장음표시 사용
261쪽
C A P. XIV. A. 239ctamento somni conueniente. Et ego natus accepi communem aerem, & in similiter factam decidi terram, & primam vocem similem omnibus cmisi plorans, in inuolumentis nutritus sinna curis magnis. Nemo enam ex regibus aliud habuit natiuitatis initium.Vnus ergo introitus est omnibus ad vitam,& similis exitus, bretii uiuens tempore, ut Vix possit prudentiam,& optimam vivendi rationem sibi parere ruum logo rerum usu comparetur. Quo nomine Theophrastus naturam accusauit, quod exiguum spatiuhominibus ad viuendum dederit, Quod vitae spatium circunscribit David dicens, Imnes dies nostri defecerunt,& in ira tua desecimus. Anni nostri sicut aranea meditabuntur. Dies annorum nostrorum in ipsis Septuaginta anni. Si autem in potentatibus octoginta anni. Et amplius eorum labor, & dolor,quoniam superuenit mansuetudo, & corripiemur. Disseruimus etiam de breui h minum vita capite. .vers. s. v etur multis miseerijs. Praeterquam quod iomines tempus breuissimum vivunt, magnis toto suae vitae te .pore urgentur molestijs,atque miser ijs. Nam cum homini sint sui corporis commoda procuranda, quantis in ea re animus curis distrahatur, quantis implicetur erroribus,quantis conficiatur doloribus,quiuis de se potest coiecturam facere. Cuncti dies hominis aithcclesiastes ) Doloribus,& aerumnis pIeni sunt, nec
per noctem mente requiescit.Et hoc nonne vanitas,utrumque vero,& vitae breuitatem, & multas miserias eleganter quidam poenta complexus est.
O Iupiter cur tam breue tempus cum nobis ad viuendum dederis , id absque molestia conficere non sinis3 In Hebraeo autetm est plenus uri rogeZ irae,& ita vertunt Septuagintaὼγes irae, vulgatus cap.3.huius libri versu. I7.versu I7,vertit tumultum. Significare igitur existimo cum laborem indignationem, & spiritus amictionem,quam Ecclesiastes in omnibus rebus esse reperit,& eam militiam quam esse humanam vita septimo capite tradidit ipse Iob. a cui quasi flas egreditur, σ conteritur. Similitudine declarat hontinem breui tempore vivere . Quam etiam adhibuit Esaias dicens,Omnis caro foenuin, & omnis gi ria eius quasi flos agri .Exsiccatum est foenum,& cecidit flos,Qua etiam quidam poeta cognouit.
262쪽
Inm Producit nos tanqnam solia soridum tempus veris cum repente splendor solis augetur.His solijs similes ad breue tempus floribbus iuuentutis delectamur a dijs n us bonum edocti.Eι fugit ν Iut umbi a,simi litudo etiam est ad idem declarandum. Sicut dixit Sophocles.
pos Q γον γε auripHHοι Qua nihil sumus,sed umbris similes inutile pondus telluris versa mur. Baldad etiam ait Hesterni quippe sumus, quoniam sicut vinbfa,dies nostri super terram .Est etiam hominis vita sicut umbra, quod nullum sui vestigium relinquat, Sicut dicit Ecclesiastes, Noest priorum membri sed neque eorum quidem, quae postea futu
ra sunt erit recordatio apud cos,qui suturi sunt in nouissimo. Et in eodem suu permanet . Sicut perite Simonides canebat
μανς α μετας Mς. citius quam volucris muscae praesetis status mutatio scita enime rebus cotrarijs compositus nonao,rebus multi S eget in assiduo
que bello,& multis periculis versatur, ac tandem semper in huius vitae statu moritiar. Ipse enim quotidianus defectus corruptionis quid est aliud,qua quaedam Folixitas mortis, ut verbis utar Graei. conis. Urij, Paulus ait, Nos rericlitamur omni hora, quotidie m rior,propter gloriam vestram fratres, Et ob eam rem Aristotele dixisse traditur,m γοῦρ- Θωος , α λγήμλλων , τυλης ἡγνιον , οίσεως ἀκω, Φθόνου ριτογέ, δεω -quidnam est homo, imbecillitatis exemplum,temporis spolium.fortunae lusus, inconsta tiae imago, inuidiae & calamitatis trutina, eliquum vero pituita,
263쪽
CAP. XIV. A. 2 et Ia Eivignum ducis super buiuscemodi aperire oculos tuos o ducere eum
tecum in iudiciumqCoclusio est sinitis eius quam superior i capite posuit,cum sic argumctaretur,Contra solium,quod vento rapitur, ostendis potentiam tuam,& stipulam siccam persequeris λ Ita hoc loco cum limmo tam miser,futilis, & infirmus sua natura sit, ut de muliere natus, breui tepore uiuat,multis repleatur miserijs, quasi Aps egrediatur, & conteratur ,& fugiat velut umbra,&nunquam in eo-dcm statu remaneat,non tanti a te fieri debet, ut summo cum illo iure agas, acriter de illo quaeras, adolescentiae peccata in me moriam reuoceS, S totum aetatis eius tempus diligenter inuestiges in iudicium voces, & de acta vita eius quaestionem decernas, lino decet amplitudinem , S maiestatcna tuam infinitam in tam misera creatura connivere,& nonnihil eius infirmitati concedere, cum dicit aperire oculos tuos significat explorare, & attentu eius mores inquirere.Quo argumento tape sancti viri in scriptura utuntur,ad Dei misericordiam conciliandam .Et Esaias, Ccci Mai. dimus quasi solium uniuersi,& iniquitates nostrae, quasi vetus abstulerunt nos, abscondisti laciem tuam a nobis, & allisisti uos in
manu iniquitatis nostrae.Et nunc Domine pater nos,er es tu, nos vero lutum fictoraroster es tu, & opera manuum tuarum Omnes nos, ne irascaris Domine satis, & ne ultra memineris iniquitatis . nostrae. Hoc etiam argumento,Dei summa animi magnitudo dc- i. '; is'
claratur, quod rem tam vilcm, & futilem minime negligat, sed ei in; iudo. studeat, saueat,& multis augeat gloriae ornamentis,ut David ait, Psal. i a. Domine quid est homo, quia innotuisti ei,ut David ait, Domine quid est homo quia innotuisti ci,aut filius hominis, quia reputas cum Θ homo vanitati similis factus est, dies eius sicut umbra praetereunt. Quare sapienti inae hoc argumento Iob,& Dei misericordiam mouet,& eum in bonitatis, & amplitudinis eius memoriam reducit. Hoc etiam argumento Deus commotus videbatur, cum dixit, ut in cienesi narratur. Nequaquam ultra maledicam Geneso. terrae, propter homineri sensus enim,& cogitatio humani cordis in malum prona sunt ab adolescentia sua. Et ita eodem argumento magis urget dicenS.
potes facere mundum de immundo concepti m semine e
In libro nostro secundo de vera religione capite. a I. demonstra-uinius hoc loco siemcn immundum de peccato originali dici, S: quorundam Hcbraeorum opinionem resutauimus aliter explicatium. Id est, cur tanto iure cum l omine contendas, vi pzrscctam ab co puritatem requiras, sed qui ego mundus omnino sim,cum
264쪽
CγΑ P. XIV. α Iob usus est in capite septimo , Parce mihi, nihil enim sint dies
.mei. Et capite decimo, Nunquid non paucitas dierum meorum finietur breui dimitte ergo me , ut plangam paululum dolorem meum. Tantum in eo differt, quod hic generalius argumentatur, illic vero singularius. Nam illic conclusio, & antecedentia ad siemodo pertinent, hic vere, sicut in antecedentibus de toto homianum genere loquitur, ita & in consequenti . Qua ratione plus quam dimidium huius capitis compositum es,in quere tantum multae eius sententiae differunt, a quibusdam, quae aliis capitibus posuit. Hoc etiam argumento Thecuitis usa est ad placandum Dauidem Absaloni, ut alio nos loco notauimus. Donec optata veniat,mut mercenarii dies eius,Id est optata dies eius veniat. Diem autem hominis peritioribus placet mortem eius vocari, ita Christus Epe & horam suam appellat mortem suam. Optant autem dies mortis vehementer ij, in quos Deus inuehitur,di v xijs calamitatibus Vexat a quibus inquam non recedere vult, ut hic Iob,ut recedat a se precatur, neque amigere cessat de quibus ipse Iob capite tertio dixerat, Qui expediant mortem,S non venit , gaudentque vehemente cum inuenerint sepulchrum, viro, cuius abscondita est via,& circudabit eum Deus tenebris. Qiid dicit.sicut mercenaris, id est sicut mercenarius diem optat, qua laboris, k operae suae est mercedem recepturus, ita homines eiusmodi diem optant mortis suae . Hebraea eandem habent sententiam, quae sic ad verbum explanabimus, nec velit,sicut merce narius diem suum . Vulgata tamen editio in Biblia Regia sic habet,D nec optata veniant, qsiae licet facile possent in eandem explicari sententiam magis mihi, quam prius posui lectio probatur ad Hebraea enim verba propius accedit. Quidam vero optatam diem, vel Diem suum,vitam beatam intelligunt, ad quam tanqua me cenarij aspiramus: est enim pro nostrorum beneficiorum merce de mortalibus posita. Cui explicationi Septuaginta assentiri videntur, ita hune locum vertentes υωωm pS delectabitur, illa vita sicut mercenarius. Sed praesertim Chaldaeus ita conuertens rudiva i ta Sapra 'ν haddiquabel
sutre caaguira betorno, donec iaccipiat partem suam sicut mercenarius in die suo.Sed prior expositio aptior mihi videtur contextui .Praesertim, quod antequam Christus caelum intraret viam ad illud omnibus patefaciens, vel boni viri vita defuncti mercedem beata vitae non consequebantur: possuntque Septuaginta facile in aliam adduci,sentcntiam,id est, si paululum hominem a laboribus respirare sinas delectabitur vita, sicut mercenarius , qui
265쪽
Mati. 24, in acquiescit,nec labori se dat,vita delectari videtur. Lignum habet spems praecisum fuerit, rursum virestit, O rami me pullulant. 8 Sisenuerit in terra radix eius, ct in potuere emortum fuerit truncus illius. 9 Ad odorem aquae germinabit, O faciet comam quasi cum primum
plantatum est. IO Homo vero cum mortuus fuerit, o nudatus aque consumptus, ubi quaeso in. Id est, si semel homo e vita migrauerit, rursus ad eam redire non potest, ut tuae benignitatis particeps sit, decet jgitur bonitatem tuam infinitam aliquantulum erga eum antequam vitam Oinniurelinquat esse benignum,ne sit omnino tuae bonitatis expers. Dissimilitudine vero declarat hominem mortuum ante generalem mortalium omnium resurrectionem in vitam redire natura non
posse . Non enim ait) homo sicut lignum est, quod licet fuerit
abscissum , tamen transplantatum radices agit, vinit, & r mos spargit, homo vero semel luccisus in vitam reuocari omnino non potest . Non enim a priuatione ad habitum reditus nati ra constat, ut tradunt physici . Ramus vero sime caudex licet ex arbore resecetur, non omnino anima vique est augendi priuatuS alitur enim humore, & virore insito: qua vi potest tran GPlantatus Plenius a terra ali, atque ita augeri, & radices agere, homo vero vita defunctus anima omnino priuatus est. Quare nulla in eo reliqua vis est,qua restaurari, & ad vitam regredi possit. Quod dicit,n senuerit radix eius, mortuus fue it truncus illius adsignificat quod & Christus dicens, Si granum frumenti cadens in terram mortuum fuerit,multum fructum asteret. Quod dicit,n- ciet comam id est ramos,& brachia cxtendet. Hebraice faciet 'vata calfir messem. Eandemque sententiam, quam dissimilitudine declarauita militudine amplius explanat dicens. I i Quomodo si recedant aqua de mari, fluuius vacuefactus arescat. 3 2 Sic homo eum dormierit non resurget:donec atteratur calum,non euigilabit, neque consurget desomno Ius. Id est,quemadmodum si maris aut fluminis aqua arescat, & con- Natur,rursus consistere, atque restitui nequit, ita di hominis vita semel extincta non potest reuocari, quia humor insusus in corpore, qua nostra vita nititur pulsus omnino morte,& sublatus est. Quod dicit donec atteratur calum, Amplificatio est, prouerbio usurpata.Sicut de Christus dixit, Caelum & terra transibunt, verba autem mea non Praeteribunt. Intelligendum autem est non euigil
266쪽
rerum ante omnium hominum suturam resurrectionem. Somnum vero mortem vocat,phrasi qua frequenter scriptur utitur,
ut David, Dormierunt somnum suum, & nihil inuenerunt viri haudiuitiarum in manibus suis. Et quia somnus expressa est mortis imago,adeo,ut quidam philosophi opinarentur pro similitudine
nobis esse a natura datum, ut ex illo mortis rationem cognosteremus. Hoc autem idem septimo capite tractauit Iob eadem sere similitudine usus,cum diceret,Sicut consumitur nubes, & per transit,sic qui destenderit ad inseros, non destendet, nec reue tetur in domum sitam, neque cognostet eum amplius locus eius.
i a Quis mih hoe tribuat,ut in inferno protegas me,et abscondas me, - nec pertranseat furor tui , et constituas mihi tempus,in quo recorderis meie Rationem quam sequitur in differendo Iob oportet animadgerintere,ut planior,& illustrior fiat. Nam cum in fine superioris capitis de suis incommodis verba faceret, eaque ex graui sua I ctura amplificaret dicens, Posuisti in neruo pedes meos, & obse uasti omnes semitas meas, & vestiuia pedum meorum consider sti . Et ex communi hominum miseria continuo adiungens , Qui quasi putredo consumendus sum,& quasi vestimentum,quod comeditur utinea. Deinceps hoc capite communem morta- .lium miseriam persecutus est, usque ad hunc locum, hoc vero loco reuertitur ad suam miseriam singularem tractandam. Pe sistitque in ea sententia ex qua tota cum amicis suiu nata est controuersia, ut sibi mors quam vita potior esset. Ex eo igitur quod in fine superioris capitis dixit,posuisti in neruo pedes meoS,&c. Recte hic versus concluditur, Quis mihi tribuat, &c. Infernum Vocat sepulchrum, quod nomen in hac significatione frequentera vulgato nostro usurpatur,ut verbis Christi dicit David, Quoniam non derelinques animam meam in inferno , nec dabis sal etiam tuum videre corruptionem, quod sepulchrum esse interpretatus est Petrus in actis, in Hebraeo etiam est QP seol, quod illis semper. sepulchrum significat, & ita Chaldaeus conuertit
Ait ergo Iob in sepulchso vita defunctus iacere Opto, donec magnus hic tuus furor, quo me diris modis exerces sedaretur, id est libentius morerer, quam animum tuum in me grauissim a tolerarem . Ex quo cognostitur non recte locum hunc a qui busdam exponi de furore, quo Deus in extremo iudicio usurus est, Nam haec explicatio non modo cum contextu non cohaeret, V
267쪽
et 26 C A P. XIV. C. rumetiam dissidet. Nam mox Iob significat se resurrectionem . vehementer Optare, quam statim iudicium illud consequetur. Deinde quod saepenumero in hoc toto libro Iob dictitat, Dei iudicium amare, apud eumque cupit causam suam in rmare. Et quidem illud omnium gentium iudicium viris pijs cum venit in mentem, potius ipsi confidunt, quam timent. Quod dicit.
Resirrectici Et constituad nubi tempus , in quo recorderis mei , Hoc loco vel mortuorum. Hebraeis assentientibus aperte iobde mortuorum resiarrectione disserit , & opportune quidem, quo eius memoria mortis malum, quod simi tantopere desiderabat leuaret Magnae enim integris,& honestis hominibus leuationi est, cum se mortales esse recordantur, quod a mortuis ad aeternam vitam sunt exci- I. Thers. q. tandi, ut Paulus auctor est in epistola ad Thessalonicenses priam a scribens, Nolumus vos ignorate fratres de dormientibus, ut non contristemini sicut caeteri, qui spem non habent. Quod dicit, σ constituas mihi tempus in Hebraeoest, constituas mihi pn choc, quod lex, statutum, & praeceptum proprie silanificat. Et ita Chaldaeus remi'a gliezera statutum. transsert. Sed optime, & a vulgato, & a Septuaginta auctoribus tempus explica
tum est. Certo en im , &statuto tempore Deus cunctis mortal bus resitrrectionem imperabit, quod imperium. erit tanquam
lex, praeceptur', & statutum Dei. De quo tempore Christus dia Mart. 14 cit apud Matthaeum, De die autem illa,&hora nemo stit , ne-' que angeli caelorum, nisi solus pater. Et paucis interiectis a d i , nescitis qua hora filius hominis venturus est. Dicit autem,
Mortuorum In quo recorde is mei. Quia Deus mortuorum hominum oblia Dςv obli xv tus est e videtur. Siquidem mortua corpora nulla ab eo Vitae be
' μῆ μ ' neficia percipiunt, sicut viva, quae Dei beneficio vivunt , sensus habent,& spirituin ducunt. Et ita Dauid i commodis omnibus, τί l a , & emolumentis se destitutum essu significarer dixit, Aestimatus ε sum cum descendentibus in lacum factus sum,sicut homo sine a tutorio inter mortuos liber.Sicut vulnerati dormientes in sepulchris,quorum non es memor amplius, & ipsi de manu tua repulsi sunt. Quare e contrario in memoriam eos reuocare videtur , Quod optri quOS ad vitam reuocat. Hoc igitur loco Iob resurgere a mortuista predici- optat,quod pro certo credebat, & praedicebat futurum: quae vatur sui uxum. ticinandi ratio saepenumero in diuinis oraculis reperitur, prae
N L i sertim in Psalmis,Deus iudicium tuum regi da,& iustitiam tuam Hal.68. filio regis . Et obscurentur Oculi eorum, ne videant,&dorsum
268쪽
t 4 Putasine mortuus homo rurslim vivete Guae interrogatio certissima est assirmatione explicanda, nam vivet equidem . Et ita Septuaginta viri amrmatione hunc l cum reddut vertentes ἐα, γῆ -αλη- τας si enim mortuus fuerit homo, vivet, postquam consummauerit dies vitae suae. Vel irte de illa tantum vita loquitur , quam viri sancti perpetuae Delicitatis participes vivent. Nam licet impij resurgent, potius tamen erit, ut perpetuIS m Tiantur icmporibus, quam Vt vivant, dicente disertis verbis David, Ideo non resurgunt impii in iudicio, nec peccatorcs inconsilio iustorum. Tum quia impiorum interitus aeternus, ataque perpetuus esse ducitur, quare nunquam vivent . Quaecum ita si ni, dubitationem esse interrogationem hanc postumus opinari , cum nemo certus sit perpetuam vitam consecuturum. Idcirco ita hunc locum Chaldaeus vertit in Ra maa rv a N nra in temul gabra rasilia haephtar diche, si mortuus riterit vir impius, fieri potest, ut vivat cunctis diebus, quibus nunc milito, expecto, donee veniat immutatio mea. Id est, cunctis diebu , quibus vivo. Dixerat enim septimo capite militiam csse vitam hominis se per terram. Et ita in Hebraeo est idem nomen, quod septimo capite etebat militiae meae. Hac ergo ait spe me
sustento,& communes vitae mortalis labores aequo animo hactenus toleraui, quod aliquando fiet, ut hoc mortale corpus cum alio immortali commutem . Hoc ipsum Paulus desiderare videbatur dicens, Inscelix homo, quis me liberabit de comnore mortis huius Et hanc immutationem, quam Iob cunctis diebus expeditabat futuram, praesegit scribcns Corinthijs, Nos inmutabimur. Oportet enim corruptibile hoc induere inco raptionem, & mortale hoc induere immortalitatem. Habitum vero, & specimen corporis immortalis Christus apud Matthaeuexponit, Tunc iusti fulgebunt sicut ibi in regno patris eorum. Ex quo docemur sic vitam nostram instimcndam csic, ut lenas er an te oculos nostros versetur illa immutatio, & resurrectio futurarquod si vi illius participes simus laborauerimus,& praeclare offi-Cij munere fungemur, & eius spe sortiter quoscunque laboresi stinebit s.Qua spe se Paulus vehementer confirmar I vadebatur, cum ita in epiliola ad Corinthios in eos, qui resurrectionem 1uturam negabant,argumentabatur, Si omnino mortui non resu
gunt,ut quid,& nos periclitamur omni hora)Si ad bestias pugnaui Ephesi,quid mihi prodest si mortui non resurgunt λ manduce,
mus, & bibamus,cras enim moriemur.
269쪽
i r Vocabis me, et ego respondebo tibi: operi manuum tuarum porrige
Vchementer resurrectionis memoria Iob delectari videbatur. Dum tanto morbo tantisque malis non impediebatur, quo minus in eius sermonem incidens,eam accurate tractaret,& sapienMortui quo- tissime describeret, vocabis me ait Quae vocatio qua ratione modo voca- sutura sit Christus apud Matthaeum pluribus exponit dicens, Et Hi es; . ' mittet angelos suos cum tuba, & voce magna, & congregabunt Mati. 13. electos eiuS a quatuor ventis, a summis caelorum usque ad te Li. cor. 13. nos eorum. Et Paulus scribit eam Corinthijs, Omnes quidem resurgemus, in momento in ictu oculi, in nouissima tuba, c net enim tuba, di mortui resurgent incorrupti, & nos immutabimur . Ex huius vocis immensa vi Paulus infinitam Dei poten- ηοηM. . tiam demonstrat ita Romanis scribens, Qui vivificat mortuos, S uocat ea quae non sunt, tanquam ea, quae sunt. Huius vocis Io .io. e Ximiae Virtutis specimen relictum sitit, cum Laaarus,& vidua filius e mortuis a Christo fuerunt una eius voce excitati . Foelices ij, qui dum mortalem vitam agiuit, dant operam, ut ii ius vocis nunquam obliviscantur, sed ut ea tunc recreentur, &ei alacri animorcspondeant, sicut Iob de se dicit, Ego responde. . . bo tibi, id est, praesto adero libentissimeque iussis tuis resum - , in genS Obtemperabo. Non potest enim haec vox iucunda non es se ovibus christi, quibus dum mortalem vitam degerent, v ces eius, & praecepta vitae gratissima fuerunt, eique dicto semper audientes fuerant. Operi manuum tuarum porriges dexteram , . Alludere videtur ad rationem agendi eius, qui aliquem in te ra iacentem erigere conatur, nam porrigit illi dexteram, ut ea
connixus erigatur: ita Iob ait voce potentissima tua nixus Dextera alia in sepulchrum abiectuSa mortuis excitabor. Dextera etiam in xilium signi- scriptura sacra Dei auxilium significat, ut in psalmis, Et ded si mihi protectionem salutis meae,& dextera tua suscepit me. Prum 7- Et alio psalmo, Dextera Domini secit virtutem dextera D Πα-λ i' na ni exaltavit me , dextera Domini fecit virtutem . Sed in Hebraeo est operi manuum tuarum tota ticsbph, benevolus eris, nam a cataphamare, desiderare,& concupiscere significat. Et ita Chaldaeus transfert mare teragrin desiderabis . Et S
ne proijcias. Quae omnia in eandem sententiam, quam vulgatus expressit,dicuntur,id crimihi substidio eris,di beneficia coi
270쪽
C A P. XIV. C. is Tu quidemgressus meos dinumerast. v
Id est, res omnes quas egi considerasti, atque aestimasti, ut uno tempore poenas tibi omnium delictorum meorum persoluerem. Redit enim ad propositum,& institutum suum, ut tuam deploret calamitatem: sicut dixerat capite septimo, Non parcam ori meo, loquar in tribulatione spiritus mei. Lamentaturque nurula ei, vel minimae noxae poenam Deum ignouisse,sed simul omnes repetijsse. Sicut superiori capite dixit, Scribis contra me ama ritudines,&consumere me vis peccatis adolescentiae meae: Sed parce peccatu meu , precatur, ne eum tam acerbe puniat, sed nonnihil de tanta seueritate remittat, id quod alijs etiam locis postulauerat,vi capite decimo imitte me, ut plangam paululum d lorem meum. In Hebraeo tamen est ' n M, to tismor non seruabis super peccatum meum , quod vulsatus intellexit significa- .'
re , Ne serues meorum peccatorum memoriam,vel ne serues st
machum quem tisi mea peccata mouerunt: sed in illis conniverct propterea optime transtulit parce peccatis meis: Ideni Chaldaeus significasse videtur conuertens uis es nullati, lotinior hal sarhani ne custodias scelera mea . Qia in interpretationem vehementer probat, id de quo statim queritur, Signasti quasi in sacculo dellata mea. Septuaginta vero auctores intellexerunt, Non reseruabis peccatum ullum meum .lio tempese puniendue sed omnium simul poenas sumis,quasi diceret, Satis multas a me Poenas exigis. Et propterea traduxeruut nihil te praeterijt peccatorum meorum, Quae expliacatio quibusdam Hebraeis magis probatur,quod aptissime cohaereat, cum eo, quod proxime dixerat, Tu quidem gressus meos dinumerasti, & cum eo quod sequitur. Sed utraque est satis id
nea interpretatio. Sequitur autem or Signasti quasi in saeculo delicta mea. l
Id est , diligcntissime omnium delictorum meorum m emoriam conseruasti. Qua ratione diccndissignificat decreuisse Deum,&secum statuisse scelerum ab eo poenas persequi . nihilqu ede suae plicio remittere. Simili dicendi modo Ieremias usus est dicens, Ier. I7. Peccatum Iuda scriptum est stylo serreo in ungue adamantino, cxaratum super latitudinem cordis corum, & in cornibus ararueorum. Et rclinqueris sola ab haereditate tua,quam dedi tibi, &seruire te fa am inimicis tuis in terra,quam ignoras: quoniam ignem succedisti in surore meo,usque in aeternum ardebit. Quod si Deus Rostrorum omnium ad unum criminum memoriam colligit,& tanto studio conseruat, valde sibi intemperati,& esseten . L. mi y 3 illi