장음표시 사용
191쪽
Prooemium. N hac tertia parte Metaphysica tractabimus de caeteris entis creati diffcrentiis , seu specIebus ana logis , quae abstrahint a corporeo , & incorporeo , id est ; quae tam enti corporeo , quam incorporeo 'conMnjunt, scilicet . de substantia in genere, tum de accidente pariter in genere.
CAPUT PRIMUM. De Substantia. SUbstantia a substando dicitur, ed quod
omnibus substet accidentibus ; quae in ipsa percipiuntur. Cum vero omnis cognitio nostra pendeat a sensibus , qui non nisi accidentia percipere possunt; hinc fit quod natura su bstantiae parum sit philosophis perspecta : & quod ejus vera definitio dissicile innotescat ; unde vario
definitur a multis.1'. Enim substantia definitur ab Aristotele
192쪽
in praedicamentis quod in fove to non est, neque de subj cto dicitur) sed haec definitio est ritera definitio nominis, ut dictum est in logica. Σ'. A quibusdam definitur substantia ensperse subsistens, sed cum quaelibet pars hominis sit substantia ; nec tamen per se subsistat,quandiu est unita , neque humani tas in Christo per se subsistat, quae tamen est vera substantia ; mani festum cst quod
haec definitio,quae omni substantiae non comVenit, non est vera se stantiae definitio.
3'. Quidam Philosophus non ignobilis desinit lubstantiam principium agens ad intra quae definitio soli substantiae viventi convenit. Quid enim agit ad intra lapis ;aut arenae granum; cum tamen verae sint
substantiae. Quid etiam agit ad intret materia Prima , quae est pura potentia passiva; haec tamen est vera substantia, ut patet : ergo nec ista definitio est legitima, quae omni substantiae non convenit. 4'. Denique communior Philosophorum
opinio est quod substantia est ens per se fora
maliter existens id est, vero existens. Sed preererquam quod in hac definitione sunt alis qua superflua ; ea non convenit substantiae creatae.: sed soli Deo. Nam cum ens , &existens sint idem , frustra ponitur ens in hac definitione. Praeterea cum omnis desistio per se formaliter id est , vere com
193쪽
ε9o P A R s. I I. M E T AP A. veniat definito ; frustra etiam ponitur per se formaliter , id enim de omni dehnitione intelligitur : si tamen ea sit vera desinitio; nihil igitur est substantia quam istens , seu quod existit. Sive autem definiatur substantia squod exi uefit si e d finiatur q- Per feformaliter existit) haec definitio soli Deo convenit. Nam omnis definitio legitima essentialiter , & absolute , simpliciter, & necessario , ac per se formali rer , id est vcre convenit definito. Haec autem definitio squod
biit) vel quod per se formaliter exi Pit
non convenit essentialiter, & absolute, simpliciter , nece girio substantiae creatae , sed soli Deo. Non enim essentialiter,& absolute , simpliciter , & necessario existit substantia creata, uz patet; ergo
quod existit) vel quod per se formaliter
istit ) non est definitio substantiae creatae , sed substantiae increatae dumtaxat. Alia est igitur quaerenda definitio , quaecinui&soli substantiae creatae conveniat. Sit ergo Conclusio. Vera substantiae creatae definitio haec est quod exi stit contingenter, ct fecundum quid in
Probatur Concl. Quia haec sola essenti liter, & absolute, simpliciter , & necessario, ac per se formaliter omni , & soli substan
194쪽
C A P. I. D E S un s et ANT et A. Io cienti parcium enumeratione. Neque enim ulla cst , aut esse potest substantia creata, quae vere non existat contingenter& secundum quid ; nihilque prius de substan-
'tia creata concipi potest, ut paret. Prius est enim existere quam aliud quodcumque.,Praeterea haec definitio nulli accidenti e sentialiter , & ablolute, si mp lici ter , &necollario , ac per se formaliter convenit .
Neque enim accidens est illud quod existit : sed illud quo substantia aliquo modo existit. Ac proinde haec definitio omni , dc soli
substantiae creatae convenit. Quia,n miruta sola substainia creata veram habet rationem entis creati. Accidens enim non est ens , sed est entis esse : & ideo entis creati in finitio essentialiter , & simpliciter , ac per se formaliter convenit substantiae crea etae ; accidenti vero non itcm. Confirmatur autem hanc etsi vetam subis istantiae creatae defintionem. Quia cum abessentia fluant omnes rei proprietates , de finitio autem sit clara est mite notitia; necesse est ut ex vera , atque legitima definitione omnes rei definitae proprietates innotescant: atqui ex illa substantiae creatae definitione omnes illius proprietates clare innotescunt; ergo haec est vera ,
atque legitima illius definitio. Prob. Min. Quia ex eo, quod substantia creata sit essentialiter illud , quod ex R. P. Bem. Tt.Metaph. I
195쪽
r L ' Τ Ans. II l. . M E T A P M.flit contingenter , ct fecunatum qMid , neceLsario sequitur. 10. Quod existat per participationem.& influxum entis essentialiter , & simpliciter existentis.
Σ'. Quod ita existat , ut possit non existere e ac proinde non esse Iubstantia.
3 '. od non possit e sse in subjecto. Quia quod est in subiecto est illud ,quo subjecitum aliquo modo existit. Sed substantia est esΩntialiter illud quod exi t contingenter; ergo . non potest esse illu4 quo subjedium aliquomodo existit, proinde nec in sub ceto esse. '. Quod possit existere sola , & sep rata ab omni alia , id est , in se subsistere. Cum enim sit illud quod existit contingenter : nullo alio ente creato indiget ad ex stendum, ur patet.
.s'. Quod sola pati, & sola agere possit. id est, moveri & movere jam mota , si nimirum , sol 1 existat ab omni alia divisa,ae in se subsistat: nam operari sequitur esse. 60. Denique. Quod possit esse subjectum accidentium. Nam actio , & passio sunt accidentia. Atqui hae sunt omnes sitbstantiae proprie rates , ut patet: ergo legitima est substantiae creatae desinitio. Objic. I'. Substantia creara potest non existere : ergo non est essentia substantiae creatae esse illud quod existit.
196쪽
- T L p. I. D E S u 3 s T A N T I A. vesp.Dist.Ant. Substantia crcata potest non existere , & simul manere substantia creata
Nego,& non manere substantia creata Conc.
Similiter Dist. Conseq. Ergo non est essentia substantiae crearae esse illud, quod existit, Conc.Non est essentia substantiae creatae oste liud quod existit confingenter neg.Impossibile est enim esse aliquam substantiam crea
ram,cui haec definitio essentialiter non coi Veniat;quamvis, dum non existit substantia creata,ei noR competat definitio. Quia numirum , dum non existit, non est substanatia , sed nihil est ; & ubi non est definitum,4 1ec definitio esse potest.
Objie. Esse , illud quod exi stit contingenter .& non esse in alio idem sunt ;sed non esse in alio in negatio , quam Deus potest amovere : adeoque efficere ut sub- stantia non sit illud quod existit contingenter ; ergo non est essentia substantiae esse illud γοd existit contingenter. Resp. concessa Mai. Neg. Min. Neque enim Deus potest amovere a substanti creata illam negationem existendi in subjecto , quae nece stari fluit ab illius essentia , cum qua realiter idemtificatur. Quam in vis possit amovere ab ea negationem accidentalem. Animal. rationale v. g. dicit
Megationem equi, & albedo dicit negationem nigredinis , Deus quidem potest amovere negationem nigredinis ab homine,
197쪽
r P A R s. III. ME T A PN. quia potest ab eo amovere Libedinem , qlueest accidens: non potest autem amovere ab homine negationem equi; quia non potest amovere ab homine essentiam ho- . minis , quae dicit negationem equi. Cum
enim negatio nihil iit; non potest per se amoveri, sed tantum per aliquid positis
CAPUT ILDa Subsistentia. CVm substantia sit essentialiter ἰIIud
quod exi ut contingenter , ut edemon- .stratum est in praecedenti capite ; hinc necessario sequitur quod sola , atque ab omni alia divisa possit existere. Hoc autem dicitur subsistere in se. Unde manifestum est omnem substantiam posse naturaliter in se subsistere. Substantia vero quae subsistit in se, si ea fuerit rationalis , dicitur persona , vel suppositum indiffere rerisi autem non fuerit rationalix, numquam dicitur persona, sed oppositum dumtaxat appellatur. Quia videlicet omnis
quidem persona est sensium : sed non omne suppositum est persona. Persona definitus a Boetio Ratἰ--lis natura ἰndisidua substantia id est, wdisi a in se, ct Evisa a qualibet alia.
198쪽
CAs. II. DE suBsa STETI A. DI ae definitio optima est ν atque comm
Suppositum vero definitur cujus umque natura individua substantis Ubi notandum quod individuum duplici modo sumitur. Primo enim dicisur indisin
ctum in f S aiylinctum a quolibet alia et secundo dicur indimisum in se dissum
a quolibet alio. Primo modo est propriumentis ; quod sci licet , omni enti tam subiastantiae , quam accidenti analogo convenit. Nam, quodlibet ens cst unum, seu individuum , id est , distinctum a quolibet alio ; quatenus dicit negationem idemtitatis cum omni alio. Secundo modo soli substantiae subsistenti convenit. Nam sola substantia subsistens non soluin est distincta', ver nn etiam divisa a qualibet alia, neque solum dicit negationem idem.
litatis ; verum etiam negationem unionis- cum omni alia
Sic corpus hominis est vera substantia corporea individua seu distincta ab omni alia; quia tamen est unitum Animae ratio nati,non est substantia divisa ad omni alia: quapropter non subsistit in se, neque dici potest inaisiduum in eo sensu , quo individuum dicitur de supposito . ut manifestum est. Cum itaque persona definitur natura rationalis individua substantia , nihil aliud. intelligitur , quivia naturae rationalis
199쪽
396 PAdis. III. METAp si substantia ab omni alia divisa. Hinc θαentia, stupes 'alitas dicitur illud , quo natura , vel s)bstantia in se bistit, vel in se existit , vel d ii que sola existit. Quiae veto duo surnina Religionis Chri-- stianae Mostei ia , videlicet sanctissiniae Trianitatis , & Incarnationis, nisi intellecta subsi stetitia explicari non. possitnt , ideo quae sit subsistentiae ratio, & quomodo a Matuta , sive substantiae distinguatur paulα
CAPUT I II. De Distinctione Subsinentia .
DIco itaque, a '. Quod cum Omnis su stantia possit ex.stere sola , ita potest existere unita alteri ; nulla est enim substantia , quae alteri , aut corporeae,aut in- Corporeae , aut naturaliter, aut superna- ruraliter non possir uniri: atqui manife-
tum est. quod substantia , quae sola existit LX eo praecise qUod sola existat, habet propriam subsistentiam , id est ubsistit in se . Unde necessario sequitur quod cum omnis substantia possit uniri alteri , possit etiam carere propria subsistenti Potest itaque substantia existere sine propria subsistentia sed ea quorum unum potest existere sine alio , distinguntur realiter : erso
200쪽
CAp. III. DE SuBsISTENTIA. I97 stantia distinguitur rea liter a propria subsistentia.
Hinc colligitur i0. Quod subsistentia ,
seu 'rersonalita, dicit in r sto , id est , formaliter , seu principaliter divisionem , seu negationem tinionis cum omni alia subiastantia :& in obliquo , id est , implicite ,i& minus principaliter dicit naturam vel Libstantiam. Pe,sona vcro dicit in recto ipsiana substantiam , seu naturam , & in obliquo negationem unionis cum omni alia substantia , atque ita substantia distinguitur realiter negative a subsistenta a. Collig. Quod in Incarnatione, ando secunda persona sanctissimae Trinitatis,
seu Verbum patris aeterni fuit unitum naturae humanae in Christo non assumpsit , neque etiam divinitus potuit assumere personain humanam. Quia implicat contradictionem quod natura humana Uniatur. Wrbo , & eo ipso non amittat illam n gationem unionis cum omni alia substantia, in , qua negatione unionis formalis rario su
sistentiae, seu personalitatis consistit.. Collig. 3o. Quod verbum divinum ita naturam humanam assumpsit ut quidquid inest homini reale , & positivum assumpserit : quamvis personam humanam Non assumpserit. Persona enim dicit essentia. liter naturam solam , id est , cum negarione unionis. apropta, si tollatur illa