장음표시 사용
311쪽
uetis marium. Ego non tam multa collegi,quam nonnulla attigi cum is unicus mihi Lerit scopii ut ex patefachi aduersari j mente complanarem tibi viam qua tu illum incederes. auate hoc tuum superest opus, pro Religione, proque Natura decertare strenuisse simae. Cave modo ne,quod iam dicebam,tua illa morum lenitas iniet scribendii exasperetur. Si moderatius inter vos agendum imposterum sit, necesse est integrum resti tutio abs te incipiat tabuit enim ille huc-vsque quor um agerct unde 'Sic de glorio sum tibi erit tenaci ex teipso hanc reportasse victoriam ; de planum simul facies te non aliquo viri odio,sed veri zelo fuisse accensum,cum in illum inuectus es Dicere uti nihil
minus lucratos viros decere videatur, quam haec clamosa conuitiisque intertexta contentio: at ipse tu rem non ignoras , dc te asscnsisse alias memini, cum illum Tragi Comicum nolliorum Controuertis binum scribendi stylum improbare. Scilicet mordacia haec verba muliebreis quidem animos asscixit: at viri Sapientes, cordati,& qui in graui aliqua ut est Religionis, materia versari se putat,nihil est,quod exhorreant magis.Hinc author quoque tibi fuero, ut valere iubeas Carminea illa farragine, cuius ad me exem plum misisti .Legi fateor nec sine risu illa & Epigrammata de Anagramata omnia. Lepida sunt, acu rem tangunt,&, quod in caput symbola sunt, quibus amici illi tui testatam erga te secenint raram beneuolentia.Verum quid illa ad rem faciunt,ut propterea debeant Responsionis tuae partem aliquam iacere t Fluddus ipse aduersum te similia quaedam corrogauit: quid necesse est illum imitari, si quicquam egit pueriliter Crede mihi,haec omnia seu aduersum nos, seu pro nobis faciant, contemnenda perinde sunt.
Vir eximie sapiens nequidem aduertit, maiorque cst,quam ut isto, seu quiritationum, seu cantillationum genere moueatur. Nullum iam librum prodite videas, in quo non similis congeries carminum incomiasticorum bonas Occupct paginas. Quidnam poteramus insulsius supra aetatem illam seriam anteactorum faeculotum scit cogitare seu
facere Probandum quidem,si quod elogium post Authoris obitum ἱ laudato quodam
nec suspecto viro apponatur operibus verum quid putes de istis sentiendum, qui cum sint adhuc ipsi in vivis cum ipsi curent evulgationemque suorum operum aut mendicantur, aut saltem patiuntur hyperbolicas hasce laudes ipsi peiab fronti inscribi An cogitant fore ut hoc sibi vanitati minime vertatur 3 ut quaesita haec commendatio existimationem operum haud minuat3 ut sibi Lector nasutus persuadeat hosce seu cygnos,seu coruos Poetas aut ca legisle,intellexisse- ve,quae depredicant;aut illustres csse, di qui nullam sibi ex eiusnodi adscriptiosae gloriolam ambianti Smnio proinde amici tui, qui hanc tibi aduersus I luddum nauare operam volucrint, dc in quos verearis, ne ex Carminum supprellione i gratus appareas.Parum id curandum,cum, si illi quidem dc veri tibi amici sunt,ec tui solum causa egerunt, facile effecturus sis, ut non aegre forant eiusmodi Anagramatis inos, dicteriolaque omnia rescindi Quippe amici alia tibi sunt occasione cohonestandi; de aliud iam in Antagonistam retorum genus parandum est. Q tanquam tu omnia de vides acutius, de diiudicas acrius , quare sic te gercs, ut videbitur. Mihi meam sententiolam ingenue dixisse est satis. Quod posteriore me rogas loco, illud est, ut si quas habeam penes me Caelestium rerum Obseruationes, quae instituto illi tuo, genetraso sane, deseritiant, illas tibi impertiar. Habco itaque mecum aliquas; sed non ea serina, qua velim tibi in re tam seria facere fidem. Siquidem cum domo discelli . exscripsi solum pauculas in scheda, qui
bus neque obseruandi modum, neque Siderum altitudines, quibus momenta temporum fuissem venatus, apposui. Hoc totum est, quod circumgesto ; cum uberiore aliqua
singulorum designatione tibi,ut video, opus sit. Eamobrem statim ac tuae mihi redditae suerunt literie consilium cepi, quo ista quoque in parte tibi facerem satis. Scripsi nem re illico Diniam, Aquas-Sextias, Gratianopolim quodvbiuis locorum illorum obse uationes,quae in usum tibi cedere postitit, depositas habeam. Habeo enim Diniae penes Saluatorem Taxilem in eadem mecum Ecclesia Canonicum, de amicum lingula rem , cui cum caeteris meis aduersariis plurimos quoque Obsentationum fasciculos concredidi. Habeo Aquis-Sextiis penes eximium illum virum Nicolaum P bricium, Petrisci Toparcham, de Partamenti Consiliariu haud tibi ignotu ecquis est enim Lite torum cui ille cognitus non iit ad quem,enixe id postulantem paucis ante discestium
diebus Quaternionem misi,quo caedem prope quas tu exigis, Obseruationes contine- entur. Habeo Gratianopoli apud Iacobum Vallatium amicum sinceriur Sc tibi etiam, Π reor, notum cui pridem inter caetera copiam feci obseruationum a me habitaturum Q Martis Acronychismum,dc Stationem alteram anni i623. Hosce ergo per lim
312쪽
ras post acceptas tuas rogaui ut aut obseruata aut obstri ratorum excpla, ad me quamprimum mitterent. Porro nihil adhuc acccpi; ita iam Penc Omnia sunt,ex quo l ugduni pestis glas itur. interrupta commercia pero tamen fore ut breui seu Gratianopoli, seu Aquis transmittatur aliquid. De Dinia nihil tam cito spondeo: quippe de raro, d prorsus tarde aut illinc ad me aut ex me illuc lucrael crucia iunt. Sta si interca aduersiis Fluddum scribere quidpiam mediteris:opportunc satis opinor, adcile omnia poterunt .Postulas etiam,vt ii quidpia iter faciendo obseruarim, illud tecum communicem Non satis capio quo in genere intclligas obser atiotrem Etenim,si mores si alia remu- si prolixum nimis,dc nec temporis,nec loci huius potis commentarium. Si obseruaram dain caelitus:suspiria mihi ducis ex corde. Existimaram polle fiet i ut liceret mihi in itinere saltem Ciuitatum aliquot insignium latitudines obseruare:At mea me longe s sellat spes. Mature enim dimittendum titit quod mihi ad hoc muneris comparaueram Instrumentum. Videlicet nisi sectilem, habitus tuissem haud - dubie qui mores, quae tempora simi in pro locorum exploratore. Itaque illud , quo ardebam Ooleruandi desiderium , studio salutis temperandum tuit; exque solae curae nutrienda ,
γα de innocentes essent, de suspicionem non facerent.Succurrcre poterat malo,si r
ris aliquot in locis ibidiosos Caeli offendissem,qui ipsi essent instructi idoneis ad obseruandum organas. At , mi MERSENNE , dici non potest quam paucos sui dignos ducat immo:Talis Uranie.Iudiciarios quidem ubique Astrologos videas: videas qui scite min uam Tabulas, phemeridasque aut texant, aut versent denique videas qui Sphaerulis, Armillas, Astrolabiis, Quadramulis, aliis ii id genus minutulis Oiganulis quati cimeliis delectemur ; sed qui grauiores illas curas digne suscipiant. vix totidem fiant, quot I bcbarum porta ,vel ollia Nila Et mirere,si quod tam pauci sed ipsa tamin ian pcriti Caelestiuide C lestibus corporibus docent, habeatur vulgo in i aradoxis:cum sit ni incrus limumerus eorum qui caelestia loquuntur, aut scribunt de omnes tamen non ex ipso Caelo, scd ex proprio cerebro opiniones cominiscanturi Hic nimirii idem contin-giriquod in Physica uniuersi aqua neminem fere videas ex ipsa naturased aut ex suis,
δut ex alioris insomniis philosophari.Cuni res ipsas nemo inspiciat,imii csa sunt tamen quae indigitantur de rebus commentaria. Qui , nam vero liaec aliud quam commenta
sint cum Mens humana, nisi experientia,& obleniatione rogatur,siit ut bonae frugis ii ritillima, sic fertilillimia nugarum. id tu eximie remi disti qui vis aut experiri omnia. aut virorum fide dignotum experimentis sidis fidere. Hoc itaque tramite perge: nam si olim si intilla quaedam veritatis sit asthisiira, ea non aliunde exordium iaciet. Legendus liber ipse naturae , si quidpiam certi addiscendum est; flocca-ficiendi, qui capri-laneas, technicasque decertationes studium esse naturae putavi. Sed alterius loci quxi ela haec in. Cum debeam iam concludere, doleo non adese mihi obicretatum aliquod insigne, quod liciae apponam . quali tesserain. verum quia praestat munusculum cxhibere tenue, quam nullum; os in ecce quod ion tenue modo scd frigidulum quoque sit. Scilicci cum iam nobis Caelu suas illas aureas stellas muriacat; Aer ipse niualeis sitas adeo copiose clargitur,ut etiam supersint, quas ipsc accipias.s angulanas , ut sic loquar, i radialem nitelligo Nive, quae ut nuper nobis apparuit sic depinge da tibi iam est. Cum diuriteremus Sedani, die lanuarij 19.ea coepit sublioram a meridie tertiam affatim decidere. Forma erat stellae cum sex radiis 5 c. Hi in Commentorius ceti or quae Appendix Caleii Hu obsera tionum 1 Osirin craptum habebatur. Bene ergo V A L E, mi Me RSENNE,& me amare nunquam desine. Absoluebant mropoli ad Mosam in itinere, Pridie Nonas Februarias, Anno Christianae Erae vulgaris M. DC. XXIX
Tollebam iam de tabula ma num,cum opportune allatae sunt mihi ex Valesio liter memoratis illis de Marte obseruationibus adluctis. Itaque illas seligonibique cum hoc
Examine mitto. Tu questacumque illae sunt,ipsssi utere, fluere. Oblinis stim admonere te ut Puteanos egregios illos,literarumque,dc lueratorum madiosis Fratres conuenias,
visurus num illis prae manibus sit quem quaternionem Obseruationum mittendum dixi a Petreficio. Quippe ipsolum opera Vir ille insignis saepiuscule s ibit mittitque ad me, si quid opus est. Quaesi, igitur ipsi,s adi :licia enim iam quaternionem habeant, scultabituri Post- modum sint,vbi post-scriptum hocce meum illis exhibueris,lacile ipsum
313쪽
consigna m. sin sorte iam consignarim meo illi ὶ Motha, Vayerio cui et t. vi ubi vis gentium quidvis seu ab ipsisse ab aliis ad me delimatum aceipiam; secibo vi, cum propria manu d turus tibi has literas ii Uerat simul li quid ad me steneris huius habuerit ad manum. heium Vale. H
AD R. P. MARI NV M MERSENNV M,
T s i grauate soleo R. P. iudicium
meum es totum rebus , aut scriptis interponere,qui sciam de id infinitipenE negotii esse , in tanta quae mune est varietate, ae multitudine , de non I rocul abesse periculo, qui velit in rebus non
uis videre curiosis r elim tamen patientia Mostra insolenti temeritate tentatur, non tanti puto nobis esse debere silentii religionem,
d cum virtute nostra veritatem periclitari ratiamur. Quare non decuit Reuerentiam Vestram, quantum quidem iudico , Roberti Fluddi Medi eo-militiu insanas voces, resine, pro virtute, quam profiteris, ita dissimulantet tolerare, ut prorsus contices ceres 1 sed neque ex animi tui magnitudine suit, cum impari, de inglorio hoste vires tuas experiti : ideoque non possum no ii vehementer approbare consiliuin, quod cepisti hominum aliorum iudicio permittendi ne in propria causa sententiam tuam praecipitasse videaris. Me tamen in eorum numero esse, quos ad hane rem idoneos existimasti, de causa tua dolendum est, quam pro dignitate non possiim sustinere: atque etiam mea , qui pro eo, ae velim violatae veritati nequeo suo currere. Vetum ut non sinam susstagium meum θ te des derati, Deit aduersarii tui inscitia, de impudentia , quam non verear ego
rea egere, postquam ipse indignitatem suain Dublicis scripti, dissam auit. Faciam autem Dreui, de quoad licet Theologum in istis sordibus repurgandis operam suam ponere. Primum igitur totum illud Physiologiae .υ a, quod de nouo sngit, de cui ex diuinis Seti-rtutis autoritatem quaerit, praeterquam tibi Non eo stat vi quae uno conspeetii ad singulassere paginas occurrunt Deo λιγια satis, si1- perque testanturi flutat ex sundamento. scripturas enim partim inepte,de contra germanum , de proprium sensu in : partim impie ad sua , hoe est rigi eula, de erronea dogmata constituenda traducit. Quod vero ad Chymiae etiam mysteria earudem autoritate trahat, sacrilegum est, de blasphemii. nee addi quid qua necesse est ad Sorbonae Censuram, qua Khuntat hi per similis impietas damnata est : sunt enim ambo in eadem causa. De Magia merit1 suspectus esse potest praeterquam enim vetitas aries, de iam olim ab Eeclesia proseripiat teuocat dequo ad potest st filii. quae de cuiusque Genio, seu Daemonerauemendo eommentatur, acl hane suspieionememetendam suffecie possunt: eam vero non mediocriter auget studium , quod erea
Gus , alia Philosophica. Agrippam , de huius generis nebulone , iis
de Magia insaniati sint profitetur. Nostrum quidem non est iudicate , utrum se hoe flagitio polluerit, L malim in partem negantem inclinare , propter impetitiam, quam prae se fere, quani temere quidquam proiiun crare: at de Seraptis tuto,de citra cum qiram Orsentionem dicere possumus. re debemus ea omnino esse abolenda , de de hominiimmanibus excutienda , ut quae damnatam curiositatem , ut minimuin redoleant. Atque
hie olim de libris a riti3Jo esitis, quantum memoria consequi possumus, υθόλου cense bamus: qui vero nouissime prodierunt nihilo sunt meliores. Medicina catholica quid,
quantum-ve ad consequendam sanatatem
conserat, Asculapii sitis diseutiendum relinquo : certE quin in illos , quos strictim com
memorauimus errores relabatur, negati non
potest , & uniuersiti certum est nugas eum recinere insceto ture , ex veteri Piouerbio, inficetiores. Certamen Moriae cum sophia
nihil dignum habet tam splendido titulo: quod si Sophiam tibi attribuit, longe errat,
latiusque suisset, ut sacta commutatione Momam assumpsisset, otius posse nam aded bene sustinet, i nulli hominum ex a luci conueniat. syllabus Autorum,quem orae fixit, speciem habet, ouae mal E cautos alliciat, ut bonas horas naale perdant: veritatis ne umbra
quidem subest,nis velit sui similes in crimen adductos conqueri, quod te s ire ex ossicio it boni seriptoris: mistia entiri nisi prae
uaricatoribus, ut errores palpent requiritur.
uod promiscue altas aliis confuderit, consilio factum est , ut bonorum conseitio ma lorum causam tueretur. In opere ipso praeter continuam λοωὰ ἱ- nihil sei h ad rem plena sunt omnia conuitiis Christianae modestiae, quam Flud tuas praedicat τοι ρίοι ,3e continentis ingenii illustribus notis e quae toti, olim libris laborios δ astruxerat, nega tione,aut absona interpretatione diluit,vi illa sunt animam Mundi Deum esse,aut spiritum sanctum: animam mortalem esse, sed peccato , dec. Omnino certamen detrectat, potiusquὶm cos scit,de culpam deprecatur magis, qu in de nouo admittit. Aristotelis philosophiam ouandoque vellicat, sed verbo contentus obiecisse coriumeliam, ab opero soti consutatione abstinet quare tam facith contemnitur,quam leuiter,de temere iacitur contumelia ab illaudato homine de imperito. Irieo tilitem , quod Deum animam Mundi esse
constituit, videri potest solo loquendi modo Z a peccare,
314쪽
268Flud laua Philo hia Examen.
peccare, puta quda st praeter sensum mix- sttotii, inter Philosophos celeberrimae, ii nimirum id eatenus constituit, vi velit Deum rebus omnibus praesentem esse,tanquam primum vitae,motii sin essendi principium: sed ei id etiam Deo tribuat,ut ad modum sot mari quam vocamus informantem, in compositionem cum materia veniat, ipsamque materiam Deo eoaeternam faciat, Ze singulis rerum creatarum proprietatibus, tum maxia me agendi virtuti, de eis caelae derogate videatur: ig potio non temeritatis silum rit1ddeum doctrina scholarum pugnet sed ampletatis etiam,vi pote quod naturae , & bonitati
diuinae iniurium iit damnandum est. Et illud quidem . quod ipse in doctrina sua piae uidet
eae consequens , ut Deus peccati autot dicendus si, ad illa in impietatem arguendam non palum virium , arque momenti habet.
Non magis teligiosἡ de Angelis loquitur, quos dum Dei emanari nex , de virtutes in terpretatur, vel negat esse substatias intellectuales separatas, de vel per eas Deu alio at que alio modo operari signiscat. atque adeo vel insaducaeorum haeretis incidit vel nug turin loquendi nouitate sucum sacere parat. Nihil addo de iis, quae ea Cabbata de Angelotum nominibus,distinctionibus,proprietatibus, ministeriis. e. proseri, cu ea sint reti doliin Ecelesiae iudieio repudiata: omni u maxime censuram meretur qiuod de triplici Daemone homini euilibet uitlicitet diuiso comminiscitur; quod tamen cum ex fundamento ruat, superuacaneum sit praeterea impellere. Liber, i titulus summu Bonum authote suum mentitur: ex stilo eritum non Ioachi
mitin Fririum, sed Robertum Fluddum esse, qui hane mantissam assuerit, de alia passim
iudicia interspersa sunt, quae conuincant. Vt autem 1 titulo incipiamus, elucet in eo impietas Hudd Summum bonum Cabbatae, Alchymiae,& pratrum Roseae Crucis obiectum nitituat: sinisse ultimo fine, quem commu
nunt, intelligit, ambiguitatem extra propo-stum in puerilitet eaptat. De Alchymia periti iudicabunt: nemo est qui inanem iactan tiam non deprehendat. In Cabala vanitatem
c commune malum ) Se ignotantiam suam prodidit, nee seri potest vi Hebraicὸ iam dum peritus si, sui tam turpiter ae Fluddus impingat. de hallu einetur. In statribus Roseae Crucis ad mysticam interpretationem recurrit, qua quidem Libertinos. quotum tam ampla seges est hoe saeculo, dubio pt eui deseribit, dignus ipse, qui a Caluino vapulet, vi sit homo homini lupus, de Libertini inter se digladientur : si modὼ illuda. αnori sit Caluinti hae in pane , ut ita dicam, iii elligiosor, qui cum scctas omnes probet titillam sibi relictam esse signis L. Haec,quae
reicensetem, de compendio indicarem habui , quotum probationem nullo non meo petieulo sanei ueto, si ea ies tanti si, ut non alio pignore fidem finueniat. Caetetum pro
charitate, qua citantes complector, Fluido bonam mentem a Deo etiam , atque etiam precor, e vi reliqui omnes eodem animo sint magnopere desdeio. Vt autem ad te redeam,
non modo consilii tui, quod initio praefatus sum , approbatorem me esse volo , sed ait
rius, s quod sibit,dissuasorem. Nihil ab isti
fluctibus timendum est, qui sponte sua iri spumas , de ventorum ludibria di initiuntur, α nulla re magis, quam simitate si anguntur,ae suopte impetu concidunt.De Cabbata quod rogas , diligentiorem inquisitionem postulat, quain per hodiernas occupationes possim promittere. Breuiter dicere pia cir po nihil ad Scientias ex ea sperari posse a cessurum,cum circa apices miserabiliter lan-ueat, de ambae illa partes de Mercauah, &Bere illi mullit sint sabulis inquinatae, de
otiosorum hominum somniis non parum do .
t malae: ut s quid excerni possit illustre aut solidum, ad ea quae Thec ogi nostri ,& Phlialophi de eadem illat etia docent, nulla pota ratione coparati. Quod addis de sensu Seri
pturarum ad res naturales,puta operationes,
aut essectus Chymiae traducto,nulla disquistione indiget, ut pios batur: nam praeterqualitterati repugnat, neque ad allegoria, neque ad impologiam eque ad anagogiam reserti potest. Deinde immane est, quantum a fine Scripturarum aberrat, qui vel Christus est, vel charitas , 5e gilectio Dei simul, ae proximi 1. denique non potest reiici ad accommodationem , qua elati sibi propostam habeat charitatem , haee tantum ab illo fine abest, quantum radix omnium malorum cupiditas a charitate omnium bonorum Origl-ne ; adde quod huius genetis accommodatio ridi la est, prosana, sacrilega e quare quod huius sensus autores iactare audent,eius nos
benefeio ad mysteriora Fidei cognitionem deduci posse, blasphemum est , de impium, de plurimis per otium singulari Dissertatione
enarraturum me polliceor. Interim haec quae oceupato exciderunt, boni consule, di Lan uium tuum,quod sacis . amare perse, ut qui solet esse amicitiae nuctus iucudiuimus. mu tuis nos ossiciis ad persectum amotem infla memus. Vale.Ex Musro nostro ad muros parisienses, ii. Kal. Decemb. anno Ioas.
315쪽
316쪽
ERUDITO, ET AMICO VIROSAM VELI SORBERIO
Α c 1 o tandem satis , SORBERI; mitto scilicet quem jamdudum efflagitasti codicem mearum ad uersus Cartesij Metapnysicam Instantiarum. Nisi prius feci, causam ad te scripsit praeclarus ille Iuuenis, tuique amans Thomas Martellus, qui est cons.cius illum abiisse, exulas teque procul a me, & vix
nunc per varias ambages rediisse in incas manus. Nempe Amici varie habuerunt, inuicemque, ac etiam longe extra Vrbem, communica
runt ; neque te id latuit, qui significasti dixisse tibi Calesum se, cum est publice conquestus de scriptis aduersum se libris, qui non in lucem
emitterentur, sed priuatim lectitarentur, meum subnotare praesertim
Voluisse. Quod tu vero ipsum non legendi modo sed & euulgandi licentiam deposcis, ut tibi sanc, qui sic me amas, qui sic deposcis, videbitur ; tametsi res mihi non videtur tanti. Quippe opus quidem conscripsi, ut Amicis gratificarer, cum non ferrent Virum eos blum sine habere voluisse ex me , aliisque priuatas censuras, ut iactare publice posset non carere se aduersariis, qui reuera habuerat nullos me saltem non habuerat.)Sed cum ipsis tame Amicis satisfecisse visus silm,mihi ipse non satisfeci. Cum illi enim censuerint, ut quemadmodum prius fueram contextus seriem insequutus, & Cartesius suas Responsiones singulis Epistolae niear articulis accommodarat, sic crdine eodem instarem in Responsiones singulas; mihi tamen ipsi opus videbatur esse futurum longe concinnius, si proposito causae statu, quae dicenda haberem omnia speciali quadam cohaerenteque dispositione contexerentur. Et excepere illi quidem , id demum praestandum, si forte Cartesius quidpiam deinceps reponeret, quod nouam manum sollicitaret; sed interim tamen est quamobrem verear ne, qua res est compagine,si edendam censueris,non sit satis lectu futura iucunda.Tu tamen,
ubi res legendo fuerit perspectior, id videris; nisi quod sum author, ves Velle pergas, quotquot fuerant Articuli in mea Epistola distincti,
distinguantur iam, atque inscribantur Dubitationes totidem, ac Tituli fiant, qui & taedium leuent, & argumentis appositis , quid in unaquaque contineatur, doceant. Nam tametsi Epistola salio sine scripta, quam ut fundamentum disputationis sterneretur in non sic digesta fuerit, ut quilibet Articulus specialis quaeJam obiectio, seu Dubitatio fieret salias siquidem unamquamque sua conclusione, suisque proba-xionibus, tanquam numeris absoluissemὶ nihilominus quia sic res tulit,
317쪽
B eauit me M p nias ENNus noster, cum tirarum illarum
sublimium de prima Philosophia Medi
tationum participem Deit. Quippe argumenti praestantia , ingenis perspicacia , nitorque dictionis mitifice placuit. Quare &lubens statulor, quod animo aded excelso ac sceliei aggrederis scientiarum fineis pro-Dehere, & res omnibus retro seculis abstru-sssimas enucleare. Id mihi fuit durum,quod ille Iraeterea amicitiae iure exegit, ut ad te perscriberem , si quis sortassis scrupulus insereretur , superessetve. Siquidem praesens nihil aliud me , quam hebetudinem testaturum,si rationibus tuis non acquiescerem ; vel potiusquam temeritatem, si tantillum etiam in oppostum , quasi repugnando, hiscete auderem. Annui tamen vico Amico , ratus aliunde te non tam meum qu ira illius consilium, aequi bonique consulturum a esim eo nempe candore Iis, ut facit. putes nihil aliud me , quam nudas tibi proponere meas dubit adi rationes ψoluisse estor sane abun- δὴ sole, s illa, vel ad ealcem usque legere sustinueris nam quδd te permovere debeant, ut vel de tuis ratioeiniis minimum dissidas,
vel ad respondendum tempus deteras , melioribus curis destinatum , ipse prosecto author non sum. Quin tiam non audeo, nisi cum rubore, illas colam te propalare , qui certosum certior nullam elle earum, quarnon tibi pluries inter meditandum occurrerit,& quam tamen, certo consilii . vel eontempseris,uel censueris dissimulandam. Prosero ergosed ea mente, ut prolatas duntaxat velim ; prolatas,inquam, non de rebus ipsis, uas demonstrandas suscipis, sed de meth o ae vi demonstrandi Prosecto enim de tet- maximi Dei exsistentiam,& Animorum no- illorum immortalitatem profiteor;ae haereo duntaxat circa energiam illius ratiocinii quo tu tam ista , quam alia Metaphysica cohaerentia, probas.
318쪽
sne mente, neque tu plane mens sine carne; es Deque tu supra , neque ego insta condi tionem hominis simus quamuis tu,quod est humanum recuses; ego id a me alienum non
Quod praesaris porro, me non to phile
eludendia , Repeto primum non agi heic de iniis opinionibus, quae tam meae , quam tuae sunt, imo quae sunt omnium piorum ,recteque sentientium communes. Quare neque
unimus suit ulli, seu philosophi eis, seli aliis
rationibus uti ad eas resutandas, quas effvsone sanguinis defendere paratus sim.Quaestio igitur est de energia inarum rationum, quatenus illas depraedicas,ac pro demonstra tionibus iactas ; cum ex iis tamen omnibus,
quas Doctores proponere in huiusmodi argumento solent, illas duntaxat deleseris,
quae vident ut omnium maxim) in nrmae.
Hine obiectiones non conieci,quae seri praeterea num prosae potuerant,ut neque ipse adhibuisti tot rationes alias praeclaras, quibus
res potuerat fieri euidentior; sed ut per sua. sus ipse suisti te demoniliasse speciali modo; ita oppositi solum ea, ob quae visus eli inens et modus. Deinde, quod vocas Ora ροι asari is, mihi nimium tribuis, ut arteis igno ro,ac oratorias potissim iiii a Diti artem v ces id naturae donum , quo sensa mentis exprimere dicendo quisque possumus. solam cerib naturam sequor. & ut lingua ad sarette,ita calamo ad te scribo. si nune enuncio, nune interrogo, nunc paucis, nune pluribus urgeo; id non ex arte, sed sponte iit: de vicumque in me acumen non sit, est tamen perpetua , constansque voluntas efferendi
omnia quam possum ire spicue. Vnde
quemadmodum nolim milii sucum seri lenocinio ullo verborum; ita longe absum, ut sacere velim; neque tu ullum ostendes locum, in quo non bona,ingenii candida fi de egerim, artemque Oratoriam praeliabuerim simplieitati. Ad Ilationes quod attinet, nescio suas philoseph et dicas; nisi non om ne, Philosophieae sunt, ouae germanae, legitimae , ad verum eruendum institutae sunt, alterique problematis, ut loquuntur , parti probandae deseruiunt. An nullas porro nisi alienas institutoque confirmando nihil conserentes usurpatim , lectores aequi diiudicent; ego certe is nunquam sui, qui me eas adeptum gloriarer, unde res plane conseeretur. Em enim iacilius est falsi quidpiam
conia incere,quam veri quidpiam demonstrare ; noui tamen quanta caligo humanas inenteis occupet; quanta si v Dique humanae rationis fluctuatio in incertitudo.Quamobrem , ut nihil statuo , quod habeti uelim quas inconcussum ; ita nihil adotior , quod
me euersurum eontensam; ac solibra , ut me nihil demonstraturum confido, aut profiteor : ita ea leo ne euilibet dogmata tradenti temere assentiat. Sie tecum egi: Nam &cum rationes tibi proponendas assumpsi,
alibitandi ratione alii; neque est e potui ea securitate, qua tu, aura diuendidisti pro de-
inonstrationibus , quas te arctendi habere es ratus. Neque veto est quorsum putes pellegisse die tuas Meditationes contradicendi studio, aut congessit se poste ludii eas solium dubitationes Testor Deum tei Maximii s me comparare ad legendum potui puriore affe-etii cognoscendatoni , complectericlarum, commendandarum demonstrati Orium,ii non
simpliciter e , sui residuos in me scrupum los. Res, in qua versam ut , magis seria est, ni agisque nostia interest , quam ut arbitret esse colludendum. De Veri rate agitur, qxiae demonstratione paratur a Ecquis vere, illam, si videat, non amet, vel potius non depereat qui, illi vel res stere, vel contradicere, si homo sit, possit Z Quin tiam eum me nullius
tuarum iactatatum demonstrationum vim
experies agnoscerem,quae sui ab aliquot viris magni nominis , & impense doctis , qui
Meditationes tuas legerant , ecquid-nam
ipsis videretur: depreliendi autem illos rinde ae me demonstrationis vim non sensisse. Quam putas vero condi luimus,cum a
te, tanto viro, & tanta in re, tantum exspectantes, spe excidimus i Communi, satiEhaee vox fuit, Fieri-ne potest, ut ille vix Ma thematiei, studiit innutritus, ct quae res de monstratio sit tantopeiE seiens, eas rationes habeat, evulgetque pro demonstrationibus
permanis, quae a nobis tamen adeo attentis, adeo bene animatis elicere assensum non
valeant 3 An sorte elatus applausu, quo aliqua noua in Geometricis excogitauit, demonstrauitque. eli adductus suit,ut con dei et posse se circa caetera, ae Metaphγstea praesertim, raris esse s licitatis 3 Ati nihili, vi caeteros, sic stolae meum quoque secit qui Mathematicen prosequutus,dixit se intactatri Theologiam,Physeamque relinquere; istam ob materiae conditionem instabilem , illam ob rerum Diuinatum incomprehensibilem naturam 3 An postquam in sua synopti tantam promisit segetem, putauit Lectores sole spe contentos, neque thudiosF requisituros utrum plenae eilem,an inanes spicae sub iit postea quoque mirari, qtiam se
te Doctores summos summae Facultatis compellans, praedicaucris apud illos iesus se rationes ita prosequiu tim , υι iam pro ceri simis, ct μὰ is , sinis domon Irration si istas acis rasaeria proponere:addiderisque . iam rati s ris
τι non putes istam viam tam a ιngrato Patere, per quam metiores inueniri νnquam posui, aedenique sollieitaris, ιι ipfra pro dem furari m buu has res hae ipsam declarare, O publicet uiri me in . Cum enim ea sacra Facultas extulerit hactenus . esseratque etiam - num tot viros tam magnos, ac in his rebus ade5 sublimet , putasti ne nullum hactenus ex o
tum , qui tale quidpiam viderit: imo & nullum exoritii tum, qui videre quidpiam quimtu melius, possit a Credidisti. ne quotquot
sent, ae et tint . mutuari debere ex te, unde
solemnia dogmata probent E ps- ne albi tu rus totam Facultatem ignorasse , quousque rem ipsi demonstraueris , quemadmodum
Essent Christiani suadendi a Nam proferre te quidem quae potueris hisce de rebus comminisci.
319쪽
nis ei, nemo improbet, sed potius collaudet. Veritas quas bravium est, de ut nemini non fas est ad assequutionem eius adspirare, sequisquis illam assequatur, ipsa operae pretium est. At veto quae commentus fueris existimate statim digna , quae augustissima Facultas se a te addiscat, quasi sine te Do te eaea suerit i de decreto suo ita approbet, ut dubitate de iis sit nefas ι id denique mirum, ae stupendum est. Sane aut hoc est ni inium de ritarum rationum vigore dissidete; aut potius illas pretio pretiosissimo aestimare, cum gignas ducis, quae imperentur mortalibus omnibus . ipsique adeo conciliate maiestatem adnitetis, ut tibi viam stemete ad ingeniorum tyrannidem possis. Sed mihi crede aut ratiocinium demonstratio non est, aut ex seipso elucescit , neque emendicanda aut holitas est, qua rei suaderi valeat a cum Ze vi propria assensum extorqueat , se nis torqueat , demonstratio non sit 8. neque aut horitas faciat , ut pio demonstratione habeatur, sed ut conclusio, quae ex vi praemissarum persuasionem non obtinet , ex authoritate dicentis obtineat. Quam proinde abstiit sublimis facultas, ut votis tuis annueret , quae decretis non argumenta , sed conclusiones sancire soleti Nouit quam sthumana ratio inconstans , atque imbecilia, quate 3e ex ea decretorum firmitudinem noexquirit. Mometum ex sacra scriptura aliisque Fidei canonibus quaerit; ipsas rationes
ii aliqui lint; eum suo momentis si aliqua
habeant lintactas penitus relinquit. Et licia ignorat quidem nomillas esse praeclaras praecaeteris: sed eum illae sint tame quas sumo aeneulae ad Fidei iubar,& quas solem eopar: tae ided eum saei splendore, atque majestate ipsas non commiseri. Habet illas, ut quoddam genus probationis heterogenei i existimatque Saetam Fidem esse debere tibi ipsi
solidistinatim sundamentum. Plaerumque etiaadhibete rationes existimat nefas ; tumne excellentia rerum eredendarum imminua
tur, s putetur humana ratio posse ad illam reci ingere; tum ne impii albitrentur nos iis induci ad credodum ea , qua cui ipsi qumiue ob rationum imbecillitatem , non cretam sibi ipsis videri excusabiles possint. In caeteris, non respuit quidem ; sed eaene sint, an non sint deitioni rationes, non praestituit. Nouit alios aliis rationibus capi ; &cum aliquae his, non illis ; aliquae vero non Essed illis pio demonsti attonibus habeariis tur inneis quantum valete possitiit, init .l: columna Fidei, tanqua ines si a semel posta, illas eit inexstruit, quales sunt, permittit. Hoc censi potuerunt tuae quoque habeti: at dum habeti ipsas voluisti , quasi dogmata Fidei, tantum abest, ut id seratur, quin interest potius, vi ex re sellantur.N re ne sint impii, qui mistiment nos illatumri potius, quam Fidei merito ad credendum induci: aut simiore, saltem rationes ea ipsis mei Doctoribui tepetere negligant, quos
est ampus lar. Quo loco veiba illa praetereo,
quae ad ipsorum vniana es scribere insus rQavrvier. ι υ rum hi seria inia a foribe e
tiis , Ece Nam quod supra setisua nihil s sant de Metaphasce nihil cogitent quom o potes dicere , nisi quia non isapiunt, ne
que cogitant tuo modo. Quaeso te enim e
'i ia-nam est Metaphysica cogitatio ξ Devi . vocis non disputo , qua in Ati lotest, se statores impositele illi Philosophiae parti, cuius membrum fuit Tseologia ab auctore dicta. Theologia, inquam, naturalis , quae ratione nititur , ut dii ematur . superna urali, quae sola Des reuelautis authoritate sulcitur. Di
eo sol im . clan ea seu Metaph, sica, seu Theologia, sit Platoni Dialectica,quas quaetatione utatur ; ex quo factum in , ut non nulli ex eius Sellatoribu, eandem Rationalem,ae intellectualem ari lauerint, putantes nempe res Diuitias no nisi ratione intellectuque percipi: iaeli tuam illam cogitationem ei se non posse aliam , quam Dialecticam, sue rationalem, ae intellectualem. Ciura tua ei so ratio, ae intelligentia occupetur hese circa Dei ex silenti rin ae mentis humanae sitiabilitat in i idcirco non potest tibi esu alia Metaphys ea cogitatio , quam ea . qua ratiocinalis, ae intelligis tum Deum exsistere, tum mentem separabilem esse. Igitur de cam existimas alios 1 cogitationibus Metaphysicis abhorrere, exi-ssimas illo, nec ratiocinati , nee intellisere , quod Deus exsistat, aut Mens seperabili, st. Ecquonam verδ argumento ductus id existimas , nisi quia serre non potes opponi ab ipsi, floriari te nimium de tua ratione, ac in i sentia, quas ea si omnium persectis. sina , nihilque opponi aut nollit, aut de beat 3 Αe de caeterorum quidem ratione , de intelligentia, quatentis Persecta iii persin ve sit, non assim ps nete disquirendum thoe tamen dico, dum ratiocinantur, ac intelligunt eaes stete Deum , mentemque humanam esse separabilem , sapeie illos supra sensus, ipsorumque cogitationem non poste non Metaphyscam esse. Nam sensuum est
quidem . quod sens bilia pere iant, sed rudd a sentibilibus ad intelligibilia progre-iantur, de inuissilia Des . e, iis quae secit, vis bilibu , intes lecta conspiciant, hoc rationis est, atque intellestii . In eo differunt a te, qudd tu putas te absque praeuiis sensibus ad intelligibilia ferri. die Dei. Mentisque non modo exsistentiam,separabilitatemque ; sed
etiam utrius ite intimam naturam clarὸ , di
stincteque intelligere; illi de habeant senas bilia pio gradu ad intelligentia in a de eum intestigant iv.
320쪽
intelligant de Deo , Menteque separabiliqudduint, non proinde profitemur intelli gere se quid sint. Quandoquidem vel 5 tibi non stibioibunt,& circa tuum ratiocinandi, ae intellige ii modum di scultates quasdam proponunt , nec satis applaudunt , atque adulantur, tu id non scis . sed excandescis, sentibusque immersos, & a cogitationibus Metaph 3 seis abhorrenteis, cameosque pro nuncias. Quasi nimirum ipse solus Metaphysetis . sue I heologus naturalis sis , ae prator te unum nemo adnitatur euchere se supras lus , & quam- maxime pet naturam licet,
abstracta intelligere , quas tibi viai veritas si cordi , nemoque illam assequi praeter te
aut curet, aut possit. Cetth hae de te haeetua sunt verba; Luia nul antehac Idein eortim, qua au men eis piriinent, halaimus, nisi ane confusas, π cam rarum si liritim Ideis p mi- ὸ ; hae oue prima, ct praecipua ratio fuis, Orntitia ex iis, qua δε Anima, Deo dicebamur, furis clare portierint inre tigi, magno me operaestiri facturum e septi amo ascerem,quo radio proprietates , seu quesitates moris a qua- Aia ibis, corporis sint diansendae. Qua is enim iam ante dictum si a maliis, ad res Me taphysicas inr Rrenai mentem a sen is esse obducendam a nemo tamen adhue, quod si iam, qua ratione id feri passo o tenderat; vera aurem tia, O mea itidicio se ea ad id pras .atim iu secanda mea mea rata ne continerar r
consuetudine easdem dui utiendi destatur. Hae itaque tui de te opinione sietus alios despicis, comparasque te, aut ii quis tecum
sentiat . eam isto, qtii natigatione in Americam perii a Veseras esse Antipodas , ac Mai rem merea tir si rim , quam mi,. qui negent, ex /os
tam , quod ignorant. Et si posses quidem pari euidentia sacere aperta quae de tua illa ingenii nauigatione ad nos repos , ac ille redux potest, sit modo qui negant Antipodas esse,
nauigare cum ipso in Ametieam velint; quam passis velis iremus omnes, concederemusque in tuam sententiani3 Nam ne nos, quod ais stametsi secus nobis videturὶ nulla adiuncta ratione negare illam rationum tu tum vim : at saltem, cum non recusemus te- eum nauigate, imδ ratiocinantem te π πόα prosequamur , cur nusquam tamen hanc tuam vim Antipoda detegimus 3 An-ne pro Antipodibus eae spectati nobis suere Sciopodes, Enotocoeta, Allo ini, Pygmaei, de quaecumque Megasthenes , Daimachusque olim somniarunt. Dieis nos nensatis artente, ac δε-r a terem meditari, mu abdiscera a seis is
morem , non exuto praeiudicia , atque idcircore ne, Ira iudicia prorsus rectigare , ct tanquam xu Am momenti con emnere. Sed recusa tamen , de contemne , ut voles ; liceret nobis
pari iure idein se rei sed hoe satis est , ubi quicquid potest a veritatis amantibus exigiptastiterimus, nullam tamen a nobis vim, qualis esse debet demonstrationis, senties. Dicis itivi a M.κs rario a longisscalas cf.
seometricarum quaν undam innar , ae suri fiam euidenteis , eum perrepta integrae fuerint.
Ses sunto, qualeis esse voluisti, longiusculae, implicitaeque; qui si nihilominus, ut nullae Geometricae sint, quae se, ubi totam seriem perceperimus euidentia sua non prodant, α
velimus, nolimus afl assentiendum mentem compellant; istae autem tuae,iam et ii tota se rie suerint perspectae, neque tamen nobis identes sant, neque nos ad assensum tra hant 3 An iure eas dicis non modo aruare ,seu superara Miam Grame meas Emitudine , inque .uia nita λ Et eilni evidenti sinas dicas . ecquid demum erit per te euidens , s quod euidentissimum , te dieitur, si , Deo ob scurum 3 Dicis denique posse te metit 5 con cludete non iam e qua Us i. insi mari au- rhoritare doctis oririn i risum, qui issi speperiectu nondum poscina asentiri, quum e contra eorundem rate confirmari, ex eo, qae inalgos errores , siue parati mos post ut accurata examina in demons arronibus tuus annotarim.
At, s. quia tibi verba non desuerunt, quibus , ut scholarum mos est, circa argumenta disputabilia lespondetes, non es confestus vllos errores, paralogismosve admisso si non proptere, tamen authoritas illa confirmauit
potius quain suspecta aliquorum paralogis. morum scripta reddidit; quatenus viri doctissimi non potuere illis toties perlectis aia sentiti. Quippe & illi existimariunt se annotasse varios . & quoties ratio aliqua saepiri perlecta, intellectaque inis te sempet Aquilam , caeteros omneis reputas noctuas ad assensum non pertrahit; argumentum pro secta est, eam demonstrationem non esse,
ae paralogismum aliquem latere, quo, nisi vitium formae iit, praemissae saltem secus se, quam supponantur, habeant. Et fac non dum suisse paralogismum detectum a an quicquam repugnat, quin vel ipstinet, vel aeutiores alii imposietum detegant, constat te praesertim ea ineuidentia, quae sola obstat, ne hactenui viri doctissmi assentiantur a Simile est eerte, ae s de ito thesauro in loco
uem tu , & ego ignoremus, tu ex viso quo am tutae aggere inseras illei e the fatuum esse a neque enim potuisse alia occasione illese in di, ct aggeri terram. si enim ego non assentiar,quod ametsi nesciam qua alia occasione terra illese effodi, aggerique potuerit , non videam tamen cur non potuerit aliqua alia praeter hane esse: quonam iure tu ex mea ignorantia argumentabere occasonem tibi creditam veram esse, ac te incidisse in thesauri locum a Quas vel 5 non alius su peruenire valeat, qui veram occasionem n iit, aete , tibi nimium fidentem, hallucinatum sitisse ostendat 3 vertim ex dicendis cognoscendum est , permittendumque Lectoribus, ut diiudicent, nulli-ne errores,aut paralogismi. non aleo a viri, doctissimis, in quonam censu me non habeo, sed a me . c ligante lieA, fuerint in propositis tibi dubiatationibus adnotati.