장음표시 사용
221쪽
sive aliquod ens, Conc. Quidquid est Illusi, quo ιbstantia aliquo modo exij Et, est aliquod ens,Neg. irini liter dii tinguo Min. scd
accidens vere est a parte rei illud, quo sybstantia aliqho modo eximi, Conc. ostillud quod exiuit 'Neg. Et Nego. Conseq. Inst. Cum corpus, quod ante quiescebat , movetur , aliquid ei se pervcnit: ergo motus est aliquid , seu aliqua res. Resp. Cum corpus , quod ante quies.cebat , movetur , aliquid ei supervenit modale,Conc.Aliqua entitas absoluta,Neg. Suniliter Dist. ιConseq. Ergo morus est
Urgebis. Modus vel cst ens aliquod , vel nihil , neque enim datur medium : sed
non potest dici quod nihil sita ergo est
Resp. Modus est esse modale , seu esse respectivum subsitantiae , id est, substantia modificata, seu modificatio substantiae. Digitus V. g. est ens absolutum, digitus inflexus est ens modificatum , inflexio digiti est entis esse modale , seu modificatio digiti. Quapropter infer ens & nihil datur medium , scilicet, ego inodale , seu re spectivum, quod dicitur ens per analogiam. Instabis denub. Omnis modus , seu respectus est essΘntialitex unius csse ad
aliud , sive habitudo unius ad aliud : sed
unum corpuI quantum , extensum , ligu-
222쪽
CAp. VI. DE ACCIDENTE. 2I, ratum, & album , non est quantum, extensum , figuratum , dc album res sective ad aliud , sed ab olute , intrinsece , & sine respectu ad aliud quodcumque : ergo quantitas , extensio , figura , albedo , & alialiis similia non sunt modi, seu respectus, sed entitates absoluIae.
Resp. Concessa Mai Dist. Min. sed
Unum corpUs quantum , extensum , figuratum , N album , non est hujusmodi respective , seu per habitudinem , & respectum ad aliquid aliud sibi extrinsecum,
Conc. non est hujusmodi per respectum , seu per mutuam partium inter se habitudinem sibi intrinsecam, Neg. Nam quantitas interna nihil aliud est , quam numerus partium materiae , id est , esse seu co- existentia multarum partium ejusdem sub jecti ; quantitas extensiva nihil aliud est , quim, esse seu coexistentia partium unius extra aliam : . figura denique , & albedo nihil aliud sunt , quam talis coexistentia partium inter se , qua tali modo terminantur , & tali modo lumen reflectunt. Simi. liter Dist. Conseq. Ergo quantitaS , eX tensio , figura , albedo , & alia his similia non sunt modi, seu rc spectus extrinseci subjecto , Conc. Non sunt modi seu respcelus sit bjecto intrinseci,nego. Hic notandum 1'. Quod isti modi, quia conveniunt subjecto sine tispectu ad
223쪽
aliquid extrinsecum , dicuntur accidens absoluta, seu Hodi absoluti , quasi dice-Fentur respectus absoluti: non quod sintentitates absolutae sed ut distinguantur ab aliis modis , qui conveniunt subjecto. fer ordinem ad aliquid extrinsecum , qua-Ita sunt aequalitas, similitudo , paternitaΦ, filiatio, & alia his similia, quae idcirco
dicuntur accidentia relativa , . quasi dice ερntur respectus relativi et uphcative , seu fduplici modo , intrinsece , scilicet, e προMinsece. Notandum αφ. Quod sicut quantitas est modus substantiae corporeae . ita extensio in modus quantitatis,stu substantiae quan Tae , & figura est modus extensionis seu substantiae extensae , sicut albedo: similitudo autem est modus extrinsecus alb
dinis. Et sic i dem subiectum potest simul
varie modificari: ita ut unus modus sit quasi iundamentum alterius Objic. a'. Si accidens non est ens , sedentis esse , neque habet e sse , sed eo aliquid
est, impossibile est quod sine subjecto exi-
sat : Ergo non potest explieati sanctissimum Eucharistiae , Sacramentum, in quo deside est quod accidentia manent sine se lecto. Resp. Cum divo Thoma. 3. q. 77. I. dist. sequelam. Impossibile est quod accidens sine subjecto existat naturaliter,Conc. diu,
224쪽
CAp. VII. Dε Acci DENTE. Hi nitus Neg. & Neg. Conieq. Nam etiamsi accidens non sit ens, sed entis esse , nihilominus actualis inhaerentia in subjecto connaturali non est ejus essentia , sed in- Milionis exigentia : & sic bene potest explicari sanctissimum Eucharistiae Sacramentum ;. sicut illud clare explicabimus in Ph)sica in tractatu de qualitatibus elemen-rorum, postquam scilicet de singillis accidentibus speciatim gerimuS. Instabis. Modus non potest etiam divinitus .existere sine re modificata : Ergo non potest' accidens etiam, divinitus esse sine subjecto connaturali.
Resp. Neg. Ant. sed paulisper sustine M& videbis gloriam Dei: nam stabo promtia iis, & quomodo possit accidens sustentati divinitus sine subjecto connaturali clar, explicabo,Deo dante in Physica. Objic. denique. Quaedam accidentia non possunt inesse aliquibus subjectis sine illorum corruptione , ut patet in sumino calore , vel in summo stigore , quae non pos sunt inesse animali sine illius destructione :Ergo non est proprium accidentis quo 'possit adesse, & abesse sine subjecti corruinptione.
Respondent quidam Philosophi sum
mum calorem , & summum frigus de iere hominem quoad existentiam,non quoad inentiam: faciunt enim , ut aiunt, quo i
225쪽
a 2. P A A s III; MI T A P in ' homo moriatur, non quod homo non Manimal rationale. Sed hanc responsionem cse prorsus ineptam nemo non videt; quo-Wodo enim poterit esse animal rationale , si homo non sie: quod enim non existit nuhil est ι neque potest homo simul non ex
sere , & esse animas rationale. Ut manifestum est. Res p. Itaque Neg. Conseq. Nam ari ι; mon est subiectum summi isigoris , aut simini caloris , cum summus calor , aut summum stigus nunquam possint inesse naturaliter animali : sed materia , seu corrus animalis est subjectum hujusmodi accidentium apodist enim esse corpus, seu materia cum summo frigore, vςl calore vς ci,sum forma animal is.
De Modo , seu Relatἱone. - Um accidens sit entis esse modale, seu . modus entis , ut jam demonstratum iest, quid sit entis modus, seu respectus , aut relatio fusius explicare opere pretium est: maxime cum nulla Die sit in Philosophia quasio majori obumbrata caligine , aut pluribus intricata difficultatibus.
Io.'Itaque relatio variis nominibus exprimitur. Picitur enim modus , quo duo,
226쪽
CA F. VIII. DE RELATIONE. RE vel plura inter se referuntur, vel respectus, quo se mutuo respiciunt , seu csse respectivum unius at aliud , vel ordo , quo unum ordinatur ad aliud . dicitur etiam habitudo unius ad aliud , vel plurium ad se invicem,
v l con notatio, qua unum con notat aliud, vel denique forma relativa , qua refertur
ad aliud ; nam haec omnia idem significant. 20. Relata sunt ea . qNae id quod sunt, alterius esse dicuntur , vel ad alterum. Ut pater dicit ut fit ii pater , & filius dicitur patris filius. Haec est definitio nominis, Quam tradit Aristoteles in praedicamentis.
Unde Relatio definiri potest definitione nominis sid quo aliqua sed quod sunt,alterius
esse dicuntur.)3 MetapEysice vero definiuntur , relata vora scilicet rei d finitione , hoc modo, M. Relata sunt ea quorum esse est ad aliud , sive alterius , ut servus est domini servos , &Dominus est servi Dominus. Relationis ,
quoque vera defiditio haec est relatio es 'entis esse ad Alud in hinc perperam quidam, Philosophi occasionem sumpserunt distingi senti Relationem in Relationem secun dum dici , & in relationem secundum essῖ - .cum eadem sit omnino relatio variis defini- .t: onibus ex plicata, Ut patct, .
Essent,ile est igitur velationi quo J sit vi inter duo, vel plura , q ae sibi cocae stand et
227쪽
iit entis esse ad aliud. Quod enim nota existit ad aliud referri non potest, cum. nihil sit : neque unum, & idem potest ad
semetipsum referri relatione reali, ut per- . spicuum est. Unde in omni relatione necessario reperiuntur relationis subjectum scilicet ens , relatio ipsa, scilicet, entis esse, relationis terminus , nempe , aliud ens relationis fundamentum, & ratio fundandi, seu fundamentum proximum , quo posito, resultat relatio. Proprium vero. relationi&est , quod sit illud , quo ens.respective ad Laliud operari potost ; cum sit entis esse adiutud : nam operari sequitur esse unde pro .
vario esse ad aliud, varia quoque orituri eratio cespectiva.
Sic paries albus A. , qui similis est pa feti albo Bb , est subjectum relationis
seu similitudinis ; . paries autem B. , cui similis est , &ad quem refertur paries albu S. . R., est relationis terminus , illud esse simile , seu simi litudo est ipsa relatio ; sundamentum relationis est albedo parietis. A. 1atio fundandi relationem. seu fundamen qaum proximum, quo posito resultat relatio, est albedo parietis. B., qua postra parixi es. A. est similis parieti. B. , quia coeXistit albus cum pariete. B. Unde necessario . sequitur quod eodem tempore , atque simili modo possit operari, videlisca , l . mea regectere sicin Parieo. R.
228쪽
CAM VIII. DERFL AT, ONE. 21sSic denique homo generans est subjectum paternitatis, & dicitur pater, homo genitus, seu , filius est terminus ad quem referturpat z; paternitas cst ipsa relatio, sive id quo pater refertur ad filium : fundamen-th relationis , seu paternitatis est generatio activa ; ratio fundandi relationem , seu fundamentum proximum , quo posito resultat relatio , est generatio passiva , qua posita resultat relatio , seu paternitas in homine generante : quia tunc coexistit ei quem ' guauit. Unde necessario sequit ut
quod possit operari , & se gerere sicut parer erga. filium. Subiectum autem & terminus , id est , pater, & filius sunt extrema taxelationis seu correlariva. Proprium verb correlativorum omnium
est , quod sint simul naturi , Ut correla tiva sunt ; tum quod una sit eorum scientia. Neque enim concipi, aut expli cari , vel di finiri potest unum correl tivum , nisi statim innotescat alserius co relativi definitio. Si enim definiatur V. S; .patcr, is qui aliam genuit, statim patec Ω-
229쪽
6 P Aas. I II..M ET AI . CAPUT IX Relationis Divisio. R Si tio alia est essentialis, alia accide ω-
Relatio essentialis est ea , sine qua subjectum esse non potest , qualis est relatiα,
creaturae ad Creatorem : & haec est depe dentia omnis creaturae. , qua essentialiter dependet ab actuali influxu Creatoris om- ιnipotentis, ex qua necessarid sequitur quod nul la creatura possit operari sine actuali iinfluxu Dei ; nam operari sequitur esse. Hac latio vulgo dicitur transcendentalis; quiae .s licet, convenit enti creato , quod transcendit omnia praedicamenta , id est, quod superius est omnibas praedicamenti Proprium est reIationis kesseruialis quod ineque subjectum sine fundamento , neque fundamentum sine relatione clare concipi is possint : quia haec omnia idemtificantur. Homo v. g. qui refertur ad Deum ut creatura ad Creatorem, estIabiectum relationis, Deus est melationis germinus , fundamentum . relamonis est creatio passiva , fundamentum . proximum est creatio adtiva Dei, relatῖο ipsis est Existentia hominis a Deo, seu essetntialis dependentia creaturae a Creatore.
Relatio accidentalis, de qua hic potis
230쪽
simum agitur, est ea sine qua subjectum iesse potest , quales sunt relationes omneS,qine dicuntur praedicamentales , de quibus . in praedicamento relationis egimus. Ubi
notandum quod omne ens creatum est ensresativuin simul & absolutum diverso re pectu. Nam ens creatum est illud quod existit a Deo , & sub illo respectu estiens ensentialiter relativum. Respective autem ad accidentia dicitur cras absolutum : quia
illius Essentia videlicet quod exi lit contingenter , nullum importat accidens determinatum. Quapropter ei se illud , quod exisse contingenter dicitur es e absolutumentis creati,sine quo esse non potest : esse autem praesens tali tempori, vel tali loco est esse Velatioum , seu relatio entis Creati, sine qua esse porcst : sicut existere cum Ialiquan citate, vel qualitate, cum tali actione,
vel passione , cum tali aequalitate , vel inis aequalitate,cum tali similitudine , vel dissimilitudine, & sic de aliis. Sic licet omne accidens sit essentialiter relatio, seu este relativum entis creati ; illa
tamen accadentia , quae immediate afficiunt substantiam , dicuntur accidentia absoluta, quasi dicerentur relationes absolutae , respective ad ea , quorum fundo mentum esse possunt, maxime vero ad ea , quae sunta purae relationes , qualia sunt similitudo vel