장음표시 사용
91쪽
cs IO. PAVLI PALANTERII AN DIVINA ESSENTIA GENERET, ET
Lectio XX VILEX animi sententia Magistrisint.multa de diuina essen
i ia, nec non de verbo in distinctione quinta tactastini,nterea de more nostro qu ita duo hodie percurremus evnum pertinens ad essentiam,alterum ad verbum in diuinis. Quoad primum. seu itur, Utrum essentia diuina generet primo a spectu di Astutandi gratia mihi videtur, quod sic. Vt enim se habet essentia ad personam, ita persona ad essentiam sed attributa essentiae prςdicantur de persona, ut creare, mbutusemodi: igitur actus personae poterunt Ucribi sentia diuina,m ita dici poterit, quod essent lageneret. D aper, si essentia non generaret , sed persona tantum, tunc persona, m essentia non essent idem ,sed per Boetium essentia, oe persona sunt idem: quare, me. At ingenio pollentes dicetis vos: nonne omne,quod generat sabet a genito diastingui es sed in diuinis sentia a nullo distinguitur: igitur non vi detur , quod ssentia generet. Pro decisione itaq; huius qusionis meum notetis: acitum generandi alicui duobusposte attribui modis uno modo tanquam ei, ql generat, Tt suppositum, alio modo, tanquam principio, quo generando enerat; hoc magis clarum,σeuidens ut vobis appareat, exemplo desumpto ab igne declaro sic. Calefacere igni conuenit, ut et,ql agit; calori vero,*tprincipio, quo ignis clefacit. His prςmissis, dua conclusiones sunt modo po
92쪽
nenda. Ῥrima est. Usentia non generat, ut quod . Altera es Essentia generat ut quo. Nunc ad argumenta sioluenda, ut acce damus ad primum,dicemus: negandam esse propositionem prima, Himili depromptam,m ratio negationis assignari potest, quoniam se aliter habet persona ad ebsentiam, re aliter essentia ad persona, includit enim persona essentiam, at essentia in se ignificato, vel nomine, personam nullo modo includit; propterea, attributa, qua persionae conueniunt secundum illud, quo Ormaliter est persona, esentia diuina conuenire minime possent, I .g. vi generare, σθιrare. Ad alteram rationem formatam dicitur, cis persona, essentia idem Funt re ,sed formaliter, m ex natura rei minime: quare argumentum primo modo captum bonum, at sicundo modo, non concludit. Explanata iam prima di cultate, altera siuccedit,
dum quςritur. Virum diuinis filius dici debeat esse de substantia Patris; pro parte negativa sic insto: in diuinis nulla pol assignari materia, nec quasi materia ,sed di de substantia materiam dicit: non ergo filius est de siubstantia Patris. nor ut dubia, sic exponitur , nam quod subjcitur, loco materia si habet, at δῶ ,sine habet, minor igitur pater. Pro intellectu huius quoti, duplicem
dari generationem velim vos ire t naturalem videlicet, oes μι- pernaturalem; illa naturalis,m i supereaturalis uni ce minia me dicuntur; Insiver naturalis siemper imperfctionem habet annexam,at diuina mota ab omni imperfectone,quia perfectissima est. Prperea illa naturalis, cum creaturarum infertorumst, materiam exigit, at druina nequaquam. His addi debet Theoria de
illa particula desubstantia Patris, nam propter eius multiplicem
93쪽
sen sium pol ege catis erroris: quandoq; enim materiam denotat, aliquando causam astentem, tertio ordinem, σ originem ,sub quo sensiu in proposito dcbct capi, videlicet pro originatione. Unde dum dicitur filius est de Fbstantia Patris enses est: Alius Ori- 'matum a Patre, m est eiusdem substantiae cum Patre, oe ita argumentum adda tum bis paucis tollitur verbis.
V Frs t*ri hodierna se circa sextam huius lib. primi A
stinctionem nexum in primis una cum intentione pr mittemus , insepcr ad distinElionis diuisionem properabimus, tertio singulaspartes diuisas enodabimus, de nexu tue corinuatione, g d di iurus, audite. Ex quo enim Idagistersent. docuit diuinam essentiam terminum generationis in diuinis , esse non posse: consequenter aggreditur verba facere de generansis
potentia. Habito nexu ,sue continuatione, una cum intentione,
disti notio modo in pundia tria partiri habet. In quorsi primo Magister docet: Patre, nec voluntate, nec necessitategenuis liam. Insii per objcit. Tertio, ad principale intentum post digressionem
reuertitur. Circa primum, hoc lemmaponendum. Catholice non est tenendum: Deum Patrem , ne est ate cogente, aut voluntate
antecedentes lium genuisse, alioquin squercniar hπ absilrda:
94쪽
Deum esse miserum, aut mutabilem, insuper Dei filium no es naturalem filium. At hςo non concedenda, neq; primum admittendum,quod Pater genuerit ilium necessitate cogente, aut voluntate prςcedente; minor propositio, quia ostedia videtur , propterea in hunc modum many estetur. Deus e summe liber, ais in eo talis necessitas poneretur ptunosiumma libertate priuaretur: hoc non est concedendum, neq; qJ necestate genuerit filium, nec voluntas eantecedente, ita ut prius voluerit filium generaret: in genuerit; quia lante in eius libera voluntate, ac potestat egener adisi vellet, e r non generandi ,sinollet: tunc mutabilitas in Deum caderet, quod οἴno est inconueniens, no ergo sentiendum est, Deum Patre, necessitate cogente, aut voluntate antecedente filium genu se. Explanata iam prima parte accedit ecunda, qua primae aduersiri videtur: hςretici enim quidam fili, diaboli, per imitationem ic ratiocinantum : in diuinis natura, m volantas nonne sint idem 'igitur si Pater genuit ilium natura, ut habetur apud Aug. lib. Xυ. de Trinitate, videtur et, quod genueris voluntate. Ad hanc imterrogationem fessam ab hςreticis eontra Magistrum, catholici
res ondere volentes, ita direrent: naturam, oe voluntatem in is
umis esse idem, duobusposse copiderari modis: duplex enim datur
identitas,una absoluta, altera vero sormalis. Primo modo natura,
oe voluntas in diuinis sunt idem, identitate absoluta ed non fom
ali , nam aliquid natis a conuenire potest, quod non conueniet voluntati, nullum ergo erit inconueniens dicere, quod Alius in diaurnis sit natura,'non voluntate. Potes hoc idem a simili conafirmari, nam voluntas Dei, scientia eiusfiunt idem, sied ratione
95쪽
ά ferunt,quoniam sicientia connotat aliquid esse in Deo, quod non voluntas, m e contra: ratione enim silentia μa Deo conuenit scire, cν malum cognoscere, at non ob id ratione voluntatιs μα conuenit sibi velle, o malum appropriare: quare, σc. Expositis duobus si mentis iam de tribus propositis tertium relinquitur , qt principale intentum re*icit: dicitur ergo, ql Pater genuit filium necq Palesuae immutabilitatis, non necessitate coactonu; hsuper, quod Deus Pater genuitfilium. Voluntate concommitate, non antecedente,neq; esciente, ita ut prius voluerit esse volens,quam
generans, quod patuit e se falsum ex declaratis. Et hse de tota distinctionestis.
Ia moraturus aliquanti Jer circa prςdeclararam distinctisno
primo inquira. Num Pater necessitates dum genuerit: circa quod tria perpendam. Argumenta videlicet in primis: N tanda secilia: Argumentorumsolutiones tertio: Quantum ad primum. Ricardus de Trinit. negative arguit, nam qs gratis darin, non est ex necessitate ,sed Pater quicquid dat filio, τel Spiritui sancto, dat secundum gratuitum amorem: non igitur Paterfilium necesario genuit. Deinde arguitur aruboritate Aug. ad Orosium, dicetis : nec nec fitate, nec voluntate Pater filium genuit: quare, c. In oppositumst habet Damasimus, qui inquit, qJgeneratio est
96쪽
εn opus natura ,sed natura naturali agit nec est ate, litor Pialersitumgenuit necessario. Pro determinatione huius question s ad aures Bonaventura ,significata necessitatis diuersa: notanda ei ut insuper argumeta solu nda. Solet itaue necessarium P nunc trabis eonsiderari modis: videlicet pro necessario coactionis, vel μπο- stionis, vel immutabilitatis. Prima necessitas. ab alijs violentiae vocatur ,σest, V.g. quando lapis sursum projcitur : tunc enim dicitur ad siursum nece tari. Altera necessitas siuppositionis est, uado ex suppositionemis, nobis dicitur equus eundi Romam n e sarius: vel ultra mare nec saria nauis. Tertia necestas immutabilitatis est, quae summa, σ prima in Deo ponitur, caer de qua uςsitum propositum intelligitur. Nuine tertio loco, ut argumenta soluamus, ad Ricardi authoritat e dicemus: duo in amore gratuito confiderandasere: primum resticis mera liber Atatem, . quam tum ad hoc, amor gratuitus in filij generatione non ponitur ,sed tantum absoluta necessias immutabilitatis. Alterum vero est, qlάat sine retributione, quantum ad hoc, insili, generatione conaorditur gratuitus amor, μι quo ense Ricardus de trinitate intelligendus venit: Pater enim per generationem da lis σηlιl accipit ab ipso. Ad illud in ordine sicundum D. Aug. excludentis necestatem a generatione diuina dicipotest, quod ipsius intentio erat de coactionis necesserie loqui, non de illa immut a bilitatis: Et hse
97쪽
IO. PAVLI PALANTERII UTRUM PATER FILIUM NATUR A
Lectio XXX. ποηiam in expositione distinctionis sextae erat semo de
natura propterea in presenti parte videndsi erit, num Pater in diuinis natura filium genuerit. hodierna itaq; letitio si menta tria babebit, in primo,pro parte negativa a gumenta ponentur , insecundo notanda, in tertio argumentorum solutio. Quantum ad primum. Dum quςritur, Utrum Pater natio a filium genuerit , sic arguitur. Pater eo est Pater, εδ genuit, sed Pater non est Pater natura: igitur, nec flium genuit natura. aa Ueritas Aug. authoritate de trinitate potes confirmari: ibi enim dicit, oJ Pater non est eo Pater, qM Deus, atqui est Deus natura, non igitur dicetur Pater natura. Prςtereoc instatur: in Deo natura, m Volcinias ident catur,ut patuit supra,sed Pater per Aug. voluntate filium minime genuit: igitur nec natura. In
oppositum si bis ni isti duograuissimi Viri, videlicet Hilarius deSanodis, s D. AN. de Trinitate. AU. fatentur enim verbum
per cil οι asta, esse Dei filium natura. Pro determinatione igitur quoionis, quot modis natura summissis dicemus, quadoq; enim natura pro essentia capitur, alio mo o pro productionis via ,siue modo: si natura capiatur primo modo, quesitum sic intelligetur, Virum Pater genuerit filium natura; idest, mirum esentiast generationis principium, π relative dicazar ub piso sensu hic nos non loquimur ,sed benefecundo modo de natura pro modo prodim bonis e
98쪽
Iionis: ibi in personarum productione tria videnda erunt,u: d licet habitudo virtutis pro iustiuae ad a tum producendi: insivcrsupposta producentia: tertio ordo productor u, velproductionum. Si copideretur primo modo habitudo virtutis productivae ad actsi producendi, in hoc casiu nulla persona in druinis dicetur per modii voluntatis procedere, sed quHibet per modum natura; cuius rei ratio assignatur, quoniam quesbet persona diuina producitur ex necessitate immutabilitatis, ea virtutiq; determinata ad unum per modum natura: quare, me. Deinde si confiderenistis supposita producentia, in hunc modum dicetur per modum voluntatis produci Spiritu an Elus, Ilus per modum naturae vero attendatur ordo productorum, m productionum , sic filius dicetur per modum intelleritas procedere, o Spiritus sanctus per modum
voluntatis, qua duasiunt emanationes ad ultra in modo tamen differentes. Nunc tertio loco argumenta luenda,mprimo primum. Dicitur iraque, quod natura aliter, o aliter accipitur, cum Acitur, Pater non est Pater natura, m Pater genuit filium natura ; nam primo modo, quando dicitur Pater non es Pater natura , ibi natur umitur pro essentia, m non pro naturali necesiatate , quo modo Pater est Pater necessitate, seugeneratione acti-ua: igare Tatcr non potest dici Pater formaciter e fientia sed
tant um paternitate, m Deus formabter Deitate. Unde cum nomen natura in primo argumento varietur, quia fumitur natura pro essemia, cum d beat accipi pro modo naturalis productionis, pr pterea nihil concludit contra nos. Ad alterum in ordine secundum argumentum de natara, oe voluntate, quod in Deo sint idem, Me
99쪽
verum se realiter co edimus, formaliter vero minime: ibi enim
diuersi siunt modi ρccd ndi , nasibus p modii natura σθιritus sanctus per modum voluniatis procedit. Et bςcproprsent satis.
VTRVM PATER POTUERIT, VEL VOLVERIT
Distinctio VII. Lectio XXXI. I Mesrpaturus hodierna die istimam in ordine huius libri
primi distinritionem, ut moris est mei, pendentiam huius a superiori primo docebo: insiver distinctionem diuidam. Ex quo ergo Magister sent. deesarauit quatiter Pater filium genuerit , videlicet, quo ad virtutem ,seu potentiam intellectualem, nunc confluenter vult inquirere de eius potentia generandi naturali. γ hςc dependentia satis. Diuiditur modo bςe distinctio in segmenta tria et in quorum primo inquiritur, num generandi potentiasit in filio, deinde , quo modo non generare in ipsosilio, non dicat impotentiam declaratur. Tertio ponitur conclusio, m ita finitur distinctio. Pro sigmenti primi intelligentia in animum in duxi meum v num esse notandum: videlicet non esse quid simpliariter, Patreposse, aut uelle generare filium, sid ad aliquid. Quam veritatem prosequi uolentes,una cum Magistro P emus. Num Pater potuerit, aut uoluerit filium generare. Sisic : igitur pater voluit, cir potuit aliquid, quod non potuit , nec filius uoluit. Aut
dicendum erit, quod filius post,mgenerare velit,quod est absur-
100쪽
2um, aut concedendum erit, quod filius sit impotens. Huic vers-tia ut una cu Mag/stro reflondeamus, ita erit dicendum: dato,
quod Pater in Aumis possit generare, oe .non filius, ob id non sequitur, quod Pater aliquid possit, quod non filius: nam posse, σvelle guere proprie non dicitur esse quid sed bene ad aliquid rq are non p sse, aut non uelle generare, in ipsi lio impotentiam minime dicit, ut asumebatur in quoione prςdicta Pro huius rei veritate cognoscenda, scire debetis, quod quicquid est in dainis, mel est e sntia, vel relatio : ideo quicquid Deo conuenit, hoc conuenire debet, uel rarione esentia, tunc est commune tribuspersonis, uel ratione relationis,m tunc non oportet tale esse commune tribus personis. Cum itaq; posegenerare in diuinis non dicat g
idest non θeflet ad essentiam sed dicat ad aliquid, idest pertineat
ad relationem, iccirco nullum erit inconueniens , Pio generare non conueniet, bςc enim relatio, flue proprietas,ut paternitas filio nequaquam conuenit: quare, oec. Explanata iam prima parte,
subsequitur altera, in qua Magistersint. intedit docere,quo modo nullum dicat impotentiam in filio non posse generare, sid potius hoc esse ascribendum conditioni,ae proprietati paterna. Aug. enim pro euidentia huius loci ait: filium potuisse quidem generare sed non oportuisse, m ratio signatur, quia in diuinissupersua, σinordinata fuisset generatio J filius genitus Patri nepotem g nuisset ut ergo impotentiam non arguit in Patre, quia no potes essesilius, ita non est impotentia in filio, qstod no potest esse Pater, O hge de duabus partibus. In tertia, oe ultima ponitur hπ comelusio. V ,σ eadem, squalispotcntiagenerari est in Patre,