장음표시 사용
241쪽
iii vatiis regionibus subeant a vero ignem urere , seu calidum elle ex natura sua. quod hie, inquit, de apud Pelias urat; praemittit vet5 rationem hanc . quia γod , inquit, narina est. immos te es, dis que eanim vim ha i. Dices ergo saltem de igne dierre lirebit esse natura calidum 3 Respondeo id solum afferti pro Atistotelico exemplo,&. non quod tueat licere id nobis afferete. Sa ne quidem calidum esse respectu nostri non imus inscias , eiuslinodi enim illum ex-rerimur: At quis seit ex natura-ne sua talis iit, cum respectu omnium animalium t listion appareat Ecce enim multa gignuntur, deguntque in mediis flaminis uti Galenus ipse testatur de vilis in Cypri sornaeibus,& Philo Iudaeus de iis, quae visun- Lib. de cy- tur in Macedonia. Putas ergo ignem respes ctu illorum ita calidum de ardentem elle, ut . respectu nostri est 3 Certe non nragis videt ut
quam aqua gelida piscibus; neque enim illa
ex igne emergunt vi refrigerentur, magi quam pisces ex aqua vi pollini incalescere. Praedireo tam multa esse , quae nec calorem ignis timeant, nec rtute eius soluantur. Dicis tu reperiri ignem in coneauo Lunae,
a quo tamen caelum contiguum nihil pati tur : Quaeso autem quid hoe est, nisi ignem ex natura sua non esse dicendum potius ea-lidum . quini non ealidum , sed respectu tamen horum subiectorum esse calidum , respectu illorum non eme. Sed hoe de igne obitet. Dices sorth Animalium temperamenta vitiata esse, ae non standum propterea illorum apprehensioni . vel iudicio. Atqu1m ridiculum effugium 3 sunt enim illa Itorsus sana in suis quaeque generibus, aconge magis quim homines : unde de potius vitiatum et it hominum temperamentum ea ratione, qua animalia non utuntur nisi naturalibus de eonnaturalibus alimentis, homi- Des vero arte corruptis , aut adulteratis, aevi phitimum etiam repugnantibus, ne dicam de nimiis, de citra naturalem necessitatem.
Atque ad hoe quidem argumentum nihil reis spondit Aristoteles.
Verumtamen vi concedamus Animalia caetera arcenda ab apprehensione . de iudicio terum, ac Homines proinde solos delige- dos esse iudices, quaeso te an propterea di sevitatem explanatam putes tanta certe est hominum ipsorum in apprehendendis, iudieandisqtie rebus diserepantia,ut ex hoc etiam eapite incertitudo maxime augeatur. Prae. tereo radicem de eausam videri diuersitatem temperamentorum i haec enim primaria est causa eur organis sensuum obiiciantiit ea-tunilem rerum diuerse santasiae . eo modo
quo circa animalia paulo ante philosoplH-bam uir Deinde eadem causa est eui mens adhaerens apparentibus diuersimode iudicet de rebus , patiaturque se ali illis duci. provis sit, ut apparuerint. Nimirum docent Phy-
i II. cessatium ex diuersis seminibus, alimentis, educatione,aetate .consuetudine, positu caeli, de similibus; seu quia propterea varia distiniaguntur complexionum genera ; nam hi san-
gmatici; itemque tu agiles, illi tardi; hi continentes illi lasciui,aut quidpiam aliud huius modi complexione esse dicuntur . seu quia id arguit varius ille corporum habitus; quo hi sunt magni,illi ratui,hi candidi,illi nigri, hi graciles illi obesi. hi caesi. illi liis ei, de e. seu quia mihi quidem sunt effectus,qui ad miram
temperaturae diuersitatem vulgo reuocentur.
Nam eui minister ille Alexandri Demophon , ad solem rigebat,aestuabat ad umbram laut Andron Argiuus adeo patum erat stibundus vi vel per deserta Lybiae sine potu iter saceret Mur Anus illa Attica triginta cicutae haustus sumebat impune , di Rufinus ille Chalei densis elleboro sumpto,nec vomebat, nee purgabatur , sed nutriebatut ut cibo c5- immiscui vi ex aduerso Meroes habitant. de Hydaspis uuvij aeeolae seorpios de serFentes siue noxa comedunt,& Psylli dicti a serpentibus demors minime laedantur3eutTibet tua Imperator cernebat in tenebris, quod de no-hili feeminae contingere scimus eodem modo , quo Suetonius de Tiberio explicat cui plui lib. MCleon Danlius nunquam somniauit, ut heia De iique somniauit unquam amicus ille meus Claudius vicat Sabusianus qui quos habebat libros Mathemati eos testamento mihi donauit, cu tamen de soniis multa in vita disputarit quippe qui sumaeu laude. 3e Philosophia I Theologiam in nostra Prouincia docuerit. Cui haec.inqua in alia id genus quae obseruare in numera licet, dicemus contingere hi si quod illi eorpora.organsque teperata habeat sectis longe quam caeteri 3ac ut dicamus quod sit consequens, nonne proinde euincitui varias variis fieri earundem retusn apparentias. variaque iudieia r sed dieito radieem Ze ea uia sim huius vatietatis non elle huiusmodi. mminiscere quameumque volueris; at se Lfeit nobis . quod effectibus su edentibus res ipsa plane conseiatur.
Ne vero putes te illita in philoseph
tum scholas ductiim iri,in quibus sane quanta sit diserepantia iudieiorum est ea easdeiti res , nemo est qui nesciat ; ducam te potiodi ad communem,familiaremque vitae societatem, ut similiarios intellis aut quid hae in re usu veniat. Ecce igitur ex hominibus qui vel in una ciuitate , aut familia sunt, hi vianum habent in deliciis , illi oderunt maxime ; hi saeeliatum aut mel suaue habent, illi prorsus auersantur ; hi carnes aut plices amant, illi gustare nullo modo pollunt ; hi trio aut caseo valde delectitur illi etiam rantino linguuntur: hi rosarum aut lilio iiiiii recreant ut odoribus , illi ipsos nullo modo serunt, hi stridores gratos habent, ad quos illi contremit cum . tu mulieres pulcerrimas
tici se ui animum corporis temperam glum, ducunt, quas illi habent etiam monstro ρ, corpusque ip in proinde eme essigie in quan- seque de aliis sexcentis. AnnE ver5 probabile
dam animi. Praetereo quoque esse su ictuum probare diuersa esse temperamenta in hominibus, seu quia ita esse contingit, estque neca seu 27 alia Philosυεita. est heri diuersis hominibus earumdem rerum easdem apparentias . cerin ecce de eisdem tebus adeo diueis mode iudicent ae sentiatii
242쪽
sei licet putas vinum v. c. e usdem videli saporis & vinoso de absumio i carnes eiusdem
suauitatis & heluoni isti, de illi qui mihi
quondam suit discipulus , cui carnis usus tota vita horrori suit maximo 3 nonne si
eaedem res eodem modo incerent omnes, omnes easdem aque sectarentur ; aut aeque
refugerent 3 Qui feti squidem potest . vicum ego exempli causa rosarum odorem sua. uissimum habeam , non alius quoque sua uissimum perinde haberet. s eodem quo ego modo illum perciperet si ego non magis auerset foetorem cadauetis , quam ille odo. rem rosarum fidem mihi facturus es , eundem illi exhiberi rosarum o gorem quem ego pere pio 3 serunt spartanam olim quandam ad uxorem Deletari Berenicen accessis se, eumque altera constitisset prope alteram. plutia. On- vitamque statim aueitisse vultum.hanc quiarra eos. vnguenti, illam quia butyri ferre odorem
non poterat Nonne ergo necesse est ipsis unis
guenti Se butyti diuellas sutile factas apparentias , Hliae consequenter minime est mirum si tam diuersa stit hominum studia , si,
inquam, ut Pindarus ait. His tesse s Eqvi satirit honorum. Iin inter ita a i tauit opes iners, quem pontim vi mos amor senet: Et ut Horatius illum imitatus, Astitios ea a iuviant. O IAM tkba
Causa quippe eadem est, squidem nulla es.set ratio cur non omnes eadem sectarentur,s apparerent eadem omnibus. Videre est aliquos qui societatem hominum refugiant, Erem 6sque incolat, alij sunt,qui degere praeter coetu Uiominum non possint. Credisne
is istis eosdem pervideri in solitudine lepores , quibus illi alliciuntur: eontra ab illis in
ψcietate easdem veneres . quibus isti detinentur3 Diogenes mauult pradere olus quam assentati Regibus 3 Aristippus mauult uti Regibus , quina ut se demittat ad prandendum olus. An utrique potest de Regii cultus,& vi. lissimi apparatus eadem facies apparere. Duos amnes noui, quorum alter impensEvenatione delectatui, nullo modo Musca, altet impense Musica, nullo modo venatione, illine igitur Apollo eum eodem vultus decore ac isti. istine Diana cum eisdem gratiis ae illi sese exhibet 3 Videas hune opibus inhiantem, magnificentiam soce sacere , illum studentem magnis centiae pedibus opes Proculcare ; cur huic pecunias perinde ae
illi , t illi honores perinde ae isti pretiosos
esse asteras 3 IV. Et vero quaeso quam si res sutura illii stilot s contemplatus suetis mirabilem varietatent motum.& institutorum, quae diuer-ss gentibus probantur & placent. Res quidem infinita est, sed ut aliqua tamen seligamus , nihil attingo de iis quae ad Religi
nem spectant. Praeter nostram enim, quae sola est vera , notum satis supόtque est, quanta suerit olim , quantique etiam adhue ut di opinionum varietas circa existentiam. naturam , unitatem, cognitionem . proui- '. . dentiam,beatitatem,caeieiique adiunctata uia minis,& eultuum diuersitas in Numine ado rando precando prouocando, placando, dee.
quae de reispecta pridem euasere Ze dilucidiis,
explicare videretur sorte absonum. istis insetur omistis v .e. circa matrimonia. cum apud plures lieeat ecelibem vitam ducere , non licet tamen apua alios , unde de Lycurgus infamiae notam iniussit iis, qui cetro tem- 'pore aetatis matrimonium non contrabeia Pluti in LIMrent. Apud multos licet unicam ducere vae rem , apud alios vero plures . ut de nune toto oriente. dc olim apud Thraces , quibuslieebat dueere ad usque trietinta. Non Laetit apud nos parentes talias suas collocare nisi pretium numerando ue eonit, non solent apud Cinnenses nisi pretium accipiendo. AEthiopes deligunt uxores quam maxime possunt de nigras, & limias . Perse veto ritu C quam maxime possunt de eandidas & nas incurui. Sunt qui perpetuo ae insolubili ne xii retineant v xotes ; at sunt qui repudient , ut olim Iudaei . sunt qui permutent ut Olim Massagetae apud uos adulteria per hibentur suille probata; sunt qui commo
to etiam Uticensis imitatus est, cum uxo- retri suam commodauit petenti Hortensio istanc qui diuendant, ac emant ut olim AL AElian-syrij, qui de virgines coniugio maturas venum proponebant ut armenta in Nundinis. Lydias olim moris erat ut mulieres prius- idem& Π
quam maritis concumberent corpore pro. ou inclionis
diluerentur, deinceps vero continentes forent , quod etiam hodie apud Calecutum in usu elle memorant. scribit Ptolemdiu, liba quaci. Orientales olim solitos propalam de non in ρ ρ occulto congredi , testaturque ut illi masculam venetem odissent . ita ipsam Euro peis suisse probatam neque vitio habitam. Docet idem eauendum Astrologo ne contra mores aut leges italo decernat sorori na- Lb, cis. trimonium , chm hoc apud Agyptios , aut matris cum hoe apud Persas fas iit. Apud Thraces vi aliae res . ita uxores defuncti haereditate acquirebantur. Apud Zanthios . non a Patribus, sed a matribus cognomen u deducebatur, die. Citea su nera alii mortuos domi seruant, ut olim Agγptis , alii Tetrae citati Tuia. committunt ut iam bona pars ; alii ciemant . qui mos plurimum olito inualuit,
alii pellibus insutos suspendunt ex arboribus, qui perhibetiit mos sutile Colchorum, Aliam alij in stagna proiieiunt .ut de preonibus meiam citat, Laertius in Pyrrh.&c. Mureum mors
es, inquit Cicero, non htim e corpora si .Tuscularum , ni a seris ι antra laniaris. idem docet in Hireania alete quemque, de parare pro sua facultate canes a quibus lanietur, eam qu/, inquit, optimam i 5 e o e siue liv. HeIod.lib. com i vi nihil dicam de Massagetis, qui parentum corpora vorabant existimantes nullam esse sepulturam honorabiliorem. Quid dicam eam fetus si res adeo vulgatis , ut etiam apud aliquos conducantur, qui defunctos lugeant i attamen id moris olim
fuisse di apud Locrenses de in Coo Insula
243쪽
i AI , t eum laetitia mortui efferremur, agitareturque conuiuium. Quid reseram item cum fuga motiis videatur esse adeo seu communis seu naturalis , Ceos tamen olim com semitent se ad extremum senium pero euille solitos sese inuitate tanquam ad solemne seu conuiuium , seu saeriseium, ac tum coronatos cicutam bibere; legem item fuisse sardoam ut filii parentes senio consectos interimerent , quem admodum & Berbiciae omnes septuage- Cesti simum annum egressos intersciebant . vi. Plut in sere ros quidem mactando , mulieres vero strangulando. Quid memorem apud indos soliatas uxores coniugum rogos conscendere
Quid Hispanos cum Principe aut imperat Oiste mori,quoa etiamnum seri a Tartatis perhibetur3 exteta quid persequari apud Tam Os ythas lex erat in Dianae sacris i igulare ho spites sapud Graecos qui confugerent ad sacra incolumes esse; Apolloniatae ad legis Lacaedemoniorum regulam peregrinos urbe expellebant; Epidaurii vero potestatem Omnibus in suam urbem migrandi, incolendique faciebant. Apud G taeeos nobilissimus in mensa locus est primus i apud Persas medius , apud Heraestolas primus medii tecti ; apud Romanos ultimus. Indecorum apud nos est sedere coram viro Principe ; apud. Cinnenses sedendum est . eam inaeeorum sit stare. Nobis ore esse reuelato honestum ducitur, at Asticae populi sis nisi dicti contegunt os, vi partem puden dam. Quanquam quid in his immoror i cum si volueris singula paulo subtilius ex- 1mirere inuentutus sis nihil in una Regione turpe, vel iniussum censeri , quod &honestum & ii astu in non censeatur in alia; iailiit in hae prohibitum , quod in illa notist obseruatum. Favet huie loco qliod egi sie Cornelius Nepos prae satur lib. de struta excellent. Imperat. aliqua enim collaudaturus in Graecis Principibus, quae improbata suissent in Romanis , vi callere Museen & saltate , quae commendantur in aminonda , aliaque smilia, haud ab re cenisti qui hie improbetu. Seu ti reum fere . inquit , qvi experies titerarum G Oram nihil ,ὸλ Hse quod 's m moribus eo eniat orastini. Hi s aeta erunt non eadem omUbras esse hones a atque ι-- pio , seu omnia Maiartim Ostituti iis
cari , non ad prann in nos in Graecorum ti tui . . exponenius mores eomum sequutos.
milia , atque a b honestate remota ponti',
re parre ad tim , que I nacomtis anee ι- , qao nemo accedis nisi propia tia eo- gnatione corian Τ. 3. Hactenus ille. Sed ha ctenus de moribus, institutisque variis, quorum sue honesta telo, siue aetiuitatem aliun de esse quanta natura , de ex tanta vatie iatate eonstat . & s quispiam scrupulu,
superst . exim ex ut alibi. Revertamur ad
Clim it dique de eisdem rebus , quae primum sensu peteipiunttit tam diuersa snt hominum diuerso ruiti iudicia . quia aliud potest colligi , quam sas quidem cuique esse quale sibi aliquid videaturaiserere; at non licere tamen dicere quale illud si e 2 sua natura . sine enim state ellet ex natura sua . quale aliquibus apparet , profecto tale etiam apparet et caeteris 3 Dices quidem temperamentum paucorum hominum vitiatum non vale re ad excipiendum aduersus tam multos
alios , qui tempetramento sunt probe aiseiacto. Eito enim quispiam verbi causa se bre laborans cui vinum amarum , & ingratum iit , an tam hoe pendeat solumam δ ex alie ratione gustus ipsus dleen dum propterea est vinum mutasse suam qualitatem 3 ae ne citentur abstemii , gustus est in illi, qualis in febricitantibus alteratus scilicet ab ortu , ade5 ut propter
paucos abilem ios vinum nihilominus duliace & iucundum natura sua dieendum sit. Attamen primo qualecumque sit, aut con cipiatur temperamentum, illud tamen semia per existit intra latitudinem humani tem peramenti . sempόrque humanum est. Quare & eausa semper est ut res humano modo appareant. Ecquis portδ certus essa possit an constitutio quam vitiatam dia. cis , miniis veram apparentiam faciat, quam ea qua legitima & proba apud te habetur λ vi enim quidam inente aliena ii quaedam clarios prospiciunt , qua ira mentis Dene compotes; ita quorum temperies . constitutione communi recessit, res lassis verius ac melius percipiunt quam caeteri. Sit quispiam temperamento ut tu vis non alterato , is verbi eatisa frigidit tem tilicuius loci non senti et . smittet vero qui exierit ex balneo, aut thermis, cui euri, scilicet laxata & temperamentum
commotum totum , atque aliciatum; viet
quaeso verius iudicabit de qualitate aeris 3 ille sub dio pernoctans qualitatem illam malignam non sentiet. quae sole occidente imia pressa manet aeri .sentiet alius qui aegrotabit. Nonne ergo hic aeris qualitatem mclius per cipiet 3 Quid quod multi aegrotantes acutius audiunt, quam cateri sunt S qui natibus se- mi obstructis statim sum v aut vapore in aere R percipi ea .
244쪽
percipient, at qui bene erunt constituti &purum de descreatum credent cile ac rem. Memorare hie iuuat quod alias summo pere admiratus stim. Vnus est ex amicis meis . ωθυλὴ - oculis valde prominentibus , admouendum hule valde est obiectum , vi videre valeat. Credebam ipsum longe abesse ut de luee de colori bus . quae visus obiecta sunt iudicate
probe pollet ob alteratam, aut abhorren tem , constitutione communi eon tinationem oeuli. Ecce veia, aliquando sub fetum valde clepustulti allata est epistola qua ape
ta ego , qui visu satis bono pr initii, sum di
sternete vix poteram alba. ne prorsus an tianeis magis exarata esset papyrus . ille vero
incunctantes itumque ego obstupui totam pellegit epistolam , neque persuadere potuit quin me luderet Monee allata eandeli rem sese habere probaui .ae ruisum proposito libro
quem legeret expertus sum. Quaeso te ergo an illius an mea constitutio veriorem tuin Deetit obiecti apparentiam; at ego video
elatios in meridie . sed ille claritis in et e Geulo. Iam sumus igitur pares. nis me ille etia
perat , qui etiam in meridie videbit idem, quod ego obiectum si admotum propius suerit, ego sub sito crepusculo nec admotu, nec remotum videre prorsus valea. Deinde quod soleat praesertim exemplum gustus obiici, nonne impii mis necessaria est quidam in gustu alteratio. vi suum bene obiectum percipiat. Finge enim quempia bene constitutum.
ae in eo scilicet statu . in quo non longe ab epulis nee samescat,nec sitiat;is ingratum sane habebit & cibum & potum, de quae antea suissent duleia tune ini auia esse videbuniatur. At finge alium eui stomachus fame, vel siti exardescat . is tum gemam legitimos cibi ae potus sapores petet piet; Ee ecce tamen prior habebat compositum gustus organu, hic veto prorsus alteratum.Dices hanearesectionem legitimam esse dispositionem organi 3 Esto . at quae igitur est in se bie arm actio optima erit ia percipiendos sapores dispositio 3 Et certe ut vinum in febri redditur ingratum , ita aqua potus naturalis redditur Lauissima. Quamobrem ergo si tune vere de sapore aquae iudicat ut, non iudice tui etiam vere de sapore vini 3 an non saena complexio redgit sapidum , quod sana inspidum iacit,& contin haee sapidum facit, quod illa insipidum. An non, inquam . vices ita permutantur ut uni potius statui quimal leti credendum non sit circa rei vetitatem ΤDicere enim credendum potitis statui sanitatis esse videtur improbabile , siquidem statui aegritudinis aequἡ suum e petit ius ad propitas apparentias ae illi statui ad suas Celebratur eece miles qui sub Carolo vi II. prosectus est in Italiam, is natura abstemius ubi in febrim incidit, vinum habuit suavissimum , unde & optasse sertur a se ex unquam liberari. vi perpetud eandem in
vino suavitatem expetitetur. Quaeso uter
statu, in illo dicetiit suisse appotitus ut de sepote vini iudicatet 3 Dices hoe esse aduersum me, qui mox dicebam via
num in febri conueniente sapore gustari eum haberetur insipidum. Atqui est potius aduersum te . qui existimas unicum sanitatis statum este tribunal, quo de vero vini sapore iudicetur. Ego autem existimo vinum feeundum se non illius potius qu nillius este saporis , sed uatietatem sortiri alvarietate complexionum, seu statuum. Sane vero de cum idem vinum non omnibus sanis eius dein saporis appareat , ego enim
verbi eausa , qui Dei gratia rectὸ sanus sum.
non eandem quam tu , qui etiam es sanus suauitatem in vino percipio. Tu dicis affectum vna qualitate, ego vero alia ; tu m-spidum iudieas si tantillum aquae. sit permistum , ego tum habeo sapidissimum cum aquae multum in sum est , viti ex duobus igitur eledendum 3 Quid s verum sit, quod Mediei docent consiste te sanitatem in indivisibili, adeo ut vix ullus si, qui exquisite persectam sanitatem possideat, ac proinde vix etiam ullus, qui non aliquo modo
aegrotet; nonne nefas erit repetite beatum
illunx iudicem , qui illibatum de sapore vitii ire iudicium valeat. Porro quia obiecturus eram hune abstemium aeque esse sanum , ac illum merobibum , praeoccurristi obiiciens talem ipsi a natura inditam constitutionem , qualis a se bie est alteia; at quaenam ista est piae eupatio 3 abstemius ille nec aestuat , nee tiget ut sebescitans aper e valet corpore , nam neque dolirem , neque pertia ibationem sentit, robustus est , membra omnia disposita optimὸ habet, ae obit pulcrἡ sumstiones omnes, ves quispiam alius. Quamobrem ergo consti tutionem praeter naturam sortitus est 3 at gustum saltem deprauatum habet quomodo vero deprauatum habet 3 nonne vi tu alioqui sanus de sapore panis, carnis, cui,
piscis, mellis de similium iudieas, se iller
Quale ergo circa caetera tam bene gustus
aflictus erit, citea vinum solummodo de-rauatum censebitur 3 an non prauo veti eausa ad uo humore vitiatus omnia
perperam deberet gustate 3 sed ut iste abstemiu, duleissimum habet sachatum . nonne ille merobibus gustare saetiatum non potest a aut igitur dieito illum quem exquis te iudieale de vini sapore putas habere gustum deprauatum . squidem sachati s porem haud persecte diiudieat ; aut dicito
abstemium non habere gustum deprauatum. quantumcunque eundem, quem alius in vinno saporem non sentiat.
Adlicis paucorum iudicium minime o, state quin ali inid si tale dicendum ex na tura sua, quale pluribus apparet. At ptim diri praetereo te id gratis assumere , ut quidpiam tale pluribus videatur : siquidem vel omnes omninδ pervidisti homine,,ut sui sagiis omnium exauditis a qua parte plures irent pronunciare valeas, nee quidquid sit de ita, in
quibus versaris Regionibus certus tamen escae tent-ne sorte Regiones , in quibus ob spe eialem Caeli , soli, eorporum ve temperiem plures ex incolis exhorrescantu. c. intimo tisunt in quibus plutes a tirpemibus sine poriculo
245쪽
Advorsis Aristoteleos. Liber I L
xiculo demordentur . cum apud nos tamen contrarium eueniat. Deinde, ello oueris
quies qui vinum dulce , quam qui alterius
aporis habeam , propterea, ne illos iudices natura constituit, a quibus non sit prouocandum Est ne illis, inquam pia Matet, caeteris iniusta nouerca' plures pari modo videtis ex hominibus,qui staturam quinque pedum ex . c. sortiant uti Dices igitur hane solam elle naturalem hominum altitudinem ' caeteros ergo qui supri emergent vel infra consilient monstra esse dices,neque magnitudinem hisbere secundum naturam 3 Quod si istud non dixeris,cur censeas gustum illorum.qui vini deseedinem sentiunt est e. secundum naturam i caeterorum vero paucorum, qui vinum vel inspidum vel amarum gustent elle prae-zet .vel contra naturam ' an non ut ex copia vel qualitate materiae , iteinque ex virtute causae, circumstantiisque temporis, conceptaculi 3e similium pendet ut corpus assequatur hanc non aliam magnitudinem ; ita ut hoc temperamentum de consequenter hane consorinationem de texturam linguae . aut
palati, de non aliam 3 Quare ergo si cum non omnes sint eiusdem intermediae magnitudinis, media tamen illa magnitudo non est naturae regula, quare inquam, cum non omnes
sint eodem sensu pustus praediti, gustus illorum plurium, qui in vino dulcedinem sentiunt et it ex me prorsus naturale loquantur
illi de se ipsis , dεque ea quam sibi seri contingit appatentia sexteris enim nec gustus ademptus nec apparentia propria;at illi numero vincunt. Quid inde exinde solum euincit ut vi plures repetiantur lingua de palato Eae ratione temperatis. quam illa; proptere ne vero sequitur, ut quae qualitas huietem petiei est aecommodata sit potius germana de congenea rei, quam alia 3 Dici sane ad summum potest hanc fieri apparentiam via caeteris generaliorem; quod autem vera
tota sit te naturae rei conformis dicendum piosecto non est. Si caeteri quidem elleant indispositi,ae minime sani, foret aliqua probabilitas; at ecce abstemij quoque ut i ni diximus optima dispositione ac sanitate etiam ι circa gustum possunt ei te praediti. Quid ruod videmus eos, qui vino intemperantia sediti sunt & sanitati sacere factitram,& git
num quod attinet non aeque circa excellentiam vini iudicate ac creteros, qui vinum bibunt moderatius. Adiici posset non ut lite timenda numerantur senatorum voces, ita
faciendum ubi de iudicio naturalis rei agi.tur , illic enim modus est praescriptus ex humana institutione , hie nullus est , natura. Quanquam ut continait saepe in Senatu pauciores aequius sentire, quὶna plures, quod plures vel malitia vel ignorantia laborare possint. Ita potest contingere ut in serenda sententia de re naturali pauciores sanius iudicent quam plures, quὀd isti magis temperiem gustus naturalem altera uelint ; ecquis ob n5 sateatur magna fieri hanc alterationem in lata vi bis peruersitate 3 quotusquitique enim non assuescit cibis minime natu inlibus seu quales natura produciti aut quo-
tusquisque sic assuetus non alio modo iudi eat de sapore rei mere naturalis,quam is, qui merd naturali semper usus fuerit 3 istud, inquam , adiici posset,ac abstemium praeterea
uti potione mere naturali. ac tanto mi in s inde habere gustum deprauatum scerte & circa varietatem ae qualitates aquarum exquistius long iudicat quam alius; imo comparatione facta ad merobibum, subtilius longe quam i ite de variis vinorum qualitatibus at iuuat hoe solum postremo urgere, demus plures esse qui ga tu de temperatiore ad iudicium serendum de qualitate naturali a commodatiore polleant. Quibus nam tamen ex pluribus istis credendum est e censebimus Quippe non omnes qui vinum probant, seus velis dulce experiuntur in qualitate con lienium. Primum enim aliqui magis probant vinum purum, alij magis dilutum; rursus alii malunt album . alii rubeundatu nigrum ; itemque alij recens, alii vetus . &c. Hi ne quod vinum idemque se ectat videbis hunc avide sorbere, illum corrugando frontem , alium caput motando. quartum vero etiam nauseando. Hic saporem deprehendet alicuius generis uvarum, ille alicuius herbae,
alius ipsius dolii; hic dulce quidem iudicabit, at genere uno dulcedinis,ille autem alio. vides igitur in tanta iudiciorum discrepantia non licere asserere quae qualitas vino naiaturalis, quis sapor germanus sit. Porro etiam quamvis & ego de tu, & caeteri plures videremur , aut diceremur eundem saporem experiri , quis certus esset an propterea in tetnosmet conueniremusὶ Dicam ego sentire ne
dulcedinem qualis est mellis, idem dicito detu' at quomodo scire possumus eandem fieri in utroque mellei saporis apparentiam tu rosimile enim est ut complexione diuers sumus , ita nobis mel sub diuersis apparere saporibus. Neque obest quod quem tu saporem semis & probes , S: dulcem habeas, atque ego similiter ; quippe de multa sunt genera saporum quos gustus probet, de multae species dulcedinis , quibus gustus delectetur. Vnde licet utriusque gustatus dicatur seni met melleus id continet non quod unus ad Emque si . aut quod unus alteri consormis, sed quod uterque sit eiusdem rei, videlicet mellis cuius sapor dulcis semper nominetur , quicunque tandem ille sit ex quo
etiam colligitur quid dici possit si obiiciaturn uem v .c. sine controuersia apparere albam
omnibus hominibus, smiliterque ignem
calidum, dcc. iram conuenerunt quidem homines ut colorem niuis albedinem dicerent , de quaecunque res esset eodem illo niueo colore persula,alba diceretur:at quis scit an ego rubeam , alius vitidem videat 3 non dico quidem videre me eiusdem coloris quo Iosam , nec alium eiusdem quo herbam; sed hoc dico vices et Ic polle permut
las ut quena ego V. c. video colorem in rosa. tu in niue videas; quem tu in rosa ego in rabile. Neque enim refert quod uterque colorem niuis vocemus albedinem, colorem rosae tabedinem. videlicet colot niuis talis dicit ut quicumque tandena ille si, dc xosae colot si-
246쪽
militeri sed hoe noli quin color nivis apparete mihi possit. qualis tibi videtur rosae, ru eontra, Nam licet mihi nix videatur
iubea, adhuc tamcn vocito albam quod vul-xo omnes in eo consentiant ut color niveus
albedo dicatur, licet rosa videatur alba, vocito tamen rubeam , quod color ille iosius rubor vulgo nominetur: idi iraque facere tu potes quam is tibi flava nix , viridis rosa appareat. Necessarium quippe est ut in locietate de nuneupatione contiet qua res eadem significetur cuna exhibere tamen possit diuersas apparentias sub eadem nuncupatione. vli 5: de sapore mellis paulo ante dictitin est quam varium apparere constat et si dulcedo omnibus dicatur. Et certe mirabile esset si unum, idemque obiectuin, quod caeteros attinet sensus, multiforme aded appareret propter multiformes organorum diste rentias , unum idemque obiectum visus puta color nitiis in tanta vi suum varietate seu discrepantia oculorum appareret vinius modi. Vtcunque sit ego certe de meo solum visu respondere polliina ct concipere qualem is mini niuem exhibeat, tuque de tuo militer. Neuter vero quia alteruttius non pollii-mus usurpare visum , non pollumus etiam consequenter assere te eandem sub eadem apparentia utrique nostrum exlliberi : non situ Delphieos Apollo . ego Pythius exstiter . Quomodo enim, pet Deum immortalem lillud tandem experiri, aut rescire liceat 3
Iam ut ex tanta hominum diuersitate emergamus, concedamus etiam vitth,& fingamus unum aliquem hominem, qui tempe. iam ii sit exquisitissimi, de accommodati sitii omnium ad qualitates retia in veras,na turalesque percipiendas ; puta ne res erit propterea consectarcerte& in hoc uno tanta erit circa unam eandύmque rem iud elotum diuersias, vi vel ex hoe uno capite incertis.
simum euadat cuiusmodi res aliqua si habenda seeundum naturam. Ae diuersitas quidem illa partim ex ipso homine , partim vero ex rebus ipsis exoriatur necesse est. Nam imprimis quoa ab ipsum hominem attinetbisariam primo ex variis sensibus . putibus. que corporis, siquidem pictam tabulam iudieabit visu inaequalem. at digitorum attactu punam; de vi' uento iudicans olfactu pronii iactabit gratissi inum , gustu nihil dicet vile insuauius. Euphorbium oculis admoueat, molestum habebat, eontia ii aliis partibus. Oleum alleuatis este dicet si summam cutim consideret, si pulmonem exasperarit; idem sentiet de aqua pluuia, quae ut oculis utilis , se pulmoni est& alteriae noxia. sietorpedinem marinam censebit torporem creare , s extremis partibus corporis apro nat,sec is autem si citetis. secundo ex vadis
habilibus es praedispositionibus in eadem
parte aut saeuitate, nam si vel ipsas variarum atatum assectiones consideres, quam multa puer iudicabit duleia. di delectabilia. quae viro facto nauseam creabunt. seni erunt ei iam horrori a videlicet euique aetati su de ei bi de ludi N exercitationes placent, quibus rei mutatis nihil elle possit iniueundius. Sic
etiam quae res clara, sonora, a rata tempe rata iuueni videbitur apparebit seni obsevia, inexaudita,in odora, si igida nimium vel cali da. sed ut attingamus quae contingere breuiore tempore pollunt, nonne quem cibum iudicabit luauem edit lien, samelicus eundem
sectiis satur habebit ingratiam 3 Et si carietu
aut palmulis parum ante estatis vinum biberit , nonne illud acidum censebit : contra vero estatis nucibus, aut ciceribus pati modo aliquid amans, nihil existimabit pulei ius, idem odio prosequens, nihil credet esse de-sormius. Si e constitutus iii gaudio illud habebit i iiii dissimum . quo in incerore constitiuus nihil ducet importunius eadem ratione prout vel motus, vel quietus fuerit diu et stim seret iudicium de eiusdem rei motu . vel quiete. atque ita de caeteris. Dei de quod res ipsas quo me ait inci dupliciter . primo ex uariis eat uni in seipsis aflectionibus quippe imprimis nulla est res non constans ex variis Elementis di seminibus,ex quibus aliqua nunc .alia. vero ullas pi ad minati existimet sic quamobrein aes ii ii te factum constare,non iudacet praesertim ex humido, idemsti e factum si, statim e seeo a i iecur alli, calorem sentiens noli ibi ignem praesertiiti concipiat deinde vero prae resin aqua ira, an tum humoris considerans. Rursus vero nutula res est , quae non patiatu adas aliciationcs in dies, qua quo non alia . liique appareat nascetis,adole ens,consi stetis si ne icens, detinens. Quomodo ergo non varia erunt ipsus iudicia ei rea substantiam .colorem, porem . aliique siuilia, quae in rebus quotidie vatiantur ad haec una, eademque res,vLasui parte nigra est, alia eandida, una dulcis. alia ann a , una salubris, alia noxia. quae de alia in pronaptu est obseruare praesertim in Plantis. An non ergo necesse est ut de eadem re varie iudicet iri praeterea una eadgmque res, non una ea seiraque apparet commi-
nuta de integra, Ic argentum quod in massa albuni est , in ramentis apparet nigrum; ut contra nigrum caprinum cornu in ramenti albieat si e Taenareus lapis integer est fia- suus. qui nigrescit in parriculis, quemagmodum ut nihil niueoidetur candidius. ubi tamen solii itur in aliam alterius longe colo ris est. Sic arena levatatae asperae apparent, compostae vero mollitiem ae laborem piae G tiint. Poteritne ergo ille semper. de vi ae demque te viii inie iudieiuni seri s
eui o ex atii ς eorumdem ad extrema ic- lationibus. Etenim unam candemque tem comparatam cum maioribus partiani iudicabit. cum minoi ibus velo magnam, ut seundem hominem medioeii, staturae incida inparet cum pγgmaeo, modi, cum gyg-- te. ut si Parinos nune eum Nam eth doto hunc cum Qui, .saeo conserat; sin illiorem v nani eandἡmque eum si igidioribu , colla tam , iudieabit eati Jam . subinde veto sit dum habebit si eum calidioribus comparet Paci modo habebit dulcem si reserat ad ina gis amara amatam ii ad nugo dulcia. Atque ex hoe eapite est, quod cimi aqua ex te videatur res omnium pretiosissima, comparata
247쪽
uersius Aristoteleos. Liber II.
tamen cum auro,gemmisque rarioribus exin ibus vilissumiti, quid apparet,quod O- . dii clara nihil in Mundo videatur Sole admirabilius ; is tamen Ollatus Cometae instequentius contingenti nnia tantum creat ad mirationis. Hinc etiam est, ut eum moresis caterarum gentium plurimi non visseantve ex se improbandi. collati tamen cum iis . quitiobis familiare, sunt i illinam sapere barbariem censentur. Porro non est hic praetermittenda mirabilis illa iudiciorum varietas, quae sequitur varias unius , eiusdἡnique rei quoad locum habitudines. Ille enim eandem rem procul constitutam iudicabit paruam, rotundam , eolia pactam ; prope autem magnam , quadratam, solutam; sic eandem rem intra aquam iudicabit maiorem , & propiorem , quam constitutam in aere. Praeterea vero si quidpiam videat in loeci illusiti, alia tellus omnin5 coloris elle iudicabit, quam si videat in umbroso. Cur vero non existi. mei partem alicuius rei illustratam radiis Solis alio colore affectam , qu na quae a ra. diis non attingetur. Consderet vesperi nubes , quas ex radiis solis repercussis iudica
bit rubeas, easdem enim statim p st ii contineatur sola luce destitutas , aliud seret iudicium. Quid dicam de tride, qua astici Di bem iudicabit, s in eetio loco constiterit, non iudieabit s in quopiam alio3 Qsi id item
de columbae collo , quod sus eum alias iud caris i ad solem tamen facile aestimabit va- Iiorum colorum. Verum res infinita est. An. non vides igit ut fore ut ille etiam videri Mortalium solertissimus tanta iudiciorum varietate distrahatur , ut pronunciare non valeat euiusmodi res aliqua seeundum natu tam sit. At fingito quidem illum α eorpore sanissimum , de ingenio acutissimum: adhuc tamen velit nolit, iis constat in coria rore partibus, quae eandem rem sibi diuersi mode exhibeant ; adhuc tamen esse non potetit sne variis habitibus , ac saltem rati eatatum.qui rem eandem varie repraesentent.
Quid pronunciabit igitui de re diuellis modis repta sentata 3 Qui poterit diiudicare quod talis potiusquam alia sit a Nonne poterit dicere ad summum videri sibi aquam
leuitiam ex . e. salutatem s reseratur ad ocuos , noxiam velli si ad pulmones ; at secundum se non videri salutatem potiunquam noxiam , noxiam potiusquam salutatem; chm ii seret ex se salutaris,ubique prodesset; si noxia ex se, ubique noceret. Non. ne item dicere ad summum panem spelta eum v. e. apparere sibi suavem s comedat sana eliciis , insuatiem s satur : absque eo
quod possit absolute di secundum se dicerei uena dumta at vel insuavem. Ex quo proinde sequitiit . ut quas assectiones seu proprietates rerum dicimus non tam videan tui illis esse , natura inctae . quam exterius ex ipsa ad nos applicatione attributae. Vt vero etiam eoncedamus beatum illum ho minem toto deeulsu aetatis persectissimas retinere saeuitates, nec mutationes illas ex- Petiti, quas Datuta seeit necessarias. Adhue tamen velit, nolit, res ipsae, quas considet bit, innumeras mutationes 3 alterationes patiuntur , adeo ut saltem succesiue diuerti modὸ affectus obseritaturus sit adlluc de ipsas nunquam obseruabit nis cum relatione ad aliquid, ad ed ut si ad vitia in lollim Iaserat , saltat ut, si ad multa vati e sentiat. Eequid ergo dicti se rebus nisi quod ii, hoe quidem statu tales sibi appareant, de in at o aliae, at non liquete cuiusmodi tandem sitit habendae secundum naturam. Noniae proinde dicet ad .summum videri sibi argentum ex. c. in in assa album , in ramentis ni tum at ex se non videli potius tale esse quam aliud , quia ii seret album ex natura sua tale ubielinque di quomodocumque elici . appareret in s nigrum similitet. Quod idem dicendum dα aqua . quae si foret ex natura sua
eius euius videtur eolotis eiusdem etiam appareret in niue , aut spuma, non candida uti Oblecitatur. Nonne item dicet Tertam magnam sibi videri s comparetur ad pulicem, paruam si ad Firmamentum; at ex se non vita deri potius magna habeti debere quam par uam , qui a s iat et magna ex se , talis ellet respectu omnium, quae cum ipsa compararentur, similiterque si parita, quemadmodum nubes nigri can, non est potius Alcenda, quam rubea si spectetur secundum se , climsit ellet nigra ex se, talis apeareret quoque expolita Solis radiis , & si esset eου se rubea, talis quoque appareret radiis Solis destituta. Dices quidem posse hunc hominem qua erit praeditus solet tia discernere quaenam iit vera ex diuerss apparentiis: at qno modo id discernet 3 certe aliqua appatentia ; quanam
vero a simili ne sietit ista similem probabit, se contraria sui similem; an diffinitii at haec
seinper probationem feret aduersus disimilem. Id expetiam ut vel in ipsa aqua . re sa- miliarissima. Si lene suat per canalem sui coloris vis tur decidat eadem per pra ceps , apparet esse candidi a vira-nam est apparentia vera priorem dices quia post casum aqua redit ad suum coluiem suendo pet planitiem; at cur non dicam posteriorem I cum si occurrat rursus praecipitium. colorem album tuisum induat. Diees aquam quiescentem non habere album c lorem ; sed deeidens non habet alium. Pendet ergo color aquae ex eo statu in quo est. Don autem ab eius natura. Quid enim habet praeter aquam , seu quod antea non haberet
ubi decidit. aut quid habet cum lene pusi, quod decidens non haberet. Idem sum saepe
miratus in nube , quae nune supra Diuem des osculo, lanae candidissimae albescit; nune attore etiam hortibilis est. nune roteo claeolore uiuidior absque eo tamen, quo 1' ipsi praeter lucε de umbram quicquam adueniat. aut pereat. Verum, inquies, si non sensi aut apparentia. at saltein mente aut ratiocinatio ne discernet.& vero quomodo id tande cum Mens non ratiocinetur nis edi fis, quae apparuetunt sentibus; nonne autem ut una apparentia suas habet causas, de alia quoque habet suas 3 nonne vi una se alia sulciturciis rationibus 3 Dices at momenta caus
tum, talionuruque dispatia sum, ut haec proinda
248쪽
diluinare momenta eise; paria ι cum ut una apparentia reuera se iastina asscit, ita alia re-ileia assciat. ac lito quidem modo utraque.
Sed ut denius esse imparia , qui id discernet
Intellectus . com eorum sepe,quae minus apparem maiora momenta sint, neque moliri
quidquam possit suae notia apparentia de probat orae , qua iudicabit tabulam planam es baculum remim : metito huie posteriori
insistet apparentiae, aliain veto ut falsam explodet. Attamen ut tactus agnoscit visi is protubetation D. iteorque propriam rectitudi-Dem , & incuruatiotieira ; sic agnoscit visus Propriam. Agnoscit ergo tactus planitient in
tabula picta, neque fallimr; at agra oscet visus eminentiam, neque similitet falletudis ilicet xl aliquiy vere emineat rei rema visus non exigitur vi sit aliquid ad tactum protuberans , sed sessicit quod eiusmodi lineamentis eisgietur. Q o loco nota sic posse interdum
urces commutari,ut apparentiam tactus sal
sam dicas per visum corrigi: quippe si quem p an ingentem globum finxeiis , ipsius super scies visui vere globosi apparebit , at si manum as moueris iudieabit tactu, falso
planam. ut nihil dicam 'de praestigii, illis, quibus si indice ae medio digitis transpostis globulum attrectauetis geminum censebis, cum visus tamen uti est vitieum esse iudicet. Quamobrem non est soliis tactos veritatis arbiter, neque visus similitet, sed vietque fias habet parte, ae proinde diei solum potest respectu quidem huius sensus talen
fieri apparentiam.& respectu illius talem; at quaenam duarum vera sit hoc esse . quod di ia ini non possit. Durum est hoc inquies, te. Der 3 enim tabula picta plana est 3 concedo tibi esse planam , sed refoediu tactus dumtaxat,& sateor quidem vulgarem ac receptum molem loquendi planam appellare illam supersciem,quae vel tactu vel tactili. de aequabili regula tali x eo inprobatur, unde s velis hae norma probare visuales quasdam emi. Dentias , planities habiturus lis. At secluso hoe more loquendi potest vira eademque reses vere visui eminere de vere plana apparere tactui, & contrὶ; quippe cum non debeat magis tactus imminete visui suam eminentiam , quam visus, tactui suam planitiem , quemadmodum quod virguentum suauissimum olfactui est . insuauissi
inum est gustat ni . absque eo quod alteruter sensus dominate debeat, aut erroris arguere
alterutrum. Eis enim dicere possis figuram esse sens bile eemmune de visui & tactui,cuiusmodi tamen non est vel odor, vel sapori isti, duobus sensibus, attamen & visu & ta-etii se movet fgura diuersimode , ut rationem subeat duplicis obiecti, si eque in vitoque per modum recipientis recipiat ut vi unum verius non assciat suo modo, quam
alium suo. Sed satis de hoc. Qualiquam quid est primum . quod sperate liceat hominem tantae pet etionis, qui licet omnibus naturae. sortunaque do tibias instructus prodiret, it eisque lieet diiudicare posset quanam ex cottariis apparentiis solet verisimillima, naturaeque rei maximὴ consorinis ; attamen adbuc deberet latitate numquaedam possibiles citent apparentiae veto similiores, naturaeque conformiores. Eequis enim certus esse potest an non longe plures qualitates in rebus sint,quam quae e ercipitii
tui staribu, humanis nonne vi visia destitutus imaginari non potest quatuot qualitatum sensibilium genera . qui si soret ei iam
auditu, aut olfactu quoque a natura orbas
notinis vel tria vel duci solum conciperet, ileque ii ii quis admoticiet, plures esse suspicarctur ; ita cum vulgus hominu in repetia tui ad quinque Sensiis a natura limitatum,
concipit solum quinque senerales sensibili una diisetentias,neque ius picari potest qualesnaim praeterea possibiles lint; at quoi sumtamen iurare liceat quod plures esse non m leanti Vt enim quaeda Animalia limitata esse ad unum Sensum perhibentur, quaedam ad duos, quaedam ad tres quaedam ad quatuor;
sunt enim quibus gustus , quibus olfactus, quibus auditus, quibus visus deneget uir ita contingit hominem euin platisque aliis Animalibu limitatum esse ad quinque; at quare non potuerit Deus propagare quaedam ad sex,quadam ad octo. quaedam etiam ad plures sensus 3 Quasi vero homo esse debeat in cadiuinae potentiae . aut ii in hoe glorietur
se summum & extremum diuinorum Opexum . multa quoque alia Animalia eadem ratione gloriari Don possint 3 Quaeso te auiatem quorsum cani non tribuatuc sexto sit
sui, quod tu refers ad olfactum Z Cedo enitii ex lepote quid remanet in vestigiis. quod
olfactum ipsius attingat 3 de ut concedam ex lepore remanere aliquid quid ex hero remanet,cum pixsertim induerit ealceos,quos canis nunquam olfeceriti Demus de ex hoc te- manere : atyostquam herus lapidem coni eerit in profluentem,quid remanet ex manuheti lapidi impressum , quod canis in iando subodotati valeata nonne si quid impressiim erit, id per aquam ablutum e streut suspi-eati igitur non liceat esse in eane alium sensum, quem nos nequcamus concipere . cum
sititii nempe destituamur , quo munia ista peragat 3 Cedo item elim Animalia plurima
quaeritent ac tam facile inueniant plantas, quibus eguat,&quas tamen nunquam viderint,vicetuus dictauium, mustella ruram,&c.
Qua facultate putas id faciunt quam aliquo sensu superaddito,quem nos non habeamus3 Dicis elle occultum instinctu in , at e ut mihi Sensum occultum dicere non liceat, cum st
cultas cuiuspiam obiecit sentibilis cognos citiua 3 Quid, quddij.qui faciunt Daemones Animalia dicerent ipsis reseruatos esse , α plures sensus & nobiliores . ut qui debeant
propius ad naturam , veritatEiraque rerum collineare nobis autem homuncionibus eos
ac tales esse relictos , qui nobis suiscereiit.
quorumque capaces essemul. Quod tamen ut prateIeam.quaenam, putas, alia causa est. cur tantopere caligemus in cognitione terum naturalium nis quod nos et Intellectuanon satis iuuetur ab adminim4s senii hia 3 Qilippe s nobis sensus inessent, quibus agno et e
249쪽
Aduersis Aristoteleos. Liber II.
ii Meere liceret quemadmodum facultates illae internae Animalium, plan arum , atque omnium adeo rerum operantur : nihil iam prorsus nos lateret, nullusque prorsus esse ius aded mirabilis proponeret ut cuius causas ias explicatenatis. Sed nimi tum caeeutimus
ad obiectum vel minimi, Horem. ii rogemur Icilicet quomodo, qua solertia. qua dispositione de distributione materiae, quibus Orsanis, dic. abierit hie ssos ulus in adeo conacinnum orginem soliorum, in tam pulcram colorum mixtionem , in tam ordinatam figuram.&c.quae sunt infinita : cet cutimus in is quam, vi cogeutire dicitur. qui visu est orbus
ad obiectam aliquam elegantem imaginem, quod ut hie non habet sensum , quo colores imaginis videat ; ita de in s caremus sensu, quo Operationes illas admirabiles per uide mus3Dubio enim procul sensibiles sunt cum
sint nempe coli oreae , neque mere spirituales , at non tamen nostris sitis bus. Omitto vero neque constare ulli polle una-ne . an
multiple, si illa qualitas. qua una aliquates eadere potest in varios sciasus ut pronunciali proinde possit quod alainde perspectast. Quis enim cer id dicere possit an color, Odor,sapor,laeuor. quae percipiuntur in pomo sint quatuor diuellae inter se qualitates. ut vulgo putantur, an vero sit unica, quae quidem prout ad visam allabitur si color, pro ut ad olfactum odor pro vi ad gustum sapor. Ac. none enim ut superi)s Philosophabamur de eodem satu recepto in diuelsas Tibias. le.eadem aqua exsucta a diu ei sis plantis,de eodem eibo affuso ad diuelsas partes corporis,
nonne,inquam,contingere potest ut vita .eademque res rationes multorum atque diueri tum obiectorum subeat, prout in diuersissentibus recipitur. Quod si verisimile si, cuteade tu plures adhue non posset exhibere a p.
patentias obiecti sensibilis ii ad plures seu
sus allaberetur 3 ut enim caecus non percipit unam, quae praeditus visu percipit,vt orbatus
inctu aliam praeterit . quae praeditum Ossa-ctu non fugit ; ita nos sorte multae latent, quae aliis propter alios sensus possent inno
tescere. Quae quidem omnia coinmemoro ut
intellisere liceat non constare an esse possit. qui habere queat omnes sensibilium rerum apparentias, quibus diiudicare valeat qualestes sol intus , per se , vel secundum natu
VI. Nune igitur ut redeamus tandem ad id quod initio propos tum est cum unius eius. denique rei tam diuersae sant apparentiae actam diti et si proinde serantur iudicia de avaliis Animalibus, & a variis hominibus, Nab uno etiam homine i Quid iuperest iiis concludamus sciri non posse cuiusmodi ies aliqua sit secundum se, vel suapte natura sed dumtaxat cuiusmodi his aut illis appareat. Ac praeterire quidem praeserui Exercitatione oportuit quod superiore planum feeimus primum non cognosci ab hominibu , inti
mas rerum naturas , seu ut vocant diis eten itas, sum si clate innotescerent hoc tum demum ellet scire. seu vetitatem rerum nanci
ci ; circa quod tamen siustra tam diu tot
mortales laborauere. Deinde neque percurri posse omnes alicuius rei species, seu , vi vocant , indiuidua ad constituendas aliquas Propositiones uniuersales; quod quidem si praestari pollet non dico ab illo vno beato nomine , de quo paulo ante loquebamur elarum est enim seri non poste ut unus omnia videat,audiat, expellat ut ed a plurimis aut etiam omnibus hominibus , sactum profecto esset maximum ad scientiam ha bendam compendium. Adiicio itaque hie solum Coronidis vice duo Capita , quae
propositioni illi, suod nil II. astir, aliquam
fidem concilient. Alterum est initum quidpiani dictu . videlicet ex quo tempore homines plutosophantur, seu veritatem , atque aded naturas retum pervestigant exstare adhuc non potuisse non dico unum hominem, sed unam vel Gentem ves sectam, quae veritatim erueret ae in aperto collocaret. Ecce
enim inter mortales exorti senati hin qui Sapientes ac deinde , qui Philosophi magnati liba sunt appellati; ecquid. nam tamen vel
aliqui vel omite/ smul prosecere 3 nimirum secti perpetuo sunt in Sectas tam varias, venihil in hane usque diem relictum sit praeter contentiones. Sane vero ii aliqui vetita: ε .pridem detextilent, nonne eo concurretentCmnes, ut concurrunt , qui in solitudine eff-
tremam sitim explere cupiunt ad detectam,
cistelamque limpidam scaturiginem at quda hi quidem haee sentiunt,illi autem contraria, uid aliud credere par est,quam quod ne uitiint veritatem assequuti. Hinc cetnere lierilia, Sectas sese inuicem confodientes in ni- festissimo attuli et , quda ini mortalis,inclyta.& pae: sca veritas nulla ex parte ibi allu eeseat. Cedo autem si de ulla re constate deberet intet Philosophos omnes; nonne consentire praesertim deberent ei rea Principia, siue Elementa rerum naturalium. Quippe qui possit manifestati alleuius rei naturalis essentia , nis constet ex quibus internis con .stituat ut principiis 3 At ecce nihil videa, in
maiore ene controuersia, quam ex quibu;
principiis res naturales fiat constitutae. Quid quael , exinde potest colligi quam cum nulla Secta sit, quae non plurimas circa hoe aduersantes habeat, nulli adhuc germana rerum principia innotescere3 Porro de quamvis ali cui innotuilla iam concedamus; quia exinde profecto est3Sunto 5 Aristoteles 5 Peripate tiee bone i sunto rerum principia Materia.
forma, de priuatio 3 Quilo vi mihi per illa
declares vel unius tantum,ae in inimi rei na, turalis essentiam , ac veram radicem de causam tot operationum de proprietatum,.quκ in ea visuntur. Non prouoco te amplius ad Magnetem aut Remoram no duco te ad Caelum usque, aut ad iandum malis, vel ad receii 1 Terrae intimos 3 Accipio ecce animal cuiuiis, quo saepeni in ero infestatis, videlicet puliceira, rogo te ut in eo declares 'uod iam propositum es. Ditis in puliee esse materia ac sormam , & priuationem huius sorti
praecessisse pulicis generationem in hac ma- leti a. m nisil ne aliud habes in diuite vel penu, ubi censu t d admodum certe ieiunam, - erudim
250쪽
credamqtie philosophiam thoe non iuxtebam ellet- ne in pulice aliqua materia clarii mea enim neque controuersum quidquid elicorporeum constare ex materia Non 'li arrebam an eilet Forma ; non quaerebam an antea sui stet talis scrina ae priuatio in aua iram ria, cum perspicuum si hanc viateriam non habui ite perpetua hane forin m. scite volebam qualistiani ellet liuiusmodi materia. quas dispositiones exegillet vii hane si rivaaileque ictui ; quorsum sic fuerit distributavi haee eius pars abierit in protitiis idem, illa in pediculos . alia in ullos de squaininas,
caetera in reliquum ccirpus aquae vis S quO- modo applicata cum hoc colus integrum, tum eius partes tam varias hoc ordine . hae figura, hac textura, hae magnitudine hoc colore, tinauerit. Qualis nam item Derit hae e
tra a. n dedi qua vi excitata. quomodo e Diicta facultas iri us cognoscens , 5e sentiens,
qu modi r adeo tenues in i a particulas, quibus inria illas organis utatur , quomodo talia organa usurpet; qua vi te adeo actitet pungat, quo demittat alimentum, quomodo illud eoneo luat,ae partim se inde per varios canales enutriat. partim e Cormet sp itus, quibus sese contineat, ac totum corpus uiuiis licet partim per varias intestino tum conuolutiones sui ei suum eiiciat; ubi ies deat illa vis , qua tam ccleriter saliat, quomodo sese creat ae tam iacile digitis tuis stubdiicat quid
cogitet eum prehendi non vult quae proprietates,& quomodo illam intime consequantur . in quid abeat cuin corpusculum ipsu, opprimitur, & sexcenta alia id genus 3 Haeessent . quae ego scite volebam a tu vetd nihil ingessisti aliud, quam eis, ibi materiam de mam.Quid veto dices vel minus vel amplius quodcunque tandem quae setim 3 Dices mihi esse in Sole materiam ct sotinam,aices esse in aere materiam de formam : dices esse inpluuia materiam & sormam, dices elle in lapide, diees: esse in arbore, dices elle in bomine materiam de sormam3 5 bellam Philosephiam tantum ne ergo temporis desudandum est,ut naturas reriim cognoscam ius,cii in
uno ecce verbo omnia habeamus perspecti sima, edocti videlicet omnia habere materia de so am. Et sorte quidem adsietes repetiti in quolibet mixto quatuor , quae vocas Elementa, at eadem instinitas est. Nam in homine,in pisee, in heiba .in metallo sunto quatuor Elementa 3 at quae portio singulorum. quae mixtio omnium, quae temperies consemens , ac ne longum faciam, explica mihi, editissentibus in pulice quatuor Elementis,noquomodo fiat quomodo misceantur , quam .iem periem trabeant, sed qua ratione eae inde
edoceri possim quaecumque dixi me quatere. Non si dies deficiat.ac te ruperis quidquaamplius protuletis, quam quod stit ibi quatuor Elementa. de certa quada in . ac Deicio qua ratione contemperata;qudd idem de nihil vel amplius, vel minus possis respondere
de quocunque te rogauerim .Porta de eadem urgeti posse aduersus Democritum, Plat nem de quoscunque alios manifestissimum
est. Unde de liquido constat nihil adhue vere
iri per philosophiam uniuersum Rebu
Alterum est. uotquot hactenus Dei evitisapientissimi habiti . eos suisse ingenue pro il)s hane ipsam rcium ignorantiam. Quaeso ex te apud nos quis sapientiol via quam liabitus eli Salomone cuius sapientia praeces sit sapientiam omnium Orientalium, de Aiax prioru . qui fuit sapieti: tot e uti iis hominibus ac proptet ea nominatus in uniue iis gentibus quae scripturae verba sunt Sine ver. O suis magis et quam est a ritis es philo. I. Reg, -
quit Scriptura , seper nis a Cedo , qua estia Libano et M ad ta sopora , qua Vrediis a par O disertiti de iumentis es totae isti, cγως iribiti ct ps m. Quid putas porro tantus Prineeps de tanta sua illa scientia de sa- pientia ecti suit 3 Putas simpliciter dixit cunctas rea esse dissiciles nee posse eis hominem
explicare sermone. Ecce enim cum detestatione, Inoposta, inopust, in animo meo quoere O
subdit postmodum his verbis . inter xi quod , .
ueniat. ι .ms E erit sapien e nosse non 'te rit reperire. An potest qitidi iam dici luculentius 3 vetum di inter Ethnico, nonne suffra
giis omnium, ipsus ue adeo s Deo placeo
Apollinis conspirati bitu sapientis limus mortalium habitus est Socratet uiuaeso te autein quaenam fuit ipsius hae in parte sententia rs Vmbolum eius celebratum est Hoc taeum fi . quod nihilsis , at s seriem eorunx, quae diis tuit retexuetimus . quid manifestiusquam quod hoc unum perpetuo inculcaue
iit 3 6 quam lepidissime eonuellere silet sopbistarum arrogantiam, qui onmia se & optimὴ inite, & docere polle profitentur Pellege vel unicum apud Platonem libellum v. c. qui is vias maior seu desulios inscribitur,¬i nisi ingenti suavitate deprehendes, qua
solertia consciat sciri non posse quid si puleritudo quod idem etiam obseruabis pro ratione ac varietate argumentorum in aliis, exiuibus tamen probatum videbis, quod ille
ixit in Apologia, videlicet non alia ratione putate se sapientem suille ab oraculo pronu-ciatum quam quod eum caeteri habiti apientes existimarent se multa scire, ut reuerat amen nihil seirent pse cum iiihil quidem sei iet, sese quoque nihil scire di asi oscet et de prosteretur. Sed& de ipso Platone quid dicam .cum non alius, sed idem si ipsi ii, ae so cratis sensus.Omitto proinde quam sape iactabundos sophistas consediat. quamque saepe testet ut suiscere ii probabiles aliquas in
ter diisserendu rationes attulerit, quippe cum veritas si Dii, , Deorumque filiis concedenda. hominibus autem via a catis elle velis mi
litudo debeat. Pellege vel soluit Trinatim seud Aniuerso Dialogum.& pciuidebis quanta