장음표시 사용
361쪽
pula est, quam . . lis accedente lacea pirituς, in corde suo accen D, semper ob oculos habit proprio judicio subsequitur.
THESIS . N Osiit a Scripturae ita explicari solet ut primo sieratura nostris necessitas Scriptionis, quo iros ducit mandatum scribendi, Mosi datum Exod i .es. . Esaiae 8 es. I. so. eca Jeremiae 3 o. s. a. Habacuco cap. 2. sci mandatum illud generale Apostolis datum Matth. 18. - . speciale, directum ad Oh.ranem duodecies, cuius Summa Apocal. I. es. i. Adde illud Iudae s s. s. ubi Apostolus diserte Necesse habui scribere vobis ad vos hortandos, decertetis pro de quae semel tradita It sanctis. Secundo ausarum Attentior ea enim literis solemus mandare, quae volumus ad posteros propagare, pluribus .dissitis communicare, fideliter exprimere: pari itaque modo humanae vitae brevitas, hominum multitudo, maxime tempore N. . convertendorum, traditio nis oratis fallibilitas, induxit scriptionis necessitatem, quo respexit Lucas cap. r. s. l. Tertio Prophetarum4 Apostolorum pietas, quia bus aliquid aggredi absque iussu divino fuit religio Ipse redorim de Valentia vocat illos calamos, qui consequenter non nisi moti aD Eo, scripserunt alii illos Amanuens bus Se Secretariis comparant, qui, quod scribunt, ex mandato scribuote quanquam autem non ne gemus, scriptos esse libros ex variis occasionibus, divinitus suppeditatis, tamen illae non pugnant cum mandato, nee inde consequens est, tantum oecasonaliter esse scriptos Adde Irenaeum, qui lib.
s. ad ersus haereses cap. r. hac habet: non per alios diglositionenti, salutis nostrae cogηυ imm quam per eos , per quos Pangelium pervenit ad nos, quod qui dein tunc praeconiaverunt,4 tea vero per DE vol ιatem in Scripturis nobis tradiderant fundamen
362쪽
3s Exercisatio XXII tum incolumnam sile nostrae futurem. Parii habet VasIinmde consensa Evangelistaram libro secundo capite ultra in Secundo necessitas existentiae in V. MN. T. per hanc enim Di iis fideses tum subitiore tum sub posteriore Oeconcmia insori revoluit, mandando Ecclesiae . . ut reverenter habeat codicem sacrum , inprimis Josuae cap. i. es. 8 remittendo ad illum fideles N. . . Petr. r. s. s. pro imittendo in illo vitam, fidem, salutem Iob. . a s. s. Ioh ro. f. p. Timoth. st is Quorsum respexit Hiero et mus, dicenis do dcripta raram ignoratio Mars et I signoratio. Teritote. cestitas conservationis ut Dεus defendit hunc odicem adversus tot injurias hostium, Antiochi saevitiem, Domitiani tyrannidem.
seivabit illum usque ad cons immationem seculi. Est enim ille βω- a j.enti ita cle)iae Eph. r. s. ro. i. r. est ille scutum adversus errores, munimen contra vitia, promptuarium solatiorum adversus amictiones, calamitates, quasvis ex quovis profundo proiectas tentationes; est denique illud unicum medium, ex quo salus ae
II. Deviant itaque a vero Ponti ii, qui scunt eum Ballis, Aurant enses sacros nasi mandato divino excitatos sirim se, sed tant ex occasone VII. Anabaptistae quidam, qui vel Scripturam totam rei ieiunt, vel libros V. T. quia in . . omnes docti a Di ofuturi illis non opus esse Scripturis, opinantur, a II. anatici An lia . qui, teste Honorio Milio, statuerunt revelationes Daer ηοὶ esse alligandas ad Scripturas, me dimidium loriari, live
in praxi flue doctrina adhuc revelatum essed exi a bidum, quid
κlterius revelaturuis in corde nostro. Impia autem vox Κ. e chardi de IIans , t dinis Fran istanorum, in Concilio Tridentino,
dicentis Fidei domnata operci cholasticorio in praestas sic enucleata, ut in posserum ex Scripturiea addiscere nihil e se opin, Navi Oli, in Ecclepflagi es in Scholis addisci solitam ad populi
iustituendum, nunc vero In Eceles lac itari, at orare ominias ceat, cui unic debet spe dius iis, nomautim Et addiscatur, at ieum esse cultum ae venerationem a sngulis verbo DE debitam Illud vero omninῖ prohibendum, ne quis discendi stulta Scriptu
r Iegat, si qui in Theolopia Scholasicae do trina prius si instru
363쪽
tatu . , Et hane lintentiam fautores suos nabuisse os endit Saaves Polon lib. I. p. I M. LII. Ita autem necessaliam statutini iis Scripturam ut maximὰ commendemus . . usum,in criteriorum illius cum libris N T collationeni. Huc enim ducit Apostolus P ubur Tim i . 3'I 7 7 huc Petrus 2. Petr. I. Ps. s. 2o a I imo huc ipse CHRIsris
Iob. . es. 39. nec insigni utilitate collatio illa destituitur: ita eniim consensu illorum librorum stabiliuntur fideles, ut Berroenses Act. a .is tibi: interpretatiori sensus investigatio facilitatur, qvod colis
ligis of Sex A r. 7. s. r. ita illi valide convinci possunt, qui vel xv. T. libros recipiunt repudiato N. . volumine vel Evangelia, &rin V. . sunt injurii, Unde etiam Apollo Alixandri se Scripturis . . eonvicit publice Iudaeus , quod Christus verus Messas Aet isops 20. Rud respexit Augustinus qui lib. 2S. de dolisi id Chrisiana cap. 6. voluis, divinarum Scripturarum solartissimae: indagatorem primo totas sacra Scripturas egere, easq. notas habere, etsi non intellectu, tamen lectione IV. Impii ergo fuerunt piondam r. Cerdoniani, Marcia- η ita , nostici, de Manichaei, quia dixerunt, alio με o, qui nouesset Pater Domini nostri JEsu Nais r a P T. 6Jepr edumtimo de ipso . T. perverse statuerunt, uult esse istit a nescioe quibus inter se discordantisin emi adaeis De quo Augusti-nres contra Fausi cap. 3. I. Impius ille Servetus, quem alii vari rum haerese, provolae sunt secuti. III. Becanas, qui intractatu
de arealtata V. Ura . . hoc discrimen constituit, quod in Veteri promitterentiis bona terrema iv Novo coelestia aeterea, quae planξ gemella Servetianis docinianis br-pothesibus.
364쪽
AETERNITATE ET HAMMONIA SCRIPTURAE,
THESIS . - emitatem Scripturae commendat r. David Psalm ris. Ain s. s. i. ipse Cua rarus Matib. I. ys. 8 denique Petrus i Epist. cap. r.es s. s. in quo dicto de aeternitate proprie sic dicta asti, patet tum ex eo , quia omne nais logum ita pro lignificatu suo famosiori, si adsit nulla conditio I initans, diminuens, aut restringens, significationi propriae presse sit insistendum tum quia oppositio inter homines mortales, herbas,&sores eaducos,omnem mutationem a Verbo divino removet tum quia haee aeternitas alibi per ας αρ- ωμονην . . ,-- ων exponi, tura Tim. I. es47. V L Impingunt ergo L Pontificii, qui eum Gregorio de a lentiais Greta ero Scripturae hoc attributum derogant, Nerbum Dia ab illa, tanquam multo latiin patens, discernunt. Quorsum reserimus verba Viri inter Romanos Clarissimi, qui in Epistola ad
Episcopum quendam scripsit verba Episcopi finesse magis certa, quam si des publica, eadem esse auratura, donee coe itata terra praetereant. I. Quidam Calviniani, qui cum Aretio per Verbum Dc hie intelligunt Verbum hypostaticum quibus praelu.st C etanus, accessit Rathmannus. III. Qui cum Schwent feti dimis, Scripturam, non tantum dicunt, literam esse mortuam, sed etiam aliis scriptis, quibus nihil inest vitae aut aeternitatis, comparant. VII. Conspirat autem Veritas in Seriptura non tantiam in o dine articulorum fidei, mysteriorum, Millorum,quae faciunt ad beatitudinem aeternam, sed etiam, quae in illa de rebus physicis, math maticis, moralibus, aut alterius generis sunt, ita respondent re. bus, ut nihil falsi, nihil erronei, in toto codice ostendi possit. Nam primo, cum tota Scriptura sit divinitus in pirata, admisso, quod illa in rebus physicis, mathematicis, aut etiam moralibus, loquatur non
365쪽
m e sternitate Scripteri Nex veritate, sed ad eironeam opinionem vulgit ipse γε via falsus te. nis quod horrendum) dicendus erit utpote loquens id, quod disissentit a re non respondet obiecto. a. Admissa hac opinione everia teretur fides, ipse Apostolo dicente: Si testimonium nostrum falsumes, vana erit quoque sides ves raci Corinth a 3. 34. 3. Si ducatur. Dii M in verbo suo de rebus physi is, mathematicis. ωmoralibus loqui, non pro ut se res habet, facile erit ostendere, a Di etiam esse dubitationem, in illis, quae sunt res fidei qui enim uno in loco loquitur non ad veritatem, sed opinionem, ille utiquPcca. sionem suppeditat dubitandi, cur non in aliis Iocis consimiliter locutus siti Sique luxatur hoc principium, quidquid D Eus dicit, ibria verum est, nil nisi Scepticismus etiam in rebus fidei oboririi test si dicamus, loquii Cum erroneὰ ipse Divisin medium Scriptura principium erit deceptionis; si loquitur, ut sermo ejus nonis lspondeat rebus, qui adstringat lege sua ad assensum &fidem, mor liter bonum erit errare. quia legi illius conseime. VII Non parum itaque detrahunt Scripturae, qui ex Phil sophia Cartesiana singularia commenta orbi erudito obtrudere s lagunt, Q. cum Wittichio dicunt, Spiritum . non velle in Scricturi nudam veritatem circa res naturales , quiet optime cognitas habeat, manifestare, sed eam in medio relinquere, permittenter interea literatis hominibin , ut locutioncs tales conferant cum
Philosophid, is inde, num accurati, num vulgares pini, diascant. II. Cum Lansbergio statuunt. Scripturam tam raditero tam erasse loqui, ut rei ipsim veritas ex verbis ervi non phst. I l. Cum Wittichio aiIerunt uti Scripturam locutionibus1 ahis se- eradum opinionem utili, quando praeter adicia quaedam de rebus κaturalibus per sensis hauserit a vero in iis rebis, de quibus valgus per sensus nihil judicat, loqui aliquando ex rei veritate.
IX. Harmoniam in veritate ostendit Zacharias Lue r. ks o. Paulus Act. 26 2 22.4 Petrae 2 Petr. I. 19.2o.1 Unde tram
Cli 3s oretis homil. 36 in Matth scribit ad dictum es. 37. cap. io. qui non odit Sc. Ei igitur Lobjiciet quispiam an hae veteribin contraria nequaquam, im vero valde colona, omnino.
X. MalyItaque agunt, qui eum Becano contradictiones a paremes in Scriptura colligunt, ves cum Pareo, s haberbole admi
366쪽
tatur in Scriptara, vacillaturam veritatem issem, Opinantur, ih)berbola Jit id, quod dicitur supra rei veritate a qu0d tu ecies 'imendacii e vel eum Socinianis aliquam disellionem inter Sci retores
THESIS I. Sequitur Puritas & Sinceritas tontium. Vetus quidem Testamentum Hebraeo consignatum est idiomate, cin quibusdam capitibus Danielis infrae Chaldaeo , Novum vero Graeco . in tamen, ut cum Laurentio Fabricio admittamus, permisceri Graecam linguam in libris . . liquore Ebraei Sermonis cum ea sit indoles rerum Sacrarum, ut proprietas prima linguae non soluar se diffundat per Veterem Scripturam, sed etiam sese insinuet in Graeeismum . . unde multis in locis N T. hoe ad oculum patet, it Chaldaica etiam in Ieremid cap. io s. i. ciliis, Arabica in Jobo. AEgyptiaca in Mose, Graeca in Esrita Nehemia, Persiica in Esthere
Daniele occurrunt, nec tamen nitorem linguae. primigeniae obfuisseant; ita quamvis istiusmodi stellulis diversae etiam linguae interdistinguatur textus Graecus, non tamen propterea dicendus est impurus. Nam l. Prophetae4 Apostoli suerunt Viri θεοπνευ ι, qui, qui quid cripserunt, Spiritu dictante scripserunt quis autem arguat Spiritum sanctum . mentis 'inguae artificem, alicuius impuritatis, aut quas non dextre illa, quae nobis signiscare voluit, potuerit exprimere 2 Lingua , qua usi fuerunt Scriptores V. T. fuit Hebraea. simplicissima, purissima, ad res exprimendas aptissima, Graeca. quam adhibuerunt Scriptores . . attemperate tamen ad libros V. T. quum aliud non dixerint aut seripserint, quam qua in illis proposita. 3. Si admittamus quandoque recedere stylum sacrum a regulis Grammaticis, non tamen erit alicuius impuritatis accusandus sed potius illae regulae Grammaticae sese submittunt illi, Mampliandae erum, quemadmodum sitiae tuta quoddam Philosophioni a nimia
367쪽
nimis rei titi ii se e liabet, cillis tantum, quae in Natura antam advertuntur, es stipersti in una per operationem Metaphysicam eo deducitiir, ut etiam in rebus divinis locum haberet ili , , procedat in
abstractione Entis Optime C prianus de eleemosynare rato erant hitica i , nil m Spirirus S scribenda di II. Non placent ergd illa, quae quidana impudenter disputant. I. non illa Sixti Senen is censura de Ezechiele Ieremici lib. I. p.rs. sciri scribentis, filius II lum nec satis disertum, nee admodum rustici sed ex utro lue temperatum hujus vero sermonem incultam e pene j ubi Mileum. 4. Non illud Berae iudicium, qui tu Verbis Thlamentiae uini scura vult commistis su cismum Luc. 2o es. 22. Goclenii, qui lib. s. problem Grammat problem. I. p. 226 in Verbis in titutionis baptismi Matth. 28. statuit e se soloecismum. Non illa Claudii Salmatii opinio, quod idioma Apostolicum . . t partim Ao. Θν, 3riacum Graecorum, distarum imperite loquentium, partim ερμηνευ- eorum, qui 3riace exarata ab Apostolis Graece verterunt, quum omnes fere discipuli Christ Apostoli, ut fuerunt idiotae splebeji ophices, piscatores, nautae, es portitoros, non aliam noverint lini uam, praeter vernaculam aliuam V 3ria dioma, quod in illa regione obtinuerit; quem alibi prolixe refutavimus. Nec tamen placet bastiani V chenii conatus, qui in diatribe sua de lingua Graecae N. T. paritate, in excessu videtur peccasse.
currunt sequentia indicia. i. Enim dicitur cap. I. ML 7. Sara habita se in Reges civitate Medorum, quod verum essequit, si vere dicitur Angelus Tobiae comes, cum ad eum I cum venisset ubi habitabat Sar , rogatus a Tobiaitit vaderet ad Ga-
368쪽
ptivitate, ine . 4. Ninnisis sapit hi bulas
nomen personat illius Angeli Raphai lii cies recuri Iediens Dri similiter nomen Diaboli fin0da in cap. 3 nque temerὸ, qua confictum extra Scripturas Canonica . qui translaturi ab homine ad Angelum I. Chron. 26. y s . . Neque caret Magica impietate Medicina a Medico isto commeti lata particulam ex
corde piscis 1 super carbones ponas , fremit elin e Omne
genin Daemoniorum sive a miro ove a muliere Et xlIra non accedat ad eos Sc. cap. 6 es. 8. s. s. Incenso jecore Spal ita daemonium. 3. Veliscatur porro idololaui. culari Angeloium, quod porro mentitur personatus ille Angeliis esse esse um: .ex septem illis Angelis sanciis, qui adflati ante Dominam is ori. tiones piorum D Eo osserant, scilicet cap. 12. L 1. Mis. 6. Faulit illud manifesto anachronismo annorum, ad minimum 18. quod capite 4. Tobias, completis Io 2 annis vitae , moribundus in lectulo allirmat, Templum DEI in civitate Ierusalem incensum De S combustum quia dicitur deportatus Tobias a Salmanasaro circa 6 annum E1echiae: ab anno autem Ezechiae 6 ad conflagrationem Templi intercesserunt anni quasi Iso. In deportatione autem Tobias vix minores e potuit tricenario, adeoque deportationi haud supervixisse ultra annos 2 quia dicitur, jam tum ducta uxore ex ea filium suscepisse, eumque pie educasse: ut de illis iso deductis istis r. residui sint ante templi consagrationem anni 38. II. Hallucinantur hic primo Ponti icii, qui eundem inter C nonicos cum Cornelio a Lapide, irino, Bectarmino, caeteri r ferunt, cum tamen . teste ipso Cornelio , Patres olim nonnulli ipsum non habuerint pro Canonico Cillia non extet in Canone Hebraeorum secundo Anab thlae Mennonisti, qui pro canonica aut horitate hujus libri pugnant, consimilia huic libro in Canoni. eis haberi ostendere moliuntur; sed frustra. Tertio Pontilicu, qui de scriba hujus libri litigant, Sixto Senebi cierario opinantibus, ab utroque Tobia esse conscriptum 6'ancheris tribu inte lioc opus alicui istius aevi Scribae, vel Esdrae: P aetet ea hasnantes circa linguam,
369쪽
tam oppugnantes, qui Ebrae una Exemplar Constantino mi ad se allatum in latinum traduxit, typis evulgavit; eo ipso e sos refutan.
tes. 4 Censu librorum Canonicorum . . rcmoventes, cum
nanes illi lingua Ebraea sint exarati. III. . Libri historia fabulosa est similiter, mendax atque alicubi impietatis magistra . . Fallit omnino annus RGgis Nabuchodonosor is indicatus cap. 2 es. i. Etenim Nabuchodcis nose ille non est alius, quam qui anno regii sui i9 Hierosolyma capta, urbem templum incendit Iudaeos partim occidit, partim deportavit, partim paulo post aut caedendos aut deportandos reliquit in Judae i. r. bron ult. 2, Reg. 24 48. Jerem. 39. r. capiatibus interjectis fatente Genebrardo Chronogr. lib. i. ad A. M.
396o. Mendax ergo est fabula: nno 3. initium Holofernem, post quem triumphatum Iudith vix ei t in domesvirisui ad annum Io o. ne u fuerit ultra vivente ipsa ta post mortem ejus minis mul
iis , qui perturbari Israel cap. 6, s s. 28. 3o. Errore an festo, attamen non castigato in Bibliis Clamentis VII auctoritates
ditis cap. 8.es. i. scribitur Simeon fuisse lius Ruben. Impium est, quod cap. s. Iudith probat facinus Simeonis levi a Spiritu
Sancto exerte damnatum Gen. 49.s s. s. - . quod precatione suam murus alloquitur, ut facinoris damnati auctorem Nec pia est fabula, in diebus novissimis ex posteris Simeon& Levi DEu Mexcitasse Israel Judicem Iuditham per quam tanta salusin tanta pax obtigerit Israeli ut fuerit in benedictione memoria facinoris istius, propter quod praenuncius in Iacobo Spiritus Di i denunciaviti steris Si ineonis revi maledictionem in diebus novissimis event ram, ut illos Eus dispergeretis divideret in Israele Not mus porro Lenocinium minime pium Mendacio LPei iurio ac profanatione nominis divini cumulatum capites Io. Ii Quando Ii:.dith, Holoferne micum D go scilicet iccisura, se in te dicitur eo cultu corporis, quo Holofernem impura libidine inflammaret ut scilicet illum ob eam ipsam causam juste occideret: mentita cauis in fugae suae a Judaeis ad Holoferne in musa narratione ista, quae tota ex mendacio contista est. Interposito iuramento per GNabuchodbnssoris di ista ad a, iam provocatione inserta, Tu ho c0R Lis e per DL Provi tintibam haec ei dicta esse:
num hoc illi pei Prophe Atque, quod caput est, ad
370쪽
Lenocinium Mad mendacia D Eu M vocasse in auxilium FacDomine, ut ladio proprio ejin superbia amputetur camat illeo oculoravi uorum a me V percuties eum ex labiis charitatis meae tae. c. v. s. i. I illunt ultima totius libri verba ista dies mi iuriae hujiu festivitatis ab Imbraeis in natat in dierum accipitur 9 colitur a Judaeis, ex illo temp0re, si1 in praestartem
IV. Errant primo Pontificii, qui volunt, hanc libram es ta
Cariotticam, Bellai minum claronium sequentes quos tamcn prodidit ipse Cornelim a Lapide, scribens hic liber apud Ebraeos non extat in Canone sacrae Scripturae sed apud Christianos. Secundo Atia baptistae , Mennonistae, alii qui negant raphat malais falsa
in illo libro doceri, quamvis non constet de tempore liberatiotiis illius, quae ibi commemoratur, non tamen obes e illi opinantur,cuni
in Canonicis haec Eclipsis depreliendatur. Tertio Pontiscit, qui reserunt Historiam hujus libri ad Tempus, quod praecessit captivitatem Babylonicam re nante Menasse in Juda, de quo videndi Bellai minis, Pererietis, Christυθοὶ As a Castra, Serarius, Salianus, de alii.
V. Mentitur libri Sapientiae auctorse Salomonem Regem esse
ea p. 8 es χι usque ad cap. 9 9. Ac prodit se suo indicio mi. mi, manifeste alludens ad Graecorum certamina Olympiaca, cirrrita natus sit Salomon ducentis annis circiter, computo Heroaldi 4ntequam prima Olympias esset acta, vide cap. q. , s. I. r. V I. Facile hinc iudicare datur, quid sentiendum primo, de Opinione Pontificiorum, qui stant pro Canonica aut horitate hujus libri,in nihilominus agnoscere coguntur, ab Ebraeis non haberi pio Canonico,nec a Pallibus, Athanasio Epiphanti, Hieron ino, Damasceno, nec a Pontificiis , Nicola Lyra , m etano ut videre est apud Tirinum Cornelium a Lapide. Secundo buenia non arum QAnabaptistarum, qui argumentum supra ex certaminibus Olympicis desumptum eludere tentant, di endo illas, ere, quae assudant ad certamina vetera i corum, non esse ui ο-ris, sed Graeci Interpretis, cum tamen Ebraeum Exemplar nullum possit ostendi, ex quo Verso fuerit adornata. Tereid, de Opinio.
ne quorundam, qui volunt, Arethorem hujuslibri fato Siracidei, velSalacionem ut pratandit Sixtin mensa, Christophorus a Ca-