Petri Gassendi ... Opera omnia in sex tomos diuisa, quorum seriem pagina praefationes proxime sequens continet. Hactenus edita auctor ante obitum recensuit, auxit, illustrauit. Posthuma vero totius naturae explicationem complectentia, in lucem nunc p

발행: 1658년

분량: 709페이지

출처: archive.org

분류: 철학

141쪽

s aeger sueti t. dissideat; si eoniiciatur in vino la, laboretve inopia , succurrat. Ae neque id modo, verum etiam erit ita affectus Animo, ut & dolores graui is mos subiturus pro Ami eo sit. Si si oecatio popoleerit, mortem etiam

oppetiturus. .

Nouimus certe euenisse lidque patrum etiam nostro riim memoria)vt qilibuscumque plenam fiduciam, securitatemque parare fastuit ex societate hominum , pati sententia,

assem que uiuentium , ij siauissimo steti pignore, quam- suauissime inter se vixerint, ac plenissima ne eellit inline iuncti praeoptarint sine lamentis . pro illo, qui foret ad mortem destinatus mortem subire. Atque haec sunt quidem, quae dicenda habui circa Ethicam eimque, ut ab v sciue initio contestatus sum . praecipuam Philosophiae partem. Tu,quisquis es,cui adspiranti ad germanam Sapientiam gratis eari in animo fuit .ista age, ae meditare; tatus ipsa esse Elementa honeste , atque adia bene, beateque viuendi. Meditare. inquam, interdiu, noctuque; desue quidem ipse ieeum. siue cum fido solio, qui per similis tui si & cui dicere valeas soli quidem sumus, sed hoc magis nobis disquirere velum sne inuidia licet: Haec ego non multis, sed tibi; tu quoque non multis, sed mihi; ses nempe alter alteri latis magnum

theatrum sum M. Et non ne agnoscis posse neminem cum

vitu illo comparari, qm S de Diis vera sentit; & omnino intrepide aduersus mortem est eomparatus, & de ipso Naturae sine , bonorumque extremo se ratiocinatur , ut intelli eat ipsum posse Deillima sacilitate adimpleri . comparatique , ae ld.quod in malis tolerandum est, aut esse duratione breue, si vehemens iit , aut ,s diuturnum, toleratu leue i & s bimet ipsi denuntiat nullam erga se fatorum necessitateni esse sed vigere in te liberum arbitrium, ae nullam sbi. aut petexiguam interuenire sortunam posse ;& quae caetera inculcata sunt. sane &, eum tu vir huiusmodi euaseris. eueniet, ut nunquam sue vigilans, sue insomnis perturbere t neque enim eris insomnis,ob Mentem bene compostam . alio asse

ctu,quam pet vigiliam sed ut quispiam Deus inter Homines, vivas. Nihil quippe nio tali Animali simile habet Homo , qui in immortalium bonotum possessione auum

traducit.

H AC TE NU SEPICURUS.

142쪽

EXERCITATIONES

PAR ADOXIC EADVERSVS

ARISTOTELEOS,

PRAECIPUA TOTIUS PRIPATETICAE DOCTRINAE

atque Dialecticae fundamenta excutiuntur.

OPINIONES VERO AVT NOVAE, AUT

ex vetustiori ι obsoleta bibuntur.

144쪽

VIRUM ILLUSTREM

VINCENTI UM

BARONEM OPPEDE

PRAESIDEM AOUENSIS

Prouincia, Maximum, in V o DARADOXA chartis hisce consignata pellegat lubens, quae publice cum disceptarentur, haud aegre habuit coram auscultare : Zc quem illorum Disceptatorem praesentem olim multum devinxit, ab sentem porro amare pergat,

cassendi alia Philosophi .

145쪽

AD REVERENDUM. ΕΤ SAPIENTEM VIRvM

IOSEPHUM GALTERIUM

ARTIUM, ET S. THEOLOGI EDOCTOREM, PRIOREM AC DOMINUM VALLETAE, ET AMICUM

IN EXERCITATIONES ITA RADOXICAS

PETRI GASSENDI

PRAEFATIO.

N-NE continebis ritum, MI G ALTERI, cum primum ad tuas manus Libellus iste perueneriti Hiccinc est enim,

inquies, rigidus ille librorum Ccnsor, qui tam sxpe que

stus cst mecum cs cm temporum nostrorum scriptu

riendi pruriginem 3 Et hunc igitur etiam tenuit insanabiale illud cacoethes, quod eam saepe ipse improbauiti Potuit ergo ec meus Uassendus, ex quo Montes repetiit, a seipso alius apparere t Qui dolebat enim in tanta scriptitantium multitudinesngulo quoque saeculo vix paucos Doctos apparere: qui ecnsebat bene meim turis de re literaria exspectandum csse annum aetatis sexagesimum, priusquam scelus iam maturescentes publici iuris facerent: voluit iam ipse, vix praetcr- gressus annum aetatis trigesimum , coniiccre quidpiam in aceruum: quasi sociis nimi tum non posset res literaria consistere 3 Ita sane est M i GALTExi, Min hoc ipso perinde agnosco iuuenilem inconstantiam. Quamobrem totus in risum effundaris per me licet, non secus ac Democritus viso primum Hippocrate, aut quasi Damis Lucianicus audita demum levicula Timoclis ratiocinatione. Rideas, inquam licet maxime per me: nam & ego quoties cogito, petulanti sum splene cachinno. Scommata adiice, si velis: cum & ipse cgo, qui feci, parcere mihi non studeam, Ei ρο s Vsum tu deridere Latinum: Non potes in nugas dicere plura meas, se ego Paran dix1.-Caeterum tamen pro eo, quo mihi deuinctus es amicitiae nexu. patere qum se paucis exponi praecocis huius editionis causam: ut si legitimam censeas,excusationem aliquam , non dico ut merear, at videar certe polle promereri. Principio, cx quo Paradoxa mea publice disputata sunt apud celeberrimos illos totius Prouinciae consessus, quibus & lese intcrfuisti: coeperunt non pauci ex iis, quibus nM meae probabantur, exscribenda curare ea, quae dictaui Dsem publice. RQ, erat tamen laboris sat magni, ut coniectari impromptu est. Quare undique Vota concurrerunt, ut curarem illa mea iuuenilia mandari typis, quo A secilius compararentur, & euulgarentur uberids. Quam id ego abnuerim: qu/m flocci mea secerim: quam dc me , dc illos, a quibus urgebar, cicuriis incctariin ipse tu, qui me nosti, coniicere potes: dc ita meus mCadiuuet Gunius, ut testes habeo plurimos. Precibus tandem successerunt seueriorCF obiurgaxiones, cum me vicissim increpantem , objicientemque plurima, ita nonnulli exceperunt. Asset uato igitur blattis ac tineis illas schedas

146쪽

tuas: at quia iam multa extant manulcripta exemplatia, obstare certh non poteris quin . te vel maxime multo, curemus ipsi imprimi. Quid moror unus prae caeterin Laut arctius ille, lucin nosti, doctiis , clarusque Medicus prouinciam sibi hanc sumpserat: iamque, accepto cxemplari, totum porro cxsequi pergebat, cum cgo sum utcumque deuictus , & leuem quandam meae mihi famae raticinciri cile habendam censui. Qui scilicet aegi E serebam sole ut inco nomine Circumferrentur quae magna ex parte dictata estant me moliter. tacitis intcrea permultis, quae, breuitati cum studerem , supprimenda tuerant: visus stim id ossicij ex me iure cxigere poste, ut tenui saltem lima castigarem quae premenda potius videbantur in nonum usque nouennium. Altumo ergo prae manibus totius operis censuram: ac res iam videbatur breui deducenda ad umbilicum ; cum ecce reluctantem me Canonici nostra adegerunt, ut Gratianopolitanam hanc , Capit. li dc Ecclesiae causa , cxpeditionem susciperci a. Commodum Amici illi, qui degebant Diniae, accidit se crediderunt, ut res tota hic perageretur succinuis temporibus: unde & meas clucubratione Sinterposuere sarcinae, existimantes sore ut me hic vehementius exstimularet

nobilis de cgregius vir Carolus Tabaretius Cadafalci Dominus, Sc m nostra Diniensi Scde Prosenes chalis primarius, qui cum me communi hospitio in hac ciuitate eXcipicndum proti iderant. Res porro ita successit, ut legitima apud ipsum euasio nulla patuerit: cum praescrtim idem agitarent & noster alesius cuius de Marte Acronychio habitas no per obseruationes ut praesens cum meis conferrem , non pissi rema mihi suit hane urbem inuisendi

causa :ὶ N alij plures ingenui egregicque eruditi viri, quibus ut gemmis illustribus Ciuitas ista affatim collucet. Parendum itaque suit: neque mora amplius producere concessiim est. Hoc untim dumtaxat euici .vt prunum Icili cet hunci abro in solitarium iam emitteremi AEquum enim esse facile persuasi, ut priusquam acra vacuum, quassi Daedalus experit cr, leui saltem nisu mem cxcitarem, quasi alius Icaro-Menippus. Atque haec quidem mihi fuit nugas halce meas euulgandi occasio.

Praefati pauca latri necesse est & de hoc ii,so , quod sum tequutus, philosophandi genere : S. de ratione, partitioneque suscepti huius Operis, quasi totum hic sit attexendum. Prius caput quod atinet ; cum Adolescens imbuerer Peripatetica Philosophia, probe im inini illam mihi undequaquo non amisisse. Qui me enim ad Philosophiam applicandum decreueram, quod alta nacia te reposuit sena, ex studio usque humaniore, illud Cieeronis elogium, Numquam satis laudari digne poterit Philoisophia: cui qui pareat, omne te usaetatusiae molesta popit degere: videbar satis agnoscere non esse id exspectandum ex tradita illa in Scholis Philosophia. Vbi mei faictus sum iuris, coepique rem totam scrutari profundiore indagine risus sum breui deprehendere, quam vana esset, ac inutilis secticitati consequendae. Haerebat tamen lechalis arundo generalis praeiudicii , quo videbam ordines omnes probare Aris fotclem. Verum mihi animos adiecit, timoremquc omnem depulit de Huis, domet Charrony lectio , cx qua visus sum non iniuria suspicata Sectam illam non esse penitas probandam , qudd probaretur quamplurimis. Sed dc vires accre

uere ex Ramo praesertim, ac Mirandulano: quorum idcirco mentionem facio,

quod ingenuum semper duxerim profiteri per quos profecissem. Subodorari itaque coepi ex eo tempore placita aliarum Sectarum, experturus num illae r rassis quidpiam sanius proponerem. Queiamuis porto ubique angustiae: illud tamen ingenud fateor, nihil unquam mihi perinde arrisisse ex omnibus, ac laudatam illam Academicorum, Pyrrhoneorumque ληψειώ. Pos quam enim per uidere licuit quantis Naturae Genius ab humano ingenio dissideret interuallis: quid aliud potui, qtiam existimare effectorum naturalium intimas causas prorsus iugere humanam perspj iam 3 Miserescere proinde, ac pudere coepit me leuitatis, de arroganti ac gmascorum Philosophorum, qui de glorientur se arripuisse, de tam se uete profiteantur naturalium rerum scientiam. Quasi vero necesse non sit illos, quasi Marpesias cautes penitus

obrigescere , ii urgeantur serib explicare qua solertii , quibus instrumentis Gasseudialia Philosophica. I x constituta

147쪽

In Exercitationes Paradoxicas

4 constituta sint & membra, & munia vel unius Acari, qui minimus tamen est inter opera Parentis Naturae t Sapientius profecto Philosophi illi, quos paulo

ant Enominaui : qui ut vanitatem simul & incertitudinem humanae scientiae demonstrarciat, ita scse comparabant, ut possent tam aduerius omnia, quam pro omnibus d :cere.

Ex hoc sanὰ effectum est, ut chm deinceps incubuisset munus profitendi Philosophiam , de quidem Aristoteleam in Aquens Academia per sexennium integrum: id quidem semper praestiterim, ut possent Auditores mei probe tutari Aristotelem : at Appendicis tamen loco placita etiam tradiderim , ex quibus Aristotclea dogmata prorsus enervarentur. Cert E enim ut illud praestare cuiusdam erat necessitatis, habita ratione locorum, personarum, ac tcmpΟ-rum : sc istud non omittere candoris fuit ingenui, quod assensus cohibendi vera exinde ratio pararetur. Hac ratione videlicet Auditores admonebantur,nqquid temere pronunciarent: cum nullam esse adhb receptam speciosamque propositionem x opinionem vidcrent, cuius non posset opposita ostendi aeque probabilis, vel ut plurimum etiam probabilior. Atque in hoc quidem mihi visus sum Aristotelem potius imitari, quam iuratissimi illius Sectatores

faciant. Isti enim ratum habentes quicquid Aristotcles in quacumque materia sanciuit . illud mordic due arreptum tuentur, piaculoque egere putant, si tu Camtur oppositum , re quaestionem propositam in utramque edisserant partem. At vero ipse Axi telo, quemadmodum Cicero in Oratore testatar, Adolescentes in Thesi, non ad hunc morem Philosophorum tenuiter disserendi Ied ad copiam Rhetorum in miramque partem i τι ornarius er uberius 2ici posset, exercuit. Qui dego praestiterim in v tramque partem , aliorum esto iudicium. Vnum in con fessio cst, non debui sic me quidpiam in publicum emittere cx iis, quae sunt a me pro Aristotcle disputata : cum ecce Mundum iam compleant,quae ab Aristoteleis Piuseruntur volumina. Satis ergo visu in est illis permittere lucem, quae cdisserui in oppositum. Neque vcr. proptet caelit quod me quispiam Dogmaticum credat: cum etsi unam dumtaxat partem dogmatico more hic defendam : praemonuerim tamen alteram idcirco supprellam a me, quod satis superque habeatur ex Authoribus Aristoteleis. Sane cum rerunt verita tem perspectam esse Mortalibus mihi non persuadearn : absit ut venditare vclim pro compcrtis ca omnia, q-e videor hic asserere. Alia mihi prose ad est mens, aliaque longe intentio. Quippe cum scrE apud me constat multos plurimum potuisse ad detegendam veritatem, nisi se illam penitus arripuisse credidissent: enitendum duxi, quantum in me esset, retundere huius tantae credulitatis aciem, probaturus num simul quidpiam ex turgida illa Aristoteleorum praesumptione detrahcrem Mirum enim dictu est, quam sit perciliosEdcclamcnt, quam fastuoia diuadant sua illa dogmata: quibus ita contineri Veritatem iactitant, ut quicquid illis opponitur, veritati ipsissimae clamitent esse dissentaneum. Hinc eth bene nouerim multorum in me inuidiam conci- ratum iri: morari tamen propterea non debui: qudd pia tare id voluerim solius veritatis studio, cui sensissem praeconceptam illam istorum opinionem tanto esse impedimento. illud de me proinde serat quod quisque volet iudicium: at mea mihi conscientia sussiciet. cio enim, ut ita mihi cum Cicerone in simili causa profiteri

liceat , si aut ostentatione aliqua adductus, aut udio certandi ad hanc potissimum Philosophiam me applicaui: nou miai sutitiam meam.sed etiam mores CT nrituram condemnandam puto. Iurabat ille per Iouem De que Penates : Iurarem ego per. DE v M verum &Sacro-sam ha Euangelia, me or ardere stadio veri reperiendi, o eo sentire, quae dicerem. diu; enim possum nou cupere verum inuenire ' cum Pudeam inismile veri quia inuenerim. Sed cum sub veri specie tam callidE salsitasi subrepat, vi s vel Aristotele ic multa fassa multis ieris probabiliora appareant . quis improbet, si non il Opinionem quamcumque arripio , si non

iuro temere, si quacumque tandem ratione expendo num oppositum sit vero

fortassis propinquius t san E quidem, ut 8ulcher imum sic pergit ille iudicem' veris ii ere ως pro veris probare ossa turpi mum est. Hoc aut cin )u in

148쪽

Praefatio. I o I

iacile itet, nisi cautiones omni exceptione maiores adhibuerist Sed utcumque seres habeat: seu Dogmatich quid de nilo , seu Sceptico more quid ex-eerior : & , seu prosero quidpiam verum, seu quid piam dico probabiles nam

falsum quidem ex animo absit unquam ut tuear in committo scinper meque dc mea omnia iudicio Vnius Sanctae, Catholicae, Aeostolicae, Romanaeque Ecclesiae, cuius ego alumnus sum, dc pro cuius fide sum paratus fundere vitam cum sanguine. Certh sic illius Ccnsura censenda consco haec omnia , ut si ipsa quidpiam, quod non spero, fortassis improbauerit, illud ego, quod verum est, censear Diris primus deuouisse. Hoc unum dumtaxat ostestari velim. si cuipiam sortEstomachum moueant vel liberiores quidam tituli, quos Exc citationibus praefigo,ut expendat paulb attentius qua ratione me explice . id

nisi iaciat, cur ego studeam placitura ipsi scribere , qui lecturus solummodo

est, ut improbet, carpat ,& conuellat Sin faciat: optimE coniicio fore, ut Causa per ipsum non cadam: cum pcrpetuis, nisi sallit spes, Scripturae,Patrum, Conciliorum Veritatem, Authoritatem, Maiestatem defenderim. Vt ut faciat, nouerit non esse me adeo pusilli tenellique animi , ut credam cuiusvis csse asserere quod sit dogma. quis Fidei articulus. Ecclesiae credo: at non cuivis sciolorum luiiusmodi, qui nisi aliunde reiicere possint quod sustus ipso

rum non probat: prouocant statim ad sacram Scripturam, haeresimque esse pronunciant.Vcrum satis multa de his. Nunc posterius quod attinet caput: Mcas hasce elucubrationes indigitandas censui titulo Ex E ci TAt iosvM 1 qudd lisc ratione exercuerim de animum & ingenium. Imprimis enim videbatur magno mihi opus esse animo ad Cmergendum unde tam pauci conarentur assurgere : ad exuendos tot habitus , quos ex vulgi contagione ab infantia iam contraxi siem : ad excutiendum ignobile iugum tam iniicteratae huius, quam generalis praeoccupationis: dc . quod grauius longe videbatur. tum, cum neminem reperirem, qui conatum

hunc meum probaret: imo cum penhab omnibus quotquot docti habebantur , cxsibilarer , dc infami commonstrarer digito. Deinde vero ingenij vis

magna etiam contentione videbatur esse exserenda, ubi vel nouis opinioni bus authoritatem conciliare, vel obsoletis suam gratiam oportuit restituere. Praesertim vero cum illic nullus sese offerret Mercurius, qui viam patefaceret,

nulla Ariadne,quae ex gyris pene inextricabilibus expediret: hic autem quod pene vestigia Priscorum deficerentὶ cum vel diuinandum foret , quae mens, quae ratio illos permovisset, vel noua essent plurima tentanda , quibus, quas nudas habemus ipsorum opiniones liceret defendere. Hinc & Exercitationes inscripsi PARADoxi CΛs . quod Paradoxa contineant , seu opiniones praeter

vulgi captum. Qitanquam vulgus hic intelligo non plebeiorum hominum quid enim A lino cum lyra sed Philosophorum communium, quibus ingenium est ita vulgare, ut vulgi instar Barbariem inclament quicquid praeconceptis semel opinionibus aduersatur. Cum autem viderem Aristoteleos & numero , dc peltinacia caeteros omnes longE supcrare : ratio profecto in promptu est, cur negotium mihi sumpserim ADv Est sus ΑRis Tor Et eos. Rudd si quispiam forte ex me quaerat, quamobrem inscripserim adversm Aristoteleos, non aduersus Aristotelem, cuius tamen doctrinam videor ex professo impugnare ι nouerit me potissimum tribus adductum a Umentis. Primum quod opera illa,quae hic persequor non tam ex rei veritate credam esseAristotelis,quam ex

opinione Aristoteleorum. Maior quippe, meo iudicio, Aristoteles vir sui quam ut ipsi adscribi debeant tam indigna opera. Alterum , qudd isti non tam

Aristotelis , quam suam. dc expressae menti Aristotelis repugnantem saepe defendant sententiam . v. c. dum tuentur semen, dc caelestes globos Anima desitui , contra quam ille express hasseruit. Postremum, quod quisquilias, ger-xasque quaestionum conglobent in dies . quae tristoteli in mentem non potuerunt occurrere. Quorsum itaque, dum has insequor, in Aristotele potius dam

nem, quem semper admodum suspexi. quam in ipsis Aristoteleis 3 qui absquet praevio examine Aristotelem complectuntur,neque discernunt quid ille nosse, quid ignorare potuerit: quidque ex illo legitimum habeatur,quid adulterinit.

149쪽

1or In Exercitationes Paradoxicas

Porro cam Philosophia vulgo tractetur quadripartita: & quae pars Phys est , in tria membra subdistinguatur, ut proinde fiant partes Plii sophiae celebriores sex , quibus adhuc praemittantur capita quaedam prooemialia , vulgbProlegomena: Ea propter eas, quae sequuntur, Philosophicas EXercitationes in septem libros digessi , ut ex integro Philosophiae Aristoteleae respondeant.

Et ipse quidem

Lis Est I. in Doctrinam Aristoteleorum uniuersh inscribitur, quod generales quasdam dumtaxat Exercitationes contineat. in illo nempe de ratio philosophandi, quae apud ipsos viget, improbatur: & ob deiectam ab eisdem philosophandi Libertatem expostulatur magnopere : & Aristotelis Secta, aut doctrina non praeferenda arguitur, cum aliaI plurimas ob causas, tum maxime ab Omissa , Superflua, Falsa , Pugnantia, quae in textu Aristotelis vulgo praelecto demonstrantur. LIBER II. opponitur Dialecticae Aristoteleae: Vbi primum nulla ipsius Dialectices necessitas utilitasve es le declaratur. Deinde vero ubi declamatum est in V niuersalia, Categorias, Propostiones Aristoteleas, disputatio tandem instituitur aduersus Scientiam,&Demonstrationem ab Aristotele praestitutam. Atque hic praecipue est , ubi cognitio , scientiaque humana arguitur infirmitatis, ac incertitudinis : Hic est, ubi praecipua iaciuntur Pyrrhonismi fund menta , stabiliturque maxime illud , Nihilsi, i. LiBER III. destinatur in Acroasin Physicam. Hac impugnatur numerus

principiorum Aristoteleorum, interque caetera Formas esse accidentales adstruitur. Hic aliunde esse Motus naturalis asseritur , quam vulgbcxistimetur. Hic Veterum Spatium postliminio reuocatum Aristoteleo Loco substituitur. Hic Vacuum inducitur. reducitur-ve in rerum Naturam. Hic Tempus conuincitur aliud, quὶm definiat Aristoteles: aliaque item quam- plurimae r

nata interscruntur.

LiBER lv. adoritur libros de Corpore simplici. Vbi primum & Stellis

Fixis, & Soli comparatur quies : Terrae vero , quasi uni ex Planetis, conciliatur motus. Exinde multiplicitas, vel certe immensitas Mundi probabilis a guitur: praeter innumera, quae statuuntur Paradoxicωs de Causis motus, de Luce, dc Phaenomenis, de generabilitate dc corruptibilate , quae circa globos caelestes. Adhaec vero substituitur impugnatio Elementorum Aristoteleorum in numero,in qualitatibus tam motivis, quam alicrativis, in transmutabilitate inter se, in compositione Mixtorum. lLIBER U. aggreditur vulgares Tractatus, quos de Mixtis instituunt.Quo loco Cometas traiicio per aetherea spatia, illos quo statuo non minus perpetuos, quam Sidera perpetuo conspicua. Praeterea Chylo ex stomacho transeunti in iecur, nouum aliudve iter aperio , quam per venas Megerescas. Adbaec autem plura distinguo genera Viventium quam tria: Semen animatum facio: Brutis rationem restituo: Intellectum , Fantasiamque nullo discerno distri mine. Postremo id maxime suadeo ; ut respuat Homo quod non est. LiBER VI. instituitur aduersus Metaphyscam. In hoc , ubi reiecta est pars maxima elogiorum , quae Metaphysicae deseruntur, impetuntur potissimum Sc vulgata illius principia,& celebres illae proprietates Entis, unum, Vcrum, Bonum. Deinde voto Fidei orthodoxae alueritur quaecumque cognibrio habetur de Intelligentiis , deque D go ter-Maximo : dum nimirum ostenditur quam vana sint argumenta, quibus philosophari solent de Substantiis illis separatis ex naturali lumine. L1BER denique VII. est in Moralem Philosophiam. Is minime opus habet enumeratione prolixa: Uno enim verbo docet illam Epicuri de Voluptate sententiam: ostendendo videlicet qua ratione summum Bonum in Vol ptate constitutum sit, &quemadmodum laus Virtutum actionaimque humλ' narum ex hoc principio dependeat. Atque ista quidem sunt capita praecipua, de quibus aggredior disserere sequentibus libris. Etsi vero plurima omisi: non tamen immorandum duxi in

150쪽

δc in dies augescere solent. Satids esse visum est imitari illos, qui vallis atque

sagenis capturam faciunt uberem: quam cos, qui seram festantur vestigio, qui piscantur calamo, qui arundine aucupantur. Seligendas nempe duxi opi mones illas duntaxat, quae essent quasi fundamenta doctrinae Aristoteleae , ut

quibus corruentibu S, magna quaedam uno impetu caeterarum ruina traheretur. Vnde & videor sectari illos, qui in urbium obsidionibus sundamenta

susDdiunt i ut quibus concident bus integrae ctiam murorum ac turrium moles collabascant.

Iam quod spectat ad specialiorem Exercitationum seriem: illam sere sectarias sum, quam mihi praemiuit dispositio vulgatior Philosophorum Aristoteleotum. Sand quidem si Phisophiam absolute, & cx meo sensu pertractare

constituissem, poteram , vci debueram potius ordinem nouum inueherercii in ecce iam susque deque transposita omnia sint, si ipsa rerum , quae in Philosophia considerantiar, natura speetctur. Quia vero non tam absolute, quam comparate hic philosophor, insurgendo in doctrinam , quae iam disposita sit: idcirco praescriptam hanc dispositionem iciuere oportet: cum lc Venator seram insectetur,s eu rectam pergat semitam, seu huc illuc passim digrediatur. Quod autem spectat ipsum corpus singularum Exercitationum: et si non prorsus temere videor istud prius, quam illud commemorare: non in hoc tamen sic laboraui, quin malim quidpiam desiderari a scrupulosioribus, quam ut

sapiam tam demorsos ungvcs. Neque cnim eius sunt naturae, ut nouennio integro cudam, ac recudam quae visa semel fuerint non omnino esse improbanda. Quicquid molior, aut meditor, alacritalcm animi sequor: ncque patior illum tam multis diuexari angustiis. Hoc idem porro intelligas velim propter desectus caeteros, quos haut dubie notarc contendent, si qui volent ostendere me non satis bene illud prouidisse, Carere debri omni vitio, in alium paratus est dicere. Certh cnim, si ea me vertigo tcneret ut Sectae Princeps haberi vellem , aut magnum in aliqua Secta mihi nomen comparare: id quidem affectandum esset, vi omnia, quae proponerem, cohaererent bellissim E, numerisque omnibus absolutissima forent. At cum nugas dumtaXat meas propalare hic studeam , & quae me mouerint rationes Aristotelem deserendi fide in enua simplicique ob oculos ponere: Cur non longe praetulerim delirus inersique videri, quam sapere dc ringi quam , inquam. sic memet vexare , vis quidpiam, exempli gratia , tu prioribus Exercitationibus, aut Libris propo-Mam , cui deinceps videri possim in sequentibus contradicere : nihil intenta. tum relinquere debeam, ut illud tandem possit excusari Nisi sorth si quid , visum homo, & natiua quod satis sentio caligine obrutus, si quid , inquam,hodie prataE sensero, crastina luce. si videbitur, minime ausim recantare. Maio rem mihi libertatem permisi, ac sumpsi , quam ut metuens sim huiusmodi reprehensionis. Certe nisi philosophari cum hac mihi libertate liceati malimcgo nullam penitd Philosopiam consectati. Postremo quod respicit stylum,

genusque cloquutionis: neque Ciceronianus sum , neque Scholasticus Omnino. Tenorem orationis sequor illaboratum, d qui sponte fluit: neque enim sum in sermone curiosor, quam in caeteris. Testes habeo innumeros, qui me publice edisserentem audierunt, eodem porsus gencre loquendi cxposuis leme cogitationes extemporaneas, quo meditatas hic prosequor. Quod stylus porro videri possit interdum paulo mordacior: materies sanEid exigit. Hac enim praecipvh in partc dissicile est satyram non scribere. Quan. quam toriam hoc,ut ex zel OV critatis proficiscitur ita & generale cst, neminendique tangit in particulari. Vix ullum certE nomino unquam, qudd cara mihi fama cuiusque in particulari sit. Hac de causa cum maxima pars Philosopho tum Aristoteleorum Institutum aliquod Religiosum profiteatur: abst hoc a me, ut Pichatem vel Religionem conuelleteausim. Aristotelismum abstraho dumtaxat, solitarieque considero: intactis conditionibus 5c Statuum , ec Personarum. Haec san E mihi est mens. Si quis secus acceperit: is 5c ingenuae consessioni, de candori meo immeritam reseret iniuriam.

Hactenus dixi, MI GALTE Ri, de de genere Philosoplesiae, de de ratione I 4 Operis.

SEARCH

MENU NAVIGATION