Tractatus theologici juxta miram D. Thomæ, et cursus Salmanticensis FF. discalceatorum B. Mariæ de Monte Carmeli primitivæ observantiæ doctrinam. Tomus primus quartus Per R.P.F. Paulum a Conceptione, .. Tomus tertius tres complectens tractatus. Quoru

311쪽

Confirmaint eu D. Τhom. in praes ad a. Nam pro tetea iustus potest de congruo alteri mereri tuam te. parationem post lapsurn, quia ex parte merentis non datur impedimentum peccati, quando alteri emittenda est reparatio post lapsum ; sed reparatio propria pol lapsum supponit impedimentum tam ex parte praemian. di, quam ex parte merentis, in ev se liquet o ergo a sitis adhue de congruo nequit sibi illam mereri. Nota tamen, coneliasionem istam intelligi de me cito congruo proprie dicto, quale est illos , quod in ea. tione insinuavimus : nam non dubitamus polle iustum sibi mereti m lito congrno large sumpto reparationem post lapsum propier aut horitatem D. Thom. ad Hehrcos e. lea. 3 ubi tu expressὸ concedit. Sed ne videatur sibi

contratius, aut hic retractasse sententiam, dicendum est, quod in loco allegato loquitur de metito congruo me.

ea photich accepto,& innixo soli misericordae Dei, ut regenti eius verba constabit, & in praes artic. loquitur de merito proprie accepto, & innitenti Dei amiticiae.

13 C Upposita obiectione, quae Waeoccupata ma-

nei num. tia. nullum occurrit argumentum adversus priniam assertionem. Contra secundam vero

arguitur primo' nam potest dati hypothesis, in qua hu .manitas Christi existeres me unum diem in Vet , --ε ea dimittatur ab ipso , & peccet, seu labatur. sed per merita antecedentia potuit mereri sui reparatio em pon apsum. siquidem metitum illius esset simpliciter in finitum P ergo etiam iustus potest de potentia ahsoluta ibi meteti de condigno reparationem post lapsum.

Ad hoc argumentum responcietur permitendo animcedens, & nεgando consequentiam propter duplicem discriminis rationem . Prima est, quam tangit argumem

tum, quia videlicet , metitum Christi ex dignitate Me sonae divinae est simpliciter infinitum , & hac ratio epotest se extendere ad reparationem post lapsum , quuam et explicita remissionem offensae gravis s quam psisens homo oh oppositam rationem non potest de condi. xno mereri, nec in se , nee in alio . Secunda, & prae cipua est: quia actiones sunt suppositorum , & ncin natu .eatum ; & quia in illa hypothes suppositum metenserat persona divina, & suppositum peccans non erat per. sona divina , sed suppositum creatum, propterea non re-ugnat, quod mereretur reparationem post lapsum illiusumanitatis, quia metita illius supposti nunquam mament mortificata , sed semper perseverant in acceptati

Me divina , sicut & ipsa persona merens . Oppositum in. venitor in praesenii, ideoque noti potest justus per me. cita exercita in nato justitiae mereri sibi reparationem

post lapsum.

natu peccati manent in Dei acceptatione in ordine ad annumentum gratiae, & gloriae.' ergo etiam manere postunt in eadεm acceptione divina in Ordine ad repa rationem post lapsum. Antecedens est certum ; alias manerent totaliter mortua ,& nullatenus reviviscerent. Conseqnεntia a paritate constat. Respondetur distinguendo antecedens: manent ira a ratione di is , in sensu composito peccati, nego antecedens ; in sensu dis iso, concedo antecedens. vel aliis

terminis: manent in acceptati e disina tunc pio tunc , nego

antecedens tunc pro tempore , qua aci Myscὸ reui. natur gratia, concedo antecedens. Et negatur ahsolui hconsequentia . Solutio est evidens , explicatis terminis distinctionis I nam merita iusti, dum mortificantur per subsequens peccatum, non dicuntur manere in accepti ne divina, quatenn in sensu composito peccati moveant voluntatem Dei ad remunerandum illa , praecisis aliis. Dicuntur tamen manere in acceptatione , qua te

rus spectant tempus, in quo subieetiim fiat idoneum intiusque praemii praedicti, cuius idon itatem causat gratia habitualis , qtiae necessatio debet de novo produci,& supponi, ut talia merita efficaciter moveant ad pro. rara illa. At reparatio post lapsum non praesupponit idoneitatem subiecti praemiandi pro peiori ad illam &hac ratione misitum iusti in ordine ad illam est quasi

totaliter mortuum . & nu lo pacto manet quoad hune

effectum iv acceptatioue divina. Mittimus alias chie. ctiones Ripallae, quia sunt nullius in menti . qn auhil dicti, facillimὲ enodantur. 136 Adversus tertiam assertionem arguitur primo: nam peccator in sensu composito pereati potest sh

mereri de congruo reparatio em.' ergo etiam iustus insensu composito iusti potest mereti tibi de eo gruo re parationem post lapsum . v Confirmatur primo.' Nam justus potest de congruo ait εti mereri reparatiociem post lapsum I ergo etiam sti. Consequentia probatur rideo antecedens eu vetiam, quia est suppositum diuersum astu homo justus, & homo lapsus se habet ut duplex

suppositum, nemph ut merens . & ut praemiandum . ergo. I Confirmatur secundo nam ad meritum de cov.

gtuo satis est, quod opera meritoria facta fuerint a se hiecto , dum erat in amicitia Dei I ergo.

Ad argumentum respondetur primo negando ante

Odeos demerito congrui prope iὸ dicto, propter dictanum I . v Potest responderi secundo , concedenda antecedens de metito imitopriὸ tali , & permitte ciillud de merito congrui strici δ dicto. Sed negando consequentiam propter notam disparitatis rationem. Siquiisdem peccator potest ita mereri de congruo suain reparatioclem, quod noci pociat suo merito novum impe dimentum per suhsequens peccatum actuale , quo suum meritum tale quale retractet, sed potios tale meritum

quod consistit in dispostionibus antecedentibus, v. g in actibus fidei, Rei, orationis, & attritionis M. retractat, licet inchoative, de i ersecth, peccatum praecedens. At merita justi, & postea lapsi retractantur per subse.

quens peccatum actuale, & hac ratione totaliter impe. clii ut illorum efficacia. Sicut ob eandem rationem n docuit D. Τ m. art. praec. quos meritum unius tu.

si destituitur e scacia mete i peccatori primam graiatiam , non praecia propter peccatum habituale, sed

propter impedimentum peccata actualis. Et instatur in lententia aduersariorum I nam Soater, & alii docent, quoci peccator potest sibi mereri de congruo inimam gratiam , secus vero aliis, quia me proptios actus potest si disponere ad gratiam , io qua dispositio e suadatur ratio me riti de congruo, alter veto nequit dispotii per actus alie nos ad eam. Parisormiter ergo per actus elicitos in statu iustitiae , & retractatos per subsequens peccatum non disponitur ad reparatiociem, brae vero, licet remoth, per actus honos elicitos in statu pectati. Ideoque lichiprecatoe posset sibi mereri de eo tuo suam reparatio nem, secus vero insitis. As primam coci fit mationem respondetur eo edenis do antecedens ; & negando consequentiam. Nam ideo iustus potest peccatoti mereri de eo tuo reparati nem , quia suppositum metens potest e servari in D. nitia usque acl collationem praemii, & proptetia conserinvat ins meritorium,& illud noci teitaciat. Oppostum contingit in iusto volenti sita mereti reparationem pollia psum . Idem contingeret, si iustus metens alteri rem rationem post lapsum, ante hujus reparationem labere. tur hi peccatum grave. ' Ad secundam respondetur, nos non intendere cum D. Thoma , q ci opera elicita in stato gratiae, & respicientia te parationem post lapsum non sunt metitoria, sed quod caret effracta in perveniendo ad praemium , & quod interrumpitur eorum

vis meritoria.

37 Arguitur secundo. Nam iustus potest prodenter

impetrare a Deo reparat onem post lapsum, ut constat ex illo Mai. To. Cum defecerit violus mea, ne deret quas

me; sed quod iustus potest impetrare, poten de congruo meteri: ergo iustus potest sta meteti de congruo tuam reparationem post lapsum.

Huic argumento respondet 'EqueΣ negando ma Iotem, quia censet talem citationem non esse impetrat

tiam. Sed ea contia D. Thom in praes. vhi doce l,quod talis oratio est iussa & prudens, α cum his conditi nibus nequit nos esse impetrat otia. Unde respondetur comedendo majocem; & negando minorem universali ter intelletiam. Et ratio discriminis desumi debet ex multiplici differentia, quae datur inter impellati nem,& meritum adhuc de congruo . Hiisa est , quos meri. tum vim principaliter habet ex charitate impetratio vero principaliter ex fide, qua firmitet credimus Deum esse omnipotentem . & posse postolata concedε te. L.

randa est , quod meritum requirit simpliciter sta limGratiae , secus ver. impetratio. que etiam invenitnt in

Pecca.

312쪽

Dtib II. An justus possit sibi mereri reparationem post lapsum P 3os

pectatore, iuxta illud Augnn. tract. δέ in Ioan. Si oe. eatores non ex diret Dras, frustia sciscitantis dirisset. D mine propitius esti misi petes ora, Et juvia illud D.Τhon .

. a. quae R. ari. Is. ad 2. aeuamvis ejus oratro emph

reatoris) rari se meritoris , potes tamen' ege ampetrato. riis. Τertia, quod metitum innititur tuti intrinseco ue

rustillae . vel amicitiae et impetratio autem solum miseri coeuiat Dei. Quarta , quos ad infallibilem impetrati

nem citationis requiritur perseverantia in ea . secus vera

ad meritnm, quia sumit ps risu erantia in gratia. aetiora, quod metitum est commune omnium virtutum actibus informatis per charitatem; impetratio autem est propria orationis, sive imperetur , sive non imperetur a chari. eat . Serra, quod metitum convenit a tui, prout fit in obsequium Dei, sed imperatio sundatur solum in hone. state oratiociis. Septimo , quod ad meritum requiritur natus viae, non vero au impetrationem r&ideo beati,& animae purgatorii possunt nobis aliquid impetrare, sed nee sibi, nee nobis possunt aliquid meteti. Et in .pterea audiensi non sunt, qui rationem propriam impe elationis confundunt cum metito de congruo. Ex quibus liquido constat, quoci iustos potest sibi impetrare rem

rationem post lapsum, nou autem mereri.

mpetratio etiam mortificatur per subsequens peccatum. Non, inquam, obest: quia impetratio , eum sit compos fhilis eum peccato, non mortificatur absolute per illus, licet uestituatur dignitate, quam habebat ratione gratiae,& non habeat tantam emaciam.

Nee obest, s dicas secundo, qnod si perseverat im. petratio, insallibiliter consequetur reparationem post lapsum , iuxta illud , per te, o Mei eris. Nec hoc obest rquia ad infallibilεm e siqntionem rei impetratae in ter alias conditiones requiritur orationis perseverantia, Mi tradii D T in a. a. quaest. 78. art. s. ad a. dε haec de scit per lapsum subsequentem.

DUBIUM IX.

An justus per suos actus sive intenses,

sive remissos mereatur de condigno ugmentum gratiae gloriae

DE hoc dii hio agit D Thora. tum in pras art s. sub

hoc titulo Ut ἰm homo possit mereri augmentum ram, vel ebo Visuris i Tum a. a. quin 24 art. o. obi inquirit:

Utrum quod Me anti eburitatis charita, aneat ν occasio

ne tituli prioris sol ni Amhores in praesenti agere princise de me inci actus intensoris habitu gratiae, leti enariis talis praeexistenil occasione vero posterioris tantum agrant in traei de Charis de vi metitoria actus remissi, v. g. actus charitatis ut duo, ant ut quatuor, in eo qui jam habet charitatem ut quainoe . Nos vero huic contro. versiae absque ulla limitatione insudabimus : tum quia est materia huius disputationis tum quia rem hanc Omnino absolutam relinquete in praesenti des deramus Ad quos etiam e ducet enucleate omnes modos, qui hus actus charitatis sive intensor ,sve remissus concor.

rit ad augmentum illius. Et ait in hae prolixa materia cum matuti perspicuitate possibili procedamus, opus est nonnulla pret libate, & alia supponere.

Aliqua afravationes, o si osti es .

vi sut eandem circa augmentum gratiae, charitatis , & omnium virtutum insusarum , qnae smul eum gratia necessario infunduntur, & gloriae. Ratio quoad peredictas virtutes est, quia sunt inoprietates gratiae. Et scut propter hane rationem nequeunt infundi, quin in. fundatur gratia, ita nequeunt augeri , 'nin gratia augeatur , nec econtra. Ratio quoad Hoetam est e tum quia augmentum gratiae,& virtutum est praemium in tet meditam respectn gloriae. Τum quia major gloria M.

t clari magis sancto. Tum deniquε, quia lumen gloriae est proprietas gratiae , & hoc agit quantum potest rergo si lumen gloriae, quia est proprietas, proportion, lue cum gratia, etiam glotia debet cum gratia propor.

Tom. Ill. P.M. Theri Saem. tionari. His de eausis audiendus non est in primis Da

randus , qui t. dist. 7. quost. 8. docuit actus remissos meis reti augmentum gloriς, & non augmentum grati et . Nee audiendi sunt Victolia in relee . de Avim elarat. pari. I. num. s. & Sato lib. a. de Nat. o grat. cap. II circa sn. evistimantes actus remissos mereri augmentum gratiae,& gloriae, sed non augmentum charitatis. Et tandem

audiendus non est Arango loco citato ex 2. I. dub. a. nu.

37 qui censet, alias uirtutes insulas non commensurari in suci augmento cum gratia. Diximus supta edi omnium virtutum infusiram , que smia ctim gratia Mesuria a ti

distis, ad distinctionem fidei, & spei, quae, sicut noudependent a gratia in produci, ita nec in atigor. Et ita potest contingere, quod gratia infundat ut in gradu remisso, & supponatur fides in gradu intenso. oohset

vato, noster sermo erit tantum de gratia, ad vitandam

vocum moltitudinem.

ficultatis non peti, quod augmentum fiat secundum to tam latitudinem, aut aequalitatem arithmeticam , itaues quis habet charitatem ut decim, & eliciat actum chaiaritatit ut octo, aut duodecim, debeant totidem gradus

superaddi; alias per triginta actus ut viginti gratia ala geretur intensione incredibili, & quasi infinita . Solum ergo desideratur ad statum quaestionis, quod per actum

iniensiorem tot gradus, in quibus actus Da percedit hahi tum, superaddantur intuitu excessus , & intuitu gra duum, in quibus non superexcedit & intuitu actuum absolutenon excederatium superaddatur aliquod augmen tum incertum , & secundum proportionem geometriis

eam . His ita praemissis.

Τres reseruntur errores circa hanc materiam nam

Iovinianus dixit omnes iustos esse aequales in gratia ,&glotia, pro inti que instum per plura virtutum os, racon mereri plus augmenti gratiae, Et gloridi quam alium. Lutherus, qui asserebat hominem justi fieati me imputationem extrinsecam justitiae Christi , consequintis

docehat non meteri per bona OPera augmentum gratiet

ruta iustilia Christi non est capa v augmenti. Aliqui eiusiscipuli, lichi concederent iuirunt verδ eristere in gra tia 3 amrmabant tamen hona opera illius non esse m-ri totia talis augmenti, seu solum esse s na, & ofi cius gratiae iam adeptae. Ad quos errores debellandos . At Supponendum esI primo, tanquam omnino ter tum de fide, hona opera iusti veth concurrete ad auagmentum gratiae. Ita clefiuit Trident. sess. 6. can. et ubi proscribit praedictos errores his verbis Si is direris, ,

Ri iam eccextam non conservari , atque erram augeri eorum

Deo pra hora opera I sta opera ipsa fruiatis festim mota is esse lini aliovis adepta, non otitem ipsas augenda eauia sum , a thema se. Et staderi potest ea illo Apocal. ulti reo: aeui justus es, sistimetur adbuer quae verha , & alia similia, quae in scriptura reseruntur, inutiliter dicerentur, nisi Oustus per opera sua hona posset crescere in gratia .i4a Supponendum est secundo , iustum saltem de congruo mereti augmentum gratiae . Haec suppositio etiam est certa de fide, & cli finita a Τrident. ita can. et obi ait sistis, dixerit, hominis issificari opera ira esse dona

Dei, ut non me etiam bona ipsus 3Mificari merito, aut iv sim I Aficatim bom operibus, qua ab eo ter Dei gratiam, o Ibsu Chrisi me istim , e M visum membrum est , sunt,

non υσὰ merrai arimentiam Vatiae, vitam eteream , o iuua ita afrine , ε tamen in gratia decessent, eo eratiorem, atque etiam glorie augmentum , anathema fit. Ratio Div. Τhom

id etiam si adet in hoc ait. 8. nam tu cadit saltem lati merito de congruo, ad quod divina ordinatio, & moticiatiae se extendit et sed ordinatio divina, & motio gratio

extendunt ad augmentum gratiae: ergo cadit sub me tito saltem de eo gruo. Minoe probatur: nam se extemdant ad augmentum Hotiae: ergo etiam ad augmentum gratiae . Patet consequentia: tum quia motio, seu ordi. natio alicujus provisoris, quando si extendit ad ultimum terminum. etiam se extendit ad terminom intermedium, qualis est augmentum gratiae relate ad augmentum glo. tiae . Τum etiam nam lichi vivens non possit se gene

rate ; semel tamen genitum potest seipsam angere . Ex quibus clath deducitur , omnes actus bono moraliter iusti concurrere ad augmentum gratiae dis positive saltem moraliter vel proximὸ , vel remoth . Dim. cultas tamen est, an concurrant disposti vh physicΕ Eeaa concurrant moraliter meritori G condimo.

313쪽

3 66 Traa. XIV. De effectibus Gratiae. Disp. II. H Misito Ptis .

i a Cirea primam dissicultatem duplex versatur senaeentia. PH- Ot esse dispositiones physicas. Ita Sua. ME libb 8. de Grai. eap. s. in relin. de Retri se merit disp. I. sect. 3. Vam et in praes di. ao. tres etiam a. a. disp. 68. do, 3. pluresque alii, & quotquot negant actus, nothus impius praeparat ut ad primam justificationis gia. etiam, esse dispositiones physicas. seranda assirmat . Ita Τhomistae, quos in pervacaneum est recensere. videantur tamm apud NM Salmanti tract. a 3. di. 3. duh. I. num.

Circa secundam dissicultatem qoadruplex principalis datur sententia: duplex extrema, & duplex alia media .

Prima extrema docet , iustum neque per actum magis in ensem, neque pet actum rem tuum mereti de condi. gno augmentum gratiae. Pro qua reseruntur D Bona v. n a. dist. 27. art. a. qua's . a. Ricard. ibidem, Durans. ihi quasi . a. numia. N. Uvald. lom. 3. Sacramen . cap I.& Burg. in psalm. 23. Sei Maeda extrema tenet, justum uisve per actum remissnm,sve per actum intensum mere. σέ cle condigno augmentum gratiae . Ita communiter

Τheologi , qtios referunt , & sequuntur NN Salmant. eom in praestiti, & trati de charat. disp. s. duh. 3. n. 33. Tertia,& prima media asserit , iustum quolibet actu

remisso charitatis , & alio quocumque actu metitorici mereri de condigno gratiae augmentum adaequale . &inde pendenter ab aliqoo pacto accidentali supperaddito pacto communi merendi. Ita Suaret in relεθ. λ Reri. isse merit. diis a aliisque in locis, quem plures Recen stiores sequuntur . Quaria. & ultima defendit , iustum

per actus remissos non mereri de condigno augmentum

gratiae distinctum ab eo, quod per sequentem actum in. tensorem meretur, sed mereri proportionathidem augmentnm pluribus titulis conserendnm , sicut Christus non meruit per diversos actn diversa praemia. sed idem diversis titulix collatum. Et si contingat, quod iustos post

actus remulas non eliciat actum intensiorem in via, me. alta te missa manebunt absque praemio augmenti gratiae in perpetuum, lices meteretur maius praemium acciderustale Ita Baiane Ea. a. qnast. 24. art. s. dub a. qnem se.

qnuntur alii Thomist . pro nostra mente declaranda equentes assertiones stabilimus. . II. Restitio primo quoad priorem disse Patim. IM T cendum est mimo , actus char Italis svet εmissos, sue intensos , & quoscumque actus bonos moraliter hominis justiclisponere physich ad

augmentum gratiae. Ita D. Τho. in I. dist. 17. q. a ait. 3. in cor p. ubi ait: Non eodem medo se balet justis informatas

choritate M augmentum taurietatis , o actus praecedeas chari. eatem ad habendam eωνι patem. Anias enim, qui est ex eba. νrtate, ordinatur ad augmensum rear eris , is per mediam disees roris, o μν modum meriti. Sed aerias precedens chaia

mratem ordinarών ad e sequendam charitatem solum Io mo.

dum dispositoris . o non to modum merati . sentit ergo, quod quilibet actus bonus moraliter iusti, qui alias est informatos charitate iuxta dicta cludis. concurrit ad aug. mentum gratiae nedum dispositive moraliter, seu meti.

Idipsem colligitur ex a. a. quςst.24 artus ubi inquit

aesti. In quibus ver his non obscur/ ostendit se loqui do

dispositio e p' usica, & non tantum morali cum tanta proportio non requiratur inter dispositionem piate moeralem , & set mam ad quam disponit, nec opus sit tanta distinctio inter disposti nem remotam ,& proximam ;atqui ratio D. Thom. etiam extenditur ad omne opus bonum morale . maximὸ in ematum charitate, quia ex eo redditur homo promptior at perfectiorem actumehatitatis: ergo iuxta D Τhom. tostus per omnes aet iis honos moraliter , sive intensos, sive remissos clisponitur 3 lich ad augmentum gratiae . Unde hae assertio estrua ,se consciemis doctrinae diis praec a num. 8a. tradit. . Ex qua deducitur ratio probativa illiu .

Nam gratia in ptima sit iasuscae dependet a nostris acti hus supernaturalibus tanquam a dispositione physicasve proxima, sive temotae ergo post eius infusionem etiam in illius augmento dependet a nostis actibus tan ouam a dispositione physca sive proxima, sive remota a Antecedens supponitur ex dictis loco citato. Et conse.

quentia probatur: tum nam ideo antecedens est verum,

quia statia in primo sui se non infunditur connatura. liter sine propriis actibus liheris proportionatis cum Q. sceptivo libero, & forma persecta libera , de quia homo pro Eimh, vel remoth iuxta qualitatem actus deteriminatur ad illam, illique appropriatur ; sed omnia haec

intercedunt in Omnibus actibus bonis moraliter post a de p. tam gratiam relatὸ ad eius augmentum, ut liquet. erisso si in prima sui infusione dependet tanquam a dispo

satione physica proxima, vel remota ab omni hus acti. hus supernaturalibus , etiam dependet ono , vel alter modo ab omnibus actibus bonis motaliter tanquam a dispositione physica . Tum etiam.' nam forma subitan . tiati .ion Elum dependet a dispositioni hus physicis .clum mimo producitur, sed etiam dum augetur . ergo

pariter gratia non solum dependet in pti rati sui e se ab actibus tanquam a dispositione physica . Tum denique.' quia in sentὰmia suarii intenso sati in peccatore depen.

det tanquam a dispositione ab actu intensori a mirati, quia noci meretur.' ergo phylaca.' ergo idem ei. cendum est de intensione gratiae.

tem inter actus disponentes ad primam gratiam , &aactui disponentes ad augmentum illius, quoa peiures non sunt meritorii, & propterea oequeunt esse nisi dispositiones phylicae . .Hsteriores vero sant meritorii, augmen

ii gratiae, de hoc pacto potius pertinent ad dispositio

nem moralem.

Sed taee vaso est prorsus voluntatia, ideoque sa-cith reiicitur : tum quia conceptus metendi ex terminis non est incompossibilis eum eonceptu disponensi physi.

te, scut nec conditio es ad merendum opponunt ut in eadem forma eum conditionibus ad clispotiendum physich: ergo ex eo, quos actus praecedentes augmentum gratio concurrant moras iter seu merito iὸ , non obstat, quos etiam concurrant dispositi e physich . Antec. vi. tietur certum nam consitiones ad dispoliendum Myscὰ

unt illae , quas supra insinuavimus , & reperiuntur in actibus inccedo tibus primam gratiam , a quibus non

exuuntur actus praec dentes augmentum illius p-r hoc. quos superaddatur conceptus metendi ex ut aliarum consitionum Tum etiam: nam in Sues ij sententia actus contritio ais est meritorius saltem de congruo primae graistiae: ergo vel debet negare lut revera negat esse dilo stionem physicam illius 'i vel debet concedere , actus praecedentes augmentum eratiae esse simul dispositiones physicas, & meritorias. Tum deniqnh. nam actus pretia cecientes primam gratiam sunt dispositiones morales , vel per modum meriti de congruo. ut plures volunt, vel per modum impetrationis, ut alii, vel alio m do, quatenus movent voluntatem divinam ad eius in.

fusionem, quod est proprium dispositionis moralis: de

amen praedicta evatio permittit esse dispositiones phy-scas.' ergo idem dicendum est de actibus praecedent thus augmentum gratiς .' & sic corruit mcdicta disparitas. igo Respondebis secundo, concedendo antec & neis gantici consequentiam, propter aliam discriminis ratio. nem.' nam ad primam gratiam non suppooitur subie .cium determinatum ad illam nisi mediis actibus insce.

terum ante angmentum gratiae iam supponitur subiectum cum ipsa gratia, quae suffcienter coaptat suhie. ctum ad eius augmentum , & propiet ea ad hoc dispo.stionibus physcis noci indiget. utra est primo. Nam subiectum alicuius formae non intelligitur tecthdissequium per hoc prccis , quoasit alias subiectum capax illius, sed per hoc quo a determinetur ad formam .' ideoque quamvis sit rationa potentiae Obedientialis capax primae gratiae, non intelli. gitur recte dispositum quousque per aliquos actus pro . portionetur , Ac determinetur ad eam ; sed per hoc,

quod habeat gratiam , non est determinatum ad aulamentum graiiae, ut ex se liquet , cum habens gratiam ut unum non sit magis determinatus au augmentum ut duo quam ad augmentum ut mille.' ergo opus est,

quod determinetur per aliquos actus ad speciale aug.

314쪽

Dah. IX. An tisus perstios actus sive intenses, Me remissos cari a or

mentum proportionatum cum talibus actibns, proindeq;

ante, quod augmentum hstantiae supponat naturam , non supponit illam susticienter proportiora lam, coapta. Eam, & determinatam ad illud, & propterea eget aliis Oispositionibus ad sui a mentum ergo idem dicendumen de augmento gratiae . U Tertio, o Myrernis r Ouia ε is quantitas ex parte fui habeat vim au occupandum maiorem locum, non tamen illud occupat, nisi dispo. Matur maiori raritate, ut optime explicant NN. Com plui. abbre v. de severat. disp. 7. ergo potiori titulo hoc ceucedendum est de augmento gratiae: qnia huic , ad prunandum talem effectum, necessatio superaddendum est aliquid per modum sermae. Per quod piscluditur quoddam discrimen, quod ad encire possunt adversatij inter augmentum substant in , &au mentum gratiet: quod scilio ad angmentum illina ne

cillaria est dispositio, quia hec est delinis aecidentis, &accidens poteli disponere ad Iubstantiam: as accidens umro , ni est pratio ausmentum, superfluit alius accid os per inodom dispostionis. Ex dictis, inquam, manet pie cinium tum exemplo proxime adducto Tum quia, non

chstate quia prima gratia st accidens, disponitur phue sichper alia accidentia. Τum deniquὸ : nam , quia gratia est natura in linea supernaturali et ema persecta , egetesilaostionibus physicis ad sui connaturalem insistonem

ergo etiam augmentum ipsns gratiae . Propter haec lait Eltiquit Dis Thom. a. a. quas . H artic. o. Quia oti . menitim harittiati charitatis quodammodo fimiti es eo seroci

ci emeruto.

Et discurredo proportionat ad substantia &ad primam

infusione gratiae . iacith deducitur, quo pacto aetus remissus & ime usus disponant: nam actus remissus, com non sit adaeqnate proportionatus, non disponii proxim/ sed remote ad auq mentum tecontra vero, quia intensus est

cmnino proportionatus, disponit proximε sicut caloe in duo solum disponit remotὸ ad formam ignis, & caloeiat esto proxime. Idemque apparet in augmento sub stantiae, r spectu euius quaedam sunt dispositiores remo. ae , S aliae proximae. Quis enim negabit, quod actus charitatis ut qua uor est magis proportionatus cum omitia ut quatuor , quam actus ut duot Quod cloenito Thom. exemplo virtutis acquisitae loco proxim temiato ad a. his verbis'. di generatione inretiris ac iustae non ii bit entis comptit generasionem, sed qui fiet operasti, ad ravi ut disponeri r o viri I, qui es perfnων agens, in inrit, e omnium praecede sitim νedicit eam ad anum , sue etiam est in miris itistis ea malus lapiam. Et cum omnis actus

honus motaliter in iusto aliquo modo disponat ad actum charitatis, eo modo quo iste disponit ad augmentum

pr. tiae, proportiorae servata, ille etiam disponit. Hic tamen notare oportet, augumentsi pratiae non de. hi te correspondere actui intentiori secundum tota suam

rati inuinem , ita ut si 'nis habeat gratiam ut quatuor, &eliciat actum charitatis ut lex, debeat angeri gratia os rue ad decem, sed praecish secundum excessum actu supra habitum. Τum quia physich non est proportio.

ratus eum gratia ut decem . Tum etiam quia hac ratione

in eo, qui hi het habitum acquisitum ut quatuor, &elicit alium intensum ut sex, sollim augetur habitus usque ad sex. Et in subiecto calido ut quatuor, si accedat agens ealidum ni sex, solum angetur calor usque ad sex .s d de hoc insta.

tiorum. Quet est huiusmodi e nam nec alius remissos, nee actus intensim producunt intensionem gratiae, ut suppemimus cum constanti sententia Thom istariim, &1uirini elici Praecepi. I. a. quaest. II a. & 2.2. quaest 24. arr. I.

ct jni. diu. i 7. quaest. a. art. g. neque relinquont post aliquia in potentia, ratione cuius maneat determinata ad augmentum gratiae : ergo non sunt dispositiones physeo. Cotilequentia prohatur, nam, ut proxime vidimus evD. Thom. propterea actus remissus virtutis acquisitae dis ponit phIsce ad eius generationem, & guttae aquae ad eucavationem lapidis, quia relinquunt aliquid, virtute

cuius ultimus, & gutta ultima physch ploximὸ produ.cit suum estiet ii mr ergo si nihil holum tepesitur in acti hus chalitatis, sequitur, quod non sint dispositiones physicae, sed tantum morales.

Haec odiectio confundit genus causae essicientis phv. scae eum petiere causae dispositivae physicae, quae c . Tom. III. Pol Threi Stam. susio omnino vitari debet. Helle tamen tollitur, s eaea.

tur, quoci multoties genus causae dispositivae associatue eum genere causet efficientis physicae , ut contingit in duo hus exemplis allatis, & in omnibus dispositionibus an tecedentibus ad aliquam formam naturalem. Aliquando non associatur cum genere causae essicientis phylicet, ut in clispositioitibus consequentibus, cuin quibus in hac parte conveniunt dispositiones antecedentes ad sermam supernaturalem. Nec propter hoc desnerent esse dispos tiones physicae sue proximae , sue remotae , ut nunc supponimus de dispositi ths iam antecedenti hus , quam conseqnen thns primam gratiam habitualem , ad quod

satis est subjectum appropinquari physici, ot determL

nati per eas proportio e servata ad formam . Et in hoe tantum tenet smilitudo intenta a D. Gom. inter exem. pla adducta , At dispositiones proximas, & remotas pri. ας gratiae , & augmenti illius. Caetersem quia disposito.

nes antecedentes, sue remotae, sue proximae, ad foris mam naturalem, praeter genus canis disposti .ae physi

ex thahent etiam etscienter physichinfluere in formam, opus est, quod in sub3ecto aliquid relinquant, vi cujus ultima dispositio physich illam producat. Hoe autem necessarium non est in dispositionibus antecedentibus Ormet supernaturalis propter oppositam rationem .

148 in Icendum est secundo , iustum salthm per

αδ actus intensiores charitatis mereri de Conis digno augmentum gratiae . Ita expres h D Thom in praes ait. 8. Et probatur primo ex Trid. nam justus eo dem modo meretur a agmentum gratiae, & gloriae, a ipsam gloriam ς sed iusius metet ut de eo digno gloriam ;ut probatum manet sum a num. s. ergo etiam meretur

de condigno augmentum gratiae 'i sed nullus aptior actus poten excogitari au tale praemium quam actu intensior gratia praeexistenti ergo per actus intensores iustus me retur de condigno augmentum gratiae. Cetera constant praeter maiorem, quae definita est a Τ iuent. siff. s. can.

32. relato num I a

Deind/ mohatur ratione D Τhem. ad hane sotmam tedae a b Nam illud cadit sub merito de consigno, asuod divina ordinatio,&motio gratiae se extendit me iante opere condigno; sed mediis actibus intensiori stanquam opere condigno ordinatio divina, & molio gratiae te extenuit ad augmentum gratiae: ergo iustus per tales aetns meretur de condigno augmentiim gratiae. Minoe plobatnr nam ordinatio divina, & motio gratiae mediis praedictis ae ihus tanquam opere condigno se exintendit ad augmentiam gloriae I ergo etiam ad augmentum gratiae . Coosequentia est legitima: nam, ut diximus num proxime telato, motio, seu ordinatio alicuius periecti provisoris non se extendit ad ultimum terminum, sinita etiam se extendat ad terminos intermedios, & s opus Ordinatum εst eoudignum eum termino Ditimo, etiam est condignum eum termitio intermedior augmentum autem glo/iae est terminus ultimus, & augmentum gratiae est rerminus intermedius, iuxta illua Prov. q. Ius ν- semita quasi tui θωisus morerit, ct cres it iis e nape Destim diem, qui est dura iae, ut ex molt hic o Tho

Antecedens autem quoad ordinationem divinam est plus quam certum. quia sicut promissa en glotia illam me. renit, etiam est promissa maior gloria magis merenti. Quoad e dignitatem operis intensioris cum maiori gloria facilὸ ostenditur: nam actus charitatis, v. g. ut unum est eo dignus eum gloria secundum se, ut probavimus num. . ergo actus charitatis ut quatuor est condignus cum maiori gloria. Ona ratio magis elucescet ex aliquarum obtellioniam Iolutione. a 49 Obiicies et go primo: Nam perseverantia finalis

est medium ad gloriam ;& tamen iustos metetur de Cori. digno gloriam , quin possit mereti perseverantiam ' ergo etiam meretur de e digno augmentnm gloriae , quin

mereatur augmentum gratiae.

obiicies secundo, & simul impugnatur solutio, quae praecedenti potest adhiberi: Nam sicut perseuerantia se tenet ex parte principii metiti, ita gratia ut intensa se

tenet ex parte maioris meriti, seu actus intensioris e ergo

315쪽

368 Tract. XIV. De s albus Gratis. Di p. II. H Merito justi.

gmentum gloriae, non sequitur mereri etiam augmen eum gratiae. Antecedens probatur tum quia actus me.

Hlotius gloeiae petit procedere a gratia: ergo magis me. itotius a malo i gratia. Τum etiam: nam actus inten. sis ot quatuor, qui supponebat gratiam intensam ut duo procedit a gratia ut affecta aliquo modo; siti nostit affecta modo ut duo, alias enm modus ut quatuciee 2 inat in eodem instanti, simul existerent duo modi rergo ni assecta modo ut quatum.

Obiicies tertio: Nam actus intensus ut quature, &supponens gratiam ut duo non est condignus cum gratiavit quatuor: ergo nequit esse meritorius de condigno augmenti gratiae, licet mereatur de cotidigno augmentum glotiae. Antecedens probatur: nam gratia ut quatum incedit in valo e gratiam tit duo: seo actus intenses ut quaince accipit totum suum valorem a gratia ut duoractot iotensus ut quatuor, & supponens gratiam ut duoronen condignus eum gratia ut quatuor.

Nee tefiti dicere cum o Thom. in praes ad a. quod Ileri gratia ut aucta sit supra quantitatem gratiae praeis axistentis, secus vero supra virtutem ipsius. Noci, inquam, reserte Tum, quia virtus gratiae prae. existentis non distinguitiar aheios quantitate, eum quam altas gratiae noci si quantitas molis, sed virtutis ,&quo st magis intenti, eo habet maiorem virtutem ; sed gra

stia ut quatuor excedit in quantitate gratiam praeexissen. gem ni duo o erga etiam in virtute . Tum etiam: nam

actus ut intensim gratia praeexistenti, vel excedit vir entem illius, & se gratia, quae est eius effectus meti amius , etiam illam excedit ἰ vel noci excedit, et se adae.

uuat in valore augmentum illius.

Ad primam obiectio m respondetur, qnod per se verantia haalis non est propriὲ medium ad gloriam, sed en in incipium meriti, ut infia late dicimus. Augmen. um autem gratiae est proprie medium ad maiorem glo. Elam , & propterea si hac cadit sub merito de cotidi

gno operis intensoris, etiam augmentum gratiae. Ad secundam respondetur negando antecedens. Ad

cuius primam rotationem dicendum est , quod actus meritorius ah tu δ petit procedere a gratia, & non potest procedere a solo auxilio. At actus ut intens,, seu magis meritorius potest procedere a gratia ut adiuta au. xilio , qnod suppleat vices modi intensiori s. Pro quo vudeantur dicta disp. prae . num. 42. Ad secundam dicimus , quod praedictus actus procedit a gratia ot nullo modo aflicta, seu praecise ut elevata auxilio. Et ratio huius

est: quia licet repugnet ex sua ratione particulari me. ritum regulat m per fidem ,&praemitam ultimum eo sistens in .isione beatifica simul eoegistere, non tamen repugnat ex communi ratione meriti, & maemii, quod Peaemium conserat ut in eodem instinti. in quo existit metitum & in sententia commoni Τheologorum ita se habet praemium inter med inm eonsistons in augmento gratia. In qua suppositiona gratia praevissens cum modotii duo in eodem instanti, in quo elicit actum charitatistat quatuor, & affcit ut augmento ut quatuor, seu modo tit quaisor & expoliatur a modo ut duo per modum ut quatuor. Et cum modus ut quatuor ni pote praemium actus intensi ut quatum, nequeat pi intelligi existens

Wo priori ad praedictum actum, seu meritum, sed ad Iummum in genote caula dispositivae physicae, quatenus in eoohm indivis bili instanti , & pro aliquo signo m.

sturae expellit modum pracedentem inde est, quod ad talem actum tantiam inquat gratia ut elevata auxilio supplente vices modi ut quatuor in posteriori s gno adveniendi. Neque ex hoe inseras modum advenientem aet quainor esse causam, & e fictum in eodem genere cautae disposilvae physcae . siquidem modus Di quatuor disponit physich ea pellendo modum antea toeem, &disponitur physich per actum ni quatuor iuxta dicta O.

aee. Non, inquam, inseras . nam modus ut qua in elum disponit per accidens adactum ut quatuor, quatenus per incompossibilitatem expellit modum ni duo non perveniente suo influxo dispositivo au actum . actus vero disponit per se ,& directe ad modum ni quatum

supervenientem.

isci Ad tertiam respondetur sustinendo solutionem inter arguendum datam, quae est D. Τhom ut ibi cli. ximus . Et ad replicam dicendum est uirtutem gratiae

esse duplicem, aliam physicam, per quam physce imessit in suos inus . aliam moralem , per quam digni.

fieat actui meritorios. Dieimus ergo, quod i rei actus intensior gratia praeexistenti excedat virtutem illius pliv. sicam , sicut & quantitatem illius, & hac ratione nequeat haec illum producere, nis elevetur per auxilium suppleas deiectum talis virtutis . sevi modi proportionatipnoa tamen excedit virtutem eius moralem, quia mini.

ma gratia, dummodo influat in actum, & in quamli. t eius intensionem suffcit ad illum valorandum iuxta capacitatem actus. Gratia autem physic/ insuit in totam intensonem actus, & non solum auxilium elevans escut intellectus elevatus lumine glotic vere influit in visonem Maiam, & non solum sumen, & dum gratia est affecta modo ut quatuor & elieitur actus xharitalis ut quatuor, non solum motus influit in illum, sed etiam ipsa gratia secundum si influit vere, tam in i sum actum seeondum se, quam iti ipsam intenti aena, modo, & auxilio se habente tit ratione formili ad excellum actus supra habitum secundum se. Et sicut motius ut quatuor, dum ades , non est proprie qui dignificat actum, sed gratia ipsa vete .concurrens ad tuten. soaem , licet ele sata per modum ; ita auxilium non dignificat intensioriem actus, sed gratia coocurrens cum illo. Ex quo clar/ eonstat, quam diversa sit virtus physica gratiae a uirtute eius morali, quamvis haec suave.

toe in illa. Et per hoc sitis constat ad duas incitati

nefa

rsi sed dicta pro maiori Iure doctrinae pro vim 3

traditae. & disp. praec num. 4a. Nam gratia cum auxilio solum concurrit instrumentaliter ad excelsum actus

intensioris, licet gratia secundum se principaliter comeuttat ad ipsum actum intensum Deundum suam subis

stantiam .' ergo non vere influit in intentionem actus rergo nee illam dignificat. Haec ultima consequentia pa. tet ex prima, quia gratia noci dignificat id, quod vere non producit. Et prima ex dictis tract. a. ubi statuimus distramen inter causam principalem, qualis en omnis causa vitalis, & causam instrumentalem , consistens iam quod cauti principalis vitalis, cum moveat ut a se, vere attingit suum estitiam ς eauia vero instrumentalis

cum non moveatur a se, non attingit vere effectum camsae principalis, sed tantum dispositi se . Antecedens pluistibus in locis traditura NN. Salm praes tract. a s. disp.

Haec re ira , quam alibi tetigimus, totaliter manebit dissipata , si piaeuitiis de tantis P P. eoogrua expci. sitio adhibeator. Pro quo nota primo duplex esse R ui sinstrumenti, alitia proprie dici im, de alitia improprium rde ratione prioris est, quod agat in ris ut motum ab alio, & non possit, auhuc postquam est motum, agere a se. de ratione posterioris solum est, quod moveatur

ah alio, sed postquam est motum, potest agere a se rex quo resultat aliud discrimen . nempe qnod Ilii ruismemum rigor sum non tangit per sitim iuiluxum esse. ctum causae mincipalis, sed tantum e1fectum praevium, medici quo tantum dis stive e currit ad aliud; silio strii mentum feeundum quid etiam tangit effectum ea

si principalis, & a se potest moveri hi cit diae at illo & hoe pacto intellectus elevatus lumine gloriae palea large dici instrumentum Dei in ordine ad visio tem

alam

Nota secundo, in actu intenso ni qnatum, elicito ab eo qui harustat gratiam ut duo , vel absque omni modo, pro peiori ad eius elicientiam iusta superius diucta posse consuetati operaii em secundum se, inten- sonem ut quatuor secundum tendetitiam specificam . permanentiam illius iuxta dicta vi'. prsc. num. 43. x ultimam actualitatem. Secundum primam sotmalitate ranon excedit virtutem physcam natiae, iuvia secundam licet excedat virtutem ph sicam gratiae, secus vero viris

tutem physicam auxilii Ev qisibus prima omnino min. cipaliter producitur a gratia, secunda in ueitur instrumentaliter, sed non tigrum/, sed improprie, & secundum quid, scut visio ab intellectu elevato lumine gi riae, par enim est ut rotaque ratio, & hoe si dicit titactus intensus ut quatuor euadat valorosus ut quatuor ratione gratiae. Doc postremae foemalitates absolute ex. cedunt virtutem physicam non solum gratiae, sed etiam auxilii. & hac rati no solum tanguntur ab auxilio tanquam a virtute instrumentaria rigor oti . Nee propter trocclesinunt esse meritotiet, quia au hoc sitis est, quos gradus ille plocedat absolute a gratia, & quod suadam ut,

liter s

316쪽

Dub. IX. An justus per suos actus sive lateas, , si e rein os c c. 3o9

liter, Ad presu positiv/ sint vitales, voluntariae,& libe. t. . Et in hoc sensu accipiendi sunt praelauuati Patres.

Resolutio totia quoad antis νemissos.lsa o Irendum est tertio, quod si attendatur ad salas leges meriti de condigno, nulla imeerveniente clispositiciae accidentali, iustus non meretne de cociuigno quolibet actu charitatis temisso, seu honomoraliter augmentum gratiae, proindeque non meretur actias remissus secundum totam latitudinem actus. Haec ait reio pt edit eootra primam sententiam mea iam

relatam num. I 43.

Et peobatur et noad prioeem partem, ex qna de pendet posterior. Pro quo duo supporienda su est, &quod iustos hahens charitatem ni quatuor elicitatium

charitati ut unum non habetis valorem, nisi ut onum,

re quod praemium intensius est indivisibile , v. g. st quinisque, as cuius consecutionem paciscitur Deus tantum esse conserendum ei, qui condignὰ meretur illuci adae. quate tosta quoci Deus noci manet Ohligatus ex iusti. tia ad esus collationem nec qn ad totum, nec quoad

partem propter sui indivisibilitatem, nisi ei qui habet

meritum ut q inque , t proportionatum cum toto praἴ-mio. Sicut Rex inopotiens munus ioclivisibile valoristat centum laboranti ut centum non manet obligatus ex justitia ad eo ferendum illud munus la tanta ut vigimai. In his suppositio thos.

Probatur emaciter eone Iusto ratione: Nam actus non adaequans in valoee morali augmentum gratiae, u-xta leges communes meriti de conuigno nullo modo p .

test iliou mereri de conuigno: dacius ni tinum, serm istis aliis eiec stantiis , durationis v. g. multiplicationisese. noci ad uat in valore gratiam ut quinque,' et e non meretne illam de condigno attentis legidus communibus meriti. Maloe est fecundum suppositionem secundam factam. Minoe vero proba inr: nam actus cha. ritatis ut unum nora adaequat in valore morali actum charitatis; sed actus charitatis ut quinque non super. excetiit, sed adaequat in valore morali gratiam ut quinisque: ergo actus ut unum ocia adaequat in valore m tali gratiam ni quinque. Quae ratio magis Ormi circa totam latitudinem augmenti, ut si anne a foret gratia usque ad octo, su. peraddendo supra gratiam iit quatuor alios quatuor gra. dus ratione actus de novo diliciti ut quatuor: siquitiem longe malacis valoris est gratia ut octo , quam gratia ut quin e r ergo si actus ut quatuor non a quat in valo. re morali gratiam ut quinque , multo minus potest a quare gratiam ut octo .

33 Res mode his primo, quod licet actus ut qua.

tuor praeci live ab alio actu ne quatum non adaeqtiet graistiam ut qui me, ad aequat tamen illam una cum alio

actu, qui meruit gratiam ut quainor, immci & exee. oit illam, quia quatuor, &suum simul ad aequant quin que gradus, & quatuor, & qnat e debent excedere quinane gradus ex parte augmenti. Sed contra est: Nam licet actu ut unum simoi cumacto intenso ut quatuor habeat maiorem valorem, qtiam actus ut unum, & qnam actus ni quato, praecis ethsumpti, non tamen adaeq at simul cum actu ni quatuor in valore morali actum inuisi sibilem, & intensum ut q inque: ergo nec gratiam incliuisibilem intensam in kuinque. Antecedens probatur . nam gradus indivisibi lis ut quinque maioris valoris est tam physice, quam moraliter, quam qnitique actus ut unum.' quia tota persectio istorum eminεntiori modo continetnr in graduraui. isibili ot quinque & nequit adaeqnati in valore mo. tali , niti per maiorem multiplicationem, aut continnaiationem eotum: ergo etiam est maioris salotis tam phy. sich. quam moraliter, quam doci actus, unus ut unum, di alius ut quati Dr.

34 Respondebis secundΛ , gradum ut qninqne esse virtualiter divisibilem. Supposito ergo, quod actus ut

vinum simul cum actu ut quatuor mereatur maius prae.

traium, quam solus actns ut quat oe, opus est, quod mereatur de condigno aliqood gratiet augmentum . Contra est.' Nam quando praemium est ibi malitis

indivisibile, & secundum nullam portionem separabile& dillinctum, nequit muta leges communes meriti esse debitum ex iustitia secundum unam partem, nisi stetiam secundum se totum, Di liquet exemplo adducto rugis promitteniis donum aliqucia indivisibile certanti

hus osque ad meritum condignum illius , alias ex iusti. tia teneretur conferre aliquid supra meritum de condi.

gno ; sed supponitur, quod gradus ut quinque est soris maliter itidi . iii bilis Oon habetis portiones separabiles ,& distinctas, & quos actus ut unum simul cum actunt qtiatuor non adaequat in valore morali totum gradum ut quinque.' et go nihil in eo meretur de eondigno Pa. et consequentia . nam meritum illud , quod nequit obligare ex justitia, neqnit esse metitum de condigno.

Unde posset Dεus, ant Rex alius praemitam conserte, si vellet, quoci corresponciet et illi edichnoi, seu ad hoe

conserendum adhue non teneretur ex iustitia I nisi si μpolita alia permissione accidentaria .' & ita nullii in estinc veniens concedere , quod merita illa maneant irre.

munerata, quia non adaequant praemium illud indi, is hila, acl quoci tantum se obligavit judex ex suppositione metiit aua quati eum toto illo. 333 Ex cuius recta intelligentia facile corruunt nomnullae obiectiones adversatiorum. Rima est. Nam valor moralis meriti crescit eu otu operum multitudine. ut iusta dicemus. et o plus meretur, qui elicit simul actu ut quatuor , & actum ut unum, quam si eliceret solum actu

ut quatuor sed per actum ut quatuor meretur augmentum ut quatuor: ergo Per actum ut unum meretur γ.sea supra avgmεntum ut quatuor: ergo per alium actum ut quatuor meretur postea maius augmantum .

Secunda est: Nam quodlibet peccatum mortale reis missum me retor ue cona igno poenae augmentum, piae cisa alia lege accidentali de merito : ergo etiam opus reis missum charitatis meretur augmentum gratiae. Patet consequentia 2 paritate, &a proportione, quam actus meritotius habet ad praemium , similem ei, quam demeia ritum habet aci poenam.

Tertia est: Nam quodlibet opias satisfactiotium .

quantumvis remissum, ex communi lege satisfactionis , on supposita alia gratia ei accidentali , diminuit me. nam . ergo quodlibet omet meritorium auget premittiri. Consequentia etiam e stat a paritate , & a simili p. portio ae . ' Confirma ut Nam nullum est opus bonum moraliter, per quod noci augeatur praemium accident te, etsi hoc supponatur valde intensum ergo idem ducendum est de illo tεlatε ad praemium essentiale. Pro solutione primae objεctionis aliqua observanda .eniunt. Obserνa ergo primo, valorem moralem in meistito crescere non solom ex intens ne maiori ph3sica ae tus, sed ex aliis capitibus. scilla. ex continuatione αmultiplicatione. Ita communiter Theologi contra Bam nea . Et ratio id suadet: nam quis cordate potest cuburate , quod actus charitatis ut quatuor continuatus per nam horam habet maiorem valor m, quam idem actus durans praecisὸ per unum instans Patiter uvis dubi adit, quoa quatuor actus charitatis ut duo excedunt in ualoro morali D uam solum actum charitatis ut duo Quod mat mi aliquihus exemplis: nam plus valoris habet, qui per totum diem laborat cum eadμm in te Osone, quam qui clam eadem intens e laborat praeci h per unam h ram . Item argentum potest ita multiplicari, quod haheat mane em valorem, quam aurum. Tandem plura pera satisfactoria eis a m intensionis phylicae pluris habentur in aestimatione morali au extingue a m mnam,

nam unum opus cum eadem intensi cie, alias conses

eius in satisfactione coamentali fiunta imponeret

decem trionia , vel decim eleemosynas eiusdem rati nix. Eu quo insertur, quod actus ph; sice remissus , de non adaequam physich augmentum si peraddendum, --test ita inescεre ratione continuationis, aut multiplica tionis, ut illud a quet in valore morali, & in rations meriti de condigno,

Observa secundo, continuationem actus plus eo, ducere ad augentium valorem meriterium caeteris M.tibus , quam multiplicatio em, itaque plus augetur me. itum in eo, oui perseveranter.& absque ulla interdit ptione elicit actum charitati . ni qualum, quam in eo , qui cum eadem intensione illum repetit, & frequentae cum nonnullis morulis, & interruptionibus. Pro quo ad.

sunt errentia motiva r tum quia perseverantia impottat

specialim di multatem suffcientem ad constitnendam specialem virtutem, ut docti D. Thom. αὶ quaest iap

317쪽

sit. I.& propterea plus aestimanda est continuatio te iis paribus, quam repritio . Tum etiam: Nam actus v g. durans per uitam horam , durat in omnibus instantibus, in quibus dorant actus interrnpti, & etiam in aliis, in quibus actus militiplicati interrumpuntur: quis ergo negabit continuationem coosncere ad augendum valorem magis, quam multiplicationem ' Tum deniqnh e quia demeritiam plus cre cit caeteris patibus per continuatimnem, quam repetitio. Nec obstat contra hoc, quod in

repetitio te augetur magis ratio voluntarii, ratione cuius

etia n er scit valor meriti. Non inquam, obstat, quia sare potest aequalis ratio voluntarii, di quia difficultas Armalis, quam importat continuatio . longe superat i l. rum excεssum voluntarii, qui tantum immetat dissicul.

tatem materialem.

Cbserva tertio non posse cetiam regulam tradi adeo ostendum, qualis ripetitio actus remissi, aut conti nuatio lassicia tau hoc, ut valor illius moralis adaequet augmentum ad sensum , quia hoc pendet ex quantitatepi. ysica acius, de anetum inti cum eo collati &ex aliis p. incipiis, quo sorth loliis Deus cognoscit. Seu pro ea. ptu, & mosulo noli ro δε nnullas regulas tradere possumus. Prima est , quod acl augendam gratiam ut quia. que plus conducit unus actus intensus ut quatuor, quam quati tot actus intensi ut unum, & quam duo actus in. ensi ut duo, quia intensio non fit per gradus ejusdem Eationis, s d per modos, aut gradus diversae rationis , Mi supponimus non solum cum constanti sententia Tho mi statum, sed etiam cum communiori alior iam admit

et nitum iniensionem sieti per additionem gladus au gradum ergo in gradu indivisibili ut quatuor eminentiori modo continetur perieti io reperta in quatuor acti hiis ut vinum , & in duobus actibus ot duci, proindeque ille Da ons angmenti, quem potest adaequare actus ut quatuor in animatione morali, non poteli ad aequari per actus recens tos , sed necesseell, quon plus repetantur. Hoc liquet in anto habente quatuor gladus valoris in sua li. mea, qnos non potest adaequari per quatuor gradus di visos argenti, nec per octo, nec per duodecim, quia ad adaequationem argenti cum auro pro uno gradu istiustat unum requiruntur quatuor gradus illius. Noe etiam apparet in lapide pretioso habente unith valorem Diotio, qui magis aestimatur, quam duo lapidet eiusdem Opeciei habenies valorem ut quatuor , & quam octo lapides habentes valorem ut unum :S eunda tegula est , & deducitur ex praecedenti , quod qnanto gradus augmenti est intensior , requiriturna adaequationem in valore maior multiplicatio in acti. hus merito ii rem7ssis, vel major intensio in illis sinera uia multitudine illorum. Vn maior multiplicatio, continuatio , ant intenso requiritur ad adaequandum valotem gratiae ut decem in eo, qui habet gratiam ut movem , quam ad ad aequandum uasorem gratiae ut qui que in eo, qui habet gratiam ut quatuor propter ratio. D in proxime traditam. Unde stare potetit, quod actus Ot quatuor simul cum alio ut quattior haheat suffcien. tem valorem com gradu gratio ut quinque, & quod actus ut iannm simul clam actu ni quatuor, ex nullo alio capite suscipi ns valorem, illum adetquet. Ex his, de ex dictis num . praec. satis conliat ad primam odie.

is 6 Ad nen am respondetur, quod de peccato possumus loqui in duplici sensu e vel prout importat gravitatem ossonis, quo pacto inducit obligationem ad satisfacitonem infinitam, uel loco illius ad poenam itis.

ritam & in xta hanc consderationem non erit mirum,

quod quoesibit peccatum mortale augeat poenam, sed non ita, t locum in actia remisso charitatis . vel in ratio.

Me malitiae, praecisa offensa : oc hoc modo acceptum me. retur maiorem poenam essentialem, seu damni. Sed ideo est, quia augmentum illius non est pro pete intensio , ita auinstar extensoait scientiae . Unde sicut hςe fit ma. lar per extensionem ad nouas conclusiones ; ita poena damni, qua consistit in catentia visonis, augetur percon notationem peccatorum, uuae sunt imp dimenta ad Deum videndum. Vide, si placet, quae vivimus tract. de peccat disp. q. anum. fru& num. 33. Gratia autem non augetur nisi intensiuὸ: ideoque non est par ratio. Si vero loquum ur de poena sensus, quet respective ad poe. nam clamni est accidentalis, permittimus , quod ait Datur per quodlibet peccatum, quia habet coadiani tu.

Gratiae. Dip. II. de Merito usti.

tem, ut aliquantulum angeatur; quod non evenit cuili4 bet actui metitorici relate aci augmintum. Ad teti iam respondetur negando consequentiam ,

ob manifestam disparitatem inter satisfactionem, di me. ritum d quia per satisfactionem sit diminutio poenae, &hre quolibet actu satissat otio potest diminui, sicut minuitur debitum, seu reatus ad illam. At me meritomst augmentum , quod fieri Uebet per modum indivisi. talem persectiorem, ad quem non quilibet actus merutocius habet condignitatena. Explicatur hoe discrimen ex iis, quae in physicis contingunt : nam minima sti. giditas sufficit ad minuendum calorem, qui supponebat ut ut octo; seu non quaelibet calefactio lassicit ad aug.

mentum caloris, qui supponebatur intensus ut quatuor Aa constimationem respondetur, quod opus virtutis informatum charitate habet condignitatem ad hoe, ut praemium accidentale augeatur, scut de quolibet peccato in ordine ad poenam sensus supra diximus. si autem sermo st de ipso opere virtutis praecisive ab informatio. ne charitatis, &a conjunctione ad metita prGedentia; se non adaequatur cum intensione praemii accidentalis.& propterea idem dicendum ea de illo, ac de actu remis

se charitatis.

Ultima, o specima resolutio quoad actus remisses.

is lce nm est ultimo , iustum in praesenti

providentIa mereti de condigno per quem. 7 t actum in imatum charitate augmentum gratiae. Haec resolutio suffragaint secundae seni nitae relatae numi 3. & procedit contra quartam ibi allatam, estquh valis de consentanea factae scripturae, Conciliis, M. PP. &tationi. Under Haec nostra concluso probatur primo authoritate scripturae. nam Math. ao. dicitur eum, qui dederit calicem aquae frigidae in nomine Christi, idest eum relatione charitatis , ut explicuimus num. 7s. privandum non esse mercede sua, idest uita aeterna, ut exponunt Pa-ttes; sed merces non promittit nr nisi propter meritum de condigno I nam quod promittitur propter meritum de congruo, nequit vocara mereri : & aliunde istud opus

est valde remissum, & minimum inter opera pietatis: nec potest tes tingi ad aliquem actum charitatis valdhintensum imperantem tale opus propter dicta toto duh. s. praesertim nitin yl.& quia ab ullo actu sormali charitatis, vel valde remisso , potest non imperati : erga iuxta Script. quolibet actu charitate insormato meret ut jus os defacto vitam aeternam , & augmentum illius ,

ac proinde etiam augmentum gratiet. Et confirmatur ex illo Ame. 22. Merces mea me

es reddere tini istiae se iatim es a sua :& similibus locis , in quibus promittitur vita aeterna ut merces, & Praemium propter metita illius, ita ut salset ut debita pro . portio inter merita, & praemium; sed hoc non salvaretur, si iustus per quaelibet opera meritotia vitae aeterinnae non mereretur aliquod augmentum gloriae essentia- sis , sed picci θ augmentum debitum acti s intensis nam ponet contingere, qi ioci duo habeant in prima in-nificatione gratiam ut quatuor, quorum alter eliciat plures actus remissos, & in fine vitae eliciat actum charitatis nisex, & alter nullum actum remissum eliciat, & in fine vitae eliciat actum intensum ut sex t in qua hypotheos sunt inaequales in metitis ,&juvia sententiam contra riam sunt squales in praemici essentiatio ergo ad salvandam Scripturam, & propollionem ister metitum, & praemium ab ipsa intimatam, necesse est, quod iustus per qualibet opera charitate informata mereatur de condigno aliquod augmentum glorio , & gratiae distinctum

ab eo, quod meret ut per actus tutensos. Prohatur etiam ex Conciliis: nam Alaus can. I 8.

universalitet definit, mercedem deberi operibus bonis ingratia factit. Et misertim Trident sess. 6. cap. Is ait

xa justitie, m. sed haee d tεε minatio Cooeilii in sententia contraria e set inutilis , ct si ustraneae si quidem de- seudit , operibus honis, seu metiti remissis nullum ptae. mium distinctum constri, & nullum absolute dia, ti,s post actus temissos nou sequatur actus intensior: ergo iuxta

318쪽

D ex IX An prius per suos actus se intenses, sive remisos oeci aia

iuxta Concilia iustus per omnia opera moraliter Mnaineret ut aliquoi diuilinum augmentum gratiae, & glo.

Ulterius incitatur ex PP. nam Ambeos tib Σ de

Spiritti avera, e xponens illa verba, M stri avitem capasi calatis antia es nώmerata sine , se ait : seruis mili prodest , Igmtis ipse omnes καοι uotae tutitia in LLu mitii radianiat, idipo cit. Ibonorem operam μνυθιI testis remunerario m 4Bria donet aterae ; sed remuneratici correspondet merito

de condigno ergo nullum est opus honum in iusto, est non corres adeat, ut iustum Faemium , aliquod augmentum gratiae . & Rloriae. Sed missis aliis PP. D Thom χχ quest. 24 art. s.

ad i. ait .' ia libet anas ct italia mere ur chori rara ari. mentum . Et in ςs ari L ad 9. IU- aesti meritoria meretiar homo augmentum gratiae , via D. Thcim. loquitur de metit m. igno, ut liquet ex cory. ar . ergo iuxtari Thom. homo per quemlibet actum meritorium me.

retur de C digno augmearum gratiae , charitatis , &gloriae. is 8 Deinde probatur ratione standamentali . Nam si opus metitorium quantumvis remissum habet aequalem valorem cum aliquo aug nento gratiae supra augmentum

prae exi sens, & alias datur pactum ex parte Dei , defaeici est cla condigoo metit otium relae tu illius ; sed opus

meritorium , quantumvis remissum simul eum actibus praecesentibus aequantibus augmentum gratiae praeelli uentis habet aequalem ualorem cnm aliquci augment superaddetulo, re alias Heli pactum ex parte n iue illius collatione.' ergo est metitorium de condigno alicuisius augmenti gratiae supra augmentum praeexistens . M

tot ex uiciis tota hac cilla. constat; & minoe quoad se. Cuntiam partem ex testimoniis proximδ relatis iam totae, & Coaciliorum, maxim/ Τtil. Quoad primam

vero partem probatur.' nam suppo mus, quod quis habet gratiam ut decem ex vi actus int-nsi ut decem, &postea eiiciat actum ut unum , tune i ste actu simul cum a. tu intense ut decem habet omnimodam adaequationem cum vatia ut decem ergo actus remissus utonum simul cum actu intenso ut cl/cem habet aequalem valostem in aestimatio e morali cum aliquci augmento superaddendo gratiae ut decem. Et cocist matur. Nam propterea actus remissus ut unum simul cum actu intenso ut decem ricin meteretur de facto aliquod a umen inm supra gratiam ut decem , quia gradus superaddendus ut undecim est sol mali iee insi .isibilis, & superioris vatinis actu remisso ut unum adhue ut e iuncto esm actu inimici ut decem; sed hoe non obstat, ni sit metitorius de condigno in aedicti gra.dus, in o decim secundum aliquam sui virtualitatem ergo clefacto meretnr de condigno aliques auginstitum super gratiam ut decem Minor probatur: squidem non repugnat, quod Deus statuat legem de conserendo ali

quo praemio indivisibili partim ex iustitia Deondum

quanaam virtualitatem, quam adaequat metitum, de partim ex gratia, secundum virtualitatem quam meri. am noci adaequat ; sed actus remissus ut unum simul cum a tu intenso ut decem adae nat in valore morali gratiam ut Mecim secundum aliquam sui virtualita

Rem , cum habeat maiorem valorem mortalem. quam actus scitus ut decem, licet non adaequet tolum gradum

& altonde clatur lev ex parte Dei de conferendo tali gradu partim ex iustitia, & partim ex traiia juxta t-sti. monia scripturae, & Coocii. Trident. & iuxta illud

axioma, Deus premiat stipra emignum d ergo iustus per talem attum des etcim retur de condigno aliquod augmentum gratiae supra gratiam ut decem. Ulterius probatur c cluso ex aliquibus inconve nientibus, quae sequuntur ex contraria sententia Sequi tur mim primo, qood, justus operans remiss/metea tur de condi ci gloriam , & aliis operans intense non illam mereatur de condigno: ut si unus habens gratiam ni centum eliciat actum intensum ut centum, & aliet habens gratiam ut unum eliciat actum ut cluo . unci

quid a uidim' u Sequitur secundo, uirum sanctissi.

mum, qui per sex ginta annos eliceret inon mercis actu charitatis ot centum, & ex acto eodem modo intra pateretur martyrium , non recepturum majus praemium

gloeiae essentialis, qua hominem, qui per tot annos vitam ageret flatitiosissimam , & in unico instanti ante mortem eliceret actum charitatis ut centum.' quod truitoni, divinae justitiae, & aeqvi sati parum e sonum vi detur . v Sequitur tandem quod siquit iustificetur iti si

clamento cum sola alit ilione , & lam ex opere operantis , quam ex opere operato recipiat charitatem ni

quatuor , & postea eliciat plures actui meritorios ut duo, & nullum ut quatuor , reciperet gloriam tantum per modum hae te ditatis, & nihil illius per modum eo

rosae.

139 Respondebis adhaee, quod Deus tribuit maius

praemium essentiale habenti ma ora merita .' ad quod velificansum non requiritur, quod coaserat majus piae.

mium physicu n, seu in esse eotis, sed satis es , quoa praemium coalitatur pluribus titulis , ex quibus cre-lcit aesti nahilitas praemi j. lices physich sit aequale. Co illa est primo Osia eadem facilitate posset diei

non esse necesse, quod Usus pro operibus intensorihus

conserat maius praemium phIsch , & in esse entit: si quidem prae nium aequale in es physico iuvia praedictam

evasionem cresceret moraliter per connotationem majoris meriti: sed nullus catholicorum hoc audebit ad mittere , cilim ex fide constet justum per opera inten-soea mereti de condigno maius praemium physicum gloriae, & universi Theologi affrment contra Jovinia num, & alios haereticos , non omnes beatos esse physichaequales in gloria ess titiali , quia non sunt equales inmeritis: ergo supposita inaequalitate in meritis , non enlicitum recurrete ad excessum moralem primit desum piatvira ex pluribus titulis , aut meritis cum squalitate

physi ea illius

Secundo: Nam eκ doctrina sequitur, quod mεtita Christi maneant ad aequalitatem remunerata I siqiidem praemium crescit in ese pretirati iuxta augmentnm, & ti. tulum meriti; hoc non potest admitti P ergo nec debet admitti, quod habenti plura metita conseratur majus praemium, per hoc 'misε quod ei conseratur ex maiori, aut pluti hiis titulis. Tettio. Nam sententia eontraria permittit , qutia metita remissa aliquando maneant absolutὸ irremutierata: quod contingeret. si iustos hahens gratiam ut quais tuor eliceret actus remissos, & post a non eliceret actum

intentiorem gratia ut quatum : ergo hisce metitis non

potest adaptati praefata evalio. Quario, & ui imo: Quia eundem gradum gloriae ematiali clari pluti litis titulis non conducit ad hoc, otheatus pet fictius uideat, vel amet Deum , vel magis gaudeat de D civiso, quos pertinet ad praemium essen. tiale , sed suam potest conducere ad hoc, qnos gaudeat de ipsa Oilione pluribui titulis coissequuta, quod

pertinet ad pretmium accidentale: ergo per actus remis ita justus non merebitur augmentum gloriae essentialis,

sed praecish gloriae accidentalis.

Argumenta eontra vitimam, o Iraguam rasositionem.

16o Α R nitur primo ab anthotitate I nam D. Aug. lib Octoginta trium uas quaest. 3. o cet, qu quanto anima masis Deci adhaeserit, tanto

magis illustrabitur lumine gloriae : sed solum hoc potest

verificari de eo, qui elicit actus intensiores, qui per u num solum actum charitatis ut octo magis adhaeret Deo. quam si elicit plures actus intensos tit sex. ergoptim ille consequetur maiorem visionem; sed hoe notitistest stare, si actus temissi merentur augmentum graistiae, & gloriae I ergo iuxta me citum Aquilam iustus

peractus remissos nullum meretor de condigno an memtum gratiae, & elociae. Item in psalm. 83. ad illa verba,

eo nes re eo de suo dispositi m. se ait .' Facit mus ju sti gradias , quatis ascendat. Ubi furit 1νa a 3 In cordis

Quanto meta plias omoeris , ramo pias ascendes. Ubi non imrauit , quanto piartis amamris, quod fit per actos remissos. sed quanto pitis omatieris, quod fit per actus intensos e eriam per solos actus intensiores dispcinuntur ascensones in

coelo.

Et e fit matur duobus testimoniis D. Thomae. Pti.

mum habetur in a. dist. 17 quaest. a art. r. ad a. nta fieait: Quiriter actis Moriraris.' ordimatum ad me iam si, Antio , non tamen ed arimorum I νamab, sed nec ad augmtu tam choritatis. Alierum desumitur ex I. dist. 27 quam a. art. s. ad ubi inquit. Non oportet, quod quititit ancis me. ritentia ariment gratia mereatur. qviam in quod et actu

319쪽

vit in niaci dest gratia Dei I ergo iuxta D. Thom. anus remissi non metentur de condigno angmentum gratiae. Ad argumentum respondetur, D. August. in primothstimonio solum loqui cle adhaesione patriae, ubi mala ii aut intensi oti lumine gloriae cortespondet maior aut intensior adhaelio charitatis; sed haec etiam correspon. det maiori merito in via , & cum meritum crescat ex multiplicatione, ani continuatione actu fremissi, hinc est, quod in patria anima magis Deci adhaerebit per chari eatem, & perfundetur maiori lumine gloriae . 'Se n. dum testimonium exponitiar eodem modo siquidem verum est , quod quanto anima plus intensivὸ amat Deum, plus ascendit in gloria . C e tertim non negat, quod quanto plus amat extenti vh, plus ascendat: primum docet, sed alteram non improbat. Au confirmationem respondetur, illa duci testimonia

D Thom. non esse ad rem , nec cogere, ut dicamus mutasse sententiam. Nam in primo loquitur de acta primochatitatis, qui est ultima dispositio ad infusionem primae

ratiae, qui non meteretur illam , etiam ri intensissimust,& eum simili intensione infundatur: immo nec au. gmentum gloriae, prout hoc supponit primam gloriam debitam in imo merito. In secundo loquitur de meri. go afferente suum augmentum desacto, & statim dandum inerenti. Lic t enim quilibet actus mereatur augmen. um, non tamen datur secundilm D Τhom. statim, sed suo tempore, ut dicit locis citatis pro nostra assertione, tibi utrumque docet. Et quod haec sit mens D. Thom.

patet ex illis verbis , quia non in quoduet a Iu i enitinrita conditis, μν quam ex actu censequior augm/utum hali.

eus , ad cuius insusionem requiritur dispositio physica proportionata. Sed de hoc lath agendum est insta. 161 Arguitur secundo. Inter meritum de condigno, di praemium debet dari aequalitas non solum geometrica, sed etiam arithmetica et sed non quilibet actus remissus

Bahet squalitatem arithmeticam cum gradu superadden.co intentionis r ergo nequit illum mereri de condigno. Ninor probatur nam gradus ut unum nequit adaequare utithmetice , adhue coniunctus cum gradu ut novem, gradum ut decem, ut probavimus s. q. ergo. Ad hoc argumentum respondetur concedendo ma

rorem , & negando minorem. Ad cuius probationem ui cendum est primo, qn valor actus remissi poten cre scere in esse morali ex continuatione, aut multiplieatio ne, aut aliis capitibus, it aut adaequet, & excedat salo. rem gratia ut decem. Pro quo recolenda sunt , quae divimus num . is s. v Dicendum est secundo, juvia dicta duobn I. ptaec. quod lichi actus ut unum non adaequetati itinetici gladum gratiae ut decem, adaequat tamen simul cum actu ut novem partem virtualem illius: & hoc sume it, ni illum mereatur de condigno quoad illam vir aualitatem, supposito pacto grati lo, &acciuentario ex

parte Dei, quod defacto dari satis constat ex dictis si

praecis

io a Arguitur tertio: Virtus acquisita non augetur

per actns remissos: ergo nec gratia debet augeri per actus remissos. Antecedens est D. Ih m. r. a. quaest. sa. art. 3.& omnium Τhora istarum. Et consequentia prohatur. quia sicut virtus acquisita non generatur, nec augeturoὶsi media clis stione proportionata , ita gratia , nec ejus augmentum debent in undi nisi depenso ter a dis positione poportiorata , iuxta illud Conc. Tria sess. 6

cap. I. Iustitiam in nobis recipaentes m qiasque suam , serandum inriseia usque dicto uriem, cooperatioclem ἰ seu dispositio proportio ala ad augmentum habitus aequisiti noci est

actus remissus ergo taec ad augmetitum gratiae. Et confirmatur. Nam peccata remissa non demerentur augmentum Menae ergo neC tmerita remissa me.

reni ut de condigno augmentum gratiae, & gloriae. An. recedens probatur: alias Antichristus habiturus foret ma. iorem poenam, quam diabolus supreinus, quia eliciet plurimos actus malos valde intensos, etsi remissos relat/nu peceatum dia li, cuius maior intensio excederetur a tot. Et tam intensis facinoethus Antichristi; hoc est comtra UThom. 3. pari. quaest. 8. art. T. & g. ergo. Ad argument. respondetur, else notam disparitatem inter actus remissos virtutis acquisitae, & actus remissos

gratiae, quam, quia aliqui non consuerant, alluciam tur circa modum intensionis gratiae per actus remisso . Nam actus virtutis acquisitae concurrit tantum physia in genere cause efficientis, & clispositivae, non vero me litori/, seu moraliter: actus autem gratiae concurrunt dispositive physice, & etiam moraliter meritoeth: quat actus virtutis acquisitae, nequeunt producere, aut dispo. nere proximε au hahitum, vel ejus augmentum , nisi physich sint proportionati r& sicut non quilibet actus uir. tuosus est proportionatus ultimo cura habitu, ita non quilibet actus remissus est proportionatus cum ejus augmento. Et in hoc sensu etiam concedimus, quod actus remissus gratiae non est sussciens dispostici physea ad hoc, ut statim infundatur augm ntum, scut non quilibet actus charitatis est suffeiens dispostio physica ad iussi.

sonem primae gratiae ut quatuor. At qua parte actus remissus gratiae nia cum actu inteliso ut novem addit meis titum conlignum supra actum intensum ut novem, mo.

vel voluntatem divinam ad conferendam disinsitionem physicam proportionatam cum augmento gratiae, quod meretur. Quando uero huiusmoui dispositio conferendast, patebit ex infra dicendis. Ad confirmationem respondetur , negando antece dens. Clius probatio debilis est: siquidem potest con. tingere, quod actus sit adeo intensus, ut plurimi alii actus, etsi valde intens, non illum adaequent ut gravitate, aut

valore: & hoc contigisse in consensu, quem maebuit B. Virgo Incarnationi, ita ut omnia merita collectivὸ sumpta omnium Sinctorum. & A florum superaret, pie credimus cum nonnullis P P. & DD. Et idem dioengum est de primo peccato Luciferi relath ad omnia peccata Antiis christi propter illius maximum conatum, di plenissmam eius libertatem. Ideoque Joh 41. de eo dicitur: Ine est ver stipo omnes fidis, fusistia. Et da eo dieunt Theologicum Div. Τhom. lore eitato ex Seripi. quod est eaput Antichristi propter eminentiam suae malitiae. i 63 Arguitur quarto. Nam eontinuatio actus remissiron meretur de condigno augmentum gratiae: ergo nec ipse actus remissus ut conjunctus cum actu praecedenti intenso. Antecedens probatur primo: nam demus 'i quos duo homines eliciant actum intensum ut duo cum pr portio continuandi illum per unam horam , D quod al. ter statim moriatur ,& alter perseuεret in illius elicien. tia per totam horam, iste non metetur maius praemium essentiale, quam primus, quia habent aequalem volon. talem essicacem i & tamen in una deest continuatio ; de non in altero ergo continnatici non conducit ad au. gmentiam gratiae. Secundo alias meritum durans metinam horam esset impliciter infinitum , quia etesceret

in omnibus instantibus, & partihas singulis, quae sunt

tofinita. Respondetur negando antecedens. Et ad primam probationem die, quia magis metetur, qui continuaret opus internum meritorium, unam qui non continuaret:

quia defacto vincit majorem dissicultatem formalem . Et huius signum est , quos alter, qui non continuavit, si viis

veret , posset non continuare , & fortὸ non e tinnaret,licht haheret illus propos tum efficax continuandi. Unde tantum potest inserri, quos meritum ex parte propositi in viroque esset aequale, sed non ex parte ipsius operis . Ad secvndam probationem respondetur negando sequelam, quia duratio illa est finita & limitata, cum constet partihus aliquotis finitis quare sicut duratio illius non mensuratur ex partibus , & instantibus pro . portionalibus infinitis, ita augmentum meriti non uehet crescere, aut desumi determinath ex huius noli partibus, seu ex aliquotis. Et instat ut in adversariorum sententia 'Nim esto mereatur quis continuo per unam horam Prae. mium accidentale, non propterea meretur praemium i finitum . Similiter licet continuo per eandem horam actus in tenueretur, quod possibile est, non mereretur praemium essentiale infinitum, quamvis eontini ci meteretur praemium essentiale iusta adversarios. Tansem licet actus hocius, & actus malus continuentur per unam h

ram ,& continuo crescat honitas motalis,& malitia, non exurgit infinita simpliciter. im Ultimo arguitur ab inconvenientibus 1 Nain seis quit ut primo ex nostra sententia, justum per actnm re. missum ut unum mereri quodlibet augm ntum: siqnitiem s haheat charitatem ut cevium, & eliciat actum

Di onum, mereretur gradum ut centum & onum r& si

habeat gratiam ut mille, meteretur gradum ut mille &Ctum,

320쪽

Dus. IX. An Iustis per suos agrus sive is tensos , e remissos oe. 3 i

nnum & se de alii et hoc non potest admitti . ergo fal. sum est, quod iustus per quemlitat actum meritorium

mereatur aliquos augmentum gratiae. v Sequitur se. euodo , Iustum plus mereri per plures actus remissos exercitos per spatium longae vitae, qnam Magdalena v.n peractum se tuentissimum charitatis elicitum in sua conis

versone; sed hoe videtur falsum, quia Ecclesia magis

commendat eius conversionem, quam plures actus te.

missos ergo idem quod prius. Respondetur nullom inconveniens sequi ex nostra

sententia. Non primum.' quia actus ut unum non me. retur augmentum ni onum supra centesimum gradum, nisi ut cooiunctus eum actu meritorici ut centum , nec praedictum gradum adaequath sumptam meretur de conacligno. tantum sie clam aliquam virtualitatem au. gendam . Et eum his conditionibus noci eri absurdum

concedere, quod actus ut unum meretur de condigno

quodlibet augmentum. Nee secundum , pcopter dicta

num. I 6I. g. Ad eonfirmatiorem . Nam contingere potest,

quod aliquis actus intensissimus excedat ineomparabilites innumeros actus remissos, & secta sis actus charitia is

elicitus a Magdalena in sua conversone excedebat in va. rore motali actus meritorios aliorum iustorum exercitos per longam vitam. Nec est inconveniens concedere,quod ab aliis meritis minus intensis excedatur. Ratio vero cur Echlesia charitatem Magdalenae magis nobis coma

mendat, & colit, est, quia de illa certo constat: & ex aliis moti .is, quae non teperiuntur in cinctitate, & me.

DUBIUM X.

An justus possis sibi mereri a condem,

Isaltem is congruo donum perse rantiae P

I Ii art. s. Sed ante quamlibet eius resoluistionem opus est ante oculos hahere acceptiones omnes, unibus perseverantia potest considerati, quas explicatas relinquimus cum D. ahom. trin. praec disp. I. duh. Lnum. I 4 . Et in primis supponendum est, quod s petis. verantia sumatur pro habito speciali animum firmante contra irruentes tristitias, quo pacto est pars potentialis fortitudinis , non potest eadere adhue de potentia absoluta sub merito de condigno, aut de congruo . quia insum ditur simul eum gratia r ergo sicut homo noci potest sibimeteri de condigno, aut de Congruo ptimam gratiam, ita non potest sta meterim ictum habitum perseveranaeiae. Idemque dicendum est de habitu, quo homo proponuperseverare in bono usque in finem, sue si distinctus , sivem distinctus a praeeedenti, propter eandem ratio em. Haec amen inte Iligenda sunt iuxta inaesentem providentiam im qua omnis habitus insulas producitur simul eum gratiar

nam si fiat hypothesis possibilis, quod gratia producatur

tantum eum charitate , non diibitamus praedictu habitum posse cadete sub merito de codigno Unae haec cotroversa dogmatica tantum procedit de pei severantia actuali ,&exercita in hono seu in gratia usque in finem vitae,

quo pacto importat specialissimum auxilium efficax coniungens gratiam eum gloria, & solet a Τheologis appellari perfuerantia maeus, & principaliter donum pem

seuerantia. Sub ea tamen comprehendi volumus, propter connexionem doctrinae , quamlibet permanentiam, re continuationem seu conservationem gratiae, quae etiati iei solet peo erantia, licet impropria, & minus primcipalis .

tum, utramqne perseverantiam adaequat e sumptam noctposse eadere sub merito de condigno, aut de congruo.

Quia hoe modo accepta importat primam gratiam lia. hi tualem, & ptimum anxilium ad primum actum me ritorium ; sed iustus nee de potentia absoluta potest si hi mereti de condigno, aut de congruo Primam gratiam,& primum auxilium ad primum actum merito inm :ergo nec perseverantiam adaequath aeceptam. Unde ser ino tantum erit de perseverantia inadaequata, quae supponit infusionem primae statiae , & dicit tantum G

servationem illius pro aliqua duratione sequenti, vel

prout importat unionem gratiae huius vitae cum gloria.

non mereri de condigno perseverantiam propriὸ dictam, sive permanentiam gratiae usque ad mortem incius v/. Ita colligitur ex Trid. sess. 5. cap uia de dono perseve. rantiae ait e Puod Piam ah δε εο νι non potes, nis ab eo qua potens es eum, Da stat, Restiere , iste meramerser, o tam , qui cadit, restit res s ergo lo Deo, non pro.

venit moraliter ex meritis justoeum . Et prohatur rari

tione D. Τhom. in argum. Mu contra r Nam si austus mereretur de iacio perlaverantiam finalem, ipsam a Deo infallibiliter coosequeretur e quia Deus infalsi his iter conis fert, quod alicui oebetur ex iustitia propter eius merita, atque Ueci semel justificatus nunquam peccabit moria liter, sed permanebit Coostmaius in glatia et sed hoc nullus catholic tum concedet, quia est error Ioviniani, Calvini , & Lui heii , Di thfert Bellarim lib. I. de Iusti. se. cap. a. & 3. ergo notius justus desacto meretur pεr. e.etantiam finalem ' Nec obest si dicas, quod inlati sibiliter co sequeretur perseverantiam, nis impeditetne per peccatum . Non, inquam obest, inquit D Tho

quia ipsa perseverantia in gratia excinuit peccatum reto vel justus non meretur perseverantiam finalem , vel meretur auxilia efficacia ad non peccandum.. Et confirmatur . Nam ad metitum de condigno re.

ititur promissio seu pactum Dei; sed nulli hi constatuati pactum Dei de conielencla perseverantia intulis meritorum ergo mo eauit delatio sub merito de com

digno

i 68 Dices , neque ex sacra scriptura e stare non dari tale peccatum, vel Deum ordinasse oppositum; quin potios ex ea facile collini posse, quod extat tale pactum rquia est tractum ad vitam aeternam, quam Deus promisit intui in meritorum de condisno, & pactum, orisclinatio , seu motio petfecti provisotis non se extendit acl ultimum terminum , quin se extendat ad medium necessarium ad illom, ut motavimus supra num. I 8 Sεα iste scrupulus facil/ relictior ex ratione praeiacta D. Thom. & magis constabit debilitas illius ex ration praecipua S. Din. pro conciusione principali adducenis da , necnon ex proximὸ dicendis . ros Tandem supponimus , iustum d facto non me teri de condigno perseverantiam gratiae mitius proprie dictam , prout importat praecish conservationem, & conat innationem illius pro ulla duratione sequenti insulto nem illius . Ita communiter Theologi, contra Suareet, ex eisAem sere motivis: squidemn o datur pactum eae patie Dei, alias iustus eliciens actum metitolium in primo instanti iustificationis, meretur continnationem gratiae in sequenti duratione : ex quo colligitur, quos mereret ut desacto aua ilium ad noti peccandum in illa duratione, & consequenter quoci non posset peccata potentia consequenti pro illa durati e ex quo ulte. tius colligit ut , quod, cum juxta providentiam ordina. tiam justus possit elicere actnm meritorium , posset me reti de condigno continuationem gratiae pro altera du. ratione sequenti, & sic de reliquis usque ad immedia tam cum morte: eu quo tandem colligitur, quo possit mereri perseverantiam finalem in praesenti providentia; hae e suarius non concelet , nec ullus catholicorum, propter dicta in praecedenti suppositione erso iustusuefacto nequit mereri de concligno continnationem ingratia pro ulla duratione. Neque instantia augumenti gratie, qua movetur Suareae ad oppositum asserendum, aliquid convincit , propter dicenda in solutione argu

mea totum. Vnde tota dissicultas controversiae revoca

cla est ad potentiam Dei absolutam: ideoque titulus es hii sumendus est in hoe sensu: Aa j, a posse de tandi.

O , o per potentiam Dei assidiatam mMisi Mi gratiae perseverantiam vies'imm .seu malem, Des minus proprium, seuc eis tionem, gratiae pre alistia diaratione 3 Pro qua d

alia media . Prima extrema docet, utramque perseverantiam cadere posse si h merito non solum de congruo, sed etiam de condigno. Ita Suareae lib. I a. de Gνat. Cap. 26. num. 35. Gran. tract. II. disp. o. quos sequuntur

alii recentiores Societatis, & Lorea in praes Et ex Τho. misti, Rumel in praes de Go v 3. pari. disp. 3 . Per

totam, praecipue num. Io. & I4. Alia extrema defendit, nullam ex utraque perseverantia posse divinitus eadete sub metito de condigno, aut de congrua . Ita commuis