장음표시 사용
101쪽
m in filio, nam una est sapientia, natur Wpotentia. Te edicendum, τιod potentia generandi cum natura, dicat propriet tem: quapropter referendo intellerita ad proprietatem in filio non est potentia generandi. Nam sic dicitur aliud esse posse generare, mposegenerari. At si ad natura hoc referatur, tunc erunt idem, ut in textu Magistrisent est videre. Ei hccsatis.
VΤRVM IN DIVINIS SIT GENERANDI
Lectio XXXII. NS qit vitis nobis dari possit, circa Magistri ent. tem
tum aliquantister vesbimur, primo quςrentes. I tragenerandi potentia in diuinis sit concedenda. Pro parte negativa formari possunt nonnulla rationes, quarum primasse habet. Omnis potentia, uel est aditu uelpasLa sed nulla harum ponitur in diuinis r igitur, me. Minor quia si eEla, ideo quo aduroq; membrum erit probanda , nam non videtur in Deop tentia passiua admittenda, quia tali s est imperfidia , nec aditu , quia si poneretur, esset hoc verum dicere ex parte creaturarum, non diuinorum: quare, σc. Verum quia assumptumsubribio relinquitur, ideo adime confirmandum ,siueprobandum , ita erit dicendum, quod talis potentia activasu principium transemutandi aliud, at in dium is non datur aliud , non itaq;potentia activa iudiuinis. Prςterea sic arguitur, polentia oas esu rfectu alicuius
possibilis, at in Deo rubii est possibile d totum necessariam, num igitur
102쪽
igitur in Deo rellectu diuinorum est potentia generaηdi. Ex alio latere 3ssia omne generans generat per aliqMam potentiam, oe in diuinis Detur generatio e igitur m generandi potentia in Patre. Pro determinatione latus disticultatis scire debetis, potentia nomen ςquivocum esse, hoc reJecitu diuinorum, nec non cre ivraru : Potentia enim generandi in diuinis dicitur principium producendi alium per simplice emanationem, non per transimulatione, at in creaturis potentia est principium transmutandi aliud, quivoce igitur, non univoce nomenpotentiae imitur. Insipernotandum est, quodpotentia re' diu Νj debet dici potentiagonerandi, na fili, producilio est generatio, rellectu vero Spiritis fancti potentia θirandi, quoniam eiusproduritio est Lyratiopas sua. Nunc ad argumentaaccedo, m ad primum dico, qδ tenet de potentia in humanis creaturis, non in diuinis. Nam in illis est principium transmutandi aliud, at non sic in diuinis. Ad alterum argumentam dicitur , quod possibile in diuinis necessarium non excludit, ita argumentum ruit. In sequenti alia considerati ne digna audietis, hςc interim satis.
VTRVM GENERANDI POTENTIA DICAT
QI ID, VEL AD ALIQI ID, ET virum in filio concedenda.
Lectio XXXIII. I siones duas pro maiori intellectu eorum, quae disti fiunt a Magistro sint. hodierna die examinare flami, quaru prima eris degenerandi potentia in diuinis,
103쪽
ri m dicat quid, vel ad aliquid. Altera depotentia generandi, , i, b ius iij. An scilieet in filio debeat concedi. Circa primam sane dicendum venit, quod generandi potentia in patre sit ad aliquid, π non dicat quid : nam D. Aug.ait, q/ eo Pater est Pater, quo est ei filius ,sed Paternitate Pater e e igitur Faternitate generat, . sic generandi potentia in 7atre dicetur ad aliquid,
non quid. At video hic vos ingenio pollentes totum oppositum sentire, nam genitum gignenti,ut puta Patri, in natura assimilari dicitur, m non in proprietate, sed natura dicit quid, non itaque generandi potentia in patre erit ad aliquid, sed dicet quid.γro δε- terminatione huius difficultatis notare debetis, pro Tt nostro nunc instruit Pp torpotentiam duobus accliposse modis: uno modo formabter, alio modo sandamenta iter. Stante hac distin hone, duobus formatis iam argumentis non erit dissicile resstondere. Auillud ergo Aug. dicentis, eo Pater est Pater, quo est ei filius, fommaliter hoc elle verum concedimus: negamus tamen, quod fit eo fundamentaliter, o gener adi potentia in Patre erit ad aliquid formaliter, licet non fundamentaliter, quo modo argumentum secundum currils ut, m alia, qua contra hanc veritatem possent
adduci. Completa iam prima qusione de duabus, alterasti equitur,dum quςritur. Utrum generandi potentia inflio sit concedenda ; pro parte algi matria sic innatur: imago perfecita, illud quoq; perferile debet imitari, cuius imago es ,sed filius in diuinis
dicitur esse vera, atq;perfecta matris imago: igitur ipsium habet imitari, sied, si generandi potentiam non haberet,perfecte eum non imitaretur, debet ergo in Aiogenci adi potentia cocci. 'Gerea,
104쪽
nulla scientia ponitur in Patre,quae non fit in filio, nullasimiliter potentia, quae non fit in filio, at generandi potentia est in Patre: ergo, s in filio. I per authoritate H lari, de Trinit.suadeo vobis in filio generandi potentiam no esse denegandam: Vir enim se ait, quod talisgenerandi potentia perfectione in ham dicit: igitur communis tribus personis erit: quare, sc. Ad hanc ergo discultatem dirimendam, velim vos sic ire, potentiam duobus a ripiposse modis: uno modo ab olure, idestproforma absoluta, qua dicitur principium P da buum,suefundamentaliter; alio modo. pro forma sub illo re prela cum o ibus ad generandum requisitis. Si primo modo latur, tunc erit fatendum, quod tribus si communis talis potentia personis Hudum Ansielmum, qua nihil aliud est, eluam memori cunda. At sifecundo modo capiatur, Parritantum potentia generandi fueAlium producendi aptabitur. His itaq;po uis, nunc ad argumentum primum est dicendum, quod in diuinis imitatio penes csntiam, non penes generandi poIentiam,
siue relationem attenaelur : quare nullum ea modo considerandi iuuerso est argumentum. Ad alteru,negatur modus ainguendi: nam
non est simile de scientia, oe degenerandi potentia in Patre, quia fientia est mere absolutum, propterea comunis est tribus personis,
at generandi potentia intrinsecus relatione includit, ratione cuius onus tribuspersionis conuenire non potest; alij alio modo volentes
proposita clusionisatisfacere, di generadigerundium, tripliciter acci posse dicunt: acliue, passime, vel impersonaliter. Si primo modo, generandi potentiam in Patre tantum ponunt. Si secundo modo, in filio conceditur generandi potentia, idest ut generetur.
105쪽
Si tertio modo, tunc talis generandi potentia in tribus diuinis perasonis esse dicetur, π ita ad instantias adduetas, in ad adducem
das, qu Ut dicendum, exsuppositis patet.
DE VERIT A TE, ET PROPRIETATE, ETC.
Lectio XXXIIII. Tid tenendum sit de veritate gignentis, hactenus asterminatum est: Nunc loquendum de natura per a la-- generationis communicata. Prsens igitur distin tio partiri habet in partes tres: in quarum prima si firmo de diuinae essentiae veritate: in secunda de ei dem immutabilitate: in tertia de Dei simplicitate. Quantum attinet ad primum, proprie Deus dicitur essentia veritatem habere absq; alicuius non actualitatis admixtione, nam ternus est fine prperito, atq; futuro tempore,oe quod huiusmodi est esentia, veritatem fine ulla admixtione habete quare, me. Pro cofirmatione huius veritatissacra paginae testimonio utemur: legitur enim, Ego sium,qui sum. Insiper, Quidi, misit me ad vos. Prςterea extat illud Hieron. aa Damasium ita scribentis: Deus solus, qui exordium non habet, vere essentia nomen tenet; cuius egentia es nostru comparatum no est verum esse, quia siumus mutabiles, at Deus non sisse habet: quare, mo. Sed dicetis: cum Deus non careat tempore prsenti, prςterito,
atquesturo: igitur eius esse variabile Nam de ipso tales formari solentpropstiones, Deus est, Deus fuit, Deus erit. Ad hanc difficultatem
106쪽
ficultatem restondere dis ile non erit, quoniam tempora hςc, ad duo possent referri, vel ad ostendendam Dei perpetuitatem, vel variationem; primo modo,prςsiens tempus prperitum, atq; futurum de Deo P nuntiantur, assecundo modo, nequaquam. Decim rata iam prima parte, siquitur altera, ubi est sermo de permane
tia, acfirma flabilitate Dei qui est uum esse primum olam esse, msternum: igitur immutabilis Esi non haberet verum esse,procul
dubio mutaretur; at hoc a Dci natura valde remotum est: igitur, σc. Pro corroboratione huius Apostolus primo loquens de Deo dicebat, Qui solus habet immortalitatem: igitur'immutabiliatatem . Insuper Iacobus: Apud quem non ea transmutatio, nec vicissitudinis obumbratio. David, Mutabis ea,mmutabutur, tu aut idem ipsi es. CPrςterea D. Aug. siver Genesim dicit, quod Deus nec per loca, nec per tempora mouetur, creatura vero per loca, m tempora. Hoc idem habetur apud I phetam ex Dei persona dicentem: Ego Deus,m non mutor solus ergo Deus immutabilis, cuius esse pernum, ideo verum. Explanatis adhuc duabus partibus nostri siermonis, accedit tertia, vit ima depromenda,etbi clare manifestatur fimplicitas diuina essentia absiq; vlla compositione, nam Deus est materia, oe formae naturalis expers, σearens diuersarum partium composivione , in quo nullum accidens
eum siubiecto habet concedi; summe simplex igitur,quantum ad essientiam, Deus habet dies. Sed dubitabitis in hunc modum: Deus est bonus, est iustus, me. Non stur summe simplex. Ad hoc D. Aug.r Jondet dicendo: Deu quidem es Nucem,multipliciter tamen dici, non propter diuersitatemparitum, vel accidentium,
107쪽
sed solum ob nominum diuersitatem diuinam unam in Deo nati.-ram ignificantiam: Deus igitur quarum adfluam essentiam si mamsimplicitat em habet. Et hςc de tribus punctis satis.
VTRVM ESSE PROPRIE DEO CONUENIAT,
in Deo solo sint idem. Lectio XXXV. IN animum induxi mez Nobil. Audit. J dubitatioηes duapex textu Magistrisent. nocentes expurgare,quarum Una ad Dei proprietatem attinet, altera vero ad sentia Dei identitate. Cyritur ergo primo. Utrum e sieproprie Deo conueniat. Proparte negativa arguentes quida dicunt: nos nihil nominare, nisisecundum quod concipimus, at conceptus, quem de Deo habemus, quia est, σ talis maxime confusius es, σ no Pprius: igitur huic conceptui, nomen corresspondens videlicet esse, qui est, Dei proprium minime erit. Pr erea causa equivoca cum effectu non communicat in ratione,quam effectui largitur,vipatet de Sole re-blectu caloris, quivoca enim es causa, at Deus, esse creatura reis
Apecta cuius dicitur causa ςquivoca, communicati esse igitur Dei non erit proprium, m ita male Magister sent. In contrariumse habet illud Exodi. iii. Qui est, misit me ad vos. Deinde ob Deo sentia nomen conuenit: igitur illud esse proprium erit. Pro detem minatione huius dubitationis, quot modis proprium sumat r, erit videndum:Δobus mi Act accipi modis eprimo P ut diui ur
108쪽
contra commune, Cy' coira translatumsecundo; exemplum primi dum dicitur, quod homo Jprae ridet: exemplam fecundi, Qt pr tu ridet, dum enim loret, ridere viditar, sed translative tantum. Prςterea hominis proprium est ratiocinari, atsentir e neqzaquam, seu commune, licet utrunq; semini proprie possit conuenire, in- νι tum d prium distinguitur contra translatum. Proposita ergo quςctio ,' quςrat de proprio , pro ut contra transsatum diuiditur, tunc esse maxime proprie Deo competer. At f humatur proprium pro eo quod contra commune Uinguitur, tunc isse Dei non videbitur proprium ,sed bene aliquo modo appropriatum, quoniam soli Deo ese non conuenit, sed et creaturis, licet Deo persectior ac nobiliori modo; ex his argumentum primum patere potest, nam concludebat de proprio contra comune distincto, non de illo cotra translatum. Ad argumentum secundum dicendum venit,ql causas quivoca no dicitur cum es ectu communicare in ratione specifica, qua ei largitur, alioquin non esset ςquivoca sed univoca, est tamen necesse,quod communicet in rationἰbus commvn:bus, s transiendenIibus, quae o7a circumeunt sicut esse bonum,obuionοιο, sabquo sensiu dat isse Deus creataris,quo secundo modo, argumentum concludebat, no primo modo. Completo iam primo quoito, sequitur aberum de identitate diuina esentia cum Deo,dum qu ratur.
Vtru essentia, oe essesntidem in Deo realitersicut Agagister sient. in textu fateri videbatur. Mihi prima fronte videtur , qtiod non , nam nihil ea in si ipse, at essentia, vel natura Dei, qua ea ipsa deitas dicitur esse in Deo, non ergo videtur, quod Deus sit idem, quodsiua essentia, Tel natura. Arguitur secundo. sic lus
109쪽
flent ast gari sivis causis, at in rebus creatis supposit si no uidetur esse idem, quod siua natura, nam homo non est idem , quod sua humanitas : igitur neq; esse Dei, m eius csentia idem. In oppositum illud Io.xiiiι. si habet, Ego sium via, ueritas, m vita; ut ergo si h bet vita ad Uiuentem, ita deitas ad Deum: igitur Deus est ipse deitas, sicunda D. Thomam prima partesummae,quotione tertia, articulo tertio. Pro determinatione igitur qusioni cire debelli: aliud esse loqui de rebus compositis ex materia, orma,m aliud de his, quae hunt sine materia, oe forma; nam in illis nece sile est,qJdisserant natura, vel essentia, eis suppositum, quoniam unum βhabet ut materia, alterum uero ut forma. At in his, quae ex materia, oe forma non fiunt composita, quia ipsae formae per se indiu duari dicuntur: hinc est, quod ipsae forma sntsuppostasib η-ria ideo in eis non differt suppositum,m natura in Deo igitur esse, a escntia idem. Nunc ad argumenta dicendum inprimo ad primum , quod minorsic intelligendast, esse videlicet, o semitam sue naturam in Deo reperiri non per modum compositionis, sedpre modum siummes implicitatis, m licet vita esse essentia, σnatura in Deo diuersitat e aliqua ponere uideantur, totum hoc erit in no fri intelledius acceptione, π no ad aliqua rei diuersitate. secundu argumenta dicipol ad maiore, lectus videlicet suis debere asmilari causis in eo, qd postant,m ca creatura Deil ipsum
imitentur no perfecte ,sed in eo, se possunt, se ad dfectu imita tionis pertinet hinc qd est unii, S simplex, nis p multa reprsentari pol, oesic in eis accedit copositio ex qua prouenit, qd in eis nosiu idem Appositu, ql natura. Ei bπ depropositissatis sint dicia.
110쪽
LECTIONES LIB. PRIMI. 37VTRVM DEUS SlT OMNINO SIMPLEX,
Lectio XXXVI. MIbi quidem videtur continuata distulationis series non esse interrumpenda, sed deinceps quςcunq; inciderint Ierpendenda ; duo itaq; hodierna die preseclaratis imterserere inutile minime erit dubiae quorum primum de Deisimplicitate, alterum vero de eiusdem immutabilitate. Quςritur ergo primo, Utrum Deus fit olao simplex. Insuper, Utrumsolus immutabilis. Circa primum extant rationes ex materia, oeforma in Deo compositionem detegentes: quarum primasic si habet , omne quod habet animam compositum est, sed Deus sic se habet: igitur. mo. Minor per Apostolum bob. xi.probatur ita diccntem: Iustus exfide viviti quod si Fubtraxerise, non placebit ammae meae. Deus igitur exmateria, orma videtur se compositus. Deinde, Ut testere est apud Arist. pluribus in locis, ira,gaudium, tristitia, alia huiusmodisiunipassiones coniuncti, at Deo talia in sacrascriptura attribuuntur: igitur Deus copositus. Pi perea individuum ex duplici natura dicitur ιβse conflatum, at Deus dicitur indiuiduum : ergo, me. Quarto sic: Illud quod ea melius, Deo ascribi debet, sed apud nos composita meliora simplicibus dicuntur: igitur Deo compositio ut quid melius ascribenda. Quinto sic inflatur: Vbipluralitas, ibi compositio at in Deo relationum reabum datur pluralitas: igitur Deus compsius. Demum sic arguitur: Ea, quae sunt a Deo, imitari habent ipsum nam a primo ente fiunt ora entia,