장음표시 사용
81쪽
mili quoque peccato inuoluuntur, qui Oinittunt contriti Dem uenialium ex quibus actualis seruor seu deuotio impeditur:quia non se parant ut debent ad hoc sacranaentum.Re uerentia quoque corporalis adesse debet: ut scilicet genuflexus communicet qui non celebrat, & postea non statim expuat, nec statim comedat. Devotio uer6 adlualis exigitur quo ad aliquid de necessitate scilicet quo ad appetitu huiuς modi sacramenti, oportet enim uel tunc appetere, uel prius appetiuisse suscipientem hoc sacrametu in . Dico autem prius appetiuisse, propter superuenientem aegritudinem , puta de-
nientiam,aut phrenesiim aut insensibilitatena, clim periculo mortis,nam mentis compotes debent actualiter appetere. Et haec dicimus quo ad Ecclesiam. Coram Deo autem tenentur mentis compotes ad deuotionem actualem, non per se tam uoluntateria communicandi sed per meditationem deuoluntatem pascendi animam suam de Christo: hoc est domorte Christi de uita Christi, de imitatione Christi, de humilitate , patientia, constantia , charitate Christi, Sc. quia
si deuotio actualis non procuratur,non se parat homo quantum in se est, ad hoc sacramentum ut debet: quia non se parat ad actualiter masticandum spiritali masticatione cibum animae, qui corpus Chrisii est.
Minister communionis sacramentalis mul tis potest inuolui peccatis.
Communio ex parte ministri multis potest peccatis inuolui. Et prim6,si ipse qui dat sacranientum, iit sacerdos curatus,aut ab eo uel superiore licentiam habes.Oportet enim nisi necessitatii articulo ursente cin quo diaconus de licentia Episcopi uel presbyteri supplete potest: ut habetur dis Aciij. in cap. praesente, & sine licentia, illis absentibus: ut in
capitulo diaconus .eadem xciij. dist. ministranteni esse sacerdotem : ut in capitulo peruenit. de conse. dis ii. & curam iulius habentem, uel de illius licentia ut in cleni. religiosi. de priuil. Comna unicans autem alienum parochianum: peccatius uiolans. nili sub ratiliabitionis spe hoc faciat. Et si religiosus est, excommunicatus esset, de quo tamen, ut infra inter communicationes , habes, , An autem et
82쪽
apse extra sacrificium Misi te liceat sacerdoti su mere Eucharistiana,licet sancitum legisse non inenainerint,puto in necessitatis articulo licere, ut si sacerdos sit peste laborans , ubi alii timent ei appropinquare, qui tamen ei deferret coipus Christi ad locum propinquum. Secundo, si uel non est consiletum praesumit dare Eucharistiam sub utraque specie: peccaret si quidem & mortaliter ratione cotemptiua praesumptionis.Tertio si pueris ante discretionis annos,aut a natiuitate amentibus aut indignis,ut fiant excommunicati, interdiisti, in publico peccato existentes quales sunt meretrices, lenones in concubinatu morantes, publici usurarij, pugnates in
duello,& alii liuius odi) Eucharistiam tribuat sciens. Insentes enim,& nati amantes non sunt digni:quia nunquam fule in eis deuotio:& propterea peccatum interueniret, ct nisi sic seriet quod a contemptu tam explicite quam implicite excu saxetur , mortale esset. In reliquis uerό dictis peccatum mortale manifeste interueni contentiendo,cooperando, ut Eucharistia ab indignis firmatur, imo sanctum dando canibus. Quarto,si Eucharistiam det in loco interdicto: quia contra prohibitionem Ecclesiae.Aduerte tamen,quod quandocun- que S ubicunque,& quibuscunqne potest dari sacramentum Poenitentiae: potest etiam dari si in articulo mortis est, uiaticum: quia pro eodem computari decernit ius de poenitent. S remissione cap. quod in te. Debet tamen prius prouideri scandalo,ut scilicet plubicetur cum opere dimisium concubinatum aut usuram &c. alioquin scandali peccato offen- dit populum sacerdos dans Eucharistiam. Quinto si det irreuerentiam exhibentibus sacramento, ut sunt frenetici, Puentes,&c. esset enim sacrilegi; peccatum, dc sibi non illi extra se constituto imputandum. Sexto si infirmus uiaticum,d: hi)s quibus debet sacramentum hoc ministrare , omisit: raro enim haec absque peccat eueniunt negligentiae.
Vitium concubinatus detesandum qliare.
Concubinatus non solum includit peccatum mortal semicationis, se addit statum .reccati mortalis . Lena Propterea
83쪽
propterea ad sui ueram poenitentiam exigit non silum omissionem actus carnalis,sed recesium a tali itatu.
crimen concussionis respedis iciari, semperes mortale.
Concussionis crinien quo quis habens potestatem uel os- ficiunt , pecuniam accipit ad iudicandum aut decernendum,quo magis uel minus sectat quod debet, uel per mina cogit aliquem ad ficiendum uel non faciendum ) est manis iste mortale peccatum contra iustitiam.
Sacramentalis confessio Multas ex parte conmientis praesupponit conditiones.
Consessio sacramentalis ex parte confitentis potest deseim in bus subiacere: quoniam multas exigit conditiones,quae
Sit simplex,humilis confessio,pura,sidelis, Atm frequens,nuda, liscreta,libens, veneranda, Integra,secreta,lachrymabilis,accelerata, Fortis,& accusans,& sit parcere parata. Quas qisi libello ille propter consessionem sit, leclarare intendimus. Prima ergo conditio est, ut consessio lit simplexi hoc est non coinpolita. Esset autem composita, quando artificiose narrantur commissa:ita ut uera quidem dicantur, sed ea arte ut uel ia' poderetur a cosessore, uel dele stent suavitate uanae .loquetiar:hoc enim manifestum peccatum contineret. secunda humilis, quantum ad intellectum. recognostendo se miserum peccatorem, S indignum uenia quantum adussectum affectando per subiectionem qua consitendo se subiecit confestari,subijceret seipsum intus diuino iudicio, non in surore, sed iniustitia Iesii Christi crucifixi propter nos,iquantum ad linguam in modo etiam loquendi ut exponae
Ua peccata, ut reus cum reuerentia , dc tremore quasi coram Christo quantu ad actus exteriores, ut genuflexus omnis utriusq; sexus,dc capite ii sanitas patitur discooperto uir confiteatur ob reuerentiam Christi di sacramenti. Omissio siquidem cuiuscunis horum sine peccato non es , nisi causii ratis nabilis ab exterioribus excuset reuerentiμ. .
84쪽
Tertia,puta: hoc est non inista in pertinentibus ad peccata pruria: peccat enim saltem peccato vaniloculi,qui alia immisceth ultra irreuerentiani quam ex huiusmodi admistione exhibet tanto mysterio. Et magis debet esse pura ab atam istione alienorum peccatorum si propria possunt sine alienis sufficieiiter exprimi. Quod si aliter fieri nequit, & confesser uir est bonus cita quod nulla sit sitspitio suturae insamiae aut cuiu scuaque periculi explicari potest. Vbi autem
periculum famae alienae uel alterius mali timeretur confes-ser alter adeundus est, qui confitentem non noscat: aut ipse constens obuolutus seu transformatus vadat ad conses
rem qui ex uoce eum non discernat: & tacito sito nomine dicat,Ego peccator petens confiteri, tibi dico meam culpa &c. Non enim tenetur poenitens manisestare tapsum quis est nisi quantum ad ea quae sent necessaria ad sacramentum hoc: ad quod non oportet scire quo nomine uocatur, Nec ubi habitat, nec si est coniugatus, si contra matrimonium non
ostendit, nec de qua patria aut parochia est, nisi ut sciatur si potest hic c'nsessor illum audire,& absoluere. Et ad hoc suia scit ut poenitens dicat, uel quod ipse potest sibi eligere con-xessorem,uel quod habet licentiam a suo superiore, uel quod scit quod potest ipsum absoluere, sicut illos de illa dioecesi seu parochia, si curatus est consessor. QIod si nihil horum
seri posset,utendum esset regula de non habente copiam c6ses oris quo ad illam circunstantiam: quia confessio cum aliena laetura non debet esse:& potest confitendo omnia pec cara , S illud absque illa circiinstantia absolui. Et hoc lico, si disterri non potest consessio: puta quia oportet communicare aut celebrare, iuxta dicenda inferius in decima
Suarta fidelis: hoc est uerax. Μentiri siquidem in confessione per se hoc est de pertinentibus ad consessionem) est
Peccatum mortale: quia est mendacium perniciosum : quia est mendacium in iudicio , non qualicunque sed sacramen. i. Et licet peius sit mentiri de aliquo mortali tamen me tiri quoque de ueniali, perniciosum est.Et hoc intellige cum
Pano salis, scilicet silpposito quod poenitens subijciat se con estioni quo ad illa uenialia, quoniam ex hoc ipse quod ro D 3 nitens
85쪽
ouὀ ad illa venialia:quoniam ex hoc ipso quod paenitens ac
sumit veniale illud ut materiam confessionis,facit illius co- sessionem materiam sacramenti de iudicij,ac per hoc tenetur secere illum confitendi actum veracem, alioquin iniuria infert sacramento dc iudicio, tollens quantu in se est, utrius que veracitatem: quod constat esse mortale. Sicut si praedia cator assumat ut materiam praedicationis aliquod miraculum vel aliquod gelium alicuius viri sancti, mortaliter pecerat si mentiatur, quamuis gestum illud,seu miraculum non spectet secundum se ad praedicationis necessitatem. Ex hoc enim ipse quod assumitur ut materia praedicationis , nascitur, ut mendacium de illo in actu praedicandi sit pernicio .
sum: quia quantum in se est, enervat veracitatem praedicationis . Vnde si poenitens confitendo mentitur se commi-.sisse aliquod veniale,peccat mortaliter:quia mentitur iniu-.
dicio: & propterea iniuriam facit iudici, & praeposito,Christi uices gerenti. Si autem poenitens non intendat confiteri nisi de peccatis mortalibus, de interrogatus a consessore est. de aliquo ueniali, negado mentitur ea ratione quia no uult de illo peccato confiteri peccat quidem, sed non mortaliter, quia non mentitur de pertinentibus ad iudicium, ac per hoc. mon mentitur in iudicio. Et similiter si intenderet consteri. de illo, Sc prae uerecundia negaret mutans uoluntatem confitendi de illo: ut pote quia non tenetur de illo confiteri, noe. mentiretur in iudicio.Μemeto tamen confessionis iudiciolnon subdi quaecunque impertinentia sunt ad peccata: & propterea de impertinentibus mentiri in confessione, non est perniciosiam. Ad ueracitatem quoque consessionis spectat ut peccata quorum quis plenam memoriam non habet, sed. pro dubiis habet ut dubia confiteatur, non ut certa asserat,
nec quasi nulla omittat: sed talem se narret ore, qualis est in corde: puta, uidetur mihi quod in tale quid consenserint,notamen sum certus. Aduerte hic quod quum mentiri requirat non tum falsam uocis signiscationem, sed etiam inteationem sellendit si persona confitens putat se bene lacere sel
si accuset se commisisse aliquod ueniale, uel assirmet aliqua, circunstantiam, uel aliquod peccatum dubium pro certo, i non ea ratione ut mentiatur, aut ut tallat conses rem, sed tanquam
86쪽
Vanquam putans se elisere tutiorem partem uolendo se lace-- reu etiam si non esset reus,errat quide S peccat: quia a. cta diseedit ratione: qa in non dicit mendaciu,sed Ellum,no Peccat mortaliter,sed uenialiter utpote indi rete se accusans. Quinta, frequens: hoc est,ut qui frequenter cadit, freque medicina haec ualde conseruatiua hominis in timore Dei. Nam inuenio tamen praeceptu de maiori frequentia quam semel in anno: si tamen potest dici fiequentia. Et licet praeceptum per se non inueniatur: interroget tamen seipsiam quilibet Christianus, quantum deci inieti in anima patitur ex tam rara consessione , quod euitaret, si frequenter conseretur: dc inde percipiat si per accidens hoc est propter tollendas occasiones obliuioniim peccatorium,Stinfirmitatum, seu constetudinum in peccando debeat frequenter confiteri. Confiteri autem frequenter eadem peccata, & laudabile de uituperabile quandoque est. Nam ex scrupulosa&inquieta phantasia cadere in consilentiam iterandae & reiterandae pluries confestionis, uituperabile est : quoniam procuranda est pax animae ct conscientiae, quae cu nullusino si iterationibus non stat. Et quando hoc accIdit in ueritate, deberet talis postquam seniet ita confessus est & abso Iulus, ut tam ipse, quam conia r doctus sufficientem iudicet confessionem , quiestere, dc si postea strupulus aliquis occurrit de aliquo tanquam a non consesso, si sibi uidetur Usierit confestus, quiestat, & non amplius confiteatur. Nec Propterea exponit se iste periculo, quia non est certus se esse consessum: quoniam hoc reputandum est huic bono uiro infrino ut certum , quod apud alium esset opinio. Et enim passio haec infirmitas corporalis tollens seu impediens pro tunc firmitatem iudicij: S timor & motus phantasiae intantuni operantur, ut nisi quiescat , consurgent tot ambigua , in nunquam uideatur confessus. Cuius signum est,&quὀd Idem centies confitentur, & q, isti semper in dubium redeute'ntessionis,quit rte diligetius caeteris cosessi fiterint.Nee n Potestate talis, retinere motu phatasiae, nisi in principio primaturiunde sequutur picula corpori S aiae ad tolledii mel impediendum utriusque bona. Dixi autem in ueritate Propterperinas iterantes cosessiones,n64 in ueritate stru
87쪽
ruiose sint, sed quia nunquam in ueritate constentur:
quod seinper confitentur, & nunquina sunt consessiE:: tare quam daemones semper poenitenteS,S nunquam se corrigera tes.Consteri autem ex deuotione pluries eade peccata cum
conscietia quieta,sine molestia conse rii, non conterendo in hoc tempus in aliis magis piis aut utilibus expendendii abreuiter seruatis prudentiae coditionalibus, laudabile est. Sexta, nuda : hoc est non uestita coloribus aut locis coope rientibus grauitatem peccati: ct multὀ minus obscuratibus peccatum: ut uel non percipiatur hoc enim esset non consis 'teri uel minus consideretur grauitas aut turpitudo peccati.
Ad cuius oppositum recta tendit consessio , expectando iustium iudicium a Christi uices gerente, propterea mani Be peccatur : Septima , discreta: hoc est prudens. Et quanqtum ad uerba: ut honestis uocabulis explicet sua peccata. Et quantum ad circunstantiasnit non nisi necessarias in peccatis carnis explicet,si scit discernere necessarias a non necessariis . Et quantum ad modum narrandi ut quae simul exprimi possunt,ut non diuisim dicantur,aut econtra,verbi gratia, potdici,Comisi sertum decies:non dicatur.Semel furatus fiam .
di deinde iteru iuratus silm,' post comisi unum aliud furtu&c. Hoc enim Sc indiscrete cBfiteri,i t taedio asscere consessiore,& propterea ut distreta sit consessio, debet cosessurus praemeditari & praeordinare quomodo dicet, Sc quae simul, ω quae divisim Sc. Et quantum ad quaerendum idoneum conses rena:non enim tute quisque prat se credere cuilibet conses ri occurrenti: quoniam multa apparet multitudo cona.
se rum ignorantium dcc. sed debet quaerere idoneum stie tia dc au thoritate:& bonum: hoc est qui credatur esse in Dei tralia. De quibus conse ris coditionibus infra erit sermo Nisi enim discreta fuerit consessio constat peccatum saltem imprudentiae incurri. Octava, libens: hoc est non ex metu poenae, sed ex amore sanitatis animae: sic enim proprie voluntaria est consessio. Et quia timor introducit chart- , ratem sicut sera stum: ad minorem spectat deuotione , praeparationem seu dispositionem, quod aliquis male liue Denter confitetur: ex quo tamen uincit seipsum & consite:
88쪽
tur: simcit ad silutem impersectorum. Nona, uerecima Ha: hoc est ciubescens apud semetipsum poenitentem, duni non tum ad memoriam, sed uerba reuocatur turpitudo foeditas propriae animae. Erubescens quoque apud confessorem, hoc est non quali iactando, non quasi narran do historiam,sed aestina ando turpitudinem peccatorum suorum confiteatur per modum erubescentis propriam turpitudinem. Verecundia autem proprie dicta hoc est timor op
probrii, id est desectuosum inde haberi a conse re ) passio
concomitans est: quae ex Dei gratia imputatur ad partem satisnetionis, si pro Dei amore amplectendo superatur.
Decima, integra: quantum ad peccata mortalia, alias non coi fessa tam certa quam dubia, ct eorum circunstantias necessarias. Consessio enim non integra non est consessio, quae est materia sacramenti poenitentiae, sed consessionis simulatio: quia ex propria ratione repugnat secramenti sermae, hoc est ab lutioni. Impium est enim a Deo dimi diam sperare ueniam. Dupliciter autem contingit confessionem non esse integram, uel per se uel per accidens. Tunc est confessio per se non integra , quando ex intentione, seu uoluntarie dimidiatur, di sic truncata consessio non ualet: i- mὰ est nouum peccatum mortale lacrilegii contra sacramentum poenitentia'. Tunc autem consessio est non integra per accidens, quando non uoluntarie dimidiatur, puta quia per obliuionem relinquitur aliquod quod necessario fili sciet confitendum t & consessio sic non integra ualet quoniam est per se es formaliter integra, per accidens ac materialiter dimidiata tactus autem iudicandi sunt sermaliter& per se& per accidens & materialiter. Opus est autem hic non paruo sensit , ad discernendum in singularibus si per se
aut per accidens confessio ab integritate recedat: quia multipliciter utrunque euenire potest. Dimidiatur siiquidem confessio per se & formaliter uel directe, ut quum intendit confitens sacere aliquod necessarium t siue hoc occasionem habeat ex uerecundia, siue ex pusillanimitate, siue ex quacunque alia illicita causa. Vel indirecte: ut quum confitens negligit discutere conscientiam suam, parui lactens in silo affectu , aut ualde notabiliter in affectu, si aliquid necessarium
89쪽
. consessioni omittatur. Tunc enim reddit in naturanistae formae, di perinde est ac si se aliter fuisset intentus rquia sicut actus uirtuosus est non illim qui centrum altim git, sed etiam sui prope centrum: ita non setiim uitiosiis
est qui directe intendit formam uitii: sed qui prope illam ex obliquo intendit. Clare siquidem liquet, quod quietam
sum curat de integritate consessionis , ut uel in affectu para
illaciat si non sit integra, uel in effectu, hoc est in actu discutiendi ita se habeat, ac si paruisaceret integritatem c hoc enim est ualde notabiliter in effectu ) tendit ad dimicitamdam consesi nem, tanquam per se di semialiter dimidiann. ct propterea utroque modo dimidiatio est perniciissa, SD-'cit cosesiionem non ualere. Dimidiatur quoque per accidis S materialiter tantum confestio uel ex obliuione,ues ex infusiciente discustione,qua uis liligenter siue hoc contir gat' ex ignorantia iuris siue facti,& breuiter quomodo no hontingat praeter intentionem confitentis, tacta iuxta conditis nem suana diligentia: ita ut uere credat se diligenter confiis xi. Nam tune constat confesiionem non per se dimidiatam nec ex propinquo aflectu, ad formam dimidiate reduci) uel quia ordinarius consessor superior non audit nisi confestonem casuum reseruatorum. Consessio siquide illa qua quis, habens multa mortalia, confitetur Episcopo uel eius uica-xio unum mortale reseruatum, est consessio non integra, ac per acculens de materialiter: quia non ex uoluntate poenitentis prouenit. non integritas, sed ex parte talis confessbris r seruantis is c.Et propterea huiusinodi consessio quamuis no integra, sancta est : sic namque sinctae matris Ecclesiae usus habet, nec oportet sapere plus quam oportet,sed sapere ad si, brietatem. Cave autem ne erres, dicendo absolutionem illam quam intendit Episcopus huiusmodi peccatis non esse secramentalem .Ex hoc namque quod conses sio illa partialis est sacramentalis quod patet, di ex eo quest sigillum consecsionis illius est sacramentale: potest enim Epistopus sicut quilibet consessir, iurare se nihil scire, dc ex eo quod aliter
poenitentes essent delusi: quia non intendunt i isi confiteri . nec tenentur nisi consessione cieranientali ire ad Epistor u λconsequens necessario est, ut absolutio quoque sit sacram enis talia di
90쪽
talis r nec est hoc uertendum in dubium . ' 'Nota diligenter hic ex hoc usu Ecclesiae haberi miranda, scilicet quod aliqua consessio non integra aduertenter,ethsalutaris,di quod aliquod peccatum est quadoque bis confitendu quia poenitens debet proprio sacerdoti, no sacerdotibus,
omnia sua peccata integre confiteri,de poeniten. Sc remi omnis utriusque sexus. & nihilominus tenetur confiteri reseruatum peccatum Episcopo, si non consert authoritatem proprio sacerdoti, utrimque autem horum desinit esse mirabile, considerantibus utrunque euenire per accidens. Com1essio namque suapte natura debet esse integra, ac per hoc uni sacerdoti: alioquin non esset consessio,sed con'ssiones.sed quoniam per accidens est,quod sacerdos iste cui is confitetur,non habet potestatem ab luendi ipsum ab omnibus quae commisit,ideo per accidens Sc peccatum reseruatu huie confessum,& reconstendum est Episcopo: & consessio partialis euenit salutifera. Ultra praedictos autem tres modos quibus consessio per accidens non integra inuenitur, quartus quoque est , quo etiam per accidens non integra admittitur consessio: quis non potest explicite confiteri pecca. tum suum absque reuelatione cosessionis, uel abG periculo fama uel uitae alienae. Tunc enim aut differat consessio
Mem usquequo conses r habeatur absque huiusmodi seque iis quoniam perinde, se habet ac si non haberet copia conse ris: quia non reputatur confestar, qui non potest Omnia audire ) aut si opus fuerit confiteatur cum reliquis explicite , illud seu illius circunstantiam implicite, cum
animo constendi explicite de hoc, quum copia confessb-xis ad hoc idonei erit.Et tunc confessio ista esset non integrarer accidens:quia non ex intentione poenitentis,sed ex carentia conses ris integri. Hanc doctrinam ego non approbare nisi uiderem in supradicto Ecclesiae usii consessionem non integram per accidens qua loque adniitti,& rationem stiria pars quia est per accidens non integra,melius* uidetur prouideri conseientiis communicantium,si sic confiteatur, quasi communicent dilata tota consessione.
Μemen.hic ponere i practica ea q dixim. i tertia condit. consessionis de occultato habitu si fieri potest,antequa praecipites