장음표시 사용
301쪽
'CAP. XVI. A. Iob etiam multas contumelias imposuerant, & eius culpa in has miserias incidisse significauerant, quare ait Frequenter audiuittalia, Vel potest exponi, Iam ego didici ,& satis mihi cognitum est id quod vos tam multis de toto genere dicitis impiorum cori latores onerosi omnes vos enis. Id est,qui potius refricetis, quam leniatis dolorem,& qui potiuς inaus imponatis,quam subleuetis. In Hebraeo est consolatores , hamat, quod est labor,& perue stra,vel iniquitas, & ita illud proxime superioris capitis versuuvltimi nonnulli exponunt,Concepit hamat iniquitatem .R tione prini e significationis vulgatus optime transtulit, oneros Carent enim Hebraei adiectivis, Pro quibus substantivorum g
niti uis utuntur ascentes, Consolatorcs oneris,uel laboris. R tione vero secundae significationis Septuaginta traduxeritne , Consolatores se malorum Hebraismum retinei es pro eo quod Graeci dicerent iniqui atque peruersi:quoniam cons Iaturis munus minime praestabant, sed vexatoris potius. Quare non sunt reijciendi, & contemnendi Graeci, ut quidam Latinus interpres hoc loco dicit. Vocat autem illos consolatores per catachr sim,cum vexatores essent potius Quonia ad eum initio se venisse profitebantur,ut consolarentur eum, sicut in secundo capite narratur,Condixerant,ut pariter venientes visitarent eum,& consolarentur.3 quia habebunt finem verba ventosae i,T Q.
Id est, inania atque futilia , & quae nullam veram accusationem , nullam veram reprehensionem, nihil denique habeant propositi praeter conuitium c contumeliam, cuiusnodi illa sunt, quae Eliaphaa principio dixit superioris capitis, usque aduersum, II. Ita Poeta dixit.
Mn tibi Mavors ventos ins ua .
Aut aliquid tibi molestum en si loquaeris e Id est, facile sine molestia
vlla huiusinodi ventosa verba,& quae retii non arithgant 'facieS . Ita ictiam transserunt Septuaginta viri ori .Hebraeo tamen Caiamritscha. I marais autem ambiguum est vulgato Nunquam enim codem modo exponit tribus, vel quatuor, locitaquibus in scriptura reperitur. Hebraeis tot iere semperest b rare, iuuare, & ita hunc locum interpretantur quid te iuuabie , vel roborabit, id est, qua re nixus, vel quibus argumentis addu
ctus ista iactas 3 Ciualdaeus reddit mai labasininacli,quid tibi
302쪽
. C A P. XVI. A. a 'Poteram σ erasimiliave siri loqui. Puto idem hoc esse, quod illud capitis duodecimi. Et mihi est
cor, sicut & vobis, neque inferior vestri sum, quis enim haec, quae nostis, ignorat, id est possem S ego easdem,quas vos reS tractare, nam & nrahi compertae sunt,& me neque redarguunt, neque ullius delicti conuincunt. Atque utinam esset anima vestra pro anima mea.
Id emi is es et vestrarum rerum status, qui di meus, eisdcmque quibus ego miseriis urgeremini. 3 consolore, O ego vos sti monibus. Quod est prudentis & Christiani viri munus, ut amictis animiam addat,& non super dolorem vulnerum eorum, vi queritur de suis inimicis David. Quod utem Iob id praestaret iacile constat ex mil. 63. eo,quod ipse postea deic dicit, Eram moerentium consolator.
Et mouerem caput meum rupor vos, mouere caput alijs scripturiae Iocis irridentis Ge videtur, ut in Hieremia, Plauserunt super te raren. r. manibus omnes transeuntes per viam,sibilaverunt, S mouerunt
capita sua super filiam Hierusalem. Et in Ecclesiastico, ita de Eeol. ia. inimico dicitur, Quasi adiuuans suffodiet plantas tuas, caput suum mouebit,& plaudet manu, Et in regibus, Sprevit te, & su sannabit te,virgsilia Syon : post tergum tuum caput mouit, Vi go filia Hierusalem. Hoc tamen loco sine dubitatione dolentis est,& casum alterius grauiter ferentis, ut patet ex Septuaginta viris, ita reddentibus Mouerem cum luctu caput meu . Nulla vero re magis incerentis animus subleuatur,quam si alium etiam in suo casu dolere videat. Nam sibi quasi praesidium ades- o v I r. se cognoscit alterius animum beneuolum erga se sentiens. Ita de Christo Ioannes narrat,quod cum Mariam plorantem fratrisu suo eisu dosui mortem videret, infremuit s iritu,& turbauit se ipsum,& la- lete videat. chrymatus est . Qua re &suam erga familiam illam charitatem de pietatem indicauit,quod & qui aderant intellexerunimam dixisse narratur, Ecce quomodo amabat eum. Et eis subsidiose
venisse demonstrauit. 16 Roborarem vos ore ineo.
Idem est,.quod consolarer vos ut dixit sermonibus meis . . Et
mouerem labia mea, quasi parcens vobis. Id est, ea loquerer, quae mitigarent,non quae augerent dolorem vestrum. Hebraea obscurius enuncialitur, ita tamen verbum de verbo reddentur, Motio labiorum meorum prohibebit, quod optime Chaldaeus exponit, Motus labiorum meorum nuru it menali se prohiberet,vel te subtraheret, id est,nihil sermonibus meis vobis detraherem, nullam contumcliam, nullum vobis conuitium facerem. Septuaginta
303쪽
tamen auctores, id cum sequentibus copularunt Ita veraehres κίνησιν δε πιιμι,ν . ἰσορ υ motui labiorum non parcam, id est, i qui non desinam, & Hebraea verba per interrogationem intellexisse videntur in hanc sententiam. An motio labiorum meorunae se prohibebit quam illi negatione explicarunt , Soptime quadraimam sequitur.
Sed quid ogoni Si locutus sum non quiescet desον meur os tacuero
Id est,quacunque me ratione geram dolore conficior.Si enim I cuius fuero,molestum valde est cum ijs hominibus disputare, qui tot, tam grauesque mihi contumelias imponunt. Sin autem tacuero graue nimis est,cum tot falso mihi crimina in ferantur,norespondere. X Nunc autem oppre1st me dolor meus. Id est,tanto disrumpor, & tabesco dolore, ut neque eripi, neque ulla ratione minui possit, O in nihilum redacti t omnes arma mei. Nam,ut in secundo capite narratur percussit eum Sathan ulcere pessimo a planta ped is,usque ad verticem eius. Et propterea totum hunc versum ita Septuaginta viri conuerterunt ν- δε' ---
stupidum, putrefaimina,& institit mihi, paraphrasi totum versiam explicantes.Sed haec versus pars ita est in Hebraeo vim reta hali mota col hadati ,desolasti omnem congregationem meam , nam my hada congregatio est Hebraeis a verbo 'a' labad congregare, & ita Chaldaeus transfert omnem v mn siliati coetum meti. Sed hanc congregationem ad artuum compositionem vulgatus , di Septuaginti viri retulerunt. Potest etiam de familia intelligie itis quae iiiijs interemptis & sonunis amissis desolata suit,ut ipse capite decimo nono queritur dicens, Fratres meos longe secte a me,& noti mei quasi alieni recesserunt a me.Dereliquerunt me propinqui mei,& qui me nouerant obliti sunt mei. Inquilini domus meae,& ancillae meae sicut alienum habuerunt me, & quas peregrinus fui in oculis eorum. Seruum meum vocavi, & non respondit,ore proprio deprecabar illum. Sequitur in praesenti eapite .s Ruga meaeaestimonium dieunt contra me. Probat ex corporis exteria is signis magno se dolore intercludi, ut facile quiuis non crudelis homo id ipsum posset cognoscere ex rugis,quibus eius cutis propter maciem summam contracta est . Planiusque id in Hebraeo dicitur,Fecit ut rugas contraherena,vetustis esset subaudi dolor meus,ut ipsa rugarum contractio to
304쪽
stis eius esset. Vel sorte cum vulgatus contra me, conuert it aliam sententiam, ut mox dicemus signis cauit, Et fuscitatur falsiloquiis aduersus faciem meam contradicens mibi. Hanc sententiam Hebraei non agnoscunt. nam tam calias, quod vulgatus falsiloquus inter pretatur maciem significare dicunt, de ita hunc locum verbum de verbo reddunt,Et stetit in me macies, in vultu meo respondebit, id est, vultus mei macies pro testimonio dicet me magno in dolore esse. Interpretis autem nostri sententiam quidam Latini Hebraeos sequentes reijciunt, Sed fateor quam illi probant explicationem in Hebraea verba quadrare, Nego tamen interpretis Latini versionem minus aptam esse. Nam et na cachas non solum maciem, sed etiam mendacium , & frςquentius inrte significat . Nam sicut aera in Kal macrescere indicat, ita in Pihel mentiri. Quare nominis illa versio non aliena cst, Neo
magis quod Septuaginta auctores mendacium meum vertunt.Chaldaeus 3a ana cadbubi mendacium meum . Quocirca si vulgatus interpres hoc loco non probatur, ij omnes inte Pretes improbandi sunt,quod absurdissinauita est. Oportet ergo sententiam auctoris vulgati explicare, ut ij auctores grauisse imi Pariter explicentur. Fasiloquum igitur, & mendacium suum vocat dolorem suum acerbissimum, quo tabestebat, quod signiscare, & testari videbatur Iob iniquum esse, & culpa, & merito
suo torqueri: cum longe secus esset, quoniam ergo mentiebatur in illum, mendacium eum suum appellat. Et idem vulgatum sibgnificasse puto,cum primam huius versus partem conuertit.Rugae meae test imonium dicunt contra me, ut totus versus in eande
s.collegit furorem suum in me , o comminans mihi, infremuit contra me dentibus suis, bonis meus terribilibus oculis me intuitus est . . Narrat satis eloquenter octo versibus sequentibus in quanta rerum acerbitate versetur. Sed non conuenit inter interpreteS, quemnam hostem suum appellet. Quidam diabolum Opinantur, quibus ego non assentior. Nam in toto hoc libro de illo nunquam queritur, nec mentionem facit. Non enim tanto timori
est diabolus bonis viris, quem stiunt tantum carnificem esie, dc ex Dei modo agere praescripto. Alij dolorem eius prosopOPcia hostem suum vocare tradunt. Quorum sententia valde mihi via detur probabilis: siquidem& caxmini haec figura aptissima est,&sermoni&Contextus eam probare videtur. Nam dixit octauo versu, OPPrcstat me dolor meus,nono vero eum falsiloquiun & men
305쪽
dacium suum appellauit, & contra se, testimonium dicere pro
nunclauit, recte igitur consequitur, ut hoc eum decimo versiiDeum hoste hostem suum nominet . Alij putant Deum hostem suum v suum appςl- care . Quam ego sententiam sequar et quia magis toti sacro i- sanctae scripturae consentit . In qua stequenter usu Venit, ut viari sancti in suo casu dolentes de Deo conquerantur, ab eoque Thre n. i. pericula sua conflataeisse indicent . Et ita cum Hieremias asinpellat dicens, Tetendit arcum suum quasi inimicus, firmauit dexteram suam quasi hostis,& occidit omne quod pulchrum erat visu in tabernaculo filiae Syon . Effudit quasi ignem indignationem suam . Factus est Dominus velut inimicus praeciapitauit Israel . Describit igityr Deum corporis specie; formi dabili , quod comminetur eum , quod instemat contra eum dentibus suis, quod terribilibus cum oculis intueatur, ut ita significet quantum ei timorem iniecerit. Non enim dubium est;
quin Deus vehementer terreat eum, quem periclitari decreue-
Itiere. i . rit . Quod a se Hieremias deprecatur dicens, Non sis tu mihi formidini, spes meatimn die afflictionis . Quod dicit, Terriabilibus oeulis me intuitus est . Optime explicauit, quod Hebraeus ad verbum dicit, Exacuit oculos suos in me. Septuaginta con
uerterunt ακιω zθαλμωνἐ u λατο oculorum telis insultauit. Charudarus vero, Quasi nouaculam acuit oculos suos aduertuna meis
Illud etiam paraphraseos addiderunt Septuaginta ad iram h
stis magis declaranda β λιάτ ἐπ in ii--r is tela piratarum eius fuerunt in inc coniectae . Illud etiam ab eis ad altum fuisse videtur ὀξεῖ επαυσί με ἡ ταγο νατα ingenibus me acuto PC cussit, postquam dixerant, oculorum telis insultauit. Sequentis autem versus dimidium praetermisisse videntur secundam eius partem modo vertentes, in genibus autem eum percussisse declararunt: quoniam uablata suerat ei omniS euadendi,& effugiendi potestas.
at Aperuerunt super me ora sua, σ exprobrantes percusserunt mnitilam meam Jatiati sunι poenis meis.
Varie etiam hic locus exponitur, quidam existimant de suis id amicis dici , quod in illum acerbi fiterint . Sed non expliacant, quo illud tropo dicatur, percusserunt maxillam meam, aut . quid significet. Nam ut verba simpliciter indicant,accidisse mihi non persuadeo, viros enim opinor fuisse grauissimos amicos Iob. Alijsuarum calamitatum prosopope iam csse arbitrantur. Sed non idonei tropi illi esse videntur,qui in calamitates transieratur, Satiati sust poenis perivsserunt marissa,aperuerunt ora, Ali 3 aute
306쪽
26sdaemones Iob intelligere putant: quam sententia iam refellimus Quare non dubito quin de alijs id improbis, & nefarijs homini ibus dixerit . Nam postquam tortunas omnibus euersis in tantis miseriis fuit, antequam ad eum eius amici venirent,certum est 1 quibusdam petulantissimis hominibvus abiectum, atque despectum,& multis ignominijs appetitum fuisse , Nam ipse capite de cim ono ait, Stulti quoque despiciebcuat me, di cum ab ei recessissem, detrahebant mihi. Abominati sunt me quondam consili rii mei,de que maxime, litigcba aduersatus est mes t capite trige simo Nuc aute derident me i uniores tempore, quoris non digna, bar patres ponere cum canibus gregis mei. Nunc in eorum canticum verius 1lim, S saetosum eis in prouerbium abominatur me longe fugiunt a me ait laciem meam conspuere Hon Verctur. HOS igitur luper ciun ut ait ora sua aperuisse puto, cum ut postea dixit, lautus iuer i eis in prouerbium,S: in canticum versuS.H exprobrantes maxillaesus percusisse,& poenis eius fuis e satiatos quos no veritos fuisse ait in facie suam cospuere.Ea cnim est per uersa iniquoru hominu ratio ut facile aspernetur eu,que ab amiacis,& cognatis desertu brtunis omnibus priuatum, & misero, &graui morbo deformen redditu videat, licet eum cum d iues esseti plurimi facerent. Vt ait David Quod exprobauerunt inimici tui Domine,quod exprobauerunt commutationem Christi tui. 132iConclusit me Deus apud iniquum, manibus impiorum me tradidit. De ijsdem hominibus hoc dici existimo,& illum iniquum, quem nominat imprimis eum esse de quo ipse capite decimo nono ait, ris,quem maxime diligebam aduersatus est me. Quaquam Septuaginta singulare pro plurali esse crediderunt iniustorii tras ferentes. Ut merito Iob expressam Christi imaginem retulisse ce statur: qui etiam a Deo su it in potestatem iniquorum redaci i&eorum libidini permissus 33 Exο ιιze quoniam opulentus repente contritus sum. Grauiorem casum fiuile declarat Aqiiod de altiori gradu fuerit deicetus,ticut quidam dixit iserum. est su ille foeticem. Repente dicit,quoniam paucis diebus copijs omnibus fuit eversius,& morbo grauissimo oppressus, tenuit ceruicem, meam coUregis me, Deus scilicet, quem animo in se graui,& acerbo, tanquam hone describit, Et posuit me quasi in signum, In quo scilicet sua vita tela conii Ciat, id est me varijs inauditis modis Miligit; id quod alio m do dixitDavid, Super me confirmatias est furor tuus,& omnes fluidius tuos Haduxisti super i .EL Hieremias egitam figura usus T ccndit arcum ilium, α posuit me quali lignum ad lagittam, misit
lantisilinis hominibus abiectum fuisse.
307쪽
in renibus meis filias Pharetrae suae inite eius quod statim subii.
cit Iob. 14 circunde dii me lanceis seu,tonuvlneravit iambos meos. Quod lanceis suis dicit in Hebraeo est van rabau: significat autem proprie c)zn rabim multos siue magnos, Vnde possumus etiam interpretari,Circundedit me magnis aut multis, siue doloribus, siue calamitatibus siue iniquis,& perditis hominibus,sicut etiam Psalm.ar. eodem verbo usiis dixit David, Circundederunt me vituli diamrabim multi.Tauri pingues obsederunt me.Sed Septuaginta re dunt, sicut vulgatus Mnυς lanceis Chaldaeus imgirroi iaculatores .Et ita quidam Hebraeus, qui doctus habetur,interpretatur il. lud Hieremiae cap, o.vers. 29. Annunciaru in Babylonem tra ra *' plurimis omnibus qui tendunt arcum, annunciate sive,ut ille dicit,congregare,contra Babel sagittarios Lanceas igitur, taue iaculatores Dei vocat aerumnas,& iniserias, in quibus versabatur. Von pepercit,s effudit in tena viscera mea, Alludit ad rationem c agendi eorum,qui nihil se reprimentes rela fila in alicuius corpore exercent,quod etiam significavit David dicens,Sicut aqua et fusus sui S dispersa sunt omnia ossa mea, ad eandemque rationem pertinet,quod sequitur. Is conscidit me vulneresuper vutiis Id est multis vulneribus simul: multa enim vulnera, multaScla des uno tempore accepit Iob, ut primo & secundo capite narra-Fμει,4 3. tur.Sicut etiam Dauid de se dicit Abyssus abussim inuocat in voce cataractarum tuarum.Cataractas Dei vocat grauistimas cius iras, quibus urgentibus non una tantum interuenit Calamitas.
calamitatem i mi reat. Irruit in me qu.s gigas, id est impetum fecit in me quasi λrtissimus vir cui nihil potui resistere,sed primo
me congressu prostrauit. Et ita in Hebraeo in naa ghibor, quod sortem & robustum virum proprie significat. Idem Septuaganta
viri declararunt plurali numero potentes. Onuerterat . I 6 Saccum conseri super cutem mirum,ta' operui cinere carnem meam.
Id est,cnim ei non possem ullo modo relistere,feci ci iod victi soloe, ut ad preces con sugi ant,& se ad pedes victoris ab ij ciant: Saccus enim,S cinis insignia erant plorantium,& misericordiam implor. Ium rantium. Et ob eam rem serui Benadad vim 1 Rege Israel id co sili j inisse narrantur, Ecce aud luimus, quod reges domos IsraeID . Clementes sint, ponam nS itaque faccos in lumbis nostris, &1uni d me, uti culos in capitibus nostris,& egrediamur, ad Regem Israel sorsi ti Deus tali salvabit animas nostras. Qua ratione Deus cum sit clementis μι I Q r. simus iratus. & Punicias optime placatur, idque consiIi Dauia aerumnis,
308쪽
aerum is,& miserijs oppressus ecepisse narratdicens , Quia cin rem tanquam panem nraducabam, & potum meum cum eiu in scebam, a facie irae indignationis tuae , quia eleuans allisisti me. Iob autem id etiam fecisse traditur primo & s udo capite, cum in terra comi iste,& in sterquilinio sedisse narratur .i uibus nos locis cinerem, & puluerem luctum, & squalorem hominis amiciti significare diximus,Sed quod carnem meam dicit, in Hebraeo est a p carni, quod proprie cornu meum significat, per translati nem rip cheret significat robur, quod animalia, quae habent cor nua, illis in primis vires suas expromant.Et ob eam rein Septua' ginta conuertant M' robun meum in terra extinctum est, Significat etiam gloriam siue regnum, quod viribus regnum,& gloria coparetur,Sicut dixit Anna, Exaltavit cor- inu Christi sui,& David,Cornu eius exaltabitur in gloria. Et pror Pol. io a. pterea Chaldaeus hoc loco transtulit abieci in terram rap)κ aicari, gloriam meam. Qui omnes interpretes significasse putarunt, quod primo,& secundo capite scribitur Corruitin terram, Sedebat in sterquilinio, & propterea vulgatus simpliciter, & sine ulla methaphora posito modo transtulit. I Facies mea intumuit a fletu, σpalpebra usta ea laverunt. Ita enim natura fert, ut humore multo flendo ad oculos desue te genae turgescant,& oculorum acies fiat obtusior, qua de causa dixit Hieremias,Moestum factum est in dolore cor nostrum, ideo . Cotenebrati sunt oculi nostri.Sed quod intumuit dicit in Hebraeci ψη ' γ' est n hoinumerui. quod non satis exploratae significationis
est,quod hoc uno scripturae loco reperiatur,Septuaginta τς combustu est,& no facies,sed ventrem ad maiorem amplifica' tionem interpretati, sunt vertentes 1- πιγκει-τω axenter
meus combustus cst, hoc est tot lachrymas, effudi, ut omnis mei corporis humor esAuxerit, & ita arui, ut combustus esse videar. Nam uterque interpres intellexit Iob nimis fleuisse, Ilaeduarijs, id modis significauerit. David etiam dixit, Aruit tanquam testa 3 virtus mea . Chaldaeus autem verbuni illud transeri facies mear u uci metastesin lutulenta, Nam 'In homer, ex quo geminatuoretum esse videtur,lutum significat, alludereque videtur, ad puluerem vel cinerem, quo caput suum sparsit, ut primo & secundo Capite expositum est, qui lachrymis humefactus faciem eius se dabat,& lutulentam reddebat. a 8 Haec passus sum,absque iniquitate manus mea, quam haberem mum
Totius suae cavi, itatus est,nullo merito suo tot pcenas luere.Nec
309쪽
egisse quidquam, cur se merito ei Dcus ita immutaret , ut m ces suas quibus eum pro incolumitate , & falute sira precab '
tur, negligereti: Eleganter autem manus culpa vacantes: cum precibus mundis coniunxiti. Siquidem eleuare manus Hebraeis: Illeuare ma- est, orare Deum,atque precari, Et ita dixit David, Eleuatuo mamis Hebrxis num mearum sacrificium vcspertinum. Enc vero causam crimisit' na , atque uagitia cur Deus preces non audiat, simili dicendi r iri tu i tione declarauit Esaias dicens, Et cum cxtenderitis manus v ea Deti, si e stras,auertam oculos meos a vobis. & quu multiplicaueritis ora
ι es non au- tionem, non exaudiam, manus enim vestrae sanguine plenae sint.
Mi - Idem igitur est mundas manus habere,& mudas habere ad Deum
Is Terra ne opertire sanguinem metim, neque inueniat in te locum latendi
Operire sanguinem Hebratis esse puto causam alicuius ita comprimere,ut no coanoscatur, utrum iure vel iniuria damnum ac
perit , Quod licui commodo iniquorum virorum fit, quippe quorum in serior causa sit, ita incommodo bonorum viroru,quippe quorum est causa suphrior Quare id a se deprecantur,& ita ops 'UI time declarari arbitror illud Geneseos, Vox sanguinis statris tui Abel,cl amat ad me de terra,Id est petit, ut cognoicam, quo iuro fuerit interfectus,dixerat enim ei Quid secisti λ are de his ver bis Iob optare,& postulare videtur, quod saepe alias, ut eiuS aga tur causa,& cognoscatur ab aequissimo iudice, quoniam ab amicis iniquis iudicibus condemnabatur,sicut capite I 3.dixit.Si fuero iudicatus scio quod i ullus inueniar. Quis est qui iudicetur me Cum veniat quare tacens conssimorῖ Quod optabat optima conscientia Deciis, in cuius sermonem versu superiori incidit. Quam expositionem confirmat,quod hoc eodem versu sequitur, Neque inueniat in te locum latendi clamor meus. Sapienter enim ad hanc innuendam sententiam vulgatus interpres addidit illud o tetendi verbis Hcbraeis,quae verbum de verbo reddita id modo signiscant,Ne sit locus clamori meo, id est.nullo loco consistat, sed uniuersum pervaget orbem & omnibus notus sit casus meus, si serto iudicein aliquem inueniam, qui aequum reddat iudicium &iusta serat de mea vita sententiam, Vel ne sit locus clamori inco,quousque ad caesum usque penetret, quando quidem iniquo iudicio ita y I;.4ὸ ς mrra opprimor.Quod aptiuS cohaerere videtur, cum eo,quod P d.'D 'od ea quitur. tur. ao Ecce enissi tu caelo testis meus, o conscius meus in excelsis.
310쪽
Testis qui Hebraeis est rix hed si de Deo dicatur no talu testem, sed etiam iudicem significare videtur. Et ita illud intelligendum est.
Micheae describentis Deum venientem; ut iudicium exerceat Saa. mariae,& Hierusalem, Et sit Dominus Deus vobis in testem , Do minus de templo sancto suo, &c. Nam licet humanum iudicium non patiatur,ut idem iudex , & testis sit,in diuino tamen iudicio omne aliud test inonium praeterquanti ipsius Dei leue est, quod si duci possit.Quare cum orbem terrarum iudicabit, non aliorum sumet testimonia,ipse tantum uniuscuiusque conscientiae certi Rissimum testimonium dabit, Est enim testimonium Dei aequissimi iudicis sententia,locupletis,&: oculati testis tesmmonium: Sept Pterea Malachias dicit. Et acceda ad vos in iudicio , &ero testis velox maleficis,& adulteris,&periuris, & qui calumniantur mercedem mercenarii,humiliant viduas, &pupillos,& opprimunt pexegrinum nec timuerunt me dicit Dominus exercituum . Optat igitur Iob,ut saepe alias ne sua causa coprimatur, sed a Deo aequis.suno iudice tractetur, qui&testificati o certiRima suae incuti Patae vitae vietur Meus autem licet ubique sit, eius in priniis sedes caelum csse dicitur propter lori re stantiam: sicut ipse per Esaiam testatur Caelum mihi sedes. ME Hunc ergo iudicem viri sancti v hementer desiderant,cum iniquis iudiciis in terris vexantur. Ehob eam rem dicebat David audica me Domine secundum iustitiam meam,& secundum innocentiam meam super me. Consumetur nequitia peccatorum,di diriges iustum,scriatalis corda, & r
ar Uerbosi amici mei. ba via Optime hoc loco nomen τὰ meliis expIicatur, quod alijs locis Interpretem,rhetorempleris indeclarata suffinita medVeΘhis mecum agunt, verba tantum profis utatua ullam consolatione afferunt; id quod Marius initio a leserat huius capstis, Audiui se quenter talia,consolatores onerosi omnes vos estis. Nunquid ha- Debust finem verba ventos aud Deum stillat oculus meus 4 d est, Deli 'tantum lachrymis meis, quaero, ipsique miseria & calatilitates meas propono abeo mediciniim de reminium pectuns. Sicut dixit Dauta, mando tirebi pectu eiu ς orari oneri x tributatis Ps. 34 Mem meam ante ipsum promtirtio. Est diram hoc lapienti sisimum, cum malis in genusti consilium. vi uir c aaa urinam peiudicaretur τὰ eum Dis Dimior, Et cata nus
Iudicari hic est litigare, vi alio loco, is est.qui iudiceni in ii Iob. I ri