장음표시 사용
121쪽
xoo Io. PA VLCp ALANTERII QUOD SPIRITUS SANCTUS PROCEDIT
bitror huc cli; demοδε, quo Spiritus sanctus protes ,
actum fuisse: in prsentiarum vero de principio, a quo
Spiritus sanctus P cedit,agendume ibi tria occurrunt: primum latinorum sententiam ref=:cit. Alterum discrimen inter Latinos,mGrςcos circaprincipium, a quo Spiritus sanctus cedit. Tertiu m, ultimum conuenientiam Latinoru, m Gr corr. 'misi ad primum, secundil rei veritate est tenendum: Patrem,
Filium Spiritum sanctu duxisse, Nam dicis,atq; his verbis fatetur hanc veritate sacrascriptura, Misit Deus Spiritum flij in corda uestra: rursus: Cui assi 'iritum Ch isti non habet, hie non est eius. Insuper Euangelium Ioan . dicit, maraclitus autem Spiritus sanItus, quem ego mittam uobis a Patre; prςterea, quod et a Patre Spiritu anctus procedat, i illud Christi in Evangelio habet probari,No enim estis uos, s Aouiminised Spiritus Uatris vestri, qui loquitur in uobis: m alibi dicit,siuem mittet Faser in nomine meo. Deinde, Qui a Patre procedit; Et hςc pro prima parte. In secunda in ordine ponitur Grς rum opinio, fallio mo titio induciti Spiritu anctum asilio P cedere negauerunt, Nam isti dicebant illud Ioan. xvi. pro si extare dicentis s Qui a Patre procedit. Hoc idem in misa in Symbolo fidei cantari dicunt, ubi pertralitatur de proces ne Spiritus oti,intamen ibi nulla Ar
122쪽
LECTIONES LIB. PRIM I. Iormentio de ipsi do: ergo, inquiunt grςci, Spiritus sanctus noprocedit Uzio. Insuper opinantur isti, m male dicentes,quicquid ibi habetur desilio a bilinis appositu uisse, ex consequenti Ppter
hoc nos dicunt anathematiqatos,quam opinionem corroborare via
dentur per illud Leonis Papae iij. dicentis: Secundu Conciliorum traditionem apud eos celebraeorum oes aliud dicentes de sanct . Trinitate,quam in eorum Concilijsfuerit determinatum,anathematicatos esse:at nos huic cauillation erroneη , opinioni satisfacere volentes, dicimus nihil a nobis illi contrariu proferri, sia bene Sanctorum doctrina ane explicari. m msi dicat Christus in Evangelio, Spiritum sandium a Patre procedere, non ob id nex tur, quin etiam procedat a Filio, sed morissui fuissemper ad Patrem referre quicquid habuit; propterea, quia non dixi t, Spirita sanctum a lo Patreprocedere,non negauit etiam a se procedere:
ex quibus veritas patet in bacsicyda parte: post quam siubsequitur
tertia, ubi hetur conuenientia Grςcorum cum Latinis: eA quo .n.
fatetur, Spiritu anctum essespiritum Risj: binc est φ nosensiri sed verbis tantum a nobis disserant nam,si Magistro fidem adhibemus. ii debemus, apte in textu ipsius videbimus: Athanasium, dimum, orsitam, oe Io. Chrisiostomum, qui fuerunt Doctores eorum, siensi se Spiritum sanctum a Patre procedere Filio: verum igitur ea dicere, Spiritum sanctum, cy a Patre, π amlio procedere. Et hςc dedo. i tota distinctione.
123쪽
oe a primo bono sum Oia bona,sed in rebus,quae a Deo siunt,nihil en ornosimplex: ergo nec Deus Oinofmplex. In oppositusi habet primo Magisteriint. in t tu, π D. AN. deinde lib. sexto de
trinitate dicens, qJ Deus vere, m immesimplex est; Prςterea supponendum hoc unum venit,quod Deus in sie minime fitcompensitus, nec alteri componibilis, nec aliud ιbi. Nunc ad argumentarsondendum, oe primo ad primum de anima, qua duobus babet confutirari modis: uno modo pro parte compositi: alio modo pro similitudine actus es primo modo capiatur, argumentum nihiI cocludit in proposito :sisiecundo modo, ita ut anima Deo attribuatur persimititudinem actus, tunc poterit admitti; m in hunc modum per animam debemus Dei voluntatem intel ere. Ad sicundum re*ondetur, quod ira, o gratum, oec. in nobispassiones sunt, vi in Deo nequaquam, m licet Deo altribuantur, hoc non fit dosechue sed effective solum, siue metaphorice. Ad tertium de india niduo,dici potest duplex esse individuum, unumformale,alterum materiale: primo modo Deus dicitur individuum, at secundo modo minime , mita nullum est argumentum. Ad quartum dici potripud nos composita sie melioras licibus, quatenus perficilio bonitatis creatura non inuenitur in unos plici, nec pol inueniri, sed in multis sc. Perfecit is vero druinae bonitatis, bene in unossimplici inuenitur, proptere impliciter loquendo composita meliora dici nequeunt: quare, nec ipse Deo attribuenda. Ad quintum de pluralitate relationum realiumpor dici, quod duplex detur plura-ltas relationum realium, una siuppositorum, quae in eodem compo- A idnefacit, altera est pluralitas relatioηῶ interse, vel cu absoluto,
124쪽
nua in Deo ponitursime ulla tamen sivi compositione, at illasvposiorum bene compositior. ed cit, si d talis in Deo non ponitur. Ad ultimum conceditur, quod ea, quaesunt a Deo debeant imm imi Iari, a cali staprimam cassam, non ob idiequitur, qd debeat dici Deus composi us, compositione partium quam itatiuarum, vel alio
modo, quia non est corpus , scd summe simplex. Enodato dtibio primo, quςritur sicundo, Num Deus sit solus immutabilis. Mihi
certe rationibus quibusdam videtur, qd non, nam mouet eo igitur mutabilis. An: ecedens patet per Aug. iiii. super Genesim adiit ram ita dicet eme Spiritus creator mouetsi nec per locum, nec per tempus aliquo ergo modo Deus mutabilis. Insuper arguitur authoritate Sapien.vi. ubi dicitur de sapientia,qδ est mobilior onus mobilibus, sed ipse Deus est sapientiae igitur mobilis,m ex consequenti non est solus immutabilis. Tande ic arguitur, Appropinquari , m elongari motum significant, at talia inscra pagina de Deo dicuntur, ut habetur Ia. iiii. appropinquate Deo, m appropinquabit vobis: Deus igitur mutabilis. In oppositus habet illud Malachiae prophetae tertio, Ego Deus, oenon mutor: recte ergo sensit Manuster sint. in textu dicendo: De solum immutabilem esse. Nunc ad argumenta dicamus: m primo ad primum, ql D. Aug. loquutus sit secundum Platonis modum, qui volebat primum
mouens mouere se ipsium nominando omnem operationem motum,
penes quod intelligere velle, m amare quidam motus dicuntur: Gin quia Deus intel it volt, oeseipsum amate propterea dis runt Platonici Deum se ipsum mouere, licet non eo modo, quo simitur motus, m mutatio existentis inpotentia. Adsecundum,
125쪽
quod mobilis ut sapientia dicipotest: hoc esse verum similitudinime, π active ,scdpostiae nequaquam Ad tertium reJondetur, quod appropinquari , cy' elongari de Deo inscripturis dicuntur metaphorice, videlicet inquantum percipimus ipsius bonitatis influentiam,vel ab eo deficimus. Dcus ergosiummesimplex, oesti immutabilis, ut Magistersent. dicebat. Et bςc satis.
DE DisTINCTIONE TRIUM PERSONARUM.
Actenus ad aures Magi isnt. de natura communicata per generationcm verbafecimus: Nunc in distine filione nona loquemur de genitoris, m geniti coeternitate, tria faciens es ; nam primo Patris, si is coeternitate sendemus: Insuper Ppositionemponemus Tertio incidentis quoionis ambiguitatem dissolvemui. Cir primum hoc lommaponitur. Dei fit s ab ς terno a Patre genitus, Patri simpliciter oceternus. At sine ratione loqui ne videamur, proptereasic dicemus, id cota
ternum esse Deo ne quo Deus nunquam fuit, nec se potuit, at hic est filius genitus a Patre: igitur ipsi Patri coeternus. Nec illido at, quod filiusfit alius a Patre in per nalitate, ab illo diasinctus personabter, nam non ante fuit Pater, quam filius, cum persona diuinasintsibi inuice eoeternae, m in natura idem. Huic meritati videtur aduc Vari ille maledictus Arrius dicendo sic. Si filius est ei natus principium haberet, no itaq; Patri coeternus. Ad hunc
126쪽
hune morem excludendum, velim ita vos dicere cum Aug. δfilius si Patri non esset coeternus, Pater aliquando fisseisnes pientia, eo quiasibus est sapientia Patris: Vel Pate Het aliquandosine filio, deinde filium habuisset, q flare nequeunt. Patrier Ofilius coeternus. Uerum s a Arrius arguebat dicedo: Si filius esset natus, principium haberet, oe ita non posset Patri esse coraternus : quoniam ςqsivocatio est causea erroris, iccirco arbitror esse
distinguendu de dupliciprincipio filicet durationis . originis. Verbum ,sue filius in diuinis, hoc secundo modo dicitur habere principium ,sed non primo: quare ruit error; Et hπ de primo puncto. In altero ex dictis potest apponi talispropositis. Fili, perana generatio est ineffabilis, quia omne veras m, non flumhumanum, verum et Angelicum,quis etenim intelle iuvercipere poterit Patrem in diuinis,silio non isse Priorem ' certe nullus :ineffabilis igitur verbis generatio quamuis quida male opinentur ipsum posseper intellessitum creatu comprehendi, iuxta illud Isaiae.1 3. Generat ione eius quis enarrabit ' hic ne laboremus in ςquiuo: fise debetis: Christi triplicem generationem sue natiuitatem dari: videlicet, diuinam, humanam, oe gratuitam. Prima est ex Patre, Sec uda ex matre,Tertiast in mente. De Patre nasiitur pernaliter, de matre temporaliter, in mente θiritualiter; m isti tres natiuitates summuntur secundum tres naturas, quae sunt in Christo: scilicet deitas, caro,m Aliritus. Na ex Patre nasiitur Deus, ex matre caro, in mente vero nasiitur θ iri ius, sicilicet per gratiam; ex Patre nasiitur semper, ex matre nasiitur sieme σ in mentete. Secundum natiuitatem diuinam bus habet Patrem
127쪽
fine matre, sicundum humanam habet matrem fine CPatre, fecundam gratuita babet ' Patrem, matrem: iuxta illud Mat. i 2. Qui feceris voluntatem Patris mei c. Filius ergo loquendo degenerat ione primo modo siumpta Patri coeternus. Nec sic ab humano intellectu comprehendendus. Et hςc depunctis duobus. In tertio dissoluenda venit ambiguitas occurrentis questionis: Ρςritur enim, Utrsi in diuinis si ius congruentius, ac rectius exprimi
babeat persi per nasici, vel narum esse. Mihi sane videtur, quod melius filius dicatur semper natus, quam nasii: γ ratio est, q2ia semper natum esse dicit perfectionem sine imperfectione e igitur potius erit a firmandum ipsion simper csse natum, quam nasit,quoniam hoc secundo modo si loqueremur, imperfectio a verbi generatione non excluderetur. Ad hanc ergo dimittendam dibet si riexprcssio generationis filii p verba prς criti teporis perfecti,cuiusmodi est di natus, qJ denominat actu generationis trafisse, m eius terminu actualiter in copleto esse, oestare. At explicatio gener tionis per verbi7teporisprsentis,cuissime Ab nuitur, d si nat,ac dcnominat generationis actum a Duc fieri, qJ de se minime imperfectione excludit: primo igitur modo tofecundo, ad fili,gen rat ione exprimenda loque tu erit. Et hπ de tota distinctionestis.
. VTRVM IN DIVINIS PATER ALIUS
Lectio XXXVIII. AD maiore prςdeclaratae distinctioris euidentiam tria nobis
improni laxum euitanda erunt fusua: quora prim m. Utrum
128쪽
Vtrum in diuinis Pater dici possit alius asilio. Deinde, serum Pater filio fit prior. Terito Virum Pater, oer filius sint plures
perni. Circa primum negative procedentes dicemus: Patrem
non esse alium a Ario, ibi enim alius relatiuum diuersitatis si antiae dicitur,se a Patre lius non est in Abstant ia diuersus: igitur
nec alius a Patre, o vice versa. Huic rationi prima aduersari
videturbententia Athanasij in Θmbolosivo dicetis; Alia spem sona Patris, alia Aij, σc. Pro determinatione igitur huius primae in cultatis sciendum est, in diuinis nominibus talibus esse utendu, quibus nec personarum pluralitas tollatur, nec essentia pluralitas plurificetur: quare hoc nomine alius non utemur , nisi cum Jb- fiantisorum.additione, quibus hoc nomen competat, V. g. dum dicitur: Pater est alia persona, vel alius in psona a filio. P ςterea notandam venit, hoc nomen alius distinctionem in diuinis quo ad personalia, importare, sed non, quo ad essentiam.Nunc restondeo ad primum argumentum, o dico, di alius relativum quidem esse subsantia, sumendo tamen siubstantiam non pro essentia ,sed pro sup io, o ita pro utroque poterit reddere locutionem veram, vel falsam, secundum tamen naturam eius, cui addetur, V.g. Si dicatur, quod Pater est alia persona, vel aliud siuppositum, tune vera erit locutio, at si dicatur: Pater est alius Deus asilio, sicilicet essentiabieri locutio non erit vera, nec admittenda, quia sic dicit essentia diuersitatem, qδ non debet in diuinis admitti. Nos igitur primo modo, cum Athan o loquamur, ne erremus. Et hπ de primo dubio. Hui succedit alterum,dum qu ritur. Vtrum Pater
prior dic ossi filio. Albanas, primo testimonio, ut habetur iu
129쪽
sitio Sambolo,videtur esse tenendum, quod non, nam dicit ipsi, qJIn hac trinitate nihil est prius,aut posterius: non ergo Pater erit filio prior, siue secundum intellectum, fluesecundum rem. Ex alio latere in diuinis cum filius habeat principium a quo, quoniam ess genitus a Patre, videtur posse dici, quod Pater sit filio prior. Pror lonsione igitur debetis scire, luplicem dari prioritatem, originis delicet, m pernitatis: Nunc ad Albana tum dicimus, in diauinis nihil esse prius, aut posterius loquendo de prioritate ςternitatis. na ernus Pater, ternus Filius, Gernus Spiritus auctus. De altera vero ori inis nullus sanae mentis oppossum teneret, σhπ de duabus dissi ultatibus, quibus tertia additur, dum inquiritur. Utrum Pater, m filiussint plures ς terni. Mihi videtur, quod non, m ratio assignatur, quiasicuti trium personarum inas deitas, ita una ςternitas, non igitur plures erni. Insuper ut Pater, o filius non siunt plures Dij, ita nec plures perni. In oppositum videtur si habere in μο Θmbolo Athanasius, dum dicit, quod Tres person sibi sunt coeternae γ' coequales, Vir enim iste in numero plurali loquutus : hinc visium est quibus a, qt sint tres ςterni. Pro veritate ipsa cognos en duo nobis cos derada erunt, primo dieiu Athanasij du ecis, Aeternus Pater, pernus Ombus, ς ternas Spiritu anctus, no tamen tres ςterni, sed unus ς ternus. Insper, cur Albanasus in sivo S mbolo sit loquutus in numero plurali dice , qt Tres psionae sint sibi coeterea,m coequales; diacamus ergo Athanasia aureoliue loquutsi spe,nosubstantiue; licet
ergo talia adrectiva in plurati numerop dicetur,no tamen importata I ea ubstantialiterplurificantur. Et hD de tribus quotissis.
130쪽
LECTIONES LIB. PRIMI. ' sHIC DE SPIRl TU SANCTO AGITVR, ETC.
Lectio XXXIX. EM9ηata distinctione nona huius lib. primi accedit decLma exponenda, ubι Magister sient. in hunc modum procedit, nam primo dicenda di tis continuat, deinde, quae tractanda,P ponit. Ex quo ergo de Filij perna generatione a matre verba fecit, incipit nunc agere de Λpiritussanctiprocessione ab utroque,videlicet a Patre, vo,tria nobis proponendo Primo Spiritu anctum amorem esse Patris, oes iij, per modums voluntatis procedcre. Insuper amore conuenienterpersona Spiritus
sancti appropriari. Tertio Spiritum sanctum nomine communi nominari, tam CPatri, quam filio conuenienti. His itaprςmissis, exponendaprima pars erit, pro cuius euidentia ita dicendum, qδclaritas siue essentialis amor Spirituisendio appropriatus, toti trianitati sit commanis. An hoc verum,quso audite: ut enim se habet sapientia ad totam trinitatem, adfilium, itast habuit amor ad tota trinitatem, mad Spiritu andium, at sapientia essentialiter dieta toti trinitati tonuenit, m tamen filio appropriatur: igitur charitassive amor licet communissit toti trinitati,tamen Spiritui
sanrito appropriari poterit, Nam Spiritussanctus amor, vel diis diis Patris, fili, dicitur, ut docte manifestat D. Aug. xv. de Trin. dicens, quod Spiritus sanctus, nec Patris est olius, nec est Irij μlius, sid amborum: propterea communem, quo inuicem siediligunt Pater, σβbus, nolis insinuat charitatem. At vos hic dubitare