장음표시 사용
161쪽
iso PARs. II. METAPH. TRACT.II. . His pressi angustiis quidam recentiores Scocistae dicunt non ita intelligendam ego opinionem Scoti , quos , scilicet , natura sit positive universalis : ita ut sit formalia ter in omnibus individuis. Sed quod natura humana v. g. pr us natura , quam con trahatur ad inferiora, sit dormaliter ex natura rei indifferens, ut sit in Petro, vel in
Sed contra. Si natura humana prius natura , qutin contrahatur . sit formalitet ex natura rei indifferens, ut sit in Petro , vel in Paulo , ea distinguitur realiter ab individuis ; ita ut possit ab illis separari ergo poterit Deus naturam Petri transferre in Paulum , & naturam Pauli in Petrum,. N animalitatem leonis ix hominem, &animalitatem hominis in leonem ; quod quantum sit absurdum nemo non vider. . Cum natura humana Petri nihil aliud sit, . quam corpus, & anima Petri simul unita , quae nullo modo possunt nequidem Divinitus esse corpus, & anima Pauli, ut
Quamvis autem concederetur naturam
Pauli prius natura fuisse indifferentem , ut esset ita Petro , vel Paulo , . inde non .sequererumquod esset uesversalis. Nam ad
univerale non sufficit quod possit esse inhoe vel in illo individuo disjuative, sed requiritur ut sit, vel possit esse in om- i
162쪽
CAp. VIII. DE UNiv EusALI: nibus copulative. Qi apropter natura hoc modo indifferens quidem esset ut hoc , veIillo modo esset singularis , non tamen unia versialis esset , ut manifestum est. Dices. Quamvis Petrus, & Paulus non sint unum unitate numerica, sunt tamen parte rei unum formaliter in natura humana.; sed hoc sufficit ad vuniversale : ergo datur viiiversale a parte rei secundum
Resp. Petrus , & Paulus sunt quidem unum in natura humana formaliter logice unitate , scilicet , relativa ad unam , &eamdem ideam , qua repraesentari possunt,
non autem formaliter ex natura rei unitate,
scilicet, absoluta. Alia est enim natura Petri , & alia natura Pauli, quae cum similes sint, atque una . & eadem idea repraesentari possint ;i ideo sunt formaliter logice una natura unitate , scilicet, relativa ad unam , & eamdem ideam, id est , sunt plures naturae una idea repraesentabiles. Sed de universali in communi satis; nunc ad species universalis progrediamur.
163쪽
incompletum, Proprium generis est quoasit praedicabile de multis specie disserentiabus in quid incompletum secundum esset tiam ; ex eo enim quod pluribus inest spe. cie differentibus sequitur necessario quod sit praedicabile de illis. Potest etiam aliter definiri genus per quod multa pecie disserentia sunt formaliter logice unum incompleto fecundum
essentiam. Vel quod idem est , id per quod multa specie disrentia similia sunt in com
plete secundum essentiam. Obaic. I'. Omnis definitio constat genere , & differentia ue ergo si genus definiatur, dabitur genus generis, quod vide
Resp. Neg. Conseq. Non enim abis surdum est quod idem sit genus , & specia, es diverso respectu. Nam genus est reia spectu inferiorum specierum de quibus praedicabile est , & species est respectu untiaversialis. Cum sit quaedam species unia
Obj ic. Σ'. Aggregatum per accidens non potest una definitione definiri ; sed
genus est aggregatum per accidens a naris multa singularia comprehendit ergo ge- β non potest definiri. v Respin, Dist. Min. Genus est ac grega tum per accidens physice Conc. log Ice nego. & Neg. Conseq. Nam multa sit
164쪽
gularia , etiamsi ea sint physice multa,
sitiit tamen essentialiter , atque formaliterlogice unum ens. Cum sint essentialiter similia , bc non per acciden S. Hic assignatur aliqua pioprietas oeneris quae non de genere, sed de idea generis intellioenda est : ut in logica demonstravimus, 1 cilicet quod genus contrahitur ad
speciem , si de specie praedicetur , & ad individuum , si de individuo praedicetur. Neque enim , cum geniis sit prorsus idema parte rei cum speciebus in & individuis, potest contrahi ad speciem , vel ad individuum ex eo quo Ξ actualiter de illis pia: dicetur. Sed idea generis praedicatione mentali conjungitur cum idea speciei, vel individui , atque sic conjuncta contrahitur . Quia non potest quandiu est conjuncta cum una specie alias species repraesentare,vel alia individua, quandiu est conjuncta cum idea singulari alicujus individui. Quaeritur.I'. Utrum genus necessario requirat plures species acta existentes , vel tantum possibiles , sive per potentiam naturalem in rebus existentem , sive 'per potentiam stipernaturalem, quae dicitur noti
repagantia , seu possibilitas Metaphysica. Resp. Cum essentia generis sit quod multis insit specie dissecentibus ; neque enim praedicabile esset de multis specie di
165쪽
s6, P A R s. II. M E T A P H. ferentibus , nisi illis inellet ) universale autem nihil sit praeter individua : π enus nece Tario requirit plura individua specie di ferentia. ; ut patet ex ejus desinitione. Ve- .rum quidem est quod non requirit individua ipecie diversa in singulari existentia.; sed in specie dumtaxat , & in universali: id est non requirit ut hic,& nunc haec, vel illa simul existant individua specie differentia ; sed ut necessario existant indeteria minate sine rei pectu ad locum , aut tempus determinatu. n. Sic plures necessarib existunt flores specie differentes in universali ; quia necesse est exiitere flores in rerum natura: non tamen hos , vel illos, neque hic , &nunc , sed indeterminate. De possibilibus autem non inquirit Philosophus'; neque enim rerum possibilium scientiam inquirit; sed earum dumtaxat , quae sunt in rerum
Objic. Tota ratio essentialis animalis reperitur in homane , ergo genus non re quirit nece isuio plures species. Resp. Dist. Ant. Tota ratio essentialis animalis, ut animal est, reperitur in homine , Conc. ut genus est neo. Nam ratio
essentialis animalis , ut est genus, est quod insit pluribus specie differentibus. Quarritur 2 . Utrum genus reseratur imis mediate ad species , vel ad individua. Rcip. Cum genus sit praedicabile de muI-
166쪽
CAp X. DE UNIvERsAIAl. Iis ais hecie differentibus ut genus est i mediate efertur ad species , sive ad individua specie diversia,quatentis specie differunt.
CAPUT X. De specie. CUm , ut jam dictum est in Logica, g plex sit species , alia, scilicet, subjicia ilis , quae uno tantum nomine Vulgato Confuse exprimitur,ut homo,leo,animal;alia ia praedicabilis, quae duobus , aut pluribus nominibus clare exprimitur , scilicet, per genus, .& differentiam, ut Animal- rationale,
vivens sensitivum , utriusque definitionem hic assi gnare necessarium est. Spicies subjicibilis est universale , quod multis, inest folo numero disserentibus ut
quid sentiale, ct quod subjestum esse pρtest
in Propositione Logica universali. Sic homo est species subjicibilis ; quia multis inest solo numero d fferentibus ut quid essenti .le , atque subjectum esse potest in propo-stione Logica universali. Ut in hac propositione s omnis homo est sensitivus. Proprium speciei subjicibuis est quod sit tantum subjicibilis generi, differentiae, speciei praedicabili,& proprio,ut species subjicibilis est. species autem praedieabilis definitur
167쪽
166 P A R s. I I. M E T A P u. miiversale , quod multis foto numero differentἰbκs inest, atque de inis praedisabile est ut quid essentiale in pro8sitione logica universiaL Ut Animal rationale , quod de omni homine praedicabile est . Objic. Terra, Sol , & Luna, sunt verae species , quamvis non possint praedicari nisi de unico individuor Ergo male definitur species unἰversale de multis solo numero disserentibus praedicabile. Resp. Neg. Ant. Nam Terra , Sol, &Luna , sunt entia lingulariae de nullo prae dicabilia ; atque ideo. non possunt esse species. VInstabis. Non datur scientia de singularibus ; atqui datur scientia de Terra , Sole, S Luna , ergo Terra , Sol, & Luna sunt
Resp. Dist. Mai. Non datur scientia de
singularibus contingentibus Conc. de sin--gularibus necessariis quoad eorum naturam , & proprietates, quae sensibus clare non percipiuntur , nego , & concessa minore, Neg. Conseq. Nam Terra , Sol , ZeLuna sunt singularia necessaria : quia nullum est agens naturale tantae virtutis, aut potentiae,quod possit ea destruere.
Urgebis. Multi Soles sunt possibiles , &-ltae terrae,& multae Lunae,ergo potest ab
ipsis abstrahi ratio speciei, Re p. Possibilium naturam , & proprie-
168쪽
CAP. X. DE SPEcIT. 16'itates non inquirit Philosiopus ; sed eorum
dumtaxat, quae in rerum natura necesΙa
rio existunt. Atque ita fustra abstrali retur ratio speciei a possibilibus, cum ha-jusmodi species non exist ciet ; nisi ad prohandam illius possibilitatem tantum. Hinc vides quid sit rc spondendum Th mistis , qui dicunt tot elle species Angeloruin,quor suiar Angeli: ita ut etiam di vi-Mitus non possint esse duo Angeli ejus dem speciei. Dicunt nihilominu posse abstra- hi rationem speciei a quolibet Angelo ;ita ut natura v. g. Archangeli Gabrielis prout praecisa a sua differentia individuali, sit indifferens ad multa individua, atque potIit contrahi per illa , si essent possibilia. Resp. i'. Nulla potest assignari ratio , cur duo , vel plures Angeli non possint esse
similes in natura Angelicae Resp. 1'. Quod , cum univei late nihil aliud sit , quam multa singularia quatenus sunt formaliter logice unum , sive relativcad unam , & eamdem ideam , qua repraesentari possunt; manifestum est ubi impota sibilia sunt multa individua senilia , im possibile esse universale. Resp. 3'. Supposito quod impossibilia sint hujusmodi individua , illam speciem
sic abstractam esse ens rationis chimaeis ricum. Natura enim Archangeli Gabrielis sic abstracta esset indifferens, &
169쪽
168 PARs II. METAPH. non esset indifferens ad multa individua. Esset indifferens ex suppositione , & non esset indiffercns ad multa individua. Cum enim supponantur i possibilia , nusta esse potest indifferentia , vel possibilitas ad ea , quae impossibilia sunt. Nam correlativa
se mutuo ponunt , & se minuo tollunt , ut
manifestum est. His adde quod impossibile prorsus est quod unius Angeli natura sit natura plurium Angelorum, nisi formaliterlogice tantum , ut explicavimus.
Objic. Contra definitionem speciei praedicabilis. Species prae dicabilis est universale de solo numero disturentibus praedicabile; sed vivens sensitivum est species praedicabilis , & tamen non est praedicabilis de solo numero differentibus : nam praedicabilis cst de homine , & leone , qui specie disse runt ; ergo male definitur species prcedi-
Resp. Neg. Min. Quando enim pretedicatur ut Decies non praedicatur de homine,& leone tanquam specie differentibus ; sed ram quam solo numero differentibus, dicendo scilicet Hoc animal est vivens sem, sitivum , vel Omne animal an vivens senis sitivum ; non considerando scilicet quod sit homo , vel leo, sed tantum quod sitani L
170쪽
Differentia est unioersale quod multis
ineffsolo numero differentibus ut quale essentiale. ut v. g. Rationale respectu hominis. Haec est definitio ι Metaphysica. Proprium vero differentiae est quod sit universale praedicabile de multis solo numero differentibus in quae stione quale quid , seu quale essentiale. Quia vel O differentie in. anfimae pluribus sunt ignotae , vel uno nomine exprimi non possunt. Quaeritur a Q. Utrum dentur differentiae infimae simplices sicut dantur mediae. Nam sensitium est differentia limplex an i malis , & vivens .est differentia simplex
Plantae. Hic autem non quaeritur utrum
differentia sit aliquid simplex. Nam certum est quod entis compositi differentia , dc proprietares sunt compositae. Sed atrum cu iust bet speciei infimae sit unae tantum differentia , per quam differat ab omni alia eidem generi immediate subjecta. Resp. Dantur differentiae infimae simplices. Sic rationale est differentia simplex hominis,& di regati m laminis est differentia simplex albedinis:licet uno tantum homine non exprimatur. Sic denique cujustibet species animalis simplox differentia est certa quae-H rust