Rituum, qui olim apud Romanos obtinuerunt, succincta explicatio; ad intelligentiam veterum auctorum facili methodo conscripta a G.H. Nieupoort

발행: 1767년

분량: 456페이지

출처: archive.org

분류: 로마

161쪽

De Joυθ, s Iunons. ' ras ctus 3 . Veiovis denique appellatus est, qui no- Onaei tantum vim haberet; ita dictus a particula privativa ve et , & a iuυando, quasi minime immaret ; vel, ut alii putant, quali parvus Iupiter M. Sacra Iovi fiebant iuvenca , nam taurum ei immolare mali ominis fuisse vult Serυius ad Virg. Mn. IX. vers. 627. Sed aliter ουidius Metam. Ivivere s s. ubi vid. Farnaba b): 8e omni . Vasium Ides. L. IX. c. 17. De Jove Fulgeratore singularem lihellum conscripsit Cl. P. Burman. Adde Histor. acad. Liter. Paris. T. 1. P. I 3. de Ιουe Tonanu Sc. ὶ ιβ. III. De Iunone. Iovi comitem dabimus uxorem & sororem se Iunonem , quam etiam a iuυando dictam quidam v lunt, . platebatur haec Dea throno insidens , habitu regali scilicet sceptro & diademate insi, mis, pavonem , qui ipsi sacratus erat ceὶ , iuxta se habens. Haec Dea primo divitiis proprie praesidebat, k regnis f): unde Iuno Regina Romae in Aventino culta fuit, captis Veiis eo traducta *S abfblute etiam aliquando Regina δὶ, & Regina

Deorum si) dicitur . Secundo Matrimoniis praeerat

iungeret ; & Pronuba, quod nubentibus praeessets p ὶ εἶ & ex eo munere etiam Cinxia vocatura cingAlo, sive eona virginasi, qua sponsa q) eis. Ibatur. Tertio , puemerarum Dea praeses erat . t tum dicebatur Iuno Lurina fri, quod lucem n scentibus daret , & eoi nomine apud Comicos a Puerperis invocatur n. Iuno Moneta etiam celein

162쪽

x16 DE . III. cap. II. f. ampliatio, incertis iudicibus utrum absolvere , Condemnare reum deberent, saepius fieri poterat so . tabellae a iudicibus in umam conjiciebantur cf unde cum essent eductae, Praetor sententiam , Pqstquam eam ex tabellis cognovisset, praetexta Prius posita O)) pronuntiabat certa formula conceptam, scilicet, videri aliquem aliquid Dei e , c ut nempe dubitationis aliquam speeiem prae se ferrent Vet. videri surdi fecisse D , vel cintra I aequis amrem suffragiis reus absolvebatur O). Atque in ipsi

sermula condemnationis Poena dierumque etiam

exprimebatur hoc modo, exempli gratia , Videtur vim fecisse, eoque nomine aqua ct igni ei interdico ἔ

a. additur os tector & idem Graece e iam dicebatur σίργεσοαι πιεῖ- ωῶν everum licet poena expressis non esset, tamen legis potestas in reum exemebatur ι .' quemadmodum fere hodie in Anglia tu ces ex Privatis, quos ,

ratores voeant , Pronuociant, mist or no guuυ , fontem esse υH insontem, Iudex vero regius legem'

exequi curat, Condemnatum reum sequebatur litis aestimesis in iudiciis repetundarum m) ct pecul a tus ', in aliis animadυersio pro ratione delicti. Recivero absoluto duo iudicia adversus accusatorem relinquebantur di alterum Calumniae π), si falsum crumen dolo malo intulisse constaret cujus poenarat, ut frons calumniatoris H lit. Κ. ab ea enim litera olim vox haec inchoabatur scribendo, vita. Uniam ρ)) inureretur; unde integrae frontis δο--nem dicimus pro preM qὶ et alterum Prae ricatio

163쪽

De sententiae Iarim , ct Iudici post. arrnis, si accusatorem cum reo ccillusisse , ves vera crimina reticuisse probaretur rin. Praeter Praetorem etiam his iudiciis praeerat, qui Iudex Quaestionis dicebatur. Hunc Sigonius υ cui adsentitur Cesebere. Noovi de iuri . II. c. 3. ct Putat filisse magistratum casium post aedilitatem u) p ejusque fuisse munus, tum, ut- absente Pr

tore ejus munere fungeretur; tum, ut cinam am nem exerceret, iudices sortiretur , testes audiret 'tabulas inspiceret, quaestiones habetiret, & reliqua sfaceret, quae Praetor sere vel Propter dignitatem . v vel propter occupationes minus curabat.

ἔ- V. De Iudiciis pom HAu- - . Constitutis Quaestionibus perpetuis quaedam tamem Iudicia, ut diximus, apud populum comitiis permincta sunt v : & iudicium quidem perduellionis semper Comitiis centuriatis. Perduellis autem dicitur ν), qui hostili in Remmblisam animo es depresen- itur ; nam hostis veteres per esses disebant set). Ergo h crimine tenebatur, qui directo contra I Res de iure civirutis . aut libertatis populi fecerat; ut contra legem Porciam , t latam A. V. ss6. RP. Pycio Laeca Tr. pl. a vel Semproniam L: .

quarum illa vetabat. , ne quis civis Romanus ver- ' raretur, aut necaretur ciny haec , ne d capia

te civis Romani iniussu sopuli iudicaretur d i

merito enim de his &bus, ipse populus co noscinbat, eratque hoc crimen inter crimina maiestatis

atrocissimum se). Triburis Comisiis iudicia facta sunt, cum Magistratus, vel Pontifex non capitis aliquem areesseret, sed mulctam Indiceret B: vel, n capitis die dicta, antequam illa venisset , reus

Cic. pro Cluent. My. . a'. -

164쪽

i id Seei. III. Cay. II. V. s. sponte sua in exilium abiisset, haec Comitiaciebant, ut exilium ei confirmaretur g) lForma Iudieis 'opularis haec erat: Magistratus , iqui aliquem accusare veIlet, populo Pea praeconem convocato e rostris sue), diem reo dicebat ad lien' clam accusationem; & in rebus capitalibus quidem

Vades VI , e quod primum conti t in K. uuinctio ε) A. U. zor.) in mulcta praeris a reo petebat υὶ , qui si dati non essenr, reus ad diem judicii inca

cere servabatur. Cum dies dicta venisset , neque par, vel major Magistratus intercessisses, reus Per Praeconem, e rostris citabatur m) ; &, si non venis, set, neUe excusatus esset, mulcta ei dicebatur Si yenisset , accustior testibus δe argumentis adhi-hitis accusationem instituebat, eamque ter inte miri die peragebat. In singulis autem accusatio nibus poenam, muI missis arbitrio accusator diacebat, eaque dicebatur c0 : populus vero, qui mulctam. aut remittebat, aut niciebat ranare dicebatur ). Tum per tres nundinas ρ rogationem scriptam 'omulgabat, quae cramea &Poenam continebat for ipsis deinde tertiis nundis

nis quatiam accusationaen .peragebat , di tum denique potestas dabatur reci ad .digendum, Post haec imagistratus, qui accusabat diem, Comitiis edice. bat, tael, si Tribiuriis plebis aliquemsarduellionis laccusAret ' A diem Comitiis a m aiore Magistratu petebat. Him deinde reus cum amicis populum l

dicium fiebat sumagiis latis eo, modi , quem capis te de ministis driimus: nisi intercessinet aliquis, aut iudicium auspiciis. vel excusatione morbi exilii , aut funeris clurandi esset discuom vel etiam

si accusator accepta ex satione diem modiisset H;

aut placatus plane ab accusatione destitisset . Denique, vel absolutio rei, vel in cum damnatum l

165쪽

, De Suppliciis. IIs . ς; VI. De Suppliciis Rom. . Itaque pauca hic addamus licet de diversis uena

rum , qtiae apud Romanos obtinuerint, generibus .

Eae vel bona spectarunt, ut damnum vel coetus, ut vineula, verbera & talio ἔ vel iur, ut ignominia, exitium, semitus; vel denique ipsa mortet quidam puniti sunt Damnum alio nonnae mulcta est divicta: & antiquismis temporibus in ovibus & bubus dumtaxat constitit ca): sed cum ea mulctae e nitio inaequalis esset, quod boves , ovesque alias. parvi, alias maioris pretii adducerentur, postea D-ge ateria constituti sunt in oves singulas aeris dent, in boves .aeris centeni: ita ut maxima mulcta tunc esset termille & viginti inum ιM. Vincula erant, vel pimica, vel privata: Publieaerant carced, in quem post confessionem rei coetjici bantur unde nonnisi ro. die post latum iudicium au sup licium duci poterant. Vid. Tacit. Ann. III. fr. 3e ibi Vr ovium.) Privata, cum apud magistratus domi, aut etiam privatos nobiles custodiendi ponebantur M. ' . Verberatio, ' virgis fiebat, extremum mortis' supplicium praxessit o et fustuariam autem in castrivmagis obtinuit ; de quo ergo, suo loco dicemus . l. Talis, lege duodecim tabularimi erat poena in . iuriae propter membrum ruptum u); nisi reus eum laeso de poena remittenda pactus tuisset g . . Ignominia fuit infamia, ita dicta, quod in nomine tantum versaretur sis ut iam supra diximus: eaque ius munerum, honesumque civilium

ferme ademit . .

Exilium quidem in irrogatione poenae non nominabatur , sed aquae θ' ignis intendietis, quam necessario sequebatur exitium neque enim sine aquae& ig is usu esse quisquam in Urbe poterat si): sed aquae.& ignis interdicitoni Qb Augusto successit deportatio . His mitius puniebantur relegati

stram monetam Valent

166쪽

Iao Ses. III. Cap. II. l. o. 0, quippe cui civitatem retinerent; quae aquae &ignis interdictione , sive exilio tollebatur et e que poena honestiorum serme erat. H. In Serυitutem vendebantur, qui nomen suum incensum non detulissent so); vel, qui citati no men militiae non dedissent f. Μortis damnati, vel securi yercutiebantur praevia, ut diximus, verberatione si): eaque Mena more maiorum innigi dicebatur r ; vel Gqueo ipsis guttur in camere stangebatur sin, vel de robore , qui iocus quidam in carcere erat, Naecipitabantur co, vel denique de saxo Tarpe O dejiciebantur su)r sed hoc poenae genus postea abolitum fuisse videtur κ : Semorum vero supplicium ordinarium erat , sive furea , quam ipsi ferro debebant, unde furcifer commune servorum opprobrium et i licet alii tu

ributam furcam fuisse ψ acti M. Aliquando etiam servorum. frontra liteω inurebantur b). Dum a tem ad suppiis locum ducebantur , notam de cauio pendulam gesta ni cri, ne cinvii lane infausto

cursu polluerentur . Aliquando etiam ignominiae causa cadavera uncis

per Urbem tracta id, in scalas Gemonias abjectaiunt O vel etiam in Tiberim f). , Alia suppliciorum genera, quod arbitraria fere fuerunt, & pro, libidine ac saevitia Principum ex-

sunt, non recensebimus.

Locus, ubi radicia publica aexercita iunt . fuere serum , vel Campus Martius, vel etiam Capitolium : privata in Bro coram tribunali cuia in basilicis, vel denique de plano iunt. Perari.

167쪽

De suppliciis'ADtis. Ia I Inter notas, scelestis post mortem adiectas, portissimae fuere nominis atque imaginis. si Ne quis

ex eorum gente idem deinde praenomen gereret . I. .H. Eo. Tac. n. II.3a. & III. II. et . Ut e xum nomen e fastis raderetur . Tac. ann. III. 17. c 3 Ne eorum imago funus familiare sequeretur. Toc. Ann. II. 32. & III. D. Sequentia autem l Ca ex Fal steri U. CL. Amoenit. Philolog. de Taena' nominis transcribimus: Gec. II. 6. VII. ao. & IX. a. Lactant. de Persec. III. 3. Sist. Domit. c. ult. Lamprid. in Commodo C. ult.) plura dabit con. scitiis. C. H. Trota in inmoria iamnara .

c Ciurem δα par bulum idem esse vid. Iust. XXII. 7. Et alia apud Lipsi & Bartholin. de vuee . FR.

De Sacris RomanoruF.

De diis. IN Sacris Romanorum haec tria potissimum consideravimus: primo scilicet, Pos coluerint', secundo , per quos i tertio, quomovi. . I. De diseola Deorum generibus. Dii. quos coluerunt Romani, fuerunt fere innumeri an praesertim cum procedente tempore &Prolato Imperio omnia sere sacra peregrina in Umhem penetraverint b) quorum tamen Deorum maxime celebratos duntaxat recensebimus. Distri-huebantur in Deor miorum 3entium o, Se Min rem gentium. miorum gentrum Dii erant duodecim Consentes . ita dicti ab antiquo verbo conso procon-

168쪽

ara sest. IV. Cap. I. I. a. f. II. De JO- .

Consentum, quos Ennius his versiculis compre

Iuno , nsa , Minerva, Cerer , Diana , H

nus , Mars,

Nercurius , Ime , Neptunus , Vulcanus , Apollo. consentum, inquam, primus est Iupiter omnium Deorum maximus fg , Deorum vive hominum Pater c, : & I is quidem nomine communiteri summa diυinitas significata fuissis videtur , ut in oriente τύ Bel, sive H. Vide seMen. DIIs

Syris D t. II. c. I. p. m. I . qui recte , ut videtur , inde statuit J is nomine pro vero Deo

nos uti posse - . Hic juxta quosdam si) ita dia

ctus est , quasi Pater : sed verius est ae liquum nominativum Joυis fuisse iunctum voci Pater , & inde primum factum esse Iomis hh mox Ioupiter, & viter. Canterus vero in . rationibus in e ita bra inrotimm Homericor. H. vult τὸ Iupiter esse diminutivum a Diuspiter; cum antiquis' Dius fuerit , quod nobis est Deus . Iovis autem ab Hebraico Iebomis di m videtur e nisi verior sit opinio Salmali in epist. ad Menogium mm. s. Iupiter vocem elle a vid. & VULEtymol. V. Juυo: & L. Canesi. dissert. de nom.I hoυab ρ. m. 28o. Fuerunt hoc nomine plures a &Varro ves trecentos fuisse dicit ιὶ, quorum omnium res gestae postea uni Iovi Cretensi sunt .adscriptae . Hic Satum i, & Rheae, sive opis filius suisse, & in Creta insula tm natus, educatus, & a quibusdam etiam sepultus dicitur n . Cum autem adol visset. patrem suum regno expulisse . atque illud cum fratribus suis divisisse sertur ita ut ipse quidem aerem δι terram, Neptunus mare , Pisto in seros

169쪽

De Iove. et23stros obtinuerit. Er quidem hae fabulae in historiae veritate originem habent so) , sed earum tamen omnium explicatio hic nimis longa, satis incerta,& operosa toret: praesertim cum id tantum agamus, ut poetae potissimum ab adolescentibus misnore negotio intelligantur. Pinge tur Iupiter plerumque sedens in throno eburneo, sceptrum sini- sera manu, dextra frimen tenens, aquilam avem

sibi sacram, cunde illa minister I. ministra) Diaminis ρὶ) cum Ga meis pocillatore suo, Juxta se habens: nam hunc Iovi, Heben Iunonis filiam Diis aliis ministrasse quidam dicunt q); MI e

iam VuIcanum ν . arbor ei sacra erat se incus,

praesertim Iovi urbium modi vet cuius r .

Cognomina Iovis apud Romanos plurima sue 'runt inter praecipua autem haec et Iupiter Feretrius sGraecis προπουοουχο- , sive dici

possit c u)ὶ dictus est a serendo ; quia ei Dolia

vima. hoc est, quae dux duci bHlium in acie d rraxisset x , agerebantur , & consecrabantur glicet a feriendo ita dictuni velit Plutarchus in Ro mulo P. m. 27. C. Huic Primus templum dedic vit Romulus caeso ac ne Caeninensium Rege s=). Iupiter Stator Graecis Triῖς Οογω,/ος, qui

cui idem Romulus templum vovit b), ut sabinos victores, A Romanos sugientes sitiret. Iupiter Elicius ab eliciendo dictus, quia se eum certo carmine e caelo posse putabant co ad prodigia expianda, & praecisue fulmina ; cui primus aram exstruxit Numa cae . Iupiter Capitolinus ita dictus a Cayitolio , quod erat templum in monte Tarpeios unde etiam aliquando Tarpeius Iupiter dicitur se)ὶ

170쪽

ri4 Ses. IV. Cap. I. g. a. onmium magnificentissimum f), & quasi sedet

quaedam Imperii Romani , & arx omnιum natio- nudi ut dicit Cicero Verrin. VII. c. 72. ita ut eo exaeo finis Imperii adesse crederetur . Votum templum a Rege Tarquinio Prisco, altius exstissum a. Servio Tullio, perfectum a Tarquian ,, dicatum denique ab Horatiis Puia visio Consule A. U. a . b) . Postea ter incen-cio, vel . ruina eversum , ter restauratum est , a Sulla nem: . a Uesbasiano si), ct postremum abra , cum sub Tito rursus arnllat: hic, Domitianus scilicet , in eius duntaxat inauratIonem squod pro nostrorum temporum tenuitare vix credibile sit) duodecim millia talentorum uve 72o oo. nostratium florenorum sim- Perialium potivo absumpsit H. In eo Consules primo magistratus sui die & Imperatores ab bellum aturi γra faciebant, & vota nuncupabant im) . triumphali pompa eo deduc hantur n . Iupiter otialis a Tarquinio Superiis consecratus est, ut ab omnibus Latii populis ta).anrer quos erant praecipui Romani, Coleretur, Cum iras in monte Albano celebr 'inmolato quisque populus

9 Iaginta septem ) partem accipe mi . Diespiter r . quasi diei R Iuris patre a

Quem iurantes manu tenebant; quod iusiurant

dμm sanctissimum habebatur ae eluet

inouub praesidere credeba Lur duriter , unde τ ενιες , sive Hospitalis est diactus

SEARCH

MENU NAVIGATION