장음표시 사용
611쪽
vero patietur tua sciti ias, ii dicam posse cuipiam videri, esse te potius, qui hoc loco inci-cidas in paralogismum Z Nimirum videtis se argumentati, ut id, quod eontrouectitur , ni csumas pro principio, dum nihil aliud , questi suppotiis spatium A B, percutii duplo tempo- iis, quo spatium B C; de velocitatem in C, este duplam eius, qui fuit in B ; quae ipsa tamen est controuersia. Et cum soluenda esset ratio, qua consei tui sore,ut A C percurratur eodem. aut aequali tempore , quo spatium A s. nihil aliud. quam conclusione in negas,sore dicendo, ut idem graue totam A C, α dimidium eiu A B eo a cin tempore non per eurotet. Tetieri certe videbatis ad .ubeiici vim paralogissimi deiectionem , solutionem
que culti si ista quidem methodus sussciat, Nihil esse videatist Gellius, quam paralogismi
arguete uniuei sum Euclidem. Et agnosco quidem te stippo time tanquam rem nimis
eui sentem , totum spatiam A C proli 2ioth tempore, quim eius partem A B percurii ted cum Galileus non necet e se illud tempus prolixius, im5 tale esse reuera supponat s ab . incommodo tamen arguit, probando proli-:rcius non sole, si velocitas 'aequisita per totam A C dupla desengat ut illius, quae acquiritui pet totam A B: unde & Uidetur omnimo obiecta ratio fuisse soluenda. Agnosco etiam te hei ne moueri, quda non satis appateat tatio, i s ex A in B acquirat ut virus velocit iis gradus aequiti alius ex B in C, peti eue ii te primo, non valeat. Sed eausa nimirum in telligitur non modo ex dictis in vulgarem de initionem ; verum etiam maximὸ ex incommodo , in quod aliunde ineidis, dum consequentet loquens, vis spatium B C , percurii dimidio temporis,quo A B;vt puli, quod AD unico gradu velocitatis B C, gemino per
Nam , ut illud paucis dedit eam , sequitiit exinde, vi tempore dato , quo decursa semel
suerit pars A A. temput aliud ipsi aequale
attingi nulla ratione valeat, niti superato spatio infinito. Intelligatur eni in linea A C
Qua ratione tu vis tempus , qno percurriturA B, este duplum temporis , quo percurritur B C , velis oportet temptis id, quo pereurrit ut B Ceste duplum temporis, quo percurrititur C D, de hoe duplum eius, quo A
deinceps; neque enim maior unius, quὶm alterius est ratio; ae in accelerato potissitiatim aequabiliter motu , de qao praseitim quaestio rahele est Quare& velis etiam opor tet , ut cum tempus , quo percurritur B C , si dimidium temporis, quo perculii tot A B, illud , quo cpercurrit ut C D. st qua ians eius-.dem primi temporis; illud, quo D E octans; quo E s , pars decima- sexta; quo p G, triges ma secunda; Dquo C H seae agesima qualia , dic.
Porro haec omnia tempora sint aliuncta nunquam aequabuntur primo tempori , quo ae cur m suetit . A B squando procedentes hoc modo fractiones telinquunt sempet ex integro, totove qui apiam inexhaustum tiis lineam , seu spatium infinitum admiseris, &parteis aequa- Fleis in eo infinitat, quae insti iis analogi seu dimidiorum dimidiit
in tempore ipso , aut aequali, quo A B petetit litur j contineri intel lectis, respondeant. Adderem se te etiam incommodum aliud de spatiis inerescentibus. & in fine cuiuslibet aequaliς temporis num M . tandis secun uni rationem non A emodo duplam , vetiim eriam triplam, de ampliuι : sed tes erit poste, uberius dicenda. Adderem rursus alia quoque , xt qud a se aufret ut lineam moiectorum , di illam specia tim , quae sei et ibitur , lapiae si iam . Ze i
eutiatim mali altitudinem . dum nauis mouetur , proiecto , noti esse Parabolicam neque tantum temporis , exscendendo , quantum
ascendenso consumi , ae pioitiae lapidem illum neque peruenturum ad mali earehesum, neque tecasurum in pedem . eiusdemi verum illa aut colligunt ut ex iis, quae sunt dicta in Epistolas, aut in prompto sunt, facil)que Occultunt. Et de Desinitione sue usque.
D ps talaro Galilei cista Mortio seper aeque altu, non a tirinclinato planes.
Iosectari, secundo loco , tanquam aliam erroris causam , quod Galileus sibi dari . &gratis concedi, inquis, postulat , Grassiti v Ioeilaus, ejus eis mos tu sper Auristi prono-
inclinariones a ni pol tunc esse aqua eis, ctim soramdem planarum eleuariones pontini
612쪽
Dalri , hoe est gradus velocitatis 1b eogem
globo sexempli gratia)pei plana C A, &
CD descenden- Cin punctis Daequistos, esse inter se 'aequale is, quod aequalem , vel H ipotius eandem D seleuationem habeant , videlicet B C. Hoc
Hoc autem loco non video primum, qui replebendendus Galileus sit, s quam propo-stionem non demonstrarum,sed verisimilem solum habuit,non ut demota sitatam ted ut v xis milem duntaxat exhibuit. Candidὸ nimi-r im videtur egiae, neque exegisse a Lectoii-bus , ut maiorem, quam ipse Postulato fidem haberem; sed illos potius quas monuisse , ne
ipsum concederent,nis deinceps agnoscerent constabilitum variis ex eo deductis conclusinibus , quae cum experientia plane consentirent Mein e cum in scientiis,ae demonstratio pibus attinentibus ad Mathesin puram . meta
euidentia, non sola suspicio, aut verisimiliti do admittenga sit e in scientiis tamen Phlascis , ae inista Mathesi , quacumque sesersysca, hoe est caligo humanae mentis in t bus naturalibus inuestigandis, ingerit celices sinus, s non euidentiam, sed velis militudi rem assequamur.Vnde & videtur posse posti
latum, si verisimile Obed si, ac neque ratio ne eque experientia ulla pugnetur,admitti ad scientiam,quae ut eumque persecta absolute non st, elui modi tamen sit, euius si h mana imbecillitas ea pax. AQ-haee, addam-ne issetem mihi quo/ammoad stupendam, eessisse easu ad me ista conscribentem, nobialissilium Setiatorem Pettum Care tu in viarum omnino promouendis boni ι inibus comparatum , puraque euin-ptimis Ma illeseos studiosissimum ae visa mihi prae manibus tua Dissertatione, argumentoque cognito, innuisse transnilliam in hane urbem exemplum editi nuperrime Libri ab Euati selisa Tortieellio , qui Galilei successor mi inius demonstrauerit in eo istud Postulatum Praetereo autem , ut eopia illius videndi iti tim impetrata, deprehenderim rem cons
Oam quinque propositionibus , ac praemisci alio , Nonposse duo Graii a simul ivincta eae se
eana m tamen eleuationem habentibus, conm m
aequalia momenta. Meunda . Eadem gravia , si questa fuerint , hasere momenta iis ruris rari longi ti Iesum eoru era ptisaeorum. Tettia, Issa aequisitara gratatim momenta es in rip homologa cum perpendioris pari sum aqualitam eo maeo prianorum. Quarta, Tempora talio m exritilare esse homologe et ilongisti iras horti empla ν r. Quinta a
tem est ipsum postulatum ex superioribus d ducti mo, dis o uetialis Husam Mosai Aper Aaesti planoram Aia nason si ae se os
tune esse aequabis, cum eo od pia artim et Oriones aquale unt.
Verum , ne ad alia excurram, quam quae X v. ii semet ex Galileo commemoras ; in pro bas ecce experimentum, quo ille est eo na
ius fidem Postulato asset ere, quodque adlat
613쪽
ola ε ut a se reseis E elisso Apamisti in orti
.s iri, ausu tum est , diis ad qua uis a linea rident ili elaos globi asina t. Concludis ideireo his verbis .cisis sto tim
vi imprimis porro non retices ipse dictum esse a Galileo demissum ex C globum ascen .sutum et oe ad D, aut proxime: xt proinde non videatur dictum ab illo asseuetant ce as. surrectutum globum ad eandem altitudinem, aut veritatis testimonium ei re falia abiisse peti ; quasi intellexerit globum assequi
altitudinem exquisite, seu ita cite eandem. Et eerie non modd dixit ipse quas seu DP, aesupe in um int/rtia tam quoddam perexistiti
sed etiam causam attigit , ob quam ita fiat; tentens eam put, ad impedimentum partim aeris, partim sit; de quo vitoque heic dicerem , nisi iam dictum satis copio,ὸ in Episi sis memoratis soret. Deinde, quod globus ad horidion talem lineam propius ad H , remotius a 3 K ascendat, quis ad ipsum D; videri potest eausa perspicua, neque insi ingere vim experimenti. Nam quod spectat qui
dem ad H, te, ides eontingit, qud a quoties
clauus ae figit ut inter A, de hori et Ontalem lineam, breuitas tum sit, tum spatij aerei, per quod arcus describitur. minus praestet impeditnenti: via de & ab ita et globus adhuc pro pius , si suisset elauit, itina E defixus, vii dc
longius, s supra ipsum. Quod vero ad K,
res min s est mira iuba quoties clauus des-gitur insia hori ontalem lineam , dimissus ex a globus non per totum arcum Is decidat. sed per insiliorem solam eius partem , in quam perpendi latiter cadit; unde de minus adhue, minusque restiisset, ii defixisse, es, uum in serius, quousque globus non potuisset ad lineam attolli, ueluti de magis, magisque, si saperius, quousque clauo defixo in linea, ipsum tesiliendo proxime attigisset. Ex quo eiscitur,ut cum res propri) attendeda no sit,
ubi clauim iusta lineam defigitur, qudd tunc libratio simple2 non sit, sed missio duorum
motuum , quotum impetus se mutud retundunt si veto proptiὸ attendenda, tam clauo supra lineam defixo , vibrationis motus sit plex est ide5 non si existimanduna illam qualemcumque interuallorum inaequalitatem in-t et turbate negotium; ae potissi naum quidem, cum ipsa ordinata sint, ae eandem inter se, cu in fili,& arcus prolixitates proportionem seruenti Ad-bae, id videtur praesertim esse
obseruatione dignum in his pendulorum vibrationibus,quod, Si quatuor distinctos globos quatuor distincti, si is sie appendas, utptimi longitudo si unius, v c. pedis, secundi
quatuor, tertii novem , quarti sexdecim; experturus iis, ubi omnes dimissi simul fuerint, uarium perfecturum unam vi blationem eo-em tempore, quo tertius intelim perseeerit duas. secundus ti eis, & primus quatuor.scilicet edi itide intelligitur, tum p rdulorum vibrationes tanta segnius fieri, quanto earum arcus planiores, siue inclinatiores sunt; tum inclinationes arcuum mensuratas secundum
varias perpendiculi, seu sti longitudines, habete se perinde ut quadrata temporum, aevi brationes habere se reciproce ut ipsas radices; sicque tem eximi)quadiate ad superil,s eas' stam motus aequabilis rationem ; tum globum quatium non acquirere imperiam ad et uationem Decessarium, nisi tempore duplo
tertii, triplo se nai, quadruplo primi ae esse quidem impetus omnium globorum inter se aequaleis sed quo tempore impetus exprimi tur quarto semel, ex ptimi , tertio bis, a secundo ter, a primo quater, &c. Qund attinet autem ad comparationem X VII.
arduum C B, G B, i B , cum ipsis planis punctim notatis inter extrema eadem; tu se instas , ut licet totum id esse verum concedetet ut , quod dieitur de impetu globi per diue
so sareus librati, rigeas aliam esse rationem, aut meritos rem videripos a Tam descen gen-
ii, globi per diuersa plana. Globus en m . inquis, per aerem po totosti pondere deo, sumn har Er ea rentis ura estis a sensis At/rtu iatur, quarentis a rect- , O perpendPulari eu stiis eire aram cosor, atque is citare at ater imped enitim ex varia prunorum ines nauione, adhuc mans, dum L a etiam magis
614쪽
m sis insupeν mom nil globiasper plantim deson i , quianta minas acci ue I erit , Ῥt fac eo uicus uortim est. verum non video qui iaconcludas ; quatenta non assumis planum, quanto in inta 3ecliue est , tanto esse quoque stolixius. Etenim notum quidem est .acquiri mitiores velocitatis gradus in mirus de .cliui, quod sit de liuiori aequale, at si , t minus decliue ita etiam prolixius sit, notum quoque est velocitatem in sine illius qua fiatam esse polle aequalem velocitati in fitie decliuioris acquisitae,piolixitate nempe descensus paruitatem increm totum velocitatisco pensante. Interim autem aequalitas impetus in B aequi sti, siue per arcum, siue per . planum contingat globi det so , ex eo videtur consequi, ouod filum super ξ globum eo bibetis aliud nihil prae te videatur,quam praestatet instine. & sine illo arcus marmoreus , aut ligneus persectἡ politus, qui esset CB, s supra ipsum delabere tui. Atque id quidem tant5 mag;s , iii aut d laena Galileus. Ostenati arcum C B, & planum C B eodem. seu aequali tempore percutii; ac pati modo
arcum.& planum C s, Ferorit, at cum quemlibet non maiorem qua dianae cum plano vn terminato. Quin-etiam cium ostenderit percurrere globum eodem, se ii aequali tempore
quodvis planum inter quodlibet circumse-tentiae circuli punctum, & insinum punctu th, quale est heie B. constitutum , ut put semper exaequato illi tempori, quo percurritur diameter. ei retili eiusdem perpendicularis; elieitur quoque exinde, ubi ea omnia plana suerint in eandem reducta altitudinem, , diuersa quidem tempora sole, sed impetumni bilominlis ratem. Atque eadem qui em, ostendit praeci rus vit Ioannes Biptista Balianu, Genue, iis, edito hae de re libello. qui eodem ipso anno, quo Galilei Libet prodiit, argumento sumpto ab ipsis pendulorum vibrationibus: sed, ut praemonui , nihil est ne , , cesse maiorem Calilei Postulato asserere si-dem, quθm ipse asset tam voluerit; dum ea te a sis solum adhibendam petiit, quate mas deductae ex eo conclusones cum expericlitia consentirent.. v iii id praetereo,quod iubiicis, ex aseensu plo ' bi ad hisdem abitudinem , non satis rectξeolligi impetus aequalitatem; quoniam id aduersaret ut recitandi tuae rationi, atque experientiae uti & dum causim petis ex eo, quod, quo ei, enim redior es, eo disc/vstis pro Δίον.
fac sillor ti . O ascensis odior et dea tir j id repugnaret tum compensationi , aduersus quam nihil obiicis, inter breuitatem, & de clivitatem spatii; tum similiari experientiae de rebus deorsum impactis, quae impetu pari. deiect ae tanto emergunt altilis, quania, ines- dentia est magis perpendiculatis. Attingo ergo potius id , quod lo petest , dum id sugil las , quod Galiletix se esse saepius expertum
torius peracii re My quadra rem , quamum in troum sellatio, tim decursu insum ex quo De ati io cons u ni esset,spatia aquai m rem p., ibin actu, sia in eis Ud ratione , qua reperitur ter numeros pares, ab unitare poeta meo Nimirum , ut ostendas ea, quae ex istis quasi principiis consequuntur , aut inseruntur, esse ipsis certiola, aut euigentiora non posse e I inquis, ros error us obnoxium es , ct exstiri iti cito Age is ti x taliae rarii eoui di post id a vir. Enim vero, ut cumque experiundi motu, gi sicilis sit obnoxiusque erroribus noidcirco tamen experimentum conuinei tui salsum Tuum cetie illud de Libia , cui totus postea innitetis, quot quaeso , vel te deducente , erroribus obnoxium est quivi explorata
dissicile ε & ipsum tamen salsum non habes Cum prosecto ille testetur se saltem centies
rem explorasse ,& experimentum semper ita sudesisse, ut vix ulla uti quana differentiola intercesserit, videri potest non esse tua satis id mea re talio, nisi testetis te esse rem, aliquo ties saltem, accuratissa ine expertum, ac ii tam salsam deprehendisse aut rationem cerae congruam asteras, qua inar ossibilem deiu stres Et tamen, neque te vel semel ipsam explora
se , salsamque comperisse dicis , neque ullam rationem proseis: sed eausatis solbin iii 4 explorandi da Ecultatem; qudira & repetis, dum postquam tetulisti tempora ab illo notatata, notatis nempe , expensisque ponderibus aquae , quae e cleps, dia interim illi isset quippe nemo, inquis, non videt, sexti A miam Acerrivist, ct quam a Fcile, nis Adam impossibili , tempus irritis Me irius d f
rhue posse non ita cimur. Sed nihil est opuι itissam ad arguendum id non sufficere; nisi aliunde aut res factu impossibilis demonstretur, aut obseruator probet ut suille malae fidei. die indiligetis , ci dineuitates praecauete ne cius. Adderem quemadmodum ipse rem explorare sueti inconatus , tum dimisio rei ae- rem globo tu delabente globulo pet tubulos vitteoc etiam orniis duabus longiores, sa-ctosque nunc magis, nune minus decliueis,&adnotatis partibus ae is tum ad patietem, secundum quem globus deci geret, tum adv-tramque Orant alveoli in tigno excavati,& tubulum quemque continentis; ac simul adhibitis sociis, qui adnotarent linguli palleis singulas, quae interim pertransirentur, dum ipse terra potis momenta nune pulsationibus attetiae .nunci cibus, reditibusque penduli di stincta. voeibus monosyllabis cuique illorum tigillatim assignaris lignis retira verum me mini rem ad te perscriptam; circa haec ni-stius iam sum.
De Experimentu circa ictum, rtim re grauium cagensitim, ad emplorandum impetuu-ne et is alium
increscat. Venio ititur ad Posterius caput, secun
615쪽
damue partem inae Digertationis, in qua sci licet ieeepisti te vetam . ae certam de Motua eletato silentiam salsae , ac ine e Gali reanae sobstitiuutum ; & in qua professus te iterum omnia, quae ab illo conscripta sunt.
salsa , ae inania esse demonstraturum; prouo cas me primum ad Aa Jaesita NdGBajaὸ p-nta tamets ego tenuitatis conscius per tonam Arbitri, iudicisque, ouam mihi huma missime iterat5 desers,teculo; itera id pro sensu, nihil aliud a me , quam rationes quasdam dubitaridi exspectati posse. Et prima quia m
ae irarum enim . , pergis, quia 'semer Gad D passim agnoscit, tantam praeci perentiens M
raque ipsa percussa fueris. Impersu erim omnis, o pree o ex telocitate es ms impetu st se et Ioritas est , nultique hae ab Hora E siri
ne tersit telocitas , eadim imum , O per Oro augeantur. Hactenus nihil est , quod non probem Piosequetis autem: A aeae eae perientis conssar corpus groe quodcumque eae qualibet ah - . per aerem cadens , ct percutiens, ut libet, vertis ex ad Augis avia dia
cisas , stariti qua tam . non autem Gnatis, remporibus, aequislia momenta ac tibis. Quaeso
vero hete patere .religiosissime vir,me meam testati hebetudinem; neque enim quod tu a sumis , facile experientia confia e , mihi ulla prorsus experientia e stat; neque tu ullam a pecialem affers, ex qua res . ut tibi, ita mihi
constet. Ac deaucis sinissem dei nee , quasseeundam experientiam, id , quod in Libra expertus es: sed interim est ea hane primam, caecurio planh neque aetnosco, qui rem facit εexploratis. Et explorasse tamen quis haereat. quando isthaee Experientiam hae Gis
percussio es ιι pota ex Adupra eius. quae eae A , ris o melocitas dapia. At vel e ratis d pia esst non potest, nise graue,
aquati, imo eodem tempore, totum fD
non Unobilem, in re tam obuia . o Deiri c
vehementer ta es, iamve apertos etas errores,
non modo is nemine attenus esse reprehensor , ea
subiicis, nemo prosecto, Acin ἡ haereat , quin ipse , expertus , illa videtis , quae neque
Galileus, neque alii viderunt. Quod me attinet ; clim lapidem video ea
una, ex duabus, ex tribus, ex quatuor oriatiis X Meadentem in terram ; a noleo quidem esse ictuna, atque idcirco impetum , velocitatemque maiorem ex duabus orpyiis , quὰm ex una , ex tribus, quam ex duabus, ex quatuor
maiorem ex duabus, quam ex una , it plo eutribus, quadruplo ex quatuor, nulla penituiratione agnosco. Neque enim possum id dinpicere ex ea uitate in terram facta , aut penetratione in ipsam; quoniam neque lapis dupl5 profunditis ovat , penetratque ex dupla altitudine, aut triplo ex tripla; neque cogniatus est aut gladiis resistentiar, quo talis 'terra obnititur; aut progressus,quo et escit res gita, dum quo inserius tenditur, ed paries terrae miratis seu deor xu.seu in latera cedere,compelli, et ubi te potiant:ut habita proinde ratione huius res stetiae .colligere valeam id. quod ad duplam penetratiotiem ex altitudine do pia deest, non aliunge esse quam ex huiusmodi resistentia. Siecti in vi leo fistucam in palum delapsam ex simplici. dupla , aut tripla
altiiugine: angoquidem neque video palum defigi prostitigios in terram , duplo qni. dem ex dupla, aut tripl5 ex tilpla altitudine; neque pei spectiim habeo quo gradu, in qualibet prosuriditatis parte ipsi vi genti resistatur; ad Lito quidem maiorem ictum, inai Iemque impotiam, ae velocitatem esse ex aliati tugine gopla,quam ex simplici; itemque ex tripla, quam ex dopla, &e. At esse illam dii plo praeris E maiorem ex dupla , triplo ex tripla , 3 e. nulla penitus ratione perspicio. Sic, dum traue quodvis ex dupla, triplave altitudine flectilem tem subiectam commouet, contundit, consimgit: Sic,quin eadens in cuneum indendo ligno ae mmodato psum compellit, adigit, s te Sie, dum eadens ira ipsam
manum, aliamve partem corporis, ipsam viget, deprimit, laedit: Sie, dum alia huiusmo ἀi diu ei sui Ode petatuntur maiorem quidem semper imim, sitie impetum , ac velocitatem ex altiore ensis seri Diallus haereo ; at ex casa supto altiore aurib maiorem fieri , triplo effitiplo.&c.qui discernam prorsas non habeo. Quocire a beati ex me valde,s experientia aut
sali ε modis experiundi sibi dicasses; hin dicas & rem experiecta in graui quoesique saei-lbconsardi S Galileum , caeterosque eruditos viros coniicis se suisse foeotcleis, ut nullum ipso perieulum secerint; fecisse autem eos, qui vulgatem definitionem aecelerati motus tradiderunt primi. Addo videri posse me non absque talloia XXI ne haeee de re ambigere a de coniicese ictiuia, lierculsoiaemque, atque idcircd impetum,u ocitatemque maiorem duplδ non haberi,nisi ex altitudine quadrupla. triplum . nis ex no- nupta quadruplum, nis ex sexdecupla , atque
ita portli iuxta numerorum quadratorum
seriem. Naio Primo , si vas c)l indeseumere bim , de continens aquam ad certam aliatitudinem , exempli causa viaius p is re et .
tum est aquam in fundo substantem urgeri,
ae premi i super exstante i & ab ipsa. quidem super sciri
617쪽
re hin;qui similes proinde et ut,pares videliret portiones siorum cuiusque circulorum eo. dem angulo mensulatae. Docant ut & i ibieti sae arcuum, adnotentur quas sagittae, seu appellati situs vetii, lineae nimirum L M, N O. PQ, R B; eum sint altitudines, quibuι globi aetasuntur ex linea A l bi ad illam abdit
ehi, ex ea dimittuntur) in ipsum pependiculum ; primus puta ex C in M , seeundus eae E in O, tertius ex G in Q. quattus ex Iin B. Abducantur proinde globi ad memoratam lineam AI, ut fias , exinde dimissi, vibrationes peragant , ad lineam A K , aut quam- proxime terminandas. Nam & quam-vi, quilibet globus , seu longi u . seu breuius dimissus,& seu moueri incipiat,seu desinat,vibrationes omne is ae i- temporaneas sorti
tui, temporibusve patibus perficiat ; propo tio tamen semper est, quoties sub aquali, eo gemue angulo aecipiuntur. Dimittant ut &globi simul, ae peruenire concipiantur ad un
A O quadruplum est sit A M , de flum A
no nuptum, filum a B sexdecuplum, ita alii tu do N O dupla est altitudinis LM.& altitudo PQ notiti pia altitudo R B sexdecupla; auo pacto interuallu quoque pertransitum L O qu druplum est spatii C M,5 spatium Gina onu-plum, spatium I B sexdecuplum c I dei ico,cum aliude observemus tempus, quo globus secundus peruenit ad O esse duplum temporis,quoptimus peruenit ad M; & tempus,quo tertius ad Qtriplum; tempus,quo quartus ad B,quadruplum; idcircδ.inquam, intelligimus, impetum Seu velocitatem,quae aequititur ex E,aut
pati ratione se habere ad velocitatem aequisitam ex C, aut L, in M,qua se habet impetus, seu velocitas,quae aequiritur ex A in O.initi B,ad velocitatem acquisitam edi A in M, seu comparando oppostἡ, ut illam ad illam , se istam ad istam. Hoc autem habito, quoniani impetus, seu velocitas acquisita ex E in Oque perpendiculum. Quoniam tunc vi filum . non est acquisita ex C in dis quadrusia , sed
dupla ; & acquisita ex G in non nonupla eiusdem, sed tripla. de acquis ta ex I in B,non sexdecupla, sed quadrupla est : quatenus quidem expetiundo obseruare Iieuit, constitu
tam pilam supta planum libellatum , appositumque ad M, ad O, ad in ad v, dum pereuteretur , propelleteturque , globis incutientibus, assequi velocitatem, excurrereque,non iuxta numeros quadratos, quales sunt spatiorum C M, E O, G in I B; sed iuxta radices
ipsorum, qualia sunt se tempora, unum,du . tria, quatuor. Quamobrem , & suit iterat Aprocliue intelligete percussionem quoque axe seeundum perpendiculum cadente satiam, sequi rationem non quadratorum, seu spatiorum, sed radieum, sed temporum ; atque ita, qud ea dens graue vehementias setiat duplo, triplo, quadrupl5, cadere debete ex altitudine non duplo, triplo quadruplδ, vertim quadrupl5, nonuplo, atque sexdecuplo maiore.
De Experimento in lance facto aealiud reuera probanti, quam
. Verum amen , hisce dimissis, accedendum
est ad seeundam peetiliaremue expetientiam, cui totam scientiam super exstruis, & de qua in hune modum prae satis. Atque , τι quum tibi premisi ea perlan iam . eum favore etiam exhibeam . aditi aliam, a meri morta- IIum his 3 ntis obfrtiarum , quae o priorem perfectissime iactarit , O non rationem olum . quis celeriti in Ortira i d sensa grauium augetur , sed eiusAM qaoqvie celaritatis pene in ere modo , ae mensi ram , exactissime detrem ei. Pergis declarando ecqua illa st. Go Uistir, his e se a natura consti tutum, τι globris quilibet, cui dumque mater e , ex Prius
Subiicis, rem exaggerando, Myrtim Fan. θαο istibus , cuius fetiram , vi ore sue iritimam,
capacissimamqtie, natura gula reν amare et detar , mensuram , ac modum, tam zetieiraris
618쪽
x 6 ID Tropontione, qua grauia
trisu, qua in ea intra velocitatu co tinetur, a nobis diametro exhibeat: adeo dit ex decem, aut cerarum diametrorum altitudine declares,e acqui ut impetum,qui arto πάιου decem,aut cen
tum si sibus globu, in altera lance impositu, cere pust , sit materia conditis id patiatur. Addis & quid ipse obseruata eris. Ex ram fm ego inquis,glotam plumbeum vnim uncia,
ex altitudinesexpedum , siue diametrorum eo tum quatuordecim cadentem , uncias totidem
ultra aequilibrium . Me es, libras septem, O uncias tro in altera lance impositas , suo impetu elevasse, non sine ingenti eorum qui prasimei aderant a Darione , acsupore. Tum& haec habes. PorrUid in paucti diametris experiri placuerit, non admodum Ogna opus erit AI gentia : arsi e mi re altitudine idem tentare placuerit, tum in hac , ut tu careri, Ph, Fci
experientiis, accurata. a serti diligenti , a que indusinia, varius incommoris occurrendum erit ut ne forte ex condisi e materi essemuimpediatur, no his ex errore, Ut ex ignorantia, id possibile arbit emur, quod oliin materia vitio, ac defectu in certis circumstantiis minus ex imisintentia seu γω. Paginas deinceps aliquot insumis, ut ea incommoda describas, de modum , quo illis occvi tatur, tradas;
depicta scilicet Bilance, quae ipsissima heid appingitur , agina puta immobili , de altera lanciuin suspensa in acie , altera supra men'sam C D quiescente, cum imposito pondereae speculatote adstante, qui ad quamque vel minimam eius stlati opem attendat idque dum globus manu H dimisi is incidit in alterius medium, directione circuli G, cui ob aequilibrium respondet consimilis I ac insuper utraque lance catenulis serreis a scapo A B per intermedios circulos, triangulo ve . dependente, Denique autem subiungis . Tama' tam esse eius rei demonstrationem, ut sessus, inquis , intelucius refragari posse videatur 1, dum semel eon Zet squod quilibet siue tanto a parat , tantaque AEligentia facillime experiri potest, globum quemcumque, ex initis a metri Aristi Eis , posse lotio oti lautam pondus i quisti,o eae Galtis avam ινδε duplum pendis at M.
tire. Praetereo autem demonstrationem non
alio nixam standamento, qu m ipsa experiem tia , te supposita praeter o que item,quod iis
din. plusiuam abunde ac facie e lateatur. Et tale est quidem tuum experimentu . XX lv. Ego autem, linmani si me vir. gratisimo stimum animo complector , liberatissimum et- l a me affectum s ac deinde etiam tibi statuor, quod primiis mortalium excogitatis quemadmodum negotium visum dissicile te uocati ad trutinam posset. Nempe quantumvis tes non videatur pro tua stare sententia; suit tamen tua solertia dignum,id in mentem inducere, unde examen improbum , quacumque ex parte huiusmodi soret, posset Ostigail. Ae sie, quidem sic se haberet, ut eoatiari abs te videtur, reputati posset penitus conseo a s nullan que esset dubium, quin Galilei scientiam
619쪽
sci ni iam salsiniis confiniates , tuam tanquam veram subibi ueres uire:at res potius ita 1e habet, meo quidem ntificio,vt Galiletitiam
conii: male , Oiei tete tuam omnino vigeatur.
Eequianam velo, inquies, Tu igitur meus Amicus mihi te renti voti ctedis , ac virum lue habes mulae saei dum ha tes,id ne verumst,quod ipse me fuisse exi cri uiti enarro Absit hoc a me, optime virorum, qui habeo te potius plenum saei, ta lumino candore, suceiis simique siue et itate vi a narrantem. Sed patieturiane tinceritas tua,ut, quod iperest, si quid erroneum xidebitur,culpam coniiciam aut in quid iam non satis sorte an in aduersum, ut cmnes luimis homines ; aut, si malis, etiam in illos quotmii opera usus saeris,quibusve res
ientibiis censuetis pro tua bonitate noli esse legandum assensum . itaque cum tua verba relegens, de piehendam te nisil εliud tibi, lati quam tibi eruatum a te vindicare; qtiam illud, quod i: in tetuli , Experim sum ego a sumptara etim tinim et uῖ, ex ari tria epex phatim,
stus stio im tu eleua se. Itemque ilina . quod
Mitius γε , ct ponaim p se ne arrodere portis. imi, inquam, ita deprehendam, inon causor tuam fidem quam cum persuasione aliqua non cra re familiati hominibus, etiam Optimis state nihil vetat. Cum agilis autem praeterea
nerale esse, ut sto numero diametro tum,
quibus idein globus dimissus abfuerit a lance, Pondera eleuet suo paria; uasi eum id praesti
tetit in cello quodam numero, non valeat citra illum pluteis, vici a paucii ies eleuare hoec si,quod peto mihi eonaones,Vt dicere liceat,
in veritatis gratiam, e aut satis non attendisse, aut alti, etiam nimium ci edidisse.
ta X M. ut saltem lie eat quidnam mihi contigerit,
commemorate ; Tu saepe adeo tepetiasti non
esse magno apparatu , magnaque dilidentia opus ad petarendum et perimentum , ut nisargumentis tu petiolibus suissem opposuimrei suasus . vix indutiissem in animum nihil ille et hastans, imo haesitandi pudore ius periculum facere vllum. Feci iamen & ipsa pia seiti hi a te incoleaia facilitate in uitatu; . unde & obuiam prima Pilance , uanumularius solebat Luper molietae argentea summam aliquot librariam Maccatum non Numeratam arpendere , probateque, astu ri eiulam dui . Quoniain xcto tu asserebas Ma naici, co Autum , villo M. qtia; retita Amrne miratae ix uni in istam tri
Ane eis ess , ponam is tostat ni aquale, praeteria id . qu/d D ὰ Aloiso sine imperti νet; iret, . cic. iaco susi: e re putaui, s globum marmoreum, quera habebam piae manibus, duorum cum sextante digitorum pedis Patis ni dia rictio , ac unciatum proxime secem , Librae itidum Paris nae ponacte, ad experiundum Ars rem. Apparatis ergo ponderibus variis,
O di ai a philosophica. quae ex aequo cum is o seci, apposui ad lan cem iii aequilibrio sustentatam sa supposita
nempe tabula) duplum eiusce pon4etis , hoe est vineias prore viginti; ae subinde elatum globum vita sui diametro supta sundum ait itiis laneis constantis in aere, placide in ipsam dimis. Tum autem verum quidem sint attolli ex ipsus casu opposiam laticem cum ponderis duplo; at . quia vidi iti tetim ipsa in supra expeciatam attolli altitudinem, idcirco ita tim duo intellexi, alteium polle idem pondus
ex alii tugine minote , alterum posse ex ipsa eadem, pondus a 3 huc maius attolli. Et aduocatis cetie Ami eis, qui ad lancis elationem, cinctionemve a tabula, me globum Aimit
iente, attenderent, aut me attendente glo
bum ipsi diis ii tetent, res ita successit, ut laudi ' sus leviata cum duplo eodem pondere elata sociit dimisso globo non modo ex dia-
erro via ,vestim ex dimidio etiam diametri, etiam ex triente, quadrante, sextante, ctante,
dextante; ac vice versa, ut dimisso plobo ea eadem vi ius diametti altitudine, elata lanx
suerit eum imposito ponaeie , holi modo duplo, sed etiam triplo , quadruplo, quinii: plo. & ami ius. Experiri etiam conse liuenter subtiit. an saltem globii, deesaetis eae duplo
altitudinis diametiorum scilicet duarum)eleuaret duplum eius scindetis, quod summum mox extulerat; sed longe sane abfuit; ac magis adhuc, ut ex triplo triplum, ex quadruplo quadruplum.
Quandoquidem velo ipse globum plum- XXVI.
be uiti , siti; vneiae usurratas ; ideo talem quoque usurpandum censui, plumbeum sei licet, ac unius unciae Patistii ponaetis , dia-inetro eius deprehensa continere di siti bes.sem , ac ideirco partem Paris ni pedis deei am- octavam. Caeterum idem mihi euenit, quod circa globum marmoreum; impositis enim in lance suffulta duabus unciis, extulit eas olobi, sensibilitet non ex altitudine mo- .do diametri .niux, sed ex dimigio etiam eiu
dem, etiam ex trierite, quadrante, sextante, ante, dextante, fixo, & ex uncia, duodecimaue aia Dei illat te. Ae rursus ex eadem diameiti viiiiis altilii sitie , non duas modo extulit via cras , velum etiam it eis, etiam qu
tuor, quinque, sex, septem , duasque drach
mar insiper , quadranteitive unius unciae. lit cum expetiti iterum placuerit . an duplum huius ponderis elenaretur ex casu globi a dii
plo altitudinis, it iplumque ex casi 1 triplo, ede. deprehendi dilui ub globo ex diametiis duabus altitu linis , attolli non duplum, hoe aest, uncias quatuordecim cum semige ; sedi uncias solummodo nouem , cura besse , aut dogrante dumtaxat. Quo pacto deinceps ex diametro tertia extulit non triplum, hoc eis uiginti unam uncias cum dodrante
sed uncia, solummodo duodecim , ae set aimidium . A ex diametro quarta extulit, non quadruplum , foe est uncias viginti nouem; sed duplum solum, hoe est v neia
quatuordecim , atque semissem. . Praetereo autem , que admodum , ut extulit dumtaxat guplum ex diametris quatuor, se etiam deinceps editulerit solummo gh triplum ex
620쪽
diametris nouem , & quadruplum, ex sexdecini. Ad nolo iam solem, licui ire ex istis intelligere, posse tuam hanc expetientiam metit Ovoeat: in dubium; nec posse te allerere quemlibet globum ita esse a natura comparatum, ut illitis diametet si mensura praecisa velocitati, , seu impetus, quem iniet cadendum acquirit; ea scilicet lege. ut cadens ex diametro una in libet atra lancem, attollat suffultam , Nprater aequilibrium , ponderis tantumdem, non itigem amplius veluti etiam neque nri-nu , s minor suetit altitudo ac:deinceps si e progredi it ex duabus diametris a tollat praecise duplum , ex tribus triplum , ex quatuor qua ruptum, ex decem decuplum, ex cent incentuplum, atque ita porro.
vll. At quorsum ergo contigit, inquies , ut dimissi is Vticialis globus ex altitudine dianae
. t totum centum, & quatuordecim,vncias toti
deriae leuariti Ego prosecta id praecise diuinare nUn valeo ; quandoquidem tu nullam seriem obseruationum apposuisti , neque ex-rtessisti quid contigerit, si quid fortassis expertus es citra , vltrave numerum illum.
Nam , si saltein commemorasses ecquia tibi euenerit dimittenti globum eti altitudine diametrorum aut centum, aut Octoginta , alit
quinquaginta, die. licet et fortassitaem coniicere ; ae tale nihil reeitasti , neque explieuisti quali pondere , pedeveus is suetis ; cum si Paristio quidem , videri possis hallucinatus
quinta . aut sexta ponderis prate ; quatenus globi diametet suit tibi duntaxat decima no-Da pedis par s,quam ego deprehendi a/cipia in octivam. Vtcumque fuerit ; ex iis , quae sunt a me obseruata , Aeducitur, qud diametti sunt multiplieatiores, eo singulas super-ndditas attollete minus super- ad alti ponaeris ; quando ex secunda non attollitur duplum , ex tertia triplum , &e. sed tes semper
ita decrescit, ut ex tribus solum primam consequentibus eleuetur tantumdem, ex quinque aliis tui sus tacitumdem , ex septem aliis similitet, ae rursus ex nouem , de ita de iis-ceps. Deducitur praeterea ex increscente numero diametrorum , de decrescente ian mero addito tum ponderum , perueniri demum adaequalitatem ; ita scilicet, vi sit diametrorum , pondetumque numerus par, quo si-perato sit deinceps minoi ponderum , maior diametrorum. Et quia talis num eius incipieti do v. c. a duodecima vi ve parte diametti, e qua suere duae vinciae Aruatae, teperitur
esse proxime quinquaginta; & incipiengo diametro intesta, e qua eleuati vilia sunt uti ei ae septem cum quadratiae , reperitur esse iiidem quinquaginta: ideireb video ut posse aicere . ii dimitiatur globus unam Pendens unciam , ex alii iudine di et totum suarum quinquaginta, fore ut parem numet iam unciarum attollat; tametsi citra luine num e tum, si diamet totum numerus ruinor, vi tia maior numero unciarum. Vides igitur contingere posse, ut aliquo casu diametrorum numerus ponderum numero ea aequetiit; neque lieere tamen in se ire esse ubique di. metrorum Humetum numero'rondecum
qualem. Ac si ies quidem libi contigisset
circiter quinquagesinam, aut sexages mam diametrum, foret inibi, ut videt, responsio in promptu; quando vero numerus istum superat duplo orditer ae is est aliunde, e quo eleuati non debueritit, nisi unciae septuaginta quatuor; unde excessus est circiter triantis: ideirco pax est,ut quid id si rei tibi discutietidum relinquam, visuro , an, si quid imposuit circa vitam, pauculasve diametros , non aliquid etiam potuerit imponere circa tam muliatas. Mihi certe bacteulis noti licuit peliculum sacere, qui Bilancem neque maiorem, neque exquisitiorem ea, de qua iam dixi, usurpaui. Vnde neque velim numeros a tiae deseri procita habeas, quas scrupulose, praecis eve destit ti suerint; eum salis essedi exim si praeterproptet veri scirent, possemque liuelligere sequi illos haud dubie aliam, quam a te si
Nihil veti, necesse est dieam ei rea id, quod ais, E si a stiria ditia inlloso peculiare, ac pra prium esse et mi , τι eiu iameiιν prae ι egi
quoque expet ientias foretin hac tamendo. entia , qtida in stibis, atam ier isticitia n/s pracs e de Hat , una ponam 'sorum mnIripi tertiρ. D ea eris Ati, is noes item ; stata Ei aliis A me res ipsarum ut minores ; Otia treo positi et dit in uersm in Huris omnἰ- hin lare, alii ad usti Zamere, stharae eiustam molis reponderi, Atieniam tur aerula es.Nihil ,in quam, est opus vi ad istud dicam; cum neque suffragari expetientiam videam , neque ipse globus , qui viri corpora alia tum si rarum confers, habeat pro mensura praeeua illius ialtitudinis , ex qua suo nutu cadens, a quale tibi pondus attollat, suam diametrum . sed potius duodecimam circitet suae 'diametri partem ; neque aliun de eadem diametet praecise definiat altitudines, vi de pondus , set impetus multiplicei ut, euadatque iti plus ex tripla , quadruplus ex quadrupla ,&c. sed id potius faciat piogressio numerorum imparium, quadratoi iamve , ad quos terminantur.
Addo autem videli mihi rem esse dignam coris aeratu, quae accideret eicia globos, si velocitatis, sine impetus acquisiti gradus mensurandi essent penes singulas diametros, quae . ' mensurarent singulorum casus. Sunto enim . globi, v. e. dito ex eadem materia, quorum virus sit distinctio decies maiore, qu, uallus , dimittatur uterque ex eadem alti iudine. Tunc, quia minor decidet per dia metros decuplo plureis, quina maior . siet. vi attollat potia era tibi aequalia decuplo inultipliciora ,' quam attollat maior ex sibi . aequalibus quare & sequetur,ut per idem spatium sciat ut aeeu pici eitias . tempore' 'Mecies breuiore peruoniat ad lancem, qo,ni maior. Hoe autem constat, quam si sim sit . . cuin si illo iviti altet ut ei deberet velo