De existentia Dei dissertatio auctore Isidoro Planco ord. S. Benedicti congr. Camald

31쪽

, dum nobis sumpsimus, non modo terreri nos rei magnitudine & gravitate patimur, sed potius laeti & ineredibili veri videndi studio elati , ipsi nobis stimulos addimus, nec valdε reputamus eas quae nobis in portum properantibus molesta admo dum occurrere a & morari iniicere possent.

32쪽

Propositio I. Aliquod Ens ab aeterno extitit.

Liquod ens ita modo existit , ut semper minime extiterit c Post. I. , vel certe aliquod ens modo existit c Ax. X. 9 ; oportet ergo ut ens aIiquod ab aeterno suerit ;s enIm ab aeterno ens aliquod minime fuit, cogitandum erit aliquod ens eX iis , quae modo existunt, ita e nihilo emersisse , Ut nullam existentiae caussam agnoscere debeat. Atqui id om- 'nino repugnat Ax. VII. θ; etenim qui sibi fingit ens e nihilo eductum , ita ut existentiae caussa nulla sit , is sibi fingit ens proclumam simul & improductum. Id autem absurdus Q. . pla

33쪽

ε λ plane est a ergo ens aliquod ab aeterno extiistit. Et revera ita ens quodlibet existere in- , relligimus , ut ipsius existentiae caussa , & r,tio cur potius existat, quam non existat ali-

qua esse debeat c Hs. II. ; nam vel existit

ex intrinseca quadam necessitate, ει entis naturae veluti cognata, vel ex voluntate alterius entis. Si primum, jam habemus, quod petimus Axi l Il.2 ;.φrit namque aeternum illud ens . Si alterans, cnm caussa essectui semper praeexistat , fatearis oportet illud ens, ex quo alterius existentia prosecta est, enti creato praeextitisse c Ax. IX. J . Patet igitur extitisse ens aliquod ab aeterno. Si quis vero a nobis petat qua nam ratione ab aris terno extiterit illud ens, id est quod nobnescire ingenue fatemur . Neque enim hic lquaestio instituitur de modo, quo ens illud existat, se de ejusdem ab aeterno existentia. Quamobrem cum demonstratum sit ens aliquod ab aeterno extitisse, moveri minime , debemus argumentis S quae adversus ejusdem aeternitatem afferri solent. Etenim etsi clare non intelligam quomodo ens illud existat , idem tamen ab aeterno existere certe scio .

34쪽

Prop. II. Independens σ im tabile eas ab

aterna extitit

I eris aliquod ab aeterno existeno tiam habuit , ut in seperiori 'Θttinisας demonstratum est; ergo vel oportet ut illud sempiternum ens immutabila sit, de independens ita sane , ut omnia quae sunt i quaeque suerunt ab eodem originem ducant; vel necesse est, ut intelligatur Congerie. Ve. luti quaedam infinit* entium, quae mutati*nipbnoxi sint, & lia ex aliis nexa ita ut unius productio causi M agnoscat in altero,

nullum commune si eorumdem existentia

principium et sed potirema haec hypothesix iuabsurda compellit Ax. V. , quae veι ipsi Athei declinarς debent . Si enim huj umodi

seriem infinitam esstium in ea hypothesi in telligas, quorum unum ηX itero pendeat, um terunI ess Itero, & ita porro, perspicuRMsit univprsam deinde eorumdem erit4IN COHAEgeriem nullam agnoscero 'existentia: C. ussan extrinsecam , nam omnia quae existunt, quM ique extiteruat , hujusmudi congeris costiuueniun. Comperillini gumue est nuJl IR COR

35쪽

8 monstrari posse caussam intrinseeam existentiae totius seriei , nam in hac infinita serie is nullum est ens , cujus eXistentia ex alterius existentia non suat , ac proficiscatur, & nul- tum in eadem est ens, quod a se & necessario existat. Si ergo omnes & singulae partes,

ex quibus entium congeries eXistit, necessario non existunt, obsturum profecto nemini esse potest Totius existentiam necessariam non esse Ax. XI. et necessitas namque absoluta non in re aliqua eXtrinseca, relativa ν,& contingenti, sed in essentiali entis proprietate Def. lU. J , quod necessario eκistit, locari debet. Atqui absque contradictione intelligere non possumus Congeriem entium , quorum existentiae nulla fuerit caussa intrinseca , vel extrinseca Ax. VII. S VIII. snimirum entium multitudinem , quae divisim sumpta existentiae caussam agnoscunt, & CO junctim deinde nullam eκistentiae caussam ha bent c-. XI. . Ergo si ens aliquod ab aete no eXtitit, oportet, ut illud sempiternum ens immutabile sit & inclependens. Quod si fisgere sibi non potest Atheus , quin in absurda impingat, modo Centium congeriem ita existere , ut eorum existentiae caussa intrinseca & extrinseca nulla sit c Ax. UlI.π VIll. , prosccto omnia simul entia ab aeterno, tia

. . . ti dem

36쪽

dem suppositis, extitisse, absurdum quoque

deprehenditur ἔ tempus enim contradictionem hypothesis neque gignit si existentia entium tempori jungatur , neque eamdem tollit se tempora minime intelligas . Velint igitur nolint , fateri debent Athei ens immutabile &independens semper extitisse .

CAPUT III.

Prop. III. Ens sempiternum , immutabile bindependens nullam habet exi lentiae causi m ex

trin cam , scilicet per se se N necessaris existi.

U. ID omne quod existit vel ita existit, ut e nihilo emerserit per se se , vel ita existit ut existentiae caussam extrinsecam agnoscat, veI tandem ita existit, ut existentiae caussa sit intrinseca, nimirum d catur ex necessitate quadam absoluta Def. IV.), quae fluit ex essentialibus entis propri tatibus . Atqui in I. Prop. demonstratum est nullum ens emergere potuisse e nihilo, quin caussam productionis.habuerit; in t Ii vero ostendimus omnia entia , nullo eXcepto a caussam extrinsecam productionis habere non posse , sed necessario eκistere ens sempiternum atque independens: Reliquum en ergo, ut

37쪽

intelligamus ens illud sempiternum, atque independens nullam habere existentiae caussam

extrinsecam, scilicet per se se & necessarib

existere . .

Schol. I. Animadvertas hic tamen velim, improprie tantummodo , & lato quodam sensu caussae nomen tribui necesitati, qua sem-.piternum & independens ens existit. Nam si hujusmodi vocabulo eam subjectam csse notionem intelligas , ut nimirum ens illud se is ipsum produxisse agnoscas , constantia verba te minime profari vel rudis quisque dijudicaverit c x. I. . igitur ens sempiternum &independens existit necessitate absoluta, quae necessariti adhaerescit ad ipsam naturam rei, quae existit. Caeterum necessitas , de qua loquimur, & si prior minime sit existentia entis prioritate temporis , ut aiunt , est tamen prior prioritate naturae , nimirum idea neces, statis existentiae se se nobis exhibet, quam alia idea existentiae entis, quod sempite num est & independens . Cogitandum igitur

non est hujusmodi necessitatem ex entis necessarii existentia manare , ita scilicet ut prius entis existentia concipi debeat, deinde vero ipsa necessitas ; nam si rem ita se habere tibi suaseris , perspicuum sane fiet necessitatem hanc absolutam non esse, negue ea inq

38쪽

ssniti existentiam rei cDef. II. . Et revera Iidea entis necessario eriistentis nobis vel imvitis occurrit , & nullo unquam conatu em cere possis mus , ut ea a nobis veluti abscedat. Itaque quamvis mihi fingere velim nul-him esse ens , cujus sempiterna si & necessaria existentia ; attamen ideae infinitatis , a quo aeternitatis se se mihi objiciunt, ut easdem me eXcutere non Posse sentiam cμομI. i scilicet sine contradictione concipero . non possiam nullum esse ens in hac rerum omnium universitate , ad quod haec attributa necessariti adhaerescant. Norunt enim omne Sattributa & modos sine existentia substantiar, cui jungantur , nullam plane eκ istentiam habere . igitur si quis aeternitatem , immensitatem , adeoque substantiam illam , eκ cujuseMistentia proficiscatur horum existentia attributorum , nul Iam esse supponat , is prosecto relationem aequalitatis inter q. & productum a Xa negare poterit. Nam si naturam rerum & communes ideas consulamus , facile dignoscemus contradictoria Proserre , qui

vel immensitatem neget, vel eidem aeterm-tatem minime tribuat. A veantur partes Spa

kii de Ioeis Ivis, b moissuritur , ut ita dicam, da γε ipsi, inquit Nev vicinus lib. I ychol. ad s. g. Quare sublatam & non sublatam in B a ea

Corale

39쪽

ea hypothesi partem spatii cogitandum esset, nimirum sublatam , quia supponis motam esse de loco suo , minime deinde sublatam , quia adhuc remanet locus ipsius partis, scilicet ipsum spatium. Quo quid absurdiust

Sehol. II. Hujusmodi argumentum ejusque vim maximam satis percipient Philosophi, qui spatium nihil non esse optime agnoscunt. Quamquam autem Cartesiani arbitrantur sp tium immensum , purum & merum nihilω , habendum esse , facile tamen ostendere possumus notionem hanc indignam plane esse Philosopho, qui rectam rationem tanquam optimam ducem sequi velit. Nam nihilo nihil tribui potest; caret modis & propriet/tibus c Ax. V l. , neque de eo uere assirmari aliquid potest , de quo omnia vere no- gantur. At ita minime se habet i mrnensitas, sive spatium , quemadmodum satis patet. Corol. Ex his ergo habes ideam entis , quod necessario & a se existit, nihil aliud esse, quam ideam entis , cujus existentiam in dubium reuocare nequit is, qui absurda & contradictiones declinare velit Def. lU. . niam enim intelligimus absolute necessarium esse , ut ens eκistat, cujus existentiae necessitas essentialis sit , & eκ ipsius natura ducatur, evidens est necessitatem hanc ita absol

40쪽

tam e sse, ut ex nulla pendeat hypothesi c-.Ill . Quid namque se se tandem exhibere poterit , quod prius sit in ente, quod a se exiitati Nihil tale, si verum fateri velimus, nobis unquam fingere possumus. Necessitas ergo, quae minime relativa intelligitur, quaeque absolute essentialis & naturalis est, nunquam abesse potest ab ente , cujus existentiam necessariam vocamus; & si quis eanta, negat, in absurda & contradictiones incidet DU N. . Relatio aequalitatis e. g. in ter ψ. & productum A Xa ita absolute neces saria est, ut in nulla unquam hypothesi eam

dem sublatam fingere sibi quis potest, si sibi

constare velit.

Prop. IU. Ens, quod a Ie existi , necessario sempiternum esse debet. D. F Dea aeternitatis, & idea existentiae, quae a nullo pendeat, ea inter se

Cognatione Continentur , ut intellecta aeternitate entis, cujus existentiae caussa nulla sit , intelliratur existentia ejusdem, quae necessa ria absolute esse debet; & intelle ta neces sitate entis a se existentis, intelligatur quoque