장음표시 사용
381쪽
3 8 Stib rationes I' Instantia
suo modo , & hae se , illave , alit alia ratio, ne comparatam trabet; & ut ii militudo seu repraesentatio sigilli, quae est in cera , est mera relatio, atque adeo non Ens ; ita & sititialitudo , seu te praesentatio tet alienae quae in mente est , quamque tu appellas realitatem obiectivam, meta relatio .ae non enserit. Cedo proinde . quam insignis effectus
fuerit x sui patus abs te ad tantam causam demonstrandam. Tisii, Realitas obiectival deae , ut tu accipis . est inseparabilis a rea
litate eiusdem ideae formali; neque enim nisi formalis sit. obiectiva erit; neque , nisi obiectiva , formalis. igitur a qua causa esliciente rendebit sormalis . pendebit etiam Obiectiva : Atqui pet te realitas formalis non ab
alia causa pendet. quam a tua cogitatione, seu mente ; quippe expressis verbis doces. Talem esse narisam 'sim Idea. it nastum aliam exse ν eae talem fismatim eastas prato idiam.
dus d igitur obiectitia quoque realitas a tua sola cogitatione, seu mente pendebit. Quam obrem vel hypothetis si peruacanea est.&inepta , ii causam requiras extra te , quam
nouisti esse in te; uel tibi ipsi veritatem celas , mirumque non est, s ad conelusionem eadem celata deducaris. s into. quid, nam dici potuit obseutius . quam ramis rim adm imum esse ν/atita lis malis, ta causa Pian,
tum est os; Πitia in s. ci ρ Etenim tametsi sermalem alio nomine dixeris aetii alem,non deelatasti tamen neque in quo formalitas, neque in quo actualitas consisteret; neque an realitas causae esset ipsius substantia, an
ipsa per ideam repraesentabilitas, an quidpiam aliud denique, quod ad reddendum
propositionem euidentem fuit necessari utra. Tametsi etiam addideris, Morim essen a ob - Biuὸ in intestim pre ideam, quantamnis imperfectus Ist. non tamen profecto nihil esse ; nihilominus non dixisti quatenus estet aliquid, quatenus dici res mereretur , quatenus realitatem haberet; quatenus causam exigeretaquod sane fuit quoque necessarium ad euidentiain propositionis. Rursus tametsi
comparaueris realitatem obiectivalia cum sorinali , non explicuisti tamen , an utraque esset absoluta , an utraque relativa, an absoluta una, relativa altera ; neque quid illud esset, in quo realitas formalis aequalis esset, aut excedere posset obiectivam ;& id genus alia. quibus non explicitis , non potuit proposito non ineuidens esse. Praeterea, ut dicatur quoque de Minore, seu Assiimptione,dicis. Pismo te habere Idea, quae reprae lentet tibi Deumst iamiam quanaam infinitam . die. sed quandόnam habes3 An priusquam plane aliquid audieris de Deo, aliquid de substantia . aliquid de infinitater
Priusquam certia ad hanc ratioeinationem te accingeres. accepisti ab aliis & voces, &vocum significatus . iuxta quos notiones ideaeve tetum smi fieatarum suere in tua mente sormatae .in eaque haserunt, ac etiam-Dum harent; neque meministi ullatum notionum , sue ideatum te, voeibit, illis s-gnificatas repraesentantium . qua. in tua mente habueris, priusquam alios audiuetis, de Deo, de substantia , de infinitate loquenteis. Dicis SM A te intelli eresi san iam quana ; & bene quidem dicis p dum ; nam qualis sit neque i inelligis , neque aut intelligere, aut i fando explicare potes. Quippe ne substantiam quidem corpoream,
& ne ipsius quidem cerae , quantumcumque ipsam multis iam versaveris , qualis rei aera
est,cognostis, sed confusa sol inii , & obscura quadam ratione ima tiaris a seu, quia placet , intelligis. Quomodo igitul distincte, clare intelligere, cuiusmodi sit illa stib.
stantia, quae adeo ver E dici tui tenebras posui se latibilium suum ;& lucem quidem .sed
nihilominus inaccessibilem habitare 3 Bene iterum dicis ianuam in quae prorsus talis non si, quales sunt proiius omnes , quae a nobis intelliguntur . aut intelligi putantur substantiae: quae non subitat ulli accidenti.
qui nulli plane subsistat rei . quae propri Esubstantia non sit, quae potius super ibstan- stantia iit ; quae sit aliquid longe excellentius, quam quicquid substantiam intelligimus ; quae denique si aliquia i , quod intelligere non possintiis. Dicis Tretio te intellige re am: at hoc ipsum est, quod tibi pernegatum est . quandoquidem soliti, infinitii mellectus est rem intelligere iii finitam; iubdille soliis tantum sit intellectivus, quantum res intelligibilis est. Et quamuis nos viamur
voce infiniti, non tamen propterea intelli-ginnis totam illam Late- patentiam , qua si
cundum se res diffundit ut i ted aliquo vique intelligendo progressi. agnoscentesque nobis non licere piogredi Hietius . tametsi ibi fianem non viderimus tum quas in nos regres.s , infinitum id dicimus. cuius non agnoui mus sinem ι significantiisque proinde hac voce , non id quod de re intelligimus, sed quod non intelligimus potius idem nempe est, aes aliquis in cauernam subiens eone: ut visu
penetrate totam crassit inem montis quippe aliquovsque progress iis,& nihil ulterius
videre valens, impenetiabilem visu montem
dicet,& hac voce lignis dabit non quod viderit, sed potius , quod non viderit. vetuin hac de te pluta sunt iam dicta,& sunt etiam quaedain statim post dicenda .vbi expendetur quid
responderis. Dieis sitiario te intelligete arrenam: at hoc ipsum quoque negatur; nam
aeternitas nihil aliud est, quam durationis infiniti ici 1 S'. t insilitudo seu secundum locum, seu secundum pellectionem non potestini elligi; ita neque insilitudo secundum durationem. Hoc dicimus , aeternam rem principio , de fine carere ; sed non idcirco intelligimus totam durationis latitudinem ; verum aliquousque secundum antecedentem durationem progressi , aliquousque secui dum consequentem consissimus, regredimur. de neque principio , neque fine agnito, rem aeternam dicimus. hoe est euius nee si principium , nee sitis. Quare & hoc quoque nomine non quod intelligintiis , sed quod non intelligimus dicimus. Dicis Vrimo te intelligere Au num ; at quomodo hoc potes, nisi influitatem, & aeternitat intelligas
382쪽
intelligas , ut tibi appareat, neque alicubi, neque aliqua in re, neque aliquando dependete 3 Dieis sit. . te intelligere stimMὸλ reum ,sti omni iam : At quomodo id potes, nisi tantum iis intelligens , quantum ipse est Deus i cum si intelligas partem iolum eotum , quae intelligit ; neque sumnae intelligentem , neque omnisca iam intelligas 3 Dici, im; te intelligeres rem sue O n orentem : At quomodo potes , nisi intelli as quotquot unquam effecta produxit, pro iacet, potuit , potest, poteric in aeternum producere. Si enim partem solam litius e- inodi effectorum intelligas profecto non in-
telliges sumine, siue omnipotentem. Dicis Octauo te intelligere O ttii o caererertim omnium qua ex favit, se aliqua e iam, exeat emp. At quomodo potcs. prunum quidem tui, lino sit sol uni de te , qudd cogites, quod iis, quod res cogitatis iis 3 An te proba isti crea tum citer An in eministi te aliquando noni suisse r Ati meministi eius momenti , quo transuisti ex non esse ad esse An quomodotrati fueris 3 An qua causa agente transueris 3 An ex materia aliqua , an ex nihilo, ara a parentibus , an cum parentibus, an isne parentibus factus suetis 3 Quomodo potes etiam aliorum , si omnia alia salsa putas, si ignoras
aliquid ne creatum fuerit, aut non creatum
An editi nihil videtis creari, intelligere potes quid sit creati, quid sit creatum esse quid sit omnia creata est. 3 An si isti quo tempore omnia suere creata. xbi suere creata ; & percepisti quomodo creaia 3 An si non suisti, si non pereeptili , illud reuera intelligis quod te intelligere dicis 3 Non. proinde quod dicis ideae . qua Deum intelligis , Halitaremoti Diseum esse l. iam , ut non potia rit, &e. admittet e tur quidem , ii dicetes te intellige. re Deum substantiam in iram , aeternam, dic. confuso . obscuro, humatio. seii potius humanissimo . hoc est imperseditissimo modo; at quia iactas non semel te intelligere clare, 'distincte , S: rarum abes , quin eo modo. quo Angeli, leti qui vident non itim amplius per speculum , & in renigmate . sed saeie ad faciem .ut loquitur Scriptura sacratiaed si ut
vox illa i ta tuo sensu non admittatur. Quo eod ni modo , cum D/cimo dicis totam . venon potu is a te proficisci, id admitteretur quidem, si eiusmodi esse ideam intelligeres, ut sine parentibus, Praeceptoribus Sacerdotibus, caeteris hominibus, quibus eum conuersatus es. 5: , quibus saepe audiisti appellari Deum ius nitum. aeter muri, omnipoten tem . creatorem Caeli & Terrae , eam in te
habere non potueris; aut si fingas te talem suisse. qualis fingi ab Ethnicis primos homines vidimus i habere eandem non potueris, sine ex silentia, & eonuersonibus Siderum, sine ornatu , oidine, persectioneque uniuersi, & partium ipsius : Atqui aram. intelligis. vi ne hoc quidem modo seu exicitiis rebus menti tuae praelucentibus, non potuerit ex te proficisci ; idcirco non admit
Lx his patet, quo firmamento concluso illitis tui Pios,llogismi nitatur quo robore sudi alia psi os 1 ea. constet qux illi velut sit perexstruitur .verum vi etiam aliquid de sub- assumptione adda- tu cum illud ais, s in De tam im . ni in νealitari, is , qtianitim in I solis licia id quidem non modZ admittendum est,sed addendu quoque esse infinite amplitus; quicquid denique per realitatem formalem intellexeris. Nam ii intelligas substantiam diuina in ; ecquid est illud , quod ex ipsa tuae intuti obiicitur, respectu eius immenstatis, quae non obiicitur, quaeque te , & omnem creatum intellectum latet i Si repraesentabilitatem, ecquid est illud , quod Paemo tuae menti repraesentatur . eomparatum
ad illud , quod beatis Mentibus repraesentatur in caelo Empyleo 3 imo quid est illud,
quod refraesentatur beatis mentibus, comparatum ad id, quod ipsi Deo repraesentatur 3 si quidvis aliud denique intellexetis, idem plane. At clim addis lasoti Deo , quasi tua idea aliquid contineat, quod ies ipse quae sunt in Mundo, visu, auditu ve perceptae, mente cogitatae,& natiua mentis vi comparata,copulatae, amplificat et tion coit
tineam ; idipsum est , quod tibi negatur, quod negatum est, quod probandum fuit. Ea non repeto. quae sunt aliquoties in Dubitationibus dicta , circa amplificationem
persectionem. quae in iebus creatis obseruatae , reseruntur in Deum, deti acti quartum
per intellectu, imbecillitatem licet imperfectionibus omnibus; & seposita prae ea-ieti, omni sui iudine, seu limitatione , pr
mouendo nempe persectiones , quantum post imus, versus infinitatem, veluti obser- iratam aliquam alicuius rei creatis magnitudinem , durationem , iciem iam , potentiam, elicitatem , &e. absque eo tamen, quiadunquam totalem illaira , ver que infinitam magnitudinem , durationem , scientiam,potentiam , selieitatem , caetera , mente as.- quamur , aut possinuis dicere nos aliquid amplius quam finitum, creatum , aliquOv que amplis eatum , & quale reuera in Deo non est leum sit nempe modo inexcogitabiliter eminentiores allequi. Addo Leie, tuam illam rationem in textu expressam his vet-
, esses infrira , otia et, fecisse partem, occasionemve poti istinam Paralogismi. videt ieet existi in alii te vere intelligere totam inlinitudinem, seu amplitudinem potiri iam infinitae substatiliae; neque voluisti ad acti re negatiuam illam itis niti voeem impoti vetabi , tuamque intelligentiam non propterea in i minensum , de abique ullo fine protendi. Hi ne manifestam quidem tibi sedi consequutionis sallaciam, allato exemi o ex antiqui, Philosophi, . infinitum uniuei sum, in itiitos Mundos. infinita principia cogettantibus e at tu oculos quasi occlusisti. deductamque x illo exemplo consequutionem distinui lassi , ne videri posses aut agnoscere, aut pcos teli Patalogii nutu. Tua ratiocinatio nuiusmodi fuerat: Si γ in Me Iubasias a a. talis iura
383쪽
niam prisci Philosephi potuit leni pari iure se
o niuerso . in itis Mon D, in i iu 'inc dis, roinde si nicessa iam , t e. I i ii 4n soluemlum hoc fuerat, s para- logicia in esse non putabas 3 Ac verbii hi quidem quali in transcuis a tu dubitatio, enisequentem interveere uistis es t sed illud ibi apparebit. Praetereo heic infirmitatem tua filius consequutio,iis ex tuis ipsus si inci piis. culti enim admiseris poste in te cile ideas salsas , neque causatia potitiua praeter te exi cre ; quoi sum s in te sit idea substantiae intinitae, illa non possit cile fit si , neque ullaim politivam praeiei te exigere causan , cuiusmodi censenda cst cx: it ille idea ami quorum Philo ibi borum Et pra occupas ipsequi 3em obiectionem his verbis , Noe ii ies hane Di Meam Dei materiatare ad iam e . ideoque is nihilo esse posse , it pati s a Meae iura, caloris, O filo is . os ad
meta minor falsi aris fusticis reperiar . Verula tamen quomodo id probas esse maxime claram de distinctam , nisi te probe, esse unam ex beatis mentibus quae in caelo sunt quom ossi, continere plus realitatis , quam ullam aliam , qualis ex rebus creatis. desu-
i. colligi, de ampliari potest ; titio de speciatim quam illam antiquoium Philosophorum 3 quomodo nullam esse per se magi, veram , de in qua minor salsitatis suspicio reperiatur; nisi idem licere putes antiquis illis Philosophis a Pergis, hie idea Enis simine presecti , o in hi maxime τὸ m m quis m h ip pG is lati Ens κου ex si re , non tarem ut potis .im tu am Hs Iν id mihi His Θ, O Aiu frigoris ame aere .lsem dixissent Philo ibi hi .sequitur, Est et anima me elaris. O di ALia. nain k iactare. O at in Z 'Io , quod est reare , O vetum,
T quod per fellionim aliquis ias , torti λ eis comiseris i idem illi quoque dixistent: cum tu interea hete astumas pro principio, qtiod erit tibi itista probandum ex eo, quod probate iam vis, circa perceptionis clara , dedistinctae realitatem, ac veritatem: ut vo
tam illam reticeam, o quod perfectῖ - --
θtiam in porrist, tortim in ea cretinetur: ex qua
statues in serius ipecialem quandam, de quos ab illa separatam demonstratione . Atque ex his donum apparet, palmaris- v. ne illa tua Demonii ratio ad probandum Dei exsistentiam, cius nodi si, ut implorare debueris Deum , ut ita loquar , & hominum fidem ; interpellando sacram Facultatem, ut illam sanciret , habendamque praescriberet,
rim metior inuenisi in iam ' tr. vi aliquid porro Coronidis vice ad illud adiici,ni quod ad intines de comparatione a me instituta de eo, qui extremi capilli et Egiem pro totius homini, eis gie accipiat. Cum ais , plane re-r. pugnare in quid comprehendas dit id quisu eon, pretinus ii in Bum ; id ambabus vitiis a cipio . Ut etiam illud quod se uitur. Id enim in iii. ει ι et eoa, nes modo abso m- H. Etenim dici nihil verius potuit,mo da non extendatur ad laeam, quam Deus habet de utipso. Cum pergis autem , Eln talo uti, est ναι tim , Iudam. quam ha mmi non re Hasentare tantiam Liquum eiustis Iem , seu a etinae t. tim is citim Heie iam 1equiro constantiam. Nam primitin , dicere
debebas Ideam, quam habemus infiniti vel
comprehendi, vel non corusrehendi. ut in- se tres cile veram . vcl non veram & desiexisti tamen ratiocinium ; a comprehensione, quae est ex parte intelle stus, ad repraesentationem. quae est ex parte ideae, facietis transitum. Deliade, ut qua ram . quod pia termisisti, illa laea, quam habemus emis infini
ti . comprehcnssitur- ne a nobis, an Dora coni-
prehendit ut E Nam ii illam quidem quoquo
modo comprehendimus , vera per te non est s non comprehendimus , neque id etiam . quod repraesentat compi chendimus, eum idea sol im agnoscat ut ex repra leticatione rei. cuius est idea, & de realitate sor- mali rei cognitar, ex realitate obiee tua Ideae serat ut iudicium. Si rem porro , que Per Ideam repraesentatur,ti m comprehendimus, unde nam scimus illam per ideam repraesentari 3 unae totam repraesentariὶ Addo si idea, quae est in nobis,repta lentat ncibis iocum in sinitum . ergo nihil infiniti nos latet . nam si vel mini ima aliqua nos lateret particula .reueri non reprius oret totum. Porid si tithil eius nos latet; igitur totum infinitum comprehendimus : quid enim est aliud nos aliquid complehendere , quam illud ita cognoscere . ut nihil ipsius nos lateat 3 Atqui , perie, repuenat, ut id , quod complebendimus , ins nitum iit: igitur id , quod infini
ne id quidem . sed quastio inanςt, an talis
Idea humana sit vera , & eucra scin repraesentet. Nam id quidem quod tibi repraesentatur per humanam ideam, ipse eomprehendis. alioquin enim Deque de eo loque- aeris , neque id aut ait neces, aut aia mei s
384쪽
comprehendit ut . non esic infinitum: quare quod tibi leprae uitatur res humanam i eatra, Don est infinitum . quare neque vera est illa id ea , vel ex eo. quod di iis adeam institit. vi sit .era, nullo mocto debere comprehendi. pergis. Et secura bis alia raciliope, ficti . Me est aethri or . ae nctior has i a
de idea . quam Deli, de se habet, loquens, diei, ipsam esse persectio em ea . quam de illo habes non is A. . sed solani Malo. ne instaret ut nullam esse infiniit ad stilium
proportionem , cogeretis admittere tuam
adeam noti esse veram. vicum id iit, me. minilli.ne eorum , quae dixisti dum me su- ieritis distinguente duas ideas Solis. duas que hominis eloclem , proe ut & prope visi
si aliam matris, aliam minus , excepisti enim me facere idem , ac si dicerem, Verum. f. sum mn Asior . eam δε ., m Q - χ - - Patere id i m in te legeri ; reuera enim ciun attribuis stati infinito tuam. seu humanam ideam, ae ldeam ipsius Dei; idein eis. ae si dicti es. V Ial m , eam de . de follicto agi, maniών, non E is e. Quidni veto patiaris 3 Nam certe, eum 'ego ex hoe Terrae loco conspexero solem, S Eudodoxus .s sat voti eompos . e c loco solis proximo , virique vere videbimus , de species, seu imago solis in vitiusque tam oculo, quam intellectu te praesentata vera erit, qua
tenus aliquid solis repraesentabit. & nihil repraesentabit , quod in sole non sti tametsi ilaod ego videro, intellexeroque ex sole.
it retie incomparabiliter minus eo . quod videlit. intellexeritque Euaoxus. At inter te, & Deum , potest ne eadem comparatio, quae inter me a errae haerentem, de Eudoxum Soli agmotum institui a Nonne sue pes, sue alia communis mensura assignati poterit, quae & distantiam inter me & illum & magnitudinem illi apparentem,cum ea quae misi apparebit comparatam metiatur ; nulla velli prorsus as lignati poterit, quae repetita , aut intellectum tuum diuino; aut ideam quam
de Deo habes, illi quam de se Deus habet
exiquet 3 Qua rati e ergo. si mea solia Idea respectit Eudox ae salsa iit; vera erit tua te spectu diuinae 3 Similitudo autem illa tua de Triannulo. quam apposta esset, si ii imperitus ille capit totam Trianguli naturam, Ie linquendo Geometris proprietates sibi imoras , ita tu caperes totam naturam Emis infiniti . de Deo superessent cognoscenda proprietate; tibi incompertae 3 Et quomodo di- cere potes, Vi se scit inressivere figuram . N Ati inriti conuntum aci halentam Iiam roriis T ianguli e quoque fosscere intemffere . emmata, ii tibi eo i thensa , ut dicta, ct in- tu is Id tot ias in Hii tantur. videlicet s- ura illa non est maior idea, qua percipitur: At En, infinitum non modo sinplicitet , sed etiam institie est maius idea, qua percipis ipsum. Qua te de verum quidem est intellipere te figuram tribus contentam lineis ι in.
tellisis enim quot lineas figura habet.& quomodo dissosti, habeti At salsu in est intelligere te rem nullis limitibus comprehensam,quoniam non intelli is quicquid habet, nee quomodo liabet sed intellis , totum quod
non habet, via licet limite . Cum di autem veram , integrare ad Iudam retii in iii haleri , i equilo tot sus constantiatii. seu quonam modo id cohaereat citin eo , quud cen tu illi, Iurii otii si et a , nullo maus dele siuae r cinii tabere lacam veram. atque intestam , nihil aliud sit . quina comprehendi Quo in odo etiam cum eo . quod
dixisti repuna, . id, θο- . p, henditum . . e infinitum : eum non possit habeti laea totius institui .nisi eo prehensatur infinitum; nam liti totum dicit. nihil excludit, seu nihil incomprehensum iacit.
m sol ia iis Demonstrarione . ex eo,
quod . qui I ba de se seniis aliquid,
agnos Fem p vertim , s de re aliqua dubitas, si aliquam cupis . si agnoscis quia plani tibi
deesse . quid mirum ; cum non uoris omnia. cum non sis omnia , cum non habeas omnia 3 Agnoscis te non elle proinde omnino pei-fectum 3 Et licie pro se id uerum est . dieique citra iuuidiam potest. Ergo intelligi, ei te aliquid te petiectius 3 Quia ni 3 tumet si quie-
quid eupis non si selii per te, quacumque ra tione , sei sectius. Quippe cinii panem deiideias , non est panis te . vel corpore tuo
undequaque perfectior; sed persectior solum ea inanitate, quae in stomacho tuo est. Quomodo ergo colligas esse aliquid te pet- sectius 3 Nempe quatenus vides uniuersi ratem terum . quae & te . & panem . ω caetera complecti tui : adeo ut, cum lingulae
partes uniuersi aliquid pet sectioni, habeant, α aliae aliis inserviant. aduenireque valeantis,eit: si intelligere plus persectionis se in toto , quam in parte ; ac proinde te , cum iis sol iura pars, debere agnoscere quidpian te persectius. Hoc igitur modo esse potest in
te Idea entis persectioiis , ex cuius comparatione desectus agnoscas. ut pro te eam pos se quoque parteis alias perseca oles esse re cupere quod illae habent . & ex iisdem tecum comparatis holle tuos desectus agnosci. Quippe cognoscere potuisti hominem. qui solet saniol. robustior si pulcrior, doctior , moderatior . ac proinde pet sectior: neque suit tibi dissicile concipere illius laeam , de ex illius comparatione in telligere non esse in te gradum sanita, tis , robuiis , aliarumque pet sectionum,
385쪽
ha es poten latir namque Me 'stim gradu imis rei rexit -- .s impe a timentum. Porio verum quidem est illa. quae in Idea percipis , esse actu in ipsa idea : at non sunt tamen propterea actu in ipsamet te, cuius est idea. Architectus quippe tibi fingit Idem domus , quae laea actu constat ex designatis parietibus, tabulatis. tectis, senestris.&c. & tamen domus illa , ipsusque partes nondum actu sunt, sed potentia tantum. Sic illa Philosophorum Idea eontinet actu insinitos Mundos: at Don dices propterea illos infinitos actu esse. Quare siue quid in te sit, suae non sit potentia: satis est, quod idea vel . cognitio tua, gradatim augeri, ampliari vel Oisit: neque propterea in seiri debri quod
per cam repraelen latur, cognosciturve, actucse. Quod agnoscis deinde cautar onem tuam Nunquam fore infinitam, vittb aeeipitur e sed Nempe agnoscere debes neque fore in te vii quam vetam , vernia namque Dei ideam, de
scendum restet, quam de homine , cuius vi-dcris extremum 'duntaxat capillum. Cert E& nisi hominem illum totum videris : vidisti tamen alium , ex cuius comparatione aliquam sacere de illo coniectu tam valeas: at aliquid simile Deo . illiusque in naensitatin utiquam est datum cognoscere. Dicis, te ulcis e D tim a tu in ham , τι nila persee 3 ut e uis ad A ta ea . sea iudicas nempe quod gnoras, de cx praesumptione solum iudicas,
Pt iudicabant Philosophi infinitos Mundos, usinita principia. ae infinitum uniuersum, cuius immentitati nihil addi posset. Quod subiicis , esse os tes utim Idea non pendera asesse potenti.ili , sed a Mirari; vide qui possiesse verum , si verum si, quod iam diximus de Idea Architecti .& antiquo tum philosophorum t ac prasertim ubi meminetis hil. iuscemodi ldeas conssatas ei se ex aliis, quas Intellectus prae habuerit ab exsistentibus actu
ruae in Deo sum non eo enoscarem . omnia eari. Eominos sint sera qua is eo esse cognosci s. vero tuum; es , τι panem non cite eo,
tui panem desiderat . persectiorem , ex eoia a percipiam aliquid esse actu in idea, Oo ideo eis e actu iti re cuius est Idea ; meriai care id quod ignoro. O talia , te Mise
una vox enim sera uia possit accipi progermana, atque adaequata , leti repraesentante Deum qualis. & quantus in se est e vel pro repraesciri ante aliquid verum , quod ii misde Deo asst mare pro modulo nostrae cognitionis liceat, perspicuum est agere nos , dedissicultatem sol sim inter nos versati de vera Idea iuxta priorem significatum: Tu vero respondes de vera Idea iuxta posteriorem a cepta . comminiscerisque . & dicis Erris m e repetere, de quo longissime abstit ut somniare in . Quam iubtilitet etiam consequenter elaberis. distin illasque vim argumenti. sna modum illum . quo obieci eae in te posset deam pii iis te persectioris, absque eo quod si propterea in te idea Entis itis niti. Quippe tu volens ostendere sp .rem quodammo in re esse precipi nem in iis . qti nisi , ees Dei , θοam sim . causam subieceras
pere. e es ali uiam id ess,o m. non esse omnis. per se Zam Ilai or est in re EMA; Uri. Ego admisi te reuera dubitare, te cupete , deelle tibi aliquid, noti ei te te omnino persectum ; cile aliquid te persectilis,le illud
intelligere: Et quia videbaris nimis exorbia tanter ογίων , propter illam consequitiationem Ast in Mo Iura Eniis per sectioris ; er eoo Iuba En s in hi atque adeo ali od i Mepe simul: e o Elades in iram; quasi inter te , ac Ens institium nulli elsent gradus intermedij . elsesque vrio minor love; ideirco ostendi posse te intelligere Ens pet- sectius te, absque eo quδὰ illud infinitumst ; ae primum quidem considerando uniuersum , cuius s si anthin pars; cum aliunde notis naum sit totum esse peis inis parae: deinde vero mentem sectendo ad partem uniuersi aliam . in qua deiicientes in te pe sectione, reperiantur, cuiusmodi esse potest homo sanior, iobustior .pialeriora .ictior, o deratior dec. Tu, ctim tuam desera aere consequutionem debere 'bi seniisti te id non posse, effundendum esse atramentum censuisti,
386쪽
M Cartesii Metaphysicam Rc ponsa.
so subodorati uoti pollum. uia bilem tibi mouetit, tii si sotie quod eum tu didit ses te dubitate, ego ut serio dicesim accepi, aqua; sque ie 3e non nosse omnia , de cognoscere potu ille hominem . qui eis et te doctior, moderatior . & caetera quoque pei sectior . hoe autem, nisi vetum sit, gaude bona tua sortuna. id mirum a cum ego ea verba ; riise s u e Mid ivu non si semper re quia MDe Orione pres Eesiui ; quippe eam parerem ad rias, ere. intexuillein solam ad praeoccupandunt cauillum . quem praesenseratia poste arripi . te in illo solum haesitae. Ecce enim repertiti quod eat inreris , Ex eo quod panem quis a s ori, uo inferr; panem Use ipso persectis mi sed lauru Itiis . qui pane eget, esse ire refe- Elio, set . . ctim non ego ; quamquam ali quid ne heie dieis, quod teipsa non dixerim. Nimitum de explesie dixi patiem non esse persectiorem te desiderante i de chiri dicis te egentem pane elle impei sectiorem te non egente, seu habente panem, nihil aliud qu mconcrete dicis, quod ego abstracte, eomparando panem cum inanitate, seu indigentia panis. Quod caput eii, non fuit faciendum
πάρηγιν έ νιν, aut consequenter ostendendum , quomodo ex eo, quod sis nune sinerane imperseetior, nune cum pane persectior sequi esse in te Ideam Entis infinite persecti. Nam potes qitide colligere si quis sanae non laboret, esse eum persectiorem te si quis si, qui non dubitet de rebus tibi dubiis esse eum persectiorem te, si quis habeat, quae tibi desunt, eum esse persectiorem te ; pote que tibi lingere ideam hominis, qui tui instat
non pleniatui fame . non haereat de rebus iuuettis . deesse sibi nihil sentiat; at neque potes colligere talem Ideam esse laeam Entis infiniti, infinit eve persecti ; neque magis licet inserte hominς in Idea illa repraesenta- tauri , teipsa ex silete , quam exsistere se ipsa Gigantem . Chimaeram. caeteraque huiusmodi, quorum ideas fingere potes. Ad. haec. quia tu suetas lic ratiocinatus :I r. Aeci . Iuda riga est psi n-tiat, , sed testim a Lati r
Phur Dem ex sit obieceram ego te male ratiocinari ex iis, quae actu sunt in idea , ad ea , quae sunt actu in telum natura; de quia potetas se actuale. potenti .ileque distinguere, ut cum quicquid per i eam te praesentaretur , actu quidem re praesentaretur ; sed intelligeretur tamen aut vi potentia solum exi sterari aut vi actu quo
ue exsistens in retia natura; idcirco vi ostenerent neutro modo consequutionem valere.
exemplum duplex arti eram . unum de Architecto,cuius idea lepraesentat actu domum. vi potentia solum exsistentem aliud de auti quis Philosophis quorum idea repraesentabat actu infinit in uniuersum infinitos Mundos, infinita pii eipia, ut actu exsistentia ii vero
sensui vim quidem . nam ct reueri s ex eo
qudd id a repraesentat tibi Ens infinitum, in quo nihil sit potentiale, sed totum actuale. itisera, illu/ exsistere; nihil obest quo minus Philosophi illi ex eo , quod idea illis repraesentat infinitum uniuersum , infinitos Mundos , infinita principia, inserant exsistere in finitum uniuersum, insititos Mundos .in-s nita principia. Quid nam igitur ad his respondisti Z Nempe istud, Ex o qtioua uisi iis Iu a . non; .ro idem ese eram rura, H etim tu alta Deu est poro, 'Mer rem , quam νον mar adria ex rei mi .u mae L pluribus Mundis . me ad et u alia νe , materquam de solo Deo vertim esse daemon Hari. At primo vetum non est . demonstranse te nullam aliam rem esse posse causam laeae quam habes rei infinitae. praeter ipsam rem actu exsistentem, uti hactenus de elata- tum est. Non est quoque vetum . demonstrasse te id , quod de Deo conclusisti , non posse concludi de pluribus Mundis. Quippe
tota ratio cur probaueris Deum exi stete, itis sit, ius nitudo per tuam ideam repraesenta ta .assumpto illo principio, tantis eis ad ηἱ-mum Martiaris formalis in ea a Iuda . ρο - - .M. ii a in Iuda est ι atqui eadem militat ratio pto antiquis Philosophis.Vniueis nempe , Mundorum , principiorumque infinitudo; eo leni assumpto principio , ead Emque argumenti forma. An - non ergo exinde constat Parato sini euidentia ; magna alioquin, ex manifesta petitione principii, sue circulo. quo probas Ens infinitum exsistere actu, quia in id ea repraesentatur ut actuale : de aliunderit, infinitum in id ea repraesentati ut actua te , quia actu exsistit. Cum fuisses praetere, se raciocinatus: Ilia, critis cognitio non potes ita anseri , τι ι aEM in ita O non sit se re iner menti capax, potest nihilo in. 9 Emira actu in hum , ut eius pers
Ego insinuatam, ut agnoscere, haee seeum pugnare. Nam clim cognitio alicuius obiecti tanto semper euadat maior , quanto amplius de obiecto cognos itur; sequit ut ut ii eo nitio non possit ita increscere vi institia euadat, non possint etiam infinita de obiecto eo gnosci ; seque ille, cuius est cognitio, non possit iudicate obiectum este actu inlinitum;& eum stilla solum cognoscat. ac prcptet capacitatem incrementi . supersint sempermulta ineosnita , non possit iudicare quid biecto desit, aut noti dest; tantum abest itfossi iudieare illi nihil deesse s quia vi posset,
deberet cognoscete omnia quae in illo sunt)de repugnare elle aliquid , quod non si in
illo. Intinuatam, inquam . te propterea debere agnoscere , non fore unquam in te veram . germanamque D r i laeam , ut de quo
semper amplius . imo infinitἡ amplius
cognoscendum restat et, quam de homine.
387쪽
euius vidisses extremum duntaxat capillum, die. Tti nihil ad hoc . d quia ego Libie iam iostia an Em Decim ita Aisci insin tam , et in A ph sectioni Am a M. itideare quia ignorares . o ex prasimpi; e uelare lassica M.ti Ad eas. Philosophi in nitos Mandos, &c. Id stomachabundus ita excepisti; me tuae id, quod ἰgnoro ; Orion serim Moli, or tata.d carem , O OV m tam firmas , τι nullam ex 'si et i miti repugnare p/tti νώ. Quod quidem quam verum iit, quamque satis sa ciat , viderint lectores. Ad in neo soluin, cam tu postremo ita sutiles ratiocinatus:
initimasse me quoque ut videres quid fr-mitudinis haberet illud principium, eo lectitiam idea , &c. propter illud , quod iam obieceram dei dea Alclii tecti, antiquorumque Philosophorum ; qui necessatio inseriarent exsistere infinitos Mundos. si eius ideae, quam de illis haberent , esse obiectivum Don ab illotum esse potentiali, sed solum- Diodo ab actitati, seu formali produci posset: admoneo , inquam . me insinuasse; Schm respondendum haud dubie fuisset ali quid , nihilominus te nihil respondisse.
seret : quodque partes temporisfinsister se independenses.
Vanis δeinceps . An iam haso Iudam ie prefectioris . s. ipso p .s . stati Mi nuriam ex st rer ρ Et respondes, Ἀ- ρι a quo essem ' a me sitiret 8 zel a parentia Lot Mi ab aliis otii si tit Deo minus pris Dis 3 Probas consequenter, Te non esse a te: sed hoe nihil necesse. Rationem etiam rediadis , cuis non semper fureis e sed id quoque su-eissuum ; nisi quatenus vis simul inferrea re te causam tui non productricem in do , sea de consei uatricem. Nempe, ex eo quia tempus Uta tua prureis parreis has i. infers 1 odari aebere in partistis suuro , ob itiam itumum ase ita pendemiam. Sed vide qui id intelligi possit. Nam sunt nonnulli itidem e setius , qui ut perseuerent, neque momento quolibet desciant, indigent praesentia, continusque essesentia causae, perucam primum esse coeperunt , cuiusmodicta Solis lux: quanquam huiusmodi esse iis non tam iidem ieipsa sunt, quina aequi talenter ut de sumini, aqua dieitur at vide iras alios, qui perseuerent non mod5 ea causa. quam agnoscunt, non amplius agenie. sed . si velis , etiam corruptae, redacta que iri nihil tim Huius generis sunt tot ressentiae , factaeque , ut recensere pigeate su Deirque te esse unam ex illis, quaeconque laudem tui causa st, At partes itii temporis non d penuens a Iu ab adiis. Heic in stati posset . quaenam sit excogitabilis res , cuius partes sint a se inuicem inseparabiles magis inter cuius pati eis, sit inuiolabilior series, & connexio cuius quae sunt paries posse-riotes possint min)s auerti. magis cohaerere, magis depcndere , prioiibu, ε sed ne haec urgeamus , quid propterea facit hae seu dependentia , seu independentia partium temporis. quae externa sunt , iuccessi uae sunt, actitiae non sunt, ad tui productionem , leprcidustionemve Profecto nihil magis , quam fluxus . ac pertransilio partium aquae , ad productionem , te prodi est ne inve alicuius rupis , quam fluuius
praeterquit , At ex eo quoa arite sueris , non sequitur te nane se Llere. Credo sane : ve tum non ex eo , quod causa requiratur, quae te de notio creet: sed quod non teneaturabeiae causa, quae te possit destruere , vel tu non debeas in te habere imbecillitatem , qua tandem deficias. Dicis, proinde esse ma
crearione non ns ris ι- se re. Sed sit modo est manifestum , nisi sorte in ipsa luce cffectibus. rue smilibus a Subdis, no esse in te tim , per θ - tiro p. uroris, γ.d consita ira Don si , cam s. tamen res cogitans velitin est in te aliqua vis , qua potissexistimare ie quosve paulo p. st suturam: Don tali en necessatio . aut indubie ; quia
illa tua vis, seu naturalis constitutio, quae- cuinque ea sit, eo non extenditur , ut omnem causam corciitia pentem , seu inter-Nam , seu extrinam arceat. Quare &
tura es , quod vim habeas , non qui te de nouo producat , sed suae , ut perseueres. pi distate sussciat . iiiii corrumpens causa superueniat. Quos autem colligis . . e n. aere r. ab a totis Ente Ac res a te . bene colligis ; non tamen quasi de nouo ab eo producatis . sed quati producta ab ipso olliti su
ris. Pergis . tale Eni non esse parentes , aliasve ea a, qtias t. Sed quare patentes non sint, a quibus videris adeo manifeste uti cum corpore producta ; ne ali ii id dieam de sole , caeteris alie causis concurrentibus eaeo , inquis,sim ris cogitains, Iuram e Des in m ni 8 Verum i mane parentes tui . mentesve illorum suere quoque res c gitantes . habentesque ideam Dei p ut propterea Eeie urgeri non debeat Essatum illud. de quo iam ante. riamumdem ad redii m ms d ι F. in catis, Danitim M. Si Dialia , inquis , Pater Deum Ous, quoi potes. si a se . t et ab alia ' Nausia se diis Dei; s ab alia, testes qha, itir , doner auitam 'ν- neniarum, qua sit a s si Dei m in in iatum progressi non litear. verum s causa suere parentes , ea potuit esse, non a te ea ab alia. illaque tui sus ab alia.atque ita in instillum. Neque absurdum probaueris progressumisium
388쪽
tilum institium , nisi simul probes coepisse
aliquando Mundum , ae ideo Diise parentem primum , cuius parens non fuerit. ln- sinitiis certe pro telliis videtur duntaxat abfuidus in causis ita inter te connexis. subordinatisque. ut insector a Me sine superiore mouente non poliit : ut dum lapis quidpiam impellit , impulsus a baculo . quem impellit manus, vel cum infimus annulus catenaevondus trahit, tramis ipse a supeliore. de ille ab alio sic enim perueniendum eli ad unum mouens, quod primum moueat. At in causis ita ordinatis , ut priore destructa,
ea quae ab illa pendet, si petiit, possitque
agere , non videt ut esse perinde abiurdum. Desiae cum dicis . ru apert m, progressum hese in hum n/n tali i vide an suerat adeo apertum Aristoteli, qui posuasus tantopere fuit nullum suille patentem primum. Pergis. nec staret, calvi a patriarm is te et clauia conuenisse , ex θMisu. Id in v. linam per ses o-
Verumtamen, seu vim , seu plures tui causae suerint. Don est propte ica necesse, ut illae in te impresserint statum persectio mi in ideas,
suas adunare potueris. interea vero oecasionem sacis quaerendi a te , cur nis plutes tui causat, saliena tes, plures ei se potuerint, quarum persectiones mirata, beatam illam rem Aixeris, in qua ex silerent omnes s-mul 3 Nosti xt Pandoiam Poetae describam 3 Quid-ni tu mirata in hominibus vatiis emi nentem quandam scientiain , sapientiam, iustitiam , constantiam , potentiam , sanitatem , pulchritudinem , beatitudinem , diuturnitatem , ct alia, componere haec omnia potuisti. & suspieiendum existimate , si quis omnia simul liabet et 3 Cur non deincepsonia eis persectiones variis gradibus adaugere, donee ille magis videretur suspiciendus, si eius scientiae . potentia, iurationi, ct caeteris nihil deellet, ad dive pollet, seque foret
omni scitis, omnipotens . a teritiis, di caetera Omnia 3 Et eum videres tales pei sectiones inli aliam naturam cadere non posse. citrnon potuisti existimare beatam fore illam naturam . ii cui ista competerent Cur non dignum putare inuestigatione , talis . ne ellet aliqua an non cur non argumentis quibus dam induci,ut consentaneum magis videre. tur esse,quam non esse 3 Cui non consequet ter ipsi adii ex e corpo ieitatem , limitationem, de caetera iutinia , quae in persectionem quandam coimotarent Hia proiecto pioces. ille plurimi , identur ; cum exsistentioris ia-men variis ratiocinationis inodis . g dibus . que, aliqui corporeum reliqueritit Deu in .aliqui me abra humana babentem : aliqui non unum, sed multiplicem , de quae sunt alia nimis vulgaria. Clica illud , de rei et L . : tari, nihil repugnat om .is persectiones Deo attributas concipere, ut intime iuuetas de in separabile si . tarticis idea, quam habes illamini non ab ipso fuerit in te posita , sed a teli austa ex rebus perspectis, ampliataque , ut dictum est. Sie certe depingunt non modo Pandotam omnibus donis rei sectionibus a te ornatam Deam : c d sei sectam etiam' Rem publicam persectit in Oratorem, dee. Deni
te a mons, urin ex o quia expi pari uotem orti tui pendentia , quo tie rubi a conis is elua re, propon nas necessitatem conseis, nis Da est inserta odi te isti in Afrae Zo cons δε- rari de quo hie non es usu de tempore δε Grinio rei auroris . ctitas non negas si uti amo nostis. a dilatas sepiam; hoe es em au ransem stilis momentis re esse. Cum ais, vim elle in nobis . quae ut perseueremus, praestare si ilicia: . nis corrumpens causa su
perueniat, non Merris te crearinae ιν suo per
fect enim euroris, qui nempe ni pendinter ab alio in osse ρ soriti. ae crearer imperfectionem creatina,quc inempe popos uitiam a Pionem tena ν/ a b ut in non .m . si quando vehi u . re di esse L a m. Quod a inlaudi, He progressu in infinitum non absurdum esse
illum dari , a te ipsis p. tia infir a: Ar , farreis
QVid est cur cum aliud non negem,quam latiocinii tui vim, tu invidiose sciri pota, , quali ipsam quoque conclusionem ii gema
389쪽
em Non ego is sum, qui negem continuum rimae cauiae in nos influxum. Non negouiequid Metaphysici, Theologique sanio dis de Deo lentium c nempe cύm tu diei straneis Metaphys cos. opponere possena non rodo omneis pene antiquos . sed ex Scholaiaicis etiam Doctombus,quos tu omneῶ vocas. onnullos ti Nego vero solum eam conse-uutionem , qua te consequens adstruxisse uias. Heinc dum allatum .explicatumque a re duplex genus causae , effectusque resumis,c mutatis Dominibias se utim fieri ac sectinum esse appellas,scholastice quidem id facis:
neque ego non te a osco egregium scholaicum este; quamuis tu me talem non agno-eiis, dum non tam philosophicis rationius,quam oratoriis quibusdam artibus uten- m censuisti Enimvero , quam male agi cum Scholae principes reputarent , nisi firmis corroborarent, quae tu i x ipsis in hae celatim Meditationis parte sui apsisti; luanam cumque dicas te non memini ite . homi-es-ne ulli fuerint ante te 3 Dicis Sotim essὸ
n secundiam feri f. d etiam se niam esset M o-ue L re fons ex eodem modo Asa re in ZOeam , it etinuem conferuet. Sed primum . de tonstrasti ne res cile creatas , NDEvM esse ariam creatorem , sue causam in seri; vii in iisdem perseuerantibus , alligines DεvManseruatorem, sue causam in esse γ si quis nim neget Deum primo creare, negabit pro-
cti, consequemer orare : ac tanto magis,
uamd primis rei productio potest intelligi;
insi nem autem , sue continuata, non pO-
st. Quippe cum lapidem videmus. seri eum oluisse intelligimus ; at feri illum comitio minime intelligimus. Quemadmodum nim , ut aliquid sat . debet non esse , ita,utontinuo sat. debet continuo non esse: quo-wdo autem dici potest continuo non esse, uod continuo esse deprehenditur λ quo-iodo item seri continuo, quod idem plae, individuumque immutabiliter perseue-it 3 videtur proinde nulla esse eausa , nisii fieri , quia causa est proprie, a qua res fit, quando si ; adca ut, cuin in esse perseueis non sat, sed facta supponatur,non cen- latur proprie habere causam in esse, sed ha-uisse causam cur c set; & cum interdum diit ut habere causam sui esse intellisatiar caui. quae prabuelit esse , seu quae sererit ; non uae dei neeps praebeat, seu saciat. Et quamis esse perinde dicas dare alicui iei esse, ac ni dire ne esse illi adimatur; patet prosecto, h, sed quidem perinde non bile . sed moraiater , ut loquuntur , solum ; cum ii quis te-im in caput alicuius directum auertat, det uctori ve aedium obsuat,non ea qua pater, ut opifex saciat. Deinde exemplum de Solei hil iuvat ad vilius .eiusdemque numero, ue singularis, ac indiuiduae rei conseruatio em probandam. Siquidem Sol non modδon est conseruator . seu causa luminis inna sed laetiit etiam causa in seri deterio is longe conditionis, quam quilibet artifex.temni lux Solis, quae pelieuerare videtura acre , una, eademque numero non est, sed continenter noua , ac noua ; eo modo quo aqua scri euc rare visa in profluente , non eadem indiuidua est , sed continenter alia, ac alia ; adeo ut i on immerito Sol dicatur esse iis lucis ; quatenus visons continenterno uam aquam sus 3,editat ita sol quoque nouam lucem idque seu lux si substantialis quidam emtaxus . seu qualitas quaedam emanans; seu ira χειν, vel continua motio. Quare & tantum abest, vi sol conseruet lucem semel pro ductam , ut potius ipsam evanescere , ac perire sinat . eiusque loco aliam numero distinctam substituat. unde & potest quidem diei causa in fieri. sed nullo modo causa in esse estque pio inde smilis non artifici domum constituenti, quae deinceps constet, sed atti- fiet , ii quis talis sit, a quo non prius domus
sit exstructa, quam corruat, quique eodem momento aliam inchoet, ipsaque ruissis cot- ruente aliam haud abs militer ruituram. Agitur heie autem de rebus creatis , quae eaedem numero , indiuiduaeque perseuerant. Et licet res corporcae.ac potissmum animatae in continuo quasi partium fluxu , di nouarum patistium substitutione versentur; attamen & ipsaialtem partium sit stantia , siue materia incorrupta.& sne suxu,ac substitutione manet; de qua uio heic est praesertim de Mente quam carentem partibus facis, & quam, ut opinor,
dicturus non es aliam, atramque continuo
fori, instar lucis, videlicet; potiusquam eandem numero, indiuiduamque perseuerare, instar sei licet lapidis, aut domus. Pergis , hoc ape id demon Arari ex eo , quod aut ιι si Ed paritam temporis inci endentia. sit vero tuam explicationem , siti iam omnetum ti ita lapartes, An oi A lita potest. θυ-- sola a res θῶ Modo Apena vi,
seges 1 e paralogismorum o Nam primo per- spieuam supponis temporis uaturam , qua
nihil potest diei obseucius. iudicio sati esse
potest vel innumerabilis illa opinionum vatietas, quae apud antiquos Philosopho, fuit, quaeque etiamnum pelle crat. Tametsi enim tu me dicas Mentem alloqui, quae ne sciat
quidem an Philosophi fuerint, quaeque illorum authoritate non moueatur; cuin haec nihilominus Mens ignara ideo retum omnium , quae extra se sunt, supponat temporis naturam esse adeo perspicuam, ut demonia
strationem exinde contexat ; di me de perspi- 'olitate illa dubitati te ob caliginem , quae sola est causa vatietatis opinionum inter totas uin sapientes . perspieacesque Philoso rho, ipsa Mens non alia ratione perspicuitatis fidem faciat , filiam authoritatem suam obtrudendo ; non iubea proiecto ,eut
390쪽
ego, aut alius , aut horitate eius moueamur, ipsamoire eius aut horitatem iundamentumelle, aut principium demonstrationis existi memus. Et quam beabis deincepst nos quam obstringes totam Sapientum nationem, si
perspicuam , de in aperto secetis Temporis naturam, s explicueris virum si aliquid trale . an-non 3 qui a re durante differat . aut non differat: quid in illa sit, vel non sit caeteraque his consimiliat Quod ad me spectat, sateor ingenuὸ ignorare me Temporis natu ram ; ae tametsi mihi videar intelligere u eumque quid si , explicare tamen . ii velim non postum ; misique ilatim praeclara illa D. Augustina vetba lueeuirunt. Psid est ergo leuem ' si nemo ex me qua ras scio ;s quaere mi
uinco me ideo nesei te quid si tempus , quod dieete aliis non possim quid sit. Certh pro
voto satis non et . eum die O me concipere tempus , sue durationem , quas quendam suxum, qui nunquam erepetit, qui iam perseueret, qui nunquam deuturus sit: qui neque impediti, neque retardari , neque accelerari possit. Qui seeundum tota in suam amplitudinem aeceptus, de quatenus principio , ac sine caret, diei possit aeternitas, seu duratio D si, ipsi toti , ob tuae naturae immutabilitatem coexsistentis , ut coexsiliit rupes praterlabenti sumini; acceptus veto secundum parteis , sit duratio terum exortui, interituique obnoxiatum, cuiusmodi est totus Mundus, cuiusmodi sunt omnes partes Mundi ; sue res creatae, quae donee smul perseuerant, non pluribus temporibus, sed viro , eodemque tempore durate censeatur. Cuius denique, cam si successiius, homines mensuram ad inuenerint, motum scilicti suceessuum ipsum, ae eae testem potissimum; absque eo tamen . quod motu velociore, aut tardiote sacto , suetus temporis ideo sat concitatior. aut segnior; quippe qui uno tenore si, quique seu quidpiam moueatur.
seu nihil , imo & s Mundus fiat , seu des ruat ut, de seu aliquid sit . seu nihil prors4s.
in variabiliter continuetur. Id . inquam, non
mihi sati, est pro voto: sed utcumque st,hue est quo respexi, eum te dicente , passe
seriores pos ni minus adireri, maeis cohaerere,
Nempe , voluisse me elisere, proponendo misees tar/m cons uulanti qua e 3 in re param
temporis in abstracto consuriati . H qm h e non est quasio, seu de re ora ,seu 2 realiam, A Aruntis , carus non nego singuia momenta
p. se a vicini, separari. Me est ν/m dinum singulis mom nris desinere esse. At salietis ia-De, dum existimas me sutile conatum elu dete , pomis quam iactat alia a te pei spieuitatem adipisci. Dicis me proposuisse coηρος - tion a est laser parse s remps, i, in ab Laiario consuriis . At quid vocas tempus abiit ctum , abstractdve eons delatum 7 rgo quidem unicum agnosco , quod non diffitebor siue diei, aut considerari posse abstractum.
quatenus non pendet a rebus , cum siue res sint. siue non siit ; siue moueantiit , siue quiescant, eodem semper tenore fluat; aeinuatiabiliter pelleueret: At tale aliud prae tertiiud , quod possit dici, aut e siderari
quasi in concreto , quatenus rebus competit . seu quatenus res illo durant, nullo profecto inodo agnosco. Aggrederis . tu decla rare , cum dicis quastionem ess/ non de aeo .sais temporis .fo dinarione νei duram a d Eso v K, soluiti requiro, quodnam aliud tempus
rei durantis iit. quam illud Audivisti Vulgδdistingui tempus externum , de inteinum: Ai s illud quod ego dixi. externum iit.quod-Dam erit istud internum 3 id experiamul. Ego vel bi causa sum ies , quinquaginta iam annis durans. agitio Loque me durare eadem duratione . qua Omneis coaetaneos , qui omnes simul non amplius hactenus durauimus, uini virus , neque enim a nostro exortiauxere torulae annorum ira 3riades, quae supputari pollent- s toties se ipsis quinquaginta adderentur, quot quinquagenarii iam sumus: at internum tempus , quod mihi peculiarest. de quod praetet exiernum illud tibi v
ea tum in abstracto , mihi in concreto con-uzniat, neque agnoseo , neque a te addis eoi Dicis me non neta, esin P a tatas mementa posse a τί Mi se Ori, hoc est rem Aranum sngulis momen Ad si esse. Quam lepide s cis , dum id quod eonico uertitur, pro confesto habes t Ego certe ne agnosco quidem quae momenta irae non negare dicis. Nam fateor quidem reni durantem desinere posse singulis momentis ; sed in omentis nempedulationis illius communis. quibus eisdem, de non aliis , res quoque aliae simul dutantes pollunt desinete, de quae leparari a se mutua proptet in dissolubileiti concatenationem non possint. Tu si secus capis, quare non declatas a Nam posse tem hoc momento desinere, di poste sequente desinere , Je posse alio desinere, est rem habete potentiam durandi infirmam ; sed non est habere momeni a. siaue pati eis temporis . quae in momentis, siue partibus temporis alterius detinere possint Hesne est ille vulgaris etror, quo poetice dicunt Tempus edax , --: Sane enim tempus
nihil deterit. sed physicae sunt eause , quae
nisi vito saltem alio tempore deterunt, ac destruunt. Sed iam formetur tua Demonstratio. Si partei sciuia ι pisis Uta nusto mous 2 pendent a re lauti; tum ex eo , quod pauitia ames, rim , non era tiar me nune Ahe.