장음표시 사용
521쪽
bens. Et vos Domini eadem facite seruis, remittentes minas . scientes, quia & illorum &vester Dominus est in caelis, di pers narum acceptio non est apud eum. νυ enim manuum ritu sunt via Mersi. Ex quo fit, ut nulla sit inter homines,nequeanter angelos discriminis ratio,cur praetermissa aequitate,alterius rei ad reddendum iudicium rationem ducat. Quo argumento satis sibi persuadebat Iob non esse ab eo seruos suos contemnendos. Si conlepsi, ait, subire iudicium cum seruo meo in ancilla mea, cum disceptae 'irent aduersum me. id enim faciam cum surrexerit ad iudicandum Dei λ Et quum quaesierit quid respondebo illip Nunquid noin uteros it me,quire illum operatus cst,&formauit me invul Ita 32. ua unus. Tum ex hoc i nteli igitur, quod cum opus suum uterque fidi, & pauper de diues, non minus uniusquam alterius, res cur bit. Quare ei ς aequitatem constituet, sicut scribitur. in sapie tia, Non subtrahet personam cuiusquam Deus,qui est omnium sdominator: neque verebitur magnitudinem cuiuiquam. ' in iam pusillum, & magnum ipsc socii, di aequaliter cura est illi de
zo Subito morienturio in media nocte turbabuntur populi, o pertran sibunt, σ a ferent violentum absque manu. l. l. Id est, tantum abest, ut tyrannos, & potentes homines reverea tur, si contra pauperem iiiique disceptent, ut Paupcrum operagrauissimo nonnunquam eos supplicio constringat. Contingitenura aliquando, iniquis modis a tyranno ignobile vulgus oppressima, ut subito in eum saeuiat, magnoque in ciuitate excitato tumultu quaerat nocte intempesta cunn,inueniat,facileque nemine ei auxilium serente vitam crudeliter auferat. Facile enim significat Hebrai sinus ille Absque manu. Ita enim Iulio Caesari,Neroni, Eleogabalo,& alijs Regibus,& Imperatoribus euenisse memoriae proditum est.Septuaginta vero interpretes, hanc sentetiam, quam& Hebraea verba declarant, praetermiserunt aliam te tui quidem aptam cius loco posuerat. Huius rei causam in procemio ex Augustini sententia scripsimus . Aiunt igitur, Graecim ἰ δἰ βηειται, m πικροίμα-Mia αἰξὸς. η-νομακ κλωσμ ων άλωατων, seustra autem usu eueniret eis clamare,& precari vimina cum inique suerit, potestate, usus pulsis ins rinis hominibus. Id est, tanta integritate,& seueri' late Deus tua dicet principibus atque tyrannis, ut nul lis clam e . Illi ribus
522쪽
ribus nullisque eorum precibus sectatur: nedum nihil eoru per sonas reverebitur . Et iure quidem optimo tam seuere cum eis se geret, qui tam inique potestate, quam habebant, sunt usi pauperes & infirmos homines alias in exilium , alias evita expellen
xi Oculi enim eius Iuper vias bominum, O omnes gressus eorum con
Iloc grauissimum, & firmissimum argumentum est ad probandum Deum non subuersurum iudicium. Ab hominibus enim, eam rem subuertitur, quod em res multae lateant, neque tacitas cogi tationes in animum impij hominis iniquum penitus cognoscant, facileque eorum mentis acies externa auctoritate & diui . : ' tiarum splendore perstringitur,ut secundum diuitem sceleratum iudicent. Qua de causa boni viri vehementer reformidant in lim Quia Deo minum iudiciis, cum sceleratis hominibus contendere. At non MD δ p 'ς ita dicit Eliu, in Dei iudicio accidet. Nihil enim eum latet, sed omnes omnium hominum gressus,vias,& vivendi rationes ei pate. tent. Quare minime in iudicio errare potest. Tu autem Domine Sabaoth,qui iudicas iuste probas renes. Et corda dicebat Hie Hiere. I. remias,significans coniuncta,& consequentia esse illa iuste iudi-Sap. I. care δε probare reneS,& corda. De hac re tamen luculentissi disserit liber sapientiae, Quoniam spiritus Domini repleuit, o bem terrarum ., Sc. Propter hoc, qui loquitur iniqua non potest latere. Nec praeteriet illum corripiens iudicium. In cogitationis bus enim impii interrogatio crit. Sermonum autem illiuS a ditio ad Deum veniet,ad correptionem iniquitatum illius. Quo niam auris Zeli audit omnia, de tumultu& murmurationum non abscondetur. Hieremias etiam ait, Prauum est cor hominis, Minscrutabile, quis cognoscet illud3 Ego Dominus scrutans cor, Zeprobans renes: qui do unicuiq; iuxta viam suam, & iuxta fructu ad inuetionum sitarum. Ad idem pertinet quod sequitur statim. a 1 2 onsunt tenebra ,σ non est ymbra mortis, ut abscondantur ibi qMoperantur iniquitatem.
Nihil enim eum in occulto latere potest,qui omnia fecit,nia conseruat.Quocirca de sermone Dei, per quem omnia iactasimi, ut Ioannes ait,pauli dicit, Vivusest ferino Dei, &penetrabilior omni gladio QOpitiin pertingens usque ad iliua'sione δnimae δε spiritus,compagura quoque cmedullarumin discre tor cogitationum,ta intent 'num cyrdis. Et non est ulla crea
523쪽
M que enis dira in hominis potesatem, ut veniat ad Deum in i
In eadem re versatur, ut probet Dei iudicium subuerti non posse.Quoniam si semel erratum esset eius iudicium, emendari non possetmon enim integru homini est, si semel a Deo esset condemnatus, ad aliud eius prouocare iudicium. & aliam meliorem eo pectare sententiam. Et in hanc rationem Graeci interpretes pos sunt explicari, qui prima versus parte Hebraea verbum de verbo
vertentes dissicilem versionem ed iderunt οτι οὐκ ἰώ -- σε. m. γ κυριες πήν uvi, quoniam non ponet in homine adhuc, Do minus enim omnes Videt. Id est, homini potestatem non secit veniendi adhuc, idest,Iterum apud eum in iudicium. Quoniam ipse cognouit omnes, neque reliquum est, quod amplius scire possis ad aliam ferendam sententiam. Varie tamen hic locu&exponitur, Hebraea vero ita se ad verbum habent, Quoniam super vi rum non ponet adhuc t cum Deo in iudicium venire possit. Et tota difficultas in eo vertitur, quod latet. quid illud. Adhuc vel xura sit. vulgatus exposita a nobis explicatione intellexisse vide tur on ponet adhuc iudicium, id est,Non iterum iudicabit. Et ob eam rem illo modo conuertit. Hebraei quidam tempus futura intelligendum putant.Praesertim,quod mat hod Hebraeis seculum nonnunquam significet,& ita explicant, Non posuit in hominis potestate,quae futura esse decreuit. ae explanatio, quia parum eontextui adaptatur,mihi non multum probatur. Alij quoru mi
hi placet expositio, Aliquid amplius illud Adhuc vel ultra esse opinantur. Na myhod Magis Hebraeis etia multis in locis declarat. Vt id pertineat ad probandum non esse futurum, ut dixit Elis,ut
Deus irustra quempiam condemnet. Quia Deus non addet amplius homini. i. Eam culpam in eum non conseret, in qua non est. neque poenas,quas non debet,ab eo repetet, ut cum eo venire possit in iudicium, hoe esti litem ei intendens, quod eum sine culpa condemnet. Qtiae expositio valde quidem deseripte contexitur huic capiti,&toti disputationi, in qua hic liber versatur. 2 6 Conteret multos innumerabiles sare facio alios pro eis. Σ3 Nouit Gim opera rerum: er j dcirco inducet noctem, O conterea
Probat illud quod dixerat Deum non accipere personas principum. Quoniam,vt dixit,subito moriuntur: quod hoc loco magis amplificatidicens nisunum aut asterum moriturum. Sed mul ros conteret,& innumerabiles,& stare faciet alios pro eis. Cuiuurei
petit eam caiisam fitavistimam, qua posuerat, Oculi eius iuper
524쪽
uias homi nnm,&c.Ita enim opera eorum. Et ob eam rem debitas ei poenas persoluent. Quod dicit conteret multos. Hebraice est amaa cabirim Brtes.Et quorum difficilior erat euertio,quod dicit, Inducet noctem, qualem noctem dixit ver. 2 o. Nocte turba buntur.Quod canebat regius vates, Deus coleret dentes eorum in ore insorum,molas leonum confringet Dominus. Adnihilum deneniunt, tanquam aqua decurrens, intendit arcum suum , d nec infirmentur . Sicut cera quae fuit auferentur, &c. Cuius rei exemplum satis apertum sacris literis consignaturei est ,---Iosuae, quo scribuntur, multi reges breuissimo tempore fui flerea is spoliati,& misera morte multati. Adeo, ut quinq; reges uno de quinque fiterint stipit ibus suspensi . Sed vers. Σ . contero multos, numerabiles, &c. Praetermiserunt Septuaginta Interpretes scut& versum vigesimum, cuius ut diximus similis erat se tentia,Subito moriuntur,de in media nocte turbabuntur, &c. Et
hunc versum planum quidem, dc contexim aptum subdiderunt . -----.H rora os compreet Mndens res in investigabiles gloriosasque excellentes, quaru non est numeruς. Quare cognoscet greilus hominis, ut dixit, m hilque eorum eum teribit.Copulaturque aptius huius veris versio cum fine superioris', ut ab eisdem Gnecis auctoribus co uersum iuisse diximus.Eunde huc hunc eius loco posuit in a P π, κTρ ara Tm x na di u i Et Primnnub linatim me me nal ades agi hin be gumata madeletta a aquim horanin inibatrenon, puunt aquae multae sunt in foveas sine fine & statuet sequetes pro eis . V Idetur tamen parabola,vel similitudine eandem quam Hebraei exprilisse sententiam,vi aquas fluminis rege&appellet, clus j Deus ita
decernat facilius quam fluminis aqua transirent, idest, Regnis orbati e vita migran in sepulcra incidunt: ae foueas luc n uainat: & p ij proeis regna capessunt. Qua similitudine usus etiafuit David loco proxime a nobis citato. Ad nihilum de me
525쪽
modudum eicito, tabitur iustus,cum viderit Vandictam. i Psuis. ν .et os tu quasi de industria recesserum ab eo, omnes vias eius intelligere
Id est.pNideles,&s i esset leges,ncque seruare, neque liuellugere voliter uiu. P Dei Intelligere notasse, dicit,Viuetur de illis loqui qui non olunaMei Praecepta violant, sed etiam perlicii Lint,ta teli ioi qmf temminxinc numen ab Iant. Ex quia exis os princi stanto Deus inreliciolasticere uolet, monet. si 'a. M tDavid, Et nuuctae 3 intelligite, erudimini, qui iudicatis terra, P . a. apprehendite disciplinani, aequado irascatur Dominu S, di pereatis de via iura. Cum exarserit in breui ir sius, beati omnes,
Pauper pio viros hoc .loco, ut alis nubis scriptur* locis significare arbitror,quorum clamorvs Deus non audire videtur, cum lato umbis eos dacuq sinit, Miniqu0ςrditora hominum amicti DE. m.
ne non liberat. contra rQ eor in daηλος ad aureS eius peruef& quando non ire videntur,cum eis auxilium Ost vir,&ςumin hostes ulcisci audite videitur. Ait ergo usque eo immites Riqueic deus ga pauperes bu- 2 ύ ' iusmodi tyranni esse solent , ut Deus pauperibus subsulto adesse decernat, .acriten tyrannos ammaduertere, sicut ait David, inon lareqvirulas sanguinem eorum rwo MM est, non est obli tu Sclamorem pauperram. Quonia non in finem obliuio erit pau-Per i Si patientia pauperum non peribit in finem. z9 Ino enim concedente pacem,quu es qui coη emneteo quo abβοηδε- 'rit vultum quis est qui contempletur eum,ODpergentes super omneal omines ἐ-i imi et
cens in Dei potestate est e,& pacem facere,& bellu inferre,di perderein seruare,sta ut nemo possit eam pacem,& salutem impedim quam attulerit ipse i ne imoque illam calamitatem depcllere, quam ipse eonflauexit . Eadem doctrina,licet alijs verbis in Ap valvpsi di in Esaia traditur,Qui aperit,& nem' elaudit, claudit, & nemo aperit. Hanc enim paςem firmissimam ChristuS mundo Ioan. t . reliquit dicens, P ce in mean do vobis, pacem relinquo vobis: non quomodo mundus dat, ego do vobis. Quam nulla vis, nulla 2'' tanta mundi in inferni potentia ipfringere ullo modo, aut debim stus relique-brare mici, Dic:ςnim non potes,qugin tuta,& tranquillas dea rix.
526쪽
ir et titur. Contra vero illud exitium insanabile, cum se nobis Deusi mutat;&a nobis mustum absconditur,vi dicit Eliu. Quod qui dem perditi mores,& sceleris conscientia comparat. Quod dici EtMergentes, super omnes hominesρ Id est, hanc tutam, S integra salutiςeonseruationemrison solum homines singuIi, sed etiam ci uitates, regna prouinci amite nationes a Deo habent, ita ut iaeolumitas i αἱ &selis eius status Deo imprimis sit acceptus Psal. I 47. rescredus. Et Getam rem dicebar David, Lauda Hierusalem Dominum,lauda Deum tui im Syco.Quoniam consertauit seras poetaruin tuarum benedixit siliis tuis in te.Qui posuit fines tuos p cem,& adipe s nienti satiat re .E csitrario vero si Deus rempub non respiciat, sed vultum abscondat, in eas feniet ealamitates . Quam Deli, maenulli conflijs dimoneri hu.Sierit malum in eluitate. perniciem at quod Dominus non fecerit,ait Amos. am utilissimam doctri' nam facilius disceres Hierontis: aliis radereidussit in ire in domum figissi. ini vidit fioilum distipantem vas, quod in m a ' nibus habebat,& deinde εχ eodem luto aliud, sicut placuerat ei facientem, ac dein te Deus hoc Hieremiae reddidit responsum
R Nunolidi suiu figula vilianori poter6 vobis facere domus Istaci
ait Dominus ei di a st y uirinii figulifc vos is manu me domus I eLRestenili inuas alueuersum gentem , Maduersus re-- , ut eradicem,destitiam, δύm sperdam illud, iubito lo ar de se ute&Salutisitur,& ineolii initas potius offici instinerit,us quam copiarum praesidiis praestabitur: Neque vitam a cit regni ruma est, qua rex ' iniquus, qui Dei iram improb ins factis prouocare Non duritatin propterea mi itur . . ira fra
et o Qui reo is ei: hominem D Oeritam propter peccata pi Superioris verths explicatio est j videtur, lodens quo pleto indit sentibus, id est 'divinis at priminei'stipplieii inhibeari Si iram,& odium situm iii illos promat, faeiens inqtiam regnare homine hvpocritam propter,&c.In Hebraeo estvn hanepta, quin iniquum, & sceleratum roprie signifieat, sed vingatus hypo
id in primis eoinidnitri sustinet enim personam graivisimam, iu leui ibimus sit . Et eustodem gubernatoremque regni se esse sim . laer,cum nefarius praedo rerum e stat hostes praedicat se auere reii uesicae , di nullas Praedas, nisi 4
527쪽
soleat,quantum totius sta uua reipublicae coiiuellat, imminerabiales narrant iustori ,quae sunt,de rinthus iniquis compolitae. Hau Crauit, ima poena scelera populi si id se Deu S ulturu minatur, peca falani dicens, Et dabo pueros principes eorum, di effeminata dominabuntur eis. Pueri etiam . & effeminati pessimi hominu
Nocantur, tu ut uihil libidini resistant , med inserviant. & vitiosis . cupiditatibus uadulgeant.Quid autem absurdius, quae maior liy-Pocrisis,quam ut is qui ibrtissimam agit personam est enim rex iubd i torum suortim praesidium puer . & esseminatus sit, & nihil magis quam belluin, & periculo a discrimina exhorreat. Uuod di cat, Propter peccata populi. In Hebraeo est na se populi. SD -gniticat autem l pumo e ruinam. l aqueum,& offendi culu. Quarte ratione pri imae significationis, conuertere postumus propter
ruinam populi,id est, ut populum labefactet. Sed Vulgatus Chaudatus,& Graeci reliquas duas significationes expresserunt. Chaldaeus Ri, tactata offendicula vertens Graeci δε- ας acerbitates. Igitur noller interpres peccata vertens ea in primis peccata in telligi t, quibus alij alios calumniantur . in laqueos, & fraudesinijci ti& quibus diuites praesertim pauperes opprimunt. Quae Qvx sole scelera populi maxime Dei iras excitant,ut eum regem intrudat PRPμi Dςicujus opera diuitum, ta potentium Daudes, & calumulas exagi- tae; zis '' tet,& earum debitas poenas repetat.per Malachiam enim huius- Malacis. modi scelera populi sui incusat dicens, Qui calumniantur mercedem mercenarij, & humiliant viduas, pupillos, di opprimunt peregrinum . Per Esaiam etiam, haec scelera in primis praecipit ita, . Cauere, Disblue colligationes impietatis iblue fasciculos depri- mentes,dimitte eo qui conisaeli itat liberos, & omne onus dis
3i uia ergo σοὶ uiussum ad Deumte pyoque non prohibebo. 1d est,quoniam pro Deo orationem habui in te: non impediam, qtio minus,& tu pro te dicaLProfitebatut euam Eliu se Dei causis patrocinium suscepisse , & ut eius iudicium a Iob maledictis detenderet , in Iob in ectum se esse,udex versu 6. cap. 33. non indoete i nteli igi posse diximus . Facit ergo ei hoc versu potestatem
respondendi ad ea quae dixit pro Deo ., Sunt tamen Hebraea verisba valde concisa. Ex quo fit; ut nimis obscura, & ambigua sint. Ita ergo illa verbum de verbo traducentes vulgati nostri sente
tiam ponemus, moniam ad Deum dicens, sustinebo, non prohiabe bo,id est, 'niam ego dixi expectabo te dicentem. Graeci ta
528쪽
niam ad istem dicens accepi,non pignesabo, id est, Quoniam
pro sorti Deo dicere coepi,alteri non relinquam, non desistam. Quia R et,quod vulgatus,& alij Deum vertunt, Deum significat quatenus: sortis est. Verbum vero nafati , quod vulgatus praetermisit,& nos Sustinebo conuertinaus,significat etiani accipere banx elibol,quod Non prohibebo conuertit vulgatus. Pignorare etiam significat. Hebraei tamen Chaldaeum aliquo modo soquentes aliam huius versus sententiani reddunt. Chalilaeus ita
reddit, nunquid fieri potest, ut Deo dicas, Sustinui, non perdam pQuoniam verbum San habalvinod & ponit Chaldaeus praeterquaquod prohibere signi Mat,ut interpretatur vulgatus, & pignora . , ut conuerimit Graeci, significat etiam perdere atque .lcstrate re. Quam significationem hoc loco Hebraei quidam in commentari js habere e redunt.Et ita locutredeciarant, Quoniam ad Deuqui dicit Peperci,non destruam. Nam verbum hi anasa non solii accipere, ut cἰraeci verterunt,& sustinere, Chaldaeus,sed etiam parcere significat: ut sint apposita Dei ad explicandam eius amplitudinem,& quanta reuerentia sit cum eo loquedum , & oratiosequenti vertii finiatur, id estata cum Deo, cuius tanta potentia est,ut parcerein calamitates leuare possit,inqui debueras, ut discit sequenti versu. Si erraui, tu doce me si in 'urit locvtussum, ultra non addam. Quod erraui vertit, in Hebraeo ad verbii est praeter id quod videbo. i.Si aliquid est,quod me lateat.Ita ex sententia Hebraeoru p stulabat Eliu ut Iob cum Deo loqueretur ,-ali as dicendi rati nes, quibus Deum in ius educere videbatur,praetermitteret. Ex sentctia tamen Graecorum, & interpretis vulgati, haec verba sunt Eliu,cum Iob loquentis & modestiani suam significantis. Id est si habes aliquid o Iob, quod in oratione mea reprehendas,Ostende, quid nani illiadsit nam iterum a me non dicetur. V.
3 3 Vmquid a te Deus expetit eam, quia displicuit tibi λ tu enim coepissi loqui, non ego:quod si quidnosti melius, latuere Qui locus ita in obscurus, ut cum sphingis dictis comparari possit.Et tota fere difficultas eius in eo consistit, quod illius relativi eam non constet,quod nam sit antecedens, neque illius verbi displicvir, quod nam sit supposituma. Tum quod illud verbum He braeum, quod vulgatus expetit conuertit, in Hebraeo est sedi salam,quod est valde ambiguum. Nam est pacificare,pacificum es.st,perficere,complere, finire, restituere,ireddere,falutare. Tum
Quid quod vulgatus reddit capisti Hebraice est 'na bahar in f viro tempore, quod proprie eluxta significat. Versiones etiam.
529쪽
C App. XXX . D. ios huius loci valde dissiciles simi quod ad verbu redditae sunt. Adeo
enim illis obscurus locus videbatur:vt verbum ullum mutare, aut
addere non auderent, Graeci ita conuertunt μηππα απο ηα ἐτισυ ἀπωσα ἔτι σνωέξη--χνὰ τέ mn λησον Nunquid ex te pedet eam quoniam turepulisti, tu eliges, & non ego, & si quid ii sti loquere. Chaldaeus vero sic, Nuni fieri potest,ut ex te perfici teampquia reijcis,quia & tu eliges,& non ego,quid scis, loquere. Itaque nullus interpres expressit, quid ille relativus eam referat. Quidam Latinus interpres falsitatem reserre putat. Et ita haec contexit in superioribus verbis iuxta explicationem vulgati, id est,Quam uix ego iniquitatem,vel salsitatem locutus sim, tame Deus non expetit a te, ut eius iudex sis, cum Deus ipse tibi displiscuerit,quod si quid erraui, faciliorem habeo excusationem, qua tu,qui cum dicere coeperis, illii ad loquendum prouocasti: nihil minus si quid melius nosti,toquere.Sed haec explicatio,praeterquaquod valde leuem habet sententiam, in Graecam versionem vix, in Chaldaeam, quam Hebraei sequuntur, nullo modo conuenire P test. Hebraei autem, di quidam Latini qui eos sequuntur relativueam calamitatem referre opinantur , & verbum dis salam quod expetit vulgatus declarat,significare perficere.Et ita totum locum explanant, An ex te perficiet illam, id est,An tu auctor esse debes, ut Deus calamitatem perficiat, tibi vitam adimendo . Constat enim Iob optasse saepe a vita discedere, ut tantis cruciatibus, &tot aerumnis liberaretur.Quod hic ex horum sententia reprehen
d it Eliu.Quia ei plicuit tibi id est, vita tua, .ra enim crepui loqui, dixi' mus in Hebraeo esset 'di bahartae legisti. i.tu mortem elegisti, renon ego. Quod si quid noIli melias loquere. Id est Responde si quid potes ad liaec. Sed cum superioribus,& sequetibus Iobi stultitiam,&arrogantiam reprehendat, quod eius iudicium a Deo subuersum fuisse dixerit, & modestiora in eo verba ex horum interpretum sententia desiderau it,non aptum est contextui, quod hic eum ii crepet,quod mortem optauerit. Deinde magna illa insulsitas vi- , detur,Tu mortem elegisti,& non ego,Quid mirum si no ipse Alii relativus ille eam disputatione reserre opinantur,& ita explicant. Tuae parteS sunt non alterius mihi res podere,an a te ortam disputationem alius absoluet Tu enim reiecisti,tu elegisti, & non ego,
quare loquere,si quid melius nosti, & mihi responde. Sed quid iulud est reiecisti de elegisti,nunquid disputationem.At cur reieci Lse dicat, id de quo multa verba fecit. Praesertim, quod amicos diasputando vicisse aegre serebat Eliu. Si vero disputationem Eliu
iecisse intelligantiqua id coniectura dicunt,cum nondum ipse is
530쪽
quendi finem secerit Verum enimvero cum in eo Eliu versetur oratio,vt Iob stultitiae. temeritatis arguat, quod cum Deo disceditare cuperet,& non recte tuam causam iudicaste laetaret, id etialiis verbis agere credendum est . Et ob eam rem tauta hic verbitum concisione utitur, ut irati hominis modus declaretur, qm concilis verbis, di obscura oratione uti solet. Illae etiam auersi seres,quas subij est statim, indignationem innuunt, Viri intestimilates, Sce. Pater mi, dec. Id etiam, quod versu. o. ponit de hac Iob stultitia quam ille putabat, disserere demonstrat.Stulte locu tus es,8 c. Ille ergo relativus Eam refertur ad scientiam,vri intelligentiam. Nunquid a te Deus expetit eam scientiamZ qua sum ma Deum praeditum esse multis hoc capite Eliu probauerat, O di eius super uias hominum, omnes gressus eius considerat, Non
sint tenebrae ,δα.Nouit enim opera eoru Sed tu cum cupis Deo litem intendere, N eum in ius educere, ut probes ut tuum iudicium subuertisse: putas ne Deum tua animaduersione egere, di a te scientiam iudicandi expetero Quadrat etiam ciraecorum ver- sio, An ex te Deus scientiam pendet, soluetque r ita ut tu comm
des ei rationem acquirendi scientiam illam recte iudicandi , qua deesse existimas. Quadrat etiam hoc in interpretationem H hi sed salam quam Hebraei,& alij sequuntur,& Chaldaeuiu se tu tum fuisse interpretantur. Nunqu id ex te perficiet eam scientia, id est, Disceptatione tua iacies, ut scientiam suam perficiat olim dens ei veram iudicandi rationem. mia in plicuit tibi, vel viati; ertunt,Reiecisti, ves abominains es aliorum scientiam, & qiu
quid ab amicis dictum fuit tibi displicuit, di illorum sermones reiecisti,& abominatus es. Ita ut neque Deus, neqtie alius homo tibi sapere videatur. Tu enim eoepisti laqui, non ego.Ideit, tu de larere verba sacere coepisti, neque ego te prouocaui, ted potius a te prouocatus haec dico. In eandem sententiam accipitur, quod est in Hebraeo,& in raeca, & Chaldaea versione. Et alii interpretan tur. Tu elegisti hanc disputationem scilicet, & non ego, neque dumea sententia,quidquam locutus es podsi quid nosti melius,loquere. UUt,cu ergo incommoda haec,ex ijs quae hactenus dixisti, sequantur,dicito aliud, luod ita liuitum non siit. Cum ergo h*c ca-eio sit apta contextui in omnes classicas huius loci Versiones descriptissime quadret,& in ea nihil insultum nihilqpe ablurdum
reperiatur, non potest certe mihi praeter ceteras non placere.