장음표시 사용
91쪽
Quin videt etiam, ut dicatur, cur ex tenebris ea videantur,quae in luce sunt mota item ea quae sunt in tenebris,ex luce. Quippe luci. do aere post tenebrosum succedente, potest oeulus illo informatus, viderer non potest vero tenebroso secedente post lucidum. Quorsum . nam veri, simulacra intra speculum incedere nobiseum videntur nempe ob variatas parteis speculi,ex quibus aliis,ae aliis necessarium est reflexionem in oculum
seri, ae p inde imaginem progredi nobis. cum videri. Quia si requiras. cur quae 3 nobis appellit speculo imago,non pollicam partem , sed anticam ; ae ita quidem , ut dextram laevorsum, de laeuam dextrorsum exhibeat 3 obseruandum est idem illi proportione contingere..t s cretea, fictilisve persona non indurata, sed mollis adhuc,ad globum columnam veillidatur. Notum est interim, si imago ex speculo in speeulum , de porro in Oculum refectatur, partium situm ita restitui,vi dextra dextrorium, laeua laevorsum appareat simo de posse hac ratione seri, de multiplicatis praeserti in speculis, vi quae sunt rord abdita in prospectum quasi educantur quod etiam continisere potest, vel ex viro speeulo . si latus laabeat.quorum viruin imaginem ex alio ac ceptam resectat.
vertim ista quidem de visu ; cum Se huc faciant aliqua quae attigimus com S de Ctiteriis,& de Qualitatibus ageremus.
Inca Auditum,ia repetendum,quod
g supra quoque attigimus: cum Aurem
cite organum illius in consesso sit, quemadmodum Visost ex quapiam re adueniente in oculum: se Auditionem peraeti in aure affuis aliquo translato ex eo usque, quod loquitur, aut resonat,aut strepitum edit aut quomogo cumque ad sensum auditus exci tandum est comparatum. Huiusmodi autemeaeuxus,quatenus eo sensus assicitur, appellitur Sonus.
Porid de hie esiluxus aut in ore loquentis aut uniuersὴ in re pulsata , strepitumque edente , in frustula innumera smilis smiae comminuitur dico autem similis figurae orbicularia orbi laribus, de quae sunt lateruminaqualium, ac triangularium iis,quae , eiusdem sunt generis id videlicet instar guttularum . quas seri in effusione utrium, de in exsusitatione fullonum in vesteis. obseruare licet. Se ilicet isthaee frustula, seu mole la ma vis, ita deinceps disperguntur, ut de seruentini et se mutuam aliquam eonvenientiam ac vaticis proinde auditus pari ratione seriant, fitque adeo vi videant ut 'sonum audire nil miro eundem , talia etsi non sit plusquam similis j de maneant in se unaquaeque speciali cohaetentia,qua esciatur,ut agnoscantur ad illud spectate . a quo sint emisiae; & talem sensionem ut plurimum creent . qualis ab illo quod sonum emisi. apparata est ut dum sonus prope liberoque spatio incurrit in aurem sit minύs vi prae interualli magnitudinera ut intersepto aliquoin consus E sol sim aliquid exteritis sonate insinuet. Quippe ab
que transsata quadam . N a irati te usquere seruata conuenientia , cohaerentisque. non seret unquam eiusnodi, quae esset distincta auditio. Neque vero est cur existimemus, cύm s mel uox,exempli causa. eini ira in aerem est, ipsum deinceps acrem aut ab ea, aut ab aliis ex ea creatis consigurari .consocinari ve in s-naileis,quae , ut aliquis ait, perinde una auolent, ut iuxta Proverbiunt, Graciam cum gra-
calo volat quippe nimio solet molimine opus, s aer quidem ad tale quid subeundum destinatus iaret; sed smul, ae in nobis fit
ictus,quando vocem emittimus,lisam talem ex certis quibusdam spiritualis . lubtilillimi ve e filuxus frustulis , seu nao lectilis ad hoc idonei; articulati.& appulsu ad aureis facio. auditionem in nobis creare. Quod tales porto moleculae in aurem subeuntes s gutatae sint . vel ex eo potest argu mentum duci . qudd sonus non possit auditum iucunde, molestexe asscete . nisi quia est aut eo laeuore praeditus, qui organi texturae sit accommodatus aut ea scabritae , quae in panum dilaediet. Res profecto ruidetur polle haud male intelligi. ii quis horrorem terrae stridentis eonserat eum dulcore chelyos, vel raucum corvi bombum,cum suaui cantu cyoni moribundi. ut non repetam autem ea.qua sacere hue viti,dicta ante iam sunt dissicultatem ibit ira attingo; unde fiat, ut noctu voces itiagis i notae sint,& smul eum magnitudine claritatem purE conseruent - ad hoc autem id asilia mendum . quod constat ex si petitis dictis: motum stilicet seri per inane ;& multum inane interspersu in esse corpusculis. seu mo- lectilis aeris . quae sunt ex Atomis contexta; addendumque,duin interdiu est caloc,& uic leculi hae latet eunt, diu indunturque Atomi, intercepta illa inania spatiola anguiliora necessario neci; dum vero noctu viget Ligus
de moleculae comprimunt ut, constipatu ur-que Atomi,fieri patentiola. Res scilicet constat in omnibus iebus , quae dum antia v. laeseruerseunt, emollescunt, liquescunt, ampliorem locum occupant, quam dura reni-gescunt, in se redeunt. de contrahuntur. Exinde ergo eiscitur , ut pio gressa inret- diu vox per dilatatum aetem , Zc incurrens in multa. creberrimique corpuscula,aut Obtundatur penitus . aut diseet patur, & multum,varieque elidat ut deletaturque at nocta
progressa per liberum 1 eoi pusculis interualiatum, pleno. expedito , 5: itio tenso cursu ad auditum perueniat , S una cum celeritate , claritatem quoque , di distinctionem
Ex eodem certε capite est , cur pulsata
vasa vaeua resonent, Plena muta savii quod-- que
92쪽
que corporum solidiora. vi aurum, sonum exilem. 5e obscurum edant; laxiora, vi as .msgnem , & clarum.
dum est Odorem , ut proportione ei rea Auditum . de voce , aut sono declaratum est , non saetatum ullam sui lin- prestionem , nisi ab odora re vique deserrentur mole lae . seu eorpuscula quaedam ea ratione commensurata ipsi Olfactus senas otio quod ipsas esse nareis constat; vi moueant.& asseiant ipsuin. Eilluere certe , receder que a rebus odores , vel id , tum arguit . upiod omniae habita odora , olea tu magis stacta , contrita, igne exsoluta,quam integis; nempe quia seges corpus lorum idoneorum, quae olfactam moueant, quas intra cor petis Odociam stipata,reuinctaque tenetur ;& corpore sta- , nitito,eremato , halitus, siue sumi iris star prosilit, ae effunditur. & olfactum assicere. si in eum inciderit, potest. Alscere porro ipsum solet, aut perturbat δ, ac discrepanter a ex quo odores ingrati sunt; aut placide , & accommodat E , ex quo sunt Odotes iueundi. Nimirum intelligi oportet. quia nonnullae moleculae , sue corpii seu laodoris aequabili sunt,& accommodata supersete; nonnullae aequo pluribus , maioribu Dve angulis, hei ne seti vi alii odores organum, quas demulcendo , voluptate assiciant; alii, quas dilacerando, dolore quodam exa
Alio eerte modo se habeant oportet, quae Odoris eopuscula penetrant in nareis , chira torrentur cadauera , ct cum scena est Cilici croco rectas perfusa ; resque ea ratione potest concipi, ut quemadmodum manus,dum
radmota lanugine, ipsam premit; admota urtica, ab ea resilit; nempe illese laetior, heleasperitas i seges puti illa aculeorum ) oppostis asseiunt modis; ita Oporteat corpuscula , quae ex croco prodeunt esse laevia; quae ex cadauere , aculeata; ut illa deliniant, alliciantque nateis; haec compungant, de retro pellant.
Quin- etiam , cum sint inter se tam vatia Animalium temperamenta sim5 & Hominum quoque inter se ae aliis adeo alia storgani ollamis textura;mirum videri haudquaquam debet, si alij odores aliis placeant, ob figuras dissimilei, eorpusculorum ex quibus constant; atri te ideirco, si apes delectentur solibus , vultures cadaueribus i itemque,s canes percipiant qua fetae transierint, quod ipsi pon percipianus; tuas quod illae iii transcursu exhalatum reliquerint . non per- nde nostium percellat olfactum.
E Gustatu idem dicendum : scilicet,
cum constet eius organum este Lin- suam . atque Palatum , ac nos tum gustare, sentireve in ore saporem , cum cibum mandentes. . ita succum exprimimus , ut dum
spongiam aqua combibita comprimimus manu ; succusque e et resus interim per po ros, seu plexa soramina linquae . perque palatum didit ut: tum asseti generatim posse eiu illuni saporem dulcem , cuius corpuscula illi leniter, placideque accommodantur; il tu in amisiam, salsum, acrem, acidum, acet humi. ulterum, &e. quae aspetit et . atque disicrepanter. Neque enim miliant mel,aut lac, iucundo linguae sensu tractari, ingrato absinthium. aut centaurion ; nisi quia illa constant ex eorpii seu lis magis lauibus , acro tundis; ista ex asperis, & haraatis magis; ut illa proinde suauiter attingant,ista compungant, α lacerent. Quo si,ut is rem non incongrue destriat, qui rotundas esse I eongruaque mole Ato mos , quae Dulcem faciunt saporem dicit: magna figura, quae Aceibum multanguli, minimeque olbiculari, quae Asperum : acu
ta .c nica, incurua, non tenui. Non rotunda, quae Acutum orbiculata, tem i, angulata incuriia,quae Acrem: gulata.distorta,eriarum
que aequalium,quae salsum: rotunda .leni,d storta, parua, quae Amarum tenui, rotunda, parua. quae Pinguem. At speetatim . eum snt tam vatia ut Ani. malium , se Hominum temperamenta inter se;& cum , ut differunt inter se extremis lineamentis corporum , non possint non similitet differte internis texturis: ideo dici potest Sasores, qui grati sunt istis seu Animalibus. seu Hominibus esse ingratos illis quod
corpuscula , ex quibus sunt, texturae organs illorum congrua , & ae mmoda sint; incongrua , & incommosa, texturae organi illorum. Videlicet quatenus possunt qui in isto orsano sunt meatuli totundi, Atomos rotundas lenitet exeipere. triquetras discrepanter : qui in illo sunt triquetri. lenitet itiisquetras , discrepanter rotundas. Intelligitur quin etiam ex his qui sat ut
ea per febrim, quae prius placebant, displiceant. Nempe quia textura conturbata est,te commutata proinde potorum figuratio non possunt spurae corpusculorum lubeuntium, quae pilus congruebant, non esse incon
Pari etiam ratione . qua sat, ut cibus uni Animali salutatis, alis acte venenum iit; veis luti cicuta, aut veratrum , quod exitio est homini de quo tamen caprae, coturnicesque pinguescunt .id videlicet euenit,propter lex turas intimas, quae diuetis inter se eum sint, potest,quod uni accommodum iit, alteii incommodum esse.
93쪽
Sta p, tu vi de Tactu, non illo pinsectδ. qui communis est onmium corporum . quat citus contingete se fui superscie. husainiicem dic in ui Jecus scilicet, ae inane , quod nec tangi potest. neque tangere sed de illo: Animalium proprio . qui non si- De Araimae perceptione est & non unam corporis partem. sed omne is pro organo habet: de liuiusmodi. inquam , Tactu subiicio dumtaxat , illua , quod ab ipso percipitur, percipi iri satiam. Nam ies pii mis quidem res Tactu sentitiar,
cum applicatur extera os . se seve exterius insinuat. Applicat ut , inquam. ut cum manusi diuit lapidem tibi applieitum; humerus Imia
post iam onus. lni lauatur , ut cimi re calida emittente calciem , aut si igida frigus, subeunt in poros corpuscula , quae pro eo statu. quo suetit corpus, ipseria recreent, aut offen
Deinde .cti in res, quae intelius est .eges turiatas; ae fit interdum cum voluptate, maximeque cἰma oneri est, & incommodat, vedum temeti occinit ut , interdum eum in Olestia. ut dum propter corpusculorum anguisios , meatum excoriat; quemadmodum petsi angui iam urinaeve dilucultatem. Postremo cum res intra ipsum corpus cosmotus subit, ut arietando,diducendo, sisti 14endo. conuellendo, compungendo, radendo excoriando,insando, icndendo.rumpendo,allitque modis innumeris constitutionem genuinam turbet,confundat,& concitet sen. 1 urar. Quo modo omnes & capitis,& aliarum partium dolores inteme creantur Animal
que seipsum perinde os scit, ut si quis manu propria partem quamlibet sui corro ii, seriat.
CAPUT XVII. De Animo, heu Atelli ,
sente, Ratione, illiusque Se c.
3 T hactenu, quidem de sensu. Diccndum iam de Animo qui & Intellectus, s Ratio,& Rationalis . princepsque pars pellitati passim solet. Quin dicitur etiampletumque Cogitatio, Imaginatio, opinio, Cotis illum i ac illius est proprium , seriama
etiam sensu cogitare, quidpiamve apprehendere. intelligere,versare neditari, discurrere, deliberare. Par est vel 4 Animi texturam constare ex
corpusculis o initium subtilis limis . laevigati Lumis io tundissimisque scilicet. udd esse nihil possit ut tetiuius , ita mobilius : neque enim res vlla est, tire se onus pereleat celeriusve quid faciat, quam Mens, qudi si quid proponat . inchoetque ipsa . momento exsequatur: unde de in consesso sit , nihil si ii ipsi eius actienet seu cogitatione celetilis. Et sane , ut aqua in longe mobilior, qu .ctuant os tum quam mel quod ea coipust lis magis laeuibus,magis paruis,maxis rotun dis contexta sit; congruum ea nullam rem constare ex rotundioribus,minoribus. leui tibias ..quam Mentcna quandi, res nullaeisse mobilior . agitabilior, fiexibilior o test.
Et in qua quidem corporis patre haeret
Animus . ita cohaeret Animae , eiusve portioni eadem in parte coexi striati . vi coniunctu, ipsi indiuidue sit , viiiiraque Dat tam cum ipsa conficiat: vetuiti suam sem
per naturam ita tuetur, ac retinet, ut eius
roprium sit cogitate, Animae *eio a flectu subire ; utcnimque propter cohaes Otiem de cogitate Anima.& aisci h nimiis censeatur.
Nempe Ania his quidem affectus . si passonis expers est at quia t passiones ,
sensu peniantes excitamur in Anima ad eas parte is, in quibus est sensus , ita eae, quae pendent . cogitatione, in ea excitantiat, ad quam partem cogitatio est.& ad quam Antiam a res una cum ipso Animoaogitante est; esscitur , ut quasi aggresatum , quod in illa est parte, ex Animo , de Anima , unicus sit.Animus, Animo quoque passiones tri
Heine , seu diuis m. seu coniunctim accipiatur Animus .id saltem habet propitum s pra reliquam partem Animae , vi, selit dum caput . aut oculus dolet, non idcirco toro concruciamur corpore ; sic aliquando Animus dolore assciatur,aut laetitia; cum cxtera pars Animae per corpus diffusa tali assectu caret. Aliquando, inquam, quia seri potest. ut Animus ea percellatur metus vehemen tia , qua reliqua Anima. vii, concutiatur, ac Inde excitetur sudor, creetur pallor, in si ingat ut lingua , oculi ea ligent , alites sonent. succidant artus, Homo denique eo ei lat. Quin- etiam, potest Animus censeti ad vitam dominantior, quam Anima, reliquive Animae pars quatenus Anima in membris Demininatim quidem iesidere potest sine Atii-mO: Animus autem ea sis circum membris. circumcisaque adeo plurima parte Animae. ita superest,ut vitam tueatur plane ut pupilla ad visonem conserentior est . quam reliquus oculus; quatenus laesa pupilla, incoli inibus licet aliis partibus, visio perit: salua pupilla, corruptis licet aliis partibus. viso constat, a Videtur potio Animi. Rationalisve partis sedes assignati alia non posse , quam media regio Pectoris;atque idcirco , quam praecin dia, siue ipsum Cor , quod in media est poctoris regione. Quippe id manifeste produnt, quos in pectore persentiscimus, letus. Loetitiaque affectus .es quoscumque alios
pendere a cogitatione, cogitanteve Animo
94쪽
Non cogitare Animum , nisi per simulacra incum
r excitati Animus ad cogitandum rem aliquam possit 3 velum, cum inanifestum si eogitari Animo res, eo modo, quo oculo videnturiconstat debere ut vi sionem. ita cogitationem feci per timulacra incurrentia. scilicet praeter simulacra quae incurrentia in oculum . Se propter aliquantulum maiorem cras idinem aceommodata illius texturae , ipsum ad visionem eliciendam mo-Ment; vagari oportet per aerem innumera alia longe tenuiora, eique seii derepta e corpori. bus, seu in ipsi, aere sol ata , ut non multo ante dictum et .quae pet ipsum corpus pene
trantia,& accommodata Animi texturae. ubi
ad illum pertigerint, ipsum ad cogitandum
Quocirca de si , ut quemadmodum leonem,u .c.videmus,quia illius imago allabitur oculis; ita leonem cogitemus, auia eius imago allabitur Metiti .Quod si cogitemus Centauros, scyllas,ac eiusmodi alia , quae neque sunt, neque unquam suerunt; contingere id potest,non tam ob formata spote simulacra, quam ex eo quod eum v. c. hominis, de equis mulaera sibi obuia sunt facile, propter te Duitatem de sicut atanea, bractesque auri iunguntur, inque unum exinde sol mantur, quale Centauro tribuitur.
sciendum vero, dum aliquando in eadem sue vigilando, sue dormiendo, cogitatione perseueramus, id seri, non quod aliqua vina eiusdem rei imagine.sed quod pluribus continente fluxu saecedentibus utamur; quae .seodem stu occurrant. cogitata res immota appareat; si variato, mota videatur: vnde de sat, eur in somnis praesertim , videantur rambis simulae ra es moueti,& brachia, caeteraque membra innumerum iactare.
At,qui fieri potest, ut quod cuique libuerit,id ipsum statim Mens eo tet nempe,quia cum praesto ubique sinulaeta omnifaria
snt , maxima pars tamen inco: tata praetexit, ac ea solum Mentem mouent ad quae ipsa aduerterit, attenderόve voluerit seu ad cogitandum sese compararat. Et, nonne videmus etiam oculos,ctim aliquid tenue eernere ccu perint, contendere se, de ad id parare,ae do nee quidpiam attente cernunt . perinde esseca:eta,ac ii nusquain forent;tametsi eorum
quoque smulacra eΣcipiat 3 Cum si potici aliqua attentio Menti ne cessaria, vites distincte apprehendat, tum est adhuc magis..t opinet ut situ pliciter,seu iudicium quodpiam de ii iis , affirmando, aut negando serat; at verb est demum maxime, ut de iisdem mei ratiocinationem instituat;
ae s curae ipsi potissituum iit , ne halluci
Vetum de rem deduximus . de Ctiteriis cum agetemus; & in gratiam speculationis rerum natu talium adnotate hele susscit humanum ratiocinium ea, tuae natura in lucem
effert, suspicere ptimum.& post elisis disqui-cre ac adinvenite, causasve ipsorum de pie. hendere : sed in his citius in illis tardius : de aliquando quidem per prolixiora, aliquando per breuiola tempora id euincetu. uad cognitionem persiciam venire.
v nrset alia , praeter sensum , lirationalis Atilinae pars. quae diei Afiuctuosa potest, propter Aisectus , Passonesue, quae excitari in illa solent. Nominant etiam Appetitum. Cupiditatemve ab assectione quadam praecipua eum de sint. vi Concupiscentem , atque Irascentem distin
Clara dictum porro iam ante suerit, Asse-ctiis, qui sensum sequuntur, in iis partibus, quae sentiunt, ereati, illos veto qui opinionem . creari in ipso pectore; idcirco, cum aliunde sint duo quidam affectus praecipui, voluptas scilicet,ae Molestia, seu Dolor; de prior quidem familiaris, accommodatusque
Animae posterior alienus. naturaeque incia modus par est virumque excitati non modo
in ipso pictore i ubi sero voluptas venit no .mine Gaudii Laetitiae, Exsultationis, Hilaritatis;& Dolor aegritudinis, accroi is . Aia D iis,&c. sed in partibus etiam aliis; in quibus.
dum a statu naturali dimouentur, excitat ut Dolor eiliti in eundem statum testituuntur, Voluptas.
Ac si possent quidem patres omnes in naturali statu manete, tune aut nulla eslet aia semo,aut, s elset aliqua,ea dicenda esset Voluptas,propter placidum de tranquillum sta tu ira : at quia,vel ptopter continuam principiorum in otionem in Animalis corpore, quaedam abscedunt , quaedam accedunt; quida in diducuntur quaedam aceruantur, dec. vel propter motionem , quae est in rebus eircumstantibus , quaedam admouentur . quae subeant, immutent . inuertant, cernam.&c.esscitur dolor es ob prio rem quidem causam,qualis,v.c.ex fune, sti, morbo sentitur ob posteriorem vero,qualis.
eae ustione contusione contorson vulneratione ) ideirco videt ut primatio creari affectu, Doloris ; ae simul , quod alienus sit, A veilationis, seu Fugae illius, ae rei ipsam
95쪽
indue eis , cui idcirco Mali attribuit ut
subinae antem insequitur Cupi itas
exemptionis a Dolore, seu eius status in quo ille abi t. atque adeo rei , a qua abigatur, quaeque idcircδ Boni nometi obtineat ; actum , cum dolor eximitur, & fit in meliorem, hoc est, in naturalem statum reducito, ipsa excitatur , concomitaturque voluptas; adeo ut non esset sui ut a voluptas , nisi i pecies quaedam Doloris antecederet: vi Obse uatii taei te est vel in ipsis fame.ae siti,& voluptate , quae mandendo , bibendoque per-eipitur. Siquidem voluptas ista non creatur , nisquatenus, cum actione interni caloris plutimae partes dissipemur .vnde ipsum corpus rarescit . Omnis natura subluitur,& stomachus praesertim vellicatur; aut glomerata aliunde caloris corpuscula praebent ipsi incendium, unde es dolor suboritur; quatenus , inquam, aduenit cibus , qui desectum suppleat, artus si quietat, patentem per membra , ac venas cupiditatem edendi obturet; aduenit & potus,qui ardorem restinguat, ex arefactas pari eis humectet, ipsasque in statuin priorem restituat ac aliunde virumque fit cum placido . 'grato iucundoque naturae sensu ; quem tune abelle manifestum est , cum suis non esuriens comedit, aut non sitiens bibit. videntur ergo isti esse quatuor generales animae Assectus, Dolor & voluptas, ut extremi; Fuga.& Cupiditas,ut interiecti. Generales, in quam, quoniam caeteri illorum sunt species, ae opinione intercedente fiant.&quae pollunt potissi inum ad Cupiditatem,
Furamque reserti. Nam ut plateream Cupiditatem speciatim voluntatem dici, cum Mens illud quod cogitat, ac bonum opinatur, vult;& Fugam diei Auersionem,cum id, luod cogitat, esse opinatur malum, auersatur ; subinde vel δAmorem v.cesse voluntatem, qua ad fruendum aliqua re serimur; odium auersionem, qua a consuetudine ali ius recedimus; videtur aliunge Ira nihil esse aliud quam cupiditas , qua in vindictam esse imui. Metus nihil aliud. quam fuga, qua ob malum su- tutum contrahimur, & in nos quas seeedi
telum,quia Cupiditas ac proportione etiam Fuga partim i pia sponte naturae, & ex
indigentia quapiam excitatur, eamque explere necesse est , ut natura in lumis conia stet; partim creatur ex opinione , quae interdum quidem ipsi naturae instituto consormis est. & ad illius indigentiam tollendam se
tendit, ut tollenda tamen neces latib non fit; interdum denique nihil ad naturam , ne. que ad aliquam illius indigentiam tollendam condueit: heine fit ut sint Cupiditatum
aliae quidem naturales,de necessariae alia naturales , sed non necessariae ; aliae neque naturales,neque necessariae,ssed inanes. Et Naturales quidem , ae necessariae illae sunt, uae ut indigentiam, se dolorem ortum ex indigentia tollunt; cuiusmodi est cibi potus, indumcnti, quo arceatur fetigus. Natutales vero, sed Non-necessariae sunt illae, qiue
nihil aliud, quam voluptatem variant, non veto absolute dolori detrahendo nee L sariae sunt , ut quae edulioiuiti sunt delica tiotium; inid etiam . quae venereorum, qui
bus Natura praebet principium , & a quibus
tamen poteli qui, tion incommode abstin re. Denique neque Naturales, neque Necessariae illae sunt, quae ad nullum dolorem ex naturae indigentia subortum; tollendum se runtur . sed ex inani solum Opinione creantur; quales sunt v.g.coronarum, statuaru in,
cultus elegantis pretiosa vestis, auri,aigenti, eboris,& smiliunt. Ad-haec vero notandum est cum volupta, iti boni fruitione st, Dolot in persessione mali; ideo illam quidem, cum quadam
Animae ei susione .ae elatione seri; istu in notis ne contractione , demissioneque eius dein ite :at alie idcirco nihil esse mirum, s Anima sese , quantum potest . dilatet, ut bonum admittat in se ; comprimat, ne admittat
Fit pol id diffuso , sue dilatatio quia statim , ae boni, seu iei gratae species sensum
perculit, aut Animum quoque per mouit, corpuscula. ex quibus constat, ita in sensio-iiuna .cot-ve iplum subeunt, ut texturae tar Animae quam corporis accommodata ipsam
speciatim Animam delinileeant, iucunde as heiam.& versus rem iptati, a qua sunt emisisse,quas eatenulae alliciant, ac trabant. aded proinde, ut Aniura in rem comi ecia, intenta que,versus ipsam fruitionis ero, luanto potest nisi ve uti exsiliat. Contractio vero, quia statim ae mali, suuiei molestae speetes sensuna, Animum ve percelluit, corpus illa, ex quibus constat, quali contuli, aut spieulula ipsam eum sentorio Animam ita fodicant, ut texturam ipsus soluant. ipsique illorum,quantum potest, leuitandorum gratia , sese ipsam coarctet, Avet sus ipsum sui centium , seu quasi radicem , qua nempe est Cor , Animusve,
Nihil porrδ nectae est ex anteaictis repetere , ex ipsi Anima textura pendete . cur
Animalium aliud ad Iram , aliud ad Metum proeliuius sit , aliud comparatius ad
placidos motus ; neque addere varietatemnane reperiri quoque in Hominibus, prout ex igneo, ex fatuoso ex aereo principio participantiorem habent Animam:quippe eam videre liceat homine, etiam doctrina perpolitos non ita posse radicitias semina ista cuillere, quin ille procliuius ad iram decurrat,
ille metu magis tentetur, alius ad clemen tiam aequo pronior iit; cumque aliunde varietas morum , quae tanta obseruatur ut in
Animalibus, ita in ipsis Hominil, i,manis este satis deducatur eae Vatia tarum seminum inter se mistura.
96쪽
De Motu Voluntario, acθ ciatim de Loquutioue, Nominumque impositIoue.
Ti A M cum Anima suapte natura in O-ON bilis sit, ac ipsum corpus, cui ita exsistit, eiusque membra mouere valeat , no
tum est , quoties corpus , aut membra hisee aut illis motibus eiet, idcirco seri, quia illorum ciendorum voluntatem habet ; sane voluntatem ab Animo imaginante excitari;& imaginationem hane fieri ob imaginem, siue simulacrum . quod ipsum percellat. Nempe nihil unquam facere Animus Meo inve aggreditur, qMin illud prouiderit ; neque prouidct, quin illius sinu laetum .seu imaeo constet. bltaque, cum . exempli causa , erura mo-
iremus . incedimus ille . illud ideo fit, quia primo simulacra incessiis Animo accidentia, eum pullant: inde incessis voluntas sit tum autem com se Animus ita commouet, ut ire, incedet eque uelit, serit extemplo Animam. qua parte ipsi tu lictus tenetur ista vero Animae pars reliquam compulsit toto corpore diuitam , α pet crura , ac redes speciatim si uti iam 4 utiae , tota moles senti iripio truditur, ae mouetur. ut prater eam ac tera quoque eatenus aliquid conserre , quatenus corpus totum rarescit, aer vero inparteis subit: adeo ut corpus dupliei de causa
rerinde moueatur,ac nauis,dum Iemis, ven
tisque impellitur. Quod motus porrili initium ab ipso unque corde . in quo inest Animus, sit, vel ex eo intelligi potest , quod videamus interdum v. c. equos patefactis repente tabulis. quas carecribus . prorumpere tam subito. quam Mens tela auet, non posse. id nem re, quia quasi conquiri tota sustantia Anianuae totos per artus diffusa , debet, ut concita , Mentis ipsus studium consequatur; atque m proeedit rex ptim inna ex voluntate Animi. A porrδ exinde per corpus,& artus. Ae videti quidem mirabile potest , qliod tantula corpuscula ex quibus seu Metis, seu
Anima constat , tantum Onus , quanta est corporis massa, mouere, torquere, conuer
tete valeant 1 sed . qui id si mirum , cumventus, res adeo subtilis molimine tantovam nauis ingentem contrudat ; de manus una, gubernaculum unum, illam, quantovis In petii euntem contorqueat, ac moderetur α nonne etiam sunt machinae, quae per trochleas , α tympana , pondera magna comaruncam. su sto nam neque id magno nisu Caeterum .cum ex moribus quibus parte scorporis pro voluntate, arbitri 6que moue
mus, is dignus praesertim consideratione iit, qui in lingua attenditur, & Loquutio voca tui ; ideb uidet ut esse de illo speciatim quid- Pi attingendum.
itaque, cum lingua ita sit in Animalibus synae alia Phas optica.
respirantibus comparata, ut aerem contellia exspiratum,sonuntque ideirc5 creantem, va Ite infringere,ae veluti formare valeat; esscitur.ut quia aliunde unumquodque Animal
vim suam , qua quod potest, sentit, eaque utitur propterea enim taurus cornu impetit, equus ealce serit,leo dentibus, unguibusque corripit, aliis pennis fidit)esticitur, inquam, ut Allimalia , & Homines praesertim , suae linguae vim ad expeti merulum Animi affectus letiam dum aliquid externum significate volunt j sentientes, tum sonum emittam . qui dicitur vox ; tum illuna inte ei tu linguae,aliarumque partium eius variationi in se tutentilina, varie inflectant. Et de Animalibus quidem etiam loquori quoniam videmus illa quoque varias voces emittere , quatenus laetantur, aut dolent; A: quidpiam metuunt , aut prosequuntur. Etenim canes, v. c.alium, aliumque ioni tum edunt , cum rabie districti minantur; cum latrant, de omnia complent vocibus; e uiri catulos blande aut lambunt. aut mori u . pedibusque iactant. de gannitu interim adulant ue eum baubantur in aedicitis; cum plorantes plagas summisso sugiunt corpore. Equi etiam hinnitus differt, cum concussis artubus vulgo hinnit; cum adhinnite lux; clim pressius ab equite patulis fremit naribusi Volucres quoque alias , aliisque 3
cum de praeda certant; de cum tempestat una mutationes sentiunt, de clam otiantur,vocessundunt.
Chm velli Homo prae caeteris. & lingua vim maxime sentiat, δe pluribus inodis illam inflectere se possit , ut plureis voces dearticulet , quae pluribus rebus significandis accommodentur; exinde est ipsa Loquutio . seu sermo, quo Homines vulgo inter se loquuntur, dum & passiones Animi, retiaque alias significant,& non secus,ae nutu,di gitoque demonstrant. Quo loco, quia requiri solet, qua ratione , ab initio Homines rebus fgnifieandis Domina impoluerint ; ideo sciet dum est, nomina non fuisse ex mero hominum insti
tuto , seu lege quadam imposita a sed ipsis
hominum naturas , natu taleis xe dispositio nes, quae In gentibus suere singulis. tum elim res ipsis Oeeurreretem, specialibus Ani mi motibus affectas . & propriis visis, seu imaginibus compulias . peculiati quadam ratione aerem ore emisisse , ipsumque elisisse , dearticula ileque , prout singulorum affectuum, visorumque impetus tulit: & in terdum quoque locorum varietas . seu varius caeli, solique genius in variis regionibus suit: de quae prolatae voces se suerunt, ae praesertiara eum voluntate designandi aliis res,
euasere Nomina rerum. Cum vellent etiam aliqui aliis res extra illo tum conspectum conlii tutas proponere, sonos aliquos . voeesque ediderunt; ae tum suere eoahi easdem voces igenitidem repetere; tum qui audiebant , ratiocinio quodam .eoniecturaque rem assequentes ex multita denique assuetudine illorum inentem' iam tellexerunt.
97쪽
Et quia tamen varii varias ad eandem rem alii, sani scandain, dedere voces,ae varia proinde suere nomina ; ideo deinceps nomina significandis rebus propria. apud vitamquamque Dationem,& sensim, de qua s eommuni consensu delecta , assignatique ita suerunt, ut & signifieatus serent adinvicem minus ambigui, 5e res possent eloquio compendiosiore explicari. Concludo proinde primos Homines imposuille Nomina rebus, non ex certa scientia , aut unius cuiusquam imperio , vel dictamine s unde enim illi aut haee scientia fuisset, aut potessas , quae ad utendum vocibus dictatis plureis cogeret 3 sed imposui se potius . naturali quodam impetu permotos , ut solent, qui tussiunt, sternutant, mugiunt. latrant , ingemisciant . atque ideirco diei posse elle Nomina noti instituto, sed natura , quatenus sunt quidam effectus, aeve uti opera naturae; neque enim videre, Zeaudite res qui effectus quidam , operique Daturae sunt) alterius omnino conditionis
V pr n a set pauca subitetamus de somno, ac Morte Animalium, dira-- bus nempe rebus germanis, chm altera quidem feriatio , altera exstinctiost sensus:& tritum valde sit, , t mors esse aeternus sim nus dicatur.
Creatur autem Somnus, chm Animae partes per totam corporis conete ionem di sae aut cohibemur, aut distrahuntur;aut nonnulla etiam corpora site ab aere, sue , ei boin dispersas in ei diuit,quae partim ipsas a cor pore abigant. partim intro contrudant, ae turbent : tunc enim corpus, ut solito destitutum sulcimine , tegiminetque . debile si, ne membra simul omnia languescunt; cadunt brachia, de palpebrae; poplites procumbunt: denique non amplius est sensus. scilicet.eum indubium sit sensum esse ab Anima, reputandum omninδ est . cum sopor densum impedit, perturbatam elle Animam,
serisque eiectam.non totam certe;nam ali Cinquin non tam somnus esset. iii in mors, sed partem tameniac ita quidem, vi quae est res sua, si intus oppressa ac veluti ignis obducto cinere, sep alta; cum vi s ignem commoueris quas euigilat.& samma consurgit,vel iiii ab extincto ι se reconflati sensus p rmembra,& quas ex mortuo suscitati valeat. Quod dico autem corpuscula ineidete abaeie, quae hanc exturbationcm faciant, aerem intelligo partiin externum , qu nun-rua in cessat corpus pulsate, ae tundere in-e enim sit . vi extiina cuiusque Ahimalis rars solidescat, ac indutetur partim internum , seu qui ore tum inducitur . tum re satur. Nimirum , cum utriusque ictus per tenueis meatus ad prima principia petue nit, eorum posturae ita conturbantur , ut pars excedat , pars introrsum condatur, &quae pars superest per membra,quod ob vias varie interceptas coniuncta secum ipsa noust, solito munere sungi nequit. Quod a cibo etiam incidere di eo , ide δsaeio , quod dum cibus intus didit ut, per venas , idem, quod aer , saeiat; imo ut e piosiore, se maiore vir quo fit . ut sopor,
quem cibus creat, ob conturbationem maiorem , si solito grauior ; uti & qui erea tutex nimia las studine , proptet distractionem
Caeterum , chm possit res videli mira, qui seri valeat, ut per somnum nobis continiagant Insomnia: idcirco adnotati debet quod Don multo ante dictum est . vagari ubique continuo innumerabilium rerum simulacra, quae prae sui subtilitate penetrate in corpus, de serire; assee teque Animum in pectoremedi exsistentem se valeant . ut ille ad cogitandum res , quarum sunt sinulacra. excitetur. Nimirum . quia illa non minus per somnum . quam per vigiliam penetrantiae Animum seriunt , si vi res dormiendo non secus , ac vigilando , videre vi
Esscitur autem , ut ea . quae apparent, idcirco pro veris habeamus , quod cons
pilis sensibus, nihil possit oecurrere, quod
nos erroris admoneat , ac veris rebus salusum comtincat : de iacente aliunde mem
ria. habeamus v. e. pro vivis illos qui mo tui pridem sunt i quod cum praesentia it lorum sinu laeta snt , mortis illorum noti
si requitas verb, qui fiat, ut ea somni mus maximξ, quorum praesertim studio te nemur , aut quibus per vigiliam studio e incubuerimus; nam es Oratores perorant, δe milites pugnavi, & nautae colluctamur ventis , 5e lusores ludos ex et cent, de caetericae tela ; ae neque id modo ; quando aliorum
raue Animalium equi sudant, spirant, de
de palma contendunt: canes venatici iactant eruta , voces repetate mittunt, re ducunt auras naribus crebras; atque ita dereliquis) Dicendum est ideo id fieti, quod
ob factati, ieeens impressionem in Animo, patentes viae relictae sint, quibus eadem si- mullera subeant , ae prae caeteris Animam
Certe ex hoe esse capite videtur, ludd s-tiens sontem somniet, ae bibat: mi esuriens matulam cogitet, ae mitigat: scilicet quod motus intelni vias quas aperiant,quibus subeuntia rerum assilium sinulaeta Animum 'amoueant. Quo modo fit quoque, ut simu- acti, pluribus, aisnibusque coeuntibus .magni aliqui motus in Animo fiant ; ac tunato innians videatur tibi magna sapere , magna gerere, magna loquM clamores etiam tollat. ut si a quopiam iugularetur,mander tutve, leone, aut Panthera exterreatur quoque.non secus. ae si ex alto monte se praeeipi. tem daret; adeo ut etiam euigilatu, ix sui compos denique sat.
98쪽
D Mortem vero quod attinet, ea nihil est aliud . quam priuatio sensus, propter e ceelsum Animae. sensuinhele dico non tantum actionem , cuius est etiam soannus priuatio, sed facultatem quoque sentiendi , quae stinui eum Anima perit,ae una etiam Animus; adeo ut, Anima excedente , excedere etiam Animus, vi ipsi con
Etenim, quandiu Anima quidem exsilit in corpore, tametsi deliciat alia quae planil ars upatentis tamen est priuatio sensus; at elisus eum ipsa vina depetit. limul ae dillo lui id contingit. quo continetur, seu illud tot utri corpus sit,seu pars aliqua. in qua sedem habeat. Neque vero abliari quod corpus siue totum , siue ex parte ad as Ooa temptis in dissolutum remaneat: nam tensu nihilominus caret ubi excesseri Atomorum cc pia eiuleemosi,quae ad naturam Animae con si tuendam est necessariti. Porto de corpore exsoluto , Anima ipsa dis lipat ut , neque habet amplius easdem facultates neque in O'etur amplisis, utque obtinet adeo amplitia sensum. Non enim intelligi potest eandem rem etiamnum se titi re, quae motibus iisdem non utitur amplius; in non inest amplius in eode in composito: siue dum amplitis illa non sum , quibus Ω-uebatur, continebaturque,& in quibus exs-stens obibat huiusmodi motus; resque se perinde in antina . ac in oculo habet, qui auulsus radicitiis eorsumque ab ipso .cui inhaeserat, corpore, videre nihil potest. Cimi dissipari autem dico Animam, Animum quoque liuelligo luando Animus ipsi indiuidue coniunctus est; neque.ea pereimit, consistere potest : quo si ut hoc loeo dicere animum. Animamque perinde sit et quod
par dissipatio comperat utrique. rit autem ilissipatio haee . non prosecto in nihilum. vi laeti necesse est dicant, qui Animam elle volunt Harmoniam , seu talem contempeia rationem.qualis ipsa est sanitast sed tu principia . corpusculave, ex quibus eius textura est : idque non mod5 initar aquae vale eonia allato dissilientis, sed etiam abeuntis in aulas sumi. aut nebulae;& tanto quidem δε- cilius.quanto textiirae est tenuioris; cum vel ipsis nebulae, ae sumi simulacris valeat per celli. δε Et certb Animam dissipati,inretireqtie vel
ex eo constat , quod concernatur , exoria turque. Ae sunt quidem , qui aeternam sa- intit ; initium nempe ipsi negantes ut auer tant exitium , ac esse ante corpus . in quod trinsecus veniat, sumentes, ut superes le a corpore , a quo sospes exeat , tueantur: ve tum illud quidem praetereo , quod non videantur aduertere aeternum perdurans esse
nihil polle nisi tale sit .aut prae sui soliditate, xt Atomus: aut quod sit plagae expers , ut 94 Aalia pi ius hic
Inane ; aut quod careat loco , in quem ex cedat, ut v niuersum ; neque item aduertere , quantae possit verti dementiae,putare res adeo di uersas,ae sum immortale,& mortale. ni unguPraetereo id , inquara , ac requiro Tolum. qui possit Animaan corpus insinuari extrinia secus , ac per in anare per eius parteis, & non dispertiri tamen,exsolvique quemadmoduni cibus diditus pe membra r de nonne potius
deberet in eoi pore, ut auis in cavea morari: non vero eo modo,ut cum corpore cresce ,
smulque extendi intelligatur 3 4e quorsum ergo cur a corpore peruenit ad aetuis flo rem 3 aut quid est, cur in senectute metuat,
non gaudeat e corpore , tanquam e carcere
exire.& serpentis insta mortale spolium reliti ieres&, s abscedens a corpore , quaLaana sui reliquias sinit ilonne exsolubilis est 3 si 'on sinit; undenana ergo in cadauere tot
Nam dicere quidem totidem Animas eo confluere extrinsecus volitare quasi vi a bras, delimeque propriam stateriam , fabri eati sibi propria corpora . aliaque id genus. quam abiurdum e 1 3 vii & per-ridi eulum est ad ipsos coitus , partusque Animalium ei reum stare quoddam quasi Antina
ruin examcn. 3: de intinuatione 4n corpus inter se mutuo contendere 3
Et in ne, si Animae toties commutas seni Animalium icorrota deberent sensi nim mutatae illorum ei ve indoles , seque iam leo esse non ferox , ceruus non timidus , vulpes non dolosa , fugiens ceria in canis, columbam accipiter ὶ eum de , si quis di cat Animas humanas immigrare solum inhumana eorpora ; dicere non' possit, eurAnima fiat ἡ sapiente stulta; cur nullus puer prudens st 3 cui nos. ut de se fabulati lutit, qui primi ista prodidemiat,ante aste vitae, ' idique in ea gestarum , nusquam recor dem uir Exorium ergo Anima habet . a quo usque vi adolescit A vigeseitque cum eorpore ; serendat oportet ad interitiam. cum eo gem senescens. aesens ni de se ens. Hoc erade Mente etiam dico, quam perso isti sim . at ue debilitati constat .eam ct aliunde non i cim eon patiatur morbis, doloribusque corporis; velum laboret etiam . propriis, & Medicinam quoque iis eutandis ad iiiii tat,qood fieri pro ad non potest, quin accedat,abscedat, tiant ponat ut quidpiam in eius. textura:nain& admonere , quia illi petebrietatem, epilepsiain, delirium contingat, nihil necelle est. Id dignum cons deratione quod certae parti corporis, non secus ae aut i oculusve assi. dia sit: vi pari proinae ratione: cum toto inci piat, atque delinat;& vel ex eo qui dein qui id vitieuique res,vt arbori,ut pisci, Sc. ita, ac definita sit regio, in qua.ut nascatur, se degat, ac tandem eae se desinat, vi consistere extra ipsam non valeat. Sed 3e, cum Homo membratim moriatur, sensimque exspitet . quasi Anima partibili quis expetitur Animum non e pectore rem
99쪽
dio eualia ere, sed per iugulum , dc os in eo lumem exire 3 nam qui dant m ouia in ipsa quas ei stata. uque diuisa pet ip in corpus
exeat, arguitur vel ex eo putiore , qui in cadauere ex illius gileeisu non aliunde est , quani quod singulae eius partes situm com- imitarint quem partes Anime lingulae c'ntinebant. ut tacta in Rudd Anima altitude ,bi secto iaptim, aut conciso scustulatim eorpore.non bisecari de ipsa, concidique frustulatim non possit. Itaque si eut Anima ante generationisi non siit . ita neque post mortem erit: atque vi nihil aegri anteacto tempore sens
mus, ita nihil sumus post sit isto sensuri
tum nempe, cum non amplius erit aut tactus , aut plane ullus sensus qui esse omnino aliquis non potest in separata Anima, eum iam sine organis sit. in quibus suis resident. de quibus eum solis agere possunt, aut pati
sensiis. Qu. st, ut reputare liceat vanos esse In- setorum metus; neque enim lxionem tota
volui ; neque laxum Sisypho humero trudi in aduersum: neque vilius viscera de renasci
sic quotidie . de carpi. scilicet sabulae hae
at; uti de quae tradunt de Tantalo', de Cet bero,de Danaidibus de Furiis Eque caeteris, quae s vs ii iam sunt, in uita hae sunt propter
hominum deprauatos inores. Tora hiati, Ioel impiis in repressa es , re rara ruitim MEv mm Use Animos s/--- -- mortatis, e tria uicintim in Sectione ire iis P sie j. M αἱ oposteriori Iso decimoquarto, capite tertio. m
De Rebus Sublimibus,tam C DI Iibus, quam Aerris.
Aeli Nus silere res Humiles, s quuntur sublimes , siue in Sublimi, hoe est in regione supra Terrainfii-sa elatae , atque apparentes. Huiluce modi sunt sol. Luna, alia sidera, δe quae in ipsis contingunt, ut Ortus, Occasis, Comiettio nesaeclipses,& simili'itemque Nubes, i lii uiae vetiti. Fulgura. Tonitrua, Fulmina, - . tera id genus . scilicet, utcumque aliqui secernant, de posteriora haec sola se. f.ria, hoe est, sublimia vocitent; congruum tamen est priora quoque illa Ze Meteola dicere, de una Meteorologia hoc est, tractatione de Subli inibus)utraque complecti Repetendum vero hele est , quod initio est instimatum , non esse alium statilendum sitiem cognitionis rerum sublimium sue coniunctim eum aliis , ut heie 'i sue separatim, ac per se,ut ali,s facimus , tractentur , quam statuiti Mentis imperturbam ac persuasionem non vacillantem: velu& in caeteris , de quibus solemus disserere
Non sane, quod, clini tes sublimes eius modi sint, ut multi Hara aut obtineant, aut obtinere valeant de generationis causam , de ellentiae declarationem iis,quae percipiunt ut sensibus, conformem . viii alicui modo spe ciali sie haerenduiti sit .vt circa Oropositiones de Moesbus fit aut circa illas Pi sicas cuius modi vile di, imus illas. Vniueis in est corpus. d. Inane: Rerum principia sunt insectili , ae eiusnodi ea teras, 'aliaeeumque uno tan-thm' modo cum ranis apparentibus congruum: vetum. ludit sit firma persuasione tenendum. esse te ipsa huiusmodi res non uno, sed pluribus modi explieabit eis, neque ado-tiendum esse aliquid quod vir is excedat humanas;des mendo nempe vivim certum m dum . quo solo feri res valeat. id .inquam. repetendum est,quod tum reputare oporten Physiologici esse numeris. causas praeeipuarum,quae in natura sum, Ie- Ium, accurate pervestigare de heitie profluxisse quicquid felicitatis est situm in cognitione rerum subitinium ae in eo potissimiliti, quod disquiritui .euiusmodi siit quae in hisee Sublimibus .iluntur.de quaecumque ipsis eo gnata quodammodo sui tum tenenda omnint, hie Regula sit, . in i s resu .iu quia dieitur. plti, siti M. Asire de . Non ino nodo necessaria contingere: de, posse alio quoque modo δε halere. Quod quidem ineulco ne,s cum vni modo adhaesertinus , i, sortia displiceat. non ad naturalem alium recurramus , sed rotius ad Diumam causam:quia hoc iam foret agno cere multiplicem modum, ubi unicus es i. Scias ieet Diuinae naturae tribuerentur curae , Ee negotia: etini sit tamen i mplicitet , ab soluteque necessatium,ut in immortali. be lique natura nihil eorum ii quae dissolutionem . aut perturbationem inducunt. Stati in quippe Mens apprehendit, fieri absolute non pone , ut ips tale quid competat. perspecta immortalitatis ac beatitudinis conditione Et certe insucesmodi considerationis desectra,constat, inspectionem obseruationemque Oecasus,ottus, Solstiti j Eclipseos,caeteroru-que eiusmodi nihilo Aeete per se selieiotem notitia sed perindelae sortὸ etia amplius meistucae illos. lui haec perspexeriint neque Din εnorunt quales sint naturae eorum corporum,
qualesque potissimae causae ae si omninδ non
perspexissent; trando admiratio, quae exha- in re tum in i pectione oritur, re rire exitu circa dispositionem ac modum Milo res tria ximae peraguntur . non potes . Ex quo st. vinos adnitamur pluteis inuenire , de dicere causas solstitiolum occasuum Artuu in teliquiorum, aliorumque id genus; vii 5 in reliquis cons milibus, qua apud nos seu in Tertis contingunt.
Nis vel 5 e sendum non est diluistionem harum rerum minimὸ nanetici viam congruum , quae nobis, ad tranquillitatem, silicitati inque aequirendam conducit 3 pati tofecto est. tam cito sublimi a. quam ei ca extera alioquin Obscura requirere cati fas iuxta varios modos . quibus apud nos si milia contingunt : ae illos minime morati, qui neque unum certum miadum , quo res
100쪽
aliqua possit se habere, aut fieri, neque imo dum multiplieem , quo contingere quidpiam valeat . norunt i solain vero rerumipeciem , qualis nobis piocul exhibetur ,
praetendunt, ac praeterea ignorant, quibus ex rebus eueniat, aut D n eueniat , ut per turbemur. Si reputemus certὰ contingere. ut aliquid uno orto modo sat, ac exinde non perturbemur;certe, inquam, scientes aliun
de poste pluribus modi, id et ii seri, non imperturbati minus erimus, quam ii certo modo seri perspectu in haberemus. Caetrium omnia satis constantet explicata sent iuxta modum multi sitium rebus apparentibus cons uum, quando suis retinebit . ac tuebitur quicquid verisimile estiti ipso. Necelle est autem coniectum ad ea, quae sublime creantur, ducere ex iis, quae apud latis fiunt ; ex iis .inquam , quae obseruantur, aut perinde se habent, ac ea, quae sublime vi sunt ut , siquidem talia seli coni pluribus modis coptingit. Quare & quod in unoquoque Sublimium apparet . attenden dum est iuxta ea, quae cum ipso consonant, quaque pluribus modis fierii rebus apud nos
contingentibus non repugna . Sed s aereo hete nimis. Quare , ut rem aggrediat, tametsi tota super- terrena r
pio soleat interdum Caelum diei; quippe vi rinior quoque Aec Caelum interdum dieitur e placet ramen nomine Caeli. vii & Α- thetis eam regionis partem intelligeret
quae & superior est, & Sidera complecti ir; nomine Aeris eam . quae inferior, &in qua rubes. fulgetra . aliique id genus visuntur. ac sunt. Atque id quidem , ut dicturi posteritisue Aeteis Sublimibus , a Caelestibus. quae vi praefati sumus, venire quoque nomine sublimium debent,auspiceimur. red his Deo ijerserisar Howentia non conforrhari, re rarum es, O prae rimis S)ELom primis PHAes , libro quinto , ca te ferulo , OG
id, R i u e i r i o vero id supponendum, FI superi sis attigimus, nempe so lena, Lunam, caeteraque Astra,non per se,ae seorsim suisse genita , & polletius a Mundoco rebensa; sed statim , sin ulve cum ipso
consorinationemri incrementumque, & ma
mitudinem suam accepit e s quemadmodum etiam de Terram ,& Mare ,&quae eumque Mundus assetuat iuxta ilicet con crementa , conuolutionesque interilis factas tenuiorum qua tuaedam , carumque seu spi-xit uotarunt, seu ignearum, seu utriusque si mul conditionis naturarum. quippe ista sunt, quae suggerit,sensus. Heine ue id videntur quidem Sidera sub staritiae esse praesettim igneae; ae prae caeteris . G senta ad a Philosophis.
ipse sol, cuius calor sensu tam elate probatur;at videntur quoquEmon tam puri ignes, quam conantista quaedam concrementa elle,
quibus si alligatus ignis. Etenim seri non modo potest ut sint quasi quida vitrei, politive disci qui lucida. ignis
csque corpulcula, ex ipsa regione AEtherea perquam di seu mini appellentia,& excipere, cire lectere,& qua prolude specie apparent. exhibeti valeant .consimilia entiti sunt apud nos:i einque , ut sui quas nubes perinde illustratae, α quasi accensae ; eum non seciuParhelii sant: sed potest etiam fieri, vi snt quas quaedam scaphidia parte sui cana continentia ignem ; laternae videlicet instat , aut catini prunas Metallumve susinia ignitumque continentis. Potest de ut fiat quasi candentes la minae, aut quasi lapides, qui in sornace ardescunt: quippe de nihil est horum , quod
Quo mastis potest feri, ut sol speciatii Anihil aliud sit, qualii glebulentum quoddaira spissamentum quod pumicis, ironaiaeve instar creberrimis poris, eatibulque peruium, splendorem per ipsos, cum videlicet ignem
unum , quod seri minim h possit, esse igvidetur, quod aliqui dicunt, ut Sidera nempe animata sint, siue totidem Animalia , ac insuper totidem Dij. Quippe & . tamets do. Nemus esse unumquodque quasi quendam Mundum . seu potius quandani quas Tetram , quae proprium tibi ad rem . ima aethe iem quoque sabeat; nihilomitiός , ut no stra haee Terra . licet Animalia producat, non ideo ipsa est Animal I ita neque sidera eruiit; ut eumque proereari in ipsis Animalia quaedam poste concedatur. Quanquam. vi istud ultro admittata, quod
.praetetea tamen ulterius contendunt rotunia
dos . & volubileis huiuscemodi Deos dari. nihil aliud lubet, quam repetere, quod iam superitis institimus, portenta haec esse,& mi tacula non sane disserentium , sed somniautium Philosophorum Ai3elicet edin immorialia mortali sermone notantes, ea proferant, quae I Deorum selieitate tam aliena sint, deprastanti eorum natura se videri indigna
pollini. Quod superest. Rete iamptideli duo alia
qua Siderum , Astrorumve genera distincta. Nam qu didam quidem sunt Inertantia, quae& situm semper inter se eundem obseruant, ει viam semper eandem ab Orta in Oeca sum tenent, neque illam vi quam comma tant quaedam vero Errantia, unde de Planetae. ii Errones dicuntur; quippe cum neque inter se, neque cum aliis eundem situm se uelit, & suos circuitus nune magis ad Boia Ieam,nunc magis ad Austrum perficiant. Si quaeias autem unde-nam haec illis diu etiasta, st.dico seti posse, ut Astra ea necessit te ab initio in orbem mota se suetint,ut alia qua dem una,eadἡmque conuersione, ipssque ex silente ae trabili gyrationem acceperiurialia eoraue ones quibusdaira inaequalitati bu, affectas subietini.