Summula de peccatis. Reuerendiss. D. Thomae De Vio Caietani card. S. Xisti. Perquàm docta, resoluta, ac compendiosa. Additis ut uocant summarijs, & copioso rerum praecipuarum indice

발행: 1568년

분량: 483페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

191쪽

16o Excommmicatio,

concededo bona ipsa uel iura in eniphy teotim,seruuli' alta

iando in serina ct casibus a iure permissis, constitu ei do uel recognoscendo seu profitendo a laicis ea tanquam a superioribus se tenere, seu ab ipsis aduocando uel ipses p

tronos uel aduocatos Eccleuarum seu bonora ipsarumpetuo aut ad tempus non mo/icum statuedo compulerint cuiuscunque sint conditiorijs aut status, excommunicationis sententia sint innocuti Et inna. Laici ex contractibias super praemissis, consensu capituli si licentia Apostolica ita teruenientibus initis texi occasione illorii ultra id quod ex natura contractuum ipsorum uel adhibita in illis lege pes mittitur , aliquid usurpantes,nisi legitime moniti ab hinoi usurpatione destiterint restituendo etiam quae taliter usu parunt, eo ipso sententiam excommunication incurrani

Greg.x. de reb. Eccle. non ali cap.hoc consultissimo.

CAnonis istius materia est facrilegium , quo offenditur libertas Ecclesiastica compulsione ad submitte tum bona laicis dae Et quo ad per nas eii uniuersalis .Qso ad actiones, duas ponit actiones. Prima est, compellMe, secunda est, usurpare. Sed prima actio scilicet compelleroad mulea extenditur: compellit siquidem uel Praelatos uel persenas Eccleliasticas ad submittendum aliquod triuim uel Ec clelias uel bona immobilia, uel iura laicis in case non re missi a iure. Et ista submissio sit aliquo trium niodorum. Primo, profitendo se tenere praedicta a laicis tanquam a sini erioribus. Secundo eadem a laicis aduocando, & eit ho uocabulum Vltra montanum, quo solςntuti ii illis. Tς tio, laicos statilendo patronos uel aduocatos Compellet res igitur ad aliquid horum, sunt excolia municati. Secunda uero actio quae est usurpatio) rpsertur ad plus vani iuii sconueniat ex talibus contractibus licite sectis. aed ista secunda censura non incurritur ipse secto, sed si post letitimam monitione m recusauerint de istere di restituere. Et utraque est Episcopalis. ' .

In grauantes quaslibet personas Ecclesianicas , pro eo quod rogatae, cum pro quia rogabanrar eliger

192쪽

Tersequentes enm qui rogatus aliquem in aliquanta dignitatem Ecclesianicam eligere . no eligit ea com

municationem incurrit. Ciant cuncti qui clericos uel quasibet personas Ecclesia illicas ad quos in aliquibus monastellis aut alijs pijs locis

spectat electio,pro eo quod rogati seu alias inducti eunt pro quo rogabantur seu inducebantur eligere noluerunt, uel c6 Linguineos eorum, aut ipsas Ecclesias, monasteria seu loca caetera beneficia seu aliis bonis suis per se uel per alios spolia clo,seu alias iniuste persequendo grauare pr sumpserint: seipi facto excommunicationis sententia innodatos. Grego rius de eleci. capit. sciant ciliacti.lib. vj. Cinnonis istius materia est facrilegium, quo offenditur li- bertas Eccletiastica quantum ad liberum electionis opus& quo ad personas est uniuersalis . inio ad actiones, ponit unam quidem actionem communissi inam : scilicet grauare explicando duas uias grauandi:uel spoliando,uel alias iniuste persequendo. Sed & Actionem ipsam subiicit excommunicationi non undecunque sed ex certa causa procedente me scilicet,si sat pro eo, quod electores seu electrices rogati seu alias inducti eligere noluerunt illum uel illam, pro quo uel qua rogabantur.. Ubi adueste quod ad incurrendum hunc canonem requiritur primo quod fiat actus gratiaminis per spolium uel persequutionem iniustam. Secundo,quod istud grauamen inseratur ex dicta causa, partim affirmativa scili

cet quod fuerint rogati seu impulsi di partim negativa stilicet quod non elegerunt illum.Tertio quod inferatur contra aliquem ex quinque, scilicet uel persenas eictrices Ecclesi sticas , uel consaguineos eorum , uel ipsas Ecclesias uel monastesia uel caetera pia loca. Et est semper sermo de electione quae si a personis eccletiasticis: luoniam ad electionem quae sit a laicis in suis fraternitatibus,3 similiter a inulierib. quae non sunt ecclesiasticae personae ut tertianae, S huiusmod0 non extenditur iste canon: qui ad clericos uel ecclesiastica personas dicit spectare electionem. Et est Episcopalis.

ampedientes litigantes inforo 'clesia limi

L causi

193쪽

Υxcommimicatio.

causis de iure vel consuetudine ad diactum forum pertinent. C. XXXV. Procesius foro Ecclesiastico competens non potes absque excommunicationisceasura impediri.

vTatisimus nequis impetratores literarum nostrarum ad Mnos uel ad forum Ecclesiasticum recurrentes super causas, 'uar ad idem forum de iure uel de antiqua consuetudinerinere noscuntur per se uel per alium ad desistendum, uel ira foro seculari de qua monibus huiusmodi litiga luna, per eo xiiiidem iudicum Ecclesiiasticorum,uel impetrantium aut litigantium seu uolentium litigare, aut propinquorum ips

min, eu rerumjllorum seu Ecclesiarum suarum etia captionem modis uel aliis quibuscunque compellat seu compelli faciat,uel procuret nec Θ se alio ive impediat quo minus cor iudicibus Ecclesiasti in delegatis seu ordinariis querelas de causis quae ut praemisiuiti est ad cognitionem pertinen rundem possit libere iustitiam obtinere: nec ad praemissa ficienda dat auxilium uel fauorem. Si quis Der6 contra praesuPserit seipsb ficto excommunicationi noueris subiacere. Aqua nisi tam iudici cuius cognitio fuerit impedita uel iuris cictio usurpata quam parti quae in prosequutione sui iuris

turbam fuerit de iniuria, lamnis, expensis dc interesse, prius 'per eundem fuerit integre satisfactum , nullatenus absolvi tur. Boni si extra de immu . Eccle. quoniam. lib. Vi.

CAnonis istius materia est sacrilegiu, quo offenditur liabertas ecclesiastica quo ad opus iudiciale. Et quu ad rex

senas uniuersalis est Quo adactiones uero continet acti Des principales quatuor. Prima est,compellere secunda,compelli iacere,tertia compelli procurare: quarta, per se uel alios pedire. Accessorias uer5 tres,scilicet ad praedicta ficienchivonsulere, auxiliari , sauere. ει bene nota quod canon istation arctatur ad curiam Romanam sed souet libertatenaclesiastici fori in quacunque dioecesi. Et est Episcopalis pro missis satisfactione qro quanto tamen quis Apostolicas literas impedire; contra proce sum coenae Domini, et ripalia

194쪽

Excommunicatio .

ut patet supelaus aicesuris cotra sacrilegia 1 sede Apostolica

Digrarantes illos qui in ipsos aut alios sententiam excommunicationis suspensionis ues interdicti protulerint, oec. Cap. XXX VI. - , Censurae Ecclesiasticae exequutionem damni iacantes excommunicantur. Vicunque pro eo in in Reges, Principes & Barones o Q, iles &Ballivosues quoslibet nilnistros eoru aut quoccunque alios excoicationis, suspensionis siue interdicti sententia fuerit pronauigata,licentia,alicui dederint occidendi capiendi, seu alias in psonis aut in bonis suis uel suorum grauandi eos qui ta les iententias protulerunt,sive quorum sunt occasione prolatae, uel easdem sententias obseruantes, seu taliter excoicatis communicare nolentes: nisi licentiam ipsam re integra reuocauerint, uel si ad bonorum captionem occasione ipsius licentiae si processum , nisi bona ipsi fuerint intra septem dierum spatium restituta, aut sitissa-ctio pro ipsis impensa: eo ipse sententia excoicationis ii currant.Eadem quos sint sententia innodati omnes si ausi fuerint praedicta licentia data uti. uel aliqd finitarum ad quae comittenda dari licentia prohibuimus,alias commitatere suo motu. Qui autem in eadem sententia pinanserine duorum mensium spatio, ex tunc ab ea non possint,nisi psedem Apostolicam, abselutionis beneficium obtinere.

CAnonis istius materia est sacrilegium, quo offenditur. Ecclesiastica libertas quatum ad opus promulgandi dee equendi censuras Ecclesiasticas. Et qud ad personas est

uniuersalis. Quo ad actiones ponit tres actiones generales. Prima est, lare licentia tritura actionum scilicet occidendi,capiendi ,seu alias grauandi, tam in peritiis qua in bonis suis uel suorum . Secunda est,ut dicta licentia data ad aliqd dictorum. Tertia est , committere aliquid trium duqorum. scilicet occidere, capere, uel alias grauaxe&c. motu sui',hoc est non Spter licentia data ab miri. ubi P claribri perceptione not.prini6 qqod: non iste primo punit dan capiendi, uel gratianda I. a quatuor

195쪽

16 Excommunicati'.

matuor genera personarunt scilicet uel iudices uel parte , uel obsequentes, uel uitantes) nisi alteium duoruni ciciane hoc est,uel l rei integra licentiam reuocent uelit res no est integra quo ad captionem bonorum, quod restitutio aut sistisfactio bonorum intra septem dierum spatiimi subsequatur. Unde sequitur quod quandiu res est: integra, nunquaqui licentiam hanc dedit, est excommunicatus : quia adhuc ridet tempus reuocandi , di potest rςuocandQ re integra, praeseruare se ab excommunicatione immunem. Oportet ergo licentiam habere effectum,ut sit locus canoni, es qu6 ad unum effectum scilicet captionem bonorum benignitas huius canonis prorogat adhuc tempus septem dierit post dictum effectum, in quo possit restituendo uel satisfacien

do praeseruare se ab excommunicationeia In caeteris uero

effectibus ipso secto est exconamunicatus quid edit licentia quando effectus est subsequutus: puta quando capta upis cisa est persona propter licentiam ciatam. Notaiecundo st nullus proprie in persena uel bonis sitis uel suorum grauatur qui iuste patitur: ac per hoc gravamen iniustum oportet esse si gravamen est. Nota tertio , qVod quia canon ille fauorabilis est , ideo appellatione sitorum , omnes qui quomodolibet ut sui grauati fiant ueniunt,quacunque relatione remoti silma sint sui. Neque enim debet minor esse prorectio huius canonis, quam extenda ur in pietas offendentium . Et est intra duos menses Episcopalis postea Papalis : ut in literadicitur.

Iu dominos temporales ,1Disse Misis ne personi Ecclesiasticis Mendant, emant, coquant , molanti audialia qbsessia exbibiat interdiceti. C p. XXXVII i Seruitia uel obsequia communia per nis fossicis exhiberi prohibentes anath ι ' ἔ,

male mulctantur.

Nos qui temporale dominium obtinetes suis sWbditis ni VPraelatis aut clericis seu Psonis Ecclesiastilis, quicquani uenflant autem x aliquid ab eisilem , nec ipsis bladu mo

196쪽

Excommimicatio.

Usquanili, interdicunt cum talia in derogatione Ecclesiasti cae libertatis praesumantur, eo ipso excommunicationis seri Itenti P decernimus subiacere.Bonisac.viii. te inimii.Ecclesi. p. libertatis .lib.vj. CAnonis istius materia est sacrilegium , quo Ecclesiastica libertas ostenditur in libera uenditione, emptione,obsequiis &c. Et ad per nas particularis est: nam ligat selos Ilios qui temporale dominiit obtinent. inio adactiones uexH una punit, scilicet interdiceret subditis suis ne Ecclesi sticis personis uendant, emant, molant,coquant, obsequia exhibeant. Et nota'no requiritur. de hoc saciant statutu aut sub poenis inhibeant: sed stissicit st inhibeant subditis suis.Et notaci, ista non simi propie contra libertate Ecclesiastica sed contra humanam secietatem : uerum quia in odium Ecclesiae fiunt, praesumuntur ut iii litera dicitur seri contra libertatem Ecclesiasticam

In Vendentes libertatem Ecclesianicam in Eces

farran uacantium bonis. Cap. XXXVIII. Ecclesiarum liacantium bona otirpantes excoicatur. VNiueris & singulos qui regalia, custodiani siue gua

V dia,aduocstionis seu desentionis titulit in Ecclesii monasteriis,sive quibus ibet aliis piis locis uacatibus,de nouo

ei sirpare conantes, bona Ecclesiarii naonasterioru aut locorum ipsoru uacantiu occupare praesumunt: clericos* E xlesiam, monachos monasterioria, & Psonas caetexas loco-τum eorundem quae hoc seri proculant eo ipso excoicationis fetetiae decernimus subiacete Boni f. de elec.xene.lib.DPCAnonis istius materia indacrilegiu , quo offenditur Iibertas Ecclesiastica in ecclesiarum uacatium bonis . Et qu6 ad Isonas est in parte uniuersalis, quia ligat uniuersos singulos. In secunda aut parte est pateticularis, sta ligat seras personas illorsi locoru uacantium. Qu6 ad actiones ue-x6 in pxima parte ponit duas actiones simul. Prima est, de nou. conari usurpare aliquid horum quinque, uel regalia, uel custodia , vel guardia,uel titulu aduocationis , uel titulum defensionii in v cantibus Ecclesiis,monasteriis, aut

L 3 aliis

197쪽

Lu Excommunicatio.

aliis piis locis. Secunda est, occupare bona dictorei locorur. ita quod ad incurrendii huius canonis censura . nec sufficit usurpare alique dictorii tituloru sine occupatione bonora, nec sussicit occupare bona sine conatu ad usui pandia aliquo dictora tituloru: sed oportet ut rutio concurrere ad hoc ut incurratur huius canonis sententia. In secuda aut parte una actio punitur: scilicet ycurare hoc fieri. Et intellige cu eme suoseouuto: qm ut accessoria actio ad tale fieri ponitur. Et est episcopalis. Et aduerte, Q gl. exponit de novo,id est, a quadraginta annis citra:quia in hoc eo de canone quasi distinguendo contra novos,subditur. alii aut ex fundatione uel antiqua consuetudine iura sibi huiusnodi uendicant.

In ossendentes Ecclesiasticam libertatem quantum ad exemptionem a pedagiis Oguidui s. C.XXXIX. Ecclesianici,an O quando ad pedamasol

uenda teneantur, uel n0n. Constitutione felic.recor l. Alexandri Papi iii3. praede- ι cessoris nostri, si statuit Ecclesias di personas Ecclesiasti cas ad pedagia de qui lagia poenitus no teneri,nec ad exhibe dum uel sbluendu talia pro rebus suis Spriis quas no causa negotiandi deferunt, uel deferri faciunt seu transmittuntur uolentes propter multorii insolentia Sc abusum poenae adminiculo adiuuare, edicimus districtius inhibendo cotraria consiletudine quorucunque no obstante ut nec collegium, nec uniuertitas, nec aliqua etia singularis persona a

praefatis ἐλnis leu Ecclesiis pro psenis ipiis aut xebus praedictis talia exigat, uel extorqueat P se uel per altu suo nomine uel etia alieno, aut eas ad hirtoi p Juenda copellat. Qui uero contrafecerint, si personae fuerint singulares, e coicationis, si aut collegium uel uniuersitas, ciuitatis, castri, seu loci alterius cuiuscunque, ipsa ciuitas , castrum uel locus, interdicti sententia ipi facto incurrant. Nec ab ex- coicatione limoi absolutionem uel interdicti relaxatione obtineant, donec exacta plenarie restituerint & de trasgrei-sione satisfecerint copere ter. extra de celib.ca. qqua. lib. VI.CAnonis istius materia est sacrilegium, quo offenditue Eclesiastica libertas quantu ad e :eptioneὼ pedagiis de

198쪽

Excommunicatis

Didagiis. Et quo ad personas est uniuersalis. Quδ ad actiones, unam uidetur comprehendere tripliciter nominatana, scilicet exigere, extorquere, compellere per se uel P alium, proprio uel alieno nomine, siue Ecclesias, siue per nas Ecclesiasticas ad soluendum uel pro psenis suis,aut rebus suis, quas no causa negociationis deserunt uel deferri faciunt uel transinittunt bi nota st pedagia proprie uocantur uectigalia ξxo transitu seu passu, Guid ia uer6 pro guida, non quae a ri liente ςonducitur, sed qua uelis nolis oportet te soluere, liue uelis habere ducentem te, siue non. Et qa exigeret importat coactione: ideo si nullo modo cogi no incuriri; sed satis cogit, qui clericum requirit non rogando, sed ut ' . debitore petendo ut soluat, iubendo, ut sistantur res Sc. sicut petit i laicis.rarus est em aut nullus et spote luat. Et est EpaIis, finissa restitutioe ac satisfactio et ut in litera dicitur.

In ossendentes Ecclesanisa libertate quatu ad immunitate a collectis exactionibus,sc usurpates iniri

dictionem Praelatorum. Cap. XL.

Iurisdictionem Praelatorum Ecclesiasicorim inii se usurpantes et eos collectis uel tributis

rate , excoicationis nexu premuntur. IN diuertis mundi partibus consules ciuitatum & rectores necnono alii qui potestatena habere ut lentur, tot onera frequenter imponunt Ecclesiis,ut deterioris conditionis factum stib eis sacerdotium uideatur qua sub Pharaone fuerit qui legis Diuinae notitia non habebat.Ille quide omnibus . aliis seruituti subactis, sacerdotes di possessiones eoru in fristina libertate dimisit, dc eis alimoniam de publico admini.

strauli. Isti uero onera sua fere uniuersa imponunt Eccle- .siis:& tot angariis eas affligunt ut eis quod Hie. deplorat,c petere uideat: Princeps prouinciarum facta est sub tributo.

Sive quidem s.ssaria , siue expeditione, seu alia quaelibet subi arbitrentur agenda,de bonis Ecclesiarum & clericorum 8c pauperum Christi usibus deputatis uolunt fere cuncta c pleri. Iurisdictione et & auctoritate praelatoru ita euacuati

ut nilas potestatis eis uisuis uideatur remasisse hominibus. L 4 Si autem

199쪽

Excom immicatio.

si autem coisiles aut alii de cortei o ista commiserint, e t

ninioniti desistere noluerint: tam ipsi quam fautores eorum excommunicationi se nouerint subiacere: nec commu-ationi reddantur, donec satisfaestionem secerint competentem. extra de immu .Eccl.c.non minus. Caeterum quia fraus

di dolus alicui patrocinari non debent nullus uano decipiatur errore, ut intra tepus regiminis sustineat anathema, lUatenus post illud non sit ad sisti,nctionis debitum compelle rius. N in & ipsum qui satisfacere recit fauerit, & successi, roipsius nili satisfecerit intra naesem, remanere decernimus Ecclesiastica censura c ciuilii, donec fati,secerit competenter: quum succedat in orae re qui in honore substituitur. e tra de immu . Eccles cap. aduersiis. CAnonum horum materia est fici ilegium, quo offenditur Eccleii allica libertas quantum :ul ini in unitatem a collectis, ex aetionibus 5: usurpationibus iurii dietionis Praelatorum. Et qi C ad personas liliat particulares: arctantur.D. ad consules, rediores S alios qui potestatem habet e uidentiis cum furtoribus suis,s eorum successores in Officiis .Quo ad aetiones ire io puniuntur in primo canone in generali 'Ridem tres adtiones. Prima est,onera imponere: secunda est angarijs affligere: tertia eii , euacuare iurisdictionem S authoritatem praelatorum, ita ut nihil potestatis uide atur remansisse in suos. In secundo uero canone ponitur una actio . stilicet non satisfacere. Vbi nota primo st secundus casus non

Pi supponit primum, imo recitat ipsum: e praesupponit os

sicialem cui succeditur esse excommunicatum ob primanr transgrestionem canonis. Ad incurrendum autem primu ui canonem requir Irur monitio: ita st non ipso facto , sed nisi moniti desistant, incurrunt excommunicationem , non ab ipse monitore, sed sitire hoc latam . Ad incurrendu autenisecundum requiritur lapsi is mensis: i a quod nisi mira mensem a siccestio ite computandum fuisse erit,exconani unicatus et L Nota secundo canonem pri inu protegere bona non se tum Ecclesiarum de clericorum, sed etiam deputata talibus pauperum Christi. Et aduerte conserendo hunc canonem curuperius immediate praunisib de pedagiis es guid agiis, diffarenti aut inter onera iub sorma pedagioru seu gabellarum, eonera

200쪽

Excommunicatio. IGonera quae sub forma talliarurn,taxarum inrpondiatur seu e- ciguntur a c ericis quoniam in primo casu est excommunicatio ipsb facto: ut habes in praecedenti capitulo. In s undo autem casu non incurritur excommunicatio, nisi praecedat legitima monitio: ut hic habes. Et est Episcopalis praeiarissa latis fustione: tit hic dicitur. Aduerte quoque constitutionem Bonise. in vi. cap. clericis. de immii. Eccle. cu in tot censuris in hac materia esse totaliter reuocata in Clemen. cap. quoniam . de immu. Eccle.& propterei reditur ad ius antiquum, quod hunc tractatumesti Scito demum quod appellatione iurisdictionis quae euacuari dicitur, uenit iurisdiistio temporalis praelatorum,qua scilicet Eccle lacallici praelati habent in temporalibus, quam domini pure temporales frequenter euacitare uidentur adeo ut praelati restent tempoiciles domini sero solo titulo.

In Vendentes Ecclesiasticam libertatam quanturi ad opus absoluendi seu reuocandi poenas excomunica ιionis uspensionis, uel interdidit. Cap. X LI. Iibertatem absoluendi uel poenas excommunicationis uel in Derdicti reuocandi)ὰ praelatis Ecclesiasticistii uel metu extorquentes excommuuisationis morbo feriuntur.

A Bsolutionis beneficium ab excommunicationis sententia, uel quamcunque reuocationem ipsius, aut suspensionis seii etiam interdicti, per uim uel metum extortam, Praesentis costitutionis authoritate omnino uiribus euacuamus Ne autem sine uindicta,uiolentiae crescat audacia: eos qui reuocationem seu absolutionem huitisinodi ui uel metu extorquent excoinunicationis sententiae decernimus subiacere. Gregor. x.extra de his quae ut mel.cap.unico. lib.vj.

Anonis istius materia eis sacrilegium , quo offenditur Ecesesiastica libertas quantum ad opus absolvcndi seu reuocandi poenas excisicationis,suspesionis uel interdicti.Et quo ad peribnas est uniuersalis. Quo ad actiones uerὀ duas ronit .Prima est extorquere ut Scia extorquere metu absblutionem

SEARCH

MENU NAVIGATION