장음표시 사용
111쪽
Hoo PARs I. METAPH. TRACTIV. Primus est. Quod ex non ente fiat ensseu ex . non existente existens. Ac proindα 'quod prius non existat , quam existat. Secundus est. Quod existat ab. alio , ne que enim se ipsum producere potest. e TertiuS est. .Quod ex . ente fieri possit non ens , seu non existens. Quia contub,
Quartus denique est. Qilod alicubi tam tum , & aliquando, & in aliqua specie finita , & determinata existat. PetruS V. g. Existit hie , & non alibi circumquaque in immensum ; existit hoc instanti , non autem praeteritis jam instantibus in insuNitum , neque sequentibus instantibus pariter in infinitum existit,..pro quibus est in potentia dumtaxi ad existendum. Unde infiniti sunt existentiae de Lotas in ente creato , quod existit ex parte , & secundum iquid; & maxima ex parte , &simpliciter c
Hae sunt proprietates en Is creati , dc desectus essentiales illius , quibus deficit in ratione entis. Et quia operari sequitux sse , eostem prorsus habet desectus entis Cseati operatio, sive operandi eoinutia ,
112쪽
TRACTATUS SECUNDUS.sUI DIC TUR THEOLOGI A
γ ivrnri A rerum , sicut earumie sientia, demonstrari non potest visi ab effectu, seu a posteriori. . Ciun nihil prius ipf, essentia, vel existentia posito intestigi. Nulla quoque existe tia rei, quae sensibus ciare percipitur, demonstrari potest. Qita non minus res ipsa clare. percipitur sensibus , quom ipsius effectus. Unde per essectum demonstrari
non potest et cum aeque nota sit. Ideo mumdum existere , & omnia quae in mundo, sunt visibilia, per se notum est , & ind monstrabile : neque ullus unquam repe tus est, qui hac de re vel minimum dubitaverit. Quamvis autem innum erae de existentia:
113쪽
Hχ' PAR s.I. METAPH. TRACTII. Dei fieri possint demonstrationes. Clim nihil sit in mundo , quod a Deo non metixi factum atque existentia causiae per quemlibet effectum ejusdem cause demonstrari
possit; impossibile est enim quod non
existit quemcumque effectum vel minimum producere , ut per se notum est. Hic tamen, demonstrationem Metaphysicam tantum tradere in animo cst , id est , unive, salissimam, ad quam caeterae Omnes tanqm ad commune principium reducantur. Hoc
autem sic aggredior. Quidquid essentialiter , atque simpliciter non existit , non habet ex se , vel a sua. esentia quod existat;atque ita necesse est utar non existat , aut ut existatbati alio , quod essentialiter existit per quod o nihilo per creationem educatur. Non enim hic
agitur de possibilitate phrsica , qua aliquid ieduci potest per gesierationem de po
tentia materiae , quae novum tantum
existendi modum, non ipsam existentiam iacquirit per generationem ; sed de possibilitate Metaphrsica, seu existentiae non . repugnantia i , quae: est : ab aeterno , &qua nihil prius excogitari potest. existens, ex quo , vel a quo aliquid produci possit , , praeter ens essentialiter existens e sed omnia, quae in mundo sunt , existunt , nec tamen essentialiter , & simpliciter existunt ; . erg9 totus mundus, & Omnia, quan ita i
114쪽
CAr: I. DE CAmsA ENTIS CREAT i. M mundo sunt, sive in caelo , . sive in terra , pariter ei nihilo creata sunt. Atque ita Creatorem mundi,& omnium , quae inimundo sunt , existere necesse est. Datur igitur ens , quod . essentialiter. , & nc cesiario existit, & quod est causa caeterorum Omnium , quae necessario non existunt. Prob. Mm. Omne quod aliquando tantum , & non semper existit, alicubi , non ubique , & in aliqua tantum entis specie finita , & determinata, non existit essentialiter , & simpliciter , 'sed contingente dumtaxat , & secundum quid ; sed omne
quod in mundo existit , aliquando tantum,.& non semper, alicubi , non ubique, &' imaliqua tantum entis specie finita , & determinata existiti, ut patet intuenti: nam terra V. g. quando existit hodie , non amisplius ex .stit heri , neque existit cras, existit in medio universi , non ubique , R in , aliqua entis specie finit x, & dc terminata; . non enim est ens simpliciter', sed quoddamens, scilicet terra. Idem dicendum de aqua, . de aere, de igne , & caditeris. Ergo nihil eorum, qIlae in mundo existunt i esseritia is liter,& simpliciter existit; sed tantum contingenter , & secundum quid. Confixin. quia nulla res in mundo existit , cujus essentia , seu existentiae non repugnantia sine actuali existentia claro concipi totaliter , & adaequale non possit
115쪽
vi PARs. I. METAPH. TRACT. II. ut multiplici experientia unusquasque poterit evidenter cognoscere per partium
enumerationem.' Postiam etenam clare con cipere animal rationale , admirativum , risibile , artium, & scientiarum capax , &beatitudinis , ne cogitando quidem quod actualiter existat. Quia nimirum est elle nistia , seu existentia essentialiter conringens, quae proinde per sua praedicata e iliciati alia cum sola non repugnantia , quae est ipsa essentialis . concipi potest ; & sic de caeteris. Ergo nulla res est in mundo, quae essentialiter existat. Si enim essentialiter existeret , non posset ejus essentia sine actuali existentia totaliter, & adaequare concipi, ut patet. Dices. Quodlibet animal vitam simul, Δ motum accepit a parentibus , & illi ab aliis in infinitum ; ergo non est necessa- Iium recurrere ad primam causam. Quam vis enim dici possit quod omne animal disti ibutive sit ab alio, non tamen collective. Resp. 1'. Non hic agitur , ut jam dictum
est , de possibilitate Phy sica , qua quodlibet
animal educitur de potentia materiae perginerationem , & per ipsius materiae jam existentis accidentalem mutationem ; sed de possibilitate Metaphysica, qua tota animalis essentiae, ac prae sertim materia , qua constat quodlibet animal , e nihilo produci tur; quae productio e nihilo esse nequa -
116쪽
TAP.1. DE c AusAENTIS CREATI. os quam potest , nisi ab ente essentialiter exuitente , & infinita potentia praedito. Nihilominus. Rei p. 2'. Neg. Ant. Impossibilis est enim omnis progress s in infinitum, prae ertim in caulis subordinatis. Primum enim est causa medii , & medium causa ultimi, sive media sint plura , sive iantam tantum; asque ita ubi datur ultimum , ibi necessario datur medium', & tibi dantur ultimum , &medium, ibi necessario datur primum. Nam si tollatur primum , nec medium erit , nec ultimum , ut mani fistum cst. Correlativa enim se muttio ponunt: constat autem dari Hulmum in qualibet generatione animallum nam Petrus v. g. modo existens, est ultimus in sua generatione , & sic de cae- reris ; unde necesse est ut detur & primum
in qualibet generatione , & sic non potest dari progressus in infinitum. Resp. 3P. Etiamsi concederetur ille progressus in infinitum , non tamen haberetur intentum. Cum enim praedicatum est cssentiale , aut necessarium non solum de omnibus distributive praedicabile est, sed etiam de omnibus collective. Sic quia rationale est essentiale homini, non solum Ae omni homine distributive praedicabile est,dicendo scilicet hic homo & ille homo est rationalisti neu los enumerando ; sed etiam de omnibus hominibus collective,quatiamvis infiniti
117쪽
i 16 PARs I. METAPH. TRACT.II. supponantur', dicendo omnes omnino hi inmmes sunt rationales , vel tota simul species hominum est rationalis, ut manifestum est. Atqui essentiale est cuilibet animali non habete existentiam , neque mo
tum ex se , sed ab alio ; ergo de omnibus antinalibus collereve sumptis idem praedicabile est antumvis infinita supponan- tur , dicendo videlicet omne animal , vel totum genus animalium est essentialiter ab alio, & habet motum ab alio scilicet, Deo
Confirmatur demonstratio, praecedens evidentissime. omnia, quae in mundo inclusa existant, sive corporea sive incorporea , sive visibilia , sive invisibilia , si heplantae , sive animalia ipsus mundi exissentiam praestipponunt, ut pater. Neque enim in mundo existere possent ; si mundus ipse non existeret. Mundi autem ex iis stentia suarum partium existentiam neces-dario praesupponit , Videlicet terrae , aeris , aquae, caeli, & Astro tura , quae omnia sunt quaedam corporis species ; psius enim natura existant partes , quam ipsum to- um ; prius quoque natura existit corpus
simplex , quam compositum , & quam quaelibet species corporis, ut evidentissimum est.
Atqui corpus non existit essentialiter ,& simpliciter , sed tantum contingenter ,
118쪽
ac secundum quid ; tum quod alicubi tantum , & aliquando , & in aliqua entis specie finita , & determinata existat s tum quod tota ejus e ssentia cum omnibus proprietatibus clare concipi possit sine actuali existentia & sine motu actuali, videlicet substantia impenetrabilis,mobilis. S C. Ergo cum tam mundus ipse, quam omnia ,.quae in mundo existunt , prius natura praesupponant ipsius corporis existentiam, quod clim in sua essentia nullam existentiam actualem , nullumque motum includat , a Deo esse , & moveri necesse est ad quamlibet focinamissi videntissimum est tam mundum ipsum, quam omnia, quae in mundo existunt ab alio esse , quod essentialiter existit. Atque ita datur prima causa, de primum movens , Creator scilicet omnipotens , qui essentialiter existit, immobilisque manens dat cuncta moveri. '
Dices. Cum jam dictum sit alibi exi
stentiam non distingui ab essentia in creatis ; quomodo dicitur nunc quod tota essentia corporis potest cognosci totaliter sine existentia actuali.' Idem enim non potest totaliter cognosci , & non cognoscIResp. In creatis essentia possibilis non potest cognosci sine existentia possibili , 'quia idem sunt: neque essentia actualis sine existentia actuali. sed quia essentia , in creatis est essentialiter contingens', ita
119쪽
a 13 PARs.I. METAPH. TRACT. 1I. ut possit cile , & non esse actualiter ; ideo bene potest concipi existentia , seu essentia creaturae per sua praedicata es Ientialia comsola non repugnantia ellendi, vel non essendi , quae est ipsi essentialis. Unde cum dicitur essentiam posse totaliter concipi sine existentia actuali, nihil aliud significatur , quam quod cisintia , seu existentia possit totaliter concipi ut non re pugnaus produci , abique eo quod concipiatur ut producta.
Solvuntur obessiones OBjic. i'. Contra praecedentem demonstrationem.Essentia Dei non potest d mon strari etiam a posteriori , sive ab effe- ctu, ergo nec illius existentia. Sequela pa-.tet , quia existentia, & essentia in Deo idem sint. Probatur Ant. Quia cum Trinitas sit de essentia Dei sequeret nos poΩse cognoscere naturaliter Trinitatem personarum in Deo.
Resp. Neg. Ant.. Ad cujus probationem Respondeo quod cum essentia Dei sit infinita, non possumus comprehendere clare , & totaliter totum id , quod dicitessintiade L Et idcis quamvis multas cognitiones claras de Deo habere possimus .
120쪽
. CAP.I. DE CAUsA ENTIs CREATI. et is Non mirum si trinitatem personarum nactam liter nosse , vel concipere clarh non possumuS.
instabis. Quidquid concipi non potest,
non est ens ; atqui trinitas personarum in Deo concipi non potest, ergo non est in Deo trinitas personarum. Resp. Conc. Mai. Neg. Min. Tota enim ratio cur trinitas personarum in Deq a nobis non concipiatur , non est quod concipi non possit ; sed quia clare Mobis non proponitur in statu, in quo sumus ; nec est aliquid in creaturis , quod ad cognitionem trinitatis inducere nos possit. Si enim nobis clare proponeretur, ut beatis in caelo , clare quoque illam cognos
Objic. 1'. Si esset aliquod ens infinitum, omne aliud ens excluderet I ergo nullum est hujusmodi. HResp. Dist. Ant. si esset aliquod ens inia finitum corporeum , & impenetrabile, omne aliud ens corporeum excluderet , Contas illud ens esset immateriale , & intellectuale omni persectionum genere infinitum, ut est Deus Neg. &' Neg. Conseq. objic. 30.Si esset aliquod ens inanitum, esset pariter infinitum bonum ; cum bonum,& ens convertantur i ergo omne malum omnino excluderet.