장음표시 사용
211쪽
oli in statuit in concilio Turon. ut nisii intra duorum sium spatium redierint ad claustrii,sint excoicati ,& ab om-euitentur, Sc in nulla causa si patrocinium praestare uoluerint) audiantur . Reversi autem,in choro,naensa capatulo, caeteris locis ultilati fratres existant & nisi serte ex misericordia sedis Apostolicae ) totius spem promotionis amittant.Verum eta nonnulli ex talibusqropter quorundi Opiniones diuersas excusationis aliqd assumebant: nos uolentes ut de caetero excoicationis sententia ipse facto incit rant, directe praecipiendo mandamus,quatenus , ta a dioec
sanis S capitulis ipserum, qua a caeteris Episcopis is quoruidioecesibus limoi student, tales excoicati praedictis pc Dis obnoxij publice nutulentur. Quia uero Theologiae studium cupimus ampliari &c. ad Archidiaconos , plebanos , decano, praepositos cantores S aliosi clericos pers natus habentes, necnon presbyterog,nisi ab his tra spatium praestriptum destiterint, hoc extendi uolumus,* appellatione postposita sirmiter obseruari. Hono.ui. extra Eecle. uel mona. Super Specul .. j . oCAnonis istius malevia curio sitas legu es uiliu a medicinae. Et quo ad Psonas est particulam: ut poterigans solos religiosus& qu0sdam clericos seculares. Quo ad acti nes uero respectu religioserum punit duas sub dinatas:scia
licet exire claustrum,3c audire perseueranter: respectu uς clericorum secunda tantum. Vbi P claxjori intelligetia a uerte in hoc canone curiositatem Ecclesiasticorum circa loges ciuiles ct me licina punientes, tria genera personaria coprehendi. Primo religiosos. Secundo , clericos ps alias haventes: quorum quinque species in litera explicantur. Tei xio, presbyteros . Actio aut propter qu isti incurrunt excorti unicationem , est exire de clausti ου ad audiendii leges uel ,hysicam,id.est medicina , ct hoc per duos menses ita uiae Isi aliquid horum triunt in actione defuerit,i n sunt religios excoicati, oportet liquidem exitum ex claustro ad hoc ox
dinari, uel s: lteri dii a re, hoc est li uitare extra claustrum &audition 'interuenire 'Spseuerar sic, ut thim duos met sis non red tim ad claustriam. Ex sibus apertistaret nuli
212쪽
dicum uel legista principium facientena. Et similliter de a
clientibus haec in claustro: inio de audientibus haec edi rei claustrii iii,sic st lectio side auditur extra claustrum, ipsi inhabitant in tuo clatistro: qm isti quotidie redeunt ad ela Brum a lectione,& nunqus exeut claustru,ut habitet extra claustrum:in qua significatione textus accipit exire de elautastro: ut paret ex hoc.duorum mensium dat spatium redetandi ad claustrum. Haec de religiosis. mao ad presbyteros uelo & alios clericos p natus habetes, o1a sipradicta locum habent, nisi exitus de claustro,io..co cuius non ponitur in litera exitus de domo, sicut loco re litus ad clausi una, ponitur desistere ab his,id est auditione legum uel physicae intra praedictum spatium. Et propterea ad hoc ut clerici limoi & presbyteri incurrant, non requiritur exitus de domo ut stilicet ex propriis domibus vadat
ad habitandum alibi lpter hoc studium sicut in religiosis xeqrebatur dimisito claustri: sed sufficit se audiant leges. Ir hysicam ita quod intra duos menses no deIistant ab limoi
audientia . Adverte quoque appellatione plebanorum non coprehendi hoc in loco curatos si parochiales obtinent E clei ias,nisi Ecclςsiae illae fuerint pleban te habentes sub se carettas,in sibus instituantur clerici Ppetui: ut declarabit B Nilacius viii.in vj. p. statutum ne cle.uel monachi. Et sc to P per alios clericos personatus habentes, intelligimus et illos si ex quada praerogatiua in Ecclesia honorificum si tum habent, etiam sine iurisdictione. In cuius signum . ciscati sunt cantores. Et est Episcopalis.
In qre unque communitatum poteriates aut o iaciales , usuras quibusdamstitutis fouentes. Cap. LI.
ossicialessatura in fommmum usura condentes
excommunicationis nodo uinciuntur.
Vicunque communitatum potestates, capi anei,recto res,consiles, tui ces, consiliarit,aut alii quicunque officiates, statuat huiusmodi de caetero facere, stribere, uel
ar auto sistuantur usurae, utet 2 quum selatae rei e- M a tuntur,
213쪽
etiantur,no restiniantur plene ac libere,scienter iudicare prirsumpserint, sententiam excommunicationis incurrant. EDdem etiam sententiam incurri, niti statuta huiusmodi hactonus edita de libris communitatum ipsarum si super hoc potestatem habuerint) intra tres menses deleverint : alit sit ipsa statuta uel consuetudinis officium eorum haberes quoquomodo praesumpserint obseruare. Clemes. v. de usur. incle. CAnonis istius materia est usurarii conseruatio. Et quo ad persenas est particularis ligans solos communitatu 1 officiales, quorum sex species exprimit. inio ad actiones uero punit sex actione . Primae tres sunt sacere, scribere uel dictare statuta huiusinodi,hoc est quae usuras exigi Sc selut i solum concedunt, sed ad tuendunt eas debitores scienter compellunt, ac repetitione usurarum impediunt utendo uariis coloribus S seaudibus Jcc., sarta est iudicare scientecalterum duorum, uelis soluantur usurae, aut quod repetitaenon restituantur. iniinta est, non debere hactenus hoe est tunc temporis ) edita statuta si possiunt Sc. Sexta est obseruare quoquo modo statuta ipsa uel consuetudines uim statuti habentes. Et est Episcopalis.
In clericos minores Episcopis usurariam prauitatem in terris suisfouentes. Cap. II I. Clerici Episcopis minores usuras in liuis Iocis i
ninentes excommunicati censentur.
H cperpetua constitutione sancimus, ut nec collegiunt nec alis liniuersitas uel singularis persona, cuiuii iique sit dignitatis, conditionis aut status,alienigenac & alios ni, oriundos de terris ipserum publice foenebrem pecunia exercenteS aut exercere uolentes, ad hoc domos in terris suis coducere,uel conductas habere,aut alias habitare permittant: sed huiusnodi usia rarios mavisesto Onanes intra tres mei ses de terris suis expellant,nunquam aliquos tales de caetero adnaissurit nemo illis ad Qenus exercendum domos locet,
uel sub alio titulo quocunque concedat. Qui uer6 contra secerint,si peison emerint Ecclesiasticae,patriarchar, Archiepiscopi, Episcopi suspensionis: minores uerb pei senae si gulares
214쪽
gulares excomniumcationis: si autem collegia seu aIta uniau ritas, interdini sententiam ipse se nouerint hicut turos. Nam ii per mensent animo sustinuerint indurato terrae ipsorum quandiu in eis iidem usurarii conani orantur ex tunc Ecclesiastico subiaceant interdicto. Caeterum si laseci tuerint, per suos ordinarios, omni cessante priuilegio,percenturam Ecclesiasticam compellantur de usuris.cap.usuria
CAnonisi titu materia est usurariae prauitati, semetum. Et quo ad personas est particularis . ligans selos clerico
minores Episcopis . inio ad actiones uero punit actiones quatuor . Prima est imittere: secunda est,non expellere: tertia est, locare domos: quarta est,quocunque alio timio concedere domos ad exercendum Penus. Ubi pro clariori intestigentia nota quatuor casus, quibus Incurritur haec excommunicatio a clericis mi ribus ut lictum est Episcopita Primus est, si alienigenas di alios no oriundos de tetra ipsi,
rum publice foenebiem pecuniam exercentes, aut exercere uolentes,permittant in terris suis uel domos conducere,uel conductas laabere,aut alias ti bitare ad lioc,id est ad ustara exercendimi. Secundus est ii huiusmodi ulla rarios manis es.stos, intra tres mentes de terris suis non expellant,decaetero M'n admissuri. Tertius ell,st non locem eisdem ad foenus exercendum domos. Quartus est,quoci non concedam quo cutique alio titulo eisdem domum ad exercendum scentis.
y bi nota, si ad saluandam proprietatem uocabulorum Gliterae,per alienigeni s intelligimus alibi genitos alios non oriundos de teri is ipsorum illos qui nec ipsi nec partes eorum orti sunt ibi. Et si haec clausula non est superflua repetitio, uidetur litera corrupta: ct ubi dicitur alio legendum eli alias. Et sic est clausura restrictiua alienigenarum
ita Φ non comprehenduntur omnes alibi geniti: ted illi tantum alibi geniti qui non sent oriundi ex terra illa: ita quod
Ioannes natus Romae filius Petri Florentini,quia est oriudus ex Florentia non comprehenditur inter alienigenas, re pectu Florentiae. Et hic sensus consonat menti constitutionis, non ligantis indigenas: quoniam isti oriundi sunt 1icut indigenae: dc eadem est ratio de utriusque.
215쪽
' Nota tertio tam primus,quam secundus casus habet lacum in clericis duntaxat qui sunt domini terrae, unde in ii troque casia explicatur in litera express tu in terris suis. In tertioue dc quarto quilibet clericus minor Episcopo i cur xit excoicationem. Et fici c distinctio rationabilis monstratur ex eb quod tain permittere, quam expellere, eius est qui potestatem habet,' noli lingularis peisonae: locare alitem, uel alio titulo concedere, lingularis potest esse personae. Adverte quarto D appellatione alterius tituli a titulo lo- . rationis, uenit manifeste pignoratio,cona modatio, S des o situm,i huiusni odi, in quibus no trans sertur domini i. Eerationabiliter etia uenit donatio seu uenditio,ii fiat ad hoc, thoc eli ad exercendum Aenus. Et est Episcopalis.
. In eos qui urbis i yrnae dignitates seu officia usur
i Officia seu dignitates urbis cusurpantes e
communicatione premis tui . . N Vllus imperator seu Rex Romanorum uel alius impe
rator, Rex, princeps, marchio, dux, comes, aut baro ,
iiel quicunque alterius notabilis potentiae, praeeminentiae , potestatis i&'excellentiae seu dignitatis existat, stater , filius uel nepos eorum , ad tempus, uel in perpetuum seu quiuis alius ultra annale spatium quouis modo, colore ues causa , per se uel aliam personain quomodolibet submittendana, in
senarorem, capitaneuin, patriti iam aut rectorem, uel ad ui'
bis Romae regimen, seu officium nominetur, eligatur , seu alias etiam assumatur absque licentia sedis Apostolicae spe ciali, per ipsius sedis literas concestionem licentiae huiusmodi specialiter exprimentes. oeiod ii secus factum fuerit, nominationem, electioneni &alsumptionem huiusinodi dea
cernimus esse nullas. Et non soluiti nominatores, electoro
di assumptores, uerum etiam nominati, electi ct assu impli,sihmoi nominationi,electioni Ic asitim pii 'ni cosenserint,aut si de ipsis quomodolibet intromiserint, intendentes ἐκ ob dientes eisdem, di in hoc dantes ipsis nominatoribus, eledio tibiis st assump toribus, aut nominatis, electis uel assumptis . auxilium,
216쪽
ouxilium, consiliunt, uel fauorem, publice uel occulte , cuiuscunque conditionis extiterint: ipso facto sententiam ex-cohi municationis incurrant. Et insta. Contenaptores quom seu uiolatores alicuius praenaisibi una,ab huiusmodi ex coni- municationis sententia praeterquam in mortis articulo absilui non possint, nisi per Roni. Ponti. uel de ipsius petita licentia dc obtenta speciali,non obllantibus priuilegiis dic. Deae lec. cap. pundamenta. lib.v3.
Ationis istius materia est usurpatio dignitatum seu osi;
cioruni urbis Romae. Et quo ad personas est uniuersa, Iis. Quo adactiones principales,punit sex actiones. Primaen nominare: secunda eligere: tertia,assumere: quarta, coli
sentire nominationi, electionis euasiuniptioni de se factisi quinta, se de ipsis quomodolibet intromittere: texta est, intendere obedire eisdem. Qito ad actiόnes uero a cessorias Ponit tres: auxiliari, consulere,fiuere liue nominatis siue noxia iliatoribus dic. Et omnes istae actiones intelliguntur sine licentia Papae in striptis. Vbi pro clariori notitia aduerte
Uuatuor gna personarum exi Bicari.Prim5,nominatores electores seu asilmiptores.Secundo, nominatos, electos seu an sumptoS: tertio, intendentes ct obedientes eis: quartὀ, dan. tes consilium, auxilium uel Duorem. Et considera nominatos, electos seu assumptos distingui , diuersimode coerceri imam Reges principes,barones,comites, eorum fratres & nepotes Sc. excluduntur totaliter: quia tam ad tempus qliam an perpetuum nominari no posi unt,alii uero quicunque excluduntur ab huiusinodi ossiciis non totaliter,sed ultra sparili unius anni: ira illi hoc est principes,comites,s fiatrest ac nepotes eorti dic sunt excoicati, si limoi ossiciis se intro. mittunt: isti uero hoc est quicunque alii non sunt excommunicati, nila ultra annum se intromittant ad huiusinodi Dincia. Verum Romani duo priuilegia ex sine eiusdem decretalis liabent. Vnum est ν excipiuntur a numero fratrum nepotum hi principit m : ita st Romani etiam si nepotes, sed atres uel filii principutia fuerint,possunt hujusinodi ossicia fmbere sicut alii quicunque,hoc est,non ultra unum annum. Mecundum est D excipiuntur a numero comitum seu baro
u tamen comitatus , seu batonia non fuerit excellens, us
217쪽
ut timeatur libertati: ita st Romani etialia si fuerint conitites paruo comitatu, possunt huiusmodi officia habere sicut quicunque alii: scilicet non ultra annum. Et est Episcopalis.
In domi, um aliosq; rectores o ooiciales ciuitatis in qua l. n. Pont. esentio celebranda est ibi iniuncitit
diligenter non adimplentes , aut fraudem in his committentes . CV. L III Mandata Papalia contemnentes , uel in eis frui
dem committenter excommunicantur. O A iacimus ut dominus, alii* rectores & officiales ciuit tis illius in qua Roma. Pont. electio fuerit celebranda authoritate nostra di eiusde approbatione Concilij scilicet Lugd. potestate sibi tradi a praedicta omnia lingula pisne ac inuiolabiliter, dc sine fraude dc dolo aliquo iaciant ol
seruari: nec Cardinales ultri quam praemittitur pretare praesumant. Super his autem taliter obseruandis, statim audito semini Pont. obitu coram clero S populo uniuersae ciuitatis ipsius ad hoc specialiter conuocandis, praestent corporaliter iuramentum, aliod si praemis, diligenter non obseru uerint,aut fraudem in eis uel circa ea commiserint,cuiuscunque sint praeeminentiae,conditionis aut status, o inni cessarite priuilegio, eoipse sententiam excommunicationis incit rant , dc perpetuo sint infames dcc. de es t. cap. ubi pericu
C A non in istius materia est negligentia ae fraus circa se
uanda in negotio electionis Papae. Et quo ad per nave est particii laris , ligans tria per narum genera: stili et dominum ,rectores,ct ossiciales ciuitatis illius in qua Rom.Ponti electio est celebranda. Quo ad actiones uero punit duas. Pra rata est non seruare promissa diligenter: secunda est commictere fraudem in eis aut circa ea. uerte hic quod Clemens sextus modificauit aliter tria praemistarum in coestitutiono hac stilicet de uelis intermedii s inter cubicula cardinalium, de cibo post octo dies,& de numero servitorii. Concessit sia quide simplex uelamen inter mediti,di unum serculum semper, εἴ duos servitores:ut in bulla recitata in ceremoniali hae
218쪽
betur. sed cu his omnibus conliderandum puto, oia praemissa in costitutione hac Greg.x. sic moderata, uenianetam arcte seruanda,iit cuiuscunque Onaissio excommunicatos reddat dominu seu ossiciales. Quod ideo dixerim, quia de ficto non sic seruatur quandois quo ad uelaminis unit te propter frigus: neque quo ad numeria servitorii, quia camdinales uolunt tres.Et sorte excusantur ex usu,ti coaevus est memoriar hominii,& a pluribus pontis cibus sic eleeiis non reprehensus Et de seruando quide ea quae ad clausura pertianent,6c ea quae post clausura coctauis seruanda sunt, nescio, nisi ex altero die forti capitu excusare, si non plene sseruerit, De pluralitate aute servitorii, & de tempore quo post ela sos dies decem couenire debent,excusandos eos crediderim: quia totu collegii, in cardinalium decernit ex usu uel abusi quot conclauistas quilibet habiturus sit. Et similiter lepus quando procrastinat tali modo, ut difficile aut impossibi te foret hodierno tempore eos copellere ad statim post dies decem ingrediendum conclaue : ad quod tamen non non ligat dominos es ossicialea , sed ad diligentiam sitam aqhiboda. Excusari praeterea uidetur minor cura officialiu in terris Ecclesiae subiectis antequam praestent iuramentum in manibus cardinalium de seruandis praemissis, si ad hoc praestati dum, non, nisi inani ediate ante conclaue uocantur. Et est ratio excusationis, quia sunt subditi collegio Cardinalium. Et est Episcopalis .
In mittentes riptura η uel nuncium cardinalibus in conclaue existentibus, uel alicui ipsorum; ecrete is
Cardinalibus in conclaui exissentibus siteras uel nu
cium mittentes excommunicantur.
NVllifas sit ipsis Cardinalib. uel ipsoru alicui .sdum
sant i coctaui nuctu mittere uel scriptura. ui uerti cotra fecerit scriptura mittedo uel nuctu aut cu aliquo ipsoru secrete loquendoapso ficto excoicationis sententiam incurra extra de elec. cap. ubi periculum. libi M.
219쪽
CAnonis istius materia eth occatio differendi uel turban-dheiectionem Rom. Pon. Et qud ad personas est uniuersalis. Quo ad actiones uero ponit tres aetiones. ΡrIma mittere uripturam : secunda est, mittereniancium: tertia est secrete loqui. Vbi duo nota. Primo'canon ille est uniuersalis ad omnes exilientes extra conclave duntaxat:qui enini sunt in conclaui, loquuntur secrete ut uolunt. Secundo, in intelligendo ipsum ut sonat, non requiritur ad missioneni scripturae uel nunciis, sit secreta, te laciloquutionena tantum. Multi tamen doctores intelligunt Oportere missione etia esse secreta ad hoc ut sit locus huic poenae Et est Epalis.
In religiosios mendicantes, immoderate habitacula acquirentes uel dimittentes. Cap. LVI. ligiose sumptuosa loca acquirere uel eis conistitu ea deserere sub anathematis uinculoprohibentur.
Τ Ransgressores constitutionis quae religiosis mendicantibus prohibet ad habitandum domos uel loca quae cunque de nouo recipere , seu actenus recepta mutare, Mel ea trasserre in alios usus,cuiusiris alienationis titulo quocunque excommunicationis sententiae decernimus subiac re Boniis. de exces. cap. Llibro vi. CΑnonis istius materia est immoderata habitaculi acqui . sitio uel dimissio. Et quo ad personas,ligat solos religiosos mendicantes.Quo ad actiones uerti punit tres Prima est de nouo iecipere secunda recepta mutare: tertia illa transserte in alios usus alienando. Et reserr*ntur omnes haec acti nes ad domos seu Ioca ad inhabitandum per ipsos religiosos mendicantes. ubi nota excommunicationem hanc in Cle.' positam cadere super transgressores constitutionis in sexto positae cap. quum ex eo.de exces praelar. Vbi tres supradictae actiones,non nudae sed affectar praesumptione inhibetur: aerer hoc transgressor constitutionis non est,nili praesumat aliquid horu sacere,& consequenter no est excomuniPtus. Aduerte quoque excipi in eodem sexto eos qui de licem tia superiorum suorum babitacula in eremo acquiritu tuis
220쪽
i Notandum etiam est uerbum ad inhabita lum: quoniam; ponitur ad differentiam domorum quae acquirutatu ad aliosi ususmi puta locandum,ad hospitandum Sc. Per nouas quoque domo eu loca intellige domos seu loi m i sua integritate. Et hoc aci clifferentia domorti quae acqui, runtur de nouo ad augmentanda prohibita loca: hoc enim non prohibetur:ita quod etiam ii unum palatium magnum acquireretur de nouo ad augendum conuentum , no est l6 cus huic poenae:quia non dicuntur acquirere ad inhabitadu noua loca integra seu tota,sed augere antiqua loca. Et quia nihil superfluum lex continet,ideo quo ad muta la loca c5- Prehenduntur cantum loca olim accepta ante laeta constitationem,propter uerbum hactenus seu hucusque: ita quod si mutarentur loca post legem faetam accepta,non esset, locus' poenae irrogatae contra actum mutandi. Et est Episcopalis
In scienter communicantes in crimine criminosociis nominatim excommunicato,ei cosiliu impendendo, auxilium velfauorem. Cap. LV I
communicansscienter cum nominatim excom' , municato excommunicationis pon
quis nominalsim excommunicato scientes communicat 'in crimine criminose,ei consilium im hendendo,auxiliit, uel fluorem , quilin ratione damnati criminis uideatur iii eum delinquere,qui damnauit, ab eo uel eius superiore moritὀ delicti erit absolutio requirenda. Et insta. Verum si die scite sit ex aliqua iuxta causa quod ad ipsum excommuni 'torem absoluendus accedat,concedimus indulgςntiam , ut praestita iuxta formam Ecclesiae cautione, quod excom nicationis mandato parebit,a suo abseluatur Episcopq ue proprFo sacerdote.Inno.III de sintςtia excoicationis. nuper
C Anonis istius materia est sacrilegium, quo Ecclςsiae clatues in pxculcat0 offenduntur, Et quo ad personas est uniue sati .inio ad actiones,punit una scilicet sciqnter conamum rς in criminς criminoso aliquo trium modotu scilicet, consili