장음표시 사용
221쪽
non pos ni este vatij inradus , qualet snguntur elle qualitates . est mele g. atis . di prin-eipia petendo ratiocinari. Nam oe seu per radicationem maiorem i quod lane quid sit explicari non potest j suu quocumque tandem alio inodo intelligas heri additi citiem gradus ad gradum , cum qualitas suscipere magis, seu intendi dieitur eodem planε modo sol posse circa substantiam comperies. At plura tamen in l)hysicis , eum de Fot-mis , cum de Elementis, cum de Anima d sputabitur. Ad caeteras Categorias venio , de quibus mirum dictu est , quam multa inquiri generatim soleant, cum nonnulli scilicet deseri.
dant ipsas constitui per aliquid ab solii tum, alii per aliquid relativum, aliqui per aliquid
mixti m ; item nonnulli pa relationes extrinsecus aduenientes, aliqui per relationesseeundum diei, caeteri per reales modos, c.
Quasi veto si ista snt genera summa. de primo diuel si habere debeant aliquid commu- De praeter Ens , aut j sum certe aecideras 3 Quasi actioni v. c. de inui, itemque quando & liabitu γ rationes illas tenerales facile sit
tribuete a Quasi ii illa sex h ibeant aliquid
coinmune ad unain tantum Categoriam
pertinere non debeant, vel si non pertinent quatuor illae Qualitates, species non aebeant quatuot speciales constituere Categorias; quae enim minor ratio est 3 an habitus & s-guia iti una aliqua ratione communi Magis conueni in quam actio , di passio; quam ubi
de quando quasi tandem admodum solers ista philosophia st , vi proinde actio desianiatur modus aduenietis rei, qui explicetur
per esse ab ; passio modus , qui explicetur per in ; ubi mogus qui per esse e rea, aut alie ubi, &c. Nisi sorte existimes explicati quid sit ille modus ita generaliter sumptus Quare enim quid per modum huliis modi intelligant , &disi pream nisi perpulcruni spectaeulum tibi exhibeatur. Sed ut mittimnolle vis unde nam venerit in mentem n O.
sitis hisce Philosoplus comminiscendi ali
suid eoinmune postremis sex Praedicantentis3 Cum viderent Aristotelem singulis capi tibii, explieuisse singulas sit periores Catego itas, existimarunt ipsas esse omnino inter sedistinctas , atque ad ea non disputarunt quid commune posset illis quatuot attribui; at quia viderunt sex postremas coactas ei se in vitieum Caput . illud ita e sane breuissimum, ea de causa coniectatunt debere ipsis quid piam commune speciali iure con enire.iam ite etiam illud multorum imaginationemiuexat, quod potirema haec genera dein iaminari soleant, dieique specialiter sex postrema Praeci cam a. Ecquam precor aliam rationem coniectari impromptu est 3 an non
telo censes hane esse per-qubiti lepidam alti partieulati quid necesse est contiellete ita sulas 3 cum potius miserandum si quod in
rebus tam parui momenti, tam misere in
genia torqueantur. seligamus unicain. v.c.
ubi .Quid ergo tandem putas e se ubi λ eoth nihil aliud quam Adverbium seu vocula. inain terrogamus quo in loco aliquid sit. Hae enim duo, ubi & in quo loco synonyina sunt. iiii vero interrogationi iesi ondera lo-let iuxta varias loco: um differentias. quassati, superqtie noront, explicamque Giam matteiab. Quaeso te ergo cum signiscatio rei mellistentia particulae huius in t Errogatiuae adeo sit perspicua , quosum ite spoliet ut
nota interrogationis. . ut tot taraque inti ca
ta, dissicultates induair Ecce enim aliqui volunt ubi idem elle cum loco; alij volunt esse quidpiam intrinsecum palliue relictum ni
corpore ex circumleriptione loci ; nonnulli esse formam exit inlec) denominaniatem rein , quae alicubi esse dicitur ; quidam spatiunt , quod cencipitur repleti a
corpore , caleti modum intrinsecum exiritura rei distinctum Σ eorpore αἱ to, quem aliquo sensu liceat Vbicar Oiem dicere. Rursus nolunt quidam ubi conuenire rebus spiritualibus, nolunt alii accidentibus, nolunt alii multis rebus, nisi actiones in ubi eliciant Quid omnia tamen commemore mili uviatim adiicio de pet omnes phrases. quibus isti de ubi loquuntur perspicuum elie s attenderis usurpari ubi pro loco; nam haberesuium ubi, este in suo vlii, habere praesentiam ad ubi, de s miles locutiones peti inde sonant. ae si didierit habete suum locum , ese in suo loco &e.& aliunde barbare ae sine ullo sundamento aut necessitne . introductas elle
huiusmodi sormulas loquendi; quas quidem augeri videas si ut subitamia piaedicatur de omnibus substantiis . qualitas de qualitatibus , actio de actionibus ; ita velis ubi prae- dieari de omnibus ubi. Quis certe serat, antintelligat s ditier et quis,esse in soro est v bi. esse domi est ubi, dic. verumtamen de his
Ne vi o die , multa 3 an non potius plurima an non etiam insitit, non iis tui in resereti sis , ae longe minus in resilialendis singulis immorandum est. sed praetem issis innumeris nugis, capita pauca teligenda sunt. Ae primum quidem circa con structionein ipsius Propolitioni et I volunt ipsam eoi stare subiecto , attributo . de copula , vi in hae Propositione. Immo est aes. M.ti, Homo est subiectum,quia se ilicet ut i da in emum reliquo aedificio i ibiicit ut , de quasi substernitur; An .u est attributim quia nempe attribuitur . seu quas iuperponitur. α iuperaedificatur subiecto, vero ipsa est eopula , quasi ea mentilara videlicet, quo partes illae compinguntur. Porro & eam eis e volunt tum paritum , tum ordinis ipsus nece aiem,ut sue aliquid dest, sae trai sporatus , a discium totum eollabaseat, hi
222쪽
in ara fiet ira non st. Age itaque cum aliunde velint En uncti tuam orationem
quae sola Dialectiea Proposito sit elle eam.
litiae constet alicuius iei alliri natione aut negatione ; si quis cum Poeta exempla causa dixetit Est Dei ta noli , an non veram , legitimamque Propolitionem etsi et i Qui lenim nonne 2 nunciabit nonne aistinabit aliquid i v bina iti tamen subiectum . rubi attributum , aut copula in te iacens 3 Dices orationem hane, ut vera sat Propositio, itate soluettilam esse , Dei es exi m in nosti, adii diesque illud in Mobis superfluere , esteque ut appendicem minime Decellariam ad illius integritatem. O Poetam ergo ineleia
saniem . qui se loqui non didicerit J Quique quod mente conceperat, proposuerit ita peruerse siquidem illa oratione non stiatis clarum quod Deus in nobis iit, nisi bis eile dieatur: quippe cum elle de existere ea n dem habeatit signis eationem. At quid ego te coarguo . elegantissime Poetarum 3 liii, isti eoarduendi sunt. qui Latinitatis ignati, quidquid in ipsa corrisere volunt, penitus
peruertunt. & contaminant. Neque enim si aliqua phrasis si examinanda ad Terentium. Lilitum, Ciceiolteio, Authorem-ve ali uin in
quo puritas Latini sermonis eniteat, consagiunt, sed respectini solummos O ad leges quasdam balbaras , quas confinxere ipsi in Scholis , adeo ut inde non pollit non olere barbariem, quidquid ad illas ani uissim diripitur. Et cedo quidem cur dici velint Deusci non vero est Deus non aliam sane opinotob causam , quam quia in lingua vernacula Nominatiuus ille casus aliunde verbo postis
poneretur e neque enim Callico nolim v. c.
idiomate phtalis illa probaretur. Es m cien miti ; sed illa solum , Dietis o miti praetereo autem proprietatem Gallici sititionia aliam versonem exigere quia scilicet vernacula lingua cui assuefacti sunt quamque Dequenter usurpant, postpositionem illam casus Nominatiui non parit ut, idcirco existimant & Latinam linguam praepostere
e dem pati. Auget verli matura, ct errorem Grammaticorum regula . qua omne V tam
per nati , O A moa exstere aritus nomia natiuum dicitur. Cum enim Grammatici illud ante se a die eelint solum & disciplinae gratia, & ex accommodatione ad captum it .sorum . quibus alia lingua familiaris, de natiuaestitui tamen id se accipiunt , ut pro lege inuiolabili Latinitatis habeant a Quasi
vero , Amat me Parer; non tam Latine dicatur,ac Par amat me ut quasi phrasis simile apud Authotes pallim non Occurrani3Cedo rursus quando tanti Dei unt vernaculam linguam,qua proprietate aut neces litate corre- tionem illam in ipsam transferant an ne Callieἡ v.e. loqueri, si dixeris. Ditu es sunt eu nom y toleraretur quidem phrasi, si dieeres. Di a me ura di, at deesset ibi vel bum, .s, cine quo tu nullam elle vis legitimam Propostionem. Miserum te ergo, qui Gallice aut non esse aut non nisi inepte esse Dia . lectieus potes s sed ineptissimiliti te , qui Latine loquututus ita peruertis, ac dei orques plua is Latine loquentii ira
verum circa haec tria adhue inquiro primum cur neeelle sit verbum . est , ita ieibluere,ut dicatur es exi an non satis est et di te dae; si nam quod caetera verba te soluant per verbum , est,hoc modo, mi ira , es ma tan . is i. eis amans, &c. tolerari po-iei At quod verbum rei oluatur in est. de sim quae absurditas Vt generaliύs tamen loquar,adquid neeelsaria est huiusmodi resolutio 1 Quid enim ubi ille dieit Mahat mei
amans .non sitis clare loquitur sed eget te in terprete, ut sensus iste eliciatur, rus amans
o M litam 3 Quid quod contrarius piae rumiaque sensus tuolutione hac elicitur 3 Dieat
enim quis panu co se , resolues tu pano socZ-, an uretque idem dicitis nonne vide re est per illum undicari coctionem praesen. terra, per te vero praeteri: Ora sed suerit nempe apud Graecos resolutio illa facilis; Parii-cipiis quippe omnium telo porum de coniugatio mura ab inflant; quate de potuerit Ailiastoteles resolutionein huiusmodi de docere,&ulbipa e apud eos. qui Graece & scirent de loquerentur. At vera cum varii sint vatiarum linguarum lepores,cur illi Latine loqui, ct docere assectan es,ita sunt addicti Aristo teli, ut ipsius non inodo sententias s d Grae cismum quoque amplectantur, de retineant an pote liquidquam seri, diei. cogitari ineptius 3 at inquies cum necesse sit vi omnis Propositio de copulam , attributum habeat, oratio haec . Dei est, ullum liabet attributum; haec veto, e mi arat, ncque habet copulam . neque attributum diuitia iiii. Verum ainabo undena ducis huiusmodi necessi a te ira 3 an ut lollutio planior str an ut veritas magis cognoidatur 3 ii neutrum quae necessitas3eerte non alia , qua in ut tegulis in Schola fictis obediatur. Caeterum enim nihil planius est plualibus illis itiesolutis. Verum illi Horitate ducti vetent ut ne secundae hae voces est,mili ar .ae similes altera eY par se ii eant, nisi tertium aliquid , quo utrumque ioveant ii adiaceat. Hinc est enim quodsi Plato v.c. st subiectum . illum ut in lecto recubantem habeant, cui si adiungatur, est. dieant non elle Piopositionem nisi de se Ioagae nro ; at s adiiciatur attributum. Ain. time Propositionem absolutam dicant, utque A terr o aliae Ate sit. secundum , eminus liceat dicere, Ex petrii Dem, qua iri Lem est exi ens, vel ponim es Dem, quam Dei es boumρ Cette enim quamvis id, quod attributum vocas pra ponatiir subieciumque veto postponat ut , sensus tamen non est minus Garii nec veritas minus perspecta Quid quod maiorem saepe habet emphasin huiusmodi tram si os tio: Cmra ex Platone enim dieitui onm es Dei,& Deo. nou ta litur, vehementius quodammodo expi mitur bonitas diuina, quam s Dialectico cum ripote diceretur, Dem est. . Et diees quidem huiusmodi iiiversas Propositiones potie aut debere per Conuertionem resolui ; at ut pati laante quaerebant, quaeliam est huiusmodi ie soluendi necessitas 3 imo veto quaena ira est peruei sitas iti tanta lectitudine a perspicui
223쪽
tate loquendi 3 sed putas nempe rem esse monstrosam , perinde ac si tectum domus
iupponeretur fundamento, aut hominis caput iub pedibus esset. Qua ii vero non sit
attendendum quid sermotis proprietas ferat , tumclue censeatur quis vcram Propositionem ei seeisse, cum luculenter quod in mente habebit proposuerit , quocumque tandem ordine verborum id fieri contingat Sane vero quis sanae mentis continere risum postit, cum audierit , ut ego audi iii, propos i tionem huiusmodi. An est -υhonis,m-
ter disputandum ideo negari , atque improbari, quod esset praepostera. cum dici potius
deberet. Gmnu homo est ammes. Tertium,cii rillud in nobis dieatur cile superfluum, nunt- minue ad Propositionis integritatem necessariuna. An Ouidius satis clare proposui iter,
quod agitabat animo , si diniit et solum , est
Dem, vel ut illi volunt. Dem e exissem 'non anc, quia mens non erat significate quod Deus esset in se, vel exit ei et iii Mundo , sed quod est et, aut existeret in ipsis Poetis. Non suillet ig:tur perfecta & integra Propositiosi illud in nobis non sinit et appost una. At DTu dignum quod propositionem Melaton faciunt aridulum, perindeque illam ex lit-bent Animi sensa perhibentem. ac si quis pictor eisgiem solitiose puellae repraesentaturus, i lam, quam pingunt imaginem mortis collocaret ob oculos. Crede mihi, Propostio sic propterea dicitur quod Animi conceptum proponat,ac proinde nulla vox est, quae ad perfectionem de integritatem Proposito
nis non pertineat , si ad exacte repraesentandum conceptum neces laria sit. Et retexequotquot volueris in Geometria exempli
causa Propositiones . nihil plane Ceometricum diees, si adeo simplex fueris,ut ad illamiti Minplicitatem volueris Omnia reducere. id porro hie adiicientiis citra iis,quod imaginantur subiectum & attributum scopas elle diliolutas. accederi que intellectum, qui fasciculo quas colligens verbo es, ut senio vinciat 3 quippe intellectus potius Propositionem faciens dissi, liitionem , quam
compositionem videtur essicere. Et de Pro- rostionesuidem negativa dubium esse non dicerem si duo extrema aliquam connexio nem inter se haberent. Ctari dicitur enim, Momo non es Iapis . non potest concipi lapis remoueri ab homine . qui nullo modo propinquus erat; sed demus quod isti concedunt, remotionem quandam esse , dii lolutio seu quasi di sectio extremorum concipienda est. cuni per illud. non es. subiectum in unam partem , attributum in aliam quas coniiciatur, hoc autem si ita sit. quaeso te hae in Propositione . Immo non est Isis,quae si copula3 nulla sane et .sed potius disiuncti O,ciam, non se. i mei ueniens non liget extrema . sed solua .Ex quo obiter colligere est sal ,ε tria illa,
subiectum,attribu tu ira, copulam ad Propos-tionem requiri. Esto tamen .es affirmativa, ut
ista sere so a iuri ; nonne ex iis, quae sunt disputata circa uniuersalia manifestuiri est hominem.& animal quod dicitur homo. lntellectu non cogitante , unam eandemque
esse rem, nullam ue in re ess distinctionein unius ab altero s nonne rursus necesse est, ut Intellectus de haere pro post toti in saciens duos de illa conceptus enocinet, unum subratione propria, alium sub ratione communi ε diuitionem igitur quandam . seu disi lutionem facit rei secundum se indistiti j quare & illud verbum, es, non tam copulat, quam illi ungit, neque dicas intellectum si-ctos duos conceptus virile per verbum , est. non enim sacit unum ex duobus, sed & distinctos relinquit, allerens virumque eidem rei conuenire; & s duos gradus pro eodem haberet, Propositionem salsam faceret. Verumtamen quoniam istud potest videri minus Metaphyseum; iuaero aliunde istud vel bum. s. v binam iactatam illam copulatio nem nes an stilicet in te ipsa , an in intellectu an in voce, an in scriptur Et prosect5 non tu seriptura . cum enim ieribo. Homo es. Misi, spatio lum inter ipsum & voces, Homo ac An mia interpono ne conne o aliquati tum illatum vocum sit. sed neque in voce. nam cum hostquam Aixi, An o dico,est, iam
amplius vox . homo, non est,ut arrepta vox,
Animis . tuam illico prolaturus suin, si copuletur. imo es cum deuide dico, Arimis vox ipsa, s. quae fuerat copulatura iam Garruli At neque in intellectu, nam cum in intellectu non sint nis concentione , siue conceptus formales rerum .ut loquuntuc, non vero
res ipsae conceptae, seu obiectivi conceptus. ut vocant, perspicuum est quod mox auid diximus, conceptiones relinqui distinctavi quippe ne cum dicitur, Hemo es an A. sensus sit, quod coneeptus hominis sit conceptus Animalis, quod quidem qui concederet idem concedere deberet per eandem Pro postionem,uocem hominis esse vocem Antia malis. Postremo vero copulatio non fit in ipsamet remotum enim est quam ut dici de- -
beat humanitatem Animalit at i alio long/glutine coniungi,quam hoc verbo, es, quod
eis nunquam tuerit scriptum, prolatum, cogitatum , nihil profecto minus suetit homo
suturus animal. Dices copulationem quidem in te fieri alitet quam per verbum. s, rei prorsus extrinsecum; at indicari nihilominu huiusmodi connexionem per verbum .ese, seu illud in mente , seu in ore. seu in seriptost. Bene igitur, amice, res habenae die proinde verbum s.cile non copulam .sed copuli indicium aut signum. Et ridiculus quiadem ego videri hae possin , qui in illi, soli aeream .nisi utcumque descruietini euertendo dogmati. quod non modo futile, sed impium quoque videri potest. 'Ecce enim doeent hanc propositoinem, i v.
v.c. Horeo es an I. sempiternae elle veritatis ex eo.quod vel bum seu copula, es, tanta necessitudine hominem eum Animali eon iungat, ut si nexus in olub lis etiam virtute da uina. Vnde de docent Dori modo paucis millibus annorum antequam esse et eum hominibus Mundus , sed ab ipsa vique AE ternitate veram suille hanc Propositionem, Homo se an a . sane ut hoc concedamus, Aristotest condona ad uin,qui vi Munaum et edidi
224쪽
a ternum Ita ab aeterno admisi sui ite hominessat nobis tamen quaenam potest legitima esse excusatio , qui se Mundum ae homines credimus solum existere a sex millibus eiret. ter annorum, fle profitemur ab aeterno nihil penitus exstitisse praeter Deum 3 Cedo autem cum nullus existeret homo quomodo veledici rotuerit hominem es le animal 3 si qui . dem ii non erat homo ; nequi seiri ille erat animal; nam ut ellet auimal debuit quoque
elle homo, adeo proinde ut si scit sum diei u ius suillet. qui diti stet mmis es, & iterum
qui dies isset Aesimul e Z, non potuerit verum dicere coniunctim , Hemo arimal est. Dices primo per Propositiones quidem de secundo adiacente significati existentiam , nam cum dieitur, IIoma Τ. sensus est quod homo existat. seu de secto sit in rerum natura de productus extra causas degens : at per Propositiones de tertio adiacente non importari existentiam , sed conuersionem solummodo attributi. cum subiecto , quae vel necessaria stivi cum dieitur, Homo est animari vel contingens ut cum dicitur , Homo est issem. Verumtamen ut per Propositiones de ineundo adlaeente signiscatur distincte & elate subiecit existentia; ita per Propositiones de tertio eadem existentia supponitur . ae tacithsaltem indieatur. Siquidem dicere non potes hominent esse aliquid , quin supponas hominem esse ; & quantumcunque verbum, e rivstirpes in attributum subiecto conuenitet raedices,non potest tamen non indicari praeens conuenientia, atque adeo existentia. Et
cecie nisi supponas, intelligasque subiectum existere . quidnam dices illi reuet, attribui Dicis attributum illi connecti,illi eonuenire. at quomodo potest aliquid connecti, aut conuenite subiecto , quod nullum sit. Esto
vero est. copula, at quomodo connectet extrema nisi illa extiterint 3 sed α eum nihil aliud si quam copulae nota,aut signum;quonam modo cum ex vi propriae s nificationi, signum sit rei praesentis, significare poterit
rem non praesentem, rem non existentem
Dices iter im exinde solum indicari inseparabilitatem subiecti ab attributo.aded ut sensus alius non sit quam quod si aliquando
subiectum exstitetit futurum sit ut attribu tum illi connectatur. unde ista Propositio,Homo en anmat ante Mundum conditum ideo fuit vera,quδd indicauerit hominem ita continem cum Animali, ut impossibile Detit existere olina hominem , quin ille esset Animal. Attamen verδ expectandum erat donec subiectuira , videlicet Homo, existeret vi seret veta Propositio , alioquin enim di-
eendum erat , Homo erit atam . non vero,
Hisma est an ; sed nimi tum istud praesen, ita est eordi hominibus istis, ut eas quae sunt
de futuro,aut praeterito Propositiones vetas esse nolint, nisi explicentur per praesens. Renpondebis neque vetas esse niti resoluanturpet praesens,a sed ut ista, Plato docuit, idcirco solum vera sit . uda verum fuerit aliquando dicere piaro dolet, iuein admodum ista./H- risu eriistim pod soni, vera ex eo,quod
per hians. Attamen vero quot sum tibi dicere id liceat. mihi vero non liceat assumere
Propositionem de praesenti ideo solion esse veram, quod resolui possit in Propositionem de praeter io 3 Ecquid enim est cui diei non pollit veram ideo tale hane Propostionem
uouitus regnat, quod olim verum sue iit dicete. Lucio em PQ Ut, neque enim dicas
veritatem magis pendete ab actuali exiliet, tia; siquidem ego opponam pendere magis a possibili, cum de prius si rem posse existere, quam actu existere , de multae sint res possibiles. quae careant taliaeta existentia ; eontrivero nulla res habeat eae istentiam , quae non erit possibilis. ut illam tamen in tempus
praesens resolutionem concedam .nonne crede, ind. colligi. ut distincta sunt tempora, resque ipse distincti, stit temporibus, ita
verbum,' .e 3,aut' b. usurpandum esse viveritas Propositen uiti possit consuete . atque adeo non miniis salsam esse hane Pro. positionem Adami es comessim vinum visa, quam sit tua , misi. Me bis in potes m. Dices denique quoties de et sentia aut germana proprietate ali ius rei agitur,nonne vulgari sermone usurpamus tenapus praesens , et ii subiectum non existat .viduiti quae ieiui quid sit rosi h 1emis temporis; respondetur rosa est flos . Vel qualis tit nidi: respondetur tempore aestiuo, nix est alba . dec. Et non neso quidem familiares elle huiusmodi phtases. at sensum tamen vulgarem alium non esse. quam qu5d res talis eis e soleat . eum existit. Nam de eam rosa non existente. dicit quis
sus . Propositiones saliae nerent. Oppones. quid si niti l aliud assciat communis iei te
tia 3 Respondeo sole tuter nos controuersam de Domine ; at vereor tamen ne com
munis sententia relationem huiusmodi ad existentia in improbet. Nam & tes existentes seu partieulares non admittunt Propositiones seinpiternae vetitatis ; & propositionem hanc, Rosa esse, volunt elle veram se a extiterit rosa, seu non extiterit . de istam Homo est Mimal, prolatam ab aeternitate absolute, ae sne ordine ad suturam existentiam veram fuisse praedieant. Verditi pluia ad hanerem cum in Metaphrsici L contra essentiarum aeteri itatem disputabimus 'i illa quippe materies est isti cohaerens. Admoneri tamen tiabile hisce rebus iam viderem ut decantatae, ae celebris illi ut dissi- euitatis de suturis continuentibus, nisi iam superiore libro praemonitum foret non de esse quoque ex Peripateticis. qui hae in pat- te Aristoteleam non tueantur sententiam. Vt eumque si de quia licet ex eo tempore constituisseiti nihil hie adiicere circa hane materiam, rogatus sum tamen deinceps aliquando explicatiorem sententiam meam s. cere. En addo paucis quid videri possit. Dissicultas est An dua, his Propositi Ams VPu-ν - eont, ad T luminis eo set etiam Ofti ini temporis acie a sit Atremi re vera, altera d terminare falsa. A si ii inantur exempli gratia ista duae Propositiones PM . cras curre , Petrus
225쪽
Petrus eris non cum tr. illae sunt primo singulares, hoe et ille lingulari subiecto, videlicet
Petro . secundo contra ictoriae quatenus una ais natia hera limpliciter negat candem
rc .Tertio con ingentes, cum Petiti pro libertate currere pollit vel non currere. Quat- to de tempore futuro, crastino puta tempsi . Quaestio latri est Mori virum a gregatum eiu mori Propstitionum soc modo propo
rum, dicunt vulgo Proposito cita ira aceipi in sensu dii uncto,cum, ut opinor melius diceretur in coniuncto , vel eo inposto anali eiura dumtaxat membrum determinatum . puta illud, Petrem criti O ret,st verum,
de oppositum salsum: dicunt vulgo Propositionem ita accipi in sensu distimetiuo melisis sorte in dii iuncto . vel notitis ah neutra eius modi Propolitionum iectam ae determinate accepta ut vera , & neutri similiter salsa. porro cum Author es bie mire inter se di- adientur, videtur tamen mihi quaestio elleprope de nomine. Obseruati enim potest.&admitti hie distinctio, aliud esse propolitio-isein aliquam esse veram aut salsam secundum se hoe ea rem , quae enunciatur per talem Propositonem reuera sie se habere, vel non habere ut enunciatur; aliud vero illam esse ab aliquo cognitam, aut non cognitam ut talem: uippe chira ut r& enunciata se habeat possit elle alicui notum vcl ineo itura. Cum itaque nonnulli Author es tuentur ex duabus huiusmodi Propositionibus alteram esse determinat E veram,alteram det tini nate saliam , illi videntur accipere priori modo; neque enim existimant vetitatem tei enunciat pendete ex eo.quod a nobis ebgnos eatiar, sed ex eo, qudd ieeundum se sit vel fuerit, vel sutura sit uti enunc atur; nam si quis iam lucente Sole,dicat. Lisses,
Propositio erit vera quamvis caecus id nesciat. Et si dicam, Fro, is Homeri ante Haro nem, verum dicam licet tu id minus scias ob ignorantiam temporum. unde se conelia
dunt si ex duobus unus dixerit Pettus cras
curtet . alius petriis cras non curret, alterius
propolitioneira esse veram,& alterius salsam. etsi quae est mentis humana caligo incognitum nobis si vinuisu in Propositioni e nunciarum debeat accidere ; fundati potibistotum opinio in Aristotele potest , cuius haec est sententi Non aseo quiad har adde ει aut cognoscitur 3 sed ab eo ad res est, telnsn opositio es fera et Ioba. Cum rursus alij defendunt neutram ha tum Pi ostionum determinate veram esse , neutram sal
sim , illi posteriore modo videntur accipere. Quippe cum veritas proprie in intellectiti ei deat, quatenus illius cognitio ac proinde
nunciatio est existentiae rei consolitiis, id-oico volunt nisin intellectu fuerit alicuius rei determinata cognitio , neque esse posse determinatam veritatem. Vnde ii quis dixe-iit , perno cras cina et, dicunt neque hoe verum esse, neque salsum quias ei licet intellectus ignotat verum-ne, an salsum si, quod
idem dicunt circa illud petriti cras non curret,
cum Intellectus paritet nesciat, debeat- r.eciae continsere. Atque ex hac opinione detitiatum este videtur commune illud Ellatum, Destitiis confingeno sciti non a rim corassentia. vides igitur cum ex Authoribus priotes
loquantur de velitate secundum s pos tib
res de veritate nobis e gutta, e nomine rotiusquam dele videli coiitro uetitam polle. Caeterum autem ea n ex istis poste oribus plurimi ex lutinent Aristotele in non satis bene defendi ni si ne erit vllain elle velitatem secundum se, & absolutam huiusmodi Propolitionem; ea propter priorum semen. tia videtur mihi praeserenda, iuba & plani otiit.depto vi expolita est.& aliunde Fidei Orthodoxae magas consormis. Ac primum quidem inquito , ista ne Proposito A, Noteles
ortici veritatem absolutam, determinatam,& secundum se habeat. Dicent opinor,habere quia res enunciata vere extitit , im Z non
pol dii non extitille. Quetro igitur quorsum ista Auriabolis. Asa et vetitatem quoque
absolutam de determinatam non trabeat. cum res enunciata habitura quoque si veram existentiain; neque enim ad veritatem
requiritur prasens eristentia , alioquin sal-suiu esset illus, A, es ab se. sanE ut illa Propositio est determinatE & seeundum severa , quae enunciat suisse quod fuit, de elle quod est ; eodem modo illa vera est , quae enunciat fore, quod erit. Dices hoe sortu concedendum de Propositione illa, Aila ἱ-stin diciter, quia sellieet illam intellectus
per reuelationem cognoscit at non idem dici posse de illa v.c.Pὰ νω o a. cu ret. verum tamen primo circa illaira, alterum accidet ex duobus ut scilicet Petrus euriat, vel non : si currat,igitur Propositio iam enime at deteria minati quod euenit, atque ita vera determinate est : si non euitat falsa iam de terrai natu est . quia enunciat quod non eueniet ; neque
eo recurras nesciri a nobis vitum euentu
rum sit. Si nostra enim ignotuitia nihil ob stat. vetitati praeteritorum ae praesentium, futurorum cui obstabit Z Vegeti hoe loeci posset illud Aristoteleum Inter contra ET Mntillam rim; meaeum; ita nimirum pollet argui haec proposito , Petri cras ei. Et vel est determinata vel non : si primum habet ut quod intenditum ii secundunt, ii militer neque enim dices neutrum , ne inter Contradictoria cogaris medium admittere. Rursus poli et hoEaliquorum initati Dilemmate , si post unam
horam dixero piarm eri times, vel verum
deierminate dicam, vel non: ii primum habetur intentura ; s seeundum, quaero an ne satio, qua in seiaris me verum dicturum, cevera an non 8 s non sit Mera riaieulus es, &assurge negas; si veta . euici quod intenderam nimirum veritas iam est de contingenii suturo post horam. Seg his omissis quilo deinde eitea eandem Propositionem , Perre curret , revelet tibi illam Deus, non milii rvterque vero deinceps illam proti anciemus; an tu verum dices, ego salsum 3 an tu enunciabis rem determinare suturam , ego itideterminate 3 tu quidem eis de illa eeitior pitcris , quam ego; at aliud est Propolitionem ille cetram, aliud veram; vetitas quippe ali-
226쪽
ius rei simplex de unica est; at valli ut
certi tu in is A incet itudinis gradus .cumque . ad Ortitudinent Piopustionis liabendam requiratur forma quaedam intellei iii, adhaeso ad veritarem exigit ut soluit ut Propositio si rei conformis , quomodocunque tandem , de , quocunque effetatur. Dices Pro - 1 stione leue aras etle Giui, ni veras ex vicertae cognitionis , quam Deus liabet illa- rum .; porro autem laevin cogi ouere illas
non ut futura, sed vi praesentes; quippe Duonibit futurum nihil praeteritum sed iunt om nia piae lentia. Verum lainen primo sequente libio declarabimus cogno die reuera Deumr et cina. t prae et ita, & sutura vi sutura;&suiscit nobis iam quoa Deus usurpet vetba temporis suturi, ut cci te suis illum futura cognoscere S reuelare. Neque enitia exi stunt
adhuc. sed te uela suturae linit, luci momentUDeus cognoscit . di reuelat extituras. Deinde
vero quia uia sit de ii odo quo Deu tuta cognoscat, ille tamen non destruit dis eientias temporis . neque obstat quominus aliquid secundum se dicatur futurum. Quare de minus destritit ae ob si ipsus reuelatio. Quocii ea perinde se liabet Piopositio tem-
potis suturi ad , eritatem, lati enuncietur rei lata , seu alio modo cognita. Nam neque
alio modo et it vera lixe Pio ostio . ex is, ea reo mense , si Astrologus illam ei erat. & alio ii Ruilicus cui Deus eandem reis Delarit, etsi vietque de illa diu et simoiae eertus sit.
Quo Lbie obiici & praesertim ex Aristo tele potest , liberum Albiti tum attingit. Di ces cuim ii vela iam si ista Proposito. δὸ
rvm coas curret , ergo Petro imponitur currendi neeellitas i nam si liber ellet ad non
currendum,& de facto non curreret. non est et vera Propositio . hine quidam lue imaginant ut quandam sati nec emtatem ab aeter .no vi ite ira ctam inam quomodo veruinest hoste Petritin cras cursurum,eodem sui tante mille annos. adeoque de ab omni auo.
Additur proinde tolli libertatem, ut cui necessitas op olita st . de consequenter virtutes. vitia, leges, praemia, supplicia consultationes . deliberationes . de uinii Lia Attamen veto iuxta vulgarem Needilitatis distinctionem rei pondeo ex veritate illius Propos tionis, Peros cras evrνer, nullam inserti ne
cessitatem simplicitet, sea ex suppostione
dumtaxat; hoc autem nullum ei se absurdum; Deque enim necessitas ex suppostione cum ipti libertate pugnat. supponitur enim petius sese cras libere determinaturus ad currendum , atque hoe supposito , vera ea iam haec propositio . Petrus cras c res, unde es aliunde haec vetitas, quia sequitur liberam voluntatis determinationem, dicitur nonan. tecedentem, sed eonsequentem necessitateiri inducere ; quamobrem & veta fuerit a mille annis. Se ab omni aeuo illa Proposito, nulla tamen inducittit satalis neeessitas . quae ici licit intelligit antecedere liberam volunta tis determinationem . ipsique inserte vim.
Vtide neque sequitur coituere virtutes , leues des milia. Manet nimirum semper libertas , quae ad talia exigitur. Quae res sortassi, ad maloieni huiusce ici elucidationem quod vulg5 solet inquisi , an vera existente ili, Propositione terrim cris, peccatis pupu ritrua su peccare non posit Z lii .ici id solei denegatione sanisti Peiri praedicta a Christo: sed pes inde est. Rei pondeo absolute Moile;
ex suppositione veto, 'am facis, non polle non rectate , hoe est ii attendat ut pia eisἡl citu in ioto illo tempore antecedente praedictum ι ille vete liber est vi possit peccare
vel non , quando vero supponis is: uni potitis deret matutum se ad peccandum.quiunad non peccandum , profecto quouiam hoc est iam vel vii praeter titui, & ad praeteritu in ut loquunt ut non datur libertas ideirco non re care non potest. Eamobrem ii ius eras. igitur non Oit libet si uecedentet mego. Ille
enim prorsus libere ad peccandum te aetet miliabit;consequenter velo quid obstat;ilam neque est liber ad peccatum, quod admisit heri . tu Muein Ibertatem ad peccandum quaeris, ubi iam peccas ' supposueris. similiter ii inseras noti sore ergo scientiam diui nam insallibilem, negat tit: id enim prorsus continget , quod Deus praevidit. At inquies,
necessatio igitur euenit 3 sed cursus necessitate es suppositione concedo, absoluta vero nego. Cum enim noli adcirco peccemus.
quia Deus praevidit sed ideo praeui erit peccat uicis. l. d iam peccemus: Petilienum est nullam hie cise necessitate ni antecedentem siue absolutant; sed consequentem solummodo.& ex suppositione peccati suturi. Ex quo paucis respondere licet ad quorumdam Pleudo christiatior ira argumentationem, quae talis est , Eaesia Pasiti rarias. aut Irata, strictos mi ira sm . θcita c. o lona ope incessarii, Lanuis, si M; Λ minos θ Metiam cis m quia talagam uamnand tis 3 id enim sic reselli potest, cum Deus quosdam pra- destinarit si aeuidens bona illoria in Opera a - .
teros vero reprobarit,opeia Maala praeuideres
perspicuum est praeparante & adiuuante Dei ratia situm iam elie in nobis, ut praedellitiati vel reprobati sueriin s. Alled proinde. mi Amice. ut eniti omninli debeas ad opera bona: ipsa nempe illa crant in quae Deus ab
aeterno intuens te praedestinauetit; cauenda vero opera mala ne illa iitit, iliae prospiciens Deus te ab aeterno reprobauerit. Sed pluribus ista prolequi praeientis noti est instituti.
Dicitissum ti e quidpiam sciperest cir ea
celebrata illa propolitionum accidentia. Oppositionem. aequi pollentiam, conuersio item.
Ac primum quidem quatuor faciunt oppositionum genera,contrariatum, sub colutaria Ium,ccin tradicentium de subalternarum. Sed nescio cui Relativis R. priuantibus: irae cui nconti aliis di contradicentibus, quaa liparti
tam oppositionem in Post ridicamentis fecerant . subiti tuatit hῖe subcontrarietatent, subalternationem,quae ut alibi declaiauintiis
nihil habent oppositoriis Nc scio proinde
cui dicas tantum non retinuerint species oppositarum Propositionuiti, contraiiatum nempe de contradicentium . nisi numerum quateitia
227쪽
quaternarium sacratissmum habeant , ut irithagorei , aut existiment hie elle qualiquatuor Elementa , sine quibus artium Sicientiarum , ut rerum v niueis non pos
si eo tis stete. Nescio cui isti Propostioni. Omnis homo est Iustici, nolint hanc, nci riti homo est iustiti . esse contradustoriam , sed hane potius , quidam homo nou est Astis . . utii haec illi , non se repugnet ad illa , de oppositio eontradi Ua ex Atistote te potissima st. Vt taeeam si contradi et otia oppositio admittat ut inter istas Pro postiones particulares , Plato est i iis , Maro Duen es ingu , non apparere cur neget ut inter illas , O u homo est iosis . Im somo est iust m. Nescio cur has duos pat-ticulares. Pi uo es issim, Plato non est tuum. noli tu esse potius iubcontrarias, quain duas illas. AI otii, homo est iustis , ali υ homo nones itistiti. iii si dieant illas pliores catere signo arti lari. AI qn5,vel , adi ars non; ciam ta men vox ipsa. p .uo, si omniud. particulare lignum eius hominis , de quo si tuopositio: voces v eo , Aliquυ, de Hli ors non. snt om mina indet et ininatae, & quasi uniuersales, virtutibus acto mimodabiles. Nescio cui none, sibi lenivi qui oppositionem inde inita tum adiiciunt, ut Homo est iustiti, homo non Pse ostia ' At Allor, eum sulpici debent, ut qui quatuor quasi Elementis, hane quintam adiadant essentiam. Iam Ophositionibus prΛ-misas quanti, liaso , intolentia aqui pol
letitias superextruunt Ecce,qui Grammati cael student edoeentur duas negationes aequi- ualere assiimationi; ecquis Latine tantis perest doctus, qui id nesciat 3 Dialecti ei potio breuem hane, & sacilem praeceptionem tibi
atrogantes . se amplificant, ut Latinitatems quae supersit penitus invertant. Taceo enim quorsum tot Regulas multiplicent pro varietate oppostionum 3 Taceo quid noeesse si postquam aliquis dixerit, omnis homo est iustus, negationes multiplicare ut eadem res signiscetur , certe iis , quiveritati , non garrulitati student 3 Taceo eui isti . aliquis homo non est iustus, aequipollentem illam facias , non omnis homo est iustus , et sient in eundem sensum parti larem habere possit , habere nihilominus potest . Je uniuersalem. quem adisinodum etiam ilia . I Onnium homo 63 Iustiti , quae fit isti a quivalens , Aristiti homo est iusti de ita de cateris. Moneo solum quis id intelligat dum istam . Non aliqciis homo non est iustiti . aequipollentem sues, illi. Oranti homo or is tiri ; aut quis iam putet te Latine loqui, si vi dicas. Itis homo est itis vi , aequi pollentem hane extuleris . Non homo non est non sum, . Cedo enim eequis unquam sic locutus est, aut qua potest utilitas esse huius emodi lo quia tionis , detorsonis ue phraseon a Cir
ca coniret sones quid dicam 3 nis quod ea species quae dieitui Contrapositio istam
negationum sariasinem magis intricat ob exite morum transpostionem. volunt ei in hanc Piopostionem . Omnis hismo est L
mes, ita esse conuertendam . Omne non antia
A est non homo ; istam vero quoduum animal nsn or tapis, sic noduum non lapti non es non a rear ; quae prosecto nauseam iam
Sed roborandus est stoinachus ut serat adhue molestias eorundem accidentium attributorum Modalibus.' Mirum 3 post quam Modalium quas arcem contentame Ise voluerunt quatuor hisce piopugnacualis , necessarii, impossbilis . possibilis, contingentis ; non inodo assignauerunt ipsis inter se collatis eundem &.earundem cum simplieibus oppos monuiti num rum , ve rum de viai. cidemque modo beneficio ne rationum quadripartitam attribuerunt vim, ae verbi causa ratione , Necessarium est, necessariu- est non , non meos rium est , ne inere sarium est non. O solertiam 3 sed illamolientant non mota elim oppositi nes pro ratione Aduel bioriam , vel nominum variant 3 it-que pro ratione vel modi seorsim'. vel dicti seorsim . vel modi di dicti
conii inctim : es tui sus eum iuxta Aristoteleni illas explieant artificiosis illis voeibus. Amili f., edenturi , iciace , purpurea quibus tamen istas iatra videas iubstitui. Matura , decum , tingamis, impetum , quasi ilia oealium sit tetraede potior. Vt quid tamen in explicandis de refellendi 1 sim patiens , qui in referendis tantam naturae
vim Deio 3 Quod spectat ad AEquipollentias, quia circa easdem voces, non nugari
tui 3 At lepidius nihil test quam aliquos videte sudantes, ut ostendant illas moda les a qui pollere in tet se, Dum subiti Est S. erarem non esse hominem , & immobile .s S. .erarem Mais esse se in . Quas scilicet particula A , aadita possibili non idem faciat, ae non possibile. Debent ergo dicere , &istas esse ipsis aequivalentes. Haud passis reest Sacrarem non esse homirim . minime posibiti est. Soeratem non esse hominem. Ecquid enim diiset uiri miniis particulae istae Degatiuae inter se quam illae, vi non dii linctas Propo iastiones. & aequivalentes ex eis essetanta bellissimum sane exquirendae veritatis artiseium quemadmodum ii quis clarὸ Pro positionis huiux veritatem perspectam non trabeat , Mosse .st,om, em homin esseati Ma illico. abstituunt licine quae illi aequi ualeat . Non possibile es aliquem h-
nem non esse ani I. De Conuersionibus
id sol sim adiicio, quod quae est per contrapositionem una adhuc negatione seri soleat implicatior . ecce enim ut conue ras hanc propositionem , Non necesse est qaendam hominem non es se iastu . se dicendum est, inquiunt , Non necesse est θροὶ Am non is stim no esse non hominem ; nisi sorte iam tandem haec non ex praesenti disputatione nos vel nolentes abigunt quasi qui ii iam , ii saniis , ae frugi siti, stineptiis istis deuorandis 3 Quid enim an plius commemorem Regulas illas innumeras , quibus praxi in Modaliuin sui Fulciunt 3 Quid quod docent de Modalium
228쪽
promanelatione in duplici actu exercito,
de signaris 3 Quid alia sexcenta , quae ii
vel per capita recensere voluerim , me. tilo habeat ineptilliinus 3 illa igitur consul id praetereo , ut te praetermitto quae adlisi possent ei rea eadem accidentia accommodata Prohositionibus , quas vocant excluiiuas . exceptiuas, de similes . nam isti verbi gratia solum SM, a es o a Lia , item que isti , omne mosae praeer calum est cor pissile . de eontrarias . de subcontrarias, &i balternas . 5e contradicentes excogitant, applicantque caetera, quae vulgo de simplicibus Propositionibus traduntur. Sed de reticeo quaecumque effutiunt de Conditionalibus , coniuncti uis , disiuncti uis, redupli - catiuis . aliisque id genus, ut quae licet aliquam subtilitatis prae se serant speciem, Grammatices tamen , seu Latini set monis petitum remorentur potius , quam p Lib r.e. 13. n oueant , illudque etiam quod Pliniti, ha bet de D odoro iapientiae Dialecticae professore , qui pudore interiit lusoria quaestione non protinus ad interrogationes stilbonis dis lolia a.
EXERCITATIO Rctood Demonseratio non exstet qualis vulgo depingitur.
i. V M Aristoteles velit seientiam dile
; h euidentem, certimque te in otitiam. quae Demonstratione patiatur; Demonstrationem vero esse syllogismum , qui procedat ex principiis . seu Propositionibus uniuersalibus , primis , immediatis . flec. de in istis Ptinet piis contineti des nitionem, quae sit medium, quo extrema conclusionis a quas nectantur: ae denique Sensum este sundamentum totius aedis eis, ut cuius expeti mentis principia illa nixentur ; age quia sequenti Exercitatibne de ipsa scientia dicturi
Himus , prosequam ut nune catera. Ae ut
exordium ducamus a sensu.nullum dubium uin Aristoteles ipsum quas basin Demonsitationis habeat. Varia loca passim Oecutiarunt quae istud constiment; at indicare illu instillicit . qui exstat primo possetior. ibi enim
cap. H. seu a petie doeet Demonstrationem esse ex uni-
x 33 uersalibus , uniuersalia non nisi per inductionem colligi; Inductionem autem non
fieri nisi per Sensu in , quae etiam saepius repetit. Quid quod Aristoteles in iudi
eio de rebus ferendo non modo vult causam non esse quirendam ubi senses fidem facit. Nam octauo Phys. Dicere, inquit . omnia quisere , O hiam e sam inuestigare praetermisso feno impolumia quadiam mus . quod etiam genus diuisonis habet . libro primo de pene te & alibi: verum etiam vult & sensui magis , quam rationi et edendum ; de tum demum esse ta- Cip3.
tioni suem ad likendam cuin consormis sensui fuerit. Ac ne putes me quidpiam
sngere , cito ecce ipsssim .i verba qua liabent ut libro tertio . de gen. an. concludens enim ea quae de Apum generatione per ratioeinationem dicuntur , Si quando, inquit. si, cognita habe timur , tune fen i metueris stiam rationi credendi m. Rarioni etia fo, audita ada est. A qua di Uriamur conne vini cum iis, qua sensu precipioris repi.
Qui satie locus , ii quisquam alius planὸ eonficit Sensum e se quasi tribunal ad quod
praeter Aristotelein a ratione etiam prouocetur , seu quas normam ae libellam ad quam ipsa quoque demonstratio examinetur. Imra tanti ego existimem nihil diei melitis ab Aristotele potuisse , non est mihi mens ista iis pugnare , sed obletuare i tum contendo . eum ictitra sulciatur De monstratio Aristotelea . sensusque si admodum sallax &, incertus , quantae cerri tu din Is esse possit Demonstrataci ac proinde scientia , quae exinde gignitur a Quas vero fimum aedis esum tititioso fundamento possit superextrui. Et de sensuum quidem sallacia , ae incertitudine sequente Exercitatione dicet ut uberius. Hie illud unum seligere iuuat , quod per ipsum quoque Aristotelem in consesso est. Igitur Aristoteles diuers in lὸ filii Se sum doeet, vi colligitur praesertim ex secundo de Aia. ex quatio Metaphys ex libro de colori biis , &. aliis locis. Et primo quidem quia vitiis sensus usurpat munus aherius verbi causa ex elnus interni. Hi ne tam saepe fallit ut .iliis eum iudicat quiescere quae mouentiar. moueri quae quiescunt; ut δὲ mquis nauigat , aut . vehitur curiuo dum&imasinat ut littus . aut iabores recurrere; dum quis Lunam . nubes de , intuens illas quiecere . hanc discurrentem appreheodit. si e sallit ut etiam visus cum gustus aut tactus obiecta usurpat, ut vel exein-
do satit aves . quas Zeuxis pictura seselit . atque ita de caeteris. secimab quia d bita distantia senium inter de obiectum non accipitur. Hine salso visus a lotio Turrim iudicat rotundam , quae quadrata
est.& solem habet quasi pedalem , qui
si perate tamen Tetiam tot vicibus dicitur. Hinc procul aliarent nigra, quae tamen sunt tui ea , es huiuimodi caetera. Tettio quia medium est infectum, sic sallit ut visus dum Lunae affingit ruborem. pallorem aut alium colorem, qui est ex vaporibus. interpostis , se dum tebus vi-ss . eum coloten, , qui est proprius vitii , per quod conspicit. Huc pertinet diuersia, medii , ratione cuius hac tilus ali
quin rectus , apparet tamen recurvus si partim in acre, partim in aqua extiterit. δέ nummus in aqua iudicatur maior. & vicinior.quam extra, dec. Quarto quia organum
est intemperatum , unde saliuntat . citii bile laborantes vident omnia saua , qui languinis suistitione orenta rubicunda , item qrii bre occupati iudicam amara, quae alioquin
229쪽
Aduersus Aristoteleos. Liber II. I 83
quin sunt dulcia sieque de aliis pluribus. Hisce ergo praecipue modis censet Aristotele, salii sensum posse. Quare exquiro
quomodo per senium Demon illatio certa acquiratur de maxime eum certi esse non possimus an cum per sensum quidpiam experim ut , organum ipsius iit exquisietemperatum an medium ritὸ affectunt, an .distantia debita , dcc Ecquis enim appendit
omnes temperamenti varietates, ut dicat no.
bis qua exacta sine alteratione sit a Quis ite acrem rei purgauit,ut quando ille si prorsus illi in is declarate valeat 3 Quin se est emensus omnes partes spatij v clim procul eonstituto non apparet et res quanta de qualis effet, accedendo verA fallacia post cottigi,ostendere possit in otio puncto eonstitutum esse oporteat,vi sallacia iam nulla si εDices prinid unam sensionem per aliam' i ii ea corrigi. At vel tu de eodem sensu loquet is, vel de diti et sinu de eodem vel ille habet omnia eodem modo disposita. puta organum biectum, medium : di tunc cum s-milem prorsus se sonem debeat elicere quo
modo illam eorriget per hane . quae eadem egeat correctione vel non habet, tuc quid habet sensus unde disceri at hanc elle potius veram sensionem,quam illamὶ nonne in utro. que statu vere Opetaturi nonne quid pia percipiti unde ergo coniectari potest falli senue,
cinatione careat 3s de diuerso,qui seli id potest , cum varij sensus tribunalia varia sint, ruae de rebus omnino diuersis cognoscere
ebeant an oculi est percipere sonum,an auris colorem3 neque dicas elle quaedam obiecta
communia .vi quantitatem .sguram . motum,
quae viro sensu male percepta possint alio melius percipii Quisque enim senius suo modo percipit, ae sentit.& cum ille plus iiiii, in
hunc quam hic in illum non habeat,non potest virus veritatem de rectitudinem sensionis magis arrogare quam alius.Dices secuniado cum haec vera cile pollini de externis sensibus nude de per se speciatis adhibendum
sensus interni , ae roti minum Phantasiae indicium videlicet sensu, internus habet quid litam tutis in externum. ut proinde sentione
ita sensionem externam corrigere valeat. Attamen eum sensus internus alias species non accipiat quam traiectas per externa S,cumque
nihil sit iti Phantasia quod per externum se-
sum non transietit nihil in sensu interno vnde externum corrigat necessitate enim qua dam adstringitur,vicum visu hoc modo per cipiat,cum tactu velli alio. neque habet unde
ius vel sensui detractum alii concedat, alioquin tertia quadam specie indigeret. At illa unde aecipiet 3 neque di eas santasiam haberelisi se quandam vim discernendi .tra. na duarum tensionum sit vera : squidem vel nihil habet supra sensus externos quam vim cog nos endi uniuersaliorem put, quod omnium externorum obiecta percipiat, iam externus qualem singularem obeat pronunciat; vel si habet aliquid illud non est magis destinatum ad cor tectionem quam ad sallaciam sensuum exic notum. Nonne en ira per Phaniau mc . G Onssi alia philoso eis. ita saepe illuditur. vi videre nobis videamur. dc audire quae reuela non sint a Quomodo ergo sant a sensum ex tertium corriget, quae illi recitare imponit 3 Dices tert id uti uiaque senium per rationem demum corrigi 3 Verum quia nihil est in intellectu quod pridi non fuerit in sensit,cumque necelle sit intelligentem conuerti ad fama sinata .atque
ideirco ratio intelligere nihil possit . nisi
quod de quatenus exhibetur a saniasa, de sensu quidem externo hau istum , quonam quaeso modo ratio tam sati ita quam sensu externum corrigere poterit 3 neque dicas rationem praest re id posse quatenus habet Aiacultatem reflectendi sese lupta suos actus.atque ita reflexo actu iudicare pine de fallaei a Juaiusmodi ; siquidem quantumcumque ratio vel liuellectus reflexe agat, indiget se- per nihilominus iantasiae satellitio, ad ed vitieeeli sit intellectu de fantasiam cito idem si mil operati , cum igitur santasia nusquam polli t operari, nisi circa ea quae sensu externo per hausta sunt. neque poterit Intellectus igitur ii aliquis error in sensibus fuerit, non
corrigetur per intellectum qitantumcumque resexe agat ; de maxime cum qua necessitate
santasa est alligata externo sensu, intellectus sit alligatus Amasiae uisi etiam adhuc maior quaedam dependentia est de hac vita loquoricum santasia possit operari non actu operat tibiis sensibus externis; non possit autem Intellectus non cooperante iantasia.Sed de his plura alibi. Veniamus nune ad Definitionem, quam seri medium.Demonstrationum vel omisiatum . vel potissurarum notius est qui in vivet dici . vel probati debeat. Ostendamua vero nullam polle habeti definitionem, qua leni cum Aristotele Peripatetici depingunt,
quae scilicet alicuius rei naturam clare exisplicet ea ratione , qua ipsi contendunt. Imprimis igitur docent definitionem constare debere ex genere de disterentia. At primum
quod spectat ad genus, si ut elare de persecte constet quila iit definitum, clare de pet- secte constare debet quaelibet pals des nitionis i Oportet clare & pei secte innotescat
quid si ipsum henus . alioquin enim quo modo inclaresceret des nitum per destillionem . nisi tota definitio , ac proinde paries elys singulae , nominatim vet4 ipsum genus, expertes ei lent obscvittatis. Porro vi genus clarὴ innotescat seu cognoscati it perfectἡ quid , vel euiusmodi si s debet enim introiaspici ut obscuritas omnis reveletur) non sO-test hoe alia ratione , quam per destisti nem praestati : definitio enim sola est . quae
intimam rei cuiusque naturam in aperto
collocat , & apertam sacit. Igit ut generis illius oportebit nosse proprium genus cum sua differentia, se secondi huius generis ut perfecte cognoscatur habenda ecit des nitio, ac proinde aliud genus,lie illius aliud. atque ita in itis nitum . quod absurdum est . nisi itassis consistendum in aliquo esse dicas , de hoc quidem non minus absur
230쪽
homo definitum;tu definiens statim respondebis pro genere animal, non qui e eo sed
quaero rursus quia sit animal , ut enim
antea hominis, sic iam Animali, intimam naturam perspectam non habeo,respondebis elle vivens ; sed oc rursus quaero quid sit vi
Deus,neque enim eius naturam percipio respondebis esse corpus i quaero etiam quid si corpus , quoniam es eius natura est mihi in cognita,respondebis este substantiam,verum
de ego hῖe quoque ignotantiam professus quaio quid sit substantia ; respondebis esse ens, de quid sit Ens ex te quaero, neque enim intelligo.Tu vero iam quid hie saeies 3an ii nsudabis tanquam ad extremas redactus angustias3Eniis quippe nullum potes assignare genus, cum nihil Ente agnolcas superius; nas supelius agnosceres in infinitum esset progrediendum. Non potest igitur clare de peri ecte cognos i Ens. cum ipsus non possit persecta tradi definitio. Si hoe vero sit, quonammodo clare de pei secte noscetur ius stantia,quomodo consequenter corpus,quo modo vivens, quomodo animal. 'uomodo
ipse tandem homo , de quo disse ultas prior
excitata suerat 3 Omitto hie innumeras alias circa gemis diis euitates;hane vitam solum attingo. Doeent genus inter desiliendum usurpati proximum debere, eum Aristoteles tamen ipse vix unquam proximo utatur, ut aliquoties ei rea eius textum superiore libro obseruauimus,ut desiliendo syllogismum species m tus , 3 c. sed demus debere esse proximum quaero qui sciant proximum esse , potiusquaremotum 3 Dicunt per Analysii seu superiorudiuisionem substantiam enim v. c.diuidendo, ac subdiuidendo ad animal tandem peruenit ut quod si proximum de immediatum genus nominis. veram ut omittam Analysii
illam seri non posse, nisi sit sacta synthes s.
seu compostio ex inserioribus quam tamensrustia tentari a Peripateticis infra ostendemus θqu modo nam sciunt animal proximurenus esse hominis per substamiae subdiui sones 3 postquam enim dixerunt. substantia vel est eorpus,vel spiritus ; corpus est vel vi
Dens,vel inanime; vivens vel est animal, vel
plant progredi mihi ulteriti; subdiuidendo
non liceat animal vel est gressile vel volatile, dec rursus aute gressile vel est bipes. vel quadrupes, &e. 'adeo ut vel gressile vel bipes vel aliquid aliud sit genus homini proxiiiii 3 Dices gradi seu moueri posse esse tolum accide,
hominis ; at nonne etiam vigere seu sentire posse esse etiam accidens hominis certe Ati
noteles desiniendo Animam . non sensionis magis quam motionis dicit esse principit. vi quid igitur gradus animalis per quem homo
scivit. potiusquam gressitis per que graditur
proximu est illius genu si verum esto animal verum & proximu genus,quaero ex te habeat ne dumtaxat loeum generi . an verd etiam dissetentiae Dices.opinor, solum generis ge-tius quippe de differetia diuersa prorsus munera in definitione sortiuntur. Si quaera igitur ex te per quid homo disserat a planta: non dices, opinor,quod si rationalii ineptia videlicet plantam irrationalem dixerli; responile
bis igitur quod lentiat,vel animal sit.& s nia
dicas verum tamen est igitur ipsum quoque genus habet loeum disserentia: . Hoc aute adnitio quanta . nam sequitur costiso ut genus Don modo sit genus, verum etiam diiseretia,
s eqiae praeter propriam disserentiam quaere dae lint aliae differentiae . de maxime cum ii ruisus inquiram per quid homo digerat ..e ab Auselo. noti iis responsurus quod lentiat, sed quod sit eorpus atque ita de caeteris,adeo pioinde vi videas nequidem per proximum genus cum speciali di etentia explicati satis quid tes sit, seu qui differat ab aliis. Omitto bie quod Vel nolint indiuidua esse destit edaquati no habeant essentiani, nee de illi, qu ii possit quid sint, vel certe nolui usurpari proxima genera illorum , videlicet species, quas appellam ipsi infimas. Queratur enim quid sit Plato putas des iente dicem esse hominein qui l/hilosophus diuinus est habitus aut
quid sinat leo on satie sed dicent Platone esse animal rationale Deum immortale quas ve-io haec non sit hominis in genere definitio, quae non Platoni magis .quam Thersiae conveniat 3 at euin homo sit infima species. cotinet, inquiunt, totam essentiam cuius ibo indiuidui. Sed quam hoe quaeso ii diei, tu a ensentia continetur quodam communi de quodam proprio non e in Platone v .e,est aliquid
commune cum Socrate, e.catetis videlicet
hominis gradus nonne etiam est aliquid priptiti quo a caeteris differat3certe inditii duat tem quanda dii serentiam esse concedunt. At haec .inquiut.est extra eslentia ρquomodo vero extra essentiam 3 illud- ne per quod Plato a foetate differt est minus ipsi essentiale qua
homini illud ret quoa diiseit ab equo' Esto
differentia indiuidualis extra essentiam specificam 3 at eodem modo specifica erit extra generi cain. Vnde & tam falsum est speciein continere totam essentiam indiuidui. quam salsum est genus continere totam ess tiam speciei. Quid in hoc tamen immoror , cum res sita egeat attentione. Dicamus iam de Dissetetitia ac imprimis it.
lud Paradoxum proponamus fore,ut ma rei cognos ramis Asserentiam omnia qua ina Mosa, in ime eo rosceremis. Hoc porro
seri yosse quis praesumat ut Omnia nepe per secte noscantur, sed probemus tamen Conseisquentiam. Vnaquaeque res per sua differet tiam aliqua ratione differt ab omnibus aliis rebus, seu enim id habeat ratione dissetentiae speeis eae, seu ratione dissetentiarum genetieatum. semper tamen verum ea esse in vita
quaque re disserentia per quam ab omnibus alii, rebus secernatur. Vt igitur alicuius rei disserentia persecte noscamus,debemus persect) nosse omnes alias res. Si aliquas enim ignoremus , aut miniis bene cognoscamus quomodo sciemus an de per quid res proposita differat ab illi, a nonne fortassis ea, quae nos latebunt ad conuenientiam potius,
quam ad dissetetitiam facient 3 Dicere certe non possumus hane esse huius rei dis sereni iam ab illa. nisi in illa cognoscimuι liquid non esse, quod reperiatur in haci Quomodo