장음표시 사용
231쪽
enim modesti,& se submisse gerentis est, id in se conuenire negare, quod conueniat,cu nulla virtus mendacium in officio suo postulet id quod sapiente docere puto dicente, Atrede, ne leductus in stultitiam humilieris,noli esse humilis in sapientia tua , ne ii miliatus in stultitiam seducaris.Graeci illud,Secundum mentiam vehram,transferunt, v, δε-& vos statis, quia vc ba,sicut&Latina versio utranque habet sentetiam,Et scio,quod vos scitis me scire. 3 Sed tareen ad omnipotentem loquar,s disputare cum Deo in o. Id est veruntamen haec me scientia non deterret, neque impeditullo modo quominuscum Deo disputare, & ei innocentiam mea Probare optem. quo inrelligitur,quam magna sit bonae,& integrae constrentiae Vis,quantumque faciat animiam probis . hon siisviris. Immo Dei immensa virtus, atque sapientia non solu vi ros bonos non perturba sedetiam maxime reficit,& cosolatur, Qua enim alia re leuarentur ii,quos sepe homines improbi in bo DE; nimi, mimim imperita multitudo contemnit des,atque adeo inIquos vitius reficἱt
existimat, nisi quod Deo se probari confidunt. Qua de causa re- ζ' gius vates psallebat, Confortati sunt,qui persequuntur mς animi s disci mei iniuste: quae non rapui tunc exolucta. De tu scis insipien otiam meam,& delicta mea a te non sunt abscondita. Cur enim ij Dei non ament iudiciumZcur non ad illud aspirent dicente Davide,Quam bonus Israel Deus ijs,qui recto sunt corde. . 4 Prius vos ostendamfabricatores mendacii, o cultores peruersorum
Non tam grauisin iniuriosa sententia est, quam verba sonare vis dentur,vi ex Hebraeo. Graeco cognoscitur. Nam Hebraea verba verbum de verbo conuertendo, iti habent, Et vos compositores estis mendacii in medici sutiles omnes Graeci autem ita conue
tunt υμώς μ ὲςι ἀπικω - ιατιά κων παντες vos estis medici ini qui,& sanatores malorum omnes. Fabricatores autem eos, vel l . ἰcompositores appellat mendacisi, quod ex medacijs eorum essent orationesδε ratiocinationes compositae.Dixi mus enim saepe, ii cet eorum csent propositiones verae cum de toto genere in v rum loquerentur, in asilmptionibus tamen vehementer errare, cum sumerent aut Iob aliqua culpa teneri, aut scelerum suoruΡpoenas pendere.Componebant igitur, & fabricabant mendaciii, quod mendacium probaro,aut verisimile reddere veris adiunctis
nitebantur, Et idem prope verbis de inuidis suis querebatur D, PsL II 8.uid dicens,Multiplicata est supcrme iniquitas superborum . In
232쪽
componebant super me mendacium superbi. Medicos veme fitiles,& versione Septuaginta iniquos,& fanatores malorum, , id cst,malos appellat, quia cum venissent, ut consolarentur eum,
ut in secundo huius libri capite dicitur, irritabant potius sermonibus suis iάm consolabantum, refricabant potius,quam lini stria δὲ baiat dolorem, Sicut etiam de se, malevolis suis dicebat David ' Quoniam quem tu percussisti persecuti sunt iii per dolorem vulnerum meorum addiderunt. In hanc sentcntiam cxplicandus est vulgatus interpres,cum vertit, cultores peruersorum dogmatum , dest peruersam agendi rationem icneti cum contra faciatis, qua consolatoris,& amici munus pollulabat. Ex quo facile intelligiatur, leniter sibi quosdaa ex hoc yersia persuadere haereticos Iob amicos fuisse,vitamqneshanc, de huius ieculi talicitatem tantum cognouisse, secuti vero futuri,dc vitam do prauata prorsus ignorasse. Quam opinionem pluribus tertio capite confutauimus. l . t Atque 'Puram taceretis ri putaremini esse sepontes. DNam multam sermonibus suis imperitiam, & inertiam taclara runt. Stulte enim amicum in hictu, & moerore iacentem verbis
prouocarunt:stulte de ira stomacho Dei erga impios viros dis . seruerunt apud eum, qui grauissimis miserijsurgebatur, eum potius ne ad desperationem eum adigerent, sed aliquo modo leua rent, de distiplima, &castigatione agerent, qua Deus omnem fi lium, quem recepit,coercet. Sicut Paulus disieruit in epistola adHςbrAE I Hebraeos,qui aduersa etiam Breuna iactabatur. Stulte etiam iniquum Iob esso iudicabant, quod in calamitates incidisset, stulte
etiam optabant, i Deus loqueretur cum Iob, quo aperiret ut i cretum illud,quod ipsa fatis aperte natura clla clarat.QuoS non te Proxerit 7. ueS errores silentio tegerent,si tacerent. Recte ergo dicit, Utinam taceretis. est in Prouerbijs,Stultus si tacuerit sapiens repuStulta loque tabitur. Quibus locis fatis reprimi deberet multorum loquendidi cupiditas. cupiditas,qui ut sapientes alijs videantur, eas res audent tracta re,quaS aut Φgnorant,aut non multum callent.Nam licet facile sit
imperitos homines prolixa, licet indocta oratione decipere, docti tamen viri quorum est iudicium grauissimum stultitiam eius non vestigijs,sed cubili toto cognoscent. Ob eamque rem sapie
Praueri Io. t Si medicit Salomon,Os stulti confusioni proximum est.Et prudenter Dionysius monuisse fertur m λέγε τι σιγῆς κρειτλη σιγώ tae,
aut dic quod silentio melius sit, aut sile.
I 6 Audite ergo correptiones meαι, oe iudicium labiorum meorum attendite.
Pro iure suo peritus ab imperito.petit, ut audiat correption ,
233쪽
C A P. XII. A. ΣOFquam quidem debet attendere,vi doceatur:subijcit autem correptiones granistimas.7 Nunquid Deus indiget vestro mendacio, vi pro illa loquamini O- l
Mendacium,& dolos loquebantur,cum sceleris Iobum arguebat, vi Dea bonitatem dcicnderent, quam erga bonos viros maxima se: esie praedicabant. Perinde quasi bonitas, & aequitas immensa Dei . G . . aliterquam virum bonum,& innocentem condemnando defendi non posset: quod est absurdissimum. Nam si hac indiget Deus de- sensone ita, ut aliter ecsendi non possit, cum hac ratione mini- Inloua via me possit defendi, nullo igitur modo potest defendi: non potest non eii pro autem hac ratione quia iniquitas pugnat natura sua cum aequitate,nullo igitur padio iniquitate aequitas defendi valet. Maximo hergo incommodo Iob amicos suos urgebat, vehementerque re- .darguebat eos ita increpando. Nam cum iniqua illa via pro Dei aequitate propugnabant, illam stulte deserebant,vel temere repugnabant Aptissime ergo, & acutissime quidem hac versione vulgati Hebrca verba explicantur. ae ita verbum de verbo reddemus, Nunquid Deo loquimini iniquitatem, S ei loquimini dolii, id est, Dei gratia,&vt Deum defendatis, ut sit dativus acquisitionis, ut dicunt Grammatici. Habent tiam haec verba aliam sententiam, quam transscrunt Septuagitita viri .& Chaldaeus inter
pres,An in conspectu Dei dolum,& iniquitatem loquimini λIdest,
an dolos,& conti nactias quibus me vexatis,Deo non videtis esse cognitas, qui eas icuerissime vindicabit, Haec verso nono versu probari videtur,qui in hanc convcnit sententia Superior auteoctauo statim sequenti,qui eadem sentcntia magis urget, ita ha- .
8 7 unqui faciem eiiu accipitu, pro Deo iudicare nitimisi Accipere faciem vel personam in iudicio Hebrai simus est, significat at tem non ex veritate, & ex aequitate serre sententiam , sed ex qualitate personae,cum vel reuerentia erga potentem,vel misericordia erga paupercin commoti non aequum iudicium reddi- Levit. Is mus.Quod ne fiat cair ctur in Leuitico,Non considere S pcrsonam nὸu .i pauperis, neque honores vultum potentis: iusic iudica proxiamo tuo. Et in Deuteronomio, Nulla erit distantia persen rum, ita paruum audictis, ut magnum neque accipietis cuius. quam I ersonam,cuia Dei iudicium est.Dicit ergo Iob,Nunquid in hac, quae in hi cum Dco est disceptatione vos iudicium exerce. tes Dei personam accipitis, hoc est eum reuerentes, eiquC more gerentes secutidum illud iudicatis, ut me i innocentem condemne
234쪽
C A P. m. B. tis.Quod iudicium ei gratum esse non potest, qui aereeptationem
per narum in iudicio reprobat. Tum quod ei valde contumelio stulte quin sum sit, si non aliter quam corrupto iudicio damnaretur. Quodpiam iudica- absurdissimum. Acutissime quidem argumentatur, grauit Sli . ., ἡ n eque amicos suos reprehendit.In huiusmodi vero reprehensio-ineommodi, neS incurrunt ij omnes,qui nullo alio argumento ducti temere tu Act. 28. dicant cos in culpa Deique odio esse,qui huius vitae incommodis opprimuntur:& stultitiam Barbarorum Melitensium imitantur, qui Paulum homicidam esse putarunt tantum quod ex longa i
ctatione cum portum teneret, e manu eius viperam pendentem viderunt. Intelligitur etiam latum esse malum acceptionem per
naru ut Hebraei loquuntur in iudicio, ut pro incommodo obisectatur grauisti mo,vel Dei persona accipere, Quod dicit, pro Deo. iudieare nitimini.l3est conamini iure, vel iniuria, secundum illum indicare.Potest etiam verti, ut vertit Chaldaeus, Pro Deo litiga tis I d est,contenditis illum iustum esse ostendere, cum per se phtea Septuaginta vero interpretes in eandem sententiam, sed o sturius hunc versum conuertunt κριται γέ- autem vereor, distimulo, prae ari cor consulto, ut
morem geram,vincor,& cedo,significant igitur, An ut Deo more geratis, innocentiam meam distimul Meique cedere sinat latis, . cum VOS huius nostrae causae iudices constitueritisreum id in iudicio iacere longe a rectis sit alienum iudicibus. 9 Aut placebis ei quem telare nihil potesseaut decipietur, νι bomo ν frisfraudulentiis. Fraudulentias vocat, quod contra quam sentirenr, Deo morem A gerentes iudicarent. Quibus licet homo capi, 3c alIici possit γ'
tans ex animo sibi assentiri, at minime Deus qui corda mentes que nouit, quem nihil latere potest.Hebraeus, & Septuaginta vi-rreandem habent sententiam, licet verbis sub oscuris atque con- cisis utroque loco ponatur, Hebraeum ita ad verbum traduce Wrmis NnIn bonum erit vobis si explorauerit vox λ An sicut decipe retis hominem decipietis eum.Septuaginta vetv sic 'me ἀξε
uestiget vos nunquid licet omnia faciatis, imponetis et Qui bus dictis vehementer hypocritae deterreri debent: & illud d . monstratur,quod hoc eodem capite post pauca dicit Iob,Non seni et in conspectu eius omnis hypocrita, ut Iob amplius declaruadiungens.
I o Ipse vos σύ et, tuoniam maηγοndit aciem eius accipitis. Explicat quae nam IlIefraudulentiae sim quas minime Deo placem
235쪽
te dixit,*rod latenter,ut ei obsequantur,iud ictum corruperint, neque rectam sententiam protulerint,quod tam graui,di iniquo
animo seret Deus,ut addat mox Iob.
H Memoria Hsra eomparabitur cineri, o redigentur in tutum remeet Mesrbae. Id est, vos vehementer puniet, tantum scelus vestrum viciscetur. Quod dicit, Memoria vectra eomparabitur cineri, eId est, ita vos destruet,& perdet,vi nulla vestri memoria, nullum vestrum vestigni a. relinquatur. Quoniam, vincit David, Non Deus volens in ita Etu es,neque habitabit iuxta te malimns, neque permanetat iniusti ante oculos tuos. Odisti omnes, qui operantur iniquitatem, perdes omnes,qui loquuntur mendacium. Virum sanguinum, &dolosum abominabitur Dominiis.Mendacium enim dolum,&hypocrisin nulla possunt honesta ratione excusari,etiam si Dei can Hypoetitissa fieri dicantur. Imo maximum Deo conuitium fit, si quispiain somachusa- haec illius referre, vel tam peruersa ratione eius causam defendi Lu' posse putet . Quare mirum non est,si tam acerbas, quam hic Iob commemorat, huius sceleris pcenas repetat ab eo, qui admiserit illud. Qui locus valde declarat, quantum hypocritae Deo m chum faciant, quantaque aduersus illos excitetur ira,similisque eius est,qui ponitur in Ecclesiastico,Ne fueris hypocrita in conia μώ spectu hominumnae sorte cadas,& releuet Deus absconsa tua ς &medio synagogae elidat te. Quoniam accessisti maligne ad Dominum.&cor tuum plenum est dolo,&sallacia.Sequitur autem. t 3 Tacete paulispo, ut loquam Podcunque mihi mensβggesseriti in a, Id est postquam vestris calami ijs respondi,Tacete,Vt loquar alia . quae mihi praeterea in menteircveniunt.Sed extremae partis huius a versus sententia anceps est in Hebraeo,&propterea varie explica tur Hebraea verba mi vaiahabor halaima, & transeat super me quidquam. Quod ita Septuaginta viri intellexerui κώ ἀνα--μαλών , de acquiescam ab ira . Nam Hebraea phrasim esse intellexerunt similem eius,qua utuntur Hispani dicentes, durpassavia Liscvis, Chaldaeus transferetranseat supermenrumi hadam,quodcunque, id est, quicunque c asus interitenerit, Quoniam dixerat iIli capite quinto Eliphag,quod siua ipse periret ira
C dia,& indignatione tanquam paruulus,& stultus:omnes item Comemoramini graues, iniquos & superbos homines,casus, & poenas manere illum iniquum este significantes. Ait igitur sinite me
loqui, ac cu Deo de meas inna conqueri. Quidquid de me fiet,
236쪽
quidquid mihi casus attulerit,meo enim non vestro incommodo cadit quod planius cap. I9. dixit, Si ignoraui mecum eritim rantia mea,Id est ego si sum stultitiae meae fructum stram, quae e positio nonnullis probatur,cohaeretque maxime cum eo quod si
λ ad me lacero cones meo dentibua meis, σ animam meam porto re
Id est, si .vllum iam malum, vel graue detrimetitum timerem, cur delibus carnes meas lacerarem, & animam in manibus meis portarem.Quod apud Hebraeos prouerbio dici traditur cum aliquis crudelis,aut acerbus est, quod probarri potest cx eo, quid amicis suis cap. 19.dicit,Quare persequimini me sicut Deus,& carnibus meis,saturamini,id est,neque mihi corpus, neq, anima curae est, sed illud dentibus,lacero,vitam cum morte commutare cupiens, illamque in manibus porto sperans, & optans, ut a me cito toti tur.Quare nihil est iam, quod timeam,nullus me iam de salute d sperantem coturbabit. Alij anima in manibus portare Hebraeam Phrasim esse docent,pro eo quod est subire pericula.Quod expositioni positae proxime ac d si id est nullum me periculum reta dabit,cum omnia iam libenter pericula subeam. et 3 Etiamsoeciderit me,in i osperabo. Id est,licet de mea vita,atque salute desperem, in ipse tamen sp - 1 Tabo,quod me numquam innocentem condemnabit. Tangit his verbis, id quod multis,capite nono, & decimo tractauit, se ullis meritis suis impedire non posse, quo minus cum Deus quibuscunque voluerit stipplicijs,& detrimentis assiciat: pro iure tame suo
conicia dcre, tot poenas nunquam commeruisse, neq; ullo esse tan
ἡόρ to crimine condemnandum. Sicut decim capite dixit, Noli me I De. 0. condzmnare, multisque deinde argumentis ex Dei bonitate petitist. tis protrauit minime a Deo esse condemnandum. Recte ergo m do dicit,etiam si occiderit sperabo in eum, in eam quam explicuimus sententiam. Non posunt autem viri boni licet miserijs orpressi non bene de Deo spera . Nam ut multas, Dei promissi nes omittam traditas diuinis oraculis,quibus auxilium suum recipit allaturum eis,qui honestam vitam Uctes in eo sperauerint: sed ut de se tantum probi homines coniecturam faciant: credere certe, & confidere debent eum in sc bonum, & benignum suturri erga quem ipsi tam pij,& religiosi sint. Quod vel in sum a vitae d speratione iuuit,&confirmauit EZechia,cu ei verbis Dei nunciaret Esaias sequenti die moriturum. Qui tamen ita Deum orasse narratur, MementQ, quaeso,quomodo ambulauerim coram te in veritate,
237쪽
CAP. XIII. C. 2 9 veritate,& in corde persecto,& quod placitum est coram te,sece- - ,rim. Veruntamen animaduertendum est variam apud Hebraeos 4 g RQ huius versus esse lectionem.Nam pro eo quod nos dici mus, i, Uo in Hebraeo est, a, io, quod dupliciter legitur, aut cum re aut cum cum re significat Non, cum a vero Ipsi El. Quae varia lectio, vel in ipsa Biblia Regia reperitur, nam in Hebraeo textu, qui ponitur cum alijs scribitur per in eo vero textu, qui ponitur in appara tu, scribitur per κ verumenimuero siue cum A siue cum a scriba, tur, utroque modo ambiguum est Hebraeis, significans & Ipsi, &Non.Nam quindecim loca in Biblia notantur scripta cum re quae
tamen ipsi vel Et significant, ut I. Paralipomenon II. Versu 2 O. - nta x, a velo sem,& ei nomen inter tres Et primo Regum. 2. Ver sv 3. uba velo, & ei directa sunt opera. Et in I. Esdrae. q. ve se a. κ i velo,& ei nos sacrificamus.Duo item notantur,quae seriabuntur cum Non, significantia, ut primo Regum a. veri . I s. r spondens aiebat ei,a, to nequaquam, nunc enim dabis,& ao. vem si a. Ecce ablo non iaciet pater ineus Midquam. Quare hic ver
sus quomodocunque scribatur potest, negando explicari, sicuta quibuslam explicatur,apteque sententia conuenit, Ecce occidet me non sperabo, id est, nihil iam ab eo boni in hac vita spero, cum cito sit amittenda . . Vt septimo capite dixit, Desperaui nequaquam ultra iam vitiam, tantum cum eo de innocentia mea
disputab icut mox subiungit. Sed Graecorun ersio difficilior
est. Nam ita transferunt οδιυγα ἐπειυωδεκται si
me subegerit potens,quoniam & coeptum est.Quia in Hebraeo est
cidat sibi quoa iubigat, vel sibi addicat, in suamque potestatem
redigat,exposuerunt: iure enim omnia verbum significat, binoe alachel autem a verbo, , n halal,quod praeter alia incii cresignificat,esse putarunt. 3. Autem quod accidentale, ut saepe dixiamus,sit, adesse, di abesse potuisse.Sententia vero optime coheret, id est, Licet me Deus tantis malis,& miser ij S coerceab on time ibo tamen de mea inculpata vita cum illo disceptare. Sicut statim sub ijcit. Veruntamen vias meas in conspectu erus argiram. Dixerat in principio huius capitis, Disputare cum Deo cupio . Prius vos ostendam fabricatores mendacij. Postquam igitur amicos suos reprehendit ad propositum redit suum, ut disputet Cum Deo. Idem enim verbum mi iactati ponitur illic ad significandum disputare, quod hic ad significandum arguere, ut intelligatur hic locus cum illo esse connexus, candemque cscVtriusque sententiam. Quare non significat vias velle tuas accu- ' O sare,
238쪽
Bono iii ani. mus in mole illis ouantus
aio C A P. XIII. C. fare, castigare atque reprehendere: ut quidam non recte m. textii ira intelligentes arbitrati sunt: sed velle de vijs suis cum Deo disputare, ut honestas ei fuisse probet, id quod in reliquo
capite fac it, ut patebit. Eadem ergo optimorum consi liorum conscientia, quae ciucit, ut bene de Deo, licet castiget, speremus, efficit etiam ut, licet acriter tanquam rei puniamur , licet tanquam iusto iudicio damnati in cruciatum agamur, caulae tamen nostrae aequitate freti, vel cum Deo in iudicium venire non dubitemus. Qui animus,& spiritus tantus est,ut infinitus esse videatur . Quandoquidem infinitam, tantis incommodis debilia latus non timet potentiam. Nec mirum, nam infinita etiam ipse potentia uititur, Dei scilicet bonitate, & erga suos immen sapietate. Foelix Prgo ille, qui conscientia bene actae vitae,&multorum bene faetorum recordatione se in malis, S graui Dei animaduersione sustentat: nunquam enim ruet, sed respirabit aliquando,& e miscrijsenaerget. io Et ipse eris niuator meM non enim venietineo pectu eius omnis is
Ecce, ut aptissime Iob exponat cuiusnam patrocinio nixus tantam disputationem non recuset, Deo videlicet. Ipse mim tanquam pater coercet, allie castigat, iuuat etiam atque confimmat, neque ita magnum reetis hominibus inijcit timorem, ut non longe maiorem faciat speni. Luculenter vero exponit, &lificat David, quam alacri, & erecto animo sint, qui Deum obseruant,& quo adiutore multa ossicia praestitisse recordantur. Boatus, ait, populus qui scit iubilationem. Id est, qui scit, quem laudare, & cui res a is gestas acceptas referre debeat . Nam illud consequetur, quod deinde dicit, Domine in lumine vultus tui ambulabunt, & in nomine tuo exultabunt tota die, de iniustitia tua cxaltabuntur. Quoniam gloria virtutis eorum tu es, & in beneplacito tuo exaltabitur cornu nostrum. Quia Domini es assumptio nostra,& salicti Israel regis nostri. Quod dicit , n enim veniet in eo pectu eius omnis hypocrita, amicos suos perstringit, quos dolo malo agere dixerat, dum non aequitate, sed Dei dignitate ducti hac causam iudicabant: ponitque aliam rationcm, cur vehementer suae cauis Deo iudice confidat. Quia nulla fraus, nullaque calumnia in huiusmodi iudicio adhiberi potest. Quibus saepe viri boni in hominum iudicio oppressi causa cadere coguntur: & ob eam rem Deum iudicem vehementer
optant ,& eius saepe iudicium implorant, & ita Dauid precatur, Deus iudicium tuum regi da,S iustitiam tuam filio regis. Cu-
239쪽
ius iudicii aequitatem exponens adiungi , Iudicabit pauperes populi,& salvos faciet filios pauperum, & humili abiecalumniat
rem vn haneph vero non solum hypocritam , sed etiam accepi torem,ut cum Hebritis loquamur, personarum, iniquum,& scet ratum hominem significat. Cui nullum ad Deum aditum patere, neque virum dolosum dolos ullos aut fraudes cotra Deum poste commoliri valde reficit viros bonos. Id quod ita Deum precans declarauit David,Secundum multitudinem impietatum eorum PDl. s. expelle eos, quoniam irritaveriit te Domine,& laetentur omnes, qui sperant inte. 7 Auditesermonem meam, igmata percipite auribus vestris. Attentos facit amicos suos volens iterum cum Deo disputare: ut videant nihil suis sermonibus prosecisse, quo si e causae non confideret. Difficile enim vir bonust vera, Δ recta sententia . et O abducitur, licet multi contradicant. Quod aenigmata dicit, in mbraeo est in bi aliuati enuntiationem meam,quod est clarius. Docte tamen aenigmata conuertit, id est, sermone & propositio- . . ' nes obseurae. Nihil enim obscurius, quam alterius honesta con- scientia de qua statim disserit dicens. . I 8 Sisaero iudicatus scio quod iunus inueniar. P . Id est,non merito meo tot tantasque poenas pendere, sicut capite septimo dixit,Vtinam appenderentur peccata mea, quibus iram merui, & calamitas quam patior in statera. Quasi arena maris, haec grauior appareret, & cap. I o. Et scias quia nihil impium st- cerim, cum sit nemo,qui de manu tua possit cruere. Est enim frequens in hoc libro earundem sententiarum repetitio, quod totus in uno eodemque proposito versetur, ita, ut nihil sere sit eorum,quae in hoc capite se itiuntur,quod alijs verbis prius dictum non merit. Is Quis en qui iudicetur mecumῖveniat quare tacens consumore Id est,si esset aliquis,qui vellet mecum aequo iudicio certare, non I. g. 12. tum huiusmodi certamen non recusarcin, Verum tiam Vehc- menter opto hanc mihi ofkrri occasionem causam meam inse mandi, innocentiamque meam explicandi. Nam nunc dolore
Conficior, quod indicta causa condemnor. Viri enim boni, in In aequo indiaequo iudicio non tacent, sed libenter pro se dicunt. Iniqui v ro in huiusinodi iudicio obmutestunt, neque se desendere audet. qui tacEt e6Sicut ille qui in nuptijs regijs ausus est discumbere sine veste nu- ua in iniquo Ptiali,cotra vero in corrupto,& iniqho iudicio improbi loquuntur libereque mentiuntur,probi autem tacent, neque suam causam informant. Sicut dicit Amos,Hostes iusti, accipientes mi vos s.
240쪽
C A P. XIII. C. nus,& pauperes deprimentes in porta. Ideo prudens in tempore illo tacebit,quoniam tempus malum est. Christusq; Iesus in peruersum illud iudicium adductus, glauissimisque accusatus criminibus, ita nihil pro se dicebat, ut praeses vehementer,sicut Ioam
et o Duo tantum ne facias D ihi, o tunc a facie tua non usiondaria et Manum tuam longὶ fac a me, o formido tua non me terreat. Adeo suae causae contidit,ut vel Deo ipsi,quem nihil latere potest, qui iam eum supplicio tanquam reum addixisse videbatur, eam probaturum speret. Id tamen duabus conditionibus, dum illos grauissimos dolores detrahat,quibus illum intercludit,quos V cat manum Dei. Terrorem stiam auferat, quem tantis ei supplicijs iniecit, Haec eadem in sine capitis noni posivit his verbis, Opinabitur Auferat a me virgam suam, & pauor eius non me deterreat, i olim μ' ixu qtiar,& non timebo eum,ncque cnim possum metuenS responde men ostende re . Potest etiam sormido, di pavor, quem utroque loco a se de-tet. precatur, intelligi de eo, quem numen ipsum apparens hominia Gmσ32. bus afferebat. Erat culin grauis,&vehemens opinio, quae per animos olim gentium peruaserat, cum cui se numen aliquod ai. g. stenderet, continuo animam chlaturum. Et ita mirabatur Iacob postquam angelum vidit, diccns, Vidi Dominum facie ad faciem, & salua facta est anima mea. Et Esaiae cum illa visite esset oblata gloriae Dei in templo, dixit, Vaeli mihi quia tacui, in
Hcbraeo cst et rara nid methi excisus sum, cuius rei mox rati nem reddens ait. Et Dominum exercituum vidi oculis meis. Hunc igitur terrorem, quem secum numen affert, sorte signia scat, cum dicit, Formido tua non me deterstat. Vt manuS, quam etiam a se deprecatur, tantum ad plagas, ut diximus per-
a a Voca me, ego respondebo tibi: aut certὶ loquar, o tu responde mihi. Id est si mihi Deus concedat, quod postulo, ciuS sit opi: O, Vt Vclmihi litem intendat, & ego deinde respondebo, vel ego causam aetam, & ipse respondeat. Quae omnia eo spectant, vi Iob suae cause bonitatem declaret.Quocunque enim modo veritas aequo iudicio tractetur vincit. Seci parum modeste, & reuerenter ita Iob de tanta Dei maiestate loquitur. Quare postquam Deum sibi loquentem audiuit, temeritatis conuictus haec sua verba reprehendit, ut in fine libri videbimus. Neque in aliare nisi in verbis his, in tantis rerum angustijs peccasse cognoscitur: quod est valde mirabile. O .. Quam