장음표시 사용
241쪽
tim, licet intrinseca relatione, V. g. vi trinitas,quod nomen insesua relationis terminos claudit. Et hςc de primo semento. In se cundo Magister regulas prςdicationis horum nominum ponit in in textu,quarum prima ea talis. Nomina propria ad singulas pc sonas pertinentia non siubstantialiter ,sed relatiae dicuntur, non
enim dici potest, quod Pater, fit filius, quodsiiussit Pater, nec quod Pater, oes ius fini Spiritus sanctus ,siae vice vel susquae prςdicatio est absolute essentialis, m βbstativa. Bene dicitur. quia Pater si fili, Pater 'quod bos est Patris filias, quaprςdicatio relativa est. Insii per post primam regulam altera infestur . qua respicit nomina ta unitatem esentiae spectantia, ping. vi sapientia, bonitas, potentia, virtus, magnitudo, σ alia huius
modi, quae de singulis personis Hillatim, σ de omnibus simul, noretitiae ,sed substantialiter in ingulari ,σ non in plurali esse
mantur. Nam bene dicitur, Paeter es Deus,sapientia, magnitu do, bonitas, virtus militer desilio, π de Spiritus icto, de omnibus simia .g. Pater lius Spiritus sanctus, sunt Deus, apientia, bo1utas, me. Non tamen pluraliter diripotest, Pater, π Rbus,m Spi- α. ritus sanctus, unι Diν ,sapient ire, potentiae, bonitates, virtutes,
fmilia, quare Magistri intentio propo - h
242쪽
Lectio LXXIII l. , by d V, Auca insuperiori distinctione diximus de diuinis nomini- bus, si recte recolitis, propterea hac in parte multo plura dicturisiumus, m hoc ne probro signari pose videamur.
. seu remis ergo primo. Utrum Deo aliquod nomen proprium conueniat. Orperea , Utrum nomina Deo conuenientia de eo secundu abstantiam dicantur. Circaprimum, CPartem negati quidam desendentes ita ratiocinantur. Cucunq; de Deo dicuntur, verius negantur,m afirmentur,ut colligitur ex Go- nsio. Sed hui nodiproprie non dicuntur, immo potius transi siue ergo, σα Insiler eiusdem autharitate arguitur, supponedo in primis dari duplicem theologiam .s. rustica, oe symbologicam; at Deussecundum Uranq; translative nominatur: igitur Ois Dei nominatio translativa, m nulla propria; verum, ga in tex. ad
n ier sient. in oppositum siebet; iccirco P qu iti determinatione
duo videndae q2oru prima erit, φ Deus ex creaturis multipliciter nominari pol. Insii per perscrutadum, quo modo illorum nominamquciam proprie Deo coueniant. Quantum ad primum,nostis,nos numquodq; nominare, ut intelligimus; nam intellectus ille qui nomina rebus imponit, quas intelligit , sed Deum ex creas uri multis modis, quatum ad conditiones multas, intelligimus: propterea ipsum multiplicitcr nominare valemus, per ca alitatem; nam eius sint Elus multi, operationes,ste ectus, ut creare ,
243쪽
bernare, iust care, glorificare, me. Prpere olet nominari per remotionem; nam multasiunt, qua remouentur a Deo,ut imperfe-Ectiones in creaturis, sic multis solet nominibus nominari, V. g. in increatus,infinitus,immensius,incomutabilis, ita desinitibus. Quantum vero adsecundum, siciendum est,proprium diuidi corra commune,m contra metaphoricum,nec non cotra trat satum σquia nomen non dicitur rei conuenire, nisi visignum signato: idconomen aliquod Deo conuenire,duobus pol modis confiderari: uno
modo, qui ignificet diuinaesentiamfecundueiuspropriam, mi feritam natura, quasi di time, qualiter animal rationale significat bominem, oe hoc modo nullum Deo proprie nomen conu nit. Nec id mirum uobis videri debet,quia pro hoc statu fimplici ter, σ quid litatiue Deu minime cognoscimus, licet de ipse possit haberi conceptus qzidditatium. Dum ergo Dion us de diuinis nominibus loquebatur dicens: nullum nomen a nobis impostumese, quod propriam eius essentia Dificet, impliciterim quid-ditatiuo intelligi debet. Alio modo nomen Deo conuenire proprie dicipotest, quatenus ei nec metaphorice, nec transeatiue couenit,
sub quo 'se propositum quςlitum intelligi habet. His itaq; ordi
natis, nune rationibus duabus adductis respondendum erit, σprimo ad primam, deinde ad secundam. Dum ergo dicebatur, ql nomina de Deo dicta verius negantur,quam a firmentur, re 'on- . detur hoe duobus considerari posse modis, uno modo per modum inbςrentis, alio modo per modusignificantis.Si primo modo, cumrit argumentumo siecundo modo,nullum est.Licet ergo multa inueniantur, qua per modum abstracti accidentis alteri inbςrentis
244쪽
2 Do minime conuenire possint, quantum adsignificandi modum, non ob id negaripossunt a Deo, quantu ad rem ignificatam, quae proprie in Deo reperitur. Adsecunda instantiam de duplici eo Iora adducitam sic re londetur, quod quamuis ipse Deum per pirituales creaturas nominet, id tamen silum non facit per rerusimilitudinem ,sicut fit in locutionibus metaphoricis ,sed quia Decreaturis spiritualibus in eorum cognitionem deuenit, qua Deo proprie conueniunt, quibus etiam nomen imponit, quod proprie Deo couenit, ut res per nomen signi Pata. Et hςc de primo dubio. Cui alterum succedit, dum qu risur. Vtru nomina digila de Deo secundum substantiam pronuncientur. Mihi certe primo aste tu consideranti discultatem hanc liceat quibusdam rationibus pro parte negativa argumentami, nec toto ob id dicar aberrare eno. Primo ergo sic. Oportet singulum eorum, quae de Deo dicuntur,
non quid est siecundum substantiam Aminare, sed quid non est
ostendere, inquit Da a fenus: er o nomina de Deo non videmiis secundum substantiam posse dici. In operi Aug.bv. de trinit. t. Quae dicuntur ad aliquid de Deo substantialiter non pronuntiantur , at in diuinis multa siunt talia nominapersonaru maxime, m proprietatum, quare de Deo non ola nomina fecundum βλsantiam dicuntur. In oppositum dicetis vos ingenij acumine potilentes : in diuinis nomina vel absoluta, vel re peEtiua sunt , si tam absoluta, quam relati sicundum substantiam de Deo dicam tur : ergo, σc.Ad huius Psiti euidentiam a tius exordiri oportebit. Omne ergo nomen, quod de Deo dicitur, aut essentiale, aut personale, aut notionale est. Esenti dum et dam unisubstanti-N L M, ut
245쪽
, ut Deus, creator, σsimilia. Quςda vero adiectiva,ut sonus,vemus, immensius oes tam modi. Persionaiasint, Pater,sibus,c Spiritus sanctus.Notionali ulpaternitas, filiatio, innasitabilitas,s talasimodi: de quibus notandum venti secundo, cid sitib-fametale nomen vel essential ubstantivum, oe abstractum, nullo modo potest trahi ad si ponendum pro persona. Vndefalsaesurathae, essentiagenuit essentiam, vel diuinitas diuinitate : actus enim generationis semper ponendas est in concreto, licet concretas it esentialia, trahi tamenpossunt ad supponendum pro persona,c y b c p verba notionalia, vel per δpositiones notionales. Vnd verae uni istae. Deingenuit Deum. Creator creatorem, vel Deiaάe Deo militer de nominibus, quae media siunt, ut lumen de tu mine. Item hoc nomen sapientia licet sit abstractum, ut sapientia desapientia. Esentialium vero adi liuorum quςdam presicant pure dimina ubstantiam, ut bonus , ct ens. Quesam diuinam essentiam eonnotando principij, oemispriuationem, ut ς ternus, vel certe men ura localis, ut immenses.su am alia principaliter diuinam ignificant essentiam, oe connotant effectum in creatura actu, ut creat, iustificat,vel in habitu, ut iustus,oemissericors, uel
in potentia, ut omnipotens. Insiper ciuesam uerba dantur, quorsnec significatio, nec modus significandi Deo conuenit, ut currere, ambulare. Nam modus est uaria inclinatio animi uarios eius
eseritus demohstram. Modus significandi nihil aliud est, quam
distositio uocis, qua costituit intellectu, μὴ tali modo intelligendi, per consequens ipsim rem cum erra de Deo dicitur ambular cives cumrere, huiusmodi, horum ignificatis , o visiunt actu, Deo
246쪽
Deo non conuenis. Modus aut significandi, ut quandam imper- Iedlionem importat, dico,quo ad motum, qui quidem motus necessitatis Deo conuenire non potest. Dantur quςdam aba, quorum significasio conuenis Deo,sed non modus significandi, ut creare, Iacere. sistam quorum significario et Deo conuenit, ut patet in hoc verbo Exod. Cus est, misit me ad vos; Ubi notandum est, quod ala, quaperfectionis siunt,de Deo dicuntur, quae aut impe sectionis no dicuntur , nisi secundam humana natura sumpti nem,actra lative. His iaditur,q, in diuina sunt duo tantum mo-d ridicandi, scilicetper modum substantia, sper modum rei tionis; sed ubstantiacontinet virtutemini elatio multiplicat trinitatem. Qui dam alia rursus nominasiunt, qua de Deo aeternat
ter dicantur,ut dominus, misericors,quae conotant in creatura
essectum secundum babitum. Quedam vero temporaliter, ut d minatoris' miseraetor, Pre in creatura motant esse tum sicum dum adium. Idam alia pluraliter, ut persona. Q damsita later, ut Deus. Cusdam proprie, ut personarum proprietates. Idam appropria te, ut potentia, π sapientia ue dampositiae, ut iustus Quedam priuatiue, ut immortalis: m hsc magis proprie de Deo dicuntur,quam positiva: melius enim dicitur de Deo, q/non sit, quam quodsiit. Cusdam ia traηsialiae, ut agnus, leo, vae' umbolice de Deo dicuntur. Duplex enim theologia, s bolica uia delicet, lica. S mbolica Deum nominat ab inferiori. Mysica, a reperiori.Symbolica nominat Deum per rerum conuenieν-tiam, cum dicitur leo, agnus, oebum odi. ML stica uero, id E. occulta, Deum nomisac per hoc, quod in oci ulto de ipse sentit per
247쪽
misionem intellectualem sue contemplationem, V g. quando ne, minat Deum suavem, dulcem, dilectum,mbuiu simodi. Vtrobiq; tamen per creaturas nominatur, sed in symbolicaper exteriores, in massica per interiores, oe lectus digniores, quos anima suprasere lit, π ita imponit per donumstrentiae. Hui modi spris experimentum est cogno cere, qualissit Deus. sdam aha colita Diue dicuntur,ut trinitas. Idam relative, ut riualis, similis. Qisdam re 'ective ad creaturas, ut creator, o refugium. Prγterea duo principalia Dei nomina sint, videlicet qui est,m b num . Per primum, Dei esse absolutum in sesignificatur. Osecors eratur, ut infinitum. Per fecundum notarur essed uinum,m cnusa: nam fecit Deus o7apropter bonitate iam. Ulterius in theologia sipponitur, quod oe hoc propter nomina essentialia, ut Deus, diuinitas, potentia, π natura. Iesuper μpponitur quis prope sma, Anmiturq;pro notione.' per neutrum genus dieitur 9bstantia diuina ,per masculinum persona,persmininum notio, per hoc patet, quod non debet in bono cantari, Unus patricum filio, quia Pater, π filius no Sint unus inpersona edetnum in siubstantia, magis ere' cantandum est, vuwn Patri cum Alio. Ex his omnibus,quid alargumenta dicendum,de facili patrabit: nam primum concludit, quod nomina negativa non dicunt, quid est Deus ea quid non est. Relativa vero dicunt eius habitu dinem ad creaturas. Absoluta nec ipse,quid est,simpliciter significare dicuntur, quoniam nullum eorum totam diuinam exprimit perfictionem. Ad alterum iam, quid dicendum, patet, quia no sade Deo Abstantiali tred:cuntur, ut ex dictis uobis notum.
248쪽
i LECTIONEs LIB. PRIMI. Isty DE HOC NOMINE, QUOD EST PERSONA. Distinctio XX HI. Lectio LXXV.
SE se mihi offert vigesima tertia distinnio hodierna die deis
clarandae cuius nexus cum siuperiori primo declarandus:
insiper totius distis Llionis diuisio. Ex quo ergo Magisterfnt. ingenere de diuinis nominibus verba fecit, hinc est, qὶ iuproentim hecie de hoc nomine persona loquuturus sit. Habito his paucis nexu vcrbis, diuidi nunc potes ιπ di stinctio intria pundia: in primo hoc nomen persona excipitur a regulapi ςdiciis, qua dabatur de his, quae secundusubstantiam P feruntur. Insipermansistatur boc nomen, persona, de tribus dies psonis in diuinis. Demam concluditur, ql in diuinis, nec diuersitas essentialis, nec singularitaversonalis proprie dicipo sit. Quo adpan iaprimum, laconice ut procedamus, hancpropositionemprςmittemus. Hoc nomen,per μ' de diuinis ustantialiter aeritur. An ita sit, aud te. Omne nomen, quod de diuinis non relative , sed ab late pronuntiatur, tale non personaliter, ed Abstantialiter dicitur, at hoe nomen, persona ,sic se babete litur subsatianter prςdicari habet. Ex modo loquendi videtur, ueritas possit confirmari, nam consuevimus dicere, Pater est persona, silius est per na, Spia ritus ancitus est persona hocscis tantialiter Aesecun βλnantiam, quare patet intentum. Verum quia non dicitur, quod Pater, cr Filius, Spiritus an las sint una persona 4 tres pys ποῦ propterea hoc nomen excipi poterit a regula prς icta notanam,
249쪽
nominum, quapenes substantiam de ipse Deo dicuntar. Et hςe deprimo puncto. Cui alterum succedit,pro cuius declaratione se primo dubitatur. Cur mater, m Filius, oe Spiritu indius nodicuntur Tna persona, ut una si stantia, σ mus Deus ' tale disiuitati Magistersoni. Gyatisfaciat, verbis D. Aug. vii. deetrimi. ttitur, σ ait: hoc fieri, ne olao interrogati taceamus, qδtres uni. Quapropter ex his defacili cognostitur: hoc nomen perasona pluraliter dici: quςrentibus ergo de tribus, hoc nomine resto-debimus , tres enim sunt personae diuinae,utfides nostrafatetur,
sicuti hπ proposito veram catholica est, dum dicitur, quod Pater, oe Filius, m Spiritu in ius tres fiunt persona. E comtrario altera erissifi, V. II aixerimus, crat Pater, m Filius, oe Spiritus sentitas finipersona. Et bπ de duobus segmentissatis. Superes tertium,m ultim ubi est manifestandum n diuinis, nec diuersitate obstantialem, nec singularitate personalem esse ponendam, alioquin si b c concederentur in diuinis: tunc essentiae diuina unitas, is personarum diuersitas tollereturi non igitur Mee cedenda. Et Me ae pollicitis satis.
AD uberiorem eorum, qua dictasium a Magistro senes.
LAIrina, duo mihi hodierna die laconico sermone PDrenda occurrunt,m primo. Vtru hoc nomen,persona, substantiam, vel relationem significet. I per Utrum hπ nomin substantia obsistentia , essentia, Mersona in diuinis sit in.
250쪽
Quantum attinet ad imum mihi videtur esse dicendum, quod perfna relatione τηificet Nam Boetius liι.de trinit. habet, se omne nomen pertinens ad pesonas relationem significat: igitur, O c. Idem Boetius afrit , omne illud, qJ pluriscatur, pertinere ad relationes od in diuinispersonaplurificatur, nam tres personas
esse fatemur: quare, oec. In oppo tum illud D. Aug. lib. vii. de trinis se habe ubi exprofesse patet, hoc nomen, perfna, in diuianis fecundum substantiam dici, nam cum dicimus perfna Patris, non aliud dicimus, quam Patris substantiam ad seri Persena igitur videtur essentiam si iis re, non relationem. Pro qusti μlutione duo certe prςmittenda forent, oe primo, Numper nasit rei nomen, vel intentionis. Insuper quid iis rei veritate significet in diuinis, ans antiam, vel relationem. At quia hςepotius maris, quam utili unt, iccirco flentio imwluenda, m rationes avducit oluendae. Erat ergo prima ratio, quod omne nomen pertinens ad personas importat relationem, .c. Re pondetur, hoc
dupliciter considerari pos, vel quo ad ignificationem, vel quo
adi de quo dicitur. Siprimo modo,argumentum nullum est, quia hoc nomen,pers ,relationem minime significat.Si vero fecundo modo sumatur, tunc dicetur relatione importare, quia de relativo
pr dicatur. Adsecundam ratione, videtur posse per idem res omderisio, quod illud in diuinis ad relationem pertineat, spluri cari habet, re petitu eorum,de quibus dicitur, non tamen oporatet id eri, quantum ad rationem signficandiformalem, no enimis in se illorum, de quibus dicitur, rimo Iusto paucasus ciant.