장음표시 사용
201쪽
spospylae tamen loquendo, habeat se tam ad Patrem, quam ad filium,quam et ad nos.Nam,ut dici solet, Spiritus an Alus Patris, Filii , non secus Spiritussanctus noster: m nesine ratione lo- attentes erubescamus, ita dicamus, quod Spii itus sanctus in eo, qlsempiterne donum est, ad Patrem,stad filium referatur: quat,' nus uero iatum, vel donatum dicitur habet rcferri ad eum,qui deadit m ad eos, quibus datur: quare Spiritus sanctus dicetur eius, qui dat,m illorum esse, quibus datum. Unde Areg. bb.v. de trist. ait. ει datum cI , ad eum, qui dedit, refertur ad eos, quibus dedit Itaq; Spiritus sandius non tantum Patris, o Fiiij, qui dedirunt, sid etiam no ter dicitur,qui accepimus; Et bςc de tribus fomentis a me proposiis ..
AN DONUM SIT QUID ESSENTIALE, ETC.
IN superiori meo sermone memini,me loquutum ese ge Spiritu
sandis, qui oe donum, datum a Magistro sint. in textu dicebatur. Nunc pro maiori intellerita huius negotiν, animi mei tehemens applicatio necessaria ad qustum unum exponenda de dono , solet ergo quςri. Grum donuin diuinis quid notionale, aut essentialest. Mihiprimo pro parte affirmativa videtur esse dicendum, quod sit essentiale, quia nullum notionale essentia con uenire dicitur , sed esse donum essentia eonuenit: igitur. Minor declaratur per H larium Ofimo de trinitate dicetem, qδ essentia
es donum, quod lio a Patre datur: in diuinis ergo donum, quod essentiae
202쪽
essentiale, non notionale erit. Prςterea, civicouid percipitur in diuinis, personarum exclusa distincisione, illud essentiale est, atqui donum in diuinis intelligitur esse personarum seclus distinctione, quia m si non est, nisi unica tantum per possibile in diuinis perasona, adhuc tamense ipsim dareposset: igitur, me. Postrem cinstaturwe dicens rectectum ad creaturam, tribus diuinispersenis commune ea, m e sentiale ,sed donum dicitur ress ectum includere ad creaturam, cui datur: ergo, .c. Illud tamen D. Aug. septimo de trin opponitur, quod verbum non dicitur, nisi filius, nee donum, nisi Spiritussanetus. At quod uni solumpersona comnenis,notionale est,non essentiale: igitur,mc. Pro argumentorum solutione, crustiae determinatione, arbitror, illa quae donum includunt consideranda fore ; tria enim importat. Respectum primo ad dantem, σ ad illum, cui datur secundo. Demum liberalitatis modum, quo datur: donum enim est dantis, sil per liberalem co- municatione accipientis. Notandum esprperea, cuiproprie doni competat ratio: nam in diuinis. idetur um,quod re 'ectu creaturarum d beat sumi doni ratio, oesic ςque proprie essentiae, scutpersonis diuinis couenire dicetur, licet is perfnae Spiritus sancti
propriare a cribarum,siae approprietur,qui ut amor, mper modum uoluntatis procedst. His ita positis, argumenta de facilis uentur; ad illud ergo Hsarij dicentis, essentia est donum, cita mire filio datur: ergo donum videtur sumendum re pectu diuinorum,m no creaturarum. Respondetur,cil ibi donum Amitur large loquendo ,sicet pro eo, quod alteri ex necessitate naturae mmmunicat iri nos vero hic loquimur de dono ricte sumpto,pra
203쪽
it alicui liberaliter sit communicatum. Secundum argumentismprobabat, quod esse donum cuilibet persona conueniret res ectu creaturarum, qJ admittitur. Ad ultimum vero sic reJondetur, non omne restedium ad creaturam importans tribus personis esse comune, ut patet in m erio incarnationis,quaslifilio competit. Et quia talis re 'ecius in ratione termini est, ideo Tni personaeonuenirepotest, oe non alteri; bene rfectus principi, effectivi necessario ; tribus communis estpersonis diuinis π ratio est, qui super potentiam tribus communem fundatur: hinc videlur, a)gmentum hoc tertium probare id, quod probabat secundum, lice defectuose.Ad illud vero in oppositum, qι tu bus dicitur ver bum, oesolus Spiritus sanctus donum, potest re ponderi intelli gendum non esse per aliorum exclusionem,sed bene per appropria tione, ut alias es didiu. Et bςepro qustoprimo suocimtp-ω - , v
SE se mihi duo adhuc examinanda osserunt questa, deinde
ad sequentem distinctionem exponendam accedam.Solet igitur quςri. Utrum Spiritus sanctus,eo sit donu,quo Deus. Insiuper, Utrum conuenienter dicatur Spiritus sanctus nosteria Circaprimum βleniformari rationes pro parte negatiua quesa prim ie. Reduplicatio inhςrentiae prςdicati ad subiectu dicit. ea am, at Spiritum sanctum es Deum, non videtur esse causi
204쪽
quarest donum: nam multa dantur dona, qua no siunt Deus: non ergo Spiritus sancitus debet dici donum,quo Deus. At video,vos in oppositum, ut ingenio pollentes, his vel bis instare. Quicquid habet filius sua generatione habet, ita quicquid Spiritus sanctus habet, si precessione habere dicetur: utrunq; igitur videtur habere per processionem. Hic velim unum situ dignum notetis, quod esse aliquo, ut nostro inseruit negotio, duobus habet sumi mo dis r uno modo formaliter, alio modo originaliter: dum ergo quς-nitur. Utrum Spiritus sanctussit eo donum, quo Deus; ad hoc pol dici, quod non e nam dicitum Deus quo, iden formaliter Litate, Gin donum donabilitateformaliter. Si rusus quςratur. Utrum Spiritus sanstus eodem modo originaliter fit donum, oe Deus, tunc reJondendum, qd sic.Nam quicquid babet Spiritus sanctus, uniea origine habet, qua a Patre, m Filio procedii , siue illo tesse Deum sue esse rinum. His ita positis, unica omnibus volosatisfacere distinctione prsupposita argumentis. Quae igitur prius formata pro parte negatiua formaliter cocludunt,m illa pro parteo firmativa originaliter habent cocedi. Et hςc de prima questione. In altera quςritur. Virum dicipost Spiritu anctus est noster, scuti Magister in textu videbatur uelle; declinando ergo ad partem negatiuam dico, quod non: nam noster, /st pronomen possessivum sed Spiritus san ius non possiletur a nobis ,sed e couerso non ergo, oec. Insiper non bene dicitur filius nstr: ergo a milinec dicetur bene Spiritus sanctus noster. In opposthmst habet Magister in textu. Rursus hoc ide dicitur iiii. Regum de Spiritu Heliae,pro quo Hebseeus orabar. Pro huius ergo P siti veritate,
205쪽
velim siciatis, nominum duinorum, quςdam ail nos importare hasbitudinem, σ quςda non: exemplum primi, ut Pater, Saluator,
Redemptor, Creator, aba Musimodi eschae ad actione, nostram 'ediantia: quo modo bene dici solet, Pater noster, GLualor noster, Redemptor noster, Creator noster.Quandoq; etiam stimi videntur sub babitudine finis, ut quando dicitur: Deus ea An s noster: exemplam sicundi in diuinis, ut Pater, Filius, Spiritus sanctus, qua inter sie referuntur, habitudinem adimuicem habent sed ad nos minime; propterea non bene dicitu Pius noster, quoniam habitudinem habet ad Patrem, . non ad nos Similiter non bene dicitur, Pater noster, siumendo Patremperso- nubter , sic enim tum CPater I iij appellatur per generationem diuinam. At βμmatur Pater essentialiter per creationem , tunc conuenienter dicetur, Pater noster, m hoc propter habitudinem principij esse his ad nos. Insuper eodem modo non videtur posse dici conuenienter, quod Spiritus sanctus sit noster, cum habitudianem ad nos minime dicat primo, nisiquatenus nobis donatur sῆ-cundario. Spiritus ergo sanctus personaliter, vel essentialiter ω-yus , noster dici non poterit, nisi ut nobis datur, o ita, quid ad argumenta formata utrisse; partis r 'Ondendii, patet ex didiis.
Hi C DE QUALITATE TRIVM PERSONARUM.
Distinctio Xl X. Lectio LX VII.
Hactenus loquuti sumus de personaru diuinaru distinctio
ne, . origine, propterea consequeter de earundem si ἀ I litate
206쪽
litate agendum. Distinctio bςo in sigmenta tria et fur pari p. se 'videtur: in quorum primo diuinarum per arum ςqualitas de- . claratur. In secundo , Ppositio ponitur. In tertio, ultimo altera propositio ad deitatem pertinens. Primum qu punctum accipite,mbi inquiritur diuinarum personaru ςqualitas hιs verbis. Persona diuinae, quo ad ςternitatem,magnitudine. mpotentiam siunt ς quales , ibi .n. non est excessus: ergo 'lialitas. Antecedenspat et,quoniam magnitudo, aternitas, potentia in diuinis minime fiunt emcedentia: igitur ibi aequalitas: qi non sint excedentia,patet; nam magnitudo,aternit vi, oepotentia fiunt una essentia in diuinis,licet tria hπ diuersimode nominetur : diuina ergo Hona inter si aequales. D. Aug. breuibus hanc nobis volens mamjectare verbis ςqum litatem in libro de fide ad Petrum dicebat: nullus horum, t ς er-nitaleprςcedit, aut magnitudine, aut superat potestate; nam ς temnus Pater, ςternus Filius, ςternus Spiritu anctus. Omnipotens Pater,smnipotensFilius,omnipotens Spiritu aristus,non tres Οι- potentes,sed unus omnipotens, nec Ires ςterni , sed Tnus ςternus.
Ecce ergo, in quo personaru consistat aequalitas, scilicet, quia alia
aliam no excellit,aut aeternitate,aut magnitudine,aut potestate. Eth c deprimo pansio. In altero securi in ordine hςcpropositispo- . nitur Diumaepersonae in eisntiabunt idem, qua*probatur:s noessent idem in essentia,tunc diuerse, ita disserent,ve tu liter, ut partes integrales in toto, vel localiter, utpartet siubiecitiuae in uniuersali,vel materialiter vel formaliter. At horum nullum potemcedi: ergo minor per Ascientem enumerationem pol sc deci rari: σ primo,p in diuinis, ibipartisi diuersitas non sit,ut in toto integrali,
207쪽
integrali,quia summa naturae initas conceditur, cui quavcunque partium diuer itas repugnat igitur ibi aequalitas. Insiper,s in diuinis concedenda foret diuerptas , ut in aliquo toto uniuersali, ita Qt esentia ad perfnas diuina se haberet. ι uniuersale, Isionde, ut partes, possent proculdubiosormariprςdicationes de Patre, Filio, uti de Sorte, π Platone, qui homines dicuntur. At Pater, Filius in diuinis no dicuntur issentia, nec talis modus a Theologis conceditur: quare ut plurium diuersitas in toto aliquo uniuersali minime debet admitti, nec etiam, ut in aliquo toto maioriali , ita ut υna essentia sit trium personarum materia, ut aurum
multorum Uafru, quia tunc contingeret plus de essentia in duabus personis esse, uti plus de auro in duabus fiatuis, quam in una; siddiuina essentia non plus dicitur inueniri in duabus, quam in Tnarigitur non se habet ut materia adpersonas nec est,qδ Acatis, duas personas in diuinis conuenire in essentia, ut in formali proprietate,
quia sisie, tune id quod prius dictum fuit, subterfugere non posse
mus, quia duo essent aliquid magis, quam unum, siea in diuinis hoe est ab ιrdum : igitur, me. At hic video, vos dubitare posse thoritate Damasceni dicentis diuinam essentiam uniuersalem esse, communem, π tres persona tria siunt particularia: quare ratio superitis addti tu erit nulla. Ad hoc ut re 'odeamus, Damasceni .erbasimibtudunamie intes end ore, oenonproprie, dicemus: ibi enim quς iam conceduntur, qua rei communis similitudinem tenent. Rursus aliqua rei particularis. Exemplum primi,ut essentia, exemplum secundi, ut diuina persona, qua numero dicantundi ferre. Quo aut modo id fieripsis, velim sciatis, aliqua numeru
208쪽
dici disserre duobus modis: uno modo sic, qδ unum nonsit aliud, vel ali Zid aliud ab alto,sicut Socrates,m Plato numero disserunt, quoniam Socrates non est illud,quod Plato, quo modo diuinae personae numero minime dioerre dicuntur. Nam una est illud, qJ aba.
Alio modo numero d f erre dicuntar,qua in enumeratione, seu co- putatione a se inuicem discernuntur, T. cu numeramus aliquas res dicentes: una, duae, tres. Secundum quem modum catholic ediuina personae dicuntur numero d/fer=e. Nam possumus dicere
Pater, Filius sunt duo, m Pater, π Filius, . Spiritus sanctus sunt tres, m Pater est unus. Et hςo de duobus si mentis
satis.Superest tertium hac propositione contentum Omnes diuinae persionaesimul non fiunt maioris deitatis, quam Una, σ Tna, nec maioris, nec minoris, quaces. An ita res se habeat, acidite. Diuinale sonae ex declaratis ςqualis magnitudinis, ac uer itatis siunt: ergo etiam ςqualis deitatis, qδ authoritare beati Aug. confirmatur,ut in textu Magistri habetur. Sed dicetis vos, ex quo sermo femues de tribus personis diuinis,m eLEii hcinc modu loque aesumus. Deus trinus est. An dici poterit triplex es breuiter dico,quod non, in ratio a gnatur,quia triplicitas mςqualitatempandit,quam in e uinis inueniriposse negamus. Unde Aug. lib.M.de trin. ait.Noquoniam Deus trinitas est, ideo triplex putandus est,alioquin minor esset Pater solus, vel filius, quam seimul Pater, m Filius. Cum itaq; tantusit Pater siolus, vel tussibus, vel solus Spiritu anctus , quantus est simul Pater, Filius, m Spiritus sandius, nullo modo triplex est dicendus Deus. Et bςcfatis pro Prsueti.
209쪽
1 IO. PAVLI PALANTERII VTRVM INTER PERSONAS DIVINAs
Toniam mentio fiftafuit apud Magistrum sient.inpr
declarata distinctone de personarum diuinarum squa-- litate, π ςternitate, iccirco iuxta ista duo qo sua ponenda, oe examinanda. Solet ergo primo quςri. Utrum in diuinis detur Hualitas. Pro parte negariuasic insatur: ubi ςqualitas, ibi duarum, vel plurium adinvicem commensiuratio est sed Deus es magnus sine quantitate, ut docet Aug. igitur ei me ι- rari repugnabit, oe ex consequenti ςqrealitas ibi non erit. In verin diuinis si danda e set ςqualitas, vel hoc fieret penes sentiam, vel relationes, non primo modo, quia essentia dicitur es magis identitatis findamentum , quam ςquatiatis, ut habet quinto H- timorum e ergo, σc. Deinde hoc idcm confirmari potestsic nametbi ςqualitas cst, ibi distinctio, sid in druinis nulla datur disti ctio, quo ad Gentiam: igitur nec ςqualitas Ged dicetis Sos.Si non secundum sentiam squalitas sumenda uenit, saltem fecundum relationes. Huic D. Aug. occurrit insuesequentis distin honis nullo igitur modo ςqualitas ponenda in diomis. In oppositum iutextu primo si habet Assag er, deinde Athanasi s in Θmboloso, ibi dicit, quod tres persena coeterna uni, Obi coςquales ergo in dium, qualitas. Pro determinatione igitur huius rei silae d. briis, daphcem ς'ualitatem dari, mollis viaelicet, oeperfeZbonis.Pι bra in diuinis non admittitur, at secanda conceditur. Nam licet
210쪽
licet tres sint distinctae personae , nihilominus is una magnita L, una potentia, ina Nemitas, s persectio Una pcnes quam equalitas attenditur. Nunc ad argumenta diluenda propcrantes dicimus : primum ualere in his,ubi ψὶ quantitas mollis, non in proposito. Ad secundum potest r/θonderi, qhod ς iualitas penes e
tiam, ntialia attendatur, ut tamen haboni rationem 'cianti- ratis υirtualis, uel perfecti. natis, sic primum de duobus propositis Δίθs remanet clarum. Huic nectitur alterum dum qVςGttiri Utrum ess ς num Deo conueniat. Primo as Ictu mihi uidetur, quod non. Nam ςternitas mensurae nomen estiat nec mensura, nec menseratam in Deo conceditur: igitur neq; se pernum. P ςt rea , Deo nihil crearum debet scribi, nisisecundum naturam asi sumptam, at aeternitas quid creatum est, dicente Aug. lib. Ararii.
quolionum, quod Deus est causa ςternitatis: igitur sibi conuenire non poterit, nisi secundum naturam assumptam, at hoc modo esse aeternum fibι non competit, sied ex tempore: igitur nullo modo. In contrarium se habet illud Psalmistae. Tu aut in aeternu permanes, cyc. Pro determinatione igitur huius questionis arduae tria nobis consideratione digna occurrant. Primum videtur pertinere ad qδquid est aeternitatis , insiuper quo modo ab alijs mensiuris diserat aternitas, tertio ex dictis palebit ueritas. Quantum ad primum. Aeternitas importare uidetur durationem interminabilem: namaternum dici olet, quasi extra terminos existens. Quod tripliciter esse potest, uno modo,quod attendatur interminabiblassicundum totum, licet non secundu partes, quo modo interminabilitasp sit
tempori vpplicari a parte ante, oe apartepos, secundum tamen