ι νιστία. tribuisti mihi peccata adolestentiae meae. Est autem clegans& erudita phrasis Hebraea, ut tunc homo peccata postidere dicatur,cum eorum fructus percipit, id est eorum poenas patitur. Nam poena ex natura sua ex culpa nascitur, id etiam Dauid si gn ifica se videtur dicens, Convertetur dolor eius in caput eius& in verticem ipsius iniquitas eius uescendet. Tunc sentiunt iniqui quam dura, grauis, & amara res sit sagitium, quod ante iucundum videbatur. Cum igitur poena per levique sua ex peccato oriatur, est quidem prudentis hominis, cum poenam subi rit, stellis, licet iam pridem fuerit susceptum, in memoriam re-
uocare, timereque sibi, ne tunc a Deo vindicetur. Nam dirae ultrices claudae nonnunquam sunt, quia sceleratum hominem Iicet saepe sero, tanderi y tamen assequuntur: cuius rei causas satis docte Plutarchus expotuit in eo libro, quem de ser uminis vindicta composuit. Quare nrudenter filij Iacob inter se communicabant . dicentes . Merito haec patimur, quia peccauimus Genes 41. in fratrem nostrum, videntes angustias animae illius, dum deprecaretur nos,&non audiuimus: idcirco venit super nos ista tribulatio. Est autem stulti,& perditi hominis calamitates, in quas inciderit, nunquam sua culpa, sed vel alterius malitia, vel casu, & fortunae temeritate, vel temporum miseria semper eu nise putare. . Fguini in nemo pedem meum, obseruasti omnes semitas meari σvestigia pedum meorum considerarii. Significat se in miserijs ,& Qrtunis aduersis sine ullo remedio , aut allevamento manere: quod explicat ex imilitudipe hominis in vincula coniecti, ex quibus se nullo modo explicitrepo test.Qua etiam similitudine capite septimo usus est,dicens, ut quid itiare ego sum, aut cetus, quia circundedisti me carcere .
A it igitur. Posuisti in neruo pedem meam, Id est, me in compediabus retines, Hebraice est 'da based, quod Hispane est, ut dicit quidam Hebraeus Hispanus magnae apud illos auctoritatis , en elsepo. Et obseruasi omnes semitas meas, Id est,ne via, aut semita Illa fugerem. Hebraice planius dicitur, nudin tisi r custodies omneS semitas meas. Et vestigia pedum meorum considetasti, idem alijs verbis dicit, id est, caues ne ullo modo egredi aut elabi possina. Hebraice obscurius id ponitur his verbis npran )z ta est bal serie raglai tithaque. Quod varie quidem redditur, sed tota difficultas posita est in verbo mn tithaque, nam reliquum,
258쪽
C A P. XIII. D. nulli dubiu est,quin proprie super radices pedum meorum signis sicci npn haqua vero est verbum valite ambiguu Hebraeis,qui statuered cribere destribere pingere sipia i fic at, sed proprie mihi
significare vidctur, imprimere,haec enim significatio apte in omEzecb. . nia loca conuenit, in quibitareperitur,vVEZechielis. . tu fili hominis accipe tibi laterem, S pones illiu coram te,&πpn h quot deseribes, in eo ciuitatem Hierusalem,apte quadrat etiam, Esai. si Imprimes exponamus ,ec illud Esaiae in manibus meis πρn Hai. I o. haqtoricli descripsi te,apte exponetur, Impressi te,& illud Esaiaei R 'πn ππnn hoi halioquequim hi queque aucta, ve qui condunt leges iniquas, recte explanabitur sic,Ve qui imprimunt im-- pressiones iniquitatis,quod de legibus,&sententiis principii, &iudicum iniqitis intelligitur, qui in tabulis scribi, & incidi sol bant. Hinc ppn hoque a scriba vel legis lator, quiaeleges vel im'
' primit, vel imprimi iubet. Nunc ad lacum nostrum redeamus, quem quidem doeti Hebraei ita explicant, & super radices pedit meorum imprimetur, scilicet compes vel cippus,ut ita dicam,ut . . significet arctissime vinculis se esse constrictum. Sed in hac explicatione id difficultatis relinquitur,quod si verbum sit tertiae perssinae oportet in notis esset ininii rum,cum eius suppositum c
pes sit masculinum, sed id facile patiuntur, nam dicunt plarumque id in striptura accidere.Sed vulgatus,Graeci,Chaddaeus id noratiuntur,sed ut verbum sit masculinum, illudque secundae & non tertiae personae esse iudicant, & ita vulgatus conuertit, Vestigia pedum meorum considerasti, id est, notasti, di quasi implessisti, ne fug*re,aut ex loco moueri possim. Idem Septuaginta intelle-
xerunt, cum adradices pedum meorum peruenisti, coime
terunt,& Ch a ldaeus vestigia pedum meorum damn tirsum signa- sti. Attamen d dissicultatis est in hac explicatioue,quod verbum in quarta cor Vatione ponatur,quae non est transitiva,& ob eam xm nor placet Hebraeis verbum esse secundae personae significas actionem tran euntem. Sed mirum est luod in illo, de quo ducismus Grammaticae praecepto eo quo dixi modo explican tes con- niueant,in hoc autem connivere nolint. Hac igitur Iob dicendi ratione extrema hominis calamitas significatur , qua sic oppria millia, ut nulla ratione liberara aut leuari possit. Eodemque fere raren.3. pacto idem dechirat Ieremias dicens, Conclusit vias meas lapi' dibus quadratisinem iras meas subuertit.
Id est, nutumest quod tanto studio me conuetdere coneris, cum
259쪽
sin tam infirmus, ut per me nullo persequente,neque id emceret conate morte consumendus sim,velut a tinea vestimentum consumitur.Est animaduertedum illud consumendus sum, tertia per na . in Hebrato efferri nba' ibie consenescet: relatiuuin etiam qui te tiae esse personae Mn hu ipse,aut ipsiim,sic igitur ad verbum ex He - . Qbraeo transeremus, ipse laquam putredo cognoscet, refert igitur, vi recte notat auctor Biblia Roberti folium,de quo dixerat,quod a vento rapiturritertia etiam persona Graeci,& Chaldaeus transferunt.Notandum etiam est Craecos putasse ex Sarnebel, qnod est, uter illud verbum n a ieble consenescet esse deductum, ita ve tentes οπιμαιοῦται i suae a quod consenescet, sicur uter Hac etiam vestimenti viris similitudiue alijs Iocis utitur seriptura ad de clarandum,quod homo per se consenescet, atque deficiet, ut D uid,Ipsi peribunt,tu autem permaues, omnes sicut vestimentum moveterascet. Et alio loco factus sum,sicut uter in pruina Et Esaias; πιι II 8. Ecce omnes quasi vestimentum conterentur, di tinea comedet Ui
natus de muliere,breui uiuens tempore, repletur multis mise- δεα uisi quasi flos erredisur, o conteritur fugit velut umbra σ nunquam in eodem natu permanet. 34 Et dignum ducis super huismodi operire oolos tuos, o adducere eutecum in iudicium' η stris potι Ii facere mundum de immundo conceptum semines nonne tu is solus cies Breues dies hcminis sunt numerus mensiram eius apud υ σαοnnisuia si terminos eius, Pi praeteriri non poterunt.
naris dies eius.7 Ii ηm habet spemrsi pracdum fuerit aursum virescit, errumi eius pallulant. i8 Sisenuerit in terra radix eius, O in puluere emortuus fueris trancus illius.s Ad odorem aqua germinabit, di faciet comam, quasi eum primum Vtatum es.
260쪽
11 Quomodo si recedant aqua de mari, et fluuius vacuefactus arescar. ra sic homo cum dormierit non resurget, donec atteratur ealum, non euigilabit. Me consurget de somno suo. Is Quis mila boe tribuat, vi in inferno protegas me,et abscondas me, do nec pertranseat furor tusu, et constituas miri tempus,in quo recorderis mei'r Putasine mortuus homo rursum vivet Peunctis diebus,quibus nunc miato,expecto donec veniet immutatio mea. Is Vocatu me, et ego respondebo tibi ι operi manuum tuarum porriges
16 Tu quidem grosus meos dinumerasiled parce peccatis meis. a et Signasti quasi in saccula delicta mea. sed curasti iniquitatem meam. 18 Mons cadens defluitiet saxum transfertur de locosuo. 1s Lapides ex coant aqua, et assurione paulatim terra consumitura et homines ergo similiter perdes. ao Mborasti eum paululum, ut is perpetuum tiansiret: immutabis faci3
et i Siae nobiles fuerint filii eius, siue ignobiles,non intelliget. 2a Attamen caro eius dum uet, dolebit: et anima illiusfuper semetis
lugebria 11Homo aetatus de muliere breri uiuens tempore. Qu0niam in fine superioris capitis dixit hominem sua natura tabescere,atque deficere, explicat modo copiosius eas miserias, quae homini per se vique sua contingunt, ut probet,quod dixerat vilem,& indignum se est e,cum quo Deus tanta vi contendat. Primum igitur hominem valde miserum esse ipsius ortus declarat, si quidem ex muliere nascitum in quo considerare est, & locum: in quo antequam nasteretur crat, & quo paem nascatur, Erat autein paruum,& angustum,& sordidum locum uteri coclusus,ex im munda turpique in eo materia faetiis,Natus autem est nudus,ege tuas,&omnibus vitae subsidijs orbatus, quod ipse homo prae te fert statim plorans in lucem prodiens . Quam hominis iniseriam ornate sapientia exposuit dicens, Sum quidem, &ego mortalis homo similis omnibus,& ex genere terreno illius, qui prior factus est, & in ventre matris figuratus ina caro. Decem mesium tempore coagulatus sum in sanguine,ex semine hominis, & dele ctamento