장음표시 사용
361쪽
De Reliquis ad Sepulchra spectantibus. EXaminatis iam intrinsecis Sepulchro.
rum, alia perlustranda sunt ipsis quidem extrinseca, minime vero extranea . Et primo occurrit locus Sepulchrorum . Qua in re illud in prasi minari pervestigandum est, nobis prioribus Urbis temporibus intrane, an extra Romam corpora tumularentur 3 Atque hic duo celeberrimi viri in scenam sunt adducendi , Seruitis scilicet antiquus Grammaticus, Virgilij que doctissi natis Scholiastes, & Κirchmannus saepe nobis laudatus, recens quidem Scriptor, at ob doctrinae praerogatiuam antiquis omnino comparandus, qui in Re Sepulchrali supremos conatu Sest commolitus, immortalemque Gloriae vi- tam E Sepulchris ipsis suo nomini mercatus est . Ait ergo Seruius , sab moris fuisse apud maiores, ut qui mortuus esset, domum tuam defer , retur , ct in illa sepeliretur et & alio in loco μ)inquit: omnes homines in suis domibus sepeliebantur; unde ortum est , ut Lares colerentur in domi bus; unde etiam umbras laruas vocamus, a quo
mutuati idipsum sunt Alexander ab Alexandro, 6 Sc Ioannes Meursius . At displicent
362쪽
De sepulchris. 3 3 Iaaec Nirchmanno, a) si de Romanis intelligantur, quae de Latinis solum populis ipse fatetur, b) at vero Romae, citis recito verba, sub ipsis Vrbis cunabulis,multo antἐ latas a Decemuiris leges, more quodam receptum fuit, ut Vrbem extra sepelirentur vita Iuncti. Probat autem
positionem suam hic Author, tum, quod Numa sera tui in Ianiculo humatus, ex Liuio, Plutarcho, Halicarnasseo, & Plinio et se)Seruitis item Tullius extra Vrbem ex Halicarnasseo: d) tum sortius, quod P. Valerio Publicolae, virtutis causa , Sepulchrum in Urbe a Senatu fuerit concessum ex Tullio et
e) id quod & de Fabricio, atque A. Posthumio Tuberto etiam narratur. .Fuale autem ,
inquit Nirchmannus, illud honoris argumentum , vel virtutis fuisset praemium , si promiscue omnibus in Urbe sepeliri licuisset In cuius ego confirmationem ad ij cerem, hinc Philologos recte argumentari ritum aperiendi extrinsecus Domorum ianuas , Romae quidem minime viguisse, ut apud Graecos in usu, sed solum intrinsecus , sicut nostris etiam tem
poribus ubique moris est ue hinc , inquam , id recte deduci, quod eidem Publicolae hic honos fuerit tributus, ut dicam Differt. do Ianuis ; alias enim honoris species minime fuisset, nec priuilegium ullum; cum hoc aY 4 Iuri
363쪽
3 4 Dissertatio VI. Iuri itis definiatur, priuatio legis, seu ab vi tato more deuiatio . Ita ergo dicere posset in sui patrocinium Nirchmannus , insolentem fuisse rem , in Urbe sepeliri, si id iuris
Publicolae, honoris causa, fuit tributum. Hac ergo in controuersia pugnantem Video cum Servij authoritate, Κirchmanni famam, & quod maius facessit negoti j, rationes ab eo adductas. Quid ergo determinabimus 3 Mediam quamdam viam, nouam quidem , at non omnino salebrosam, lubet aperire, quo & Servi j authoritatem, & Κir-chmanni demonstrationem integrum sit conciliare:fidem enim omnem percelebri Grammatico, sicut facit Κirchmannus, derogare, temeritatem, certe audaciam sepit: illi siquidem plura Antiquitas, maiora autem
Philologi ipsi debemus. Opinor ergo cum distinctione quadam procedendum tuto esse . Aut enim de Sepulchris publicis, aut de priuatis esse poterit sermo. Qua distinctione praemissa, meum hocce esto iudicium: de postremis intelligendum esse Seruium, cum in proprijs cuiusque domibus ea fuisse ait: at vero de publicis iure dixisse Κirchmannum,
extra Urbem eadem extitisse; nec aliud sanucius argumenta ostendere mox iudicabo .
Hic autem priuata Sepulchra pro ijs accipi nolim, quae pro singulis corporibus statuebantur , iuxta superiorem explicationem 3
364쪽
De Sepulchris. 3 sed pro illis solum , quae in priuatis condebantur locis, quaeque magis opportune Clandestina dici possent. Ne autem videar mediam hance meam aviam temere, atque in medio aere pensilem, nullisque sundamentis innixam extruxisse , conabor illam quadruplici fulcro obfirmare: & primo quidem ex celebri Tullii authoritate, secundo ratione , tertio ex priuilegio ipso Publicolae, quod in sui tutelam Κirch mannus adducit; quarto tandem ex eodem met Nirchmanno . Utque a primo istorura incipiam,ecce praesto nobis occurrit Cicero, a) qui ita ad rem meam opportunissime, legem duodecim Tabularum commentans,inquit: in Urbesepeliri lex vetat; sic decretum est a Pontificum Collegio , non esse ius in publico loco fieri Sepulchrum; statuit enim Collegium , locum publicum non potuisse priuata religione obligari. Vbi vides publicam dumtaxat sepulturam intra Urbem interdictam, ne locus publicus religione obligaretur: erant quippe religiosa Sepulchra quae ratio de priuatis minime militat, non enim sic publicus locus rcligione remansisset obligatus . Authoritatisiiccedat ratio , quam inde peto , quod priuata Sepulchra domi constitui, nulla prorsus lex reperiatur , primis sub Romae cunabulis, vetalla: cur ergo eo commodo se pri-
365쪽
3 6 Dissertatio VI. uare voluisse Romanos credemus 3 cum satis obuium esse cuique potuerit, in ea bonorum fortunae caritate, in proprijs hortis corpora tumulare, priuato funere, absque pompae,& luxus impendiis , quae sepultura extra Urbem exegislat. Accedit his tertia coniectura ex ipso Publicolae priuilegio petita , quod de publico intelligendum eine Sepulchro ,
inde, nisi fallor, euidenter constat, quod ius hocce ex Senatus decreto , utique publico , concessum fuerit, sicut Cicero inquit: tum quia locus Publicolae Sepulturae assignatus fuit iuxta Veliam in Palatino, publicum certe locum, imo omnium frequentatissimum :publicae ergo sepulturae ius tantum concessum, non vero priuatae; adeoq; illam in Urbe fieri insolitam, rite credi potest, non istam . Utrumque id complexus est Plutarchus, &pro mea quidem thesi significantius, his verbis: cum Populus Romanus nihil in eum Publicolam in contulisse, dum viveret, arbitraretur, sed omnem ei gratiam adhuc debere , publicum honorem funeri decreuit, sepeliendumque in Vνbe iuxta Veliam suffragijs decreuerunt oee. Vbi publicum,
honorem cxpresse commemorat Plutarchus .
Postremum argumentum ipsemet Kirch- mannus suggerit, qui sequenti Capitulo causam vestigans Sepulchri extra Vrbem extructi , duplicem eam fuisse ait, alteram moralem , physicam alteram; primana, ne aspectu
366쪽
De sepulchris. 34 su rum sacrificia profanarentur: secundam vero , ne incendiis Vrbs esset Obnoxia . Fκ quibus ego subinfero, publica dumtaxat Se pulchra extra Vrbcm sit iste: ista enim con-ibecta valuissent sacrificia profanare, nonis sic priuata , quae in propriis domibus quis constituebat: quae enim neccssitas , ut clandestina haec Sepulchra a Sacerdotibus conspicerent tir 3 Maiorem vim facit illud de Iincendiis ; etenim , sicut Plinius a diserte
testatur , ipsum cremari apud antiquos non fuit veteris instituti: terra condebanthr : at postquam longinquis bellis cbrutos erui cognoverunt, tunc institutum: ct tamen multa familia priscos seruauere ritus. Vnde Tullius supra laudatus mortuos terra condere antiquis imum vocat Iephltura genus ; redditur enim terrae corpus , ac quini operimento matris obducitur: qua de re nos uberius alias. Cum itaque antiquis temporibus corpora non cremarentur, quodnam sqii amo sitisset incendii intra Vrbem periculum, in priuatis presertim stineribus 3 Ex quibus clarum euasi se existimo , sublica , dumtaxat Sepulchra, non item priuata, intra Vrbem interdicta. Atque ex his facile erit Nirchmanni ar-oumentis obuiam ire. Illud enim de Numa , & Servio Tullio extri sepultis , p ter' quamquod uniuersalem utique legem lit ud
367쪽
343 Dissertatio VI. constituit, dici potest publica eorum , quippe Regum, fuisse funera, adeoque Urbem extra. Alteri de Publicola &c. satisfactum iam ess e puto, cum publicam itidem fuisse seius Sepulturam euicimus.. Quibus & ad maiorem ubertatem addi potest , inde aliud non in serri, quam Publicolae aeuo , seu post
exactos Urbe Reges extramuraneae sepulturae morem inuectum fuisse et quo etiam concesso, sarta adhuc, tectaque erit nostra opinio , quod primis Regum temporibus intri Urbem fierent sepulchra . Sed de his plura fortassis, quam opus esset: ergo ad alia pro
Vt autem interruptum huiusce rei filum resumamus, illud pro rato habendum censemuS, primoribus Romae crepundijs priuatos tumulos intra Vrbem in proprijs cuiusque domibus initos, publicos extra . Cum Uero honoris ergo publica etiam nonnullis Sepulchra conderentur, ut Publicolae, Tuberto , Fabricio, & Vestalibus, quod bae legibus novi, tencrentur, sicut ait Seruius, iam inde euasit , ut plerisque idem honos concederetur ἔ praesertim Imperatoribus: sic Caesari ex decreto Senatus concessum , ut intra moenia sepeliretur ex Dione : sic etiam de Cincia , Claudiaque Gente legitur apud Festum, a que Suetonium: O idemque de Traiano na
368쪽
De Sepulchris. 369rat Eutropius . a) Horum exemplo alijs etiam haec patuit via; unde breui Vrbs tumulis repleta. Hinc duodecim Tabularum
Leges sanxere : Hominem mort m in Urbe n/sepelito, neue vrito . Ubi praetereundus non
est Rosini b lapsus, qui ait: post latas duodecim Tabulas fuerunt quidam in ipsa Vrbe sepulti, ut Valerio Publicolae contigit ; quod & alibi repetit se) non sine anachronismi nota; cum Publicolae funus ante duodecim Tabularum latas leges contigerit: id quod apud laudatum Tullium legere potuisset Rosinus; ait
enim ille : antὰ hanc legem virtutis causa tributum fuisse, Ut Publicolae cte. Vtut id sit, exolere coeperunt tractii temporis hae leges et Unde mutata Republica, ab Imperatoribus restitutae sunt et Hadrianus enim poenam statuit quadraginta aureorum tam in eos, qui in
Urbe sepelirent, quam in Magistratus, qui id passi essent, iussitque insuper, ut corpuSalio transferretur : sd) idipsum praestitit Antoninus Pius, se) & Diocletianus . Excipiebantur tamen insignium quorumdam Virorum corpora , praesertim Imperatorum , atque Magnatum , ut modo adnotauimus . Verum Leo Imperator has leges iterum
aboleuit, liberam cuique sepulturam per
369쪽
t o Dissertatio VI. mittens: quod antea A ntoninus ipse, pestis causa, effecerat. a Atque haec de loco Sepulchrorum in generali adnotauimus. Particulares aulcm loci in Sectione de Sepulchris specialibus indicabuntur . Sat nunc sit praemonere, Se-Dulchra pauperum fuisse Puticulos extra Portam Esquilinam, ita dictos , vel qu)d ibi in puteis obruebantur homines , vel quod putescebant ibi cadat era proiecta , sunt Varronis b in verba . Appellabatur alio nomine locus hic Sestertium apud Plutarc tum in Galba . Cςterum, cum Vicinitas horum Puticulorum Ur,bi esset insalubris , Augustus loca haec Mς cenati concessit , quae & in Hortos ipse rtranstillit, o aliis locis inopum sepulturae destinatis, quae forte fuere Culina appellatae , de quibus Agennus Vmbricus d) ad Frontinum. Nobilium e contra Sepulchra crant passim in Campo Martio, se) sed non nisi ex Senatus decreto licebat cuiquam huc inferri. sf) Frequentissime autem omnium Sepulchra in Agrorum marginibus ad publicas vias constituebantur,praesertim Appiam, Aureliam, Flaminiam, Latinam, Labicanam , Laurentinam Ostiensem, Praenestinam, Salariam, Tiburtinam &c. Vt . praeter
370쪽
De Sepulchris. 33Iveteres Scriptores autopsia ipsa declarat, &nos mox ostendemus. Vbi adnotanda diligenter est pia Romanorum sagacitas, qui ut viatores suae mortalitatis admonerent, secus
vias sua collocabant Sepulchra: O) hinc formulae illae passim usitatae, ASPICE VIATOR, CAVE VIATOR &c. in Lapidibus notissimae. Quamquam Sc alia accederet, eaque Oeconomica ratio, ne, si in meditullio agri Sepulchra collocarentur, fructus terrae impedirentur, adeoque detrimentum
inde caperent vivi, ut Plato b in suis legibus iusterat. Quod de fertilibus intelligo agris ; si insuecundi enim forent, in ipsorum
etiam meditullio Sepulchra extruebantur, ut ex Siculo Flacco ι habetur . Locum autem sepulturae designare ad solos pertinebat Pontifices, ut ex Tullio sepius nobis laudato,& ex Inscriptionibus apparet ; id quod nostom. a. Dissert. de Sacerdot. ostendemus . Illud postremo loco curiosis indulgendum , virum scilicet Gentibus, sicut apud Christianos moris est, Sepulchra in Templis fuerint. Qua in re negatiuae parti adhaererem, si paucos admodum casus cxcipias οῦ nusquam enim id reperire licuit , praeterquam de Vno,aut altero, at extra Vrbem: de