Didaci a Stunica Salmanticensis ... In Iob commentaria. Quibus triplex eius editio vulgata Latina, Hebraea, & Graeca septuaginta interpretum, necnon & Chaldaea explicantur. ..

발행: 1591년

분량: 629페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

571쪽

. Cl Al P. XXXVII. m. 33 et

kideat,repenteque aliquis ventus flans nubes ita dissipat; t nulla relicta, magna toto caelo serenitas sit. Eandem Graeci sententiam licet obscurius reddunt.1α Ab Aquilone aurum venit. Id est, serenitas, qua sol tanquam aurum oriens nitidissimus sultiget.Saepe enim Borea nubes iugari conspicimus. A Deo formi iosa laudatio. Ita est in Biblijs Regijs,sed in alijs ad Deum formido dosa laudatio,quod correctius e se opinor. Nam est Hebraeis verbis magis accommodatum, id est, Difficile est orationem de Dei laudibus componere,cum eius non possit exitus reperiri; vel melius, ut exponunt Septuaginta auctores, Ex his rebus magna, de admirabilis redundat ad Deum laus. Res enim mirabiles per sevique sua faciunt, ut Deum earum auctorem miremur ,& eius summam potentiam praedicemuS.

3 Digne eum inuenire non psumus. Quare frustra optas cum eo de tua disputare iustitia . Et ut inueniri posset,quam ne ex eo victoriam reportares qui est: magnus fortitudine, iudicis, o iussitia,& ita magnus, Ut enarrari non posse. Hebraice tamen est na Ioteliane. Estautem verbum hana valde ambiguum Hebraeis: significat enim dicere,cuius significationis causa,Non dicetur,intellexit vulgatus,oc ob eam rem Enarrari nonpost,conuertit.Significat etiam audire:quare Graeci ει exaudire transtulerunt, in hanc partem, Qui iuste iudicat. Putas non exauditurum eumὶ id est, iusta iudicantem . Qui fieri potest,ut te Deus iustus non audiret,si iustus,ut putas essesλSignificat etiam affligere: quamobrem Chaldaeus, ita transfert Deus in multitudine virtutis,& iudicij, & multa potentia non udi i sageph affliget. Quare indigne ita de illoquereris. Quana explicationem Hebraei sequuntur.

a Ideo timebunt eum viri. Cum tanta valeat sortitudine, &aequitate O non audebunt contemplari omnes, qui sibi videntur esse sapientes.Id est,si sapiant, non solum

cum eo disputare non cupient, verumetiam ncque cum contemplari,& intueri propter summam eius amplitudinem,& maiest tem non audebunt.In Hebraeo tamen ad verbum est,Non videbit omnes sapientes corde.Cuius verbi suppositum,Sapientes corde, vulgatus esse intellexit, pluralis pro singulari, id est, unusquisque sapientium,Est enim Hebraismus ;&9b eam rem illo modo conuertim ita intellexerant Graeci,&propterea transferunt

που 'ei σφοῦ IIa timebunt eum sapientes corde. Causa

572쪽

audebunt.Chaldaeus autem intellexit verbi suppositum esse Dem& ob eam rem ita transfert,Non videbit omnes sapientes corde. Id est,nihil eorum sapientiam, si cum eo disceptare audeant, curabit, ut eorum sapientiae reuerentia a vero iudicio aequoque denectat.

C A P. XXXVIII.

Α o Elpondens autem Deminus Iob de turbine, dixit. I 'a Quis es iste inuoluens sententias sermonibus imperitis p3 Acciuesicut vir lumbos tuosnnterrogabo trio restonde mihi Ubi eras quando ponebam fundamenta terraeiudica mibi,si tabes

telligentiam.

3 Quis posuit messuras eius si nosti Z vel quis tetendit supra eam si- ου' sup quo bastes illius solidata sunt aut quis demisit lapidem auiam et cum me laudarent simul astra matutina, O iubilarent omnes pl

8 Quis conclusit ostis mare, quo erumpebat, quasi devia proco ς cum ponerem nubem vestisnentum eius,ct ealigine illud quasi pannis infantia obuoluerem pD i o circundedi illud terminis meis,m posui vectem o ostia. . . . H Et dixi, que Me venies, non procedes ampliua aer hic confingertumentes fluctus tuos. i 1 Nunquid post Ortum tuum praecepi i dilaculo, ostendi uorarat cum suum pa 3 Et tenuini coneutiens extrema terrae, excussim impios ex ea si Rrai etur ut luti signaculum, stabit sicut venimentum. 3 Auferetur ab impiis lux sua , O brachium excessum confringe

tur . i

a 6 2ἐhi vita ingressus es profundu maris, o la noui misahis deambu lusi

a 8 Vunquid considerasi lutithdinem ita Θ indica mihi, si num , O

9 In qua via lux babite σ umbra rura quis lacus sit

573쪽

ao Vt ducas unumquodque ad terminos suos, ct intelligas semitas dο- C

21 Sciebas tum quod nasciturus esses e O numerum dierum tuorum ηο . veras eat Vanruid ingressus es ibesauros nivis, aut the ros grandinisco

a 3 AE p paraui in tempus boctis in diem pugna, ct belli .a Per quam viam spargitur lux iuiditur Hlus seuper terram zr auis dedit vehementissmo imbri cursum, o viam sonantis tonitrui ea 6 V t ueret 'par terram,absque homine in deserto, ubi nullus mort

lium commoratur.

ar Vt impleret inviam O desolatam,o produceret herbas virentes ea 3 Quis es pluuiae parerZvel quugenulastidias roris λas De cuius utero egressa est glaciesZO gelu de caera quisgenuite o In similιtudinem lapidis,aqua durantur, superficies abyss constrin- Dgitur

si Nunquid coniungere valebis micantes stellas Pleiadas,aut gyrum Arcturi poteris dissipare λ31 Nunquid producis Luciferum in tempore suo, o Vesperum super β- 'lici terra consurgere facis p3 3 Nunquid nosti ordinem caeli, σpones rationem eius in terrae 3 Nunquid elevabis in nebula vocem tuam, o impetur aquarum oportet te

3s Numquid mittes fulgura,σibuat, o reuerentia dicent tibi, Ad sum

3 6 Quis possit in visceribus hominis sapientiam3 vel quis dedit gallo inteli ligentiam e 37 Quis enarrabit calorum rationem, O eontentum erit quis dormire faciet 3 8 Quando fundebatur pudiis in terra, gleba eo ingebantur pr Nunquid capies leaenae praedam , animam catulorum elua imple bis. - 2 Quando ectant in antris. inspecubus,insidiantur.' 3 avis praeparat coruo esca suam,quando pulli eiul clamant ad Deum, vagantes eo lata non habeant cibos

574쪽

C A P. XXXVIII. R.

CalamItates bonis turbo sunt in quo eis Deus AP

ponit .

Nullum Deulatet delicti

I Respondens autem Dominus Iob de turbine, dixit. De turbine etiam cum Elia atque Movse locutus est: quo declaratur diuina maiestas: &quam longe a nostris sensibus absit. Vedixerat superiori capite Eliu , Nos quippe inuoluimur tenebris. Tum quod tam infirmae sint res corporis participes cum illa co- paratae,ut si te adesse dia claret, eius praesentiam ferre non possint, sed totae commoueantur, & contremiscant, & quasi tantum m testatis pondus declinare velint. Tum quod turbine apparuit I bo, indicasse videtur,quod tota eius historia narratur. Nam tu bo,& tempestas fuit tanta,quae illum oppressit calamitas, in qua Deus apparuit ei, quia longe maxima amicitia Deus illum sibi per calamitatem ada unxit. QEarc putare debent viri boni, cum in graues miserias,& acerbas calamitates venerint, turbinem esse, in quo Deus adest, in eoque, si se prudenter gerant, eum esse visuros. Nam de Elia narratur, per turbinem in caelitin asce disse.

2 Quis en iste inuoluens sententias sermovibus imperitis e Merito dubitari potest de quo haec dicantur. Diuus Gregorius,& alij putant non de Iob dici, sed de Eliu , quod doctas lententias potnposa,& tumenti fuerit oratione locutus, tum quod ca

ut exposuimus ) in Iob contulit delicta,quibus ipse non tenebatur. Interrogat autem Deus quis est iste Z Vt eius dicta sibi non probari significet. Dicitur enim Deus ignorare , quod non approbat. Alij autem existimant ad Iob haec verba pertinere , ut eum Deus reprehendat, quod parum modeste fuerit locutus, quod valde sapienter senserat. In hac enim tantum re deliquerat is,qui acerbissimo fuerat a Deo bello tentatus,quod est na irabile, & prorsus inauditum. Cuius criminis,ut eum Deus argue Tet,cum eo sermonem contulit. Nulla enim, nisi Dei siunma, infinita sapientia, tam leue delictum inter tam egregia, & exi mi a facinora odoraretur, atque notaret. Opinor enim quQd

licet Deus Daemoni significaret Iob in tam terribili consti

nonnihil deliquisse, eique mandaret, ut de eius crimine quaer ret,quod illud tamen non inueniret, sed aliarum cum sorte reria, in quibus nihil peccasset, accusaret, ut accusabant amici. Nullum tamen est tam leue delictum, quod diuinos oculos possit la-

575쪽

.C A P. XXXVIII. A. 33s

tere. Quocirca sapientissime pronunciat David, Beati quorum remissae sunt iniquitates, & quorum tecta sunt i peccata. Tecta Που. 31. enim nullo modo esse possunt, nisi non sint. Quare subiungit.

Beatus vir, Cui non imputauit Dominus peccatum , neque est in

spiritu eius dolus. Vere enim id criminis Iob admisit, ut ipse postquam Deum audiuit, intellexit,&consessus est capite huiusti bri ultimo, quo haec Dei verba, quibus illum huius peccati a guit , recitare videtur. Ut ex hoc probetur amplius, in ipsum a Deo dicta fuisse. Ait enim,Scio,quia omnia potes,& nulla te latet cogitatio. Quis iste qui celat consilium absque scientiaλ ideo insipienter locutus sum, & quae ultra modum excederent scientiam meam. Subijcitque parum modesta verba, in quibus id

erimen erat, cuius eum Deus arguit, quae capite I 3. Verso. ab eo dicta fuisse narrantur, Audi, & ego loquar, interrogabo te ,&responde mihi. Ex versione etiam Septuaginta interpretum

intelligitur illis verbis capitis ultimi haec Dei quae in manibus

habemus Iob verba recitasse. Nam ita Graeci conuertunt is φιλ

quis est iste celans consilium, continens autem verba in corde, me autem putat latere λ Illud autem quis est iste celans consilium, idem est, quod illud, quod Iob capite ultimo recitasse diximus ; ut ex eisdem ἰraecis intelligitur , qui capite ultimo haec

eadem verba repetunt. Iam vero illud quo Graeci secundam hu- mius versus partem interpretantur, Continens autem vcrba in . . La Corde, me autem putat latere, commode explicari non potest,

si in Eliu dictum fuisse credetur. At si in Iob , cognoscetur tantorum virorum digna esse expositio. Nam Iob verbis illis in qui- , bus reprehenditur, Audi, & ego loquar: interrogabo te, & r sponde mihi, palam optare profitetur,ut eum Deus audiret causam suam defendentem,&suam ei innocentiam probantem . Perinde loquens, licet non ita credens, quasi Deum laterent rationes , quas cogitaret ad causam suam informandam: aut Opus esset Deo, qui omnium hominum animos intuetur Iob audire, quo rationes,&consilia vitae suae, quibus eius causa defendere- tu , cognosceret. Quare sapientissime Graeci sua versione e Planarunt,cur ellent verba Iob imperita, vertentes, Continens verba in corde, me autem putat latere, id est, perinde loquitur , quasi putaret me latere verba quae suo corde seruat, quod ea non pronunciet. His ego rationibus adductus opinoricum bona vonia Gregorii tanti viri, non in Eliu , sed in Iob Deum his verbis . inuectum fusile. Huc accedit, quod Eliu non solum sermones s .....

576쪽

36C A P. XXXVIII. Α

sed etiam nonnullae sententiae fuerunt imperitae, quibus temere Iob vitam criminabatur. Accinge sicut vir lumbos tuos.

Iob I 3. Hebraea phrasis est, ad dicendum paratus sis,& instructus : quod Latini dicunt, Se opcri accingere. Vt Esaias dixit, Accingite lumbos . Id est, ad plangendum parati sitis. Quadi Christus sus est, Sint lumbi vestri praecincti, & lucernae ardentes in manibus vestris. Quod paucis interiectis declarauit. Et vos estote parati, quia qua hora no putatis filius hominis veniet. Ait ergo Deus Iob,Quoniam me ad disceptandum prouotasti,ad disceptandum

venio te disputationi accinge, & tanquam vir mecum congredere. Interrogabo te, responde m ibi. Mea per te fuit optio, vi cap. II. dicebas, voca me,& ego respondebo tibi, aut certe loquar, & tu res vade mihi. . Interrogabo igitur te, O responde mihi. ubi eras quando appendebam fundamenta terrae indica mibis habes intelligentiam. Probat Deus Iob potentiam suam infinitam,ut hac re terreat eu, reprimatque, quo minus audeat Deum ad disceptandum prou care .Probat antem eam ex uniuersitatis rerum creatione, ex mIrabilique rebus omnibus a Deo tributa natura, orditurque ab operibus primi diei , quo terram Deus secisse narratur. Cuius Commemorat iundamenta, tangens eius naturam, quod grauis De opere pii natura sit. Alluditque in eius creatione narranda ad rationemn a diei. rerum grauium construendarum, in quibus prima fundamenta iaciuntur, deinde alia ad perpendiculum directa rem lanactis imponuntur. Et ob eam rem dicit, Ubi eras, quando ponebam tun Hai. Ioa. damenta terraeῖIta loquebatur etiam David, Fundasti terram iuper stabilitate se ammon inclinabitur in luculam seculi. Vor eras' Αit,Vt meminerit se nihil omnino fuisse,cum res tam admirabistes a Deo gerebantur. Cuius rei memoria vehementer eum debet reprimere, qui naturae vel gratiae, & liberalitatis Dei bonis extollitur, & cum Deo se quocunque modo audet conferre . EX

hoc enim intelliget se non per se, sed Dei beneficio sua fuisse bona consecutum, iureque suo ea omnia ab eo repeti polle, a quossint benigne tributa.

posuit mensuras eis si nosti λωel quis tetendis 'per ea tu

perpetua est vidi simus alluso ad rerum grauium fabricata

nem. rarum partes certa mensura disponuntur, vi Inter se om-eollo nes aptae sint firmiterque connexae. Dinea perpendiculum est, aa

Terraecatio.

577쪽

C A P. XXXVIII. D. 337ε super quo bors sirisu solidata sunt aut quis demisit lapIdem angula- i,

rem eius.

Eadem est allusio. Bases idem sunt, quod sundamenta,nis quod id .. 3 lae in columnis haec in parietibus usurpantur. Lapidem angularem etiam vocat anguli fundamentum. Terra antem nulla re ni- , titur Ad per se cohaeret,ut dixerat ipse Iob, Qui extendit aquil nem super uacuum, & appendit terram super nihilu. Cohaeret autem ipsa per se, quod omnibus eius partibus ea sit vis a Deo tributa,ut singulae in medium eius suo nutu ferantur quare non nisi vi singulae partes convelluntur;totam autem,cum tam vasta sit,nulla hominum vis conuellere potest.Demonstratione tamen Archis Machi qua medes conclusisse dicitur, totam a seipso Qto euelli posse, si alia uniue se xς viset terra, in qua machinam, quam ipte fabricaret stabilire vale 'μ Tet,ut narrat in Marcello Plutarchus.Haec autem machina vectis cst, quo qualibet vi quodcunque pondus attolli potest, ut optime baldus demonstrat propositione duodecima de vecte. Sed cum nulla possit esse tellus alia, in qua huiusinodi machina stabili, . tur, relinquitur tellurem nulla naturali vi posse sede sua moueri.

Sequitur antem.

7 Cum me laudarent simia astra matutina. Omnes stellas caeli praeter solem vocat astra matutina, quod matutino tempore a mortalibus cernantur; ex quibus totum caelorumpus primo etiam die factum intelligi vult, cuius pnestantissima ornamenta stellae sunt. Commodeque postquam terrae metionem fecit,de caesis loquitur: nam caelis,&terra rerum omnium uniuer vias continetur. Cum m e laudarent simul astra matutina, dicit, tanta cnim stellarum vis tam varia,& mirifica earum natura vehementer Dei a quo factae sunt amplitudinem,& excellentiam declarat. Et ob eam rem dicebat David,Laudate Deum sol, & Iuna, laud te eum omnes stellae & lumen .Et iubilarent omnes filii Dei. id est,om' Stellae deelameSangeli, nam αγγελοίι Graeci vertunt, recteque caelorum rant e celi εCreationi angelorum adiungitur,nam eodem die angeli,& caeli sa '- ' ti fuiste creduntur, & sicut stellas in caelis, ita & iplos in eximio caelo effectos fuisse. Quare stellis etiam matutiniscomparantur. 'S ' i' ''Nnde illud Esaiae, Quomodo cecidisti Lucifer qui mane orieba- cd 1 Tis. Diciti ad praeclarissimum angelum e cavo pulsum etiam pertinere arbitrantur. γ

- 8 Quis renclusit ostiis mare, quando erumpebat, quas de valva proc

dens. ε

Erupit mare primo die. Fuit enim simul, cum caelis, & terra fa- QuS. I t narratur in Genesi, nebrae erant super abnsi: α spiritus

578쪽

Maiis effe- tertae creatione rerum grauium naturam secutus fundamenta IL - Deam, bases, lapidem angularem nominauit, ita cum narrat maris creationem, rerum humidarum rationem ducit. Erumpebat

dicens,quasi de vulva. Ost ijs autem, id est, Dubus promontorijs, oris denique atque litoribus coclusium mare fuit tertio dic, cum dixit Deus,Congregentur aquae, quae sub caelo sunt in locum vnu.& appareat arida.

9 iuum ponerem nubem regimentum eiu σ caligine idia quasi pannis

iubantia obuoluerem. - Quoniam dixerat erumpebat e vaeua, eandem persequens metaphoram dicit. Himentum opannis i antia obuoluerem. Uestimentum autem,& caligo, qua mare tanquam pannis infantiae inuol tum est,erat caliginostis aer,quo quam primum factum est operiebatur. Scribitur enim in c,enesi,Tenebrae erat super faciem aby G si,& spiritus Domini ferebatur super aquas. Et tunc mare terram uniuersam amplectebatur, sicut tota tegeretur aquis, Ut canebat regius vates. Abyssus vestimentum am ictus eius super montes stabunt aquae. Deinde tertio die iussae sunt congregari aquae in i cum unum,& apparere arida. Et propterea sequitur. I o Cire dedi illud terminis meis. σ posui vectem σ ostia. Terminis meis, id est, Terminis a me praescriptis, qui sunt,ut statim declara ostia,& maris littora,quibus ipsum egredi nullo modo potest.Vectem vero litistra appellat ad eius vastitatem, & nimiam magnitudinem declarandam. Vectes enim,& repagula i nuis aduersus magnam vim opponimus. Canebat etiam luculenter David quo pacto Deus compresserit maris vim,& effrenatam serociam.Super montes stabunt aquae,ab increpatione tua fugieta voce tonitrui tui sormidabunt, ascendunt montes,& descendiit M QI campi in locum quem fundasti eis.Terminum possititi, quem non transs redientur,neque conuertentur operire terram.Ex quo Iacile,quod sequitur intelligitur. II Et dixLVsque buc venies, non procedes ampliuσ, o bic contringes tumentes fluctus tuor. ' L. Haec est illa increpatio , ut loquitur David psalmo citato , quRDeus maris serocitatem coercuit. Haec est illa lex, qua cem e

terminos constituit,

Nunquid post ortum tuum praevisti diluenis, s Οιtendissι aurora in

r calorum di angelorum creationem, & aquarum congrcg

579쪽

C A P. XXXVIII. B. 33s

nem, lucis consormationem commemorat , nam licet primo die illius metio fiat,quarto post omnia haec,facta esse merito existimatur,quod quarto die lunainaria duo, quae lucis sui sedes, acta sint. Praecipere autem diluculo idem est,quod Qedere aurore locum. Id est, loca illi definire unde quotidie oriatur; singulis enim diem . ibus ortus locu sol in Finitore mutat,ite,& luna: eadem tamen i ca Sol singulis annis peragrat. Haec ergo sapientissima dispositio, qua Sol terram uniuersum lustrat, Neque est, qui se scondat a calore eius, ut ait David,quae naturae leges appellantur,quonia a Deo latae,& inuentae sunt,praecipere diluculo,& ostendere,aurorae 1 Iocum merito dicitur, In eandem rationem dixit David, Sol cognouit occasum sirum. a 3 Et tentii concutiens extrema terra m LI oti Ad verbum ita cit in Hebraeo, Ad tenendum in alis terram. Quod 'licet duobus modis possit reserti, in eandem tamen ratione viroque modo dicitur. Potest enim vel ad ipsum Iob referri, cum quo superiori versu loquebatur,Id est,praecepisti diluculo, &c. Ad te- i

quam concutien& per lucem, ita ut luce tua terram uniuersam occupares . Tum quod ad verbum dicit Hebraeus, In alis ter- . Tam .,Illud, terram, potest apud Hebraeos . vel in genitivo, vel ian accusativo esse . Vulgatus, & Septuaginta ingenitivo esse . n. . a iolvoluerunt, alas terrae intelligentes , & ut phrasis latinioresset, extrema terrae traduxit . Graeci eandem Phrasim reliqum . . I a Iunt Κερυγων Psalis terrae vertentes.Sunt tamen alae terrae, anguli vel extrema terrae,quae in Finitore notantur. Et ob rem ita vocantur .. Potest illa Hebraea oratio ad tenendum in alis terram alio

modo referri,ut quidam Hebraei volunt, sic,ut illud tenendum non ad Iob, sed ad auroram referatur, & illud, retram, sit in a cusativo, in hanc partem, Ostendisti aurorae locum suum ad tenendum, id est,Vt aurora teneret in alis suis terram. Id est, ut terram r Gavniuersam illustraret ut dixit David emo est qui se abscondat a calore eius.Attribuit autem poetica loquendi ratione alas aut rae, sicut primo capite versu nono palpebras, ut in Hebraeo esse diximus, attribuit. Qua translatione iniis etiam est David, Si sum- i. s. puero pennas meas diluculo, In Hebraeo ad verbum est, uiluculi. Sst autem elegans,& appositissima translatio:quia Aurora citissime uno temporis momento, in oriente apparens tutiun lustrat Finitorem l cum circulus maior lphaerae sit hemispherium defianiens .E. xcepi l. impios ex risi Cum Deus res mirabiles a se gellas ad . infinitam suam potentiam de larandam sc sequat conustulan

580쪽

3 o . CAP. XXXVIII. D. ter, dum lucem a se factam commemorat, exclusionis impior τmentionem facit.Quod lucis consequens est.Sicut enim luce conia sequitur,ut tenebras pellat,quia eius cotrariae sunt, ita& impios, qui lucem oderunt, & tenebras amaut . Et sicut lucem fecit Deus ad tenebras expellendas,ita & ad impios e terra viventium eue

E',2 tendos . Ex quo non leuis coniectura est, ea de causa in historia' ' tui. - creationis,lucis primo die mentionem esie iactam , licet quartoquc sum ς ' die luminaria estina narrentur; quod primo die, sicut angeti s 2μixi* mul sunt cum caelis procreati, ita iniqui ange i eo fuerunt die d caelo eiecti, N aeternis tenebris mandati. Pro coperto enim Them lagis est breuissimo tepore iniquos angelos in caelo misse. Quod non nisi diuina luce factum fuit: congruum autem erat, ut eo die. quo tam copiosa lux creaturae spirituali orta est, oriretur etiam Cur primo creaturae, materiae corporisque participi. Sunt autem impij lucidiς ςxςδ iφ' contrarij,siue lux materialis siue spiritualis sit Nam iniqui mate

i tu is a rialis etiam lucis odio sunt, quia delitescere cupiunt, ut copiosetio. ipse Iob capite vigesimo quarto tractauit,Oculus adultera obse Iob Iq. uat caliginem,dicens, Non me videbit oculus, & operiet vultum Duplς lux, suum.Peribdit in tenebris domos,sicut in die condixerant sibi, &o δ' 'ης tenorauerunt lucem. Si subito apparuerit aurora,arbitratur vin& .reast.' a bram mortis,& sic in tenebris quasi in hice ambulat. Et paulo an-los eiicit. te.Ipsi fuerunt rebelles lumini,nescierunt.Lucem autem spiritu Iem,id est eram disciplinam,nulli dubium est, quin eam vehemeIoann. t. ter horreant. Quod & CHRISTUS apud Ioannem docet, Lux venit in mundum, & dilexerunt homines magis tenebras, quam lucem:erant enim eorum mala opera.Omnis enim qui male agit odit lucem, & non venit ad lucem, ut non arguantur opera eius. Vtraque etiam lux eijcit impios e terra. Luc is autem spi ritualis coniectura facile de Euangelio capitur,quod tot improbos homines, improbos mores, & improbas haereses lumine suo clarissimo Eccles r. deiecit. Lux materialis etiam expellit eos, quia ipse assiduus o tus,& occasus solis hominum vitam consumit.Quod Ecclesiastes, indicauit, Generatio praeterit,&generatio aduenit. Cuius rei causam ponit statim, Oritur Sol in occidit S ad locum simina re t. . uertitur,ibique renascens orat per meridie,& sectitur ad aqui- .lonem. Cum igitur im lucis motu ad exitum vitae quotidie v centur apposite luce vita expelli dicentur. Viris bonis licet clia ipsa dies vitam minuat,quia Umen ad aliam veram vitam voca tur cum morte potius restituantur, quam absumntur,non ita

lucis motui terra pelli dicentur: impijs autem si haec vita adimatur,nulla eis, alia Aliqua est,sed mors tantummodo sempiterna.

SEARCH

MENU NAVIGATION