Didaci a Stunica Salmanticensis ... In Iob commentaria. Quibus triplex eius editio vulgata Latina, Hebraea, & Graeca septuaginta interpretum, necnon & Chaldaea explicantur. ..

381쪽

3 o C A P. XXI. D. statim' monet,quod sanct iviri secerunt. Pro iustitia inquit ago

nia arc pro anima tua, S usque ad mortem certa pro iustitia: Deus expugnabit pro te inimicns tuos. Contra vero nulli melius ab errore avertunturin ad pietatem informantur, quam quibus aduersa accidunt.Bonum mihi,quia humiliasti me, ut discam i stificationes tuas, ait David.Sequitur eodem versu. o quae fecit, aris reddet illi ἐ Id est, quis eius scelera vindicabit,cum rerum ip-.2 se potiaturmixerunt ut ait David quis noster, Dominus est hEt ut hoc capite Iqb, Quis est Omnipotcns, ut scrutamus e se ni igitur,neque verbis possita praestate reuocari,neque factis eius L i impetus reprimi, non potest non esse improbissimus, nullas tamen poenas in hac vita suscipit ed Ipse adsepulcra ducetur. Id est ad unum c sepulchris Hebraea phrasi. Et in congerie mortuorum vi gilabit , Id est, intermortuos collocabitur,&permanebit. Quod di cit in congerie mortuom in Hebraeo est tam gadis,quod acer uum tritici proprie signiscam dicitur, & ita quidam exponunt latura morte absumetur, de ad sepulcrum etaretur, sicut insem tur aceruus tritici in tempore suo,ut capite 1.dixit Eliphaa. Quidam Hebraeus aceruum scribit vocare Qrnicem,aut pyramidem quae more Ismaelitarum in locupletum sepulcris collocari conrisueuinquam ita vocat, qui a aceruum tritici figura sua imitatur

n Dulcis fuit glareis Cooti. l . Cocytus fluuius est in Arcadia ab Styge palude fluens; quem e inferorum fluuium poetae commentabantur, quod in illam palu' ista, sl - dcm multa cadauera coni,ciebantur,ut cito exederentur. Gl y rea est terra lapidosa,qnae in fluuiorum ripis esse sistet. Posuit autem vulgatus interpres speciem pro genem, cocytum dicen tam in Hebraeo ipsium genus ponitur bru nahal torrens, intelligit at tem Hebrae ,& vulgatus locum elle sepulchrorum, quod olisnsorte secundum flumina ossiciebantur. Et ita, ut quidam is braeus narrati Arabum lingua sepulcrorum loca vocantur. Signi' sicat ergo,dulce eis suisse sepulchrumquia nitati mali in sepulcro sentit,cum sensum non habeat cadauer . post se omnem hominem trahet, ' ante se innumerabitis. Id est omnibus hominibus est definitita mors sue boni illi, siue mali sint. Quare minime hominis ini'

qui sed naturae corruptae Poena putanda citis . . I3 4 Q omodo igitur consolaminimes infra,cum re*onsio vestra repullum

.1 Conclusio est totius argumentationis, qua amicorum sermones vcscllebat dicentium,Pus rudem in hac vita rea lare lacidas, ii

ri s

382쪽

C A P. XXII. A. 3 Irijs autem aduersas, cum contra plerunque contingat, ut impij secunda sortuna toto suae Vitae tempore , pij vero aduersa viantur. Et hac de causa ait amicorum responsionem repugnare veritati. Ita enim optime declaratur, quod ad verbum dicit Hebrae iis, In vestris responsionibus relinquitur praeuaricatio, id est, a veritate deflexio.Consolamini vero dicit,quod Eliphaa cap. s.

gi fieret, in Deique gratiam rediret,ssire,ut continuo Deus detrimenta eius resarciret, quod ipse hac argumentatione comtauit, ostendens bonos viros detrimenta multa, & acerbitates in hac vita perserre. Qui igitur bonus est, is non continuo vitae incom- modis leuatur. Quocirca eum frustra ut dicit consolabantur.

REspondens autem Elissa: Tbemanates dixit. ΑΣ Nunquid, Deo potest comparari homo,etiam eum perfecta fuerit scientiae, Quid prodest Deos iustus sieris ρ aut quid ei eonfers, si immaculata

bas eam.

s Viduas dimisi i 'vacuas,et lacertospa illorum comminuisti. I o Propterea circumlatus es laqueis, et eonturbat te formido subitara Et putabas te tenebras non visurum,eι impetu aquarum inundantium non oppressum iri tet An cogitas, quod Deus excelsior erio sit, et super sellarum venis sublimeturλ . M Et dicis, id enim nouit DeusZet quasi per ealignem iudicat.14 Nubes lasabulum eius, nec muta considerat, σ eirca eardines easi

perambulat.

383쪽

3 a C A P. XXII. A. C is Qui sublatisunt ante tempus suum, O fluuiussubarethfundamentum

eorum .

i Qui dicebant Deo, Recede a nobis: quasi nibilpossit facere Omnipο-

potens,ssimabant eum.

8 Cum ille implesset domos eorum bonis' quorum sententia praeal sit a

i 9 Videbunt iusi, laetabunturio innocens subsannabit eos. et o Nonne succisa eIn erectio eorum, o reliquias eorum deuorauit ignispar cquiesce igitur ei, habete pacem, σ per hae habebis fructus op

timos . .

et et Suscipe ex ore illius legem, pone sermones eius in eorde tuo. D 2 3 Si reuersus fueris ad Omnipotentem, aedificaberis, o longe facies inbquitatem a tabernaculo tuo.

Ση Dabit pro terrasilicem, prosilice torrentes aureos. 1 ue Eritque Omnipotens contra hostes tuos, O argentum coaceruabitur tibi. 2 6 Tunc super Omnipotentem deliciis asilues, s elevabis ad Deum facie

tuam.

a gabis eum, o exaudiet te, O vota tua reddes. 2 8 Decernes rem,o veniet tibi O in viis tuis splendebit lumen. .eto.Qui enim humiliatus fuerit, erit in glai ia: o qui inclinauerit oculos, ipse caluabitur.3o Salaabitur innocens , saluabitur autem in munditia manuum sum

I Respondens autem Elin Themanites,dixit. Post quam tres amici semel, & iterum locuti sunt,tertio nunc lo quitur Eliphaa,qui exordium sermonis induxit. a V vivid Deo compararipotes homo, etiam cumperfectae fuerit scientia.

Hic Versus, & Duo sequentes valde mihi difficiles visi sunt, & ade plicandum,& ad contexendum Ad explicandum, quod non in oc' lde promptu sit, quid attineat ita Iobum redarguere, aut ex quibus dissis ii . eius verbis haec calumnia petatur, Ad contexeudum, quod horuti tum versuum sententiae non aptae inter se, neque consequentes

384쪽

C A P. XXII. A.

esse viaean'ir. Neque id interpretes tam Latini quam Hebraei

considerarunt, aut certe non explicarunt. Id ego tamen explicare conabor.Ac primum hic versus varie redditur propter verbum nm sacam , quod bis in eo ponitur , quod valde ambiguum

est Hebraeis.Septuaginta ita conuertunt ποτερονουχικοιο ς O , o διδα-σκων σιώ σινυυ ὸ pus ἁυ; Nunquid non Dominus est docens prudentiam,& scientiamὸ Chaldaeus autem ita rDATI 'πρκοῦ

rocidi i mam mi mal hae sar deleela taliph bar nasve dcaliph eplar dahaleon mas ah, Nunquid Deum filius hominis docebit quod si doceat, eis prouidebit. Sed cum verbum Hebraeum lan sacan praeter alia prodesse,& increpare significet, Hebraei non uno modo hic exponendum existimant. Nam quidam prodeste interpretantur, in hanc sententiam , δε n l eo proderit vir,sicut libi proderit homo prudens λ Alij vero, increpare, d clarant hoc modo, An Deum increpabit vir, sicut se increpat homo prudens e Haec autem omnia verbum hoc Hebraei significa'

re dicunt,prodesse,arguere, increpare, assuescere, thesauri Zare, recondere,nocere,laedere, pauperare,depauperare. Sed proprie

verbum utile esse,vel prodesse significat. Nam haec explicatio in omnia quadrat sacrae scripturae loca, si recte omnia considerei tur.Veruntamen quia potest,qui prodest, varias utilitates aste re, et arguendo, vel increpando,vel seruando thesaurum,uel al- suescens, fit ut varie ab Hebraeis parum elegantibus linguae suae tractatoribus declaretur; per antiphrasim autem qua uti solent Hebraei contrarium illius significat nocere, & hinc pauperem et ficere. Sicut vanacar Hebraeis significat cognoscere,& per antiphrasim dissimulare ,& se alienum ostendere. Cum ergo i sacan prodesse proprie significet, ex hac significatione hic locus explanabitur, & variae eius versiones inter se conciliabuntur. Prius tamen intelligendum est, cur Iobum ita calumnietur Euphaz, quod ea de causa fuit, quod eius vera, & doctissima verba in deterrimam partem accipiebat, existimans ob eam rem voluisse cum Deo disceptare,& in iudicium venire, tam multisque superiori capite de prosperitate improborum, & calamitate bonorum disseruisse, quia putaret vehementer errare Deum in rerum humanarum administratione. Haec autem eiuS opinio fuit-

se intelligitur ex capite decimo quinto, quod magnum huic loco mihi lumen afferre videtur,quo ita loquitur ipse Eliphaz, Arguis verbis eum,qui non est aequalis tibi, & loqueris quod tibi non ex Pedit c. Vtitur autem hic verbo eodem M lacan, Vt diximus, cum locum hunc exponerem . Ita hoc capite, quod persequi

385쪽

mur, Iobum docet nullum errorem ab eo notari posse in diuina prouidentia,& rerum administratione,cuius Deum posset arguere,& lii hanc sententiam ait, Nunquid Deo potes comparari homoeσe. Compararetur autem,s illum redarguere, aut conuincere posset errori S, atque adeo esset tunc Deo praestantior. Quod curavfieri nequeat,non potest igitur homo coarguere Deum. I n ean dem rationem Graeci dixerunt, Nunquid Dominus non est d cens prudentiam scientiamῖQuod sit per se vique sua ad Deum pertinet docere, doceri igitur & ab errore averti non potest.FMeile etiam intelligitur eandem Chaldaeum reddidisse sentctiam. Illa etiam quadrat quorundam Hebraeorum interpretatio,quam posuimus, Nunquid laco proderit vir, sicut sibi proderit homo prudens id est, Nunquid laco aliquam doctrinae, & scientiae utilitatem afferet, sicut sibi ipsi potest afferreλminime quidem.Atq; ex hoc fit,ut frustra concris Deum erroris arguere.Ex hoc facile planum fit,atque contexitur,quod sequitur.

3 Quid prodes Deos i ui fueris e aut quid eideo ero si i maculata

fuerit via Da. Id est,licet omni sceleris macula vaces,sisque iustissimus, ac proin inde prudentissimus,de quare cum monere, aut cuius consilij et auctor esse potes Θ Nunquid timens arguet te, est veniet tecum in iudicium λId est. Ita ne vero putas, tantifacere Deum reprehensioneS tuas, ut timens ne illum alicuius erroris conuincas,pro se respondeat te arguat,& tantis incommodis afficiat,ut sermones tuos,& acrucontentionem comprimat Zs Et non propter malitiam tuam piarimam, O infinitas iniquitates tuas

Videtur superiori capite Iob Elipharum pupugisse dicens, Noui

cogitationes vestra ut a nobis explicatum est, hoc est, Licet asisemptiones ratiocinationis reticeatis , noui tamen vos de toto genere impiorum disputare, putantes me impium esse .i Ne autem ipsius metu, aut reuerentia, aut quod non ita res haberet, putaret Iob amicos assumptiones suppressisse, eas, quod hactentis nemo secerat, modo pronunciat, aperte testans, & claman Seius anteactam vitam sceleratam fuisse. Sed cum haec falso obi j-eiantur,potius maledici conuiciatoris,quam vehementis reprehensoris personam agit Eliphaz . Hoc autem eius testimonium

satis plane ipsius Dei oraculo refutatur in principio huius libri posito,Erat Iob vir simplex,& rectus recedens a malo.

386쪽

C A P. XXII. A.

Abnusicli enim pignus fratrum tuorum sine causa, ct nudos stoliasti

vestibus.

Sine causa dicit, idest, Cum tibi nihil deberent,vi abstulisti, quod declarat adiungens, N udos spoliasti vestibus, id est, illos nudos

reliquisti, cum vescm aliam non haberent, quod erat scelus maximum. Praesertim Deo dicente, Si pignus a proximo tuo ac- Exod. Q. ceperis vestimentum, ante solis occasum reddes ei, ipsum eminest solum, quo operitur, indumentum carnis eius,nec habet aliud, in quo dormiat: si clamauerit ad me exaudiam eum, quia misericors sum. Sed hoc culpae crimen in Iob non haerebat, in ipse trigesimo primo capite dicat.Si negaui,quod volebant pauperibus, di, oculos viduae expectare seci. Quia ab infantia mea creuit m cum miseratio,& de utero matris mea: egressa est mecum. quam lasso non dedisther esurientisubtraxi panem. Id est cibum,& rotum esurienti pauperi non suppeditasti.Neque haec quislem culpa residebat in Iob. Nam ille capite citato etiam dicit, Si comedi buccellam meam solus, si non comedit pupillus

8 in fortitudine brubii tui stibas terram, o potentissimus obtine.

bat eam.

Id est,non iure sed iniuria non aequitate, sed vi & armis eas, quas habebas diuitias,& comparasti,& alijs imperabas, quia sortior illis,& violentior eras.Sed Hebraea ita ad verbum habet,Vir brain .chis terram occupabat,& cuius persona accipi solebat,habitauit in ea.Virum brachij potentem vocat, de eodemque dicit, Cuius persona accipi solebat, id est, cui iudices si alijs inauriam facere,

resistere non audebant.Qitare praeter eam,quam vulgatim e presesit, potest hic locus aliam habere sententiana,Aequo animo pati baris,ut pol tes di locupletes homines aliorum bona per vim occuparent,quod crimen grauissimum est in eo, qui rempublicam capessit. Quod vehementer cauebat David dicens, Non habita Hal. icio bit iii medio domus meae, qui iacit superbiam, qui loquitur iniri qua, non direxit in conspectu oculorum meorum. In matutino interficiebam omnes peccatores terrae, ut disperderem de ciuitate Domini omnes operantes iniquitatem Sed Septuaginta viri vir brachi j eum esse intellexerunt,qui nullas habct opes,brachio me ueretur, hoc est mercede conducitur,ad aliquid faciendum, ita primam v Erlus partem conuertentes ς habitaresecisti pauperes in terra , id est, Quoniam fortunis eos er-tcbas, ita ut cogerentur opera, &industria sua victum quare-rc.In siccunda autum bulas versus parte P rticipium quod habi'i

387쪽

3 6 C A P. XXII. B.

tus vocatat grammatici Hebraei nasu activum esse secerunt.

ita vertenteS-δε τινων πρόσωπα vultus aliquorum reuerebaris, hoc est personas accipiebas, non ex aequitate,sed ex perλn mam dignitate iudicans. Illud praeterea hoc versu egerunt Septuaginta, ut illum totum conuerterent, primam partem secundo lo a .Ld L co,& secundam primo Ponentes, ut aptius, puto, sicquenti versiui colungeretur,qui de cadena re disserit ex eorum versione, de quaa .Prima huius versus pars Sequitur enim.

9 Viduas dimini v euas, o lacertos pupillarum eomminuisti. Ides ijs eras infestus,atque crudelis,quos omni praesidio orbatos csse intelligebas.Quod quidem scelus esset immane principis praesertim, cui homines tenues,& inopes curae maximae esse debet, ne ullumst potentioribus detrimentum accipiant, &ob eam remmia r. acriter Esaias increpat principes populi sui dicens, Pupillo non iudicant,& causa viduae non ingreditur ad eos, In eaque re Dauid Psul. i si maxime Dei imperium cominedat, Quod Dominus custodit aduenas,pupillum, & viduam suscipiet, & viaς peccatorum dispe det. Eodem autem modo,quo vulgatus Geaeci, & Chaldaeus hunc versum reddideruiit. Sed illud verbum comminuisti rara teduca, quod alijs punctis est activum, sicut omnes classici interpretes esse nouerunt, ijs punistis,quibus apud Hebraeos scribitur est passi-uum, & eam oratici habet sententiam Brach ij pupillorum conte rebantur, id est, te connivente pupilli a diuitibiis, & potentibus opprimebantur. Quae erat culpa ut dixi) in principe grauissima,sed quacunque id ratione intelligatur, in Iob haerebat,ut ipse

. cap. 2'. testatur, oculus videns testimonium reddebat mihi .eo quod liberassem pauperem vociferantem & pupillum, cui non es set adiutor. Benedictio perituri super me veniebat, & cor viduae consolatus sum,&c.Pater eram paupurum, &c. Conterebam m Ias iniqui,& de dentibus illius auferebam praedam.

- Ι Ο Propterea circundatus es laqueis.

Laqueos vocat eas calamitates in quas incidit, quibus illii Deus repressit & iras eius fugientem,& quasi contemnentem ut puta bat Eliphaa) prehendit. Eodem nomine calamitates vocabat David dices, Induxisti nos in laqueum posuisti tribulationes indo Psal. s s. i nostro,cr conturbat te formido subita. Easdem calamitates intelligit,quae repente illum inuaseruiit. IX Et putabas tenebraa non visurum, O impetu aquarum inundantium non oppressum iri Tenebras etiam vocat calamitates, quo nomine,ut saepe hoc libro

diximus frequenter in scriptu vocantur . Aquas etiam vocat

388쪽

7 easdem ealamitates.Sicut dixit David,Saluum me sac Deus,quo niam intrauerunt aquae usque ad animam meam . Ex quo intelli- Psa 68. . gemus quantam eloquentiam,& verborum copiam habuerit Elita phaa.Significat igitur,Et cum tot tantisque peccatiS tenearis, putabas te calamitates vitaturum , quibus tua ista scelera Deus vl-- cisceretur. Hebraea etiam ita reddi possunt, Vel tenebras non vides multitudinem aquarum, quae te operiete Id est an non animaduertis, te propter flagitia tua tot mala sultinere Sed quod Vel conuertimus in Hebraeo, est Του, o, Septuaginta tamen auctores 'κ or lumen legisse videntur.Quod facile fieri potuit,nam. &'. literae sintiles sunt:praesertim, quod . .adiuncta est virgula m chaph, qua similiores fierent. Et ob eam rem in eandem sententaliam,ita Graeci hunc versum conuerterunt -ς σοι σαιο κοιμηθεντα δι' υ δωροεκαλυψε, lumen tibi in tenebras abijt, & te do

miente aqua operuit.Id est, prosperitas tua in miseriam versa e

& te securum,& nihil simile cogitantem calamitas oppressit , itilud enim mon to tiret, non videbis, liberiori paraphrasi do miente interpretati sunt,ad declarandum magis securitatem iiii pij,qua fuisse Iob ex versione vulgati, & Graecorum indicabat Eliphaz.Falso tamen cum ipse c,3. dicat,Timor,quem timebam, euenit mihi,& quod verebar, accidit. Et c. 9. Verebar Onauia opera mea,scien S,qnod non parcereres delinquenti.

ii An cogitas quod Deua excelsior caelo sit, oesuperstellarum verticem sublimetur Non solum facta, habitum, & securitatem hominis scelerati, sed etiam dicta,& cogitationes sancto Iob EliphaZ temere attribuit. Itaque illima sceleratissimu esse sibi persuasit.Vt ex hoc loco conniecturam faciamus, quam vehemens,& penitus insita opinio per animos stultissimi vulgi peruaserit, ut neminem esse calamito sum videant: quem non flagitiosum existiment, Vt Christus cumsccleratis reputatus est,ut ait Esaias, & citatur 1 Marco, Et de se ipse per Dauidem dicit,Ego sum vermis,& non homo, opprobriu hominum,& abiectio plebis. Et alio psalmo David ait, mod exprobauerunt inimici tui Deus, exprobauerunt commutationem Christi tui. Has autem peruersas cogitationes impiorum homi num potest David in psalmo,Et dixerunt, Non videbit DominuS, rneque intelliget Deus Iacob.Ita Eliphaz de Iob dicit,ut seqnentiabus versibus magis declarat. An putabas Deum impia facta non Ulai. rasurum ut iniqui putant quod tanto 1 te interuallo distaret,ut fit caelisin stellis ipsis excelsior Eadem sententiam,sed obscurius habent Hcbraa: quae ita verbii de verbo colicitii ChaldaeuS,Non.

stulta v v Iopinio put iis ita itiosu

e alamitosum esse.

Marc. I D

389쪽

Deum tribus modis rebus omnibus

adesse praese

3 8 C A P. XXII. B.

ne Deus in altitudine caelorum: vide verticem stellarum , quonia. excelsis sunt, id est, Quia Deum in caelorum altitudine esse vide- has, & ipsos caelos altissimos a nobisque distantissimos esse. DLcis, Sc.ut est in sequenti versu Septuaginta tamen auctores aliam hoc versu sententia intellexerunt M , χιο τά να- leva s του μ' υ ει opομέν- ταπώνασε ι nonne habitans in e celsis videtritis

perbia elatos deprimit Id est, putabas,ut dixit superiori versu tenebras non visurii, perinde quasi is, qui habitat in excelsis, non videretZEt homines clatos superbia non deprimeret, itaque Graeci cogitationes,quas narrat iniqui,non hoc, sed sequenti versu incipere putarunt. illam autem primam versius partem, Nonne habitans in excelsis videt, significant Hebraea, tantum si colum siue accentus Athnali ponatur non in det: semata colis. t volunt Hebraei,sed in verbo n. 1 rce vide. Nam tunc verbiainde verbo conuersa, id declarabunt Hebraea, Numquid Deus altitudinis videt Liud autem, Superbia elatos deprimit, liberior paraphrasis esse potest eius, quod est ad verbum in Hebraeo, Verticem stellarum. quoniam excelsae sunt, ut verticem stellarum, vocet homines superbia elatos tuos excelsos esse videt, ut deprimat ad suppliciti. Sicut dixit David, Excelsus Dominus,&humilia respicit, S: alta a longe cognoscit,quod exponit Pater Augustinus, Ut deprimat. a 3 Et dicis, Quid enim ηο ut Deusdo quasi per caliginem iudicat. s14 Nubes latibulum eius, nec nostra considerat, σ circa cardines casi

Rationes ponit,ridiculas impioru hominii, quibus adducti putat scelera sua Deum latere posse. Vt,quam a mentes, & ridiculi sint, ostendat qui tam friuolis, stultis,& prorsus ineptissimis argumetis de re grauissima iudicent, & in qua tota eorum salus agatur, Quod mus longissimo a terris interuallo distet, nam perambu Iari aiunt) circa caeli cardines. Hebraice, III li , rum, Ut Ue

tunt Septuaginta, vel circuitum caeli; quare res tantum caelestes considerat atque administrat, terrestes vero cum tam longe ab sint ab eis vel non videt,vel non curat. Quam rationem abliirdis simam refellunt Theologi, docentes Deum rebus omnibus a dei a praesentem,per esentiam,quod res omnes secorit, ta alat, pCr po tentiam, quod res omnes ei sibi jeiantur, S ad nutum parrant, per Praesutiam, quood res omnes injiciat,& penitus cognoscat Quam excellentissimam Dei prouidentiam, & rcrum omnium vel minimarum curam Christus docuit apud Matthaeum dicens, Nonne duo palleres asse vaeneunt, S unus ex illis non cadet in terxam sine patre vestro rastri autem capilli capitis omnes numeri

390쪽

A P. XXII. B. 3 3 strati sunt. Miam etiam non minus ridiculam ponit impiorum suae peruersistimae opinionis rationem,quod ipsum interuallum, quo caeli a terris distant, praeterquam quod longissimum cst, nubibus interclusum,& obsitum sit,Perinde quasi Dei acies corporis esset particeps,& nostrorum oculorum similis non acutissimi δε immens potius ingenii, quo totum orbem atque adeo res infinitas, stipsum inquam lustrat. . Nunquid semitam seculorum custodire cupis quam tacauerunt νιν

Semitam seculorum vocat viam atque rationem, quam hominesi qui superioribus eculis fuerunt, secuti sent: ut indicet illorum hanc impiam opinionem suiste. ui . . s

ic Qui sublati sunt ante tempus suum, octauius subuertit fundamentum

eorum. . .. - . . t

Id est,qui immatura subita,& terribili morte absumpti sunt. c e nus autem mortiS,quodnam fuerit declarat addens, Flunius subuertit,&c. Hebraice est pyri iuZac distus es .Ex quo facile cognoscitur eos homines significare,qui fuerunt diluuij temporibus,cuius aquis propter sua immania scelera obruti sunt. Fundamentuveria ipBrum, vocat urbes eorum munitas, domus instructas, pecora , armenta, agros, di alias opes, haec enim sunt fund mcnt quibus omnes irnpij connixi Deum, &ossicij leges, atquς praece- Quae sinepta contemnore audent. Et ut intelligerent quam infr*λ ill in i-,tiauis sent fundamenta,simul ipsi sunt cum suis fundamentis sVbuorsi, x sapita. . est in sapientia. Commouebit impios a fundamentis,&vsque ad supremum desolabuntur: & erunt gementes,& memoria illorum

x Qui dicebant Deo, Recede a nobis. lDeclarat:quae nam fuerit, illa semita seculorum, quam calcgu runt iniqui uiri,vidixit superimi versu, id est, ut Deum a se repol Iob. 2I. lerem, leges eius tenere , di vitam cum virtute colere nolenteS, quorum iniquum consilium Iob etiam superiori capite narrauix dicens, Qui dixerunt Deo, Recede a nobis, de scientiain viarum tuarum nolumus.Qua vero de causa tam turpe,& supci buin solvsilium inierint,aperit statim dicens. i ii Ira quasi nihilpa tufaerre omnipotens aestimabunt elim. HAEc ςst ill-m 1-- ..ila considerat S. perdita impioru ratio, cur Deum non r. verean hisis cur,quia nec boni illum, nec mali auctorem existimat. Ad si quid leueti antiit. honi in vita consequantur,vel prosperae fortunar,vel industriae sua: Rcceptum referunt.Ita etiam si ullam laeturam iaciant,vcl aduersae fortunae suae, vel alterius malitiae as scribunt,in Dei auten' ni