장음표시 사용
361쪽
ei, cui sceleratae delici ita erant iucundae, ut quo diutius delectaretur,non deglutiret, scd parceret illis, ut dixerat: ita fiet ut eas cuin velit deglutire,non possit. Facile vero Hebraea pollunt trahi in vulgati Latini sententia ira, si verbum Da iblis in passiuapo. natur,quod duobus punctis mutatis fiet,diximus autem saepe pus cia ad dictiones per e vique sua non pertinere, & propterea e p. ha, 1 ἡ. tra ipsas ponuntur, & pro legentium voluntate olim mutabatur hie, id di Ethac de causa Christum cuidam legis perito respondisse puto,ctionem per In lege quid scriptum est quo modo legis p. Quod diuersis sorteis non pςm' mod i s striptura tunc legeretur, id est diuersis punctis , atque calibus. Septuaginta tamen auctores in activa legia e videntur,
'δ ς' .liam. γευ et non gultabit transferunt. Iuxta multitudinem adinve tionum suaram sic sustinibit.Id est, Supplicium pro meritis erit , sicut Prouerb. r. dixerat,Ossa eius implebuntur,viiijs adolescentiae eius. Et scutSalomon in prouerbijs luculeter ait, Comedent : ructus vitae tu suisque consilijs saturabuntur . In Hebraeo tamen verbum de ver bo est, Sicut copias commutationis cius non laetabitur . Copias . . . Commutationi S vocat turpes illas facultates, atque delicias, quascum veris diuit ijs, id est, a virtute,& amicitia cum Deo prosectis commutauit. Ait ergo non pro opibus erit laetitia, multas congessit diuitias,sed non multum illis delectabitur, quia illis non fruetur,ut ex diuite illo, de quo proximo diximus,cognoscitur. Vii gatus autem interpres intellexit, ut vere intelligi potest, non laeta. hitur , quia dolore afficietur. Et ob eam rem paraphrasi utens, inebit transtulit. Iuxta multitudinem adinventionum suarum,id est, secundum copias iniquae commutationis eius,ut ad Hebrae a ver ba eius paraphrasis accommodetur, Graeci tamen auctores longe liberiorem paraphrasim huic loco adhibuerunt, ita enim t
labore peperit diuitias, quas non gustabit: Sicut strigosum, quod nec mandi, nec bibi potest. Sententia vero eadem est, quam H braea habere diximus, Chaldaeus tamen illud, quod in Hebrio ad
verbum esse diximus,Secundum copias commutationis eius non laetabitur , aliter cxplicat x 23 Abarnua tu mR I ciatu etimi arag minet, vela ibitali, cum tortitudo cius mutabitur ex Conon loquetur, id est non loquetur exultans, & gaudens,sicut cum erat viribus integer . hel autem Hebraeis etiam sortitudo si
sndicat, d illa a nobis posita aptior videtur expositio. ,
362쪽
Egit de supplicio,quo sunt homines iniqui constringendi, hoc ver rupina quaasu agit de peccatis,quibus tantas poenas commeriti fiant. Et cum si varijs diuersisque flagiti js inquinati fuerint, quibus, & in Deum impij, in se nefanda libidine spurci & obscaeni, in homines erudeles M acerbi extiterunt, tantum rapinam & alienorum bonorum direptionem commemorat. Ex quo inteli igitur tam graue id scelus esse, vel solum merito tanto supplicio vindicetur. Quod est maxime animaduertendum , nam ita plerianque in sacra fit scriptura, ut caeteris hominum flagitijs praetermissis, hoc ununi ponatur, ad declarandum quanta sint poena, & cruciatu digni. Ait ergo, Quoniam confingens, . Eadem sententia similibusque v.
verbis clarius ponitur in Hebraeo. Quoniam eon ingens nudauit pauperesa. mum rapuis CV non aedificauit eam. Pauperes appellat eos,
qui vim illatam ubi propulsare non poterant, quos adiuitibus confractos, & nudatos este dicit, quod praeterquam quod sore nis eos spoliarunt,contumelijs etiam, ignominijs, plagis, & alijs modis vexarunt. Sicut clarius dicit Esaias, Rapina pauperis in E ., 'domo vestra. Quare atteritis populum meum, & facies pauperu Esaos. commolitis p Et alio loco praecipit, Dimitte eos, qui confracti
sunt liberos,& omne onus disrumpe.Quod dicit, domum rapuit crvin adimauis eam. Id est, quam non aedificauit, domum inquam alienam diripuit, & alienas fortunas inuasit. . . . xo Nee es satiatus venter eius. . In eandent sententiam Hebraea dicunt, Tranquillum in ventressio non agnouit & Graeci traducunt. -- ' Movia Hu-- Salus eius in iacultatibus non est, id est, eam satietatem, tranquillitatem, atque salutem. tuam sibi tantis opibus pollicebatur, non consequetur. O cum baluerit qua concupierat, posuere non poteris . Saepe,id hoc capite repetitiid est, non fruetiu , fructum non capiet ex diuitijs aequisitis, vel propter mortem, quae illum re- Pente opprimet, sicut diuiti illo, de quo Christus apud Lucam narrauit,accidit:vel propter auaritiam,quae non sinit auaru suis . uti pecunijs. Sicut dicit Ecclesiastes,Avarus non implebitur pe- . :Cuma, de qui amat diuitias fructum non capiet ex eis; hoc erga V vanitas.In eandem sententiam Hebraeus,& Graeci dicunt, In d
siderio suo non seruabitur, id est, voti &desiderij sui nouerit
Obscure hoc,oc ab Hubraeo, &ab interpretibuςdicitur, sed esa'
363쪽
rius ab Hebractuquem ita Ninum dς vςrbo connertemus , Nili
Quam insa- reliquum suit in 'comededo ei.Quo insatiabilem auari hominis, tiaodis auari rapiendi libidinem breuirer tangit,quae nulli parcit, nullam proe terauittit occ sionem,tantum denique diripit,quantum valeta tob eam rem dicit Nihil remansit de cibo eius, hoc est omnia d uor a quae deuorare potest Luculentius hoc idem expres,it Salo-Prou. i. mina Verbis dicens iniquorum, Deglutiamus insontem, sicut in Drnus viventem,ci intcgrum,quasi descendentem in lacum, omnem pretiosam substantiam reperiemus inplebimus domus iam stras spolijs. Et Sapientia, opprimamus pauperem iustium, Sinis
V δ' parcamus viduae,nec veterano,nec revereamur canos multi tem
pori Sisiit aulci fartitudo nostra lex ita iustitiae. O propterea nihil Auali poena. permanebit de bonis eius. Par pari Dei iusto iudicio relaxetur, ut siri eut ipse nihil boni,quod diripere posset Praeterm isit, ita nullum eius bonum, non dissipabitur atque percitur, in Hebraeo loco Permanebit talia quod Varijs modis exponitur. Quidam. Hebraei exponunt,Non parturiet bonum eius, id est Ductum non seret.Alius Hebraeus exponit non ivrii lassitati non prosperabia
tur,id est,non prospere .cadent conatus eius. Alius Hebratus, M. Δ .si Chaldaeus non p) icue non expectabit bonum suum, id est, Spe cadet cum totum dissipari viderit.Septuaginta vertunt,non σει florebunt bonae eius, id est,non feliciter euenient. Quae omniat' licet varia si ad eandem tamen, quam exstntantia vulgati ex posuimus,pertinent sententiam. τ
. et a cum satiatus fuerit, arctabitur chiabit, O omnis dolor irruet 'pra
Id est, grauisisimas poenas pendet.Sed est maxime notandum,quo tempore impium hontinent in cruciatum dicat cile dandum , c satiatus inquam tuerit. Quod iniquos hominesanaxime terrer deberet qui latiari, emet Her expetunt diuitijsque, & delicijSut abundent,l. orant:quare interitum suum,& magnam ruinam quaerere videntur. Ex quo factum est . ut eum grauiter Istael Dei
gratianal cxiilcerasiet, & illum ac urbe Deus punire decreuissetose . per o sona dixit in am sicut vaccadas ei utens declinavit Im. , A. in stati nuric pasce eos Dominiis quali agnum in latitudine id est. Scitat pecoriς Dominus euinagnuini, questi sibi occid re decrς 'nit,uberrime pascit,ud pinguem heddat.Cum qui conueniri, Hal. γν. h MKuod canit Davidara Dei astenditsuper eos, di occidit pilam /' gues eorum. Quod dicit, Omnis dolor irruet super eum. In eandem scivientiam Graeci dicunt omnis ἀνάγκη nocessitas a cilis aes amet
364쪽
esset negotium. cum igitur ita sit, ut tunc sit4 pius landitus
euertendus, cum satiatus fuerit,merito Sophar optat dicens. 13 Vιinam impleatur 'venter eius,ut emittat inom iram furoris sui, P. Furi super illam bellum Iuum. . '. m n : za Alii υ γ . t V lGptime vulgatum per optatiuum transtulisse puto, Utinam di cens, quod per imperatimina tranSferendum existimant, Esto, in Ere bo intsi uana,vel si rivi impleatur,&c. Hebraice est vi, ichi quod optan- fit in xe ixu.tis esse cxistimo, est enim maxime e re bonorum hominum inte p ' - ritus,& euersio impiorum, si frugi fieri noluerint. Stant enim a xliabolo, cuius regni labefactatio, & cxcisio ex animo viris fanetis desideranda est ut veniat regnum Dei, cuius illi propugnatores sunt . Quae honestissima optatio in multis psalmis satis luculenter scribitur,ut in psalmo nono, Convertantur poccatores Psal. 9.in infernum,omnes gentes,quae obliuiscuntur Deum. Et in alio
psalmo hoc bellum Dei postulatur, ει describitur, quod ut ait Sophar pluet super iniquum. id est, eum undique premet. Apprehende, Deum precatur David,arma,& scutum,& exurge in adiu- Uul. 3 torium mihi,effunde frameam,& conclude aduersus eos,qui persequuntur me, dic animae meae,Salus tua ego sum. Confundanturi&revereantur quaerenteS animam meam. Auertantur retro in
sum,& confundantur cogitanteS mihi mala. Fiant tanquam pul- impios destianis ante faciem venti angelus Domini coarctans eos. Hoc ita pyio.
bellum describit Sophar adiungenS. 12 mgiet ama ferrea, irruet in arcum aerem. Id est, cum Deus emittere decreuerit in cum iram furoris sui, itieum armis trie suae obsidebit,ut effugere nullo modo possit. Incidet enim in arcum aereum, si arma vitavcrit ferrea. Ita enim saepe fit, ut homines nefari j tot cingantur periculis,ut licet unum, aut alterum depellant,alio opprimantur, de pereant. l21. Eductus egrediens de retina sua, falgurans in amaritudine suae vadentis venient super eum horribiles. In Biblijs Regijs, Min quibusdam alijs vulgatae editionis exemplis est . Eductus gladius, M. Sed in multis, & antiquis eiusdem emplis,&in Hebra gladius deest. Et ita nonnulli pij interpretes arcum se baudiunt. Quidam voro Hebraeus,& Septuaginta au .ctores non gladium, neque arcum', sed sagittam subaudiendana Qxistimant,ut aptius cum superiori versu coniungatur, si arcum aut sagittam subaudiamus, in cuius fine arcus mentionem fecit. Quicquid tamen intelligamus, eadem est sententia , qua docet, quam exitiosa pugna cum impio Deus certaturus sit, simul ac voluerit Peccaetrarum ab eo pomas repetete. Id est, statim ut gladius
365쪽
.eductus fuerit e vagina, vel Dei,vel eius hostis , quem Deus In i tum excitauerit, atque adeo non eductus, sed statim, ut inceperit egredi, & fulgurare ad amaritudinem eius, horror eum persu det,& de sua salute desperabit. Sicut canebat Moyses, Dolores obtinuerunt habitatores Philisthijm. Tunc conturbati sunt principes Edom: robustos Moab obtinuit tremor, obriguerunt om nes habitatores Chanaam. Irruat stiper eos sormido, & pauor iam agnitudine braciat; tui. Sed quod derigura dicit, In Hebraeo
est rem migiaeua, reperitur autem nu metia hoc loco tantum hac forma, quare non satis comperta significatio eius csse vid tur. Hebraei autem ex radice u glicua esse arbitrantur, quod corpus significat. Septuaginta tamen interpretes 'OS signi ficare putarunt :& ita primam huius versus partem conuerterunt A J- λη pertranseat per os eius sagitta . Τum quod in amaritudine vulgatus dicit,hic braice est 'in rora, quod Hebraeis est fel,&ita hoc codem capite versu I . vulgatus transtulit. Est tamen a radice ' u marar,quod significat amarum esse vel amaritudine affccte. Qua forte de causa am ritudinem hoc loco vulgatus interpretari voluit. Hebraei autem set interpretantes,& rru glicua corpus,ut diximuS, ita totum ven sum explicant, Exivit, egredieturque sagitta tanquam Ealgur οcorpore, selle cius insecta, hoc est. Mortiterum erit primum , quod accipiet vulnus. Alij interpretantur, Sagitta ivlguraus vel splendens felle eius. Sed illo modo Hebraeus, qui doci or habetur exponit.Septuaginta tamen viri hunc locum liberiori paraphrasi conuerterunt, fel praetermittentes, & illud sulgurans tantum exponentes sic ραδε ἐν δ υτας-φ, astra in caelaaculis eius,hoc cst,Ita euertantur, ut syderibus pateant. Hoc denique
versu significatur, quam exitiolum bellum a Dco cum impijs, di nefarijs hominibus gerendum sit:ad quod etiam pei tinciat, quae
a 6 Omtus tenebrae abscondita sunt in occultis eius. Tenebrae calamitatcs, di exitia frequenti sacrae scripturae usu v catur, in occultis eius ,propter Occulta eius quidam Hebraeus in comentariis explicat,id est. Propter peccata eius. Sed cur, aut qua Phrasi peccata eius appellet occulta,non dicit. Praesertim, quod profligata sisimi hominis sceIcra, de quo loquitur hic, cum nequa Deum, neque homines reuercatur, manifestissima esse soleant . Quare melius mihi videtur ita exponere. Calamitates absconditae sunt ei in locis,vel rebus iis,quae t psum latent,quare nullo m do eas cffugcta aut dcclinarc Dotcrit, Sicut cap. i8.dixit I aldad, Abico
366쪽
C A P. XX. D. 3 1 Abscondita est in terra pedica eius, & decipula illius In semita.
Devorabit eum ignis,qui nonsu enditur. Chaldaeus ignem gehennae E .ro. esse dicit, de quo narrat Esaias praeparata est ab heri Thophel a Rege praeparata profunda,& dilatata. Nutrimenta eius ignis, &ligna multa, flatus Domini, sicut torrens sulphuris, succendenseam. Alius Hebraeus ignem e caelo missum exponit, quo non leuiter Iob praestringit, cui seruus eius nunciasse narratur, cap. I.
Ignis Dei cecidit e caelo,&tactas oves puerosque consumpsit: Iob. I. utraque est apta, & quadrans expositio, infligetur reluctus in t bernaculosuo . Hoc est,Si quid illius reliquum tuerit amigatur, &deleatur,ne qua illius reliqua sit memoria. Hac dicendi rati ne extrema vastitas in scriptura significari solet. Vt Moyses ait, Clausi quoque defecerunt residuique consumpti siunt. Sed Ver Deunia.
bum activae vocis Graeci esse iudicarunt,ita conuertentes κω.M 'μ ωον affligat domum cius aduena. Vt versa a. huius capitis in Hebraeo esse diximus, Omnis manus laborantis i
a uelabunt cali iniquitatem eius. Exod. I s. Id est,Nota erit,& omnibus manifesta iniquitas eius. Quod fieri solet quando publica auctoritate iniquus: homo ad supplicium rapitur. Est autem Hebraea dicendi ratio,ad significandum rem
testatam & in medio positam esse, ut caeli eius esse testes, & eam reuelare dicantur, quam ob rem canit David, nunclauerunt . caeli iustitiam eius,& viderunt omnes populi gloriam eius. Et 'Moyses ait,Testes inuoco hodie caelum & terram, cito perituros vos de terra, &c. Id est,palam, & aperte dico, Esaias etiam ita Dcης- suum incipit vaticinium, Audi caelum, auribns percipe terra, quia Dominus locutus est, id est, manifesto, & palam locutus est. Et terra consurget aduersus eum. Siquidem ad omnes sceleratos ho- Gai. r.
mines pertinet, quod Adain postquam crimen illud admisit a Deo nunciatum fuit, Maledicta terra in opere tuo in laboribus Genes. . comedes ex ea cunctis diebus vitae tuae,SpinaS,& tribulos germi sapien. s. Dabit tibi. Et in sapientia dicitur,Pugnabit pro eo orbis terrarum contra insensiatos.
2 8 Apertum erit germen domus illius, detrahetur in die furoris Dei. Quidam existimant germen hic posteritatem, di stirpem esse im-Pιν, quibus ego non astantior. Nam est in Hebraeo Stai iebul, quod nusquam stirpem,aut posteritatem significari vidi. Sed is Gum,ut in psalmo, Terra dedit Hai iebula stuctum suum. Qis- πασα Te Potius copias atque fortunas impij hoc loco indicare puto, &ita Chaldaeus frumentum tranostri. Diuitiae igitur eius, - X a tuos
367쪽
tunc erunt apertae, id est, manifestum,atque testatum eriliquanta fuerint iniquitate partae. Quod scilicet germen detrahetur, id est,eius diuitiae dissipabuntur , S ad praedam proponentur, cum Deus stomachum suum in illum eruperit, enas ei meritas impones. Alijs placet, Migrauit germen eius vertere,& ita vertit Chaldaeus, Quod fieri potest, nam verbum nes gala.quod hic ponitur,& migrare,&reuelare significat, Migrabunt igitur opes eius, quia praedae erunt, & alio exportabuntur. Cum qua expositione consentit,quod est in Hebraeo loco Detrahetur,r ram ni garot,quod Hebraeis est fluentes, hoc est. In die furoris Domini tanquam torrens eius opes huc , di illuc fluent a praedonibus in diuersa loca exportatae. Cuius vocis rationem ducentes Graeci auctores, ut euersionem domus impi j significarent, hac paraphrasi hunc ve sum interpretati sunt miσαι δο ἐργne perditio domum eius in finem conuellat: dies irae
α si Haec est pars bominis impii a Deo, et hareditas verborum eius a DoId est' hanc Deus gratiam reseret impio viro,has poenas ab eo sumet pro verbis suis iniquis, quibus Deum contemnebat , quod eum tot annos patienter ferret; & benigne,ut sanior fieret,expe-ictaret. Hac enim de causa impios dicere,aut secum cogitare videntur,quod de illis narrat David, Dixerunt, Non videbit dominus, neque intelliget Deus Iacob . Partem autem positit pro pO tione, Hebraea phrasi,quam etiam partem Dauid impijs hominibus attribuit dicens, Pluet super peccatores laqueos ignis, &Iulphur. & spiritus procellarum, pars calicis corum. Quae Omnia cum vere de toto genere improborum dicantur, falso in Iob, ut saepe diximus assumentur.
2 udite quaesosermones meos, O agite paenitentiam.
3 Iimete me,ut o ego loquar: o pos mea , si ridebitur,uerba ride
Nunquid edintra hominem di putatio mea es, ut merita non debeam contritifarie: Attendite me, o obtusite, superponite aditum ori uestro.
368쪽
g Et ego quando recordatua fuero, pertimesso, o concutit earnem mea
I et uuare ergo impii vivunt subleuati sunt,eonfortatique diuitiis e
8 ramen eorum permanet coram ei propinquorum turba, o nepotum in conspectu eorum; Domus eorum Acura μης, σpacata, o ηοη est virga Dei superil. n
I o Bos eorum concepit, o non abortivit vacca peperit, ct non est priuatafortu suo. ii Egrediuntur quasi greges paruuli eorum, o infantes eorum exultant lusibuσω I a Tenet tympanum,ct cubaram, T gaudent ad Hestum organi. i a Dueunt in bonis dies Dos, O in puncto ad inferna dessendunt. r Qui dixeruntDeo,Recede a nobis, O mentiam viarum tuarum nes
is uuis est Omnipotens, ut strviamus GP quid nobis prodes si oraum
rimus illum e I 6 Verumtamen quia non sunt in manu eorum bonas ,consilium impla- Crum longe sit a me. 7 Quoties lucerna impiorum extinguetur, O superueniet eis inundatis, O dolores diuidet furoris si e 3 8 Erunt sicut palea ante faciem venit, o sicut fauilla, quam turbo di. spergis.19 Deus struabit filiis istiua dolorem patris r cum reddiderit, tuuscietat o Videbunt oculi eius interfectionem suam, O de furore Omnipotentis bibet. I Quid enim ad eum pertinet de domo sua post se e O si numerus mensium eius dimidietur. 2 Nunquid Deum docebit qui Fammentiam,qui exceos iudicat ex3 Iste moritur robustua o sanuε,diues O felix. a 4 Uissera eius plena sunt adipe, medullis ossa illius irrigantur.
a s Alius vero moritur in amaritudine anima absque viris opitas. 26 Et tamen simul in puluere dormient,σ vermes operient eos. 27 certe noui cogitationes vestras,o sententias contra me iniquas.
28 Dicitis enim, Ubi es domus principis tabernacula impiorume Da, Interrogate quemlibet de viatoribus, σ hac eadem illum intelistere cognossetis 3 o a'ia in diem perditionis struatur malus, σ ad diem furaris ducetur. 31 a iis arguet coram eo viam eius ρ o quae fecit quis reddet illi cs 3 Im a sepulchra ducetur, σ is congerie mortuorum vigilabit.
369쪽
I Respondens autem Iob,dixit., a Audite quasosermones meos, O agite parmientiam. Idest,si attente sermones meos aud latis,sententiam,qua me condemnatis mutabitis. Sed cuia agite pervitentiam, dicit, in Hebrato est, Hoc fit naritanehumotecem,quod nomen , & poeniten tiam,& consolationem declarat,quare Graeci,& Chaldaeus consolationem interpretati sunt: fitque apta,& cohaerens sententia. id est, Hanc unam a vobis iam consolationem requiro, ut me a v stris defendentem calumnijs attente audiatis.
3 sustinete me, ego loquar, σpost mea, si uidebitur,uerba ridete, Quidam Hebraeus in commentarijs hoc in Zophar dictum suisse iudicat: a quo ego disi entio,&in Eliphaz dici puto, qui acriore,& acerbiore oratione cap. i s.caeteris fuit usus,& cum verbis illis irridere videbatur, Nunquid tu primus homo natus es, & ante omnes colles formatus λ Nunquid consilium Dei audisti, & ins rior te erit eius sapientiaῖAit ergo, Sustinete me loquentem, &postquam satis causam meam informauero, si non fuerit vobis probata, me, ut faciebat Eliphaz, tunc irridete. Quod dicebat, quia nimium suae causae confidebat, ut si recte intelligeretur, nemo sanus vir eam contemnerct.
Nunquid contra hominem dilutatio mea est: ut merito non debeam contristari. Dicendi ratio valde concisa,quare dissicilis habetur,& varie exponitur,Quidam sic. Cum non contra homine, sed contra Deum disputatio mea sit,agitur enim in hac mea vobiscum disputati
ne, utrum Dei amicitiam violauerim nec ne, Cum ergo in diff-cillima causa verser, cur non merito contristari debeam 3 Alij autem sic. Cum Deum, non hominem alloquar, si locutus essem istis, ut vos calumniamini, cur non merito debeam contrist
ri Alij vero, Cum Deum alloquar, nec mihi respondeat, Cur merito contristari non debeam Sed mihi illa planior,& apti oc
videtur expositio, ut quoniam superiori versu incidit vς dixi
370쪽
In mentionem eorum verborum, quibus eum irriserat EliphaF, respondeat hoc versu ad alia eius verba,quibus code capite acriter iram eius, & asperiora verba his verbis reprehenderat. Nunia quid sapiens implebit ardore stomachum suumλArguis verbis eu qui non est aequalis tibi, de loqueris, quod tibi non expedit, &c. Quibus hoc versu respondit, in hanc sentcntiam. Si cum Deoli querer reprehensiones eiuS,licci asperas, patienter tacens tolerare deberem. Sed cum loquar non cum Deo, sed cum hominibus,
cur eorum contumelias aequo animo perseram λ aut cur eorum
dicta mihi merito non doleantὶ Quam expositionem plane Chaldaeus innuere vidctur ita hunc versum interpretans 'πm p rmψm m ἰ- ictu en 'ab ha beram ana lebar nas mi lativeen me den la tithai ac rulii .Ecce ego quidem ad filium hominis orationem meam ,& cum ita sit,cur non doleat spiritus meuspConsentit etiam huic explicationi versio Graecorum. 3 Attendite meo obstupescite, super ponite digitum ori vestro. Et hoc aptius cohaeret cum ea expositione,quam probauimus si perioris versus, id est , Quin potius missas facite has vestras in se Nihil mi a. quas reprehensiones,& casum meum attendite, & tacentes obstu bilius in re- rescite.Tacere autem & obstupescere iubet eos,quod calamitatu eius veram causam ignorarent. Et quidem ego sic existimo nihil viiiiiiiii, b, esse mirabilius, nihil quod maiorem facere debeat stuporem ea- norum homirum rerum,quas Deus in gubernandis rebus humanis gerit, qua quod viri boni in calamitates aliquando veniat grauissimas,ini- qui vero, de quibus statim dicit,rerum potiantur.Cui rei grauis Abae. tismum dat testimonium Abacuc,qui hac rem tractans eisdem quibus Iob utitur,verbis dices,Aspicite in gentibus, & videte, & ais miramini,& obmipescite: quia opus factum est in diebus vestris, quod nemo credet,cu narrabitur. Quia ecce ego suscitabo Chaudaeos, gentem amaram, & velocem ambulantem furer latitudine terrae,ut possideat tabernacula non sua. . o Et ego quando recordatus fuero pertimesco, ct conuertit carnem mea
Sicut enim id admirandum, ita vehemeter, & cunctis hominibus siue aquis, siue iniquis timendum. Siquidem ego mihi persuadeo rem esse nullam, in qua Deus terribilior appareat, quam in eo, quod erga bonos,& sibi deditissimos viros seuerissimus nonnun- qu. im,& acerbistimus sit.Quod enim sceleratos homines puniat, excruciet, omneque acerbitatis suae virus euomat, non ita mihi admirabile di horribile videtur.Nam poenae sua natura,& sceleri bua comparatae sunt,& sceleratas insccitantur. Et quiuis homo me